PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY ŁASK NA LATA

Transkrypt

1 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY ŁASK NA LATA Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Łask na lata został opracowany przez Jarpol Enterprise przy współpracy Urzędu Miejskiego w Łasku. W dniu 15 września 2004 Rada Miejska w Łasku podjęła Uchwałę Nr XVIII/275/04 o przystąpieniu do opracowania Planu Rozwoju Lokalnego obejmującego lata oraz Zarządzeniem Nr 110/04 Burmistrza Miasta Łasku, z dnia 06 października 2004 roku, na funkcję Pełnomocnika ds. Rozwoju Lokalnego wyznaczono Pana Arkadiusza Szymczaka oraz powołano Horyzontalny Zespół Zadaniowy ds. Rozwoju Lokalnego w składzie: 1. Krzysztof Nowakowski - Z-ca Burmistrza 2. Cezary Gabryjączyk - Z-ca Burmistrza 3. Janina Kosman - Sekretarz Gminy Łask; 4. Urszula Pietrzak - Naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej i Inwestycji, 5. Wioletta Rabenda -Naczelnik Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska; 6. Janina Choińska - Naczelnik Wydział Spraw Społecznych i Gospodarki Mieszkaniowej 7. Hanna Dybalska- Naczelnik Wydział Gospodarki Gruntami i Urbanistyki 8. Ewa Iwaszkiewicz Beridze - Kierownik Referatu Urbanistyki Łask, listopad-grudzień

2 SPIS TREŚCI strona I. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 3 II. Aktualna sytuacja społeczno gospodarcza na terenie 6 Gminy i Miasta Łask III. Zadania i problemy do rozwiązania 55 IV. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata i lata V. Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie Gminy i Miasta Łask 72 VI. Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie powiatu i regionu 78 VII. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego dla Gminy i Miasta Łask 79 VIII. Plan finansowy na lata oraz IX. System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego 80 X. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej 80 Załączniki: 1. Załącznik Nr 1 Wykaz obiektów dziedzictwa kulturowego na terenie Gminy Łask 2. Załącznik Nr2 Prognoza budżetowa 3. Załącznik Nr 3 WPI 2

3 I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO. Zintegrowany Program Rozwoju Regionalnego (ZPORR) jest jednym z siedmiu programów operacyjnych, które posłużą do realizacji Narodowego Planu Rozwoju/Podstaw Wsparcia Wspólnoty na lata (NPR/PWW). ZPORR rozwija cele NPR, określając priorytety i kierunki polityki regionalnej państwa w pierwszym okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Realizacja tej polityki w ramach ZPORR będzie współfinansowana z Funduszy Strukturalnych UE. Celem ZPORR jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. Wzrost konkurencyjności należy rozumieć jako oddziaływanie na zmiany struktury gospodarczej i poprawę sytuacji wszystkich regionów w Polsce względem regionów europejskich, w zakresie produktywności gospodarki, wydajności pracy, tworzenia i absorpcji innowacji, wykształcenia mieszkańców, dochodów ludności oraz ilości i jakości infrastruktury technicznej, a więc tych czynników, które decydują obecnie o sile gospodarek państw i regionów. Przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów należy rozumieć jako podjęcie działań interwencyjnych w ograniczonej liczebnie i przestrzennie grupie obszarów wiejskich, koncentracji przemysłów restrukturyzowanych oraz degradacji społeczno-ekonomicznej przestrzeni miejskiej, poprzemysłowej i powojskowej, o najmniejszych możliwościach rozwojowych oraz najtrudniejszej sytuacji społeczno-gospodarczej. Realizacja strategicznego celu sprzyjać będzie wzrostowi gospodarczemu, przekształceniom strukturalnym regionów, wzrostowi urbanizacji, zwiększeniu mobilności przestrzennej ludności oraz zwiększeniu poziomu wiedzy i dostępu do najnowocześniejszych technologii społeczeństwa i podmiotów gospodarczych. Osiągniecie wyżej wymienionego celu odbywać się będzie poprzez realizację poszczególnych priorytetów i działań. Wyróżniamy trzy priorytety: 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów 2. Wzmocnienie regionalnej bazy ekonomicznej i zasobów ludzkich 3. Rozwój lokalny W ramach priorytetu Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów wyodrębniono następujące działania: 1. Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego 2. Infrastruktura ochrony środowiska 3. Regionalna infrastruktura edukacyjna 4. Kultura i turystyka 5. Społeczeństwo informacyjne 6. Rozwój transportu miejskiego w aglomeracjach W ramach priorytetu Wzmocnienie regionalnej bazy ekonomicznej i zasobów ludzkich wpisane zostały następujące działania: 1. Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie 2. Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa 3. Reorientacja zawodowa osób dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi 4. Regionalne strategie innowacyjne i transfer wiedzy 5. Promocja przedsiębiorczości 3

4 W ramach priorytetu Rozwój lokalny zapisane zostały działania: 1. Rozwój obszarów wiejskich 2. Obszary przemysłowe i restrukturyzowane 3. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (miejskich, poprzemysłowych, powojskowych) 4. Mikroprzedsiębiorstwa 5. Lokalna infrastruktura edukacyjna Obszar realizacji Planu Rozwoju Lokalnego (PRLok.) obejmuje swoim zasięgiem teren Gminy Łask. Czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego jest uzależniony od okresów programowania absorpcji środków UE w Polsce. Działania zaplanowane na lata w intencji twórców dokumentumają być realizowane obligatoryjnie, a działania zaplanowane na lata fakultatywnie. Dokument PRLok. jest konieczny do aplikowania w programach przewidzianych w ramach działania 3.1 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata Zadania inwestycyjne i projekty na lata mają na celu poprawę struktury gospodarczej i społecznej w Gminie Łasku i są ściśle powiązane z innymi działaniami i projektami realizowanymi na terenie gminy, jak również realizowanymi na terenie powiatu i regionu. Projekty i zadania inwestycyjne wynikają z kierunków rozwoju gminy miejsko wiejskiej zawartych w Zintegrowanej Strategii Rozwoju Gminy Łask na lata , planach miejscowych opracowanych dla niewielkich fragmentów miasta i gminy Łasku, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łask, w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Łask na lata , ' Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Łask na lata '. Korelują one z koncepcją zrównoważonego rozwoju określoną w Długookresowej Strategii Trwałego i Zrównoważonego Rozwoju - Polska 2025, pozostają w pełnej zgodności ze Strategią Rozwoju Województwa Łódzkiego. Całokształt działań mających na celu osiągnięcie poprawy warunków ekonomicznych i społecznych na terenie Gminy Łask zdefiniowano w następujący sposób: Stymulowanie jak najlepszego zaspokajania potrzeb mieszkańców Gminy, zwłaszcza w zakresie rozwoju przedsiębiorczości i tworzeniu nowych miejsc pracy; Władze; Realizację koncepcji sprawnego, skutecznego i efektywnego zarządzania Gminą przez jej Tworzenia jak najlepszych warunków dla dalszego rozwoju gospodarczego Gminy; Prowadzenie aktywnej działalności promocyjnej Gminy, a przede wszystkim jej silnych stron, w celu przyciągnięcia nowych inwestorów krajowych i zagranicznych oraz turystów; Pozyskiwanie przez Władze Gminy środków finansowych ze źródeł zewnętrznych (np. banków, fundacji, agencji, Unii Europejskiej, przedsiębiorców itp.) na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych przewidzianych w Planie Rozwoju Lokalnego; Rozwój współpracy Władz Gminy z podmiotami gospodarczymi i organizacjami pozarządowymi funkcjonującymi na jej terenie w celu rozwiązywania wspólnych problemów; Gminy; Optymalizacja sposobów wykorzystywania ograniczonych środków finansowych z budżetu Rozwój współpracy Władz Gminy z władzami gmin sąsiadujących, władzami Powiatu Łaskiego w celu rozwiązywania wspólnych problemów; 4

