Zasady nadzoru przyrodniczego inwestycji PSG sp. z o.o.

Podobne dokumenty
Wytyczne w zakresie wykonywania. PSG sp. z o.o.

Zasady inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej obszaru

Polska-Warszawa: Usługi środowiska naturalnego 2019/S Sprostowanie. Ogłoszenie zmian lub dodatkowych informacji.

Ogólne wytyczne w zakresie realizacji inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej obszaru oddziaływania inwestycji

Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

JAKOŚĆ RAPORTÓW I DECYZJI jak jąosiągnąć i sprawdzić

A. Zawartość planu ochrony dla parku narodowego i obszaru Natura Porównanie zawartości obu planów.

Załącznik 2-1 Plan działań monitoringowych

Gmina: Gołańcz (m. Morakowo), Wągrowiec (m. Wągrowiec) Celem inwestycji jest przebudowa drogi wojewódzkiej nr 241 na odcinku Morakowo - Wągrowiec

Gmina Sompolno (Sompolinek, Ośno Górne, Ośno Dolne) Celem inwestycji jest rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 269 na odcinku Sompolinek - Lubotyń

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

ZIM-EI-VII-341-1/05/17 Słupsk, dnia 02 lutego 2017r. ZAPYTANIE OFERTOWE

Zawartość inwentaryzacji

WYTYCZNE DO SPORZĄDZENIA KARTY INFORMACYJNEJ PRZEDSIĘWZIĘCIA

r.pr. Michał Behnke

Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Gostyń w ciągu drogi wojewódzkiej nr 434

Gmina: Miłosław (m. Miłosław, Kozubiec, Mikuszewo) Gmina: Kołaczkowo (Budziłowo, Wszembórz, Borzykowo)

SPECYFIKACJA NA PROJEKTOWANIE SP MATERIAŁY DO WNIOSKU O ZMIANĘ DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

Opole, dnia 14 września 2016 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU. z dnia 13 września 2016 r.

dotychczasowych lustracji terenu rezerwatu, plan urządzenia lasu, miejscowy plan zagospodarowania

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Czy sprawowanie nadzoru to nadzór czyli o dylematach dyrektora parku naturowego Białowieża 14 września 2010 r. Białowieski Park Narodowy

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

INWESTYCJE W HARMONII ZE ŚRODOWISKIEM

SPECYFIKACJA TECHNICZNA (ST) Opis przedmiotu zamówienia

27 Droga nr 263 Kłodawa Dąbie odc. od skrzyżowania z drogą krajową 92 do drogi wojewódzkiej nr 473

Gmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Chocz w ciągu drogi wojewódzkiej nr 442

Karta informacyjna przedsięwzięcia

WÓJT GMINY TRĄBKI WIELKIE

SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO

Polska-Warszawa: Usługi środowiska naturalnego 2019/S Ogłoszenie o zamówieniu zamówienia sektorowe. Usługi

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

NATURA Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010

Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko:

WÓJT GMINY PIASKI ul. 6 Stycznia Piaski

Gmina: Margonin (m. Margonin), Gołańcz ( m. Gołańcz)

UCHWAŁA NR VII/31/2015 RADY GMINY W DWIKOZACH. z dnia 24 kwietnia 2015 r.

P R O G R A M FUNKCJONALNO UŻYTKOWY

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

WNIOSEK O WYDANIE ZEZWOLENIA NA USUNIĘCIE DRZEW / KRZEWÓW z terenów nieruchomości stanowiących własność miasta na prawach powiatu

RAMOWY PROGRAM PRAKTYK NA KIERUNKU LEŚNICTWO, REALIZOWANYCH W JEDNOSTKACH ADMINISTRACYJNYCH LASÓW PAŃSTWOWYCH (NADLEŚNICTWACH)

Gmina: Pyzdry (m. Pyzdry, Rataje, Pietrzyków Kolonia) Celem inwestycji jest przebudowa drogi wojewódzkiej nr 466 na odcinku Słupca Pyzdry

Warszawa, dnia 28 grudnia 2017 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE. z dnia 21 grudnia 2017 r.

