I. Aktualne regulacje prawne w zakresie sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych w Polsce.

Transkrypt

1 Analiza możliwości wprowadzenia zmian w istniejącym systemie zezwoleń na handel napojami alkoholowymi w kontekście projektu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej I. Aktualne regulacje prawne w zakresie sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych w Polsce. Podstawowym warunkiem prowadzenia sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych jest posiadanie przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą ważnego zezwolenia na sprzedaż tych napojów oraz aktualnego dowodu wpłaty do kasy gminy (lub potwierdzenie wpłaty ostatniej raty) za korzystanie z tego zezwolenia (zezwoleń). 1. Warunki uzyskiwania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Zezwolenia wydawane są na podstawie regulacji zawartych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Do zezwoleń odnoszą się także przepisy ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej oraz uchwał podejmowanych przez rady gmin w sprawie ustalenia dla terenu gminy (miasta) liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. Limit punktów sprzedaży oraz usytuowanie miejsc sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych powinny być dostosowane do potrzeb ograniczania dostępności alkoholu, określonych w gminnym programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Rodzaje zezwoleń Zezwolenia wydawane są przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży, zwanego dalej organem zezwalającym, na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy, po uzyskaniu pozytywnej opinii Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zezwolenia wydawane są na czas określony: 1. zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży (na okres nie krótszy niż 4 lata), 2. zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży (na okres nie krótszy niż 2 lata), 3. zezwolenia jednorazowe (na okres - do dwóch dni), 4. zezwolenie na wyprzedaż napojów alkoholowych (na okres do 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia zezwolenia), 5. zezwolenia na sprzedaż kateringową (wydawane na okres do lat 2, przedsiębiorcom prowadzącym działalność polegającą na organizacji przyjęć) Zezwolenia, o których mowa w pkt. 1, wydaje się oddzielnie na sprzedaż następujących rodzajów napojów alkoholowych: dla napojów zawierających do 4,5% alkoholu oraz na piwo dla napojów zawierających powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa) powyżej 18% zawartości alkoholu.

2 Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać: - oznaczenie rodzaju zezwolenia, - oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby i adresu, a w przypadku ustanowienia pełnomocników ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania, w przypadku przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż jednorazową, muszą to być przedsiębiorcy korzystający już z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz Ochotnicze Straże Pożarne, - numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej, - przedmiot działalności gospodarczej; - w przypadku przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż kateringową musi to być działalność polegająca na organizacji przyjęć, adres punktu sprzedaży - wymóg nie dotyczy przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż kateringową, - adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego). - uzyskanie zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych, przysługuje jedynie przedsiębiorcom których zezwolenie zostało wygaszone. Przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych zobowiązany jest również do złożenia następujących załączników do wniosku: zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z rejestru przedsiębiorców, dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych, wymóg nie dotyczy przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż jednorazową lub kateringową, pisemną zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, wymóg nie dotyczy przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż jednorazową lub kateringową, decyzję właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, potwierdzającą spełnienie warunków sanitarnych przez punkt sprzedaż wymóg nie dotyczy przedsiębiorców starających się o wydanie zezwoleń na sprzedaż jednorazową lub kateringową. załączników nie muszą składać przedsiębiorcy starający się o wydanie zezwolenia na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych. Warunkiem uzyskania zezwolenia jest również pozytywna opinia gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, która rozpatruje wnioski o wydanie zezwoleń na sprzedaż alkoholu jedynie pod względem: 1. wykorzystania limitu punktów sprzedaży napojów alkoholowych, ustalanego dla terenu gminy uchwałą rady, 2. zgodności lokalizacji punktu sprzedaży napojów alkoholowych z zasadami określonymi w uchwale rady gminy, np. minimalnych odległości od miejsc kultu religijnego lub placówek oświatowych, Wymogi dotyczące lokalizacji punktów sprzedaży napojów alkoholowych: aktualnie obowiązująca ustawa o wychowaniu w trzeźwości (...) zakazuje sprzedaży napojów alkoholowych w następujących miejscach: na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich

3 na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego żywienia pracowników, w miejscach i w czasie masowych zgromadzeń, w środkach i obiektach komunikacji publicznej, w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych. aktualnie obowiązująca ustawa o wychowaniu w trzeźwości (...) daje także gminom uprawnienia do wprowadzenia dodatkowych ograniczeń ponad te bezpośrednio określone w ustawie w zakresie prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych w aktach prawa miejscowego (w uchwałach rady gminy): zakazów wprowadzonych uchwałą rady gminy w związku ze szczególnym charakterem miejsca objętego zakazem, np. okolicy plaży lub kąpieliska, w pobliżu szpitali i innych placówek służby zdrowia, muzeów lub kościołów; Warunkiem wydania zezwolenia jest dokonanie rocznej opłaty za korzystanie z zezwolenia, w wysokości zależnej od rodzaju zezwolenia: zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży oraz sprzedaż kateringową: do 4, 5% zawartości alkoholu oraz piwo 525 zł. od 4, 5% do 18% zawartości alkoholu 525 zł. powyżej 18% zawartości alkoholu 2100 zł. powyższe opłaty mogą być uiszczone w 3 ratach zezwolenia na sprzedaż jednorazową: 1/12 rocznej opłaty za sprzedaż poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych, zezwolenia na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych: 1, 4% wartości zinwentaryzowanych napojów alkoholowych o zawartości do 4, 5% alkoholu, 1, 4% wartości zinwentaryzowanych napojów alkoholowych o zawartości od 4, 5% do 18% zawartości alkoholu, 2, 7% wartości zinwentaryzowanych napojów o zawartości powyżej 18% alkoholu. 2. Zasady wnoszenia opłat przez przedsiębiorców kontynuujących prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych w dalszym okresie korzystania z zezwoleń. Do dnia 31 stycznia każdy przedsiębiorca prowadzący sprzedaż napojów alkoholowych zobowiązany jest do złożenia oświadczenia o wartości sprzedaży (brutto) poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w roku ubiegłym oraz wniesienia stosownej opłaty za korzystanie z zezwolenia w bieżącym roku. Przedsiębiorcy, których roczna wartość sprzedaży nie przekroczyła: zł w przypadku napojów alkoholowych o zawartości do 4, 5% oraz piwa, zł w przypadku napojów alkoholowych o zawartości od 4, 5% do 18% zawartości

4 alkoholu (wina), zł w przypadku napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu (wódki inne napoje spirytusowe) wnoszą opłatę w wysokości podstawowej, takiej samej jak przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą w tym zakresie - odpowiednio 525 zł w przypadku piwa i wina oraz 2100 zł w przypadku napojów zawierających powyżej 18% alkoholu. Przedsiębiorcy, których roczna wartość sprzedaży przekroczyła ww. progi wnoszą opłatę uzależnioną od wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych (piwa, wina i wódki) w roku poprzednim na podstawie pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w roku poprzednim, która wynosi odpowiednio: 1, 4% wartości sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości do 4, 5% oraz piwa w przypadku wartości sprzedaży przekraczającej zł. 1, 4% wartości sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości od 4, 5% do 18% zawartości alkoholu w przypadku wartości sprzedaży przekraczającej zł. 2, 7% wartości sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu w przypadku wartości sprzedaży przekraczającej zł. Wszystkie opłaty za korzystanie z zezwoleń mogą być wnoszone w równych ratach w terminach do: 31 stycznia, 31 maja, 30 września. W roku nabycia zezwolenia lub utraty jego ważności, opłaty dokonywane przez przedsiębiorcę są proporcjonalne od okresu ważności zezwolenia np. opłata za 3 miesiące wynosi 1/4 opłaty rocznej. 3. Kontrola punktów przedsiębiorców prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych. Możliwość kontrolowania przedsiębiorców prowadzących sprzedaż alkoholu, pod kątem przestrzegania zasad i warunków sprzedaży napojów alkoholowych oraz prawdziwości składanych corocznie oświadczeń o wartości sprzedaży, jest ważnym uprawnieniem organów samorządu terytorialnego. Stwierdzenie nieprawidłowości podczas przeprowadzonej kontroli, to istotny czynnik dyscyplinujący przedsiębiorcę. Przedsiębiorca ma świadomość, że za łamanie prawa czy też złożenie nieprawdziwego oświadczenia o wartości sprzedaży może podnieść dotkliwe sankcje - cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych a także orzeczenie przez sąd kary grzywny czy też zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Podstawą do przeprowadzania kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych są przepisy ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. prawo działalności gospodarczej oraz ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Kontrolę w zakresie przestrzegania warunków działalności gospodarczej objętej zezwoleniem może przeprowadzić burmistrz, wójt lub prezydent miasta, jako organ zezwalający (w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. prawo działalności gospodarczej), uprawniony do kontroli,