5 Konsekwentne dążenie do wzrostu rangi Gminy jako ośrodka edukacji, ochrony zdrowia, kultury i sztuki oraz obsługi ruchu turystycznego; Podejmowanie działań mających na celu skuteczną ochronę walorów i zasobów środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego, a także poprawę ich stanu; Kontynuacja edukacji ekologicznej mieszkańców, zwłaszcza młodzieży; Uwzględnianie przyrodniczych i kulturowych uwarunkowań w sterowaniu procesami rozwoju społeczno-gospodarczego i zagospodarowania przestrzennego Gminy; Promowanie ekologicznych kierunków i form działalności gospodarczej oraz pełne zabezpieczenie środowiska przyrodniczego przed jego degradacją poprzez budowę odpowiednich urządzeń infrastruktury technicznej i stosowanie proekologicznych nośników energii; Pozyskiwanie zewnętrznych środków finansowych (krajowych i zagranicznych) na realizację przedsięwzięć proekologicznych. Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Łask został stworzony metodą indukcyjną na podstawie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Gminy Łask na lata , Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta i gminy Łask,. Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Łask na lata , ' Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łask na lata '. Realizacja projektów ma na celu rozbudowę i modernizację infrastruktury technicznej i społecznej służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionu oraz przyspieszenie procesu aktywnego włączania się Gminy w procesy rozwojowe kraju i Europy. Projekty wpisują się w Priorytet III ZPORR Rozwój Lokalny, Działanie 3.1. Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem otwartym, który należy cyklicznie oceniać, modyfikować i rozwijać pod wpływem inicjatyw i wyzwań, które staną przed Gminą Łask. 5

6 II. SYTUACJA SPOŁECZNO GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY ŁASK. 2.1.Położenie geograficzne, struktura administracyjna Gminy Łask. Gmina Łask położona jest w centrum Wysoczyzny Łaskiej, na wschodnim skraju Niziny Południowowielkopolskiej. Teren ma urozmaiconą rzeźbę, zwłaszcza w części południowo wschodniej, gdzie różnice wysokości terenu pomiędzy wałami wydmowymi a doliną rzeki Grabi dochodzą do 35 metrów. Powierzchnię terenu Gminy Łask stanowią gliny i piaski akumulacji lodowcowej a w dorzeczu Grabi torfy i piaski rzeczne holocenu. Grubość płaszcza czwartorzędu ma od 30 do 40 metrów miąższości. Utwory polodowcowe posiadają wartość jako surowce budowlane, zwłaszcza do wyrobu ceramiki budowlanej ( gliny zwałowe, piaski, kruszywa). Większość terenów, poza obszarem zabudowy miejskiej, stanowią piaski gliniaste o glebach IV, V, VI klasy. Tylko niewielkie obszary stanowią gleby II i III klasy bonitacji. Gmina Łask składa się z kompleksu miejskiego liczącego mieszkańców oraz mniejszego kompleksu o charakterze miejsko wiejskim i rekreacyjnym zamieszkałego przez mieszkańców. Mieszkańcy Gminy stanowią 55,8% liczby mieszkańców powiatu łaskiego. Gmina Łask dzieli się na 31 sołectw: Aleksandrówek, Anielin, Bałucz, Borszewice, Budy Stryjewskie, Gorczyn, Karszew, Kopyść, Krzucz, Łopatki, Mauryca, Okup Mały, Okup Wielki, Orchów, Ostrów, Rembów, Remiszew, Rokitnica, Sięganów, Stryje Księże, Stryje Paskowe, Teodory, Wiewiórczyn, Wola Bałucka, Wola Łaska, Wola Stryjewska, Wronowice, Wrzeszczewice, Wrzeszczewice Nowe, Wydrzyn, i Zielęcice. Na terenie gminy znajdują się 44 miejscowości w tym miasto Łask. Gmina położona jest nad rzeką Grabią w południowo zachodniej części województwa łódzkiego w odległości około 30 km od Łodzi, 200 km od Warszawy. Gmina ma bardzo korzystne połączenia komunikacyjne. Przez tereny gminy przebiega drogowy szlak tranzytowy z północy na południe Polski oraz linia kolejowa łącząca Łask z Łodzią, Wrocławiem i Poznaniem. W Łasku zbiegają się: droga krajowa nr 14 i nr 12 oraz drogi wojewódzkie nr 483, nr 481, nr 473 łączące Łask z Piotrkowem, Sieradzem, Łodzią, Częstochową, Wieluniem, Koninem Łask jest jednym z najstarszych miast w województwie łódzkim, pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z roku Prawa miejskie uzyskał Łask w 1422 roku. Na jego terenie i w bliskim sąsiedztwie znajdują się liczne zabytki kultury materialnej. Gmina Łask pełni funkcje administracyjne, edukacyjne, ochrony zdrowia, kulturalne, handlowousługowe i obsługi rolnictwa dla mieszkańców, w tym również mieszkańców gmin wchodzących w skład powiatu łaskiego. W mieście zlokalizowane są jednostki pełniące funkcje ponad gminne: Starostwo Powiatowe, Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej, Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Powiatowy Inspektor Weterynarii, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, Powiatowy Urząd Pracy, Ośrodek Informacji Europejskiej oraz placówki szkolnictwa, z których korzystają również mieszkańcy sąsiednich gmin. Na terenie Miasta i Gminy działalność prowadzi ponad podmiotów gospodarczych, w tym ponad 150 zatrudniających powyżej pięciu pracowników. Zdecydowaną większość stanowią podmioty sektora prywatnego (ponad 98%) zaliczane do grupy MŚP. Do kreujących największą ilość miejsc pracy, znanych na rynku krajowym i rynkach zagranicznych należą: - MPWiK Sp. z o.o. w Łasku, - Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o., - InstalPlast Sp. z o.o., - Kastor S.A., - Magnus Sp. z o.o., - Ł&K Producent Drzwi i Okien z PCV 6