Gmina: Grabów nad Prosną (Zajączki, Bukownica, m. Grabów nad Prosną, Palaty, Akacyjki, Giżyce)

GENERALNY DYREKTOR OCHRONY ŚRODOWISKA

Lista sprawdzająca w zakresie ocen oddziaływania na środowisko

Wójt Gminy Grudziądz OŚR POSTANOWIENIE

Karta informacyjna przedsięwzięcia

Cześć III Opis przedmiotu zamówienia

Gorzów Wielkopolski, dnia 22 sierpnia 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 32/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

SPECYFIKACJA TECHNICZNA

Ocena oddziaływania na obszary Natura 2000 w systemie ocen oddziaływania na środowisko

Celem inwestycji jest budowa obwodnicy m. Świeca w ciągu drogi wojewódzkiej nr 444

Nowy zakres projektowania w wersji GIS system, który łączy

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. ...

II spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy dla obszaru Natura 2000 Kościół w Nowosielcach PLH Kościół w Nowosielcach PLH180035

ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

- PROJEKT - z 1 września 2014 r.

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

Środowiskowe uwarunkowania realizacji planów budowy dróg krajowych. 2 grudnia 2010 r.

WSTĘPNY PROJEKT (z dn )

BŁĘDY POPEŁNIANE PRZEZ INWESTORÓW W PRZYGOTOWANIU DOKUMENTACJI INWESTYCYJNEJ W ZAKRESIE PRAWA OCHRONY ŚRODOWISKA.

Waloryzacja przyrodnicza zlewni górnej Wisły. źródłem informacji dla inwestorów MEW

Aspekty formalne zatwierdzania planu ochrony Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Karty informacyjne do standardów ochrony drzew w inwestycjach Wrocławia

- wskazówki co do kwalifikacji działań wymagających przeprowadzenia procedury oceny (studium przypadku)

Założenia do opracowania projektu planu ochrony dla Drawieńskiego Parku Narodowego uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000

W N I O S E K O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘCIA

Starosta Wieruszowski

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Gmina: Stęszew (Tomiczki, Mirosławki, Rybojedzko, Wielka Wieś, m. Stęszew, Łódź)

Ekspertyzy ornitologiczne i chiropterologiczne oraz nadzór

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Dokument zawiera modyfikacje związane z pytaniami opublikowanymi dnia r. RAMOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (RAMOWY OPZ)

DYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory

P R O G R A M FUNKCJONALNO UŻYTKOWY

Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko:

Minimalizacja oddziaływania linii kolejowych na dziko żyjące zwierzęta

Lista sprawdzająca w zakresie ocen oddziaływania na środowisko*

Rafał T. Kurek Radosław Ślusarczyk. fot. GDDKiA

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

1. 1. Ustanawia się plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dolina Biebrzy PLH200008, zwanego dalej obszarem Natura 2000.

Aktualne zagadnienia w systemie ocen oddziaływania na środowisko w budownictwie komunikacyjnym

(adres) WÓJT GMINY NOWINKA WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

STANDARDOWE WYMAGANIA DLA DOKUMENTACJI ŚRODOWISKOWEJ

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Szczecin, dnia 23 listopada 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XXV/181/16 RADY GMINY W BIESIEKIERZU. z dnia 27 października 2016 r.

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA BIAŁYSTOK. z dnia r.

r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. z 2003r. Nr 120 poz.1133) oraz z Rozporządzeniem Ministra

UG Wielkie Oczy, dnia r. DECYZJA O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH ZGODY NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘCIA.

PROGRAM FUNKCJONALNO UŻYTKOWY

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Transkrypt:

Środowiska dla inwestycji Zasady nadzoru przyrodniczego inwestycji Właściciel procesu: Dyrektor Departamentu Inwestycji Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 1 z 11

