OCENA. osiqgni^c naukowo-badawczych, dorobku dydaktycznego i popularyzatorskiego oraz wspolpracy mi^dzynarodowej. dr inz.

Transkrypt

1 Prof, dr hab. Maria Malecka Wydzial Towaroznawstwa Katedra Towaroznawstwa Zywnosci Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu OCENA osiqgni^c naukowo-badawczych, dorobku dydaktycznego i popularyzatorskiego oraz wspolpracy mi^dzynarodowej dr inz. Grazyny Budryn w zwi^zku z post^powaniem habilitacyjnym prowadzonym na Wydziale Nauk o Zywnosci Szkoly Glownej Gospodarstwa Wiejskiego Podstawq. formaln^ oceny jest pismo Pani prof, dr hab. Doroty Witrowej - Raj chert, dziekana WydziaiuNauk o Zywnosci Szkoly Glownej Gospodarstwa Wiejskiego z 22 pazdziernika b.r. informujajce o skladzie komisji habilitacyjnej powolanej przez Centreing Komisj ds. Stopni i Tytulow w celu przeprowadzenia postejjowania habilitacyjnego Pani dr inz. Grazyny Budryn w dziedzinie nauk rolniczych, dyscyplinie technologia zywnosci i zywienia. Opracowanie zostalo przygotowane z uwzgl^dnieniem wymagan i kryteriow oceny osi^gni^c kandydata wnioskujajcego o nadanie stopnia doktora habilitowanego, okreslonych w ustawie1 i rozporzajdzeniu MNiSzW2, na podstawie doiajczonej do wniosku dokumentacji i zestawu publikacji przygotowanych przez Habilitantk?. Dane biograficzne i rozwoj naukowy Pani dr inz. Grazyna Budryn jest absolwentka^ Wydzialu Chemii Spozywczej i Biotechnologii Politechniki Lodzkiej. Studia ukonczyla w 1993 roku uzyskujac dyplom magistra inzyniera nauk technicznych w specjalnosci technologia chemiczna. W tym samym roku zostala zatrudniona na macierzystym wydziale w Instytucie Chemicznej Technologii Zywnosci, poczajtkowo jako pracownik naukowo-techniczny, a po kilku miesia^cach jako asystent. W latach (z trzyletnia^ przerwa^ na urlop wychowawczy) dr G. Budryn zajmowala stanowisko asystenta, a od 2005 roku jest zatrudniona na etacie adiunkta. Prace^ doktorska^ pt.,,wplyw metody prazenia na wlasciwosci fizykochemiczne kawy" przygotowala Habilitantka pod kierunkiem prof, dr hab. inz. Ewy Nebesny i obronila z wyroznieniem przed Radq. Wydzialu Biotechnologii i Nauk o Zywnosci Politechniki Lodzkiej, uzyskujajc stopien doktora nauk technicznych w specjalnosci technologia chemiczna. 1 Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o stopniach i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, Dz. U. z 2003 r. nr 65, poz. 595, z pozn. zm. 2 Rozporza_dzenie MNiSzW z 1 wrzesnia 201 Ir. w sprawie kryteriow oceny osiqgni^c osoby ubiegaja^cej si? o nadania stopnia doktora habilitowanego, Dz. U. nr 196, poz. 1165

2 W opisie przebiegu kariery zawodowej Habilitantki nie znalazjam informacji o stazach w zagranicznych osrodkach. Ten niewatpliwie wazny element w rozwoju naukowym kompensuje wspolpraca z zagranicznymi wydawnictwami, udzial w pracach mi^dzynarodowego konsorcjum aplikujajcego o granty europejskie oraz wspolpraca w zakresie oceny wnioskow w programie mi^dzynarodowej mobilnosci naukowcow wspolfmansowanym w ramach programu Marie-Curie FP-7-People W 2010 roku dr inz. Grazyna Budryn zostala odznaczona przez Prezydenta RP Medalem Brajzowym za Dtugoletnia^ Sluzb. Szesciokrotnie otrzymata indywidualna^ nagrod<? Rektora za prac^ naukowa^ a w 2007 roku nagrod? za prace spoleczna^ na rzecz Politechniki Lodzkiej. Ocena aktywnosci naukowej Kandydatki Zgodnie z udostepniona^dokumentacja^ dorobek naukowy dr inz. G. Budryn obejmuje lajsznie 56 pozycji, przy czym 3 zostaly opublikowane w okresie przed uzyskaniem stopnia