WYRAŻANIE TERAŹNIEJSZOŚCI PRESENT SIMPLE. Forma TWIERDZENIA PYTANIA PRZECZENIA ROZKAZY

Transkrypt

1 WYRAŻANIE TERAŹNIEJSZOŚCI PRESENT SIMPLE Podmiot + czasownik. {He, she, it} + czasownik + s lub es. I always go to bed at 11 o clock. Ja zawsze chodzę do łóżka o 11:00. He never drinks coffee. On nigdy nie pije kawy. She watches TV every day. Ona ogląda telewizję każdego dnia. (Wyraz pytający) + do + podmiot + czasownik? (Wyraz pytający) + does + {he, she, it} + czasownik? Pytania o podmiot: Who/What + czasownik + s lub es? What do you drink every day? Co pijesz każdego dnia? Do you work on Sundays? Czy pracujesz w niedziele? What does she do every day? Co ona robi każdego dnia? Does she like apples? Czy ona lubi jabłka? Who gives him pocket money every week? Kto daje mu kieszonkowe co tydzień? Podmiot + don t + czasownik. I don t like coffee. Ja nie lubię kawy. {He,she,it}+ doesn t + czasownik. He doesn t give him pocket money every day. On nie daje mu kieszonkowego codziennie. Czasownik! Don t + czasownik! ROZKAZY Go there! Idź tam! Don t drink it! Nie pij tego!

2 !! Czasowniki specjalne nie tworzą czasu wg. podanego schematu. Pytania tworzone są przez inwersję, natomiast przeczenia przez dodanie do czasownika słówka NOT. Zagadnienie to omówione jest szczegółowo przy czasownikach specjalnych. Zastosowanie i przykłady Zastosowanie Przykłady 1. Czynności stałe, dziejące się w ogóle I live in London. Mieszkam w Londynie. 2. Czynności powtarzające się (regularnie lub nie), I go to school every day. charakterystyczne, typowe Codziennie chodzę do szkoły. 3. Prawdy uniwersalne, prawa natury The Earth goes round the Sun. Ziemia krąży wokół Słońca. 4. Rozkłady, programy, harmonogramy The lesson starts at 8 o clock. Lekcja zaczyna się o Czynności zwyczajowe I usually go to the cinema every Monday. Zwykle chodzę do kina w każdy poniedziałek. 6. Nagłówki gazet The witness dies. Świadek ginie. 7. Komentarze sportowe i narracje Peterson overtakes Williams and wins the race. Peterson wyprzedza Williamsa i wygrywa wyścig. 8. Instrukcje i wskazówki You sprinkle some cheese on the pizza and then you bake it. Posypujesz pizzę serem a później ją pieczesz. 9. Zamiast czasu Present Continuous w przypadku I know it now. czasowników, które nie tworzą tego czasu Wiem to teraz. This match starts at 11. Ten mecz zaczyna się o 11. Słońce zachodzi na zachodzie. The sun sets in the west. I love animals but I hate people. Kocham zwierzęta ale nienawidzę ludzi. He plays bridge very well. On bardzo dobrze gra w brydża. What do their parents give him every day? Co ich rodzice dają mu każdego dnia? How often do you go to the theatre? Jak często chodzisz do teatru? He works in a bank. On pracuje w banku. The plane from Brussels arrives at 3:00. Samolot z Brukseli przylatuje o 3:00. Lendle wins the first set. Lendle wygrywa pierwszego seta. Where does your sister go every day? Gdzie twoja siostra chodzi każdego dnia? She doesn t know anything about computers. Ona nic nie wie o komputerach. Who wants to be a policeman? Kto chce być policjantem? Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Present Simple usually often/frequently always never seldom/rarely sometimes occasionally every morning/ day etc. zwykle często zawsze nigdy rzadzko czasami okazjonalnie każdego ranka, dnia.

3 Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki s 1. Jeżeli czasownik kończy się na głoskę syczącą (s, ch, sh ) to w 3 os. l. poj. czasu present simple dodajemy es zamiast s. I watch ale She watches. 2. Jeżeli czasownik kończy się na y, poprzedzony spółgłoską, to y zamieniamy na i i dodajemy końcówkę -es. I try ale She tries. 3. Jeżeli czasownik kończy się na -y poprzedzony samogłoską, żadne zmiany nie są konieczne. I play ale She plays. PRESENT CONTINUOUS Podmiot + {am, are, is } + czasownik + ing I am reading a book now. Czytam teraz ksiązkę. (Wyraz pytający)+ {am, are, is} + podmiot + czasownik + ing? Are you reading a book now? Czytasz teraz ksiązkę? What are you doing at the moment? Co teraz robisz? Podmiot + {am. are, is } + not + czasownik + ing. I am not reading a book now. Nie czytam teraz ksiązki.

