Zimowy Kongres Drogowy jest jedynym wydarzeniem

20-23 lutego 2018 w Gdańskim Centrum Kongresowym Amber Expo odbył się XV Międzynarodowy Zimowy Kongres Drogowy zorganizowany przez Światowe Stowarzyszenie Drogowe PIARC przy współpracy z GDDKiA i Miastem Gdańsk. Światowe Stowarzyszanie Drogowe, powstałe w 1909 r., zrzesza administracje drogowe z ponad 120 państw świata. Co cztery lata organizuje Zimowy Kongres Drogowy, za każdym razem w innej części świata. Polska jest pierwszym krajem Europy Środkowo-Wschodniej pełniącym rolę organizatora i gospodarza tego zgromadzenia. Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk podczas uroczystego otwarcia Kongresu Zimowy Kongres Drogowy jest jedynym wydarzeniem na świecie, gdzie szeroko omawiana jest tematyka związana z zimowym utrzymaniem od planowania zadań przez ich finansowanie, standardy aż po innowacje, wnoszące lepszą jakość w utrzymanie przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów. Podczas kongresu spotykają się eksperci, naukowcy, a także praktycy z firm na co dzień zajmujących się zadaniami związanymi z utrzymaniem dróg zimą. W tym roku na Kongresie zjawiło się ok. 1000 uczestników z 42 krajów. Ceremonii otwarcia Kongresu dokonał Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk. Gości kongresu przywitali także prezydent PIARC Claude Van Rooten oraz Iwona Stępień-Kotlarek, zastępca dyrektora Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Następnie odbyła się sesja ministerialna z udziałem przedstawicieli rządów trzech europejskich państw oraz gościa z dalekiego wschodu. Polskę reprezentował szef polskiego resortu infrastruktury Andrzej Adamczyk, Litwę minister transportu i komunikacji Rokas Masiulis, Czarnogórę minister transportu i gospodarki morskiej Osman Nurković, a Japonię wiceminister infrastruktury, transportu i turystyki Masafumi Mori. Drugiego dnia Zimowy Kongres Drogowy obfitował w wykłady, sesje techniczne i dyskusje ekspertów. Referaty wygłosiło ok. 70 panelistów z rozmaitych krajów Europy, Ameryki Północnej i Południowej, Azji a nawet północnej Przecięcie wstęgi Afryki. Szczególną popularnością cieszyły się sesje dotyczące zimowego utrzymania obiektów inżynieryjnych, takich jak mosty i tunele. Prezentację o wpływie soli przeciwoblodzeniowej na korozję konstrukcji mostów przedstawiła Ivana Durickovic z Francji. Taisto Haavasoja z Finlandii mówił np. o wykorzystaniu rejsowych autobusów do gromadzenia danych o pogodzie na drogach. Naturalnie sporo miejsca zajęły materiały do zwalczania śliskości tu interesujące porównanie zastosowania na szkockich drogach solanki i wstępnie zwilżonej soli przedstawił Martin Thomson. W innej sekcji tematycznej o tym, że myślenie o zimowym utrzymaniu dróg powinno zaczynać się już na etapie ich projektowania, przekonywał Maciej Kozłowski. Interesujące były także doświadczenia krajów skandynawskich w zimowym utrzymaniu dróg dla rowerów. Goście ze Szwecji opowiadali o metodzie utrzymania ścieżek sweep-salting, która polega na zasysaniu śniegu i zwalczaniu poślizgu solanką lub wstępnie zwilżoną solą. Skuteczna jest szczególnie w miejscowościach nadmorskich, gdzie występuje wysoka wilgotność powietrza. Po raz pierwszy w historii Kongresu Światowa Organizacja Drogowa PIARC przyznała nagrody za najlepsze referaty oraz dla Młodego Profesjonalisty. Statuetki wręczali najwyżsi przedstawiciele PIARC prezydent Claude Van Rooten, wiceprezydent Shigeru Kikukawa oraz szef Komitetu Technicznego B.2 Didier Giloppe. W pierwszej kategorii Otwarcie części targowej Kongresu wyróżniono 7 z 170 przesłanych na Kongres prac. Nagrodzeni zostali: Andres Olloqui z Hiszpanii za pracę o zarządzaniu zagrożeniem lawinowym na drodze, Kazuhide Kiyasu