POLITECHNIKA GDAŃSKA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "POLITECHNIKA GDAŃSKA"

Transkrypt

1 POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA ENERGETYKI I APARATURY RZEMYSŁOWEJ Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Monika Piotrowska IMM Gdańsk, 2013

2 Spis treści 1. Zanieczyszczenia powietrza Skład powietrza Zanieczyszczenia powietrza Metody usuwania zanieczyszczeń powietrza Metody usuwania zanieczyszczeń pyłowych Cyklony Filtry mokre Filtry elektrostatyczne Metody usuwania zanieczyszczeń gazowych Metody adsorpcyjne Metody absorpcyjne Metody katalityczne Metody spalania Metody kondensacyjne Literatura

3 1. Zanieczyszczenia powietrza Zanieczyszczeniami powietrza nazywamy wszelkie substancje (gazy, ciecze, ciała stałe), które znajdują się w powietrzu atmosferycznym, ale nie są jego naturalnymi składnikami. Do zanieczyszczeń powietrza zalicza się również substancje będące jego naturalnymi składnikami, ale występujące w znacznie zwiększonych ilościach. 1.1.Skład powietrza Powietrze jest mieszaniną gazów i aerozoli składających się na atmosferę ziemską, charakteryzuje się następującymi właściwościami fizycznymi: bezbarwny (skroplone powietrze ma kolor bladoniebieski), nie posiada smaku, słabo rozpuszczalne w wodzie. gęstość powietrza zależy od ciśnienia, temperatury oraz składu np. dla suchego powietrza, przy ciśnieniu atmosferycznym, na poziomie morza, w temperaturze 20 C wynosi 1,2 kg/m³, temperatura topnienia zestalonego powietrza wynosi około 213 C, temperatura wrzenia zestalonego powietrza wynosi około 191 C. Procentowy skład powietrza atmosferycznego przedstawia przedstawiona poniżej Tabela 1. Składnik Zawartość procentowa [%] azot 78,084 tlen 20,946 argon 0,934 dwutlenek węgla 0,036 neon 0,00181 hel 0,00052 metan 0,00017 krypton 0,00011 wodór 0,00005 ksenon 0, Tabela 1. Procentowy skład powietrza atmosferycznego. 3

4 Pewną zmienność wykazuje zawartość dwutlenku węgla w powietrzu ze względu na zatruwającą działalność antropogeniczną, związaną z nadmierną emisją dwutlenku węgla do atmosfery w wyniku zwiększonego ruchu drogowego, nieprawidłowej utylizacji odpadów i innych. Dodatkowo należy uwzględnić zawartość pary wodnej w powietrzu. Jej zawartość silnie się waha, przy powierzchni szacowana jest w granicach 0,5% 4,0%.. Wpływa na to przede wszystkim temperatura, nasłonecznienie, wysokość nad powierzchnią ziemi, czas. Do oceny stopnia wilgotności powietrza stosuje się dwie wielkości: wilgotność bezwzględną, określającą ilość wody w gramach, zawartej w 1 m³ powietrza, przy określonym jego ciśnieniu i temperaturze (zwykle są to warunki normalne fizyczne lub techniczne); wilgotność względną, określającą stosunek ilości pary wodnej zawartej w 1 m³ powietrza, przy określonym ciśnieniu i temperaturze, do ilości pary wodnej nasyconej w tej samej temperaturze i ciśnieniu powietrza. Stosunek ten podaje się w procentach lub w postaci ułamka. Do składników zmiennych zalicza się: podtlenek azotu 0,3 ppm ozon zmiennie do 0,07 ppm dwutlenek siarki silnie zmienny, zależny od zanieczyszczeń przemysłowych. Ich zawartość w powietrzu jest zmienna i zależy od położenia geograficznego, rozwoju przemysłu (głownie ciężkiego), pory roku i innych sytuacji występujących w środowisku naturalnym (np. erupcji wulkanu). Zawiesinami są: składniki mineralne: pył, sadza; składniki organiczne: drobnoustroje, zarodniki roślin; suche powietrze ma średnią masę molową 28,84 g/mol. 4

5 1.2. Zanieczyszczenia powietrza Zanieczyszczenia powietrza można podzielić na pyłowe i gazowe: Gazowe: tlenki węgla (CO, CO2), siarki (SO2, SO3) i azotu (NOx), fluor (F), ozon (O3), radon (Rn), amoniak (NH3), węglowodory i ich pochodne chlorowe, fenole. Stałe: popioły, pyły, związki metali ciężkich, sadze, stałe związki organiczne, azbest, pestycydy. Źródła zanieczyszczeń powietrza dzielimy ze względu na pochodzenie na dwie grupy: pochodzenia naturalnego oraz antropogenicznego. Do momentu gwałtownego rozwoju przemysłowego praktycznie wszystkie zanieczyszczenia powietrza były pochodzenia naturalnego. Powstawały one m.in. w wyniku wybuchów wulkanów, pożarów lasów i stepów, sawann i stepów, wydzielania gazów przez tereny bagniste, parowania słonych wód mórz i oceanów, erozji skał i gleb, burz piaskowych na pustyniach, wytwarzania pyłków przez rośliny zielone, opadania pyłu kosmicznego. Jednak mniej więcej od połowy XVIII w. (rewolucja przemysłowa) znacznie wzrosło znaczenie zanieczyszczeń antropogenicznych (powstałych na skutek działalności człowieka). Antropogenicznymi źródłami zanieczyszczenia powietrza są m.in.: chemiczna konwersja paliw, wydobycie i transport surowców, przemysł chemiczny, rafineryjny i metalurgiczny, cementownie, składowiska surowców i odpadów, motoryzacja, spalanie węgla w gospodarstwach domowych. 5