4 Zastosowanie i przykłady ZASTOSOWANIE 1. Czynności wykonywane w chwili mówienia I am working now. Pracuję teraz. 2. Czynności zaplanowane i zostały poczynione She is leaving tomorrow. pewne kroki ku ich realizacji Ona jutro wyjeżdża. 3. Czynności, dziejące się teraz w szerszym tego Bill is getting fat. słowa znaczeniu Bill tyje. 4. Mówiąc z dezaprobatą o czynnościach Susan is always losing her umbrellas. powtarzających się. Susan ciągle gubi swoje parasole. 5. Czynności o charakterze tymczasowym. He is living in Katowice now. On teraz mieszka w Katowicach. 6. Zmieniające się i rozwijające sytuacje More and more species are becoming extinct. Coraz wiecej gatunków wymiera. He is listening to the radio now. He is giving a party tonight. I m not working at the moment. She is working a lot at present. My brother is going to London tomorrow. He is always coming back home so drunk. I m tasting the soup now. Are your children playing in the garden? I m meeting my boss on Tuesday. They are talking about us. Why is he looking at me? I m thinking about holidays. On słucha teraz radia. On wydaje dziś wieczorem przyjęcie. Ja teraz nie pracuję. Ona dużo obecnie pracuje. Mój brat wyjeżdża jutro do Londynu. On zawsze wraca do domu pijany. (dezaprobata). Kosztuję teraz zupy. Czy twoje dzieci bawią się w ogrodzie? We wtorek spotykam się z moim szefem. Oni o nas rozmawiają. Dlaczego on na mnie patrzy? Myślę o wakacjach. Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Present Continuous now at present at the moment these days nowadays today, tomorrow etc. continually constantly teraz obecnie w tej chwili obecnie w dzisiejszych czasach dzisiaj, jutro itd. ciągle stale Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki ing 1. Jeżeli czasownik kończy się na e, przy dodaniu końcówki ing, -e zanika. make making 2. Jeżeli czasownik kończy się sylabą akcentowaną (bądź składa się tylko z jednej sylaby), a sylaba ta z kolei kończy się pojedynczą literą spółgłoskową następującą po pojedynczej literze samogłoskowej, spółgłoskę tę podwajamy. sit sitting

5 State verbs State verbs to czasowniki, które wyrażają raczej stany a nie czynności i dlatego zwykle nie tworzą czasów typu continuous. Oto niektóre z nich: czasowniki wyrażające uczucia like, love, dislike, hale, prefer, adore, ( ) czasowniki wyrażające zmysły see, hear, smell, taste, feel, look, sound, ( ) czasowniki wyrażające stany intelektualne know, believe, understand, realize, remember, forget, recognize, think, see, expect, (...) Inne contain, include, belong, fit, need, matter, cost, mean, own, want, owe, have, require, weigh, wish, keep (...) Niektóre z wymienionych wyżej czasowników mogą zostać użyte do wyrażenia czynności, nie stanów i w takich przypadkach jest możliwe dodanie do nich końcówki ing. Oto niektóre z nich: THINK I think he is lying. (= believe) I m thinking about you. (= am considering) TASTE The food tastes delicious. ( = has a delicious flavour) He is tasting the food. ( = is tasting the flavour of) SEE I can see some people. ( = perceive with my eyes) I m seeing my doctor tomorrow. ( = am meeting) LOOK It looks as if they ve finished the job. (= appears) Mike is looking out of the window. (= is directing his eyes) SMELL This perfume smells nice. ( = has a nice smell) He is smelling the milk. ( = is sniffing) FEEL The baby s hair feels like silk. ( = has the texture of) She is feeling her baby s forehead. ( = is touching) HAVE She has a car. (= possesses) He is having a shower now. (= is taking) WEIGH The chicken weighs two kilos. (= has a weight of) The butcher is weighing the meat. (= is measuring how heavy it is) FIT This dress fits you perfectly. (= is the right size) We are fitting new locks. (= are putting in) APPEAR He appears to be nervous. (= seems) He is appearing in a new play. (= is taking part) BE He is a rude person. (= character permanent state) He is being rude. (= behaviour temporary situation)

6 PRESENT PERFECT I have bought a new car. Podmiot + have + 3 forma czasownika. Kupiłem nowy samochód. {He, she, it } + has + 3 forma czasownika. She has bought a new car. Ona kupiła nowy samochód. (Wyraz pytający) +have + podmiot + 3 forma czasownika? (Wyraz pytający) +has + { he, she, it }+ 3 forma czasownika? Have you seen that book? Czy widziałeś tę książkę? What have you done? Co zrobiłeś? Has she read that book? Czy ona przeczytała tę książkę? What has she seen? Co ona widziała? Podmiot + haven t + 3 forma czasownika. { He, she, it } + hasn t + 3 forma czasownika. I haven t read that book. Nie przeczytałem tej książki. She hasn t read that book. Ona nie przeczytała tej książki. Zastosowanie i przykłady ZASTOSOWANIE 1. Czynności dokonane, które miały miejsce w przeszłości ale mają powiązanie z teraźniejszością. (skutek jest teraźniejszy). Zwracamy uwagę na skutek a nie czas trwania czynności. 2. Czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i przed chwilką skończyły lub trwają nadal. I have bought a new car. ( I have it now ) Kupiłem nowy samochód. (Mam go teraz) I have just finished my homework. Właśnie skończyłem swoją pracę domową. I have had this cat for 3 years. Mam tego kota od trzech lat. 3. Doświadczenia. I have never been ill. Nigdy nie byłam chora. 4. Czynności, które wydarzyły się w niedalekiej przeszłości ale czas ich wykonania nie jest dokładnie określony. (jest nieznany lub nieistotny) 5. Czynności, które dokonują się w niekompletnym okresie czasu, z wyrażeniami this morning, this afternoon Czynności, które zdarzyły się ostatnio, z wyrażeniami recently, lately I have read the instructions but I don t understand them. Przeczytałam instrukcje ale ich nie rozumię. It s 10:00. I haven t seen Tom this morning. Jest 10:00. Nie widziałam Toma dzisiejszego ranka. Have you been there recently? Byłeś tam ostatnio?

