Wyniki Badań Zwłok Generała Władysława Sikorskiego

Transkrypt

1 Wyniki Badań Zwłok Generała Władysława Sikorskiego Zespół biegłych: Instytut Ekspertyz S ądowych Katedra Medycyny S ądowej UJ CM Zakład Diagnostyki Obrazowej Szpitala Uniwersyteckiego Zorganizowany i koordynowany przez Dyrektora Instytutu, Aleksandra Głazka

2 Ekshumacja Zwłok Generała Władysława Sikorskiego

3 Badania radiologiczne Prof. dr hab. Andrzej Urbanik Zakład Diagnostyki Obrazowej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie

4 Cel badań 2. ujawnienia, z wykorzystaniem technik diagnostyki obrazowej, ewentualnych śladów obraŝeń znajdujących się na badanych szczątkach i ustalenia mechanizmu ich powstania oraz identyfikacji powodującego je narzędzia lub narzędzi, a takŝe pobrania niezbędnych materiałów do dalszych badań, mogących umoŝliwić wyjaśnienie okoliczności zgonu, 4. wykonania dokumentacji fotograficznej i radiologicznej stanu zachowania badanych szczątków oraz ujawnionych śladów i wykonanie na ich podstawie rekonstrukcji ewentualnych ubytków materiału kostnego...

5 Badania radiologiczne

6 Badania genetyczne Dr Tomasz Kupiec

7 Cel badań 5. przeprowadzenie oględzin zachowanych fragmentów odzieŝy oraz ujawnienie i zabezpieczenie ewentualnych śladów biologicznych 8. wykonanie genetycznej identyfikacji badanych zwłok 9. wykonanie analizy genetycznej ewentualnych śladów biologicznych zabezpieczonych podczas oględzin badanych szczątków oraz zachowanych fragmentów odzieŝy

8 Materiał porównawczy: Materiały - materiał genetyczny pobrany od Pani Ewy Wojtasik - przedmioty osobistego uŝytku

9 Materiał dowodowy: Materiały - materiał zabezpieczony w czasie sekcji zwłok:

10 Metody Przedmioty osobistego uŝytku Krewna w linii matczynej Analiza markerów typu STR, Y-STR, mtdna Analiza mtdna Szczątki ludzkie

11 Wyniki I. Badania materiału porównawczego:

12 Wyniki I. Badania materiału porównawczego:

13 Wnioski I. Badania materiału porównawczego: Badania prowadzone w kontekście poszukiwania bezpośredniego materiału porównawczego nie pozwoliły na odnalezienie śladów biologicznych pochodzących od Generała Władysława Sikorskiego.

14 Wyniki II. Badania materiału kostnego:

15 Wyniki II. Badania materiału kostnego:

16 Wyniki II. Badania materiału kostnego: Analiza polimorfizmu genu HERC2 odpowiedzialnego za dziedziczenie niebieskiego i brązowego koloru oczu pozwoliła oznaczyć w nim genotyp C/C. Stwierdzony genotyp wskazuje, Ŝe osobnik, którego szczątki poddano analizie z 80% prawdopodobieństwem posiadał niebieski /jasny kolor oczu.

17 Wnioski III. Badania identyfikacyjne: Analiza mitochondrialnego DNA uzyskanego ze szczątków pozwoliła ustalić profil mtdna zgodny z profilem mtdna Pani Ewy Wojtasik. Badane szczątki mogą pochodzić od Generała Władysława Sikorskiego. Haplotyp DNA charakterystyczny dla badanych szczątków oraz Pani Ewy Wojtasik nie pojawił się w bazie danych 3831 osobników rasy białej umieszczonych w sądowej bazie danych EMPOP ( Z przeprowadzonych na tej podstawie szczegółowych obliczeń wynika, iŝ maksymalna częstość haplotypu w populacji wynosi , co oznacza, Ŝe pojawia się on u 1 na 1294 nie spokrewnionych osób. Obliczone prawdopodobieństwo pokrewieństwa pomiędzy badanymi osobami, przy załoŝeniu 50% prawdopodobieństwa a priori, jest równe 99,92 %.