5 zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 2 wymienionej ustawy. Ponadto zgodnie z art. 61 ust. 1 tej ustawy, zadania kontrolne należą do szczegółowych zadań gminy. Organ zezwalający może przekazać uprawnienia kontrolne innym osobom, na podstawie wydanego przez siebie upoważnienia, zgodnie z art. 33 ust. 2, w związku z art. 21 ust. 2 pkt 2-6 ustawy prawo o działalności gospodarczej. W jego imieniu kontroli mogą dokonywać: - Członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, którzy mogą być upoważnieni do kontroli na podstawie art.18 ust. 8 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi: - Funkcjonariusze Straży Miejskiej na podstawie zawartego w art.18 ust. 8 ustawy o wychowaniu w trzeźwości upoważnienia do kontroli przez straż gminną, zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych. - Funkcjonariusze Policji, którzy mogą dokonywać kontroli punktów sprzedaży, jeżeli istnieje podejrzenie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa, jakim jest np. sprzedaż alkoholu osobom nieletnim, zgodnie z art. 43 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 o policji. Ponadto kontroli punktu sprzedaży może dokonać organ administracji wyspecjalizowany w kontroli danego rodzaju, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 6 ustawy prawo działalności gospodarczej, np. pracownicy Państwowej Inspekcji Handlowej, Urzędu Kontroli Skarbowej. Kontrola jest przeprowadzana na szczeblu lokalnym, wszczynana przez organ zezwalający z urzędu, na podstawie sygnałów od mieszkańców, policji, stowarzyszeń abstynenckich czy też członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W większości przypadków działania kontrolne zostają przeprowadzone natychmiast po otrzymaniu sygnałów o łamaniu prawa. Pozwalają na to przepisy prawa, które pozwalają organowi wydającemu zezwolenie, na upoważnienie innych osób do przeprowadzenia kontroli. Przedsiębiorcy cofa się zezwolenie w razie stwierdzenia naruszenia zasad lub warunków prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności w przypadku: 1) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw 2) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych z naruszeniem zakazów sprzedaży, podawania i spożywania napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu w ośrodkach szkoleniowych domach wypoczynkowych 3) nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży alkoholowych, którymi są posiadanie odpowiedniego zezwolenia (do spożycia na miejscu lub na wynos) na sprzedaż napojów alkoholowych wniesienie opłaty za korzystanie z zezwolenia zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych, w terminach do dnia 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku kalendarzowego objętego zezwoleniem, przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego zaświadczenia potwierdzającego dokonanie opłaty, wydanego przez gminę, posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu stanowiącego punkt sprzedaży, wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu, zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany, prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez radę gminy, na podstawie art. 12 ust. 1 i 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości (...)

