Sprzęt podstawowe pojęcia

Transkrypt

1 Sprzęt podstawowe pojęcia Hardware sprzęt komputerowy (wszelkie urządzenia komputerowe) Komputer osobisty: PC (personal computer) mikrokomputer przeznaczony do użytku osobistego. Może to być komputer stacjonarny jak również przenośny. Desktop: typ komputera stacjonarnego znajdującego się na biurku (rodzaj obudowy) Laptop (notebook): komputer przenośny, który posiada wszystkie funkcje komputera stacjonarnego Netbook: mały, przenośny komputer osobisty (10-12 ) przeznaczony do przeglądania internetu, wideorozmów, aplikacji online oraz prac biurowych w podróży. Ze względu na swoją wielkość nie posiada wbudowanego napędu CD/DVD. 1

2 Tablet PC: to przenośny komputer osobisty. Jest to urządzenie wzorowane na notebookach. Dodano do niego jednak cechę znaną z palmtopów - ekran dotykowy. Przekątne ekranów w tabletach są mniejsze niż w notebookach, np. 12 lub 14 cali, jednakże pozostałymi parametrami im nie ustępują. Palmtop (także: PDA, Personal Digital Assistant, komputer kieszonkowy): Mały przenośny komputer, który posiada system operacyjny. Można na nim instalować programy użytkowe, gry. Posiada kalendarz (terminarz), obsługuje pliki muzyczne, można na nim odczytywać pliki tekstowe (np. w formacie pdf). Często posiada możliwość przeglądania stron internetowych, korzystania z poczty czy serwisów społecznościowych. Smartfon: przenośne urządzenie telefoniczne integrujące w sobie kilka funkcji; (telefonu komórkowego, poczty elektronicznej, przeglądarki sieciowej, pagera, GPS, jak również cyfrowego aparatu fotograficznego i prostej kamery wideo). 2

3 1. Komputery osobiste: a) Komputery stacjonarne (desktop) Podział komputerów: b) Komputery przenośne (laptop, netbook, tablet PC) c) Minikomputery (palmtop - PDA) 2. Komputery mainframe Komputery o bardzo dużych rozmiarach, używane do czasochłonnych obliczeń. Przeważnie wykorzystywane jako serwery 3. Superkomputery Komputery o znacznych rozmiarach i ogromnej mocy obliczeniowej. Wykorzystywane do czasochłonnych obliczeń naukowych oraz symulacji skomplikowanych systemów. Budowa komputera CPU - (Central Processing Unit) centralna jednostka komputera czyli procesor (mikroprocesor). Niekiedy poprzez jednostkę centralną określa się komputer stacjonarny zamknięty w obudowie, wchodzący w skład zestawu komputerowego. Komputer składa się z obudowy, zasilacza, płyty głównej oraz podzespołów, które podłączone są do płyty głównej. Zdj1 Płyta główna jest płytą drukowaną na której znajduje się m.in. socket (gniazdo w którym umieszczany jest procesor) zdj1-1, banki pamięci RAM zdj1-2, gniazda kart rozszerzeń w których umieszczane są np. karta graficzna, dźwiękowa, sieciowa itd. Historycznie wyróżniamy następujący gniazda kart rozszerzeń: ISA zdj1 3, PCI zdj1 4, AGP gniazdo dedykowane dla karty graficznej (stare), PCI-EXPRES gniazdo dedykowane dla karty graficznej (współcześnie). 3

4 Współcześnie wiele kart rozszerzeń jest zintegrowanych na płycie głównej. Pamięć RAM (ang. Random Access Memory), - pamięć komputera o dostępie bezpośrednim (swobodnym), w której czas dostępu do dowolnego jej elementu jest taki sam. Jest to pamięć ulotna, czyli jej zawartość znika po wyłączeniu zasilania komputera. Rodzaje pamięci RAM: SIMM, DIMM, RIMM, SDRAM, DDR, DDR2, DDR3 Pamięć ROM (ang. Read-Only Memory), - pamięć komputera, z której zawartość może być jedynie odczytywana, a nie można w niej niczego zapisać w komputerze. Kości tej pamięci są zapisywane programami i danymi podczas ich produkowania. Jest to trwała nieulotna pamięć, jej zawartość nie znika po wyłączeniu komputera, jak zawartość pamięci RAM. Pamięć masowa (ang. mass memory, mass storage) pamięć trwała, przeznaczona do długotrwałego przechowywania dużej ilości danych, w przeciwieństwie do pamięci operacyjnej. Pamięć masowa zapisywana jest na zewnętrznych nośnikach informacji. Nośniki informacji zapisywane i odczytywane są w urządzeniach zwanych napędami. Najmniejszą adresowalną jednostką pamięci komputera jest BAJT (ozn. B). Bajt składa się z 8 bitów. Bit z kolei przyjmuje jedną z dwóch wartości logicznych (prawda lub fałsz)(ozn. b). W systemie komputerowym posługujemy się wielokrotnościami bajtów: Symbol Nazwa Mnożnik Mnożnik (dziesiętnie) 1 kb KiloBajt MB MegaBajt GB GigaBajt TB TeraBajt Do pamięci masowych zaliczamy: Dysk twardy HDD (ang. hard disk drive), dysk stały, - pamięć masowa, na stałe współpracująca z procesorem. Dyskietka FDD (ang. flopy disk drive), 3,5 calowy nośnik pamięci o pojemności 1,44MB. Obecnie napędy stacji dyskietek nie są już montowane w zestawach komputerowych. Płyty CD wśród nich wyróżniamy: CD-R płyta kompaktowa jednokrotnego zapisu, CD-RW płyta kompaktowa wielokrotnego zapisu. Można na niej wymazywać dane i zapisywać wielokrotnie. Płyty CD mają standardową pojemność 650MB i 700MB Płyty DVD wyróżniamy: DVD-R, DVD+R, DVD-RW, DVD+RW. Podobnie jak w przypadku płyt CD wyróżniamy jednokrotnego i wielokrotnego zapisu. Na standardowej płycie DVD można zapisać 4,7GB danych. Jeżeli płyta jest w technologii dwuwarstwowej (dual layer) na każdej warstwie zapiszemy po 4,7GB danych 4