z Japonii za pracę o wpływie wywieranym na ruch drogowy przez środki zaradcze stosowane przeciwko klęsce żywiołowej w postaci silnych opadów śniegu, Ivana Durickovic z Francji za pracę o wpływie soli przeciwoblodzeniowych na korozję konstrukcji mostów, Amanda Siems-Anderson ze Stanów Zjednoczonych za pracę o wykorzystaniu systemu Pikalert w programie pilotażowym Departamentu Transportu stanu Wyoming dotyczącym pojazdów połączonych, Jakko Klang z Finlandii za pracę o skutkach dla bezpieczeństwa niższych ograniczeń prędkości w miesiącach zimowych, Juha Aijo z Finlandii za pracę o instrukcji utrzymania zimowego dla Fińskiej Agencji Transportu, Anna Niska ze Szwecji za pracę o sweep- -salting metodzie zimowego utrzymania ścieżek rowerowych, specjalne wyróżnienie dla młodego autora The Young Proffesional Award otrzymał Henri Giudici z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii, specjalizujący się w badaniu zachowania opon w warunkach śniegowych. Jego wyróżniony referat dotyczył opisu technicznego dwóch urządzeń 84 Magazyn Autostrady 4/2018

Polski Pawilon Narodowy przygotowany przez GDD- KiA oraz Polski Kongres Drogowy Kongres Drogowy obfitował w wykłady, sesje techniczne i dyskusje ekspertów do badania interakcji pomiędzy oponą i nawierzchnią LARS i Lumi. Trzeciego dnia kongresu do wykładów i dyskusji na sesjach technicznych doszły też wydarzenia bardziej praktyczne np. warsztat zimowego utrzymania dróg, skupiający się na potrzebach użytkownika w centrum usług zimowych. W czasie porannej sekcji spotkań poruszony został m.in. temat lawin. Swoimi doświadczeniami i badaniami, dotyczącymi chociażby zarządzania zagrożeniem lawinowym, podzielili się naukowcy z Japonii i Hiszpanii. W innych salach mówiono również o oddziaływaniu substancji przeciwoblodzeniowych na zbiorniki wodne i środowisko. Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja gości ze Skandynawii dot. Arktycznego Inteligentnego Korytarza. Przebiega on między Finlandią a Norwegią za kołem podbiegunowym i zapewnia przejazd po śniegu autonomicznego samochodu. Korytarz połączony jest z dworcami kolejowymi, lotniskami czy portem morskim w Tromsø. Pozwala on np. na dostarczenie danego towaru, bez narażania się jego odbiorcy na jazdę w niebezpiecznych warunkach zimowych. Jedną z głównych atrakcji XV Międzynarodowego Zimowego Kongresu Drogowego były pierwsze w Trójmieście, a trzecie w historii kongresu, zawody pługów odśnieżnych. Na wymagającym torze utworzonym przy stadionie Energa Gdańsk zaprezentowało się 21 zawodników z ośmiu krajów: Andory, Austrii, Francji, Kanady, Niemiec, Polski, Portugalii i Węgier. Zawodnicy mieli do pokonania liczącą około kilometra pętlę, w czasie przejazdu wykonując 12 rozmaitych zadań. Operatorzy musieli m.in. pokonać slalom, przejechać tyłem między przeszkodami, ze sporą prędkością najechać na płytę poślizgową czy przesunąć przedmiot w wyznaczone miejsce. Każdy przejazd w pojazdach marki DAF trwał około sześć-siedem minut. Zawodnicy byli oceniani przez zespół sędziów, który brał pod uwagę trzy aspekty: umiejętności praktyczne, czas przejazdu oraz sprawdzenie zdatności pojazdu do jazdy. Na podium zawodów znaleźli się: 1. Gerhard Vock (Austria), 2. Reiner Dunker (Niemcy) i 3. Bertram Unger (Austria). Kongresowi towarzyszyła również wystawa, na którą złożyły się 44 stoiska przygotowane przez instytucje publiczne, narodowe komitety PIARC i firmy drogowe, prezentujące swoje rozwiązania i produkty do zimowego utrzymania dróg, m.in. Kopalnia Soli Kłodawa, OAT, Kueper Polska, Aldesa Polska, Mercedes-Benz Special Trucks. Wśród wystawców znajdowały się stoiska narodowe Czech, Chin, Francji, Japonii, Korei Południowej, Norwegii, Polski, Słowacji i Włoch. W