10 Międzynarodowa Szkoła Energetyki Jądrowej 26-29 LISTOPADA 2018 WARSZAWA
HARMONOGRAM 26 listopada Poniedziałek 27 listopada Wtorek 28 listopada Środa 29 listopada Czwartek WARSZTATY 1. Narodowe Centrum Badań Jądrowych i Zakład Promieniotwórczych w Świerku 2. Krajowe Składowisko w Różanie SESJA GŁÓWNA WYKŁADY SESJA GŁÓWNA WYKŁADY WARSZTATY 1. Narodowe Centrum Badań Jądrowych i Zakład Promieniotwórczych w Świerku 2. Krajowe Składowisko w Różanie szczegóły str. 5-7 szczegóły str. 2-3 szczegóły str. 3-4 szczegóły str. 5-7 Organizator: Narodowe Centrum Badań Jądrowych Zakład Unieszkodliwiania Organizatorzy: Ministerstwo Energii Narodowe Centrum Badań Jądrowych Wydział Fizyki. Uniwersytet Warszawski Organizator: Narodowe Centrum Badań Jądrowych Zakład Unieszkodliwiania SESJA GŁÓWNA - WYKŁADY 27 listopada 2018 Wtorek Wykłady odbędą się w Sali Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Pasteura 5, budynek Wydziału Fizyki, sala 0.03 Po każdym wykładzie przewidziano 5 minut na pytania i dyskusję 08:00-09:00 Rejestracja uczestników 09:00-09:15 Otwarcie Szkoły dr inż. Józef Sobolewski, Dyrektor Departamentu Energii Jądrowej, Ministerstwo Energii, Polska prof. dr inż. Andrzej Strupczewski, Przewodniczący Konferencji, Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Polska prof. dr hab. Dariusz Wasik, Dziekan Wydziału Fizyki, Uniwersytet Warszawski, Polska ENERGETYKI JĄDROWEJ W POLSCE Przewodniczący: mgr Artur Wdowczyk, Dyrektor Generalny, Państwowa Agencja Atomistyki 09:15-09:35 09:40-10:00 10:05-10:30 10:35-11:00 Status Programu Polskiej Energetyki Jądrowej dr inż. Józef Sobolewski, Dyrektor Departamentu Energii Jądrowej, Ministerstwo Energii, Polska Program budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce mgr inż. Krzysztof Sadłowski, Prezes Zarządu, PGE EJ 1, Polska Współpraca elektrowni jądrowej z systemem elektroenergetycznym mgr inż. Zbigniew Uszyński, Kierownik Dep. Rozwoju Systemu, Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., Polska Aspekty radiologiczne eksploatacji KSOP w Różanie mgr Aneta Korczyc, Zastępca Dyrektora, Zakład Promieniotwórczych, Polska - 2 -
11:05-11.30 Przerwa kawowa POKONYWANIE PRZESZKÓD NA DRODZE ROZWOJU ENERGETYKI JĄDROWEJ Przewodniczący: dr inż. Józef Sobolewski, Dyrektor Departamentu Energii Jądrowej, Ministerstwo Energii, Polska 11:30-12:10 12:15-12:55 Transformacja energetyczna oraz wyzwania 3E dla Japonii Pani Yukari Niwa Yamashita, Członek Zarządu, Dyrektor, The Institute of Energy Economics, Japan (IEEJ), Japonia Energetyka jądrowa niezbędnym elementem miksu energetycznego w UE dr Andrei Goicea, Executive manager, FORATOM, Belgia 13:00-13:45 Lunch ENERGETYKA JĄDROWA A KLIMAT Przewodniczący: prof. dr hab. Marta Kicińska-Habior, Wydział Fizyki. Uniwersytet Warszawski, Polska 13:45-14:25 14:30-15:10 Niezbędność energetyki jądrowej dla zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych dr Józef Misak, Nuclear Regulatory Authority, UJV, Czechy Czy można osiągnąć cele klimatyczne transformacji energetycznej Energiewende bez energetyki jądrowej? prof. Alfred Voss, były Dyrektor, Institute of Energy Economics and Rational Energy Use, Uniwersytet w Stuttgarcie, Niemcy 15:15-15.40 Przerwa kawowa OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM Przewodniczący: dr P. Krajewski, Dyrektor Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, Polska 15:40-16:20 16:25-17:00 17:05-17:40 Jak badania w rejonach o podwyższonym natężeniu promieniowania przeczą modelowi LNT dr S.M.J. Mortazavi, Uniwersytet Wisconsin, Milwaukee, USA Monitoring radiacyjny w otoczeniu EJ Mochovce i stosunek