6 Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie 2. Metody usuwania zanieczyszczeń powietrza 2.1. Metody usuwania zanieczyszczeń pyłowych Metody usuwania zanieczyszczeń pyłowych dzielą się na suche i mokre. Najczęściej spotykanymi urządzeniami do oczyszczania powietrza są: cyklony, filtry mokre (scrubbery) i filtry elektrostatyczne Cyklony Cyklony są urządzeniami działającymi na sucho, na zasadzie siły odśrodkowej, przy prędkościach w cyklonie m/s ; sprawność odpylania w cyklonach zwykłych może wynosić do 70% a dla drobnych pyłów nie przekracza 50%. Cyklony wielokrotne, które składają się z szeregu małych cyklonów w skutek zwiększenia prędkości przepływu powietrza osiągają sprawność do 90%. Rys. 1. Schemat działania cyklonu: a) zwykłego, b) wielokrotnego. 6

7 Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Filtry mokre (scrubbery) Filtry mokre, potocznie nazywane płuczkami, łączą w sobie działanie sił odśrodkowych i filtrów tkaninowych. Zanieczyszczenia są wypłukiwane z filtrów w postaci szlamu. Sprawność urządzenia wynosi ok %. Skruber składa się z odpowiednio wypełnionej pionowej kolumny (zbiornika) przez który przeprowadza się gaz, celem usunięcia z niego zbędnych zanieczyszczeń. W zależności od rodzaju skrubera może być on dodatkowo spryskiwany wodą. Jednak ze względu na zużycie energii i wody są obecnie rzadko stosowane. Rys. 2. Schemat działania filtrów mokrych. a) Skruber fluidyzacyjny: 1 - półka oporowo-rozdzielająca, 2 - wypełnienie, 3 - półka zatrzymująca, 4 - kolektor zraszający, 5 - odkraplacz; b) Skruber z wypełnieniem ruchomym z zasilaniem współprądowym skierowanym do góry: 1 - dystrybutor cieczy, 2 - półka sitkowa, 3 - wypełnienie ruchome, 4 - półka zatrzymująca, 5 - czasza kulista, 6 - odkraplacz wirowy Filtry elektrostatyczne (elektrofiltry) Filtry elektrostatyczne posiadają bardzo dużą sprawność rzędu 99%, ale są kosztowne i nadają się do stosowania w dużych ciepłowniach. Urządzenie to poprawiają jakość powietrza w wyniku usunięcia zanieczyszczeń, np. dymu, kurzu, roztoczy. Zasada działania polega na wykorzystaniu zjawiska jonizacji i wpływu pola elektrostatycznego na jony dodatnie i ujemne. Pod wpływem wysokiego napięcia przepływające cząstki (np. kurzu) 7

8 zyskują ładunek dodatni i na skutek silnego pola elektrostatycznego zostają przyciągnięte do przeciwnie naładowanych okładek kondensatora. Rys. 3. Zasada działania filtrów elektrostatycznych Metody usuwania zanieczyszczeń gazowych Metody usuwania zanieczyszczeń gazowych dzieli się na adsorpcyjne, absorpcyjne, katalityczne i spalanie, kondensacyjne Metody adsorpcyjne Adsorpcją nazywamy proces wiązania składnika (adsorbatu) z płynu (mieszaniny gazowej lub ciekłej) na powierzchni porowatego ciała stałego (adsorbenta). Adsorberem nazywamy aparat do prowadzenia procesu adsorpcji. Występują dwa podstawowe typy adsorpcji: fizyczna i chemiczna (chemisorpcja). Stosowany jest węgiel aktywny oraz silikażel. W przypadku adsorpcji fizycznej występują siły van der Waalsa (siły międzycząsteczkowe, które ujawniają się dopiero wtedy gdy cząsteczki znajdują się w odpowiedniej odległości rzędu kilku nm). Proces ten zachodzi z dużą prędkością w dowolnym miejscu powierzchni adsorbentu przy niskiej temperaturze, ponadto cząsteczka adsorbatu nie zmienia się pod względem chemicznym. Jest to proces odwracalny, a grubość warstw adsorpcyjnych, w określonych warunkach ciśnienia i temperatury, odpowiada kilku średnicom cząsteczek adsorbatu. 8

9 Chemisorpcja jest procesem prowadzącym do wytworzenia wiązania chemicznego między ciałem stałym a adsorbowaną cząsteczką, która zmienia się pod względem chemicznym. Do przebiegu tego zjawiska konieczne jest doprowadzenie odpowiedniej energii, zwanej energią aktywacji, która zapoczątkowała by powstanie danego wiązania. Adsorpcja chemiczna jest procesem nieodwracalnym a jej szybkość rośnie wraz ze wzrostem temperatury, przy czym wartość tej prędkości jest znacznie mniejsza porównując do adsorpcji fizycznej. Zastosowanie metod adsorpcyjnych: Oczyszczanie gazów odlotowych. Usuwanie CO2 z powietrza Metody absorpcyjne Absorpcja jest to proces pochłaniania gazu przez absorbent (ciecz, substancję pochłaniającą) zachodzący w całej jego objętości. Absorbatem nazywamy składnik gazowy, który jest usuwany w drodze absorpcji. Natomiast absorberem jest aparat do przeprowadzenia procesu absorpcji. Absorbery konstrukcyjnie przypominają odpylacze mokre. Rozróżnia się absorbery powierzchniowe oraz błonkowe. Absorbery powierzchniowe - charakterystyczną cechą tego aparatu jest ograniczenie międzyfazowej ciecz/gaz tylko do powierzchni swobodnej cieczy. Przepływ cieczy i gazu powinien być przeciwprądowy. Absorbery błonkowe, w których ciecz spływa cienką warstwą po wewnętrznej powierzchni rury lub po szeregu pionowych płyt lub kaskad o rozwiniętej powierzchni umieszczonych w komorze. Zastosowanie metod absorpcyjnych: Odsiarczanie spalin (usuwanie SOx); Usuwanie tlenków azotu ze spalin i przemysłowych gazów odlotowych; Jednoczesne usuwanie NOx i SOx z gazów spalinowych; Absorpcja gazów przemysłowych (HF,HCl,Cl2,NH3); Dezodoryzacja gazów odlotowych. 9