doktora. Uwzgl^dniaj^c poszczegolne kategorie, dorobek naukowy Habilitantki przedstawia si^ nastejxij^co: 18 oryginalnych prac w czasopismach cytowanych w bazie JCR, w tym 6 ujejych w jednotematycznym cyklu publikacji wskazanym przez Autarky jako giowne osi^gni^cie naukowe (zgodnie z art. 16, u.2. ustawy), - 1 praca oryginalna w czasopismie o zasi<?gu mi^dzynarodowym, nie cytowanym w JCR, - 2 prace przegla^dowe w czasopismach cytowanych w bazie JCR, w tym 1 uj?ta w jednotematycznym cyklu publikacji, - 3 prace przeglajdowe w czasopismach o zasieju krajowym, - 2 monografie o zasi^gu krajowym, - 2 rozdzialy w monograflach o zasi^gu mi^dzynarodowym ( z udzialem wkladu pracy Habilitantki 2%) - 2patenty, - 4 zgloszenia patentowe, - 4 referaty wygloszone na krajowych konferencjach naukowych, - 6 doniesien naukowych na konferencjach krajowych i mi^dzynarodowych, - 12pracpopularnonaukowych. Prace autorstwa/wspolautorstwa Habilitantki ukazaiy si w recenzowanych czasopismach naukowych o wysokim wskazniku cytowan i o swiatowym zasi^gu. Wartosci wskaznikow bibliometrycznych prac podane w autoreferacie sa^ wysokie i wynoszaj laczny IF =24,709, indeks Hirscha = 5, suma cytowan wg WoS = 69, bez autocytowan Suma punktow za opublikowane prace wedlug listy MNiSzW wynosi 538. We wszystkich publikacjach dr nz. G. Budryn jest wspolautorem, przy czym zala_czony wykaz zawiera szczegolowy opis prac wykonanych przez Habilitantk? i Jej udzial w realizacji badan oraz deklaracje wspolautorow w trym zakresie. W wi^kszosci prac oryginalnych Habilitantka jest pierwszym autorem (korespondencyjnym), a Jej udzial w ich realizacji ksztaltowal si w granicach 80-95% i obejmowal: opracowanie koncepcji, dobor metod analitycznych, realizacj^ prac eksperymentalnych, analiz? statystyczna^ i opracowanie wynikow. W 7. publikacjach dokumentuja^cych wyniki doswiadczen zrealizowanych w ramach pracy doktorskiej, a opublikowanych przed (2) i po doktoracie (5), dr G. Budryn jest drugim autorem. Udzial Habilitantki w opracowaniu dwoch patentow zostal oceniony na 15-17%, a w przypadku czterech zgloszeri patentowych - od 15 do 50%. Charakterystyczna^ cecha^ dorobku naukowego dr inz. G. Budryn jest zwartosc tematyczna b^da^ca efektem skoncentrowania zainteresowan naukowych na problematyce wzbogacania zywnosci w bioaktywne skladniki. Jak wynika z autoreferatu, inspiracja^

3 do ukierunkowania badan byly pierwsze prace dotycza_ce wplywu parametrow prazenia na wlasciwosci fizykochemiczne kawy, zrealizowane przed doktoratem. Autorka zwrocila wowczas uwag na zielone ziarno kawy jako potencjalne zrodio zwiajzkow o prozdrowotnych wlasciwosciach zwiajzanych z przeciwutleniajaj^aktywnoscia^ Prace badawcze realizowane przez Habilitantk^ obejmuja^nast^puja^ce zagadnienia: Zwiajzki bioaktywne ziarna kawy i ich zastosowanie do wzbogacania zywnosci (wyniki uj^te w opisie glownego osia^gni^cia badawczego ) Wyroby i polprodukty cukiernicze i ciastkarskie o zmniejszonej zawartosci zwiajzkow antyzywieniowych (wyniki cze_sciowo ujete w opisie glownego osia^gni^cia badawczego) Zastosowanie bakterii probiotycznych do wyrobow cukierniczych Interakcje bialka i hydrolizatow bialkowych z kwasami hydroksycynamonowymi (wyniki cze_sciowo ujej;e w opisie glownego osi^gni^cia badawczego) Bioaktywnosc kwasow hydroksycynamonowych z ziarna kawy i produktow ich interakcji ze skladnikami zywnosci. Wyniki glownych prac badawczych obejmuja^cych opracowanie metody otrzymywania ekstraktow kawy o wysokiej