Środowiska dla inwestycji Spis treści 1. Cel zasad... 3 2. Zakres stosowania... 3 3. Zadania nadzoru przyrodniczego w zakresie realizacji inwestycji strategicznych... 3 4. Wymagania szczegółowe w zakresie nadzoru przyrodniczego... 4 4.1 Zakres nadzoru przyrodniczego przed rozpoczeciem realizacji przedsięwzięcia 4 4.2 Zakres nadzoru przyrodniczego w trakcie realizacji inwestycji... 5 4.3 Zakres nadzoru przyrodniczego po zakończeniu realizacji inwestycji... 6 4.4 Wymagania w zakresie składu zespołu specjalistów sprawujących nadzór przyrodniczy... 7 4.5 Obszar podlegający nadzorowi... 7 5. Raportowanie... 8 5.1 Raport dotyczący stanu środowiska przed rozpoczęciem realizacji inwestycji... 8 5.2 Raporty okresowe z prowadzonych prac... 9 5.3 Raport końcowy...10 6. Zapisy...11 Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 2 z 11

Środowiska dla inwestycji 1. CEL ZASAD Celem Zasad jest wsparcie procesu planowania i przeprowadzania inwestycji strategicznych Spółki w zakresie realizacji nadzoru przyrodniczego nad wybranymi, realizowanymi przedsięwzięciami. Zadaniem wytycznych jest określenie podstawowych wymagań w zakresie działań mających na celu ochronę wartości przyrodniczych, zasobów środowiska, a także ograniczenie oddziaływania na środowisko wynikających z realizacji kluczowych przedsięwzięć inwestycyjnych Spółki. Zasady każdorazowo wymagają dostosowania w stopniu adekwatnym do rodzaju przedsięwzięcia, jego lokalizacji, specyfiki terenu, na którym dane przedsięwzięcie będzie realizowane, a także wydanej dla niego przez organy administracji decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, niezbędnych do uzyskania lub uzyskanych derogacji oraz innych dokumentów formalnych związanych z etapem projektowania lub z realizacją danej inwestycji. 2. ZAKRES STOSOWANIA Wytyczne obowiązują pracowników Spółki oraz działające w imieniu Spółki podmioty zewnętrzne, na których spoczywa odpowiedzialność za realizację inwestycji strategicznych PSG, które objęte zostały obowiązkiem wykonywania nadzoru przyrodniczego. Wytyczne mogą mieć także zastosowanie dla inwestycji nie będących inwestycjami strategicznymi, jeżeli objęte zostały obowiązkiem wykonywania nadzoru przyrodniczego. 3. ZADANIA NADZORU PRZYRODNICZEGO W ZAKRESIE REALIZACJI INWESTYCJI STRATEGICZNYCH Nadzór przyrodniczy ustanowiony na potrzeby realizacji inwestycji jest zobowiązany do: 1. określenia stanu środowiska przyrodniczego przed rozpoczęciem realizacji inwestycji tj. potwierdzenia występowania chronionych siedlisk przyrodniczych, gatunków roślin, grzybów wielkoowocnikowych i zlichenizowanych, zwierząt i cennych ekosystemów rozpoznanych na etapie uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia, stwierdzenia nowych, nieobserwowanych wcześniej elementów przyrodniczych wymagających ochrony, bądź szczególnych działań minimalizujących, a także zweryfikowania/dokonania waloryzacji przyrodniczej ww. przedsięwzięć; 2. zapewnienia właściwej realizacji warunków przeprowadzenia inwestycji określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych oraz ograniczania uciążliwości dla terenów sąsiednich, 3. zapewnienia zgodności realizacji inwestycji z obowiązującymi aktami prawnymi w zakresie ochrony przyrody i ochrony środowiska, 4. bezzwłocznego i właściwego reagowania w przypadku zaistnienia zagrożenia dla środowiska naturalnego (w tym podejmowania działań zapobiegawczych wystąpieniu szkody w środowisku), nieprzewidzianego na etapie uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, 5. reagowania w przypadku wystąpienia zagrożenia szkodą lub wystąpienia szkody w środowisku, w celu sprawnego oszacowania rodzaju i rozmiarów szkody, bezzwłocznego podjęcia niezbędnych działań naprawczych mających na celu Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 3 z 11

