Foresight i studia regionalne na rzecz Dolnego Śląska. Rola szkół wyższych dr hab. inż. Jerzy Kaleta Posiedzenie Senatu Politechniki Wrocławskiej Wrocław, 22.02.2007r.
Zasadność podjęcia działań (1) Wzrastająca podmiotowość regionów wymaga badań stosowanych nad sposobami podejmowania optymalnych decyzji strategicznych, zarówno gospodarczych jak społecznych. Ważne jest wykorzystanie w tym celu lokalnego środowiska naukowego oraz uwzględnienie uwarunkowań oraz dorobku rozwiniętych regionów Unii Europejskiej
Zasadność podjęcia działań (2) Jak procesem innowacyjnym na Dolnym Śląsku kierować? Jaka powinna być rola głównych aktorów (władze samorządowe, środowisko akademickie, podmioty gospodarcze, centra, parki, platformy i inne nowe podmioty proinnowacyjne)? Jak wykorzystać zalety różnorodności inicjatyw z postulatem spójności poczynań i ich ekonomiczną efektywnością?
Uwarunkowania procesów proinnowacyjnych na Dolnym Śląsku Działania na rzecz tworzenia instytucji i kultury proinnowacyjnej w regionach muszą uwzględniać uwarunkowania o różnej skali: globalnej, europejskiej i lokalnej. Konieczność znajomości tych uwarunkowań dopiero w nadchodzących latach da o sobie znać na Dolnym Śląsku ze zdwojoną siłą (dotychczas procesy innowacyjne dotyczyły nielicznych środowisk, przedsiębiorstw, jednostek badawczych, czy jednostek samorządu terytorialnego).
Uwarunkowania ponadregionalne Narastająca konkurencja i globalizacja gospodarki, Rola edukacji (na poziomie wyższym), nauki oraz technologii Wzrost podmiotowości regionów w polityce UE kreowanie własnej polityki gospodarczej i społecznej, motor europejskiego wzrostu gospodarczego, inicjator zmian innowacyjnych i podnoszenia jakości życia. duże środki finansowe bezpośrednio w dyspozycji województw,
Postulat zmiany modelu uniwersytetu uniwersytet średniowieczny, uniwersytet humboldtowski, uniwersytet trzeciej generacji podejmujący skutecznie zagadnienie przedsiębiorczości akademickiej, wdrażający wyniki badań w gospodarce, Współodpowiedzialny za rozwój regionu, posiadający (również) funkcje typowe dla podmiotów gospodarczych, z umiejętnościami prowadzenia gry rynkowej włącznie.
Uwarunkowania regionalne (1) rozwój gospodarczy i cywilizacyjny Dolnego Śląska nie jest możliwy bez oparcia go na zasobach wiedzy, w latach 2007-2013 dodatkowe środki finansowe rzędu 1300 mln (40% tej kwoty na działania innowacyjne i wspierające MŚP), konieczność stworzenia mechanizmu uniezależniającego dyskurs o przyszłości regionu od kalendarza i kampanii wyborczej, duża różnorodność działań proinnowacyjnych na DŚ i konieczność ich koordynacji.
Uwarunkowania regionalne (2) W Polsce brak jest procedur i ośrodków, zajmujących się programowaniem i zarządzaniem rozwojem regionalnym. Powstające dokumenty i strategie nt. rozwoju regionów charakteryzuje duży stopień ogólności. Nieumiejętność definiowania potencjału endogenicznego regionu i jego wykorzystania jest podstawową przeszkodą uniemożliwiającą długofalowy rozwój. Realizowane działania mają brak ten wypełnić.
Dolnośląskie Centrum Studiów Regionalnych DCSR (1) projekt finansowany ze środków ZPORR Działanie 2.6, Partnerzy: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Politechnika Wrocławska, Budżet: ~1,1 mln zł
Dolnośląskie Centrum Studiów Regionalnych DCSR (2) analiza Regionalnych Strategii Innowacyjnych w krajach UE, analiza wdrażania Dolnośląskiej Strategii Innowacji, analiza zasobów intelektualnych Dolnego Śląska (pozycja Regionu w ERA) Pilotowe strategie branżowe, subregionalne i celowane, prognozowanie skutków planowanych dużych przedsięwzięć gospodarczych i społecznych w Regionie studia nad wdrażaniem przedsięwzięć budujących e-region na Dolnym Śląsku doradztwo na rzecz JST i przedsiębiorstw Regionu, akcesja DŚ do programów UE na rzecz budowy GOW.
Makroregion innowacyjny. Foresight Technologiczny dla Dolnego Śląska (1) projekt finansowany ze środków SPO WKP Działanie 1.4.5, Partnerzy: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Politechnika Wrocławska, Budżet: ~1,2 mln zł
Makroregion innowacyjny. Foresight Technologiczny dla Dolnego Śląska (2) analiza renomowanych prognoz (japońskiej, amerykańskiej i europejskiej) w zakresie rozwoju nauki i technologii, pod kątem ich przydatności dla rozwoju Dolnego Śląska, analizę potencjału naukowego (z podziałem na specjalizacje, placówki naukowe i dorobek), analizę dorobku innowacyjnego (wykaz oryginalnych osiągnięć naukowych gotowych do wdrożenia), typowanie specjalizacji regionu, ocenę ekspansywności innowacyjnej środowisk społecznogospodarczych w regionie, opracowanie scenariusza zagrożeń społecznych Dolnego Śląska, Stworzenie prognozy rozwoju sieci osiedleńczej i komunikacyjnej dla DŚ.
Inne projekty ze znaczącym udziałem Politechniki Wrocławskiej Foresight technologiczny w zakresie materiałów polimerowych (koordynator: GIG, budżet- 5.2 mln. PLN, budżet PWr 1 mln PLN, w tym UMWD 300 tys. PLN), Biuro Koordynacji Wdrażania Dolnośląskiej Strategii Innowacji. (koordynator: UMWD, budżet PWr ok.1mln PLN) RegStrat -Strategic Policy Intelligence Tools for Better Science and Technology Investment Strategies in Europe's Regions, 6PR UE (budżet PWr 50 k ).
Przykłady działań w UE, regionalne Think-tank IReR - Istituto Regionale di Ricerca della; Lombardia URENIO - The Urban and Regional Innovation Research Unit; Saloniki SEZ - Steinbeis-Europa-Zentrum; Stuttgart, Forfàs; Irlandia
Wnioski Realizacja projektów umożliwia: wsparcie władz regionalnych profesjonalnymi analizami, wzmocnienie roli środowiska akademickiego w kształtowaniu polityki gospodarczej i społecznej dla Dolnego Śląska, skoncentrowanie potencjału naukowego ogółu uczelni i instytutów PAN na zagadnieniach kluczowych dla Regionu, stworzenie dodatkowego i znaczącego źródła finansowania badań i pozyskania wartości dodanej (artykuły, książki, konferencje, doktoraty, habilitacje), kontakt z wiodącymi zespołami badawczymi UE, utworzenie nowego podmiotu naukowego o charakterze regionalnego Think-Tank.
Dolnośląskie Centrum Studiów Regionalnych DCSR. Środowiskowy Think-Tank Dziękuję za uwagę