aktywnosci przeciwutleniajacej, charakterystyk^ bioaktywnych zwiajzkow i efekty wzbogacania zywnosci zostaly opisane w kolejnym punkcie - Ocena jednotematycznego cyklu publikacji wskazanegojako gtowne osiqgni^cie naukowe. Wie_kszosc prac badawczych zostala wykonana w ramach projektow badawczych wlasnych i rozwojowych, w ktorych dr G. Budryn byla wykonawca^ (3) lub kierownikiem (3). Najwazniejsze osia^ni^cia naukowe i nawiajzanie wspoipracy z innymi osrodkami, stymulujajde rozszerzenie problematyki badawczej, byly efektem realizacji dwoch projektow kierowanych przez Habilitantke_ i finansowanych przez MNiSzW:,J?kstrakty ziarna kawowego jako inhibitory procesow ohsydacyjnych w zywnosci "( ) oraz,,jakosc i trwatosc zywnosci o potencjale prozdrowotnym wzbogaconej ekstraktem surowego ziarna kawowego" ( ). Uzyskane w ramach realizacji grantow wyniki byly podstawq. cyklu publikacji wskazanego jako giowne osia^gni^cie, zgloszenia patentowego (udzial Habilitantki 50%) oraz publikacji w International. Food Research Journal (udzial Habilitantki - 80%). Kolejny etap badan prowadzonych przez dr G. Budryn w problematyce wzbogacania zywnosci zwiajzany byl z Jej zaangazowaniem w realizacj? projektu rozwojowego,fdlprodukty i wyroby cukiernicze suplementowane zywymi kulturami bakterii fermentacji mlekowej ( ). Indywidualnym osia^ni^ciem Habilitantki w ramach projektu bylo opracowanie innowacyjnego wyrobu (cukierki czekoladowane) wzbogaconego probiotycznymi bakteriami. Aplikacyjny charakter tych prac znalazl wyraz w pi^ciu zgloszeniach patentowych (od 2012 roku - 2 patenty) z udzialem Habilitantki na poziomie 14-17%. Wyniki prac byly tez prezentowane na mi^dzynarodowej konferencji naukowej, co zaowocowalo m.in. zaproszeniem Autorki do wspolredagowania rozdzialow w monografiach obejmuja^cych problematyk wykorzystania probiotykow w zywnosci, wydanych przez Nova Science Publisher, New York oraz In Tech, Rijeka. Prace zrealizowane przez Habilitantk^ w ramach projektu fmansowanego przez NCBiR pt. ^Opracowanie technologii otrzymywania wyrobow cukierniczych i ciastkarskich o zmniejszonej zawartosci zwiqzkow antyzywieniowych" ( ) polegaly na modyfikacji parametrow prazenia ziarna kawy w kierunku zmniejszenia zawartosci transizomerow kwasow tluszczowych i akrylamidu oraz na opracowaniu technologii

4 produkcji wyrobow cukierniczych wzbogaconych ekstraktami z zielonej kawy z uwzgl^dnieniem stabilnosci bioaktywnych skladnikow w warunkach procesu technologicznego. Interesuja_ce wyniki tych prac zostaiy opisane w publikacjach wskazanych jako glowne osi^gni^cia badawcze oraz opublikowane w czterech artykuiach w czasopismach z listy filadelfijskiej i prezentowane na mie_dzynarodowej konferencji naukowej. Szersze wykorzystanie ekstraktow zielonej kawy do wzbogacania zywnosci wymaga pogl^bionych badan w zakresie interakcji kwasow hydroksycynamonowych zawartych w ekstrakcie z innymi skladnikami zywnosci. Habilitantka jest kierownikiem projektu pt.,jnterakcje bialka oraz hydrolizatow bialkowych z kwasami hydroksycynamonowymi o wlasciwosciach przeciwutleniajacych w badaniach modelowych i prozdrowotnych skladnikach zywnosci", ktory znalazl uznanie ekspertow NCN i uzyskal finansowanie na realizacj? w latach Ukazala si? interesuja^ca publikacja dotycza^ca wplywu immobilizacji kwasow hydroksycynamonowych na drodze kompleksowania z cyklodekstrynami na ich wlasciwosci funkcjonalne (Food Research International, IF-3,005, udzial Habilitantki -95%). Aktualne zainteresowania