Środowiska dla inwestycji ograniczenie skutków środowiskowych szkody, a także bezzwłocznego jej zgłoszenia do Spółki, 6. udziału w postępowaniach administracyjnych i kontaktach roboczych z organami ochrony środowiska, organizacjami ekologicznymi i społeczeństwem w sprawach związanych z ochroną środowiska przyrodniczego w związku z przedsięwzięciem, opracowywanie materiałów na potrzeby ww. postępowań i kontaktów. Zadania w ramach nadzoru przyrodniczego należy wykonywać podczas wszystkich etapów inwestycji tj. przed przystąpieniem do realizacji, w jej trakcie oraz po zakończeniu robót budowlanych. 4. WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE W ZAKRESIE NADZORU PRZYRODNICZEGO Szczegółowy zakres niezbędnych działań podejmowanych przez nadzór przyrodniczy należy dostosować do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zakresu i etapu planowanych robót, lokalizacji inwestycji, specyfiki terenu, na którym dane przedsięwzięcie będzie realizowane, a także wydanej dla niego przez organy administracji decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, niezbędnych derogacji oraz innych dokumentów formalnych związanych z etapem projektowania lub wykonaniem inwestycji. 4.1 ZAKRES NADZORU PRZYRODNICZEGO PRZED ROZPOCZECIEM REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA Czynności do wykonania bezpośrednio przed rozpoczęciem robót budowlanych, w szczególności: opracowanie harmonogramu prac nadzoru przyrodniczego oraz wdrażania działań minimalizujących, stanowiącego część Planu Zadań Ochrony Środowiska. Harmonogram realizacji prac nadzoru przyrodniczego (terminy, pory dnia, częstotliwość kontroli) powinien uwzględniać fenologię i aktywność dobową poszczególnych gatunków i elementów środowiska. Harmonogram prac nadzoru przyrodniczego musi być skorelowany z harmonogramem realizacji przedsięwzięcia, przeprowadzenie niezbędnych szkoleń pracowników nadzorujących budowę w zakresie ochrony siedlisk przyrodniczych i gatunków, kontrole terenu przedsięwzięcia oraz obszaru oddziaływania inwestycji w rekomendowanym okresie od drugiej polowy kwietnia do końca czerwca, tj. w terminie zapewniającym jak największą wykrywalność gatunków i siedlisk mającą na celu ustalenie wartości referencyjnych informujących o stanie środowiska przyrodniczego (tzw. stan zero 1 ). Uwaga: Terminy kontroli na poszczególnych odcinkach planowanej inwestycji powinny być dostosowane do fenologii gatunków i siedlisk, tak aby umożliwić potwierdzenie ich występowania. wyznaczenie miejsc składowania na czas wykonywanych robót budowlanych wierzchniej warstwy gleby zawierającej diaspory i wegetatywne organy rozrodcze roślin (np. kłącza, bulwy), fragmenty plechy, zarodniki grzybów oraz faunę bezkręgowców. W przypadku wystąpienia takiej potrzeby, kontrole (w całości lub w części) wykonywane w ramach nadzoru przyrodniczego powinny zostać powtórzone w okresie Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 4 z 11