7 She has taken 15 pictures today. My sister has just washed her car. Rachel has broken her leg and she can t walk. They have lived in Paris for 50 years. How long have you known Peter? I have already read part one. We haven t seen him since Tuesday. I haven t finished it yet. Have you ever met him? The doctor has just arrived. I haven t eaten anything since breakfast. We have met him three times this month. Ona zrobiła dzisiaj 15 zdjęć. Moja siostra właśnie umyła samochód. Rachel złamała nogę i nie może chodzić. Oni mieszkają w Paryżu od 50 lat. Jak długo znasz Piotra? Już przeczytałam część pierwszą. Nie widzieliśmy go od piątku. Jeszcze tego nie skończyłem. Czy kiedykolwiek go spotkałeś? Doktor właśnie przybył. Nie jadłem nic od śniadania. Spotkaliśmy go w tym miesiącu trzy razy. Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Present Perfect already yet always just ever never recently już już/jeszcze zawsze właśnie kiedykolwiek nigdy ostatnio FOR + okres czasu od I haven t eaten anything for 8 hours. Nie jadłem nic od 8 godzin. SINCE + moment w przeszłości od I haven t eaten since breakfast. Nie jadłem nic od śniadania. PRESENT PERFECT CONTINUOUS I have been watching TV for one hour. Podmiot + have + been + czasownik + ing. Oglądam telewizję od godziny. {He, she, it } + has + been + czasownik + ing. She has been watching TV for one hour. Ona ogląda telewizję od godziny. (Wyraz pytający) +have + podmiot + been + czasownik + ing? (Wyraz pytający) +has + { he, she, it }+ been + czasownik + ing? Have you been waiting long? Długo czekasz? What have you been doing? Co robiłeś? Has she been waiting long? Czy ona czeka długo? What has she been doing? Co ona robiła?

8 Podmiot + haven t + been + czasownik + ing. { He, she, it } + hasn t + been + czasownik + ing. I haven t been writing letters for three hours. Nie pisałam listów przez 3 godziny. She hasn t been writing letters for three hours. Ona nie pisała listów przez trzy godziny. Zastosowanie i przykłady ZASTOSOWANIE PRZYKLADY 1. Czynności (niedokonane), które zaczęły się w I have been waiting for an hour and he still hasn t przeszłości i trwają nadal lub niedawno (właśnie) się turned up. skończyły Czekam od godziny a on nadal się nie pojawił. 2. Wyrażając złość lub irytację. Who has been using my bicycle? (the speaker is irritated) Kto używał mojego rower?. (osoba mówiąca jest zdenerwowana) 2. Zwracamy uwagę na czynność na czas jej trwania nie na skutek. I have been waiting so long. Czekam tak długo. I have been teaching English for 15 years. Uczę angielskiego od 15 lat. How long have you been waiting for me? Jak długo na mnie czekasz? Mr Sharp has been living here since his divorce. Pan Sharp mieszka tutaj od rozwodu. Who has been reading this letter? Kto czytał ten list? They have been repairing the road next to our house since Monday. Reperują drogę obok naszego domu od poniedziałku. I have been reading this book since 1 o clock. Czytam tę książkę od 1:00. What have you been doing all day? Co robiłeś cały dzień? He has been living in this flat since May. On mieszka w tym mieszkaniu od maja. Bill has been cutting onions. Bill kroił cebule. The police have been looking for him for 10 years. Policja szuka go od 10 lat. John has been learning irregular verbs all day. Bill uczy się czasowników nieregularnych cały dzień. How long have you been doing your homework? Jak długo odrabiasz swoją pracę domową. Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Present Perfect Continuous how long recently jak długo ostatnio FOR + okres czasu od I haven t eaten anything for 8 hours. Nie jadłem nic od 8 godzin. SINCE + moment w przeszłości od I haven t eaten since breakfast. Nie jadłem nic od śniadania.