badawcze Habilitantki zasygnalizowane w koncowej cze_sci autoreferatu i b^dajce przedmiotem projektow zlozonych do recenzji, dotyczq. oceny aktywnosci biologicznej skladnikow kawy a piano wane badania maja^ bye prowadzone na liniach komorkowych i zwierzejtach. Zastosowania odmiennej metodyki badawczej wymagala wspolpraca dr inz. G. Budryn w realizacji projektu,,zywnosc i zywienie w XXI wieku - wizja rozwoju polskiego sektora spozywczego", ktorego celem bylo przygotowanie strategicznego programu badawczego w naukach o zywnosci i zywieniu, wytypowanie priorytetowych kierunkow prac badawczo-rozwojowych oraz opracowanie scenariuszy rozwoju polskiego przemyslu spozywczego. Wl^czenie dr G. Budryn do zespolu realizuj^cego projekt jest wyrazem uznania srodowiska dla Jej wiedzy i kompetencji w zakresie problemow zwi^zanych z rozwojem przemyslu spozywczego i budowania platformy wspolpracy z zespolami i osrodkami naukowymi. Oceniajajc aktywnosc naukowa^ Habilitantki, nalezy podkreslic Jej wspolprac? z redakcjami czasopism branzowych, np. Cukiernictwo, Cukiernictwo i Piekarstwo, w ktorych opublikowano 12 artykulow popularnonaukowych Jej autorstwa. Ocena jednotematycznego cyklu publikacji wskazanego jako glowne naukowe Pani dr inz. Grazyna Budryn wskazala we wniosku jednotematyczny cykl publikacji3 pt.,,kwasy hydroksycynamonowe i ekstrakty zielonego ziarna kawowego oraz ich wykorzystanie do wzbogacania zywnosci" jako osiajmi^cie naukowe stanowiajce znaczny wklad w rozwoj dyscypliny technologia zywnosci i zywienia i stanowiajoy podstaw? do ubiegania si? o nadanie stopnia naukowego doktora habilitowanego. W wielu osrodkach na swiecie prowadzone sa^ badania dotycza^ce wyst^pujajcych w zywnosci bioaktywnych skladnikow o korzystnym oddzialywaniu na organizm czlowieka. Szczegolnie wiele uwagi poswi^cono w ostatnich latach zwia^zkom fenolowym, ze wzgl^du na udowodnione w wielu pracach doswiadczalnych ich przeciwutleniaja^ce, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe dzialanie. Surowce roslinne bogate w zwiazki fenolowe i inne bioaktywne skladniki o prozdrowotnym dzialaniu znajduja^ zastosowanie w produkcji 3 Zgodnie z art. 16 ust.2 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o stopniach i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, Dz. U. z 2003 r. nr 65, poz. 595, ze zm.

5 handlewych ekstraktow wykorzystywanych w produkcji zywnosci, jak i w postaci suplementow diety. Dr inz. Grazyna Budryn skierowala swoje zainteresowania badawcze na aktualne zagadnienia mieszczajce si? w glownym nurcie badafi z zakresu technologii zywnosci i wychodzqpe naprzeciw aktualnym potrzebom rynku, a Jej prace nad wykorzystaniem ekstraktow z zielonego ziarna kawowego zawierajq. zarowno aspekty poznawcze, jak i aplikacyjne. Na cykl publikacji stanowiajcych glowne osiajmi?cie naukowe dr inz. Grazyny Budryn sklada si? 7 prac z lat , przygotowanych we wspolautorstwie, przy czym Habilitantka jest pierwszym autorem we wszystkich pracach, a jej udzial w publikacjach ksztaltuje si? w granicach 80-95%, w jednej pracy na poziomie 60%. W dokumentacji wniosku znalazly si? oswiadczenia wspolautorow o udziale we wspolnych publikacjach i nie ma problemu z oddzieleniem wkladu autorskiego Habilitantki od wkladu innych autorow. Nalezy dodac, ze w realizacji prac nad kompleksowym rozwia^zaniem zagadnienia praca zespolowa jest istotnym elementem/warunkiem osiaj*ni?cia wartosci dodanej w nauce. W zestawie publikacji znalazly si? zarowno prace