lokalnej ludności do elektrowni Pan Pavol Chylý, Kierownik Wydz. Ochrony Radiologicznej, EJ Mochovce Słowacja. Wpływ elektrowni jądrowej na społeczeństwo lokalne prof. Wacław Gudowski, KTH Royal Institute of Technology, Szwecja 17:45 Zakończenie sesji 28 listopada 2018 środa Wykłady odbędą się w Sali Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Pasteura 5, budynek Wydziału Fizyki, sala 0.03 Po każdym wykładzie przewidziano 5 minut na pytania i dyskusję 09:00-09:40 OSIĄGNIĘCIA WSPÓŁCZESNEJ ENERGETYKI JĄDROWEJ Przewodniczący: mgr inż. Władysław Kiełbasa, PGE EJ 1 Sp. z o.o., Polska Zastosowanie wniosków z budowy bloków prototypowych reaktorów EPR w Chinach, Francji i Finlandii Pan Bruno Blotas, EDF, France 09:45-10:25 Sprawdzone doświadczenie budowlane ABWR (polski udział w łańcuchu - 3 -
11:00-11:40 11:45-12.25 dostaw) Pan Kimiharu Onda oraz Pan Dale Fennel, Hitachi-GE Nuclear Energy, Japan & USA 10:30-11:00 Przerwa kawowa Budowa elektrowni jądrowych z reaktorami APR1400 Korea Hydro and Nuclear Power Corporation, Korea Perspektywy i efekty zdrowotne wydobywania uranu prof. dr inż. Andrzej Strupczewski, Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Polska 12.30-13.15 Lunch NOWE TECHNOLOGIE JĄDROWE Przewodniczący: prof. dr hab. Mariusz Dąbrowski, Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Polska 13:15-13:55 14:00-14.40 Eksperymentalny Reaktor Wysokotemperaturowy otwarte drzwi do przyszłych zastosowań przemysłowych reaktorów HTR mgr inż. Eleonora Skrzypek,Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Polska Cechy reaktorów HTGR i ich rozwój w JAEA dr Yoshitomo Inaba, Japan Atomic Energy Agency, Japonia 14.45:-15:10 Przerwa kawowa WPŁYW PIERWSZEJ POLSKIEJ ELEKTROWNI JĄDROWEJ NA ENERGETYKĘ I SYTUACJĘ RADIACYJNĄ Przewodniczący: dr inż. Michał Gryziński, dyrektor Departamentu Eksploatacji Obiektów Jądrowych Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Polska 15:10-15.50 15.55-16:35 16:40-17:20 17:30 Zakończenie sesji Globalne scenariusze energetyczne Światowej Rady Energetycznej (World Energy Council) i rola energetyki jądrowej prof. dr inż. Stefan Hirschberg, Paul Scherrer Institute, Szwajcaria Rynkowe uwarunkowania sektora elektroenergetyki a finansowanie budowy elektrowni jądrowych dr inż. Jerzy Majcher, Polska System CEZAR dla monitoringu radiacyjnego w Polsce Pan Karol Łyskawiński, Dyrektor, CEZAR, Państwowa Agencja Atomistyki, Polska - 4 -
WARSZTATY WARSZTAT N Narodowe Centrum Badań Jądrowych / Przedsiębiorstwo Państwowe Zakład Unieszkodliwiania 26 listopada 2018 Poniedziałek 29 listopada 2018 Czwartek 08:00 Odjazd z Warszawy do Ośrodka Jądrowego w Świerku Autokar odjedzie z parkingu dla autokarów spod Muzeum Techniki w Pałacu Kultury i Nauki godz. 08:00, Planowany przyjazd do Ośrodka Jądrowego godz. 08:45 OPIS (1) Reaktor badawczy MARIA, włączając Sterownię Reaktora, basen reaktora w obudowie bezpieczeństwa i basen wypalonego paliwa w wysoko radioaktywnymi kasetami paliwowym (110 min) (2) Przedsiębiorstwo Państwowe Zakład Unieszkodliwiania (105 min) (3) Dział Edukacji i Szkoleń (45min) Cel i działalność Działu polega na propagowaniu nauki nuklearnej w szeroko pojętym społeczeństwie. Edukacja opiera się na wielu demonstracjach i obiektach eksperymentalnych. Laboratorium Fizyki Atomowej i Jądrowej jest otwarte m.in. dla licealistów i stanowi dość wyjątkową jednostkę edukacyjną. Oddział odwiedza rocznie około 7000 gości. Zaprezentujemy nasz sprzęt laboratoryjny (ponad 30 eksperymentów), model zastosowań HTR, środowisko edukacyjne reaktora MARIA, a także wystawę odpadów nuklearnych z wieloma eksponatami. (4) Laboratorium