centralnym miejscu ekspozycji mieścił się polski Pawilon Narodowy, przygotowany przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad oraz Polski Kongres Drogowy. Podczas sesji zamknięcia Kongresu odbyło się uroczyste podpisanie porozumienia między Polskim Kongresem Drogowym a Światowym Stowarzyszeniem Drogowym PIARC o szczegółowych zasadach funkcjonowania PKD jako Panel dyskusyjny Targi towarzyszące Kongresowi Uroczyste podpisanie porozumienia między Polskim Kongresem Drogowym a Światowym Stowarzyszeniem Drogowym PIARC Zawody pługów odśnieżnych Komitetu Narodowego tej organizacji. Po podpisaniu porozumienia, Polski Kongres Drogowy stał się 42. narodowym komitetem PIARC. Międzynarodowy Zimowy Kongres Drogowy to prestiżowe wydarzenie o długoletniej tradycji. Niewątpliwie jest to platforma do wymiany wiedzy i opinii na temat aktualnie stosowanych innowacji w tej dziedzinie. To również okazja do poznania potrzeb poszczególnych administracji drogowych, które będą dla Państwa dostępne w ramach narodowych pawilonów. Sesja ministerialna fot. Organizator www.autostrady.elamed.pl 85

Mistrzostwa Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim i Snowboardzie 17 lutego br. na stoku Szymoszkowa w Zakopanem odbyły się XIV Mistrzostwa Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim i Snowboardzie im. Wojtka Malusi. W trakcie zawodów Wręczenie nagród Do tegorocznego konkursu zgłosiło się 16 snowboardzistów w dwóch kategoriach i 237 narciarzy w trzech kategoriach oraz w dwunastu grupach wiekowych. W uroczystości zakończenia zawodów w hotelu Mercure Kasprowy Zakopane wzięło udział, wraz z gośćmi i kibicami, ok. 350 osób. Podczas uroczystej kolacji ogłoszono wyniki zawodów w poszczególnych kategoriach oraz świętowano zakończenie zawodów. Puchary, dyplomy i upominki wręczali zwycięzcom: Pani Krystyna Łazarz Wiceprezydent Izby, Pan Franciszek Kosiorowski Wiceprezydent Izby, Pan Erwin Filipczyk Członek Prezydium Rady Izby, Pan Mieczysław Chmielewski Członek Prezydium Rady Izby, Pan Wojciech Kucharczyk Członek Prezydium Rady Izby oraz Pan Waldemar Ostrowski Przewodniczący Komisji Rewizyjnej. Wśród snowboardzistów zwycięzcami w poszczególnych kategoriach zostali: Kategoria Kobiety: I miejsce i tytuł Mistrza Polski Drogowców w Snowboardzie: Hiacynta Lewakowska, Kopalnie Dolomitu S.A., Sandomierz, Kategoria Mężczyźni: I miejsce i tytuł Mistrza Polski Drogowców w Snowboardzie: Krzysztof Karolak, Atlas Copco Polska Sp. z o.o., Warszawa. Klasyfikacja generalna Kategoria Kobiety: I miejsce i tytuł Mistrza Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim: Magdalena Wysoczyńska, Podhalańskie Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe S.A. II miejsce i tytuł I Wicemistrza Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim: Marta Zdanowicz-Dejnak, Miejski Zarząd Dróg, Bielsko-Biała III miejsce i tytuł II Wicemistrza Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim: Izabela Neuberg-Piwowarczyk, APM PRO Sp. z o.o. Kategoria Mężczyźni: I miejsce i tytuł Mistrza Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim: Łukasz Jankowski, Salini-Impregilo S.p.A. II miejsce i tytuł I Wicemistrza Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim: Patryk Włodarczyk, GDDKiA Oddział Katowice III miejsce i tytuł II Wicemistrza Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim zdobył: Maciej Suchowian, Podhalańskie Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe S.A. Wyróżnienia specjalne: Najstarszy zawodnik: Jan Lewakowski, Kopalnie Dolomitu S.A. Najmłodszy zawodnik: dwuletni Jaś Ligięziewicz, GDDKiA Oddział Kraków, Rejon Nowy Targ. Już teraz w imieniu organizatorów zapraszamy przyszłoroczne jubileuszowe XV Mistrzostwa Polski Drogowców w Narciarstwie Alpejskim i Snowboardzie im. Wojtka Malusi. fot. Krzysztof Świątnicki 86 Magazyn Autostrady 4/2018