10 Metody katalityczne Metody katalitycznego utleniania i redukcji wykorzystują zjawisko katalitycznego przyspieszania reakcji chemicznych. Jako katalizatory stosowane są niektóre metale, półprzewodniki oraz niektóre sole. Metody te stosuje się do usuwania tlenków węgla i azotu, formaldehydu i siarki w związkach organicznych Metody spalania Spalanie jest jedną z najczęściej stosowanych metod do usuwania z gazów odlotowych bardzo niebezpiecznych dla środowiska m. in. węglowodorów, często o przykrym zapachu par rozpuszczalników oraz substancji toksycznych H 2 S, HCN, CO. Spaleniu mogą również podlegać organiczne cząstki stałe, dymy, mgły i krople. W spalaniu termicznym do utlenienia zanieczyszczeń gazowych konieczne jest spalanie dodatkowego paliwa gazowego lub ciekłego. Ciepło dodatkowe konieczne jest do utrzymywania płomienia tj. do stabilizacji. Gazy kierowane do spalania są przed wlotem do komory spalania lub palnika podgrzewane w wymienniku ciepła ogrzewane strumieniem odlotowym spalin. Paliwo spalane w palniku wytwarza w komorze spalania strefę utleniającą do której wprowadzone są zanieczyszczenia. Gdy zapewnione jest dobre mieszanie w strefie i odpowiednio długi czas przebywania, następuje całkowite utlenienie zanieczyszczeń. Rys. 4. Schemat spalania termicznego. 1 palnik, 2 - komora spalania, 3 wymiennik ciepła. 10

11 Metoda kondensacyjna Metoda kondensacyjna polega na oziębianiu przy stałym ciśnieniu zanieczyszczonego powietrza do temperatury niższej od temperatury kondensacji par substancji zanieczyszczającej. Metoda ta może być odpowiednia do usuwania węglowodorów i ich pochodnych o wysokich temperaturach wrzenia. Do kondensacji zanieczyszczeń gazowych, zwanych często oparami, są stosowane dwie zasadnicze metody chłodzenia: przeponowa i bezprzeponowa. W metodzie bezprzeponowej opary zanieczyszczeń kontaktują się wprost z powierzchnią cieczy chłodzącej w skruberach natryskowych lub półkowych. Podczas chłodzenia przeponowego przenikanie ciepła do czynnika chłodzącego odbywa są za pośrednictwem powierzchni stałej, zwykle cylindrycznej, wewnątrz której czynnik ten przepływa. Proces jest realizowany najczęściej w wymiennikach ciepła płaszczowo rurowych lub rurowych. Rys. 5. Schemat kondensacji dwustopniowej. 1 chłodnica wstępna, 2 kondensator W pierwszym etapie oczyszczania wieloskładnikowej mieszaniny gazowej, zawierającej nie kondensujące gazy, strumień gazu jest chłodzony w wyniku kondensacji strumienia ciepła do zimnej powierzchni kropel i warstewek cieczy lub do ściany (przegrody) w wymienniku przeponowym. Pobieranie ciepła od gazu będzie trwać tak długo, aż gaz stanie się nasycony względem jednego lub kilku składników oczyszczonej mieszaniny gazowej. Dalsze chłodzenie powoduje dyfuzję kondensacyjnych gazów do powierzchni wymiany ciepła, gdzie wskutek kondensacji jest oddawane ciepło parowania. 11

12 3. Literatura 1) 2) 3) 4) 5) 6) 12

Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie

Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Bujarski Marcin Grupa I IMM Sem 1 mgr 1 Spis treści 1. Skład powietrza... 3 2. Zanieczyszczenia powietrza... 5 3. Metody usuwania

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie.

Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie. WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie. Izabela Radtke IM-M semestr I, st. II Gdańsk 2013 Spis treści 1. Zanieczyszczenia powietrza 3 2. Źródła

Bardziej szczegółowo

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU ZA GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ UWAŻANE SĄ: -przemysł -transport -rolnictwo -gospodarka komunalna Zanieczyszczenie gleb Przyczyny zanieczyszczeń gleb to, np.: działalność

Bardziej szczegółowo

Najlepsze dostępne technologie i wymagania środowiskowe w odniesieniu do procesów termicznych. Adam Grochowalski Politechnika Krakowska

Najlepsze dostępne technologie i wymagania środowiskowe w odniesieniu do procesów termicznych. Adam Grochowalski Politechnika Krakowska Najlepsze dostępne technologie i wymagania środowiskowe w odniesieniu do procesów termicznych Adam Grochowalski Politechnika Krakowska Termiczne metody utylizacji odpadów Spalanie na ruchomym ruszcie

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Załącznik nr 1 do procedury nr W_PR_1 Nazwa przedmiotu: Ochrona powietrza II Air protection II Kierunek: inżynieria środowiska Kod przedmiotu: Rodzaj przedmiotu: Obieralny, moduł 5.5 Rodzaj zajęć: wykład,

Bardziej szczegółowo

Spalarnia. odpadów? jak to działa? Jak działa a spalarnia

Spalarnia. odpadów? jak to działa? Jak działa a spalarnia Grzegorz WIELGOSIŃSKI Politechnika Łódzka Spalarnia odpadów jak to działa? a? Jak działa a spalarnia odpadów? Jak działa a spalarnia odpadów? Spalarnia odpadów komunalnych Przyjęcie odpadów, Magazynowanie

Bardziej szczegółowo

Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych. odlotowych. Metody oczyszczania gazów. Podstawowe pojęcia:

Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych. odlotowych. Metody oczyszczania gazów. Podstawowe pojęcia: Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych Wykład Kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, st. inżynierskie III rok Kazimierz Warmiński Metody oczyszczania gazów odlotowych Absorpcyjne Adsorpcyjne Spalanie

Bardziej szczegółowo

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne

Bardziej szczegółowo

(73) Uprawniony z patentu: (72) (74) Pełnomocnik:

(73) Uprawniony z patentu: (72) (74) Pełnomocnik: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 165947 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 292707 (22) Data zgłoszenia: 09.12.1991 (51) IntCl5: B01D 53/04 (54)

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenie Powietrza ŹRÓDŁA SKUTKI SUBSTANCJE ZANIECZYSCZAJĄCE

Zanieczyszczenie Powietrza ŹRÓDŁA SKUTKI SUBSTANCJE ZANIECZYSCZAJĄCE Zanieczyszczenie Powietrza ŹRÓDŁA SKUTKI SUBSTANCJE ZANIECZYSCZAJĄCE Źródła zanieczyszczeń: Naturalne Sztuczne Zanieczyszczenia naturalne Wybuchy wulkanów Wyładowania atmosferyczne Pożary lasów Procesy

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Systemy ochrony powietrza. Wstęp do systemów redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza. 1. Techniczne. 2.