6 przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa 4) powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do porządku publicznego, 5) wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł, 6) przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu, o wartości sprzedaży 7) popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, 8) orzeczenia wobec przedsiębiorcy będącego osoba fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy, posiadającego zezwolenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem. Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu. Zezwolenie, wygasa w przypadku: 1. likwidacji punktu sprzedaży, 2. upływu terminu ważności zezwolenia, 3. zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży, 4. zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej, 5. niezłożenia oświadczenia, o wartości sprzedaży lub niedokonania opłaty w określonej wysokości i w terminach określonych w ustawie terminach Przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło, może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia. II. Najważniejsze problemy wynikające z projektu zastąpienia dotychczasowego systemu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wpisem do rejestru działalności regulowanej (na postawie projektu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). 1. W wyniku wprowadzenia nowego systemu pobierania opłat za wpis do rejestru działalności regulowanej pojawi się sytuacja, w której każdy działający na rynku przedsiębiorca niezależnie od okresu prowadzenia tego typu działalności - będzie wnosił do kasy gminy opłatę w wysokości podstawowej (jedynie za wpis do rejestru) a nie jak dotychczas od wartości sprzedaży alkoholu w roku poprzednim. Oznacza to np. w przypadku dużych punktów sprzedaży drastyczne obniżenie dotychczasowej opłaty, za kontynuację korzystania z zezwolenia wnoszonej proporcjonalnie do wartości sprzedaży. Obecnie opłatę podstawową wnoszą jedynie ci, przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą związaną z handlem napojami alkoholowymi lub ci, których roczna wartość sprzedaży nie przekroczyła minimalnego progu określonego w ustawie. Wszyscy pozostali przedsiębiorcy, także ci, których poprzednie zezwolenie utraciło swoją ważność i otrzymali nowe zezwolenie, będące kontynuacją poprzedniego wnoszą opłatę za korzystanie z tego zezwolenia (tych zezwoleń) proporcjonalną do wartości sprzedaży napojów alkoholowych w roku poprzednim. np. Supermarket, którego aktualna roczna opłata za korzystanie z zezwolenia wynosiła ok zł zgodnie z nowymi regulacjami zmiana systemu zezwoleń na całkowicie nowy system działalności regulowanej, w pierwszym roku tego nowego systemu będzie wnosił opłatę w podstawowej wysokości łącznie ok zł. Ponieważ opłaty

7 za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych są zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przeznaczane wyłącznie na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oznacza to poważne uszczuplenie dochodów samorządów gminnych a co za tym idzie zdecydowane ograniczenie działań realizowanych dotychczas w ramach ww. programów profilaktyki. 2. Jednym z warunków uzyskania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych jest spełnienie wymogów wynikających z uchwał podjętych przez radę gminy, określających wysokość limitu punktów sprzedaży napojów alkoholowych w gminie oraz zasady lokalizacji tych punktów. Aktualnie samorządy gminne posiadają ustawowe kompetencje do formułowania własnych zasad ograniczających dostępność napojów alkoholowych na terenie gminy w kontekście strategii przyjętych w gminnym programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Wniosek przedsiębiorcy o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych podlega weryfikacji przez gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych, która opiniuje ów wniosek w kontekście obowiązującego prawa lokalnego. W przypadku wpisu do rejestru działalności regulowanej, dokonywanego na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy, nie ma możliwości weryfikacji tego oświadczenia w kontekście uchwalonego przez gminę limitu punktów sprzedaży (i jego aktualnego wykorzystania) oraz obowiązujących w danej gminie ograniczeń w zakresie zasad usytuowania punktów sprzedaży np. nie mniej niż 100 m od szkoły, kościoła lub placówki służby zdrowia. Dokonanie wpisu do rejestru działalności regulowanej na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy - wydaje się czynnością obligatoryjną a to z kolei pozostaje w zasadniczej sprzeczności z jednym z podstawowych celów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jakim jest ograniczanie dostępności alkoholu (art. 2 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy). Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej nie ma możliwości dokonania weryfikacji oświadczenia złożonego przez przedsiębiorcę przed dokonaniem wpisu a zatem w odniesieniu np. do lokalizacji punktu sprzedaży, istnieje poważne niebezpieczeństwo, iż do czasu przeprowadzenia stosownej kontroli może odbywać się sprzedaż napojów alkoholowych w miejscu nie spełniającym warunków lub objętym zakazem. 3. Jednym z głównych problemów jakie mogą pojawić się w kontekście proponowanej zmiany dotychczasowych regulacji prawnych tj. zastąpienia obowiązujących zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wpisem do rejestru działalności gospodarczej jest możliwość i skuteczność kontroli przedsiębiorców prowadzących taką działalność przez samorządy gminne (organ dokonujący wpisu do rejestru). Obecnie w Polsce działa ok punktów sprzedaży napojów alkoholowych. Kontrola wiarygodności oświadczeń składanych przez przedsiębiorców występujących o wpis do rejestru a także ewentualne kilkakrotne w ciągu roku kontrole prawdziwości oświadczeń o wartości sprzedaży napojów alkoholowych zdecydowanie przekraczają możliwości kadrowe i finansowe samorządów gminnych. Konsekwencją takiej sytuacji może być utrata kontroli państwa nad rynkiem napojów alkoholowych, co wydaje się szczególnie niebezpieczne dla zdrowia publicznego. Niekontrolowany wzrost dostępności alkoholu na rynku może mieć także dramatyczne skutki dla bezpieczeństwa państwa i poważnie wpływać na wzrost wydatków budżetowych większa ilość problemów alkoholowych oznacza wyższe koszty służby zdrowia, wymiaru sprawiedliwości, systemu opieki społecznej oraz zabezpieczenia bezpieczeństwa i porządku publicznego. 4. Zgodnie z zasadą przyjętą w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej organ

