KŁODNICA NASZA RZEKA INSTYTUT EKOLOGII TERENÓW UPRZEMYSŁOWIONYCH W KATOWICACH MGR MONIKA DZIAŁOSZYŃSKA - WAWRZKIEWICZ

Transkrypt

1 KŁODNICA NASZA RZEKA INSTYTUT EKOLOGII TERENÓW UPRZEMYSŁOWIONYCH W KATOWICACH MGR MONIKA DZIAŁOSZYŃSKA - WAWRZKIEWICZ

2 POLSKA ZLEWNIA KŁODNICY ZLEWNIA GÓRNEJ ODRY ZLEWNIA GÓRNEJ ODRY REPUBLIKA CZESKA ZLEWNIA KŁODNICY POWIERZCHNIA ZLEWNI ,8 KM 2 DŁUGOSC RZEKI - 84 KM śródło- POŁUDNIOWA CZĘŚĆ KATOWIC NA GRANICY DZIELNIC: BRYNÓW, MUCHOWIEC I OCHOJEC; WYS. 305 M NPM UJŚCIE KĘDZIERZYN KOŹLE DZIELNICA KOŹLE; WYS. 164 M NPM SPADEK 1,81 PROMILA RZEKA O CHARKTERZE PODGÓRSKIM

3 PROGRAM PRZYJAZNA KŁODNICAK ODNICA Głównym celem Programu jest przywrócenie pełnej czystości wodom rzeki Kłodnicy i uzyskanie akceptowalnej społecznie jakości wód rzeki, czyli wody czystej, nieodstraszającej nieprzyjemnym zapachem czy nienaturalną barwą.

4 GŁÓWNE DOPŁYWY PRAWOBRZEśNE: POTOK BIELSZOWICKI, POTOK CZARNIAWKA, BYTOMKA WRAZ Z POTOKIEM MIKULCZYCKIM Potok Guido Potok Potok Czarniawka Gierałtowicki LEWOBRZEZNE: POTOK ŚLEPIOTKA, POTOK JAMNA, PROMNA, POTOK GIERAŁTOWICKI (CHUDOWSKI) GMINY: KATOWICE, MIKOŁÓW, CHORZÓW, ŚWIĘTOCHŁOWICE, RUDA ŚLĄSKA, ORNONTOWICE, GIERAŁTOWICE, ZABRZE, BYTOM, GLIWICE

5 GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKI KOMUNALNE Potok Bielszowicki Ruda Śląska oczyszczalnie ścieków 18 szt. około m 3 /d wyloty ścieków ogólnospławnych - nieoczyszczone 41 szt. około m 3 /d ścieki bytowo-gospodarcze z kopalń 6 szt. około m 3 /d Dane za 2006r.

6 POTOK JAMNA efekt porządkowania gospodarek wodno-ściekowych w gminach 2005r. 2007r.

7 GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKI PRZEMYSŁOWE Kopalnie Węgla Kamiennego 9 szt. ok m 3 /d Centralny Zakład Odwadniania Kopalń 4 wyloty ok m 3 /d Inne zakłady? szt. brak danych Dane za 2006 r.

8 GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKI PRZEMYSŁOWE Wybrane zanieczyszczenia wprowadzane za pośrednictwem wód dołowych [tony/dobę] zawiesina około 0,85 chlorki około 410,8 siarczany około 113,3

9 GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ OBSZAROWE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ Bytom Szombierki, zasypany staw w dolinie Bytomki Tereny poprzemysłowe; Składowiska odpadów, w tym hałdy; Tereny intensywnych upraw rolniczych.

10 GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ OSADY DENNE I ZALEGAJĄCE NA TERENACH ZALEWOWYCH Ujście potoku Czarniawka do Kłodnicy Osady denne stanowią magazyn historycznych i współczesnych zanieczyszczeń, który w zaleŝności od warunków chemicznych i fizycznych w wodzie moŝe uwalniać zanieczyszczenia do wód lub teŝ je pochłaniać [...].

11 CHARAKTERYSTYKA OSADÓW DENNYCH W KŁODNICY (2007) Punkt poboru próby Klasyfikacja [1] Katowice [2] Gliwice [3] Gliwice [4] ujście Osady niezanieczyszczone Arsen 5,75 9,09 6,87 10,70 10,00 Chrom 36,56 19,98 27,87 65,14 50,00 Cynk 747, ,30 714,31 709,79 200,00 Kadm 3,43 7,74 2,95 4,12 1,00 Miedź 86,40 32,60 27,90 138,72 40,00 Nikiel 22,93 29,85 19,09 26,38 16,00 Ołów 91,91 184,98 97,95 91,85 30,00 Rtęć 0,375 0,109 0,260 0,294 0,200

12 CHARAKTERYSTYKA WÓD KŁODNICY ( ) STĘśENIE ZAWIESINY OGÓLNEJ II KLASA JAKOŚCI WÓD 50,0 mg/l 300 min max 10,0 258,6 [mg/l] śr ,6 80 % ,0 km stan ekologiczny dobry (II klasa) 3000 min max 14,0 5050,0 [mg/l] śr ,4 13 % ,2 km stan ekologiczny dobry (II klasa)

13 CHARAKTERYSTYKA WÓD KŁODNICY ( ) STĘśENIE TLENU ROZPUSZCZONEGO II KLASA JAKOŚCI WÓD 5,0 mg/l 12 min 0,2 9 max 10,1 [mg/l] 6 śr > 5,0 6,2 73 % ,0 km stan ekologiczny dobry (II klasa) 12 min 2,4 9 max 10,8 [mg/l] 6 śr > 5,0 6,8 85 % ,2 km stan ekologiczny dobry (II klasa)