prezentujajce wyniki przeprowadzonych badan, jak i praca przeglajdowa, analizujajca dane ze swiatowej literatury, opatrzona komentarzami Autorki i wskazaniami kierunkow dalszych badan w zakresie oddzialywan zwiajzkow fenolowych z innymi skladnikami zywnosci, co swiadczy o bardzo dobrym rozeznaniu w temacie. Wszystkie prace cyklu zostaly opublikowane wj?zyku angielskim, w szesciu roznych czasopismach indeksowanych w bazie JCR ( Deutsche Lebensmittel Rundschau, European Food Research and Technology, Food Reviews International, Grasas y Aceites, Food Research International, Journal of Food Processing and Preservation). Lajczny impact factor tych prac wynosi 9,640. Prace charakteryzujq. si? wysokim poziomem merytorycznym, staranna^ redakcja^ co wydaje si? oczywiste ze wzgl?du na wysokie wymagania wydawnictw odnosnie do poziomu merytorycznego i edycji oraz surowe procedury opiniowania. Przedmiotem zainteresowania Autorki i celem badan opisanych we wskazanym cyklu publikacji bylo otrzymanie z zielonego ziarna kawowego - preparatow zawieraja^cych bioaktywne kwasy hydroksycynamonowe o wysokiej aktywnosci przeciwutleniajacej i zastosowanie ich do przedluzenia trwalosci zywnosci podatnej na utlenianie i jednoczesnie do wzbogacania innowacyjnych produktow spozywczych w skladniki prozdrowotne. W punkcie autoreferatu zatytulowanym,,omowienie celu naukowego prac..." Autorka przedstawila uzasadnienie podj?cia tematu ale nie sprecyzowala ogolnego celu podj?tych badan ani nie sformulowala hipotez badawczych. Dokonala przeglaxlu wynikow poszczegolnych prac po pogrupowaniu ich w trzy logicznie powiajzane grupy tematyczne obejmujajce: otrzymywanie i charakterystyk? frakcji kwasow hydroksycynamonowych kawy z uwzgl?dnieniem ich stabilnosci, badania modelowe ekstraktow z kawy z wybranymi skladnikami zywnosci oraz wplyw ekstraktow z ziarna kawowego na jakosc i trwalosc wybranych produktow. 1. Kwasy hydroksycynamonowe ziarna kawowego i ich stabilnosc w procesie prazenia i ekstrakcji Celem badan zrealizowanych w tym zakresie bylo ustalenie warunkow ekstrakcji zwia^zkow fenolowych z ziarna kawowego zielonego i porownawczo prazonego, pozwalajajsych otrzymac preparaty o wysokiej aktywnosci przeciwutleniajacej. Autorka analizowala wplyw gatunku ziarna kawowego, parametrow prazenia i ekstrakcji oraz rodzaju rozpuszczalnika na sklad i wlasciwosci przeciwutleniajq.ce uzyskanych preparatow. Analiza ilosciowo-jakosciowa frakcji kwasow fenolowych, kofeiny i produktow reakcji

6 nieenzymatycznego brunatnienia, z wykorzystaniem nowoczesnych metod (HPLC-UV, HPLC-MS), pozwolila na wnioskowanie o zakresie degradacji kwasow hydroksycynamonowych, korelacji mi?dzy skladem ekstraktow a ich aktywnosciq. przeciwutleniajajdq. i na wytyczenie kierunku dalszych badan. 2. Badania modelowe ekstraktu z zielonej kawy ze skladnikami zywnosci w kierunku przemian kwasow hydroksycynamonowych Kolejny etap prac obejmowal sprawdzenie termicznej stabilnosci kwasow hydroksycynamonowych w ukladach modelowych zlozonych z wybranych skladnikow wyst?pujaj ych w recepturze produktow piekarskich i cukierniczych. Takie podejscie na etapie projektowania innowacyjnych produktow pozwala na dostarczenie informacji zarowno poznawczych, jak i istotnych z aplikacyjnego punktu widzenia. Badania w tym zakresie przeprowadzila Autorka stosujajo nowatorskie uklady modelowe zawieraj^ce bialka jaja kurzego, skrobi?, sacharoz? i olej slonecznikowy w roznych wariantach oraz ekstrakty z zielonej kawy dodane w ilosci zapewniaj^cej podaz zwiajzkow fenolowych na poziomie uznanym za prozdrowotny. Waznym osiajmi?ciem poznawczym opisanym w pracy: Budryn G,. E. Nebesny, Rachwal-Rosiak D., 2013: Stability of hydroxycinnamic acids and caffeine from green coffee extracts after heating in food model systems, Eur. Food Res. Techno. 