9 Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki ing 3. Jeżeli czasownik kończy się na e, przy dodaniu końcówki ing, -e zanika. make making 4. Jeżeli czasownik kończy się sylabą akcentowaną (bądź składa się tylko z jednej sylaby), a sylaba ta z kolei kończy się pojedynczą literą spółgłoskową następującą po pojedynczej literze samogłoskowej, spółgłoskę tę podwajamy. sit sitting WYRAŻANIE PRZESZŁOŚCI PAST SIMPLE Podmiot + czasownik+ ed I washed my car yesterday. Umyłem wczoraj swój samochód. lub I bought a very expensive dress two days ago. Podmiot + 2 forma czasownika nieregularnego Dwa dni temu kupiłam bardzo drogą sukienkę. (Wyraz pytający) +did + podmiot + czasownik w podst. formie? What did you buy? Co kupiłeś? Did you go there yesterday? Poszedłeś tam wczoraj? Pytania o podmiot: Who/ What + czasownik+ ed? lub Who/What + 2 forma czasownika? Who washed my car yesterday? Kto umył wczoraj mój samochód? Who won 100$? Kto wygrał 100$? Podmiot + didn t + czasownik w podst. formie. I didn t want to go. Nie chciałam iść.!! Czasowniki specjalne nie tworzą czasu wg. podanego schematu. Pytania tworzone są przez inwersję, natomiast przeczenia przez dodanie do czasownika słówka NOT. Zagadnienie to omówione jest szczegółowo przy czasownikach specjalnych. Zastosowanie i przykłady

10 ZASTOSOWANIE 1. Czynności lub stany, które miały miejsce zdecydowanie w przeszłości, przeszłość ta jest najczęściej określona choć nie zawsze precyzyjnie. 2. Czynności, które zaczęły się i skończyły w przeszłości 3. Czynności, które zdarzyły się w przeszłości i nie mogą być powtórzone. Susan washed the dog on Sunday. Susan umyła psa w niedzielę. 4. Pytając kiedy dana czynność miała miejsce When did you go there? Kiedy tam poszedłeś? 5. Czynność miała miejsce zdecydowanie w przeszłości, pomimo braku określenia czasu zauważyć można brak związku z teraźniejszością. 6. Relacjonując zdarzenia, które następowały po sobie w przeszłości, w krótkich odstępach czasu Mr Smith taught English for 20 years. Pan Smith uczył angielskiego przez 30 lat.(już tego nie robi) I spoke to Frank Sinatra. Kiedyś rozmawiałem z Frankiem Sinatra. (on już nie żyje, czyli nie będzie możliwości z nim porozmawiać). He bought that tie in Paris. On kupił ten krawat w Paryżu.(a więc wtedy kiedy tam był). She got up, put on her coat and left. Ona wstała, włożyła płaszcz i wyszła. He painted this picture in On namalował ten obraz w What time did you come back home yesterday? O której godzinie wróciłeś wczoraj do domu? When was he born? Kiedy on się urodził? Who was in London last week? Kto był w Londynie w zeszłym tygodniu? He called several times last week. On dzwonił kilka razy w zeszłym tygodniu. What made you sad yesterday? Co cię wczoraj zasmuciło? He didn t come to my birthday party. On nie przyszedł na moje przyjęcie urodzinowe. I worked in that firm for 20 years. Pracowałem w tej firmie przez 20 lat. (Już nie pracuję). I never met your husband. When did he die? Nigdy nie spotkałem twojego męża. Kiedy umarł? She paid the driver and got out of the taxi. Zapłaciła kierowcy i wysiadła z taksówki. He won 3 gold medals when he was 25. Kiedy miał 25 lat wygrał 3 złote medale. What time did you go to bed yesterday? O której godzinie poszedłeś wczoraj do łóżka? Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Past Simple yesterday wczoraj then wtedy when kiedy how long ago? jak dawno temu? last night/week/year etc. zeszłej nocy/ w zeszłym tygodniu... ago temu long time ago dawno temu in 1777 w 1977 Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki ed 1. Jeżeli czasownik kończy się na e, to zamiast ed dodajemy samo d. love loved 2. Jeżeli czasownik kończy się akcentowaną sylabą, lub składa się tylko z jednej sylaby, a sylaba ta kończy się pojedynczą spółgłoską po pojedynczej samogłosce, spółgłoska ta ulega podwojeniu. beg begged 3. Jeżeli czasownik kończy się na y poprzedzone spółgłoską, zamieniamy y na i i dodajemy końcówkę ed. study studied

11 PAST CONTINUOUS Podmiot+ { was, were }+ czasownik + ing I was dancing when he came. Kiedy on przyszedł ja tańczyłam. (Wyraz pytający) +{was, were} + podmiot + czasownik+ ing? Were you having dinner when he came? Czy jedliście obiad kiedy on przyszedł? What was he doing when it happened? Co on robił kiedy to się stało? Podmiot + { wasn t, weren t } + czasownik+ ing I wasn t cooking when he came. Ja nie gotowałam kiedy on przyszedł. Zastosowanie i przykłady ZASTOSOWANIE 1. Czynności, które trwały w określonym momencie w przeszłości. (Ktoś był w trakcie ich wykonywania) 2. Dłuższe czynności przeszłe, będące tłem dla przeszłych czynności krótszych. 3. Dwie lub więcej czynności, które trwały równocześnie w przeszłości. 4. Opisując atmosferę (szczególnie przy opowiadaniu przeszłych zdarzeń) 5. Czynności przeszłe, mające charakter tymczasowy (odpowiednik present continuous w przeszłości) 6. Plany dotyczące przeszłości (odpowiednik present continuous w przeszłości) 7. Wyrażając dezaprobatę względem tego, co powtarzało się w przeszłości zbyt często. (odpowiednik present continuous w przeszłości) Yesterday at 11:00 I was having dinner. Wczoraj o 11:00 jadłem obiad. (Byłem w trakcie jedzenia). They were having breakfast when the phone rang. Oni jedli śniadanie kiedy zadzwonił telefon. When she was reading her children were playing in the garden. Kiedy ona czytała jej dzieci bawiły się w ogrodzie. The birds were singing and the sun was shining. Śpiewały ptaki i świeciło słońce. He was living in Warsaw then. Mieszkał wówczas w Warszawie. He was meeting him in Warsaw the following day. Spotykał się z nim w Warszawie następnego dnia. He was constantly losing umbrellas at that time. W tym czasie ciągle gubił parasole. When he was reading his wife was preparing lunch. Kiedy on czytał, jego żona przygotowywała lunch. When I was crossing the street I heard the scream. Kiedy przechodziłem przez ulicę usłyszałem krzyk. Between 3 and 5 Susan was painting the picture. Pomiędzy 3 a 5 Susan malowała obraz. At 10 pm. Bill was reading in bed. O 10:00 Bill czytał w łóżku. When he saw her, she was wearing a blue coat. Kiedy ją zobaczył miała na sobie niebieski płaszcz. While she was working he was sitting in the garden. Podczas gdy ona pracowała on siedział w ogrodzie. What was she doing when you were talking Co ona robiła, kiedy ty rozmawiałeś przez telefon on your mobile phone? komórkowy?