Środowiska dla inwestycji zapewniającym odpowiednią wykrywalność gatunków i siedlisk. Konieczność powtórzenia kontroli powinna zostać zgłoszona przez wykonawcę do upoważnionego przedstawiciela Spółki Kierownika Projektu (wraz z uzasadnieniem). uzyskanie wszystkich decyzji zezwalających na wykonywanie czynności zabronionych w stosunku do chronionych gatunków roślin, grzybów i zwierząt (jeśli jest wymagane), uzyskanie wszystkich decyzji zezwalających na wykonywanie czynności zabronionych w obszarach chronionych na podstawie przepisów o ochronie przyrody (jeśli jest wymagane), oznakowanie i zabezpieczenie zidentyfikowanych cennych siedlisk i stanowisk gatunków znajdujących się na terenie przedsięwzięcia, zabezpieczenie drzew oraz chronionych gatunków roślin, grzybów i siedlisk przyrodniczych znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie terenu inwestycji lub sprawowanie nadzoru nad zabezpieczeniem wykonywanym przez wykonawcę robót budowlanych; wskazanie miejsc występowania gatunków inwazyjnych roślin na terenie przedsięwzięcia w celu trwałego usunięcia humusu z ich fragmentami poza teren inwestycji, przeniesienie płatów siedlisk i okazów roślin chronionych znajdujących się na terenie przedsięwzięcia, na wyznaczone wcześniej miejsce, przeniesienie stanowisk zwierząt chronionych znajdujących się na terenie przedsięwzięcia i jeśli okaże się to wymagane, także występujących w jego bezpośrednim sąsiedztwie, przeniesienie jaj, larw, poczwarek lub osobników występujących na terenie przedsięwzięcia poza teren przedsięwzięcia i umieszczenie w dogodnym, bezpiecznym środowisku, niezbędne celowe przekształcenie biotopów i płoszenie zwierząt przed ich przystąpieniem do rozrodu, zapewnienie zgodności harmonogramu oraz zakresu prac przygotowawczych i robót budowlanych z postanowieniami decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz decyzjami zezwalającymi na wykonywanie czynności zabronionych w stosunku do chronionych gatunków, opracowanie dla przedsięwzięcia i przekazanie do Spółki katalogu potencjalnych sytuacji bądź zadań, które mogą spowodować wystąpienie szkody w środowisku, a także oszacowanie możliwych skutków wraz z propozycją działań zapobiegawczych i naprawczych. 4.2 ZAKRES NADZORU PRZYRODNICZEGO W TRAKCIE REALIZACJI INWESTYCJI Czynności do wykonania w ramach pełnionego nadzoru przyrodniczego w trakcie robót budowlanych, w szczególności: kontrola placu budowy co najmniej raz dziennie, przy czym w przypadku wystąpienia takiej potrzeby (np. intensywne opady, wzrost temperatury powietrza, stwierdzenie aktywności innych zwierząt w rejonie pułapek lub płotków ochronnych na płazy etc.) kontrole powinny być wykonywane z większą częstotliwością, kontrola występowania i wpływu robót na chronione siedliska przyrodnicze, gatunki roślin, grzybów i zwierząt, bieżące występowanie ze stosownymi wnioskami oraz uzyskanie decyzji zezwalających na wykonywanie czynności zabronionych w stosunku do chronionych gatunków roślin, grzybów i zwierząt, Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 5 z 11

Środowiska dla inwestycji bieżące uzyskanie decyzji zezwalających na wykonywanie czynności zabronionych lub uzgodnień z organami, w obrębie form ochrony przyrody, egzekwowanie zakazów prowadzenia robót w czasie określonym w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i/lub wskazanych w Planie Zadań Ochrony Środowiska, egzekwowanie zakazów prowadzenia robót, składowania materiałów, parkowania maszyn, przebywania ludzi w miejscach wskazanych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i/oraz wskazanych w Planie Zadań Ochrony Środowiska, zabezpieczenie placów budowy przed dostaniem się na ich teren zwierząt - w tym z zastosowaniem różnych środków zaradczych (np. płotków herpetologicznych) lub sprawowanie nadzoru nad zabezpieczeniem wykonywanym przez wykonawcę robót budowlanych, kontrola pułapek do odłowu zwierząt, odławianie zwierząt i ich ewakuacja do siedlisk zastępczych, egzekwowanie od wykonawcy robót budowlanych odpowiednich warunków składowania humusu, nadzór nad prawidłową realizacją działań minimalizujących - zaleceń wskazanych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w razie wystąpienia takiej potrzeby (np. w związku z zapisami decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach), sprawowanie nadzoru hydrogeologicznego nad odwadnianiem wykopów, realizacja ad hoc uzasadnionych, dodatkowych działań ochronnych nieprzewidzianych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i nieokreślonych w Planie Zadań Ochrony Środowiska, bezzwłoczne zgłaszanie do Kierownika Budowy i Kierownika Projektu zaobserwowanych zdarzeń mogących spowodować wystąpienie szkody w środowisku oraz proponowanych działań zapobiegawczych, w przypadku stwierdzenia wystąpienia szkody w środowisku zainicjowanie wykonywania działań naprawczych, udział w naradach technicznych na wniosek Spółki (w przypadku omawiania zagadnień związanych z ochrona środowiska). 4.3 ZAKRES NADZORU PRZYRODNICZEGO PO ZAKOŃCZENIU REALIZACJI INWESTYCJI Czynności do wykonania po zakończeniu robót budowlanych, w szczególności: egzekwowanie demontażu obiektów tymczasowych i rekultywacji terenu, a także nadzór nad tymi pracami, kontrola wykorzystania zgromadzonego humusu i ściółki, wprowadzanie roślin i elementów siedlisk chronionych na obszar inwestycji, kontrola/dokonanie lub nadzór nad wykonywaniem nasadzeń drzew i krzewów i prowadzenie niezbędnych prac pielęgnacyjnych, sprawdzenie skuteczności wykonanych zabezpieczeń środowiskowych, a także dokonywanie ich odbiorów, kontrola stanu technicznego zamontowanych urządzeń oraz utrzymanie warunków zapewniających ich skuteczność. Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 6 z 11