236, jest scharakteryzowanie siedmiu kwasow hydroksycynamonowych zawartych w ekstrakcie pod wzgl?dem stabilnosci termicznej w zastosowanych eksperymentalnych ukladach modelowych. Zaobserwowane znaczne zmiany ilosciowe we frakcji tych zwiajzkow zwiajzane sa^ z utlenianiem i lub/interakcja^ z innymi skladnikami, co wplywa nie tylko na ograniczenie biologicznej aktywnosci zwiajzkow fenolowych ale takze na zmiany wlasciwosci funkcjonalnych i przyswajalnosc bialek. Badania wykazaly znaczna^ degradacj? kwasow hydroksycynamonowych w ukladach zawieraj^cych olej slonecznikowy, przy zachowaniu wysokiej aktywnosci przeciwutleniajacej tych probek. Wedlug Habilitantki mozna spodziewac si? synergistycznego oddziatywania fenolokwasow z tokoferolami zawartymi w oleju, co wyjasnialoby zachowanie wlasciwosci przeciwrodnikowych w tescie z rodnikiem DPPH w ogrzewanych ukladach z olej em slonecznikowym. Wydaje si?, ze prawdopodobna jest tez dimeryzacja zwiajzkow fenolowych, co wplywa na wynik ich ilosciowego oznaczania, ale nie zawsze obniza aktywnosc przeciwutleniaj a^. Szkoda, ze w pracy przeglajiowej (Budryn G., Rachwat-Rosiak D.(2013: Interactions of hydroxycinnamic acids with proteins and their technological and nutritional implications., Food Rev. Int., 29, ), zabraklo odniesien do wynikow badan uzyskanych w tym zakresie przez Habilitantk?. 3. Wlasciwosci produktow zywnosciowych wzbogaconych ekstraktami ziarna kawowego. Trzy prace konczajoe jednotematyczny cykl publikacji zawierajq. wyniki eksperymentow, ktorych celem bylo sprawdzenie wplywu otrzymanych przez Habilitantk? ekstraktow z ziarna kawowego na stabilnosc oksydacyjnq. tluszczow o zroznicowanym stopniu nienasycenia kwasow tluszczowych oraz jakosc, trwalosc i bezpieczeristwo innowacyjnych wyrobow cukierniczych. Ze wzgl?du na powazne konsekwencje procesow utleniania zachodzajcych w zywnosci, powszechnym zabiegiem w przetworstwie stalo si? stosowanie przeciwutleniaczy i ci^gle poszukuje si? nowych, tanich, bezpiecznych i aktywnych w tym zakresie substancji. Zastosowanie przez Habilitantk? wodnych ekstraktow z ziarna kawy jako przeciwutleniaczy znacznie obnizylo intensywnosc zmian oksydacyjnych, zarowno w oleju slonecznikowym, jak i smalcu przechowywanych w temperaturze

7 pokojowej. Najwyzsza^ aktywnosci^ w tym zakresie charakteryzowai si? ekstrakt z zielonej kawy gatunku Robusta. W kolejnym etapie badafi oceniano wplyw ekstraktu z kawy i dla porownania z zielonej herbaty, na wybrane cechy jakosciowe, stabilnosc frakcji tluszczowej, aktywnosc przeciwutleniajajcq. i poziom akrylamidu w smazonych p^czkach. Nalezy podkreslic kompleksowe zaplanowanie badan. Autorka zwrocila uwage^ nie tylko na rozne aspekty jakosci produktu z dodatkiem ekstraktow, ale takze bezpieczenstwo zwiajzane z mozliwoscia^ powstawania akrylamidu w procesie obrobki termicznej. Ten ukiad doswiadczalny byl szczegolnie ciekawy z punktu widzenia sygnalizowanego w doniesieniach z ostatnich lat mozliwego wplywu zwiajzkow fenolowych na ograniczenie powstawania akrylamidu w zywnosci bogatej w skrobi^. Wyniki prac zrealizowanych przez Habilitantk^ wskazuja^ ze efekt ten zalezy od st^zenia zwiajzkow