12 When she was skiing she broke her leg. Kiedy jeździła na nartach złamała nogę. What was she doing when he was having a shower. Co ona robiła kiedy on brał prysznic? She wasnt s talking on the phone when her boss Ona nie rozmawiała przez telefon kiedy przyszedł came in. jej szef. When she was learning he was listening to the Kiedy ona się uczyła on słuchał radia. radio. He was constantly coming back very late. On ciągle wracał bardzo późno. Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Past Continuous while when all morning/ evening (at) this time yesterday podczas gdy kiedy cały ranek, wieczór wczoraj o tej porze Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki ing 1. Jeżeli czasownik kończy się na e, przy dodaniu końcówki ing, -e zanika.\ make making 2. Jeżeli czasownik kończy się sylabą akcentowaną (bądź składa się tylko z jednej sylaby), a sylaba ta z kolei kończy się pojedynczą literą spółgłoskową następującą po pojedynczej literze samogłoskowej, spółgłoskę tę podwajamy. sit sitting PAST PERFECT Podmiot + had+ 3 forma czasownika After I had heard from him, I left for Canada. Po otrzymaniu wiadomości od niego, wyjechałem do Kanady. Had she written all the letters before he came? Czy ona napisała wszystkie listy zanim on (Wyraz pytający) +had + podmiot + 3 forma czasownika? przyszedł? How many letters had she written before he came? Ile listów ona napisała zanim on przyszedł? Podmiot + hadn t + 3 forma czasownika She hadn t written all the letters before he came. Ona nie napisała wszystkich listów zanim on przyszedł.

13 Zastosowanie i przykłady ZASTOSOWANIE 1. Czynności, które miały miejsce przed innymi czynnościami przeszłymi wyrażonymi w Simple Past 2. Czynności, które skończyły się w przeszłości i których rezultaty były widoczne w przeszłości. When I entered the room I noticed that somebody had stolen my book. Kiedy wszedłem do pokoju, zauważyłem, że ktoś ukradł moją książkę. He was happy. He had signed an important contract. On był szczęśliwy. On podpisał ważną umowę. After she had finished work she met her friends. Po tym jak skończyła pracę spotkała się z przyjaciółmi. After they left, she began to sing. Po tym jak wyszli ona zaczęła śpiewać. The teacher knew Tom had lied to him. Nauczyciel wiedział, że Tom go okłamał. By the time he was eighteen Bill had learnt to cook. Bill nauczył się gotować, zanim skończył osiemnaście lat. She didn t want the book because she had already read it. On nie chciał książki, ponieważ już ją czytał. When we arrived at the theatre, the play had already started. Kiedy przybyliśmy do teatru, sztuka już się zaczęła. Before he went home he had drunk three cups of tea. Zanim poszedł do domu, wypił 3 filiżanki herbaty. When he came home she had already finished cooking. Kiedy on wrócił do domu ona już skończyła gotować. He was sad because his girlfriend had left him. On był smutny, ponieważ jego dziewczyna go opuściła. The chair looked brand new because he had fixed it. Krzesło wyglądało na nowe, ponieważ on je naprawił. Kiedy weszłam do pokoju, zauważyłam, że ktoś był tam When I entered the room I noticed that somebody wcześniej. had been there before. Zanim ona przyszła on wypił cztery butelki wody mineralnej. Before she came he had drunk four bottles of mineral water. Przykladowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Past Perfect before after already just when never as soon as until/till by + moment w przeszłości przed po już właśnie kiedy nigdy jak tylko (aż) do do jakiegoś czasu FOR + okres czasu od I haven t eaten anything for 8 hours. Nie jadłem nic od 8 godzin. SINCE + moment w przeszłości od I haven t eaten since breakfast. Nie jadłem nic od śniadania