18 Wnioski IV. Badania śladów biologicznych: Na odzieŝy zabezpieczonej w czasie sekcji zwłok ujawniono i poddano analizie mitochondrialnego DNA pięć włosów ludzkich. Analiza porównawcza wykazała zgodność profili DNA dowodowych włosów z profilem badanych szczątków ludzkich. Badane włosy mogą pochodzić od Generała Władysława Sikorskiego.

19 Sądowo lekarskie oględziny oraz sekcja zwłok Dr T. Konopka, Dr A. Gross, Dr K. Wo źniak Katedra Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

20 Cel badań...1. przeprowadzenia oględzin zwłok pochowanych jako szczątki Generała Władysława Sikorskiego w Bazylice Archikatedralnej św. Wacława iśw. Stanisława na Wawelu i ustalenia między innymi stanu ich zachowania, kompletności, cech przyŝyciowych, takich jak typ rasowy, płeć, wiek i wzrost, 2. ujawnienia, z wykorzystaniem technik diagnostyki obrazowej, ewentualnych śladów obraŝeń znajdujących się na badanych szczątkach i ustalenia mechanizmu ich powstania oraz identyfikacji powodującego je narzędzia lub narzędzi, a takŝe pobrania niezbędnych materiałów do dalszych badań, mogących umoŝliwić wyjaśnienie okoliczności zgonu, 4. określenia przyczyny zgonu osoby, której szczątki poddano badaniom...

21 Sądowo lekarskie oględziny oraz sekcja zwłok Przeprowadzone badania pośmiertne wykazały obecność następujących obraŝeń: - ranę powłok lewej strony twarzy, - w obrębie czaszki - ograniczone złamania stropu i ścian lewego oczodołu oraz włamanie fragmentu kostnego stanowiącego dolną ścianę zatoki czołowej, z utkwieniem w nim fragmentu drewna, - złamanie barkowego końca prawego obojczyka, - złamania sześciu prawych Ŝeber, w tym jednego dwukrotnie, - złamania dziesięciu lewych Ŝeber, w tym trzech dwukrotnie i jednego trzykrotnie, - złamanie trzonu prawej kości łokciowej z powstaniem odłamu pośredniego o charakterze klinowatym, - złamanie spiralne trzonu prawej kości udowej, z powstaniem odłamów pośrednich, - złamanie prawej kości piętowej w obrębie podpórki kości skokowej, - złamanie wyrostków poprzecznych kręgów lędźwiowych po stronie prawej - złamanie dystalnej części prawej kości strzałkowej.

22 WNIOSKI Obecność licznych złamań kości, o takim charakterze i lokalizacji jak omówione powyŝej, pozwala na przyjęcie, Ŝe zgon Władysława Sikorskiego nastąpił w wyniku obraŝeń doznanych wskutek urazu wielonarządowego o znacznej energii, a nic nie sprzeciwia się, Ŝe nastąpiło to w przebiegu katastrofy lotniczej. Zgon wskutek obraŝeń wielonarządowych następuje zazwyczaj szybko. W niniejszym przypadku, wobec faktu, Ŝe samolot zanurzył się w wodzie, w mechanizmie śmierci spodziewać się moŝna współistnienia utonięcia.

23 WNIOSKI Wobec powyŝszego wniosku, Ŝe śmierć Władysława Sikorskiego nastąpiła wskutek obraŝeń wielonarządowych, a zatem najwcześniej w chwili uderzenia samolotu w wodę, rozwaŝanie innych sposobów wcześniejszego pozbawienia Ŝycia uwaŝamy za bezprzedmiotowe. NiezaleŜnie od tego wyniki sekcji zwłok pozwalają odrzucić inne moŝliwości śmierci, takie jak: -uduszenie gwałtowne w wyniku zadławienia (czyli ucisku ręką obcą na rejon szyi) lub zadzierzgnięcia (czyli uduszenia pętlą), - wskutek obraŝeń postrzałowych, czy teŝ innych ran, np. kłutych, ciętych lub rąbanych.