Wprowadzenie. Systemy ochrony powietrza. Wstęp do systemów redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza. 1. Techniczne. 2. Wstęp do systemów redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza Wykład Kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, st. inżynierskie Kazimierz Warmiński, UWM w Olsztynie 1 Wprowadzenie Obecny stopień zanieczyszczenia powietrza

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania. poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści

Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania. poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści Przedmowa Wykaz waŝniejszych oznaczeń i symboli IX XI 1. Emisja zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH

LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH Temat: Badanie cyklonu ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ BMiP 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie

Bardziej szczegółowo

TECHNIKA A EKOLOGIA Jarosław Mrozek

TECHNIKA A EKOLOGIA Jarosław Mrozek Atmosfera jest powłoką gazową otaczającą kulę ziemską. Składa się ona z kilku, warstw różniących się gęstością, temperaturą, ciśnieniem i składem powietrza. Najistotniejsze funkcje atmosfery, polegają

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADY INSTALACJI DO SPALANIA ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH

PRZYKŁADY INSTALACJI DO SPALANIA ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH PRZYKŁADY INSTALACJI DO SPALANIA ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH 1. INSTALACJA DO TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH W DĄBROWIE GÓRNICZEJ W maju 2003 roku rozpoczęła pracę najnowocześniejsza w

Bardziej szczegółowo

Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16

Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Ćwiczenia 1 7.10.2015 1. Załóżmy, że balon ma kształt sfery o promieniu 3m. a. Jaka ilość wodoru potrzebna jest do jego wypełnienia, aby na poziomie morza

Bardziej szczegółowo

Świadomi dla czystego powietrza

Świadomi dla czystego powietrza Świadomi dla czystego powietrza Szkolenia z zakresu przeciwdziałania niskiej emisji Zanieczyszczenia powietrza w Polsce Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest wprowadzenie do powietrza substancji

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wiadomości o zagrożeniach

Podstawowe wiadomości o zagrożeniach 1. Proces Palenia Spalanie jest to proces utleniania (łączenia się materiału palnego z tlenem) z wydzielaniem ciepła i światła. W jego wyniku wytwarzane są także produkty spalania: dymy i gazy. Spalanie

Bardziej szczegółowo

PROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA

PROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA PROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA Źródła emisji lotnych związków organicznych (VOC) Biogeniczne procesy fotochemiczne i biochemiczne w otaczającym środowisku (procesy

Bardziej szczegółowo

OD EMISJI DO JAKOŚCI POWIETRZA struktura emisji zanieczyszczeń na Dolnym Śląsku czynniki wpływające na dyspersję zanieczyszczeń

OD EMISJI DO JAKOŚCI POWIETRZA struktura emisji zanieczyszczeń na Dolnym Śląsku czynniki wpływające na dyspersję zanieczyszczeń OD EMISJI DO JAKOŚCI POWIETRZA struktura emisji zanieczyszczeń na Dolnym Śląsku czynniki wpływające na dyspersję zanieczyszczeń Eko Forum Lądek Zdrój, 11 marca 2016 r. Piotr Muskała Uniwersytet Wrocławski

Bardziej szczegółowo

Przy prawidłowej pracy silnika zapłon mieszaniny paliwowo-powietrznej następuje od iskry pomiędzy elektrodami świecy zapłonowej.

Przy prawidłowej pracy silnika zapłon mieszaniny paliwowo-powietrznej następuje od iskry pomiędzy elektrodami świecy zapłonowej. TEMAT: TEORIA SPALANIA Spalanie reakcja chemiczna przebiegająca między materiałem palnym lub paliwem a utleniaczem, z wydzieleniem ciepła i światła. Jeżeli w procesie spalania wszystkie składniki palne

Bardziej szczegółowo

grupa a Człowiek i środowisko

grupa a Człowiek i środowisko grupa a Człowiek i środowisko................................................. Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 18 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM SPALANIA I PALIW

LABORATORIUM SPALANIA I PALIW 1. Wprowadzenie 1.1. Skład węgla LABORATORIUM SPALANIA I PALIW Węgiel składa się z substancji organicznej, substancji mineralnej i wody (wilgoci). Substancja mineralna i wilgoć stanowią bezużyteczny balast.

Bardziej szczegółowo

Opracował: Marcin Bąk

Opracował: Marcin Bąk PROEKOLOGICZNE TECHNIKI SPALANIA PALIW W ASPEKCIE OCHRONY POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Opracował: Marcin Bąk Spalanie paliw... Przy produkcji energii elektrycznej oraz wtransporcie do atmosfery uwalnia się

Bardziej szczegółowo

Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi

Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Pracownia: Utylizacja odpadów i ścieków dla MSOŚ Instrukcja ćwiczenia nr 17 Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny

Bardziej szczegółowo

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Instytut Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych Marek Brzeżański Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Spotkanie Grupy Roboczej ds. Ochrony Powietrza i Energetyki Urząd Marszałkowski Województwa

Bardziej szczegółowo

Zjawiska powierzchniowe

Zjawiska powierzchniowe Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Model Langmuira Model BET 1 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Proces gromadzenia się substancji z wnętrza fazy na granicy międzyfazowej; Wynika z tego, że w obszarze powierzchniowym

Bardziej szczegółowo

Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06

Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany Węgiel Aktywny GAC (GAC - ang. Granular Activated Carbon) jest wysoce wydajnym medium filtracyjnym.

