Archeologia Powszechna okres rzymski

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Archeologia Powszechna okres rzymski"

Włodzimierz Cieślik
7 lat temu
Przeglądów:

1 Nazwa zajęć Archeologia Powszechna okres rzymski Rok studiów III (studia licencjackie), IV (studia 5-letnie) semestr 5, 7 (zimowy) Forma zajęć wykład Forma egzamin ustny (3 zasadnicze pytania, dotyczące archeologii Polski, Europy i problemów ogólnych archeologii Barbaricum) Program zajęć 1. Zagadnienia wstępne. Zakres chronologiczny i terytorialny zajęć. Problem identyfikacji etnicznej kultur archeologicznych. Kontakty gospodarcze Imperium Rzymskiego z barbarzyńcami. Źródła pisane 2. Północnogermański krąg kulturowy. Skandynawia (Szwecja i Norwegia) 3. Germanie północni: Jutlandia, Wyspy Duńskie 4. Zachodniogermański krąg kulturowy. Germanie kontynentalni Morza Północnego 5. Germanie znad Renu i Wezery. Wczesny okres rzymski: Batawowie, Chattowie, Cheruskowie i in. Późny okres rzymski: Alamanowie i Frankowie. 6. Nadłabski krąg kulturowy. Dolne i środkowe Nadłabie. Longobardowie, Semnonowie, Hermundurowie. 7. Górne Nadłabie Markomanowie i Kwadowie. Czechy i Morawy w późnym okresie rzymskim. 8. Relikty kultury lateńskiej na obszarze Czech, Moraw i Słowacji. Kultura puchowska 9. Kultury kręgu dackiego: Dakowie i Dacja rzymska, kultura lipicka, kultura kurhanów karpackich 10. Kultury zachodniobałtyjskie: bogaczewska, sudowska, Kovrovo-Dollkeim. 11. Kultury wschodniobałtyjskie. 12. Kultura diakowska, kultura zarubiniecka w okresie wpływów rzymskich 13. Kultury kręgu gockiego: czerniachowska, Sîntana de Mureş. 14. Terytorium Polski w okresie rzymskim. Kultury i grupy: wielbarska, Przeworska, luboszycka, lubuska, gustowska, dębczyńska. 15. Plemiona sarmackie i Hunowie. Wędrówki ludów. Problem pojawienia się Słowian Słowian Europie środkowej. Literatura Archeologija Ukrainskoj SSR, t. 3, Kiev. Bielenin K., Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich, Kielce Brønsted J., Nordische Vorzeit, t. 3, Neumünster Daicoviciu H., Dakowie, Warszawa Domański G., Kultura luboszycka między Łabą a Odrą w II-IV wieku, Wrocław Godłowski K., The Chronology of the Late Roman and Early Migrations Period in Central Europe, Kraków Przemiany kulturowe i osadnicze w południowej i środkowej Polsce w młodszym okresie przedrzymskim i okresie rzymskim, Wrocław Kaczanowski P., Kozłowski J. K., Wielka Historia Polski, t. 1, Najdawniejsze dzieje ziem polskich, Kraków Kokowski A., Archeologia Gotów. Goci w Kotlinie Hrubieszowskiej, Lublin Starożytna Polska, Warszawa Krüger B. (red.), Die Germanen. Bd. II, Die Germanen. Bd. I, Machajewski H., Z badań nad chronologią dębczyńskiej grupy kulturowej w dorzeczu Parsęty, Poznań Nowakowski W., Das Samland in der römischen Kaiserzeit und seine Verbindungen mit dem römischen Reich und der barbarischen Welt, Marburg Warszawa 1996.

2 Pazda S., Studia nad rozwojem i zróżnicowaniem lokalnym kultury przeworskiej na Dolnym Śląsku, Studia Archeologiczne, 10, Pleiner R., Rybova A. (red.), Pravěke dějiny Čech, Praha Podborsky V. (red.), Pravĕke dĕjiny Moravy, Brno Prahistoria Ziem Polskich, t. V., Wrocław, Sternberger M., Vorgeschichte Schwedens, Berlin Strzelczyk J., Goci rzeczywistość i legenda, Warszawa Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa Sulimirski T., Sarmaci, Warszawa Wielowiejski J., Kontakty Noricum i Pannonii z ludami północnymi, Wrocław Główny szlak bursztynowy w czasach Cesarstwa Rzymskiego, Wrocław Tacyt Germania