7 - Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łasku - Pack Service Sp. z o.o. - Zakład Wapienno Piaskowy Silikaty S.A. - P.P.H.U Teresa Kopias - Lupol Sp.zo.o. - HOME-FOOD Gorczyn Sp.z.o.o. - PHUG Mrugalski- Mrugalski Sp. Jawna - Zakład Wędliniarski Marymud - Felina Polska Sp.z.o.o. - Polimef Sp. jawna - Przedsiębiorstwo Produkcyjne Amall - Zakład Prod.- Handl.- Usługowy Waskór - Zakład Przetwórstwo Tw. Sztucznych Asja - Meblico- Nova s.c. - Firma Lachem - Celpol Sp. jawna - Pracownia Poligraficzno- Introligatorska- Intrograf - Petecki z siedzibą w Łodzi Liczba przedsiębiorstw ( wg rejestru REGON) przypadających na mieszkańców Gminy wynosi 73,7 i jest niższa od średniej dla województwa łódzkiego ( 93 przedsiębiorstwa na mieszkańców). Na terenie Gminy Łask zlokalizowane jest lotnisko wojskowe zakwalifikowane jako baza NATO z możliwością wykorzystania infrastruktury do potrzeb lotnictwa cywilnego Powierzchnia. Gmina Łask zajmuje powierzchnię 146,9 km2 (powierzchnia geodezyjna). Powierzchnia gruntów komunalnych, wg stanu na 31 grudnia 2002 roku wynosiła 284,40 hektarów. Lasy zajmują ha, co stanowi 18,64% powierzchni gminy. Wszystkie tereny leśne zaliczane są do obszarów chronionych Struktura demograficzna. Wg opracowanych przez GUS Założeń prognozy ludności Polski na lata wynika, że trwający od kilkunastu lat spadek rozrodczości jeszcze nie jest procesem zakończonym i dotyczy w coraz większym stopniu kolejnych roczników młodzieży. Zgodnie z opiniami ekspertów, w najbliższych latach należy liczyć się z dalszym spadkiem współczynnika dzietności, z obecnej średniej 1,25 dziecka na kobietę do około 1,1 w 2010 r., po czym w latach można oczekiwać niewielkiego wzrostu dzietności do wartości około 1,2. W dalszym ciągu będzie następował spadek umieralności i wzrost przeciętnej długości życia. Przeciętne trwanie życia wzrośnie z obecnych 74,5 lat do 77,8 w 2015 r. oraz do 80 lat w 2030 r. 7

8 W najbliższych latach wzrośnie nieco skala migracji zagranicznych, stąd zwiększy się nieznacznie ujemne saldo migracji. Sytuację powinien zmienić spodziewany wzrost gospodarczy, którego oznaki już wystąpiły, a nowy impuls może nadać członkostwo w Unii Europejskiej. Można oczekiwać, że związany z tym wzrost mobilności przestrzennej ludności nastąpi około 2010 r. W migracjach między miastem i wsią kontynuowana będzie występująca od kilku lat przewaga przemieszczeń na wieś, związana ze zjawiskiem suburbanizacji. Ludność Gminy Łask (wg stanu na 31 grudnia 2003 r.) liczyła mieszkańców, co stanowiło 55,8% ogólnej liczby mieszkańców powiatu łaskiego. W tej liczbie: mężczyźni, a kobiety. Wskaźnik gęstości zaludnienia dla Gminy Łask (194,5 osób/1 km 2 ) jest wyższy od średniej wojewódzkiej (179,6 osoby/1 km 2 ). Prognoza Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego zakłada, że w 2015 r. na terenie Gminy zamieszkiwać będzie około 27,8 tys. osób. Kierunki dalszego rozwoju Gminy Łask są ściśle związane z przewidywanym tempem zmian demograficznych i strukturą wieku ludności. Przyszłe potrzeby społeczne będą wynikały w znacznym stopniu ze zmian w strukturze demograficznej Gminy. Według uproszczonej prognozy demograficznej przewiduje się następującą strukturę mieszkańców Gminy Łask: Tabela Nr 1. Prognoza struktury ludności Gminy Łask do roku Lata Liczba ludności ogółem w tys. 28,8 28,4 27,8 Wiek przedprodukcyjny [%] 20,5 17,4 16,2 Wiek produkcyjny [%] Wiek poprodukcyjny [%] 13,5 18,6 22,8 Biorąc pod uwagę przewidywany zmiany w strukturze ludności w strategicznych planach rozwoju Gminy, należy wskazać tereny pod nowe inwestycje kreujące miejsca pracy, arterie komunikacyjne, tereny rekreacyjne. Tabela Nr 2. Charakterystyka ludności w Gminie Łask w roku Wyszczególnienie 2002 gmina w tym miasto Ludność Ogółem Mężczyźni (48%) Kobiety (52%) Ludność na km Kobiety na 100 mężczyzn Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym Wiek przedprodukcyjny (22,6%) (22,0%) Wiek produkcyjny (63,6%) (65,3%) Wiek poprodukcyjny (13,8%) (12,7%) Ruch naturalny ludności Małżeństwa Urodzenia żywe Zgony Przyrost naturalny Migracje ludności na pobyt stały Zameldowania na pobyt stały, w tym: ogółem

9 z miast ze wsi z zagranicy 3 1 Wymeldowania z pobytu stałego, w tym: ogółem do miast na wieś za granicę 3 2 Saldo migracji na pobyt stały Źródło: Rocznik Statystyczny GUS 2003, UM w Łasku Struktura ludności według podziału na podstawowe grupy wiekowe (w roku 2002) wskazuje na 22,6% udział ludności w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców. Udział ten jest wyższy od średniej wojewódzkiej (19,9%). Łącznie na terenie Gminy Łask mieszkają osoby w wieku przedprodukcyjnym. Udział ludności w wieku produkcyjnym, wynoszący 63,6%, jest wyższy od średniej powiatowej (55,73%) i nieco wyższy od wojewódzkiej (63,00%). Według prognoz w 2015 roku omawiany udział osiągnie poziom 61,0% (przy 64,0% dla województwa łódzkiego). W dłuższej perspektywie negatywnym zjawiskiem występującym na terenie Gminy Łask, jest stosunkowo niski udział osób w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców (22,6%). oraz wysoki udział osób w wieku produkcyjnym (63,6%). Oznacza to, że w najbliższych latach wzrastać będzie liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Prognozuje się, iż w 2015 roku na terenie Gminy udział osób w wieku poprodukcyjnym wyniesie 22,8%. Udział kobiet w ogólnej liczbie mieszkańców Gminy wynosi 52% i jest równy średniej dla województwa łódzkiego. Dla Gminy Łask saldo migracji stałej w latach roku wykazywało wartości ujemne, co świadczy o odpływowym charakterze tego obszaru. Łącznie, w roku 2002, zanotowano napływ do Łasku 319 osób oraz odpływ 441 osób. W roku 2002 r. przyrost naturalny (różnica między liczbą urodzeń żywych i liczbą zgonów w danym okresie) był ujemny (-43). W województwie łódzkim od kilku lat odnotowywany jest stały ujemny przyrost naturalny. Saldo migracji stałej jest generalnie niekorzystne w porównaniu do średniej wojewódzkiej oraz innych porównywalnych miast województwa łódzkiego. Struktura wiekowa migracji wskazuje, że z terenu Gminy emigruje w większości lepiej wykształcona młodzież poszukująca atrakcyjnych miejsc pracy. Równie ważnym wskaźnikiem ukazującym bieżące tendencje mieszkańców jest ilość zawieranych małżeństw, co świadczy między innymi o skłonności mieszkańców do dalszego pobytu w miejscu dotychczasowego zamieszkiwania. W roku 2002, w Gminie Łask zawarto 120 związków małżeńskich (zaledwie 4,2 na 1000 mieszkańców), jest to wartość zbliżona do średniej wojewódzkiej ( 3,9 na 1000 mieszkańców). Do roku 2013 przewiduje się istotne zmiany w strukturze ludności Gminy według grup ekonomicznych w postaci: - spadku udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym, - spadku udziału ludności w wieku produkcyjnym. - znacznego wzrostu udziału ludności w wieku poprodukcyjnym, Przedstawione wyżej przewidywane zmiany demograficzne na terenie Gminy Łask stanowią istotne uwarunkowania dla kierunków i priorytetów polityki społeczno-gospodarczej Władz Gminy. 9