Pomiarów Dozymetrycznych ( 95 min) A. Monitoring narażenia Promieniowania Całego Ciała Podczas ćwiczenie przedstawione zostanie stanowisko do pomiarów skażeń wewnętrznych ciała człowieka izotopami promieniotwórczymi emitującymi promieniowanie gamma. Umożliwia zidentyfikowanie i ocenę aktywności wszystkich radionuklidów gamma promieniotwórczych w ciele człowieka, w ramach monitoringu narażenia wewnętrznego. W trakcie ćwiczenia zostanie wykonany przykładowy pomiar. B. Monitoring narażenia Promieniowania Tarczycy Podczas ćwiczenie przedstawione zostanie stanowisko do pomiarów aktywności jodu promieniotwórczego zgromadzonego w tarczycy, stosowane podczas monitoringu narażenia wewnętrznego osób pracujących z otwartymi źródłami jodu. W trakcie ćwiczenia zostanie wykonana kalibracja układu oraz przykładowy pomiar. C. Monitoring narażenia zewnętrznego Podczas ćwiczenia zaprezentowane zostaną przyrządy do pomiaru mocy przestrzennego równoważnika dawki promieniowania gamma oraz metody wzorcowania aparatury dozymetrycznej. - 5 -
D. Radiochemia W trakcie ćwiczenia omówione zostaną zasady oznaczania aktywności izotopów alfa- i betapromieniotwórczych próbkach moczu. Pomiary takie wykonuje się w celu oceny obciążających dawek skutecznych u osób narażonych na skażenia wewnętrzne izotopami promieniotwórczymi. Przedstawione zostaną również zasady poboru i preparatyki próbek środowiskowych (np. różnego rodzaju próbki wodne, ścieki, muły, gleby, trawy) oraz pomiarów aktywności różnych izotopów promieniotwórczych w tych próbkach. 08:00 Odjazd z Warszawy do Ośrodka Jądrowego w Świerku Autokar odjedzie z parkingu dla autokarów spod Muzeum Techniki w Pałacu Kultury i Nauki godz. 08:00, Planowany przyjazd do Ośrodka Jądrowego godz. 08:45 GRUPA 1 GRUPA 2 09:00-10:50 (1) reaktor MARIA 09:00-10:50 (2) Przedsiębiorstwo Państwowe Zakład Promieniotwórczych 11:00-12:45 (2) Przedsiębiorstwo Państwowe Zakład Promieniotwórczych 11:00-12:45 (1) reaktor MARIA 12:45-13:25 Lunch 13:25-14:10 (3) Dział Edukacji i Szkoleń Prof. dr hab. Ludwik Dobrzyński Male dawki promieniowania w medycynie 14:15-15:50 (4) Laboratorium Pomiarów Dozymetrycznych Promieniowania Całego Ciała Promieniowania Tarczycy zewnętrznego Radiochemia App. 15:50 Wyjazd z NCBJ 14:15-15:50 (4) Laboratorium Pomiarów Dozymetrycznych Promieniowania Całego Ciała Promieniowania Tarczycy zewnętrznego Radiochemia WARSZTAT R Krajowe Składowisko w Różanie 26 listopada 2018 Poniedziałek 29 listopada 2018 Czwartek OPIS Jedyną instytucją w Polsce posiadającą zezwolenie na unieszkodliwianie i składowanie odpadów promieniotwórczych jest państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej Zakład Unieszkodliwiania (ZUOP), który odpowiada za prawidłowe postępowanie z odpadami promieniotwórczymi od chwili ich przejęcia od wytwórcy. ZUOP jest też - 6 -
operatorem i użytkownikiem Krajowego Składowiska (KSOP). KSOP położone jest w miejscowości Różan nad Narwią w odległości ok. 90 km od Warszawy i mieści się na terenie dawnego fortu, zajmując powierzchnię 3,045 ha. KSOP funkcjonuje od 1961 roku i według klasyfikacji MAEA jest typem składowiska powierzchniowego. 08:00 09:45-12:30 Odjazd z Warszawy do Krajowego Składowiska Odpadów Promieniotwórczych w Różanie Autokar odjedzie z parking dla autokarów spod Muzeum Techniki w Pałacu Kultury i Nauki godz. 08:00 Planowany przyjazd do Różana godz. 09:30 Wizyta techniczna w Krajowym Składowisku Odpadów Promieniotwórczych 13:00-14:00 Przerwa obiadowa Ok. 14:00 Odjazd do Warszawy, ok. 15:30 przyjazd do Centrum Warszawy Miejsce odjazdu autokarów na warsztaty w Świerku i Różanie - 7 -