3 Nazwa zajęć Archeologia Powszechna okres rzymski Rok studiów III (studia licencjackie), IV (studia 5-letnie) semestr 5, 7 (zimowy) Forma zajęć konwersatorium Forma aktywność na zajęciach i przygotowanie do nich przy pomocy lektur, sprawdzian pisemny dotyczący datowników, odpowiedzi ustne. Na wszystkich zajęciach obecność obowiązkowa. Nieobecności zalicza się na konsultacjach (zgodnie z regulaminem studiów). Program zajęć 1. Zagadnienia chronologii okresu rzymskiego Barbaricum. Definicja Barbaricum. Lektury ogólne, podstawowe systemy chronologiczne, podstawy i zasady ich tworzenia oraz problemy ustalania systemów chronologii względnej. Kategorie źródeł archeologicznych i historycznych, wykorzystywanych w badaniach nad archeologią Barbaricum. 2. Zapinki, typologia Almgrena, Liany, nowsze prace nad uściśleniem chronologii zapinek. Występowanie poszczególnych typów w różnych kulturach Barbaricum. Konstrukcje, surowce, importy rzymskie. 3. Sprzączki i inne metalowe elementy pasa jako wyznaczniki chronologiczne. 4. Szpile, pierścienie, zawieszki, bransolety, naszyjniki, paciorki jako wyznaczniki chronologiczne. 5. Militaria i ich chronologia: groty broni drzewcowej, miecze, elementy tarczy, ostrogi, topory, fragmenty pancerzy (2 spotkania). 6. Ceramika ręcznie lepiona na terenie Barbaricum. Zdobnictwo, specyfika kulturowa, tradycje wytwórstwa. 7. Ceramika toczona na terenie Barbaricum. Import idei, chronologia, produkcja warsztatowa i jej organizacja. Zagadnienie dystrybucji i handlu oraz specyfiki kulturowej. 8. Importy rzymskie: monety i ich dystrybucja w Barbaricum, naczynia metalowe, szkła, ceramika toczona powszechnego użytku, ceramika wykwintna (terra sigillata, terra nigra itd.). 9. Osady i budownictwo na terenie Barbaricum. Typy konstrukcji, budulce, zróżnicowanie kulturowe. 10. Ciałopalny obrządek pogrzebowy kultur archeologicznych Barbaricum. Zróżnicowanie kulturowe, tradycje przedrzymskie i nowe tendencje. Groby jamowe, popielnicowe, warstwowe i cmentarzyska warstwowe. Proces kremacji. Konstrukcje kurhanowe. 11. Szkieletowy obrządek pogrzebowy w Barbaricum. Tradycje celtyckie i nowe tendencje, groby okazałe, wpływy ludów koczowniczych i chrześcijaństwa. 12. Wydobycie surowców mineralnych na terenie Barbaricum. Produkcja metalurgiczna. Rolnictwo i handel. Narodziny rzemiosł (2 spotkania). 13. Transport i komunikacja w Barbaricum. Literatura Almgren O., Studien über nordeuropäischen Fibelformen der ersten nachchristlichen Jahrhunderte mit Berücksichtigung der provinzialrömischen und südrussischen Formen, Leipzig Biborski M., Miecze z okresu wpływów rzymskich na obszarze kultury przeworskiej, Materiały Archeologiczne, 18, 1978, Dobrzańska H., Zagadnienie datowania ceramiki toczonej w kulturze przeworskiej, Archeologia Polski, 24, 1980, Dobrzańska H., Osada z późnego okresu wpływów rzymskich w Igołomi, woj. krakowskie, Wrocław 1990, cz I i II. Ginalski J., Ostrogi kabłakowe kultury przeworskiej. Klasyfikacja typologiczna, Przegląd Archeologiczny, 38, 1991,

4 Jahn M., Die Bewaffnung der Germanen in der älteren Eisenzeit etwa von 700 v. Chr. Bis 200 n. Chr., Würzburg. Kaczanowski P., Klasyfikacja grotów broni drzewcowej kultury przeworskiej z okresu wpływów rzymskich, Kraków Kieferling G., Bemerkungen zu Äxten der römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderunszeit im mitteleuropäischen Barbaricum, [w:] von Carnap- Bornhem C. (red.) Beiträge zur römischen Bewaffnung in den ersten vier nachchristlichen Jahrhunderten, Lublin/Marburg 1994, Kunow J. (red.), 100 Jahre Fibelformen nach Oscar Almgren. Internationale Arbeitstagung Mai 1997 in Kleinmachnow, Land Brandenburg, Wünsdorf Madyda R., Sprzączki i okucia końca pasa na ziemiach polskich w okresie rzymskim, Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne, 4, 1977, Madyda-Legutko R., Die Gürtelschnallen der römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderungszeit im mitteleuropäischen Barbaricum, BAR, IS 360, Oxford Pazda S., Brzeski rejon starożytnej produkcji żelaza (IV-V w. n.e.), Studia Archeologiczne, 25, Prahistoria Ziem Polskich, t. 5, Wrocław Roman E., Ostrogi krzesłowate z terenu ziem polskich, [w:] Ilkjaer J., Kokowski A., (red.) 20 lat archeologii w Masłomęczu, t. 1, Lublin 1997, Stawiarska T., Paciorki szklane z obszaru Polski północnej w okresie wpływów rzymskich, Wrocław Tempelmann-Mączyńska M., Die Perlen der römischen Kaiserzeit und der frühen Phase der Völkerwanderungszeit im mitteleuropäischen Barbaricum, Römisch- Germanische Forschungen, Mainz am Rhein Wójcik T., Pomorskie formy bransolet wężowatych z okresu rzymskiego, Materiały Zachodniopomorskie, 24, 1978, Zieling N., Studien zur germanischen Schilden der Spätlatene- und der römischen Kaiserzeit im freien Germanien, BAR, IS 505, Oxford 1989.

5 Nazwa zajęć Konwersatorium specjalistyczne - archeologia prowincji rzymskich Rok studiów IV-V semestr zimowy Forma zajęć konwersatorium Forma Przygotowanie i aktywny udział w zajęciach Program zajęć 1. Charakterystyka powstawania prowincji rzymskich: tło historyczne i archeologiczne przejawy ekspansji Rzymu 2. Fortyfikacje rzymskie i bazy wojskowe na terenie prowincji 3. Militaria rzymskie 4. Infrastruktura na terenie rzymskich prowincji 5. Górnictwo w prowincjach rzymskich 6. Produkcja rolna na terenie prowincji 7. Produkcja ceramiki wykwintnej w prowincjach 8. Ceramika codziennego użytku 9. Produkcja metalurgiczna w prowincjach 10. Produkcja szkła w prowincjach rzymskich 11. Organizacja handlu w prowincjach rzymskich 12. Religie i kulty w prowincjach 13. Obrządek pogrzebowy w prowincjach rzymskich. 14. Medycyna w prowincjach rzymskich Literatura

Podobne dokumenty

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Archeologii

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Archeologia Powszechna okres wpływów rzymskich 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim Archaeology of roman