Bardziej szczegółowo

Technologie ochrony atmosfery

Technologie ochrony atmosfery Technologie ochrony atmosfery Wprowadzenie do przedmiotu czyli z czym to się je Kazimierz Warmiński Literatura: Szklarczyk M. 2001. Ochrona atmosfery. Wydawnictwo UWM Olsztyn. Mazur M. 2004. Systemy ochrony

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESU PROJEKTOWANIA ODSTOJNIKA

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESU PROJEKTOWANIA ODSTOJNIKA Piotr KOWALIK Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Studenckie Koło Naukowe Informatyków KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESU PROJEKTOWANIA ODSTOJNIKA 1. Ciekłe układy niejednorodne Ciekły układ niejednorodny

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest wprowadzenie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą ujemnie wpłynąć na

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski

Bardziej szczegółowo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo Katalizator spalania DAGAS sp z.o.o Katalizator REDUXCO - wpływa na poprawę efektywności procesu spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych w różnego rodzaju kotłach instalacji wytwarzających energie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO OZON. 10% ozonu - w niŝszej warstwie atmosfery - troposferze niebezpieczny dla ludzi

WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO OZON. 10% ozonu - w niŝszej warstwie atmosfery - troposferze niebezpieczny dla ludzi WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO OZON Ozon w stęŝeniach do 80 µg/m 3 jest składnikiem czystego powietrza atmosferycznego. 10% ozonu - w niŝszej warstwie atmosfery - troposferze niebezpieczny

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE

PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Jaka jest średnia masa atomowa miedzi stanowiącej mieszaninę izotopów,

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA I ZASTOSOWANIE NAWOZÓW MINERALNYCH W KONTEKŚCIE OCHRONY KLIMATU

PRODUKCJA I ZASTOSOWANIE NAWOZÓW MINERALNYCH W KONTEKŚCIE OCHRONY KLIMATU PRODUKCJA I ZASTOSOWANIE NAWOZÓW MINERALNYCH W KONTEKŚCIE OCHRONY KLIMATU WERBKOWICE, 23 czerwca 2016 r. Martin Todorow, dr inż. Krzysztof Dziuba Prezentacja została wykonana w ramach projektu nr BIOSTRATEG1/271322/3/NCBR/2015

Bardziej szczegółowo

(2)Data zgłoszenia: (57) Układ do obniżania temperatury spalin wylotowych oraz podgrzewania powietrza kotłów energetycznych,

(2)Data zgłoszenia: (57) Układ do obniżania temperatury spalin wylotowych oraz podgrzewania powietrza kotłów energetycznych, RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 173096 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 302418 (2)Data zgłoszenia: 28.02.1994 (51) IntCl6: F23L 15/00 F23J

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM

Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo Paliwowe PEM 1.0 WSTĘP Ogniwo paliwowe typu PEM (ang. PEM FC) Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii,

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNE KOMORY SPALANIA BIOMASY - DREWNA DREWNO POLSKIE OZE 2016

NOWOCZESNE KOMORY SPALANIA BIOMASY - DREWNA DREWNO POLSKIE OZE 2016 NOWOCZESNE KOMORY SPALANIA BIOMASY - DREWNA 2016 OPAŁ STAŁY 2 08-09.12.2017 OPAŁ STAŁY 3 08-09.12.2017 Palenisko to przestrzeń, w której spalane jest paliwo. Jego kształt, konstrukcja i sposób przeprowadzania

Bardziej szczegółowo

Usuwanie NOx w instalacji odsiarczania spalin

Usuwanie NOx w instalacji odsiarczania spalin prof. dr hab. inż. Mieczysław A. Gostomczyk, prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kordylewski Usuwanie NOx w instalacji odsiarczania spalin Konieczność ograniczania emisji NO x do poziomu poniżej 200 mg NO 2

Bardziej szczegółowo

Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu

Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu Marcin Cichosz, Roman Buczkowski Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu Schemat ideowy pozyskiwania biometanu SUBSTRATY USUWANIE S, N, Cl etc. USUWANIE CO 2 PRZYGOTOWANIE BIOGAZ SUSZENIE

Bardziej szczegółowo

3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii:

3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii: Temat: Zmiany stanu skupienia. 1. Energia sieci krystalicznej- wielkość dzięki której można oszacować siły przyciągania w krysztale 2. Energia wiązania sieci krystalicznej- ilość energii potrzebnej do

Bardziej szczegółowo

Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA

Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA Obniżenie emisji dwutlenku węgla w Gminie Raba Wyżna poprzez wymianę kotłów opalanych biomasą, paliwem gazowym oraz węglem Prowadzący: Tomasz Lis Małopolska

Bardziej szczegółowo

PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW

PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza

Bardziej szczegółowo

10.2 Konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) dla energetycznego spalania paliw stałych

10.2 Konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) dla energetycznego spalania paliw stałych Tłumaczenie z jęz. angielskiego 10.2 Konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) dla energetycznego spalania paliw stałych 10.2.1 Konkluzje BAT dla spalania węgla kamiennego i brunatnego Jeżeli

Bardziej szczegółowo

Techniki Niskotemperaturowe w Medycynie Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie

Techniki Niskotemperaturowe w Medycynie Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Techniki Niskotemperaturowe w Medycynie Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Kinga Dawidowska IM-M (II stopień) 1 Spis treści: 1. Przygotowanie gazów do oczyszczania... 3 2. Odpylanie gazów... 3 a) Odpylacz

Bardziej szczegółowo

Magazynowanie cieczy

Magazynowanie cieczy Magazynowanie cieczy Do magazynowania cieczy służą zbiorniki. Sposób jej magazynowania zależy od jej objętości i właściwości takich jak: prężność par, korozyjność, palność i wybuchowość. Zbiorniki mogą