10 Przy planowaniu zadań średniookresowych należy wziąć pod uwagę następujące uwarunkowania: przewidywany spadek zapotrzebowania na usługi edukacyjne w zakresie wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowej i gimnazjów, wzrost zapotrzebowania na usługi edukacyjne w zakresie szkolnictwa średniego, pomaturalnego i wyższego, konieczność kreowania nowych miejsc pracy dla populacji ludności w wieku produkcyjnym, wzrost zapotrzebowania na usługi służby zdrowia i opieki społecznej będący wynikiem procesu starzenia się ludności Gminy Łask, konieczność zwiększenia powierzchni uzbrojonych terenów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe i rekreacyjne Turystyka. Na walory turystyczne Gminy składają się korzystne warunki przyrodnicze i klimatyczne. Klimat jest charakterystyczny dla centralnych regionów Polski, charakteryzuje się dłuższym okresem lata i zimy, małą ilością opadów oraz krótkimi okresami przejściowymi. Temperatury charakterystyczne do terenów o klimacie zbliżonym do kontynentalnego. Przez tereny Gminy przepływają rzeki Grabia i Pisia. Na terenie Łasku znajduje się zabytkowy kilkuhektarowy park z dobrze zachowanym drzewostanem. Na terenie gminy znajdują się liczne zabytki architektoniczne o charakterze świeckim, religijnym i militarnym. Turystów krajowych i zagranicznych mogą interesować liczne zabytki architektury Łasku i okolic. Urozmaicony krajobraz doliny rzeki Grabi czyni gminę i okolice atrakcyjnymi dla turystyki*. Łask może pełnić funkcję ośrodka usługowo-turystycznego dla rejonu łaskiego i łódzkiego. Z uwagi na wartości kulturowe m. in. zabytkowy układ urbanistyczny, zespoły sakralne, Łask może pełnić funkcję regionalnego ośrodka krajoznawczego. Słaby rozwój turystyki związany jest głównie z brakiem odpowiedniej bazy noclegowej. W obszarze gminy bazę noclegową stanowią trzy obiekty noclegowe oferujących usługi na średnim poziomie. Tabela Nr 3. Turystyczne obiekty noclegowe zbiorowego zakwaterowania. Stan na r. Obiekty noclegowe 3 Ilość miejsc noclegowych 71 Korzystający z noclegów (w roku 2003) W tym turystów zagranicznych 148 Źródło: UM w Łasku Bariery i problemy: - słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna (hotele i gastronomia), - ograniczone środki na skuteczną promocję turystyki, - niski standard oferowanych usług, - niska skłonność społeczności lokalnej do aktywności turystycznej, - słaba znajomość języków obcych. - brak spójnej koncepcji zagospodarowania terenów. - brak wysoko wyspecjalizowanych ośrodków rekreacyjno- turystycznych. 10

11 Mocne strony: - atrakcyjne położenie przy szlaku komunikacyjnym łączącym Łódź z Wrocławiem, Piotrkowem i Koninem, - zabytki na terenie powiatu, - atrakcyjne, choć nie w pełni uzbrojone tereny inwestycyjne, - liczne obiekty historyczne, tradycje związane z wypoczynkiem mieszkańców Łodzi na terenie Kolumny - położenie w obszarze Chronionego Krajobrazu Środkowej Grabi i Zespołu Przyrodniczo Krajobrazowego Doliny Grabi, - ekologicznie czyste tereny. Zadania mające na celu podniesienie atrakcyjności turystycznej Gminy Łask: - opracowanie i konsekwentne wdrażanie Strategii Promocji Gminy i Miasta Łask, - realizacja projektu budowy i rekreacyjnego wykorzystania zbiornika retencyjnego, - budowa i rozbudowa obiektów sportowych i rekreacyjnych, - promowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych gminy i okolic, - wyznaczenie szlaków turystycznych i ścieżek rowerowych, - wyznaczenie miejsc stałego wypoczynku, - promowanie terenów pod budowę obiektów turystycznych, - rewitalizacja staromiejskiej części Miasta, - rewitalizacja zabytkowych willi na terenie Kolumny - rozwój produktu turystycznego gminy, - powstanie i wdrożenie programu Czysta Grabia i Pisia. - Rozwój agroturystyki Zagospodarowanie przestrzenne. Podstawową zasadą polityki przestrzennej Gminy Łask jest stałe dążenie do poprawy ładu przestrzennego wyrażające się w standardach: - ładu społecznego, polegającego na możliwie daleko idącej, powszechnej poprawie warunków życia, w tym m. in. sprawnej dostępności do usług i miejsc pracy; - ładu ekonomicznego, w znaczeniu minimalizacji kosztów utrzymania Gminy, tworzenia udogodnień rozwoju i prowadzenia działalności gospodarczej, minimalizacji obciążeń środowiska i infrastruktury; - ładu estetyczno-funkcjonalnego, w odniesieniu do ładu przestrzennego Gminy, poprawy stanu wizualnego od strony estetycznej i technicznej niektórych jego fragmentów, a także porządkowania zieleni publicznej. - ekologicznych, w sensie poprawy stanu środowiska przyrodniczego, w tym wzmocnienia jego kondycji ekologicznej, walorów użytkowych i zapewnienia stabilnej równowagi; Należy zapewnić odpowiednie warunki utrzymania i rozwoju elementów zagospodarowania kształtujących wizerunek Gminy i Miasta, w szczególności: - zapewnić ochronę najstarszej części Miasta przed ingerencją funkcji kolizyjnych w stosunku do walorów historycznych; - zapewnić utrzymanie i w miarę możliwości zwiększyć tereny zieleni w centrum miasta i w obszarach mieszkaniowych; - zapewnić możliwie intensywne wykorzystanie terenów w obszarze dotychczasowego zainwestowania; - umożliwić racjonalizację wykorzystania terenów przemysłowych w kierunku modernizacji i zmniejszenia negatywnego wpływu dzielnic przemysłowo-składowych na środowisko; - zapewnić możliwości rozwoju (ilościowego i jakościowego) funkcji centralnych o zasięgu subregionalnym; - ułatwiać likwidację funkcji zbędnych, zdegradowanych lub w inny sposób kolizyjnych z pożądanymi kierunkami rozwoju Gminy; - zapewnić szczególną ochronę dominant historycznych gminy oraz stref ekspozycji krajobrazu kulturowego przez przywrócenie ich wartości oraz politykę dbałości o ich zachowanie; 11