24 Badania antropologiczne Andrzej Czubak

25 Cel: 1. Określić typ rasowy, płeć, wiek i wzrost osoby pochowanej jako Generał Władysław Sikorski. 7. Odtworzyć wygląd twarzy na podstawie zdjęć czaszki.

26 Materiały: Pomiary szkieletu i czaszki Tomogramy czaszki

27 Pomiary czaszki Miara Długość maks. Szerokość maks. Szerokość na łukach jarzmowych Szerokość czoła Wysokość czaszki Wysokość twarzy Wysokość nosa Szerokość nosa Wysokość oczodołu Szerokość oczodołu Szerokość Ŝuchwy Wartość [mm] ,5 97

28 Wskaźniki czaszki Główny czaszka krótka Koćki czaszka niska Twarzy twarz średnia Nosa nos średnio szeroki Oczodołowy oczodoły wysokie Czołowy czoło wąskie Jarzmowy kości policzkowe widoczne Profilu twarzy - profil twarzy pośredni śuchwy -Ŝuchwa krótka i szeroka

29 Ad1. Szkielet i czaszka wraz z Ŝuchwą naleŝą: - do męŝczyzny w wieku 52,5 62 lata - odmiany białej - w typie nordyckim mieszanym - wzroście ok. 171 cm (± 4 cm) - masie ciała ponad 66 kg Wg metod: Gilesa, Meindla Lovejoya, Trottera, Wankego, Rolleta Manouvriera Pearsona, Fully Pinneau, Czekanowskiego.

30 Typ subnordyczny Włosy gęste, częsta wczesna łysina czołowa Twarz pięciokątna lub prostokątna Policzki pełne Nos słabo wystający koniec tępy Oczy średnie płytko połoŝone Brwi obfite poziome lub łukowate Fałda nakątna zaznaczona Uszy niewielkie, grube i przylegające Usta średnie, pełne, warga górna niska Bródka niewielka, zaokrąglona i wypukła

31 Ad 7. Podstawą rekonstrukcji były odwzorowania czaszki uzyskane metodą TC

32 Ad 7. Rekonstrukcja rysunkowa Grubość tkanek miękkich określono metodą Vigneala

33 Ad 7. Rekonstrukcja komputerowa

34 Ad 7. Rekonstrukcja komputerowa

35 Badania fizykochemiczne Badania śladów kryminalistycznych dr Zuzanna BroŜek-Mucha

36 Cel: 11. przeprowadzenia innych badań, których konieczność pojawi się w trakcie przeprowadzonych oględzin, pozwalających na wyjaśnienie wszystkich okoliczności zgonu osoby, pochowanej jako Generał Władysław Sikorski oraz uzyskanie informacji umoŝliwiających ewentualną rekonstrukcję przebiegu zdarzenia.

37 Materiał: rdzawy proszek z wieka trumny (dowód 15) trociny z dna trumny (dowód 18) fragmenty metalu (dowody 34, 43.1, 44) suwak metalowy od zamka błyskawicznego (dowód 49) fragment blachy z metalowej trumny (dowód 53) fragmenty spoiwa łączącego brzegi trumny (dowody 54, 55, 56) proszek ujawniony na rękawach koszuli (dowód 24.2) proszek ujawniony na chusteczce (dowód 19.1) brunatna maź pobrana z powierzchni ciała (dowód 26) odłamki drewna ujawnione na koszuli (dowód 24.1) odłamki drewna ujawnione w trumnie (dowody 28, 43.2) odłamek drewna ujawniony w okolicy lewego oczodołu (dowód 51)

38 Metody badań: mikroskopia optyczna spektrometria w podczerwieni (IR) elektronowa mikroskopia skaningowa sprzęŝona z mikroanalizą rentgenowską (SEM-EDX), spektrometr fluorescencji promieniowania rentgenowskiego (XRF).