fenolowych w uktadzie i mozliwe jest rowniez oddzialywanie przyspieszaja^ce niepozajdane reakcje. Przeprowadzone ekperymenty pozwolily na wysuniecie wnioskow istotnych zarowno z poznawczego, jak i aplikacyjnego punktu widzenia. Praca Budryn G. ZyzelewiczD., Nebescy E., Oracz J., Krysiak, 2013: Influence of addiyion of greek tea and greek coffee extracts on the properties of fine yeast pastryfried products, Food Res. Int. 50, jest w mojej opinii najbardziej wartosciowa^ pracq. cyklu. Porownanie jakosci wzbogaconych i kontrolnych wyrobow cukierniczych (ciastka kruche i wyroby czekoladowe) ze szczegolnym uwzgl^dnieniem stabilnosci frakcji tluszczowej, opisane w ostatniej publikacji cyklu, dostarczylo kolejnych dowodow na przeciwutleniajacq. aktywnosc ekstraktow z zielonej kawy w roznym zakresie temperatur. W zrealizowanych badaniach opisanych w cyklu publikacji nalezy pozytywnie ocenic kompleksowe podejscie do problematyki wzbogacania zywnosci naturalnymi ekstraktami bogatymi w bioaktywne skladniki, ktore moga^ stanowic swoiste narz^dzie wspomagaja^ce zdrowie i wnosza^ce okreslone korzysci tylko pod warunkiem swiadomego i wlasciwego ich wykorzystania. W takim aspekcie szczegolnie istotnego znaczenia nabiera naukowe udowodnienie korzystnego oddzialywania poszczegolnych substancji i poznanie wzajemnych oddzialywan mi^dzy skladnikami produktow w celu zachowania ich specyficznych wlasciwosci, szczegolnie prozdrowotnych, oraz zapewnienia bezpieczehstwa konsumenta Do najwazniejszych osi^gni^c poznawczych badan opisanych w jednotematycznym cyklu publikacji skladajajsych si? na giowne osi^gni^cie naukowe dr inz. Grazyny Budryn zaliczam: - wyniki badan nad przemianami kwasow hydroksycynamonowych w warunkach prazenia i ekstrakcji ziaren kawy i ich skorelowanie z aktywnoscia przeciwutleniaja^ca^ ekstraktow, - charakterystyk? zmian ilosciowo-jakosciowych kwasow hydroksycynamonowych na skutek ogrzewania z wybranymi skladnikami zywnosci w ukladach modelowych Osiqgni^ciem aplikacyjnym prac jest: -opracowanie metody otrzymywania preparatow z ziarna kawowego o wysokim st^zeniu kwasow hydroksycynamonowych i wysokiej aktywnosci przeciwutleniajacej, - potwierdzenie stabilnosci kwasow hydroksycynamonowych we wzbogaconej zywnosci, zarowno w temperaturze pokojowej, jak i po obrobce termicznej, zachowanie ich zdolnosci do podwyzszania aktywnosci przeciwutleniajacej i produktow oraz hamowania procesu utleniania frakcji tluszczowej.. Podsumowujaj2 dorobek naukowy dr G. Budryn zawarty we wskazanym cyklu prac stwierdzam, ze stanowi on znaczny wklad w rozwoj dyscypliny technologia zywnosci

8 i zywienia, spelniaj^c tym samym kryteria okreslone w ustawie i moze bye uznany za podstaw? ubiegania si? o stopien naukowy doktora habilitowanego. Ocena dzialalnosci dydaktycznej i popularyzatorskiej oraz wspolpracy mi^dzynarodowej habilitantki Zakres dzialalnosci dydaktycznej dr inz. G. Budryn jest spojny z obszarem dzialalnosci naukowej. Aktualnie realizowane przedmioty obejmujq. zagadnienia zwiajzane z technologic zywnosci i zywienia (m.in.: Innowacyjne procesy i aparatura; Antyoksydanty w zywnosci; Tekstura, reologia i profil termiczny zywnosci; Naturalne substancje prozdrowotne w zywnosci, Surowce zywnosciowe roznych regionow swiata i inne, l^cznie 14 przedmiotow). Habilitantka prowadzi zaj?cia dydaktyczne na kierunku Technologies zywnosci i zywienia czlowieka oraz Ochrona srodowiska na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Zywnosci Politechniki