Program Przyjazna Klodnica jako przyklad Implementation Case dla Programu Pilotazowego 4 Rehabilitacja zdegradowanych zasobów wodnych Urszula Zielonka Instytut Ekologii Terenów Uprzemyslowionych Forum Konsolidacyjne Potencjalu Naukowego i Gospodarczego w zakresie Gospodarki Wodnej Ministerstwo Srodowiska Warszawa 30 maja 2008
Po co Program Przyjazna Klodnica? Koordynacja i optymalizacja dzialan zmierzajacych do uzyskania dobrej jakosci wód rzeki i jej doplywów przy jednoczesnej minimalizacji nakladów finansowych. Podejscie: Zintegrowane zarzadzanie zlewniowe!
Czesc zlewni Klodnicy
Cele nadrzedne Programu Glównym celem projektu jest uzyskanie dobrej, akceptowalnej przez spoleczenstwo jakosci wód rzek i Klodnicy i jej doplywów, Rzeka wraz z jej terenami nadrzecznymi w obszarze miejsko-przemyslowym powinna byc uzyteczna spolecznie. Rzeka i jej dolina powinna sluzyc wypoczynkowi lokalnych spolecznosci i wzbogac doznania estetyczne.
Uczestnicy Programu Gminy: Bytom, Chorzów, Gieraltowice, Gliwice, Katowice, Mikolów, Ornontowice, Ruda Slaska, Swietochlowice, Zabrze; Vattenfall; Instytut Ekologii Terenów Uprzemyslowionych; RZGW Gliwice; Slaski Urzad Marszalkowski; Kompania Weglowa S.A.; Wyzszy Urzad Górniczy; Instytut Chemii Nieorganiczne Glówny Instytut Górnictwa; Instytut Podstaw Inzynierii Srodowiska PAN; Osrodek Badan i Kontroli Srodowiska; Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Slaska; Politechnika Slaska;
Dlaczego Klodnica jest brudna? Scieki komunalne Scieki przemyslowe o Wody kopalniane, splywy powierzchniowe z terenu kopaln o Scieki z innych galezi przemyslowych Niezidentyfikowane zródla zanieczyszczen Osady denne
Co zrobiono? Zidentyfikowano problemy do rozwiazania; Zebrano dane o inwestycjach w gospodarce komunalnej; Zaadaptowano komputerowy model do symulacji zjawisk w rzece; Zidentyfikowano gorace punkty na Klodnicy; Przeanalizowano alternatywne technologie oczyszczania wód; Wprowadzono PPK do innych Programów; Przeprowadzono dzialania promocyjne i edukacyjne.
Cele jednostkowe i wspólne Ograniczenie wprowadzania zanieczyszczen z terenów miast i gmin; Ograniczenie wprowadzania soli zawartych w wodach kopalnianych; Minimalizacja negatywnych wplywów szkód górniczych; Ograniczenie wprowadzania zanieczyszczen z zakladów przemyslowych; Ograniczenie niekontrolowanych (obszarowych) zródel zanieczyszczen z terenów gminnych i terenów zakladowych, nie podlaczonych do systemów kanalizacyjnych; Minimalizacja wplywu osadów dennych i zalegajacych na terenach zalewowych na jakosc wód Klodnicy.
Zadania do natychmiastowego rozwiazania: Wykorzystanie systemów numerycznych do symulacji zmian jakosci wód zachodzacych w wyniku realizacji projektów porzadkowania gospodarek wodno-sciekowych; Wyznaczenie parametrów hydrochemicznych wód w zlewni dla symulacji efektów realizowanych i planowanych projektów porzadkowania gospodarek wodno-sciekowych w gminach i zakladach przemyslowych; Uzupelnienie informacji o punktowych zródlach zanieczyszczenia wód w zlewni, zwlaszcza o zródlach przemyslowych; Inwentaryzacja obszarowych zródel zanieczyszczen; glównie z terenów kopaln Rozpoznanie zagrozenia jakosci wód zanieczyszczeniami zawartymi w osadach dennych i osadach odlozonych.
Zadania do rozwiazania w przyszlosci: Mimalizacja obszarowych zródel zanieczyszczen; Rozpoznanie stopnia zanieczyszczenia gleb/gruntów; Opracowanie i wdrozenie metod eliminacji zagrozen jakosci wód powierzchniowych stwarzanych przez osady denne i osady zalegajace na terenach zalewowych; Ograniczenie zrzutów zasolonych i zanieczyszczonych wód kopalnianych; Rozpoznanie i minimalizacja negatywnych wplywów szkód górniczych; Rozpoznanie stopnia zanieczyszczenia srodowiska mikroorganizmami,pozostalosciami pestycydów, pozostalosciami po farmaceutykach i srodkach kosmetycznych; Minimalizacja zanieczyszczen: mikrobiologicznych, pozostalosci pestycydów, pozostalosci po farmaceutykach i srodkach kosmetycznych; Rewitalizacja i renaturyzacja dolin rzecznych.
Dzialania gmin w zlewni Klodnicy w zakresie gospodarki wodno-sciekowej Katowice koszt projektu okolo 616 mln PLN, w tym naklady z budzetu miasta okolo 395 mln PLN; Mikolów zrealizowane inwestycje okolo 35 mln PLN, w tym srodki z budzetu miasta okolo 12 mln PLN, planowane do zrealizowania inwestycje okolo 186 mln PLN w formie pozyczki z WFOSiGW; Ruda Slaska inwestycja w trakcie realizacji okolo 174 mln PLN, w tym z budzetu miasta okolo 61 mln PLN; Zabrze inwestycje w trakcie realizacji okolo 346 mln PLN, w tym z budzetu miasta okolo 121 mln PLN; Bytom - inwestycje w trakcie realizacji okolo 235 mln PLN, w tym srodki z budzetu miasta okolo 47 mln PLN; Gieralotowice inwestycje planowane okolo 96 mln PLN; Gliwice - inwestycje w trakcie realizacji okolo 207 mln PLN, inwestycje planowane okolo 96 mln PLN.
Podsumowanie Zlewnia Klodnicy - przyklad Implementation Case dla Programu Pilotazowego 4 Rehabilitacja zdegradowanych zasobów wodnych
Niezbedne badania Generic Research Topics G.2.1. Balancing demand and supply G.2.2 Ensuring quality and security G.2.3. Protecting the environment and reducting the ecological footprint of big cities G.2.4 Designing and managing suistanable infrastructure assets Klodnica Implementation Case X X X
Niezbedne badania c.d. Enabling technologies E.2.1. Monitoring, sensor and communication technology E.2.2 Advanced treatment technologies E.2.3. Technologies for producing energy and products from wastewater; technologies for reuse of water; both at collective and individual scales E.2.4. Tools to cost-effective and sustainable managment of assets E.2.5. Water saving and water sharing processes, appliances, practices E.2.6. Risk assessment and risk management tools E.2.7. Integrated design of water systems combining networks and decentralized processes X X x
Dziekuje za uwage