39 Fragmenty metalu: dowód 34

40 Fragmenty metalu: dowód 43.1

41 Fragmenty metalu: dowód 44

42 Materiał porównawczy fragment spoiny (dowód 54)

43 Materiał porównawczy fragment spoiny

44 Budowa i skład chemiczny fragmentów metali Pb Sn Sn Pb dowód 34 dowód 54

45 Kryształy MgNH 4 PO 4 6H 2 O ujawnione na chusteczce i koszuli dowód 19.1 dowód 24.1

46 Fragment drewna z oczodołu - dowód 51

47 Badania dendrologiczne dr inŝ. Radosław Wąsik Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie odłamek drewna z oczodołu - daglezja fragmenty drewna z koszuli - drzewo iglaste, najprawdopodobniej cyprys fragmenty drewna ujawnione w trumnie pod zwłokami - drzewo liściaste, najprawdopodobniej wiąz oraz daglezja.

48 Daglezja

49 Badania fizykochemiczne Badania odzieŝy i pozostałych wyrobów włókienniczych dr Jolanta Wąs-Gubała

50 Cel: 5. przeprowadzenie oględzin zachowanych fragmentów odzieŝy oraz ujawnienie śladów kryminalistycznych 6. określenia rodzaju wyrobów włókienniczych, z których zostały wykonane zachowane fragmenty odzieŝy oraz ustalenia ich ewentualnych uszkodzeń mechanicznych i termicznych, a takŝe przyczyn powstania tych uszkodzeń

51 Materiał: elementy odzieŝy ujawnione na zwłokach: koszula, podkoszulek, spodenki, pas ocieplający, inne wyroby włókiennicze odnalezione we wnętrzu trumny

52 koszula x ) o o ) ) o ) x x x o x X fragmenty drewna o biała substancja ) fragmenty włosów

53 tkanina koszuli

54 dzianina podkoszulka

55 tkanina spodenek

56 dzianina pasa ocieplającego

57 Wnioski dotyczące uszkodzeń odzieŝy nie stwierdzono obecności śladów mogących świadczyć o działaniu na wyroby podwyŝszonej temperatury, ognia lub o przebywaniu odzieŝy w obszarze eksplozji, przerwania ciągłości tkanin i dzianin są wynikiem zmian starzeniowych i procesu biodegradacji wyrobów.

58 BADANIA TOKSYKOLOGICZNE dr Józefa Krystyna Sadlik dr Wojciech Lechowicz dr Zuzanna BroŜek-Mucha

59 Cel: 10. Przeprowadzenie wielokierunkowej analizy toksykologicznej ewentualnie zachowanych włosów oraz innych materiałów pobranych z badanych szczątków na obecność leków, trucizn nieorganicznych oraz organicznych pochodzenia roślinnego i syntetycznego. Materiał: Wycinki narządów wewnętrznych wątroby, płuc, mózgu, jelit, Ŝołądka, nerki, szpiku kostnego oraz włosów i mazi pobranych ze zwłok. Metodyka badań: Metody chromatograficzne sprzęŝone ze spektrometrią mas (GC-MS, LC-MS, LC-MS-MS), metody spektrofotometryczne, mikroskopia skaningowa, spektrometria absorpcyjna i emisyjna (FAAS, ICP-OES) oraz promieniowania rentgenowskiego

60 Materiał płuca wątroba nerki jelita Ŝołądek wątroba Cel badań arsen, bar, kadm, kobalt, chrom, miedź, Ŝelazo, rtęć, mangan, nikiel, ołów, stront, tal i cynk szerokie spektrum związków, w tym środki odurzające, leki (m.in. barbital, fenobarbital, tiopental, morfina) klasyczne trucizny (m.in. strychnina, brucna, pilokarpina, kantarydyna, nikotyna, akonityna, weratryna) mózg płuca włosy wątroba jelita nerki płuca Ŝołądek szpik kostny mazista substancja z powłok ciała lotne związki organiczne, składniki endogenne oraz powstające w procesie rozkładu zwłok analiza potwierdzająca: nikotyna analiza przesiewowa - szerokie spektrum substancji okrzemki ustalenie składu (związki organiczne, skład pierwiastkowy)