12 - traktować Gminę Łask jako jednostkę funkcjonalną tj. niezależnie od przebiegu granic administracyjnych. Główne kryteria oceny możliwości i warunków rozwoju oraz przekształceń powinny być oparte o uwarunkowania ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego. Należy dążyć, by gmina współpracowała z partnerami redukując bariery funkcjonalne i przestrzenne. Istotnymi przesłankami w tym zakresie powinny być: - warunki fizjograficzne terenu; - struktura ekologiczna bezpośredniego otoczenia Gminy; - prawne uwarunkowania; - stan sanitarny środowiska; - rozmieszczenie źródeł uciążliwości i degradacji środowiska. W ramach zasad polityki przestrzennej (przy opracowaniu dokumentów) należy przyjąć: -politykę zmierzającą do utrzymania ciągłości przestrzennej systemu ekologicznego; -politykę modernizacji technicznej urządzeń i obiektów ochrony środowiska. Za wiodące zasady polityki przestrzennej w odniesieniu do kształtowania ciągłości systemu ekologicznego należy przyjąć: -tworzenie kompleksu zieleni chroniącego dolinę rzeki Grabi przed wpływami rolnictwa i osadnictwa (parki, tereny zielone, etc.), -organizowanie wspólnych przedsięwzięć ekologicznych z sąsiednimi samorządami. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalony przez UM w Łasku Uchwałą z dnia r. Nr 33/352/94 dla Miasta oraz Uchwałą Nr 33/353/93 dla Gminy, utracił swą ważność dn. 31 grudnia 2003 r. na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, które unieważniło wszystkie plany uchwalone przed rokiem 1994r. Poniżej prezentujemy orientacyjne wielkości powierzchni terenów niezabudowanych zgodnie z ich przeznaczeniem w wyżej wymienionym planie: - tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności (MW) 132,2 - ha - tereny mieszkaniowe o średniej intensywności (MS, MS/MN, MS/U) 32,5 - ha - tereny zabudowy mieszkaniowej o niskiej intensywności (MN, MN/U) 353,2 - ha - tereny zabudowy mieszkaniowej z dopuszczeniem zabudowy rzemieślniczej i tereny zabudowy zagrodowej (MN/UR, UR/MN, MR) ha - tereny wydzielonych usług kultury (A4UK) 2,33 - ha - tereny wydzielonych usług łączności (C13UŁ) 1,5 - ha - tereny wydzielonych usług zdrowia (UZ) 5,92 - ha - tereny wydzielonych usług sportu (US) 6,3 - ha - tereny wydzielonych usług ogólnospołecznych bez precyzowania programu (U) 51,2 - ha - tereny usług uciążliwych z preferencją dla rolnictwa (RPU) 14,75 - ha - tereny przemysłu, składów itp. (P) 157,46 - ha - tereny zieleni parkowej (także z usługami) (ZP, ZP/KS, ZP/U) 31,95 - ha - tereny zieleni nie urządzonej (Z) 22,5 - ha - tereny zieleni cmentarnej (ZC) 26,18 - ha - tereny ogrodów działkowych i zieleni hodowlanej (ZD, ZB) 73,4 - ha - tereny wydzielone dla obiektów obsługi komunikacyjnej (KS, KK) 7,01 - ha - tereny urządzeń komunalnych (WZ, NO, EE, EC) 20,34 - ha - grunty rolne na glebach chronionych z możliwością zabudowy w ramach strefy rolno-osadniczej - ha. Dnia r. Rada Miejska w Łasku uchwałą Nr XVI/166/2000 uchwaliła Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łask, który jest podstawą przy sporządzaniu planów miejscowych. Wszelkie projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego muszą być zgodne z polityką przestrzenną Gminy określone w studium (ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003r. Nr 80 poz 717). 12

13 Niniejsze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łask wskazuje obszary, dla których należałoby opracować miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W związku z wejściem w życie z dniem r. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uległy zmianie uwarunkowania prawne, tworzenie studium oraz planów miejscowych. Nie jest, więc możliwe zachowanie pełnych zgodności, ustaleń studium z nową ustawą a także z przewidywanymi inwestycjami wynikłymi już po uchwaleniu studium. Ponieważ obszar miasta i gminy nie ma pełnego pokrycia w planach miejscowych, warunki zabudowy i zagospodarowania ustala się w postępowaniu administracyjnym- wydając decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.. W świetle powyższego, wiele terenów będzie można zagospodarowywać na podstawie przepisów Ustawy o Zagospodarowaniu Przestrzennym zawartych w rozdziale 4 (ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu), również dla przypadków braku planu miejscowego. Taki sposób postępowania umożliwi dostosowanie potrzeb inwestycyjnych do zmieniających się realiów w gospodarce, nie powodując dezaktualizacji zapisów planistycznych Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego. Znaczna część Gminy Łask położona jest na terenie Obszaru Chronionego Środkowej Grabi i Zespołu Przyrodniczo Krajobrazowego Doliny Rzeki Grabi. Występują tu liczne zabytki kultury, architektury, przyrody i krajobrazu. Znakomitym zapleczem turystycznym jest Kolumna z rozbudowaną bazą turystyczno-wypoczynkową oraz zapleczem agroturystycznym a także tereny sołectw Aleksandrówek i Rokitnica. Prawnie wydzielone strefy krajobrazu chronionego ( łącznie 728,8 ha) i pomniki przyrody mają na celu zachowanie naturalnej roślinności występującej na terenie Gminy. Obszar chronionego krajobrazu jest kompleksem terenów o różnych typach ekosystemów, a podstawowym założeniem systemu obszarów chronionych jest zachowanie równowagi ekologicznej. Bariery i problemy: - słabo ukształtowane postawy ekologiczne, - duża ilość szamb, - niepełna i niedoskonała kanalizacja deszczowa, - niedostateczne uregulowanie gospodarki wodno ściekowej wód rzeki Grabi i Pisi, - rozproszone i tradycyjne źródła pozyskania energii cieplnej, - uciążliwość przebiegających tras hałas, zanieczyszczenie powietrza, - mała powierzchnia terenów zielonych, - nie spełnianie wszystkich norm przez nieczynne obecnie wysypisko odpadów, - zagrożenia powodziowe. Zadania zmierzające do poprawy sytuacji w Gminie: - uporządkowanie gospodarki wodno- ściekowej, celem przywrócenia jakości wód powierzchniowych do wymaganych standardów - rozbudowa systemu sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej, - eliminacja i utylizacja materiałów budowlanych z materiałów nie ekologicznych, - organizowanie terenów zieleni urządzonej, - rozbudowa ekologicznych systemów grzewczych, - budowa zbiorników retencyjnych na rzece Grabi i Pisi - ograniczenie zanieczyszczeń pochodzących z terenów rolnych, - ograniczenie emisji do powietrza zanieczyszczeń komunikacyjnych oraz komunalnych. 13

