INFORMACJA PATENTOWA

Transkrypt

1 Maria BŁAŻEJEWSKA Maria DASZKIEWICZ Dorota JOŃCZYK INFORMACJA PATENTOWA Przedmiotem informacji patentowej są zagadnienia gromadzenia, klasyfikacji, opracowania dokumentacyjnego, przechowywania i rozpowszechniania informacji o patentach i wszelkich innych pomysłach wynalazczych. Dokumenty patentowe zawierają informacje charakteryzujące się faktyczną nowością, która to nowość potwierdzona jest przez odpowiedni urząd państwowy w Polsce jest to Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. Zadaniem służb informacyjnych jest ułatwienie użytkownikom dostępu do dokumentów patentowych, aby umożliwić im praktyczne wykorzystywanie wyników najnowszych osiągnięć technicznych. Informacja patentowa jest również punktem wyjścia dla działalności w zakresie ochrony praw własności przemysłowej. Dokumentem opracowywanym w ramach informacji patentowej jest opis patentowy, który jest drukowanym opisem opatentowanego wynalazku i stanowi część składową dokumentu patentowego (patentu) lub świadectwa autorskiego o dokonanym wynalazku. W opisie patentowym podany jest przedmiot wynalazku, jego pochodzenie i zakres stosowania. Przedstawiony jest również bieżący stan wiedzy technicznej w dziedzinie, której dotyczy wynalazek. Opis stanu techniki oraz dokładny opis istoty wynalazku są szczególnie cenne jako źródło informacji. Z punktu widzenia prawa najważniejsze są zastrzeżenia patentowe, które szczegółowo ustalają zakres ochrony wynalazku. - symbole klasyfikacyjne (symbol klasyfikacji danego kraju oraz międzynarodowej klasyfikacji patentowej), - data zgłoszenia wynalazku do opatentowania, - data udzielenia patentu, - data pierwszeństwa konwencjonalnego (w przypadku zgłoszeń zagranicznych) - abstrakt - zastrzeżenia patentowe. Ważnym elementem opisu patentowego jest rysunek wyjaśniający istotę wynalazku. W Instytucie Zaawansowanych Technologii Wytwarzania prowadzona jest działalność w zakresie informacji patentowej. W Zakładzie Informacji Naukowej i Technicznej dostępne są biuletyny wydawane przez Urząd Patentowy RP: Wiadomości Urzędu Patentowego i Biuletyn Urzędu Patentowego, obejmujący ogłoszenia o zgłoszonych patentach, wzorach użytkowych oraz znakach towarowych. W Ośrodku INT gromadzony jest zbiór polskich opisów patentowych z podklas B23 i B24 w kolekcji numerowej i przedmiotowej. Zgodnie z potrzebami użytkowników wykonujemy zestawienia tematyczne literatury patentowej, a także wyszukujemy patenty na zadany temat w bazach patentowych Urzędów Patentowych wybranych krajów europejskich, USA, Kanady Japonii i Rosji, dostępnych on-line. Ośrodek INT realizuje zamówienia na wyszukiwanie w pełnym zakresie IPC, dotyczące wszystkich dziedzin. Podstawowe elementy opisu patentowego: - tytuł wynalazku, - twórca wynalazku, W ramach Centrum Innowacji, 40 - właściciel patentu, - numer patentu, Transferu i Monitorowania Rozwoju Technologii Wytwarzania podjęte zostały prace mające na celu ułatwienie dostępu

2 do informacji patentowej firmom współpracującym z Instytutem Zaawansowanych Technologii Wytwarzania. W tym celu został opracowany i udostępniony na stronie WWW katalog elektroniczny wybranych polskich opisów patentowych sklasyfikowanych według Międzynarodowej Klasyfikacji Patentowej w klasach B23 i B24. - Tematyka klasy B23: obrabiarki i obróbka metali, w tym rozwiercanie, frezowanie, struganie, piłowanie, wykonywanie kół zębatych, nacinanie gwintów, obróbka prądem elektrycznym, lutowanie, zgrzewanie, obróbka laserowa, obrabiarki, elementy obrabiarek, ich części składowe i osprzęt. - Tematyka klasy B24: szlifowanie i polerowanie, w tym maszyny i urządzenia do szlifowania, polerowania, obciągania i kondycjonowania powierzchni ściernych, obróbki strumieniowo-ściernej oraz narzędzi do szlifowania, polerowania lub ostrzenia. Wyszukiwanie w elektronicznym katalogu przeprowadza się wg: - numeru patentu - nazwy właściciela patentu - nazwiska twórcy wynalazku - słów z tytułu patentu - słów kluczowych Przy wyszukiwaniu wg kryterium nazwy właściciela patentu, nazwiska twórcy wynalazku lub słów kluczowych możemy posłużyć się słownikiem. Odpowiedź otrzymujemy w prezentowanej poniżej formie. Wybieramy i zaznaczamy rekordy, a następnie klikamy przycisk Wyświetlaj tylko rekordy zaznaczone i otrzymujemy listę interesujących nas wyników wyszukiwań, gotową do druku. 41