Środowiska dla inwestycji W ramach nadzoru wykonywanego po zakończeniu realizacji inwestycji należy również opracować raport końcowy, w którym należy przedstawić podsumowanie całości działań wykonanych w trakcie i po zrealizowaniu inwestycji. 4.4 WYMAGANIA W ZAKRESIE SKŁADU ZESPOŁU SPECJALISTÓW SPRAWUJĄCYCH NADZÓR PRZYRODNICZY Przed rozpoczęciem nadzoru przyrodniczego należy przedłożyć do Kierownika Projektu pełny wykaz osób, które będą wykonywały prace (wraz z ich specjalnościami). Wymiana członka zespołu w trakcie prowadzenia nadzoru przyrodniczego wymaga akceptacji Kierownika Projektu. W tym celu należy przedłożyć do Kierownika Projektu propozycję nowego członka zespołu wraz z poświadczeniem posiadanych kwalifikacji zawierającym opis doświadczenia w zakresie danej specjalności. Nadzór przyrodniczy powinien być realizowany przez zespół specjalistów w dziedzinie ochrony przyrody, w tym: botaniki / fitosocjologii entomologii ichtiologii herpetologii ornitologii teriologii, w tym chiropterologii. Dopuszcza się realizację nadzoru przyrodniczego przez specjalistów posiadających więcej niż jedną specjalizację. W razie wystąpienia takiej potrzeby (np. specyficzne zapisy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach), zespół powinien być odpowiednio powiększony o innych wymaganych specjalistów. 4.5 OBSZAR PODLEGAJĄCY NADZOROWI Nadzór przyrodniczy należy prowadzić w obszarze oddziaływania inwestycji, tj. terenie przedsięwzięcia oraz jego sąsiedztwie narażonym na ewentualne negatywne oddziaływanie związane z budową inwestycji. Zakłada się, że obszar podlegający nadzorowi przyrodniczemu obejmuje co najmniej: teren przedsięwzięcia, tereny znajdujące się w odległości do 250 m od osi projektowanego gazociągu lub od granicy obiektu, na których występują chronione siedliska przyrodnicze, chronione gatunki roślin, grzybów wielkoowocnikowych i zlichenizowanych i zwierząt oraz cenne ekosystemy, stanowiska zastępcze chronionych siedlisk przyrodniczych i roślin, lokalizacje docelowe siedlisk zwierząt podlegających ochronie, bazy materiałowo sprzętowe, zaplecza budowy. Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 7 z 11