8 administracji będzie prowadził jeden rejestr dla jednego rodzaju działalności gospodarczej. W przypadku sprzedaży napojów alkoholowych aktualnie istnieje pięć odrębnych rodzajów zezwoleń, np. na sprzedaż do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży, zezwolenia na sprzedaż jednorazową, zezwolenia dla przedsiębiorców prowadzących wyłącznie tzw. sprzedaż kateringową oraz zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych. Wpisanie do jednego rejestru wszystkich takich przedsiębiorców powoduje poważny chaos organizacyjny i zdecydowanie utrudnia możliwość prowadzenia kontroli tych przedsiębiorców, głównie ze względu na powiązania istniejące pomiędzy poszczególnymi rodzajami zezwoleń, np. zezwolenia na sprzedaż jednorazową oraz wyprzedaż mogą otrzymywać jedynie przedsiębiorcy korzystający z podstawowych rodzajów zezwoleń (do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży). Tworzenie zaś kilku rejestrów wydaje się być w sprzeczności z zasadą wskazaną na wstępie. 5. Zgodnie z projektem ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (art. 67) kontrola przedsiębiorców prowadzących działalność regulowaną ma na celu sprawdzenie czy przedsiębiorcy ci spełniają warunki wymagane do wykonywania tej działalności. Przepis ten zdecydowanie zawęża dotychczasowe kompetencje organów wydających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych (wójta, burmistrza lub prezydenta miasta). W myśl aktualnie obowiązujących przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi organ zezwalający (lub na podstawie jego upoważnienia - straż gminna oraz członkowie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych) ma prawo to kontroli zasad i warunków korzystania z zezwolenia. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wskazuje dwie podstawowe zasady, których naruszenie powoduje cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych: - Sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw, - Sprzedaż i podawanie napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu w ośrodkach szkoleniowych i domach wypoczynkowych. Zapis proponowany w projekcie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczący prowadzenia kontroli przedsiębiorców prowadzących działalność regulowaną ogranicza tę kontrolę jedynie do sprawdzania warunków prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych z pominięciem zasad sprzedaży, o których mowa w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Pozbawia to samorządy gminne (jako organ dokonujący wpisu do rejestru) jednej z najważniejszych kompetencji tj. uprawnienia do kontroli przestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu osobom nieletnim i nietrzeźwym. Sporządzono 3 listopada 2003 roku