61 WYNIKI i WNIOSKI Zawartość (µg/g) metali i arsenu w badanym materiale. Badany materiał Wątroba Jelito Nerka Płuca As (arsen) nw nw nw nw Ba (bar) 0,12 0,087 0,33 0,022 Cd (kadm) 1,71 0,11 25,2 0,80 Co (kobalt) nw nw nw nw Cr (chrom) 1,17 1,54 1,67 1,81 Cu (miedź) 8,29 5,80 4,01 5,59 Fe (Ŝelazo) 29,0 25,1 30,2 32,0 Hg (rtęć) nw nw 1,70 nw Mn (mangan) 0,43 0,78 0,48 0,56 Ni (nikiel) 0,14 nw nw nw Pb (ołów) 1,18 nw 1,16 nw Sr (stront) 0,10 0,32 0,16 0,19 Tl (tal) nw nw nw nw Zn (cynk) 35,3 13,9 56,2 21,2 nw nie wykryto Wyniki nie wskazują na ostre zatrucie arsenem i metalami

62 WYNIKI i WNIOSKI cd. W wątrobie i włosach stwierdzono nikotynę, której stęŝenie oszacowano jako niskie, nie przekraczające poziomów spotykanych u palaczy tytoniu, a więc nie mające znaczenia toksykologicznego. kotynina analiza włosów nikotyna gen.w.sikorski Materiał porównawczy (palacz)

63 ANALIZA WŁOSÓW

64 WYNIKI i WNIOSKI cd. W wycinkach płuc oraz mózgu stwierdzono obecność kamfory mentolu innych związków z grupy terpenów

65 WYNIKI i WNIOSKI cd. kamfora płuco mentol pochodna mentolu pochodna borneolu

66 WYNIKI i WNIOSKI cd. Kamfora jest składnikiem naturalnym m.in. cynamonowca kamforowego. Mentol jest składnikiem naturalnym mięty. Źródło: Charakteryzują się m.in. działaniem bakteriostatycznym i grzybobójczym

67 This work is the property of the University of North Carolina at Chapel Hill.

68 WYNIKI i WNIOSKI cd. W badanych wycinkach oraz szpiku kostnym nie stwierdzono obecności okrzemek Ujemny wynik badań nie daje podstaw do wnioskowania odnośnie okoliczności zgonu.

69 Okrzemki

70 Analiza pierwiastkowa

71 Test okrzemkowy w pewnych warunkach i przy spełnieniu odpowiednich kryteriów analizy moŝe być pomocny w diagnostyce zgonu z utonięcia W części przypadków wyniki nie jednoznaczne (np. fałszywie ujemne) Interpretacja wyników: powiązana z badaniami sądowo-lekarskimi zwłok, histologicznymi, toksykologicznymi oraz ustaleniami dotyczącymi wszystkich okoliczności przypadku. Test okrzemkowy daje lepsze wyniki w przypadkach znalezienia zwłok w wodzie słodkiej

72 WYNIKI i WNIOSKI cd. Mazista substancja z powłok ciała zawierała: - amidowe pochodne kwasów tłuszczowych, - kwasy tłuszczowe - kamforę. Skład i postać mazi moŝe wskazywać, iŝ jest to substancja typu tłuszczowosku.

73 WNIOSKI Reasumując W badanych narządach nie stwierdzono obecności związków organicznych lub nieorganicznych, których rodzaj i stęŝenie uprawniałyby do traktowania ich jako trucizny. Obecność kamfory i mentolu moŝe wynikać z uŝycia w celu konserwacji zwłok lub co mniej prawdopodobne stosowania za Ŝycia

74 Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze dziękuje Instytutowi Ekspertyz Sądowych im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie oraz autorowi prezentacji dr. Tomaszowi Kupcowi za jej udostępnienie