Bardziej szczegółowo

OCZYSZCZANIE PRZEMYSŁOWYCH GAZÓW ODLOTOWYCH

OCZYSZCZANIE PRZEMYSŁOWYCH GAZÓW ODLOTOWYCH OCZYSZCZANIE PRZEMYSŁOWYCH GAZÓW ODLOTOWYCH Do oczyszczania gazów z zanieczyszczeń gazowych wykorzystuje się podstawowe procesy wymiany masy procesy fizyczne: absorpcję adsorpcję kondensację separację

Bardziej szczegółowo

Warunki izochoryczno-izotermiczne

Warunki izochoryczno-izotermiczne WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1

Wykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1 Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda

Bardziej szczegółowo

Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO

Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO 1 TRENDY W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM Innowacyjność w przemyśle spożywczym Zdrowa żywność Żywność z długim

Bardziej szczegółowo

Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa

Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa Podkomitet ds. Przesyłu Paliw Gazowych 1. 334+A1:2011 Reduktory ciśnienia gazu dla ciśnień wejściowych do 100 bar 2. 1594:2014-02

Bardziej szczegółowo

Metoda sucha. Oczyszczanie gazów w odlotowych z zanieczyszczeń gazowych cz. 2. Inne metody odsiarczania gazów

Metoda sucha. Oczyszczanie gazów w odlotowych z zanieczyszczeń gazowych cz. 2. Inne metody odsiarczania gazów Oczyszczanie gazów w odlotowych z zanieczyszczeń gazowych cz. 2 wykład - Ochrona środowiska rok III inż. Inne metody odsiarczania gazów Oprócz omówionych już mokrych metod absorpcyjnych stosuje się do

Bardziej szczegółowo

Zasady bezpieczeństwa przy pracy z cieczami kriogenicznymi

Zasady bezpieczeństwa przy pracy z cieczami kriogenicznymi Zasady bezpieczeństwa przy pracy z cieczami kriogenicznymi Ciecze kriogeniczne BHP ZagroŜenia związane z cieczami kriogenicznymi 1. Bardzo niska temperatura cieczy i par 2. Bardzo duŝy współczynnik ekspansji

Bardziej szczegółowo

4. ODAZOTOWANIE SPALIN

4. ODAZOTOWANIE SPALIN 4. DAZTWANIE SPALIN 4.1. Pochodzenie tlenków azotu w spalinach 4.2. Metody ograniczenia emisji tlenków azotu systematyka metod 4.3. Techniki ograniczania emisji tlenków azotu 4.4. Analiza porównawcza 1

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa WPROWADZENIE DO PRZEDMIOTU... 11

Spis treści. Przedmowa WPROWADZENIE DO PRZEDMIOTU... 11 Spis treści Przedmowa... 10 1. WPROWADZENIE DO PRZEDMIOTU... 11 2. PODSTAWOWE OKREŚLENIA W TERMODYNAMICE... 13 2.1. Układ termodynamiczny... 13 2.2. Wielkości fizyczne, układ jednostek miary... 14 2.3.

Bardziej szczegółowo

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Badania kinetyki utleniania wybranych grup związków organicznych podczas procesów oczyszczania

Bardziej szczegółowo

PL B1. SUROWIEC BOGDAN, Bolszewo, PL BUP 18/13. BOGDAN SUROWIEC, Bolszewo, PL WUP 04/16 RZECZPOSPOLITA POLSKA

PL B1. SUROWIEC BOGDAN, Bolszewo, PL BUP 18/13. BOGDAN SUROWIEC, Bolszewo, PL WUP 04/16 RZECZPOSPOLITA POLSKA PL 221580 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 221580 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 398286 (51) Int.Cl. F24H 9/00 (2006.01) C10J 3/16 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

Otrzymywanie wodoru M

Otrzymywanie wodoru M Otrzymywanie wodoru M Własności wodoru Wodór to najlżejszy pierwiastek świata, składa się on tylko z 1 protonu i krążącego wokół niego elektronu. W stanie wolnym występuje jako cząsteczka dwuatomowa H2.

Bardziej szczegółowo

Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1

Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1 2016 Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1 Elżbieta Niemierka Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej 2016-01-07 1. SPIS TREŚCI 2. Gaz cieplarniany - definicja...

Bardziej szczegółowo

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych. XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników

Bardziej szczegółowo

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE.

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE. BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE. 1. Którą mieszaninę można rozdzielić na składniki poprzez filtrację; A. Wodę z octem. B. Wodę z kredą. C. Piasek z cukrem D. Wodę

Bardziej szczegółowo

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to:

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to: WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: OCHRONA ŚRODOWISKA RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2014/2015 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Ekologia II.

Bardziej szczegółowo

Chłodnictwo i klimatyzacja / Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz. wyd. 2-1 dodr. (PWN). Warszawa, cop

Chłodnictwo i klimatyzacja / Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz. wyd. 2-1 dodr. (PWN). Warszawa, cop Chłodnictwo i klimatyzacja / Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz. wyd. 2-1 dodr. (PWN). Warszawa, cop. 2016 Spis treści Przedmowa do wydania w języku angielskim 11 Przedmowa do drugiego wydania

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161963 (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161963 (13) B1 R Z E C Z PO SPO L IT A POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161963 (13) B1 (21) N um er zgłoszenia: 280852 Urząd Patentowy (22) D ata zgłoszenia: 31.07.1989 (51) Int.Cl.5: B01D 53/02 B01D 53/34 R zeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego CIEPŁO, PALIWA, SPALANIE CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego WYMIANA CIEPŁA. Zmiana energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: ENERGETYKA Rodzaj przedmiot: specjalności obieralny Rodzaj zajęć: Wykład, laboratorium NEUTRALIZACJA I OCZYSZCZANIE SPALIN Neutralization and emission control Forma studiów:

Bardziej szczegółowo

Woda. Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata?