Destrukt brzmi... destrukcyjnie Destrukt asfaltowy może być szerzej wykorzystywany w budownictwie drogowym niż do tej pory. Jednym ze środków do tego celu ma być postulowana zmiana nazwy. Destrukt asfaltowy w budownictwie drogowym to temat kolokwium zorganizowanego 15 lutego w Łodzi przez Komitet Techniczny Nawierzchni Asfaltowych Polskiego Kongresu Drogowego, we współpracy z GDDKiA. Uczestnicy kolokwium Wświetle prawa destrukt asfaltowy jest materiałem wtórnym, klasyfikowanym jako odpad budowlany. W ramach sprawdzonych w praktyce rozwiązań technologicznych mogą one być stosowane w budowie i remontach dróg. GDDKiA uznaje destrukt asfaltowy za bardzo przydatny do górnych warstw nawierzchni z mieszanek mineralno-asfaltowych, do dolnych warstw nawierzchni oraz do ulepszonego podłoża. Zastosowanie granulatu asfaltowego w budownictwie ma swoje różne ograniczenia, także formalne. Obowiązują one w większości krajów, a wynikają ze względów technologicznych i technicznych oraz doświadczenia. Generalna Dyrekcja jest zainteresowana szerokim wykorzystaniem materiałów pochodzących z recyklingu stwierdził Leszek Bukowski, autor jednego z projektów badawczych, współfinansowanych przez GDDKiA i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu Rozwój Innowacji Drogowych. Przedstawiciele realizującego projekt konsorcjum przedstawili wstępne efekty dwuletnich prac badawczych. Jednym z ich celów było zweryfikowanie zapisów dotychczas obowiązujących Wytycznych w zakresie pozyskania oraz oceny przydatności granulatu asfaltowego. Według WT-2 w mieszankach typu AC dopuszczalne zawartości granulatu asfaltowego wynoszą: 0% (zakaz stosowania do warstwy ścieralnej), do 20% metodą dozowania na zimno oraz do 30% metodą dozowania na gorąco. Przyjęto oczywiście założenie, że MMA z GA spełnia wymagania jak dla mieszanki ze świeżych materiałów i stosowanie GA nie może obniżać właściwości MMA. Jedno z zadań dotyczących recyklingu na gorąco opracowują IBDiM oraz Politechnika Gdańska. Jednocześnie IBDiM oraz Zakład Technologii Materiałów i Nawierzchni Drogowych Politechniki Warszawskiej kończą realizację innego projektu Destrukt: Innowacyjna technologia mieszanek mineralno-asfaltowych z zastosowaniem materiału z recyklingu nawierzchni asfaltowej, finansowanego przez NCBR w ramach programu InnoTech. Wstępne wyniki badań w ramach obu projektów wykazały, że jest możliwe zaprojektowanie mieszanki mineralno-asfaltowej o zwiększonej zawartości granulatu asfaltowego (nawet do 50-60%) poinformował dr Wojciech Bańkowski z IBDiM. Badania funkcjonalne potwierdziły dobre właściwości MMA z granulatem asafaltowym w zakresie trwałości zmęczeniowej, odporności niskotemperaturowej, sztywności. Starzenie długoterminowe ma niewielki wpływ na właściwości MMA. Analizy mechanistyczne trwałości konstrukcji pozwalają pozytywnie ocenić przydatność MMA z GA do zastosowania w typowych konstrukcjach nawierzchni podatnych. Zbigniew Kotlarek Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oczekuje na końcowe raporty z realizacji projektów RID i po analizie zawartych w nich rekomendacji będzie podejmować decyzje dotyczące zmian w swoich dokumentach technicznych. Na interesujący aspekt popularyzacji szerszego stosowania destruktu zwrócił uwagę dr inż. Jacek Alenowicz. Być może popełniono błąd terminologiczny podczas tłumaczenia norm europejskich. To, co po angielsku nazywa się Reclaimed Asphalt Pavement, czyli asfalt odzyskany, brzmi o wiele lepiej niż destrukt, który wywołuje skojarzenia z niszczeniem. Może zmiana nazwy zmieniłaby też stosunek do tego