14 PAST PERFECT CONTINUOUS Podmiot + had+ been+ czasownik +ing They had been looking for a flat for 6 months before they found one they liked. Oni szukali mieszkania przez sześć miesięcy zanim znaleźli takie, które im się podobało. Had Anna been studying before he came? Czy Ania się uczyła zanim on przyszedł? (Wyraz pytający) +had + podmiot + been+ czasownik+ing? What had Anna been doing before he came? Co robiła Anna zanim on przyszedł? Podmiot + hadn t + been+ czasownik+ ing Anna hadn t been studying before he came. Anna nie uczyła się zanim on przyszedł. Zastosowanie i przykłady Zastosowanie 1. Kładąc nacisk na trwanie czynności, które zaczęły się i skończyły w przeszłości, przed inną czynnością najczęściej wyrażoną w Past Simple. 2. Czynności, które trwały jakiś czas w przeszłości i których rezultaty były widoczne w przeszłości. Przykłady Before I started work here, I had been working as a policeman for 10 years. Zanim on zaczął pracę tutaj, pracowałem jako policjant przez 10 lat. He was angry because he had been waiting at the airport for 10 hours. On był zły ponieważ czekał na lotnisku przez 10 godzin. Susan had been typing letters before Bill came. Susan pisała listy na maszynie zanim Bill przyszedł. Bill had been learning to cook for such a long time Bill uczył się gotować przez tak długo a nie and he couldn t even make an omelette. potrafił nawet zrobić omleta. He had been driving a car for 10 hours when it happened. On prowadzil samochód od 10 godzin kiedy to się stało. When I entered the gym they had already been exercising Kiedy weszłam na salę gimnastyczną oni już for 2 hours. ćwiczyli od dwóch godzin. By that time we had been climbing for 2 hours. Do tego czasu wspianaliśmy się od dwóch godzin. Before he came to London he had been working for Zanim przyjechał do Londynu pracował dla Shella Shell for 5 years. przez 5 lat. He had been knocking at the door for 5 minutes before Ona pukala do drzwi przez 5 minut zanim je she opened it. otworzyła. My sister had been learning Italian for 2 years but Moja siostra uczyła się włoskiego przez 2 lata ale she couldn t even say hello. nie potrafiła powiedzieć nawet cześć. He knew that she had been waiting for him since 1:00. On wiedział, że ona czekała na niego od 1:00.

15 I felt exhausted because I had been driving for 9 hours. Czułem się wykończony, ponieważ jechałem od 9 godzin. I had been working all day so I went to bed early. Pracowałem cały dzień, więc poszedłem do łóżka wcześnie. He looked tired because he had been dancing for On wyglądał na zmęczonego, ponieważ tańczył 5 hours. przez 5 godzin. Przykładowe Wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Past Perfect Continuous after before when until/till by+moment w przeszłości all+określenie czasu (np. all day) po przed kiedy (aż) do do jakiegoś czasu cały dzień FOR + okres czasu od I haven t eaten anything for 8 hours. Nie jadłem nic od 8 godzin. SINCE + moment w przeszłości od I haven t eaten since breakfast. Nie jadłem nic od śniadania Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki ing 1. Jeżeli czasownik kończy się na e, przy dodaniu końcówki ing, -e zanika.\ make making 2. Jeżeli czasownik kończy się sylabą akcentowaną (bądź składa się tylko z jednej sylaby), a sylaba ta z kolei kończy się pojedynczą literą spółgłoskową następującą po pojedynczej literze samogłoskowej, spółgłoskę tę podwajamy. sit sitting WYRAŻANIE PRZYSZŁOŚCI FUTURE SIMPLE Podmiot+ will+ czasownik I will go. Ja pójdę. (Wyraz pytający)+ will + podmiot + czasownik? Will you help me? Pomożesz mi?

16 Podmiot+ won t + czasownik. Won t = will + not I won t go. Nie pójde. Zastosowanie i przykłady Zastosowanie 1. Czynności, które zdaniem osoby mówiącej nastąpią w przyszłości (bliskiej lub dalekiej, określonej lub nie). Są to więc przewidywania często z wykorzystaniem wyrazów: I think, I expect 2. Nagłe decyzje, spontaniczne, ( decyzje wyrażone w I will go with you. momencie ich podejmowania) Pójdę z tobą. 3. Obietnice, postanowienia, gwarancje, nadzieje, ostrzeżenia Sytuacje, które wydarzą się w przyszłości, a których nie możemy kontrolować. Przykłady I think that I will pass this exam Sądzę, że zdam ten egzamin. I will never talk to you. Nigdy się do ciebie nie odezwę. I will help you. Pomogę ci. The temperature will reach 40C tomorrow. Jutro temperatura osiągnie 40 stopni. I will come back next week. Will you do the shopping tomorrow? It will be sunny tomorrow. I won t do it again. I will marry you. I think that he won t agree. It will get dark soon. I will explain it to you. I m afraid we will be late for the meeting. One day they will understand everything. When will he come back? They will like this film. Wrócę w przyszłym tygodniu. Zrobisz jutro zakupy? Jutro będzie słonecznie. Nigdy tego już nie zrobię. Ożenię się z toba. Myślę, że on się nie zgodzi. Wkrótce się ściemni Wytłumaczę ci to. Obawiam się, że spóźnimy się na spotkanie. Pewnego dnia zrozumieją wszystko. Kiedy on wróci? Spodoba im się ten film. Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Future Simple tomorrow tomorrow morning/ evening the day after tomorrow next week/month/year in 10 minutes/3hours... soon jutro jutro rano, wieczorem pojutrze w nastepnym,tygodniu, miesiącu za 10 minut wkrótce