14 Infrastruktura techniczna Komunikacja. Miasto ma korzystne połączenia komunikacyjne. W Łasku zbiegają się: drogi krajowe Nr 14 relacji Łódź Wrocław, Nr 12 Łask - Piotrków oraz drogi wojewódzkie: Nr 473 łącząca Łask z Szadkiem i Balinem, Nr 481 Łask Wieluń oraz Nr 483 Łask Częstochowa. Przebiegający przez Łask tranzytowy szlak drogowy spełniający bardzo ważną rolę w układzie komunikacyjnym Polski. Wysoka ranga funkcjonalna dróg przebiegających przez gminę sprawia, że jej rozwój może zależeć od umiejętnego wykorzystania możliwości obsługi transportu drogowego. Jest to okoliczność, która może być wykorzystywana na równi z szansami, jakie stwarza możliwość obsługi turystów poruszających się po trasie Łódź - Wrocław. Ruchliwe trasy nie spełniają jednak w pełni warunków przepustowości tranzytowej przez gminę, a zwłaszcza miasto. Istniejący układ komunikacyjny wymaga pilnego uzupełnienia układem odciążającym centrum miasta od ruchu tranzytowego. Prognozy natężenia ruchu opracowane w oparciu o dane z roku 1999 wskazują, że do roku 2015 natężenie ruch w Gminie wzrośnie średnio o ponad 100%. Istniejący w Łasku węzeł drogowy posiada wysoki stopień kolizyjności. Intensywność ruchu na drodze krajowej powoduje wzrost zagrożenia bezpieczeństwa w układzie ulicznym Miasta i Gminy oraz obniża drożność ruchu tranzytowego. Niezależnie od rozbudowy elementów zewnętrznego układu komunikacyjnego, duże znaczenie posiada usprawnienie systemu ulicznego miasta Łasku przez jego modernizację oraz wzbogacenie wewnętrznej struktury dotyczy to zarówno ulic głównych, zbiorczych, jak i lokalnych. Łączna długość dróg na terenie Gminy wynosi 312,7 km, w tym: 20 km dróg krajowych, 18,4 km wojewódzkich, około 59,4 km powiatowych i 47,7 km dróg miejskich. Drogi miejskie na długości 35,8 km mają nawierzchnię asfaltową. Ich ogólny stan techniczny można określić jako przeciętny. Ogólny stan dróg pod względem wydolności komunikacyjnej na terenie Miasta również należy ocenić jako przeciętny, niekiedy zły, zwłaszcza w odniesieniu do drogi nr 14 ruchu tranzytowego. Bariery i problemy: - niewystarczający stan dróg w stosunku do rosnącego ruchu samochodowego, - ograniczone środki inwestycyjne na rozwój i utrzymanie stanu technicznego ulic, - niedoskonała współpraca z pozostałymi zarządcami dróg, - zły stan dróg stanowi barierę rozwoju przedsiębiorczości, - wzrastające zagrożenie związane ze wzrostem natężenia ruchu tranzytowego, Zadania polegające na poprawie sytuacji: - modernizacja istniejących i budowa nowych dróg gminnych i miejskich; - poszerzenie pasów dróg wojewódzkich i powiatowych; - rozbudowa sieci ulic na terenach przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe i inwestycje; - budowa bezpiecznych przejść dla pieszych oraz wydzielonych tras rowerowych; - wyznaczenie tras turystycznych (szlaki turystyczne, ścieżki rowerowe itp.) Linie kolejowe i inne środki transportu. Przez teren Miasta przebiega linia kolejowa PKP. Istotnym elementem komunikacji zbiorowej na terenie gminy są połączenia autobusowe, które obsługiwane są przez ZKM w Łasku. 14

15 Elektroenergetyka, ciepłownictwo i telekomunikacja. Elektroenergetyka: Sieć energetyczna na terenie Łasku jest dobrze rozwinięta i stanowi jednolity spójny system. Korzystne położenie województwa łódzkiego w stosunku do głównych korytarzy sieci energetycznych wysokich napięć stwarza korzystną sytuację dla inwestorów poszukujących dostępu do źródeł energii oraz umożliwia dalszą rozbudowę sytemu. Tym samym stwarza szansę na pełne pokrycie zapotrzebowania na energię elektryczną przez przemysł i gospodarkę komunalną wpływając pozytywnie na bezpieczeństwo energetyczne obszaru Łasku. W oparciu o stacje elektroenergetyczne zasilane z Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, na obszarze gminy pracuje sieć wysokiego napięcia zasilana liniami napowietrznymi wysokiego napięcia WN -110 kv, sieć średniego napięcia SN -15kV oraz sieć niskiego napięcia. Od kilku lat zużycie energii na terenie Gminy utrzymuje się na jednakowym poziomie. Wykorzystywana moc w wysokości 15 MW, rezerwa kształtuje się na poziomie ok. 17 MW i przekracza aktualne potrzeby gminy. Według prognoz średnioterminowych istniejące rezerwy będą wystarczające na zaspokojenie potrzeb Gminy do roku Miasto i gmina Łask zasilane są napowietrznymi liniami wysokiego napięcia 110 kv. Linie te zasilają dwa Główne Punkty Zasilania, których charakterystyka została przedstawiona w tabeli 8 Tabela Nr 4. Charakterystyka Głównych Punktów Zasilania na terenie Gminy Łask Lp. Nazwa Lokalizacja Napięcie transformacji Ilość transformatoró w Moc transformatorów 1. GPZ Łask 1 ul. Kolejowa 110/15 kv 1 16 MVA 2. GPZ Łask 2 ul. Przemysłowa 110/15 kv 1 16 MVA Źródło: Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta i gminy Łask, 2001r. GPZ 1 zasilany jest linią z kierunku Zduńska Wola, natomiast GPZ 2 z kierunku Pabianic. Zasilanie odbiorców odbywa się poprzez sieć średniego napięcia - stacje trafo 15/0,4 kv oraz sieć niskiego napięcia. Na terenach śródmiejskich funkcjonuje układ sieci kablowo napowietrznych, a na obrzeżach miasta i gminie dostawa energii realizowana jest przez stacje słupowe i wieżowe. Sieć 15 kv jest generalnie zmodernizowana i posiada rezerwy przepustowości, natomiast sieć niskiego napięcia (220 i 380 V) jest w złym stanie technicznym (długie obwody zasilania nie zapewniają dostawy energii o właściwych parametrach). Zadania prowadzące do poprawy sytuacji w Łasku: - wymiana linii napowietrznych niskiego napięcia na linie kablowe; - budowa wydzielonych linii zasilających oświetlenie ulic; - budowa nowych linii średniego napięcia do terenów inwestycyjnych; - budowa nowych, wnętrzowych stacji transformatorowych; - budowa oświetlenia na osiedlach mieszkaniowych i terenach przemysłowych. Problemy: - zadłużenie odbiorców, - niska dynamika wzrostu zapotrzebowania na energię, - stan własności sieci i obowiązków konserwacji trakcji (regulacje prawne). Ciepłownictwo Na terenie miasta i gminy nie funkcjonuje zorganizowana gospodarka cieplna. Zaopatrzenie w ciepło następuje z lokalnych źródeł ciepła kotłowni lokalnych i przemysłowych oraz poprzez ogrzewanie indywidualne. Największa ilość lokalnych kotłowni występuje na terenie miasta Łask i dzielnicy Kolumna. Kotłownie lokalne zaspokajają potrzeby w zakresie centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, natomiast kotłownie przemysłowe produkują ciepło głównie na potrzeby centralnego 15