materiału? Najważniejszym warunkiem do tego są dobre przepisy techniczne. W wymaganiach technicznych WT-2a w sposób asekurancki zaniżono dopuszczalną zawartość granulatu asfaltowego. Na podstawie ponad 30-letnich doświadczeń z Niemiec mamy gotowe wzorce i warunki techniczne stosowania GA w maksymalnej ilości. Zwiększenie dopuszczalnych kwot, a wręcz obowiązek stosowania granulatu do MMA leży w interesie państwa, które nie może sobie pozwolić na marnowanie swoich zasobów naturalnych. Destrukt asfaltowy może być asem w rękach państwa poszukującego sposobów optymalizacji budowy dróg. Przygotował Tomasz Orłowski fot. T. Orłowski www.autostrady.elamed.pl 87

esema 2018 7-9 lutego 2018 r. w Zakopanem odbyła się XVII edycja seminarium esema, organizowanego co roku przez firmę Rettenmaier. Na wzór wcześniejszych edycji, podczas seminarium przedstawiano wyniki badań i doświadczeń działu badawczego firmy oraz technologów z całej Europy, które są cenną inspiracją dla polskich drogowców. Wwydarzeniu wzięło udział ok. 200 osób, w tym przedstawiciele firm budowlanych i projektowych oraz administracji krajowej i zagranicznej. Seminarium podzielono na cztery sesje tematyczne. Spotkanie zostało zainagurowane przez Prezesa firmy RETTENMAIER Polska Piotra Kuracha oraz Krystynę Szymaniak z Działu Drogownictwa. Po przywitaniu gości głos zabrali paneliści dyskusji Przyszłość drogownictwa : Horst Erdlen, Marco Schünemann, Siegfried Scheuer, Jan Król, Aleksander Zborowski, Krzysztof Błażejowski oraz Zbigniew Tabor. Rolę moderatora dyskusji pełnił Igor Ruttmar. Następnie Krzysztof Manthey przedstawił swój referat Pracownik jutra. Kolejną sesję, zatytułowaną Nawierzchnie w różnych aspektach wyzwania, otworzył Marco Schüeneman, udowadniając, że warstwy wiążące z SMA nie są już tylko alternatywą. Następnie Leszek Bukowski przedstawił aktualne wymagania techniczne dla mieszanek i warstw z SMA, a Jan Król omówił kwestie nawierzchni drogowych w miastach oraz ich technologie o nieciągłym uziarnieniu. Na koniec swoją propozycję systemu jakościowego dla drogownictwa samorządowego (gminy, powiaty) dotyczącą parametryzacji i szkoleń zaprezentował Krzysztof Błażejowski. Zwieńczeniem dnia była uroczysta kolacja połączona z galą dwudziestolecia firmy Rettenmaier. Drugi dzień rozpoczęła sesja poruszająca tematykę nawierzchni jednowarstwowej. Gościem honorowym sesji był Klaus Graf z Instytutu Schellenberga w Niemczech. Jako pierwszy temat podjął Bogdan Bogdański, omawiając wielkopolskie doświadczenia w zakresie stosowania SMA o uziarnieniu 0/16. W następnej kolejności referaty wygłosili: Ireneusz Strugała ( Przegląd najciekawszych realizacji z SMA JENA ) oraz Daniel Gogolin ( VIATOP plus RC do ponownego wykorzystania destruktu asfaltowego ). Podczas tej sesji Krzysztof Błażejowski i Ireneusz Strugała zaprezentowali także referat o nowym wydaniu Poradnika SMA 16 JENA. Ostatnią sesję, dotyczącą nowych idei, produktów i ich zastosowania, rozpoczął Karol Gałązka, który o produkcie SMA z granulatem asfaltowym opowiedział na przykładzie odcinka doświadczalnego drogi krajowej DK 78. Trzydniowe seminarium zakończył swoim wystąpieniem Bernd Abele. Omówił on aspekty modyfikacji betonu asfaltowego w bezpiecznym i elastycznym procesie (AC Plus FEP). Jak co roku seminarium ujęło uczestników doskonałym programem merytorycznym i organizacją. Spotkanie to jest niezwykle ważną i wartościową platformą wymiany wiedzy przedstawicieli branży drogowej. Duża frekwencja dowodzi, że zaprezentowane doświadczenia wynikające ze stosowania technologii SMA na rynku drogownictwa w Polsce i w innych krajach Europy są niezwykle istotne i warte kontynuacji. fot. Anna Górska-Zychla, Organizator 88 Magazyn Autostrady 4/2018