Woda. Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata? Woda Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata? Cel wykładu Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule A także próby odpowiedzi na pytania typu: Dlaczego woda jest mokra a lód śliski? Dlaczego

Bardziej szczegółowo

1. W źródłach ciepła:

1. W źródłach ciepła: Wytwarzamy ciepło, spalając w naszych instalacjach paliwa kopalne (miał węglowy, gaz ziemny) oraz biomasę co wiąże się z emisją zanieczyszczeń do atmosfery i wytwarzaniem odpadów. Przedsiębiorstwo ogranicza

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie

Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Zanieczyszczenia gazów i ich usuwanie Karol Górski grupa 1 IMM sem. II, mgr Gdańsk 2011 1 Spis treści 1 Główne źródło zanieczyszczeń atmosferycznych pochodzenia antropogenicznego...2 2 Skład powietrza:...3

Bardziej szczegółowo

Niebezpieczne substancje. Maj 2015 r.

Niebezpieczne substancje. Maj 2015 r. Maj 2015 r. ? Na jakie obciążenia i zanieczyszczenia narażone są płuca podczas pracy? Jaki wpływ mają na nas różnego rodzaju obciążenia i zanieczyszczenia?? 2 10 Co stanowi potencjalne zagrożenie? Aerozole

Bardziej szczegółowo

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego

Bardziej szczegółowo

Węgiel aktywny - Elbar Katowice - Oddział Carbon. Węgle aktywne ziarniste produkowane są z węgla drzewnego w procesie aktywacji parą wodną.

Węgiel aktywny - Elbar Katowice - Oddział Carbon. Węgle aktywne ziarniste produkowane są z węgla drzewnego w procesie aktywacji parą wodną. Węgle aktywne - Węgle aktywne do uzdatniania wody i oczyszczania ściekãłw: - {jgbox linktext:=[węgiel aktywny ziarnisty 1-4,4-8 mm ]} Węgiel aktywny ziarnisty 1-4,4-8 mm Węgle aktywne ziarniste produkowane

Bardziej szczegółowo

Fascynujący świat chemii

Fascynujący świat chemii Opracowanie pochodzi ze strony www.materiaienergia.pisz.pl Zeskakuj telefonem kod QR i odwiedź nas w Internecie Fascynujący świat chemii Szybkość reakcji chemicznych i katalizatory Wstęp Celem prowadzenia

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM SPALANIA I PALIW

LABORATORIUM SPALANIA I PALIW 1. Wprowadzenie 1.1.Podstawowe definicje Spalanie egzotermiczna reakcja chemiczna przebiegająca między paliwem a utleniaczem. Mieszanina palna mieszanina paliwa i utleniacza w której płomień rozprzestrzenia

Bardziej szczegółowo

Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Departament Zrównoważonego Rozwoju Zanieczyszczenia powietrza Zanieczyszczenia powietrza to wszelkie substancje (gazy, ciecze, ciała stałe), które znajdują się w powietrzu atmosferycznym, ale nie są jego

Bardziej szczegółowo

Aerozol układ wielofazowy, w którym fazę ciągłą stanowi gaz, a fazę rozproszoną cząstki stałe, względnie cząstki cieczy; średnica cząstek fazy

Aerozol układ wielofazowy, w którym fazę ciągłą stanowi gaz, a fazę rozproszoną cząstki stałe, względnie cząstki cieczy; średnica cząstek fazy Aerozol układ wielofazowy, w którym fazę ciągłą stanowi gaz, a fazę rozproszoną cząstki stałe, względnie cząstki cieczy; średnica cząstek fazy rozproszonej: od ułamka do kilkuset mikrometrów. 2 Metody

Bardziej szczegółowo

Dyrektywa IPPC wyzwania dla ZA "Puławy" S.A. do 2016 roku

Dyrektywa IPPC wyzwania dla ZA Puławy S.A. do 2016 roku Dyrektywa IPPC wyzwania dla ZA "Puławy" S.A. do 2016 roku Warszawa, wrzesień 2009 Nowelizacja IPPC Zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola Zmiany formalne : - rozszerzenie o instalacje

Bardziej szczegółowo

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich: Ozonatory Dezynfekcja wody metodą ozonowania Ozonowanie polega na przepuszczaniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 (tlenem trójatomowym). Ozon wytwarzany jest w specjalnych urządzeniach zwanych

Bardziej szczegółowo

Kontrola procesu spalania

Kontrola procesu spalania Kontrola procesu spalania Spalanie paliw polega na gwałtownym utlenieniu składników palnych zawartych w paliwie przebiegającym z wydzieleniem ciepła i zjawiskami świetlnymi. Ostatecznymi produktami utleniania

Bardziej szczegółowo

VIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016

VIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016 III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 015/016 ETAP I 1.11.015 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Kierunek której reakcji nie zmieni się pod wpływem

Bardziej szczegółowo

(54) Sposób wydzielania zanieczyszczeń organicznych z wody

(54) Sposób wydzielania zanieczyszczeń organicznych z wody RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175992 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 305151 (22) Data zgłoszenia: 23.09.1994 (51) IntCl6: C02F 1/26 (54)

Bardziej szczegółowo

PIROLIZA. GENERALNY DYSTRYBUTOR REDUXCO www.dagas.pl :: email: info@dagas.pl :: www.reduxco.com

PIROLIZA. GENERALNY DYSTRYBUTOR REDUXCO www.dagas.pl :: email: info@dagas.pl :: www.reduxco.com PIROLIZA Instalacja do pirolizy odpadów gumowych przeznaczona do przetwarzania zużytych opon i odpadów tworzyw sztucznych (polietylen, polipropylen, polistyrol), w której produktem końcowym może być energia

Bardziej szczegółowo

Projekt Inżynier mechanik zawód z przyszłością współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Inżynier mechanik zawód z przyszłością współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Zajęcia wyrównawcze z fizyki -Zestaw 4 -eoria ermodynamika Równanie stanu gazu doskonałego Izoprzemiany gazowe Energia wewnętrzna gazu doskonałego Praca i ciepło w przemianach gazowych Silniki cieplne

Bardziej szczegółowo

Chemia. 3. Która z wymienionych substancji jest pierwiastkiem? A Powietrze. B Dwutlenek węgla. C Tlen. D Tlenek magnezu.