3 W rekordach wyszukanych oprócz podstawowych danych, takich jak Numer Patentu, Tytuł Patentu, Uprawniony z Patentu, Klasyfikacja, przewidziano również odsyłacze do pierwszych stron patentów w formacie PDF, zawierających m.in. abstrakty i rysunki. Z pierwszej strony opisu patentowego można wyczytać szczegółowe informacje między innymi o numerze bieżącej edycji Klasyfikacji Patentowej, wg której został sklasyfikowany patent, numerze i dacie zgłoszenia patentowego, numerze i dacie zgłoszenia europejskiego (EP) lub międzynarodowego (Patent Cooperations Treaty - PCT), pierwszeństwie (kraj, data), twórcy wynalazku, pełnomocniku (rzeczniku patentowym lub kancelarii, zajmującej się badaniami nad tym patentem). W przypadku patentu EP lub PCT wymienione są kraje, w których ten patent jest zastrzeżony i które mają do niego jednakowe prawa. Znajduje się tam także informacja o tym, kiedy zgłoszenie ogłoszono w Biuletynie Urzędu Patentowego oraz kiedy ogłoszono udzielenie patentu w Wiadomościach Urzędu Patentowego. 42

4 Na stronie WWW Centrum Innowacji, Transferu i Monitorowania Rozwoju Technologii Wytwarzania poświęconej informacji patentowej podane zostały również adresy stron urzędów patentowych, na których można znaleźć szeroką informację patentową. Są to: - Urząd Patentowy RP European Patent Office - ep.espacent.com - Deutsches Patent- und Markenamt US Patent Office Canadian Patent Office - patents1.ic.gc.ca - Russian Agency of Patents and Trademarks Federal Institute of Industrial Property - Na wymienionych stronach można znaleźć pełnotekstowe bazy opisów patentowych dostępne on-line. W bazach tych oprócz opisów patentowych można znaleźć informacje na temat 43

5 urzędów i organizacji zajmujących się patentami oraz świadczących usługi prawne w tej dziedzinie. Przykładowo na stronie Europejskiego Urzędu Patentowego - (bazy Espacenet) można między innymi: - korzystając z linków, obejrzeć strony Urzędów Patentowych państw członkowskich EPO (Austrii, Bułgarii, Belgii, Czech, Cypru, Danii, Estonii, Hiszpanii, Finlandii, Francji, Niemiec, Grecji, Węgier, Islandii, Irlandii, Włoch, Łotwy, Litwy, Luksemburga, Monako, Holandii, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Szwecji, Szwajcarii, Turcji i Wielkiej Brytanii), - znaleźć informacje na temat sieci PATLIB i bazy PATOLIS Japońskiego Urzędu Patentowego, - skorzystać z najnowszych edycji klasyfikacji IPC i US Classification i uzyskać informacje na ich temat, - zapoznać się z tytułami wydawnictw EPO w formie elektronicznej, w tym biuletynu Epidos News. Biuletyn jest dostępny głównie w wersji elektronicznej. Zawiera informacje przeznaczone dla użytkowników baz Europejskiego Urzędu Patentowego dostępnych on-line i na dyskach CD i DVD, informacje o dostępie do baz patentowych na świecie, adresy stron Urzędów Patentowych, - znaleźć informacje dotyczące konferencji, seminariów, kursów i szkoleń organizowanych przez EPO. Na stronie Urzędu Patentowego USA dostępne są między innymi: - typy patentów, informacja o patentach, którym rozszerzono zakres praw ochronnych jak również patenty wycofane, - oprogramowanie umożliwiające prawidłowe wyświetlanie dokumentu patentowego z bazy USPTO wraz z rysunkiem, - program wyszukujący specjalistów w zakresie prawa patentowego, - reguły prawa patentowego, - procedury badawcze patentów - wysokość opłat za okres ochrony patentowej w US Patent Office, - formularze zgłoszeń dokumentów patentowych w formie elektronicznej i przygotowane do druku, - informacja dotycząca możliwości opublikowania patentów, - linki do bibliotek PTDL, zawierających między innymi informacje n.t. patentów i znaków towarowych zawarte w zbiorach bibliotek poszczególnych stanów USA, - programy, narzędzia i wskazówki techniczne dotyczące wyszukiwania w poszczególnych bazach oraz pomoc w tej dziedzinie, - adresy, procedury, prawo patentowe, typy patentów, opłaty, formularze dotyczące dokumentów patentowych PCT, - linki do stron międzynarodowych organizacji m.in. ITC (International Trade Centre), ITA (International Trade Administration-US), Trilateral Website EPO-JPO- USPTO, World Intellectual Property Organization (WIPO), World Customs Organization, World Trade Organization (WTO) oraz linki do stron tematycznie związanych z ochroną międzynarodową m.in. dokumentów patentowych np. porozumienia Patent Cooperation Treaty, Trademark Treaties, porozumienia Madrid System for Internal Registration of Trademarks, TRIPS Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights Training Database, - informacja zawarta w biuletynie Official Gazette, wydawanym przez Urząd Patentowy USA (opis, abstrakt i rysunek), w wersji elektronicznej. Dostępne są patenty z biuletynów wydanych rok wstecz, licząc od daty wyszukiwania. Każdy opis połączony jest linkiem z pełnym tekstem patentu i rysunkiem. 44