17 FUTURE CONTINUOUS Podmiot+ will+be+ czasownik+ing This time next week I will be sleeping. W przyszłym tygodniu o tej porze będę spać. (Wyraz pytający)+ will + podmiot + be+czasownik+ing? Will you be using your bicycle? Będziesz używał swojego roweru? How long will you be using the telephone? Jak długo będziesz używał telefonu? Podmiot+ won t +be+ czasownik+ing. I won t be studying this time tomorrow. Won t = will + not Jutro o tej porze nie będę się uczyć. Zastosowanie i przykłady Zastosowanie 1. Czynności, które będą trwały w konkretnym momencie w przyszłości, lub wtedy gdy wydarzy się coś innego. 2. Wydarzenia mające nastąpić w przyszłości, traktujemy je jak coś oczywistego i już postanowionego. 3. Uprzejme pytania dotyczące planów na najbliższą przyszłość. (nie chcemy wpłynąć na te plany, chcemy je tylko poznać) 4. Przypuszczenia na temat teraźniejszości lub przyszłości. Przykłady This time next week I will be washing the dog. W przyszłym tygodniu o tej porze będę myła psa. I ll be seeing Sarah this week. Będę się widziała z Sarą w tym tygodniu. Will you be using this photocopier for long? Czy długo będziesz używał kopiarki? The Browns will be playing poker now. Brownowie przypuszczalnie grają teraz w pokera. This time tomorrow Anna will be taking an exam. Jutro o tej porze Anna będzie zdawała egzamin. You ll recognize her she will be wearing a green hat. Poznasz ją, będzie miała na sobie zielony kapelusz. Will you be using this chair? Czy będziesz korzystał z tego krzesła? Anna will be writing letters at three. O trzeciej Anna będzie w trakcie pisania listów. Will you be going to the shops tomorrow? Wybierasz się przypadkiem jutro na zakupy? What will you be doing this time tomorrow? Co będziesz robił jutro o tej porze? At 10:00 they will be watching TV. Oni będą oglądać TV o 10:00. Who will be doing the housework all day tomorrow? Kto będzie zajmował się pracami domowymi jutro cały dzień. He can t go to the cinema he will be studying all day long. On nie może iść do kina on będzie się uczył cały dzień I will be seeing him at work. Będę się z nim widział w pracy. Will you be using your pen? Będziesz używał swojego pióra? Who will be traveling by plane all day? Kto będzie cały dzień podróżował samolotem?

18 Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Future Continuous from to... all night/day at... o clock... (at) this time tomorrow in 5 days tomorrow... tomorrow evening/morning... the day after tomorrow od... do całą noc/ dzień o... godzinie jutro o tej porze za pięć dni jutro... jutro wieczorem, rano... pojutrze Zasady pisowni przy dodawaniu końcówki ing 1. Jeżeli czasownik kończy się na e, przy dodaniu końcówki ing, -e zanika.\ make making 2. Jeżeli czasownik kończy się sylabą akcentowaną (bądź składa się tylko z jednej sylaby), a sylaba ta z kolei kończy się pojedynczą literą spółgłoskową następującą po pojedynczej literze samogłoskowej, spółgłoskę tę podwajamy. sit sitting FUTURE PERFECT Podmiot + will+have+ 3 forma czasownika She will have delivered all the newspapers by 8 o clock. Ona dostarczy wszystkie gazety do 8. (Wyraz pytający)+will + podmiot +have + 3 forma czasownika? Will you have written that report by five? Czy napiszesz ten raport do piątej? When will you have written it? Do kiedy to napiszesz? Podmiot + won t +have + 3 forma czasownika. I will not have read that book by three. Won t = will + not Nie przeczytam tej książki do trzeciej. Zastosowanie Zastosowanie 1. Czynności, które będą ukończone przed określonym momentem w przyszłości. 2.. Jeżeli chcemy powiedzieć, że w pewnym momencie w przyszłości dany STAN trwać będzie pewien określony czas. Przykłady I will have finished it by five. Skończę to do piątej. In 2009 the Browns will have been married for 50 years. W 2009r minie 50 lat jak Państwo Brownowie są małżeństwem.