Chemia. 3. Która z wymienionych substancji jest pierwiastkiem? A Powietrze. B Dwutlenek węgla. C Tlen. D Tlenek magnezu. Chemia Zestaw I 1. Na lekcjach chemii badano właściwości: żelaza, węgla, cukru, miedzi i magnezu. Który z zestawów badanych substancji zawiera tylko niemetale? A Węgiel, siarka, tlen. B Węgiel, magnez,

Bardziej szczegółowo

Obiegi gazowe w maszynach cieplnych

Obiegi gazowe w maszynach cieplnych OBIEGI GAZOWE Obieg cykl przemian, po przejściu których stan końcowy czynnika jest identyczny ze stanem początkowym. Obrazem geometrycznym obiegu jest linia zamknięta. Dla obiegu termodynamicznego: przyrost

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest wprowadzenie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą ujemnie wpłynąć na

Bardziej szczegółowo

Powtórzenie wiadomości z kl. I

Powtórzenie wiadomości z kl. I Mariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice Powtórzenie wiadomości z kl. I Na początku kl. I po kilku lekcjach przypominających materiał w każdej klasie przeprowadzam mini konkurs chemiczny.

Bardziej szczegółowo

Przemiany energii w zjawiskach cieplnych. 1/18

Przemiany energii w zjawiskach cieplnych. 1/18 Przemiany energii w zjawiskach cieplnych. 1/18 Średnia energia kinetyczna cząsteczek Średnia energia kinetyczna cząsteczek to suma energii kinetycznych wszystkich cząsteczek w danej chwili podzielona przez

Bardziej szczegółowo

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Atmosfera struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Składniki stałe Ziemia Mars Wenus Nitrogen (N2) Oxygen (O2) Argon (Ar) Neon, Helium, Krypton 78.08% 20.95% 0.93%

Bardziej szczegółowo

Rodzaj nadawanych uprawnień: obsługa, konserwacja, remont, montaż, kontrolnopomiarowe.

Rodzaj nadawanych uprawnień: obsługa, konserwacja, remont, montaż, kontrolnopomiarowe. Kurs energetyczny G2 (6 godzin zajęć) Rodzaj nadawanych uprawnień: obsługa, konserwacja, remont, montaż, kontrolnopomiarowe. Zakres uprawnień: a. piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kw; b. przemysłowe

Bardziej szczegółowo

Najbardziej rozpowszechniony pierwiastek we Wszechświecie, Stanowi główny składnik budujący gwiazdy,

Najbardziej rozpowszechniony pierwiastek we Wszechświecie, Stanowi główny składnik budujący gwiazdy, Położenie pierwiastka w UKŁADZIE OKRESOWYM Nazwa Nazwa łacińska Symbol Liczba atomowa 1 Wodór Hydrogenium Masa atomowa 1,00794 Temperatura topnienia -259,2 C Temperatura wrzenia -252,2 C Gęstość H 0,08988

Bardziej szczegółowo

Niska emisja sprawa wysokiej wagi

Niska emisja sprawa wysokiej wagi M I S EMISJA A Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Suwałkach Sp. z o.o. Niska emisja sprawa wysokiej wagi Niska emisja emisja zanieczyszczeń do powietrza kominami o wysokości do 40 m, co prowadzi do

Bardziej szczegółowo

BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA ABSORPCYJNEJ POMPY CIEPŁA

BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA ABSORPCYJNEJ POMPY CIEPŁA Anna Janik AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Energetyki i Paliw BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA ABSORPCYJNEJ POMPY CIEPŁA 1. WSTĘP W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania tematem pomp ciepła.

Bardziej szczegółowo

ABSORPCYJNE OCZYSZCZANIE GAZÓW ODLOTOWYCH Z TLENKÓW AZOTU Instrukcja wykonania ćwiczenia 23

ABSORPCYJNE OCZYSZCZANIE GAZÓW ODLOTOWYCH Z TLENKÓW AZOTU Instrukcja wykonania ćwiczenia 23 ABSORPCYJNE OCZYSZCZANIE GAZÓW ODLOTOWYCH Z TLENKÓW AZOTU Instrukcja wykonania ćwiczenia 23 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą absorpcyjnego usuwania tlenków azotu z gazów odlotowych.

Bardziej szczegółowo

Rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich źródła. wykład Ochrona środowiska rok II, st. inżynierskie Kazimierz Warmiński

Rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich źródła. wykład Ochrona środowiska rok II, st. inżynierskie Kazimierz Warmiński Rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich źródła wykład Ochrona środowiska rok II, st. inżynierskie Kazimierz Warmiński Jakość powietrza Na jakość powietrza wpływa rodzaj i stężenie (poziom) składników w

Bardziej szczegółowo

Usuwanie tlenków azotu z gazów odlotowych

Usuwanie tlenków azotu z gazów odlotowych Usuwanie tlenków azotu z gazów odlotowych Metody usuwania NO x z gazów odlotowych: Metody mokre; metody absorpcyjne Metody suche; adsorpcja selektywna redukcja katalityczna, nieselektywna redukcja katalityczna,

Bardziej szczegółowo

Meteorologia i Klimatologia Ćwiczenie IV. Poznań,

Meteorologia i Klimatologia Ćwiczenie IV. Poznań, Meteorologia i Klimatologia Ćwiczenie IV Poznań, 27.10.2008 www.amu.edu.pl/~nwp Woda w atmosferze i jej przemiany fazowe Zapotrzebowanie energetyczne przemian fazowych wody jest istotnym czynnikiem kształtującym

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest wprowadzenie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą ujemnie wpłynąć na

Bardziej szczegółowo