16 ogrzewania obiektów zakładowych oraz na potrzeby technologiczne zakładów. Kotłownie w większości opalane są węglem oraz koksem (w mieście Łask paliwo węglowe pokrywa 87% potrzeb cieplnych miasta, w gminie paliwo węglowe pokrywa 90% potrzeb). W Projekcie założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta i gminy Łask dokonano inwentaryzacji kotłowni z podziałem na kotłownie o mocy > 1 MWt i kotłownie o mocy < 1 MWt. Na terenie miasta Łask występuje kilkanaście lokalnych systemów ciepłowniczych, zarządzanych przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Łasku. Obecnie systemy te ogrzewają około 50% powierzchni mieszkalnej na terenie miasta. Charakterystykę lokalnych systemów ciepłowniczych miasta przedstawiają tabel 6 i 7. Tabela Nr 5. Wykaz lokalnych i przemysłowych kotłowni na terenie miasta i gminy Łask z uwzględnieniem rodzaju paliwa i mocy;. Właściciel kotłowni Adres Rodzaj paliwa Moc [MWt] Kotłownie o mocy >1 MWt KASTOR S.A. ul. Przemysłowa 12 węgiel 1 Jednostka wojskowa, ul. 9 Maja węgiel 4,2 kotłownia nr 1 Gimnazjum publiczne nr 5 ul. Szkolna 2 olej opałowy/gaz 2,2 z pływalnią Gimnazjum publiczne nr 2 ul. Berlinga 1 koks 1,1 Kotłownie o mocy <1 MWt (moc podano w kwt) LO im. T. Kościuszki ul. Mickiewicza 1 koks 172 TP S.A. ul. Żeromskiego Zespół Szkół Zawodowych ul. 9 Maja 28 koks 200 nr 1 Komenda Powiatowa ul. Strażacka 2 olej opałowy 258 Straży Pożarnej w Łasku Stacja Uzdatniania Wody Ostrów koks 116 Oczyszczalnia ścieków ul. Kilińskiego 102 koks 200 komunalnych Zakład Komunikacji ul. Lutomierska 2 węgiel 550 Miejskiej Przedsiębiorstwo ul. Objazdowa 4 węgiel 200 Komunalne Specjalny Ośrodek ul. Mickiewicza 6 koks 650 Szkolno Wychowawczy Jednostka wojskowa, ul. Jana Pawła II koks 700 kotłownia nr 3 Szkoła Podstawowa Bałucz węgiel 327 Szkoła Podstawowa Okup koks 260 Szkoła Podstawowa Wrzeszczewice olej opałowy 200 Szkoła Podstawowa Wiewiórczyn koks 390 Przedszkole Publiczne Łask - Kolumna koks 290 Gimnazjum Publiczne nr 1 ul. Narutowicza 28 olej opałowy 260 Szkoła Podstawowa Teodory koks 174 Zespół Szkół ul. Toruńska koks 516 Ogólnokształcących Urząd Miejski ul. Warszawska 14 gaz 320 Źródło: Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta i gminy Łask, 2001r. 16

17 Tabela Nr 6. Moc zamówiona na dostawy ciepła z podziałem na grupy odbiorców, kubaturę i powierzchnię ogrzewanych pomieszczeń Gmina Łask (2003). C.0. C.W.u ŁĄCZNIE MOC ZAMÓWIONA [MW] 16, , , Mieszkaniówka 14, , , /budownictwo wielo jednorodzinne/ Pozostałe 1, , , /oświata, handel, usługi w tym w tym opieka zdrowotna/ POWIERZCHNIA [m 2 ] , ,47 Mieszkaniówka , ,87 /budownictwo wielo jednorodzinne/ Pozostałe 17833, ,60 /oświata, handel, usługi i opieka zdrowotna/ KUBATURA OGRZEWANYCH POMIESZCZEŃ [m 3 ] ,78 Mieszkaniówka ,74 /budownictwo wielo i jednorodzinne (91%) Pozostałe 74604,04 /oświata, handel, usługi i opieka zdrowotna (9%) w tym Sieć ciepłownicza w Gminie Łasku liczy łącznie mb w tym mb stanowi sieć rozdzielcza ( 53,86%) oraz mb przyłączenia (46,14%). Dominuje tradycyjna sieć ciepłownicza ( mb, co stanowi 79,02% ogólnej sieci). Sieć preizolowana, energooszczędna stanowi zaledwie 20,98%. Bariery i problemy: - zadłużenie odbiorców, - niska dynamika wzrostu zapotrzebowania na energię, - stan własności sieci i obowiązków konserwacji trakcji (regulacje prawne), - brak funduszy na modernizację i rozbudowę sieci. Zadania do realizacji: - zastosowanie technologii grzewczych pozwalających na zmianę obecnie stosowanego paliwa na przyjazne dla środowiska i energooszczędne; - rozbudowa sieci ciepłowniczej; - wymiana tradycyjnej sieci na preizolowaną; - wymiana instalacji wewnętrznych CO i CW oraz wyposażenie w regulatory pogodowe, regulatory ciśnień oraz liczniki indywidualnego zużycia energii cieplnej; - docieplenie budynków; - automatyka węzłów cieplnych; - modernizacja indywidualnych kotłowni węglowych; - likwidacja systemu ogrzewania piecami węglowymi w budynkach wielorodzinnych. 17

18 Telekomunikacja Na terenie Gminy Łask działa jeden operator stacjonarnej sieci telefonicznej, Telekomunikacja Polska S.A. Liczba abonentów TP S.A. przekroczyła Ponadto działają operatorzy telefonii komórkowej, co uzupełnia ofertę TP S.A. GOSPODARKA WODNO KANALIZACYJNA. Sieć wodociągowa i ujęcia wody. Według danych Urzędu Statystycznego w Łodzi (stan na 31.XII.2002 r.) na terenie gminy miejsko wiejskiej Łask funkcjonuje 190,2 km sieci wodociągowej, w tym w mieście 55,7 km. Miasto Łask zwodociągowane jest w 95%. W gminie znajduje się 31 sołectw, z czego 23 sołectwa są zwodociągowane w 100 %. Sołectwo Bałucz zwodociągowane jest w 79 %, Karszew w 80 %, a Okup Wielki w 90%. Sołectwa - Aleksandrówek, Krzucz, Rembów, Rokitnica nie posiadają sieci wodociągowej. System zaopatrzenia gminy w wodę oparty jest na 4 komunalnych ujęciach wód podziemnych. Są to: ujęcie komunalne Łask - Ostrów, ujęcie komunalne Bałucz, ujęcie komunalne Okup oraz ujęcie Gorczyn. Charakterystyka ujęć wód podziemnych; Ujęcie Łask - Ostrów - pobiera wodę z 4 studni głębinowych. Zaopatruje w wodę następujące miejscowości: Łask + Kolumna, Wola Łaska, Teodory, Ostrów, Orchów, Wiewiórczyn, Wronowice oraz Pogłaszcze. Sumaryczne zasoby eksploatacyjne studni wynoszą 442,20 m 3 /h. Pozwolenie wodno-prawne (Decyzja Urzędu Wojewódzkiego w Sieradzu Nr Oś-6210/1/19/98 z dnia r. określa możliwość całkowitego poboru wody z ujęcia Łask - Ostrów" w ilości 285 m 3 /h. Ujęcie Bałucz - oparte jest na 2 studniach głębinowych ujmujących wody podziemne z utworów kredowych. Obsługuje Bałucz, Stryje Księże, Wola Stryjewska, Wydrzyn + Anielin, Borszewice i Budy Stryjewskie + Stryje Paskowe i Karszew. Sumaryczne zasoby eksploatacyjne studni wynoszą 109,8 m 3 /h. Pozwolenie wodno-prawne zezwala na pobór wody w ilości max. 53,63 m 3 /h (Decyzja OS.6223/1/40/96/97 z dnia r). Ujęcie Gorczyn - oparte jest na wodzie pobieranej z jednej studni głębinowej. Dostarcza wodę do Gorczyna, Łopatek, Sięganowa oraz miejscowości Mauryca. Zasoby eksploatacyjne ujęcia wynoszą 73 m 3 /h. Pozwolenie wodno - prawne (Decyzja OS.VII.6210/1/18/98 z dnia r) określa możliwości poboru wody z tego ujęcia w ilości max. 39,61 m 3 /h. Ujęcie Okup pobiera wodę z jednej studni. Zaopatruje miejscowości Okup + Mikołajówek, Kopyść, Wola Bałucka, Orchów Wesółka. Wielkość zasobów eksploatacyjnych ujęcia wynosi 43 m 3 /h. Pozwolenie wodno prawne zezwala na pobór wody w ilości max. 43 m 3 /h (decyzja OS.6223/6/2002 z dnia r.). Ogólną charakterystykę czynnych ujęć wód podziemnych występujących na terenie gminy Łask przedstawia zamieszczona niżej tabela 9. 18