5 Blue Ray Disc kolejna, nowsza technologia, która zagościła na rynku po płytach DVD. Ze względu na wykorzystanie niebieskiego lasera, na płytach można zapisywać dużo więcej danych 25GB na każdej warstwie. W użytku mamy jedno, dwu, cztero warstwowe płyty BD co daje nam możliwość zapisu od 25GB do 200GB. Pendrive pamięć masowa podłączana do komputera przez port USB. Pojemności coraz bardziej powszechnych penów dochodzą do 32GB memory stick karty pamięci stosowane w urządzeniach mobilnych (aparatach cyfrowych, kamerach, telefonach komórkowych) Urządzenia wejścia urządzenia peryferyjne służące do wprowadzania danych do komputera (mysz, TrackBall (manipulator kulkowy), joystick, tablet graficzny, skaner) Urządzenia wyjścia urządzenia peryferyjne służące do wyprowadzania wyników pracy komputera (monitor, drukarka, ploter, głośniki) Uznaje się, że niektóre urządzenia pełnią funkcję zarówno urządzeń wejścia jak i wyjścia np.: monitor dotykowy, dysk twardy, karta sieciowa (internet) Urządzenia zewnętrzne podpina się do komputera za pomocą portów wejścia/wyjścia. Port równoległy (ang. Parallel Port), dane przesyłane są kilkoma przewodami równocześnie. Najbardziej popularnym portem tego typu był port LPT stosowany do komunikacji z drukarką (dzięki jego budowie można przesyłać dane jednocześnie z i do komputera). Obecnie nie stosowany. Port szeregowy (ang. Serial Port), w przeciwieństwie do portu równoległego, dane przekazywane są w formie jednego ciągu bitów (COM, PS/2, USB, FireWire) Najpopularniejszy port szeregowy to USB. Można za jego pomocą podłączyć większość urządzeń zewnętrznych począwszy od urządzeń wskazujących (mysz, tablet graficzny), a skończywszy na drukarce, skanerze, głośnikach czy czytnikach kart. Stosuje się go również do podłączania urządzeń mobilnych (kamery, cyfrowe aparaty fotograficzne, czytniki e-booków, MP3, telefony komórkowe). USB Universal Serial Bus uniwersalna magistrala szeregowa). Obecnie zastępuje porty równoległe. FireWire łącze szeregowe, przeznaczone do szybkiego przesyłu danych w czasie rzeczywistym. Dedykowane do przechwytywania danych graficznych z kamer cyfrowych czy aparatów. Wydajność komputera. Analizując wydajność komputera mówi się o jego szybkości, mocy obliczeniowej. Duże znaczenie ma tutaj szybkość procesora oraz ilość pamięci operacyjnej. Szybkość procesora, częstotliwość taktowania procesora, mierzymy w wielokrotności Hertzów (megahertzach MHz, gigahertzach - GHz). Komputer podczas wykonywania działań, korzysta z pamięci operacyjnej i jeżeli mamy bardzo szybki procesor, a mało pamięci wydajność takiego zestawu będzie mała. Podzespoły które są od siebie zależne zawsze dopasowują się do możliwości i szybkości słabszego z nich. Podobnie jest z kartą graficzną i monitorem. Bardzo dobra karta i słaby monitor będzie równie nieefektywnie pracować jak dobry monitor i kiepska karta. W pierwszym przypadku, karta nie będzie wykorzystywała w pełni swoich możliwości, gdyż nie nadąży za nią monitor, a w drugim odwrotnie. Dlatego tak istotne jest, aby w zestawie komputerowym komponenty były dopasowane optymalnie. 5

6 Analizując wydajność komputera nie można zapomnieć o systemie operacyjnym i oprogramowaniu jakie mamy zainstalowane. Jeżeli na komputerze jest zainstalowana duża ilość programów, jest mało miejsca na dysku to wydajność komputera spada. Jeżeli instalujemy dużo programów np. shareware lub demo dokonują one wpisów do rejestru systemu. Zaśmiecony rejestr wpisami programów, z których już nie korzystamy również spowalnia pracę komputera. W celu poprawienia wydajności należy stosować programy narzędziowe do czyszczenia zasobów komputera (różnego rodzaju cleanery, defragmentator dysku itp). Pamiętamy, aby odinstalowywać z systemu programy, z których już nie korzystamy oraz o czyszczeniu rejestrów systemu. 6