Lodzkiej oraz na kierunku Dietetyka na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lodzi. Byla dotychczas promotorem 21 prac magisterskich i 22 dyplomowych inzynierskich. Wystejmje jako promotor pomocniczy w przewodzie doktorskim mgr inz. Danuty Rachwal-Rosiak otwartym w czerwcu 2013 roku. Dr G. Budryn bierze udzial jako wykladowca w realizacji projektow dydaktycznych fmansowanych z Europejskiego Funduszu Spolecznego, Programu Operacyjnego Kapital Ludzki oraz w mi?dzynarodowym programie Socrates-Comenius dla mlodziezy szkol srednich. Praca Habilitantki na rzecz Uczelni i srodowiska naukowego przejawia si? giownie w koordynowaniu dzialan na rzecz modernizacji infrastruktury badawczej wydzialu. Kierowala pracami w trakcie realizacji czterech projektow inwestycyjnych, m.in.,,modernizacja i rozwoj infrastruktury B+R w obszarze zywnosci prozdrowotnej", co rokuje dalszy post?p w badaniach naukowych dotycz^cych innowacyjnych produktow zawieraja^cych bioaktywne skladniki. Habilitantka angazuje si? rowniez w organizacj? konferencji naukowych na wydziale, pracowala w komitecie organizacyjnym Forum Forsight,,Zywnosc i Zywienie w XXI wieku", a obecnie jest czlonkiem komitetu przygotowuja^cego mi^dzynarodowq. cukrownicza^ konferencj? naukowq. w Warszawie. Wspolpracuje w Polskim Towarzystwie Technologow Zywnosci, jest ekspertem w zespole doradczym Funduszu Nauki i Technologii Polskiej oraz recenzentem licznych projektow. Na podkreslenie zasluguje aktywnosc Habilitantki w obszarze wspolpracy z przemyslem jako eksperta, opiniodawcy wnioskow na potrzeby ubiegania si? o fundusze europejskie, czy wspolpracy w zakresie produkcji innowacyjnych wyrobow. Wspolpraca mi?dzynarodowa Habilitantki dotyczy giownie dzialalnosci na rzecz wydawnictw naukowych w zakresie recenzowania publikacji naukowych, redakcji rozdzialow monografii i ostatnio edytowania ksiajzki,,plant Lipids, Science, Technology, Nutritional Value and Benefis to Human Health ' (Research Singpost, India). Dr G. Budryn wspolpracuje w zakresie oceny wnioskow w programie mi?dzynarodowej mobilnosci naukowcow wspolfmansowanym w ramach programu Marie- Curie FP-7-People-2011 i bierze udzial w pracach mi?dzynarodowego konsorcjum aplikuj^cego o granty europejskie (koordynator: The Institute for Food and Agriculture Research and Technology, Hiszpania).

9 Podsumowanie Po zapoznaniu si$ z dokumentacja^ przygotowana^ przez Habilitantk^, obejmujajcaj autoreferat, cykl publikacji (7) wskazanych jako glowne osia^gni^cie naukowo-badawcze oraz dodatkowe prace dola^czone do wniosku stwierdzam, ze dr inz. Grazyna Budryn posiada znacz^cy dorobek naukowy o walorach poznawczych i aplikacyjnych, opublikowany w czasopismach o swiatowym zasi^gu. Osia^gniejcie naukowe pt.,,kwasy hydroksycynamonowe i ekstrakty zielonego ziarna kawowego oraz ich wykorzystanie do wzbogacania zywnosci" opisane w jednotematycznym cyklu publikacji wnosi znaczny wklad do rozwoju wiedzy w dziedzinie nauk rolmczych w zakresie dyscypliny technologia zywnosci i zywienia i spelnia wymagania art. 16 u.2. ustawy. Praktyczne znaczenie dorobku znalazlo potwierdzenie we wspolautorstwie dwoch patentow i czterech zgloszen patentowych oraz wspolpracy Habilitantki z praktyka przemyslowa^. W zwiajzku z powyzszym pozytywnie opiniuj^ i popieram wniosek o nadanie dr inz. Grazynie Budryn - stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk rolniczych, dyscyplinie technologia zywnosci i zywienia. Poznan, 18 listopada 2013, Mara Malecka