Środowiska dla inwestycji 5. RAPORTOWANIE 5.1 RAPORT DOTYCZĄCY STANU ŚRODOWISKA PRZED ROZPOCZĘCIEM REALIZACJI INWESTYCJI Określenie stanu środowiska przyrodniczego przed rozpoczęciem realizacji inwestycji (tzw. stan zero ) powinno zostać opracowane w formie oddzielnego raportu. Raport z kontroli obszaru oddziaływania inwestycji powinien zawierać odrębne rozdziały poświęcone poszczególnym elementom środowiska, dotyczące między innymi: zbiorowisk roślinnych i siedlisk przyrodniczych, roślin naczyniowych, mszaków, grzybów makroskopijnych (wielkoowocnikowych Macromycetes) oraz grzybów zlichenizowanych (porostów) bezkręgowców (lądowych i słodkowodnych) ichtiofauny, herpetofauny, ornitofauny, teriofauny, w tym także gatunków merolimnicznych, chiropterofauny, gatunków inwazyjnych. Dla każdego z wyżej wymienionych elementów w raporcie powinno się przedstawić co najmniej informacje zawierające: cel kontroli, miejsce kontroli, terminy i liczbę kontroli (ze wskazaniem kilometrażu trasy) oraz warunki pogodowe panujące podczas ich wykonywania, opis metod badań wraz z określeniem parametrów oceny i wartości referencyjnych parametrów (zgodnie z poradnikami metodycznymi Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, a w przypadku ich braku dla poszczególnych gatunków lub siedlisk, autorskimi wskaźnikami nadzoru przyrodniczego), wyniki kontroli (informacje o gatunkach i siedliskach rozpoznanych w trakcie kontroli terenowych), wykaz gatunków rozpoznanych na etapie uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach/ przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko, niezidentyfikowanych w trakcie kontroli przedinwestycyjnej, wyniki oceny kluczowych parametrów dla poszczególnych gatunków i siedlisk; zalecenia wynikające z kontroli, w tym: o specyfikacja niezbędnych wniosków dotyczących uzyskania decyzji zezwalających na wykonywanie czynności zabronionych w stosunku do siedlisk i gatunków chronionych (liczba, rodzaj, zakres i lokalizacja przedmiotów wniosków), Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 8 z 11

Środowiska dla inwestycji o specyfikacja niezbędnych działań ograniczających oddziaływania w trakcie budowy, wraz z określeniem ich lokalizacji oraz harmonogramu ich wykonywania, informacje o innych formach ochrony przyrody i cennych ekosystemach występujących w obszarze oddziaływania inwestycji, w tym informacje o koniecznych decyzjach zezwalających na wykonywanie czynności zabronionych lub uzgodnieniach z właściwymi organami, szczegółową dokumentację fotograficzną. Raport powinien zawierać część tekstową, kartograficzną oraz dokumentację fotograficzną. Powinien zostać przekazany w 2 egzemplarzach w wersji drukowanej, a także 5 egz. kompletnej wersji elektronicznej. Wersja elektroniczna powinna zostać przekazana w postaci: część tekstowa - plików edytowalnych oraz w postaci plików.pdf; część graficzna w postaci plików shapefile (rekomendowane układy współrzędnych to PUWG 2000 lub 1992) oraz.pdf. dokumentacja fotograficzna każda fotografia powinna zawierać geotag (współrzędne X i Y). Cześć graficzną należy przygotować na podkładzie ortofotomapy lub mapy topograficznej pozyskanych z Państwowych Zasobów Geodezyjnych i Kartograficznych. Powinna ona zawierać skorowidz arkuszy. Ortofotomapy i mapy topograficzne powinny zostać przekazane do Spółki również w formacie.tiff lub.geotiff w rekomendowanym układzie współrzędnych geograficznych. Skala map musi być dobrana w taki sposób, aby były one czytelne, jednak powinna mieścić się ona w przedziale od 1:5 000 do 1:10 000. Raport z kontroli obszaru oddziaływania inwestycji należy przekazać Kierownikowi Projektu. 5.2 RAPORTY OKRESOWE Z PROWADZONYCH PRAC W ramach nadzoru przyrodniczego sporządza się okresowe (w zależności od potrzeb np. co miesiąc, co dwa tygodnie, co tydzień; jednakże nie rzadziej niż raz na miesiąc) raporty z prowadzonych czynności, zawierające co najmniej informacje o: okresie sprawozdawczym, etapie/fazie realizacji inwestycji (wycinka drzew i krzewów / roboty ziemne / roboty budowalne / rekultywacja terenu etc.), czynnościach wykonanych przez nadzór przyrodniczy w okresie sprawozdawczym (w tym m.in. obserwacjach, wnioskach z przeprowadzonych kontroli terenu budowy oraz dokonanych zgłoszeniach), czynnościach planowanych do wykonania w kolejnym okresie sprawozdawczym, uzyskanych decyzjach zezwalających na czynności podlegające zakazom w stosunku do dziko występujących lub innych niż dziko występujące gatunków zwierząt, roślin i grzybów objętych ochroną, Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 9 z 11