19 Tabela Nr7. Charakterystyka czynnych ujęć wód podziemnych na terenie miasta i gminy Łask Lp. Nazwa ujęcia Głęboko Statyczne Depresja Wydajność Wiek Lokalizacja [m] wody ść studni zwierciadło [m] ujęcia utworu [m 3 /h] wodonośnego (m p.p.t.) studnia A ,7 7,6 35,85 Cr* 1. studnia A2 Łask , ,70 Cr studnia Ostrów A ,2 5,1 27,10 Cr studnia A ,5 4 57,50 Cr 2. Studnia 50 9,7 10,2 3,67 Cr Bałuc nr 1 Bałucz z Studnia 50 5,6 5,1 3,82 Cr nr 2 3. Gorczyn Gorczyn 54 13,5 5,2 5,10 Q** 4. Okup Okup 58 1,8 5,7 9,15 Q * Cr - kreda **Q - czwartorzęd Źródło: Informacje UM w Łasku, 2004 Łask - Ostrów Na terenie gminy funkcjonują także zakładowe ujęcia wód podziemnych; ujęcie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Łasku wydajność 260,4 m 3 /24h, ujęcie Szpitala w Łasku wydajność 91,9 m 3 /24h, ujęcie w zakładzie Silikaty w Teodorach wydajność 79,9 m 3 /24h, ujęcie SOLVITA Wronowice wydajność 41,0 m 3 /24h, ujęcie KASTOR w Łasku wydajność 20,5 m 3 /24h, ujęcie KOLWIN w Łasku wydajność 20 m 3 /24h, ujęcie MAGNUS w Łasku wydajność 13,5 m 3 /24h. Według danych WIOŚ Delegatura w Sieradzu w 2002 roku w porównaniu z 2001 r. pobór wody z ujęć w gminie zwiększył się o 13%. W 2002 roku na terenie gminy zużycie wody w gospodarstwach domowych wyniosło 763,1 dam 3, (co stanowiło 65 % zużycia wody na terenie powiatu łaskiego) w tym w mieście wartość ta wynosiła 571,6 dam 3. Gmina charakteryzuje się spośród wszystkich gmin powiatu łaskiego największym wskaźnikiem zużycia wody na jednego mieszkańca - 26,6 m 3, a w mieście 29,6 m 3. System kanalizacji i oczyszczalnie ścieków. Według danych uzyskanych z Urzędu Gminy na terenie Miasta Łask funkcjonuje 39,3 km (w tym 34,2 km sieć sanitarna oraz 5,1 km sieć ogólnospławna) sieci kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki do oczyszczalni ścieków komunalnych. Miasto Łask skanalizowane jest w około 65%. Ścieki z terenu miasta oraz ze wsi Wiewiórczyn spływają do kanału przesyłowego o średnicy 800 mm, którym dopływają do Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Łasku. Dzielnica Kolumna skanalizowana jest tylko w 30%. Na terenie miasta Łask funkcjonują dwa systemy kanalizacyjne: system kanalizacji ogólnospławnej system kanalizacji rozdzielczej Kanalizacja ogólnospławna odprowadza ścieki bytowo gospodarcze, przemysłowe i opadowe ze starej części miasta oraz terenów przemysłowych. Kanalizacja nie posiada przelewów burzowych. Kanalizacja sanitarna funkcjonuje głównie na nowych osiedlach mieszkaniowych z budownictwem wielokondygnacyjnym i małokubaturowym (domy jednorodzinne). 19

20 Kanalizacja deszczowa znajduje się na osiedlach mieszkaniowych i wzdłuż nowych ciągów kanalizacyjnych. W przeważającej mierze kanalizacja została włączona do kolektorów zbiorczych kanalizacji sanitarnej. Brak jest urządzeń rozdzielczych kierujących ścieki burzowe bezpośrednio do odbiornika. Kanalizacja przemysłowa odprowadza ścieki z Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Łasku. Na terenie zakładu znajduje się zbiornik uśredniająco wyrównawczy służący do podczyszczania ścieków przemysłowych. Ścieki z zakładu dopływają do kolektora przesyłowego miejskiego, a dalej do oczyszczalni. Na terenie Łasku Kolumny funkcjonuje: kanalizacja sanitarna długość 15,3 km (w ciągłej rozbudowie) kanalizacja przemysłowa długość 0,45 km kanalizacja deszczowa długość 12,5 km kanalizacja ogólnospławna długość 5,1 km. Ścieki z terenów skanalizowanych dopływają do mechaniczno biologicznej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej przy ul. Modrzewiowej na terenie Nadleśnictwa Kolumna oraz częściowo do oczyszczalni w Łasku. Przepustowość oczyszczalni wynosi 120 m 3 /d. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest rów melioracyjny, który dopływa do rzeki Pałusznicy, prawego dopływu rzeki Grabi. Na terenach wiejskich gminy nie funkcjonuje sieć kanalizacyjna (stopień skanalizowania tych obszarów wynosi 3%). Wyjątkiem są wsie Wiewiórczyn (skanalizowana w 10%) oraz Kopyść (skanalizowana w 90 %). Na tych terenach oraz obszarach nieskanalizowanych gminy, ścieki gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych i wywożone taborem asenizacyjnym do punktu zlewnego. Według inwentaryzacji przeprowadzonej przez Urząd Miejski w Łasku na terenie gminy znajduje się około 636 szamb. Tabela Nr 8. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej na terenie Gminy Łask. Stan na dzień Sieć rozdzielcza Przyłącza 31 grudnia Długość [km] Nowo Długość [km] Liczba [szt.] Nowe [szt.] wybudowana [km] ,1 2,2 10, ,1 0 10, ,1 10, Tabela Nr 9. Rozdzielcza sieć kanalizacyjna - rodzaje zastosowanych przewodów kanalizacyjnych. Rodzaj przewodów Długość [m] Rok odbioru Rury betonowe 8.919, Rury kamionkowe , Rury żeliwne 8, Rury PCV 195, Tabela Nr 10. Zestawienie ilości odprowadzonych ścieków w latach