19 I hope that you will have learnt all the dates before the exam. By next Friday she will have sold all her pictures. In three years time I will have graduated from Oxford. Will they have built this building before you return? By next week they will have redecorated their flat. He will have painted her portrait by then. By the end of the year Anna will have saved a lot of money. They will have repaired the road near our house by July. Will she have done it by Wednesday? They will have eaten everything by then. I will have finished the course by then. In two years time I will have written the book. Mam nadzieję, że nauczysz się wszystkich dat przed egzaminem. Do przyszłego piątku ona sprzeda wszystkie swoje obrazy Za trzy lata ukończę studia w Oxfordzie.. Czy oni wybudują ten budynek zanim wrócisz? Do przyszłego tygodnia oni odnowią mieszkanie Do tego czasu on namaluje jej portret. Do końca roku Anna zaoszczędzi dużo pieniędzy. Do lipca oni naprawią drogę niedaleko naszego domu. Czy ona zrobi to do środy? Do tego czasu oni wszystko zjedzą. Do tego czasu skończę kurs. Napiszę książkę za dwa lata.(będzie już skończona) Przykładowe wyrażenia czasowe charakterystyczne dla Future Perfect by before in 2 years time by then untill/till do (jakiegoś momentu) przed za dwa lata do tego czasu (aż) do FUTURE PERFECT CONTINUOUS Podmiot + will+have+ been+ czasownik+ing By the end of the year she will be teaching for 20 years. Pod koniec roku minie 20 lat jak ona uczy. Will she have been teaching English for 20 (Wyraz pytający)+will + podmiot +have +been+ czasownik+ing? years by the end of the year? Czy pod koniec roku minie 20 lat jak ona uczy angielskiego? How long will he have been teaching by then? Ile minie do tej pory czasu odkąd on uczy? Podmiot + won t +have +been+ czasownik+ing. Bill won t have been teaching English for 5 years by Won t = will + not then. Do tej pory minie pięć lat odkąd Bill nie uczy angielskiego.

20 Zastosowanie 1. Kiedy chcemy powiedzieć, że w danym momencie w przyszłości dana czynność trwać będzie pewien określony czas. Przykłady In 2005 they will have been living in London for 5 years. W 2005 minie 5 lat odkąd oni mieszkają w Londynie. By December he will have been working as a teacher for 10 years. W grudniu minie 10 lat jak on pracuje jako nauczyciel. In a month s time she will have been saving money for a year. Za miesiąc czasu minie rok jak ona oszczędza. By the end of the month I will have been working here for 6 years. Pod koniec miesiąca minie 6 lat jak tu pracuję. By the time they reach York they will have been traveling for 4 hours. Do czasu kiedy dotrą do Yorku będą podróżować od 4 godzin. She will have been learning irregular verbs for 1 hour by the time Do czasu, kiedy przyjdziesz ona będzie you come. już miała za sobą godzinę nauki czasowników nieregularnych. In two days time she will have been reading that book for a year. Za dwa dni minie rok jak ona czyta tę książkę. By the time you finish school I will have been teaching French for Do czasu kiedy skończysz szkołę, ja będę 6 years. miała za sobą 6 lat nauczania francuskiego. BE GOING TO Podmiot+{am, are,is}+going to+czasownik I m going to sell my house. Zamierzam sprzedać swój dom. (Wyraz pytający)+{am,are,is}+podmiot+going to+czasownik? Are you going to sell the house? Czy zamierzasz sprzedać dom? What are you going to do? Co zamierzasz zrobić? Podmiot+{am, are,is} not+going to+czasownik. I m not going to sell my house. Nie zamierzam sprzedać swojego domu. Be going to posiada również formę przeszłą, w której zamiast {am, are,is} występuje to be w czasie past simple {was,were}. Używamy tej konstrukcji mówiąc o przeszłych zamiarach, do których realizacji nie doszło. Np. I was going to sell my house. Zamierzałam sprzedać dom ale tego nie zrobiłam.

21 Zastosowanie i przykłady Zastosowanie 1. Mówiąc o zamiarze wykonania czegoś w przyszłości, zamiar ten łączy się zawsze z pewnymi przemyśleniami. 2. Przewidywania przyszłości, oparte na przesłankach, dających się zaobserwować w teraźniejszości. Przykłady I m going to do some work this afternoon. Zamierzam trochę popracować po południu. Look at the clouds! It s going to rain. Spójrz na chmury! Będzie padało. He is going to be a soldier when he grows up. She is going to have a baby. They are going to get married. Are you going to spend your holiday at the seaside? I m not going to talk to him any more. Look at him. He is going to die. I m going to became a famous film star one day. I was going to tell her about it but I couldn t. I m not going to invite him. She is going to meet Paul tomorrow. She is so pale. She is going to faint. Are you going to go there? Kiedy dorośnie, zamierza być żołnierzem. Ona będzie miała dziecko. (Jest w ciąży) Oni zamierzają się pobrać. Zamierzacie spędzić wakacje nad morzem? Nie zamierzam z nim więcej rozmawiać. Spójrz na niego. On umrze. Pewnego dnia zamierzam zostać słynną gwiazdą filmową Zamierzałam jej o tym powiedzieć ale nie mogłam. Nie zamierzam go zaprosić. On zamierza spotkać jutro Pawła. Ona jest taka blada. Ona zemdleje. Zamierzasz tam iść? Wyrażenia czasowe charakterystyczne dla BE GOING TO tomorrow tomorrow morning/ evening the day after tomorrow next week/month/year in 10 minutes/3hours... soon jutro jutro rano, wieczorem pojutrze w nastepnym tygodniu, miesiącu za 10 minut wkrótce PRESENT CONTINUOUS 1. Czynności zaplanowane i zostały poczynione pewne kroki ku ich realizacji She is leaving tomorrow. Ona jutro wyjeżdża. PRESENT SIMPLE 1. Rozkłady, programy, harmonogramy The lesson starts at 8 o clock. Lekcja zaczyna się o 8.