Środowiska dla inwestycji zgodności realizacji inwestycji z warunkami wskazanymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i/lub z dokumentacją wykonaną na potrzeby uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, harmonogramie prac nadzoru przyrodniczego dotyczącego wdrażanych działań minimalizujących, proponowanych czynnościach zamiennych lub dodatkowych, mających na celu minimalizację oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia, rekomendacje w związku z prowadzonym nadzorem, dokumentację fotograficzną. Raport okresowy powinien zawierać część tekstową, kartograficzną oraz dokumentację fotograficzną. Powinien zostać przekazany w 2 egzemplarzach w wersji drukowanej, a także 5 egz. kompletnej wersji elektronicznej. Wersja elektroniczna powinna zostać przekazana w postaci: część tekstowa - plików edytowalnych oraz w postaci plików pdf; część graficzna w postaci plików shapefile (rekomendowane układy współrzędnych to PUWG 2000 lub 1992) oraz pdf. dokumentacja fotograficzna każda fotografia powinna zawierać geotag (współrzędne X i Y). W przypadku, gdy Wykonawca przekazuje do Kierownikowi Projektu raport zbiorczy, raport okresowy z nadzoru przyrodniczego powinien być załącznikiem do niego. Dopuszcza się możliwość przekazywania raportu okresowego za pomocą poczty emial, jednakże wymaga to wcześniejszego uzgodnienia z upoważnionym przedstawicielem Spółki. 5.3 RAPORT KOŃCOWY Raport końcowy wykonywany po zakończeniu robót budowlanych powinien zawierać co najmniej następujące informacje: cel, miejsce, termin oraz metodykę wykonania monitoringu po zakończeniu realizacji inwestycji; metodykę przeprowadzenia monitoringu po zakończeniu realizacji inwestycji w zakresie oceny siedlisk przyrodniczych, roślin, mszaków, grzybów makroskopijnych (wielkoowocnikowych Macromycetes) oraz grzybów zlichenizowanych (porostów), bezkręgowców, ichtiofauny, herpetofauny, ornitofauny, teriofauny (w tym chiropterofauny) i gatunków inwazyjnych. wyniki przeprowadzonego monitoringu w zakresie jak powyżej, podsumowanie i wnioski wynikające z przeprowadzonego monitoringu po zakończeniu realizacji inwestycji. Raport końcowy powinien obejmować całe przedsięwzięcie i zostać opracowany w formie oddzielnego opracowania. Powinien zostać przekazany w 2 egzemplarzach w wersji drukowanej, a także 5 egz. kompletnej wersji elektronicznej. Wersja elektroniczna powinna zostać przekazana w postaci: Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 10 z 11

Środowiska dla inwestycji część tekstowa - plików edytowalnych oraz w postaci plików pdf; część graficzna w postaci plików shapefile (rekomendowane układy współrzędnych to PUWG 2000 lub 1992) oraz pdf. dokumentacja fotograficzna każda fotografia powinna zawierać geotag (współrzędne X i Y). Raport końcowy należy przekazać Kierownikowi Projektu. 6. ZAPISY Lp. Nazwa załącznika 1 Raport stanu środowiska przyrodniczego przed rozpoczęciem realizacji inwestycji (tzw. stan zero ) 2 Raport okresowy z prowadzonych prac w ramach nadzoru przyrodniczego wykonywanego w trakcie realizacji inwestycji 3 Raport końcowy z prowadzonych prac w ramach nadzoru przyrodniczego wykonywanego w trakcie realizacji inwestycji Okres przechowywania w komórce merytorycznej dla inwestycji współfinansowanych ze środków UE do zakończenia okresu trwałości projektu dla pozostałych inwestycji do zakończenia okresu gwarancji jak powyżej jak powyżej Postępowanie z dokumentem po okresie przechowywania archiwizacja archiwizacja archiwizacja Wydanie 1 z dnia 15 marca 2017 r. Strona 11 z 11