14 CHARAKTERYSTYKA WÓD KŁODNICY ( ) STĘśENIE AZOTU OGÓLNEGO II KLASA JAKOŚCI WÓD 10,0 mg/l 60 min max 3,35 55,10 [mg/l] śr ,60 30 % ,0 km stan ekologiczny dobry (II klasa) 60 min max 8,65 53,70 [mg/l] śr ,40 7 % ,2 km stan ekologiczny dobry (II klasa)

15 CHARAKTERYSTYKA WÓD KŁODNICY ( ) STĘśENIE FOSFORU OGÓLNEGO II KLASA JAKOŚCI WÓD 0,4 mg/l 8 min max 0,30 6,34 [mg/l] śr 2, ,4 7 % ,0 km stan ekologiczny dobry (II klasa) 25 min 0,85 20 max 21,38 [mg/l] śr 0 0,4 2,50 0 % ,2 km stan ekologiczny dobry (II klasa)

16 CHARAKTERYSTYKA WÓD KŁODNICY ( ) STĘśENIE CHLORKÓW II KLASA JAKOŚCI WÓD 300,0 mg/l 400 min 27,0 300 max 338,7 [mg/l] 200 śr ,7 96 % ,0 km stan ekologiczny dobry (II klasa) min 704, max 4030,0 [mg/l] 2000 śr 2427, % ,2 km stan ekologiczny dobry (II klasa)

17 CHARAKTERYSTYKA WÓD KŁODNICY ( ) STĘśENIE SIARCZANÓW II KLASA JAKOŚCI WÓD 250,0 mg/l 300 min max 32,0 135,6 [mg/l] śr ,6 100 % ,0 km stan ekologiczny dobry (II klasa) 1000 min 277,6 800 max 935,7 [mg/l] śr ,2 0 % ,2 km stan ekologiczny dobry (II klasa)

18 GORĄCE PUNKTY zlewni Kłodnicy PUNKT 1 - KŁODNICA, Ruda Śląska Halemba źródło zanieczyszczenia: nieoczyszczone ścieki komunalne i KWK Halemba

19 GORĄCE PUNKTY zlewni Kłodnicy PUNKT 2 - POTOK BIELSZOWICKI, Ruda Śląska, Zabrze źródło zanieczyszczenia: nieoczyszczone ścieki komunalne i KWK Bielszowice

20 GORĄCE PUNKTY zlewni Kłodnicy PUNKT 3 - POTOK CZARNIAWKA, Zabrze źródło zanieczyszczenia: KWK Makoszowy

21 GORĄCE PUNKTY zlewni Kłodnicy PUNKT 3 - POTOK CZARNIAWKA UJŚCIE, Zabrze/Gliwice

22 OBSZARY CENNE PRZYRODNICZO OBSZAR ŹRÓDLISKOWY RZEKI KŁODNICY Od 20 r. obszar objęty ochrona, ustanowiono zespół przyrodniczo - krajobrazowy Źródliska Kłodnicy. Cały obszar porośnięty jest lasem łęgowym z dobrze zachowanym drzewostanem. Na uwagę zasługują olchy czarne, wśród których najstarsze 120 letnie okazy osiągają obwód pnia do 2 m. Jest to równieŝ waŝne miejsce rozrodu i rozwoju płazów np.: ropuchy szarej, rzekotki drzewnej czy traszki zwyczajnej. Źródło:

23 OBSZARY CENNE PRZYRODNICZO DOLINA KŁODNICY NA GRANICY KATOWIC I RUDY ŚLĄSKIEJ Jedyne miejsce w dolinie Kłodnicy gdzie koryto rzeki zachowało wiele ze swojego naturalnego stanu. Rzeka silnie meandruje, a w wielu miejscach zachowały się bardzo ciekawe starorzecza. Największe i najlepiej zachowane starorzecze zachowało się na wysokości ośrodka wypoczynkowego Przystań. Na całej długości doliny występują ponadto niewielkie oczka wodne, obszary łąk wilgotnych i mokrych oraz trzcinowiska.

24 OBSZARY CENNE PRZYRODNICZO DOLINA POTOKU JAMNY Najciekawszy obszar pod kątem występowania róŝnych form obszarów mokrych. Najbardziej wartościowe przyrodniczo obszary rozciągają się w środkowej części potoku na granicy Mikołowa i Rudy Śląskiej. W obrębie doliny znajdują się zalewiska śródleśne, szuwary, rozlewiska oraz fragmenty mokrego lasu, tzw. olsu ale najcenniejszym elementem są torfowiska niskie i wysokie.

25 OBSZARY CENNE PRZYRODNICZO ZALEWISKA, ROZLEWISKA, STAWY, OCZKA WODNE... Obszar zlewni Kłodnicy charakteryzuje się obecnością licznych zbiorników wodnych. Zdecydowana ich większość powstała w wyniku działalności przemysłowej człowieka górnictwa, w efekcie osiadania terenu. Ich istnienie jest przyrodniczo uzasadnione. Do najwaŝniejszych argumentów za ich utrzymaniem naleŝą: właściwości retencyjne, tworzenie się nowych siedlisk roślin i zwierząt oraz powstawanie terenów rekreacyjnych. Staw przy ul. Tarnopolskiej w Zabrzu Mikulczycach Zalewisko w Mikołowie, Borowej Wsi Zalewisko w Gliwicach Rozlewisko na potoku Promna w Gierałtowicach

26 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