Józef Ignacy Kraszewski

Transkrypt

1 Józef Ignacy Kraszewski

2 Dzieciństwo Urodził się 28 lipca 1812 roku w Warszawie w ziemiańskiej rodzinie Jana i Zofii z Malskich, gdzie jego matka szukała schronienie przed wojskami francuskimi Wychował się w Romanowie w powiecie włodawskim pod opieką babci Zofii Malskiej i prababci Konstancji Nowowiejskiej- do dziś w Romanowie jest muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego. Był najstarszym z 5 rodzeństwa. Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Romanowie

3 Młodość W latach kształcił się w szkole wydziałowej w Białej Podlaskiej, zwanej wówczas Akademią Bialską, od 1826 do 1827 w szkole wojewódzkiej w Lublinie, wreszcie od 1827 do 1829 roku w gimnazjum w Świsłoczy, gdzie zdał egzamin dojrzałości. Ławeczka- pomnik Kraszewskiego w Białej Podlaskiej

4 Studia We wrześniu 1829 roku podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wileńskiego, wkrótce przeniósł się na literaturę. Pod pseudonimem Kleofasa Fakunda Pasternaka ogłaszał pierwsze utwory literackie drukowane w petersburskim,,bałamucie (1830) i wileńskim,,noworoczniku Litewskim (1831). Brał aktywny udział życiu studenckim, w także w gronie spisków. Uniwersytet Wieleński

5 Aresztowanie 3 grudnia 1830 wraz z grupą młodzieży został aresztowany. Pobyt w więzieniu(potem szpitalu więziennym) trwał do marca 1832; Kraszewski otrzymał nakaz osiedlania się w Wilnie z dozorem policyjnym, ale tylko do końca 1832 roku. Od grożącej mu branki do wojska na Kaukaz uratowało go wstawiennictwo ciotki u gubernatora. W późniejszych latach twierdził, że w początkowej fazie procesu był nawet skazany na śmierć. Wyniósł z tego okresu stosunek do zbrojnej walki powstańczej- odniósł się do niej ze zrozumieniem ale i niechęcią, brakiem wiary w powodzenie.

6 Pobyt w Wilnie W okresie przymusowego pobytu w Wilnie prowadził historyczne badania źródłowe, co po latach zaowocowało m.in. czterotomową historię tego miasta, Wilno od początków jego do roku 1750, spisywaną w latach , a także kilkoma powieściami. Zaangażował się w popularyzację źródeł historycznych, inicjował wydawanie pamiętników i diariuszy. Z wielu takich źródeł korzystał w swojej twórczości. Tak dziś wygląda Wilno

7 Pobyt w Dołdze- zawarcie związku małżeńskiego Niedługo po pobycie w Wilnie osiedlił się w rodzinnej wsi Dołha, gdzie u boku ojca nabierał doświadczenia w pracy gospodarskiej. Wkrótce 10 czerwca 1838 roku zawarł związek małżeński z Zofią Woroniczówną. Zofia Woroniczówna

8 Zmiana miejsca zamieszkania- podróże Wraz z żoną w 1838 roku osiedlili się na Wołyniu. Początkowo był dzierżawcą wsi Omelno (powiat łucki), następnie w 1840 roku zakupił wieś Gródek koło Łucka. Tam obok codziennych zajęć gospodarskich, musiał zmierzać się z procesem o zatajone zadłużenie ciążące na wiosce. Odbył w tym okresie kilka podróży, m.in.. do Kijowa i Odessy, które zaowocowały Wspomnieniami Odessy, Jedyssanu i Budżaku ( ). w 1846 roku gościł w Warszawie. W 1848 Kraszewski sprzedał Gródek i przeniósł się do kolejnego Nabytku- wsi Hubin. Stąd, zrażony niepowodzeniami gospodarki i przymuszony koniecznością kształcenia czwórki dzieci przeniósł się w 1853 do Żytomierza, gdzie mieszkał do 1860, pracując jako kurator szkolny.

9 Dzieci Kraszewski miał czwórkę dzieci: - Konstancja, ur. 1839, - Jan, ur. 1841, - Franciszek, ur. 1843, - Augusta, ur Dbał o ich wykształcenie. Był gotowy zmienić środowisko, miejsce zamieszkania, aby zapewnić im dobry rozwój. Żytomierz- miasto dzieciństwa dzieci Kraszewskiego

10 Pobyt w Żytomierzu Kraszewski cieszył się rosnącą sławą jako pisarz. Mimo pełnionych godności szlacheckich dostrzegał problemy społeczne i występowanie przeciwko systemowi pańszczyźnianemu ogłosił m.in. memoriał popierający projekt nadania ziemi chłopom. Wkrótce, po odbyciu w 1858 półrocznej podróży po Europie, nabrał takżę sympatii do idei demokratycznych i gospodarczych zachodniej Europy. Równocześnie nie zaniedbuje działalności literackiej i wydawniczej, między innymi w latach redaguje wileńskie Athenaeum', od roku 1837 jest współpracownikiem Tygodnika Peterburskiego, od roku 1851 Gazety Warszawskiej.

11 Powrót z podróży Po powrocie z podróży pisarz ostatecznie poróżnił się ze środowiskiem szlachty wołyńskiej i podjął decyzję o przeniesienie do Warszawy. Został redaktorem Gazety Wyborczej (1859). Propagował m.in.. kapitalistyczne formy gospodarki rolniczej, inwestycje, rozwój kolei. Dalej jednak odbywał podróże zagraniczne, był w Belgii, Francji, Włoszech, Rosji. Angażował się w działalność polityczną emigracji. Jednak jako zdecydowany krytyk polityki margrabiego Wielkopolskiego, pod koniec stycznia 1863 roku został zmuszony do opuszczenia Warszawy. Wyjechał do Drezna.

12 Drezno W Dreźnie od czasów rozbiorów jednym z głównych ośrodków polskiej emigracji, zajął się pomocą dla szukających schronienia za granicą powstańców styczniowych. Był kierownikiem powstańczej placówki dyplomatycznej w Dereżnie. W pracy literackiej skupił się na publicystyce politycznej, pod pseudonimem Bogdan Bolesławita ogłosił szereg powieści o tematyce powstańczej.

13 Lwów Jako doświadczony dziennikarz podją w 1865 pracę redaktora tworzonego we Lwowie pisma Hasło. Spotkał się z dużym zawodem- nie otrzymał zezwolenia na pobyt we Lwowie i został zmuszony do współpracy na odległość, nie mógł też forsować swoich poglądów. Ostatecznie Hasło upadło po pół roku.

14 Osiedlanie się Mimo niepowodzenia we Lwowie pisarz nadal planował osiedlenie się w Galicji. W 1866 został obywatelem Krakowa, a wkrótce Austrii. Plany pozostania na stałe zostały podważone obserwacjami poczynionymi w Galacji. Wyrazem tego stała się klęska Kraszewskiego w staraniach o kadrę literatury polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po kolejnym niepowodzeniu założył w 1868 własną drukarnię. Został zmuszony do odsprzedania jej ze stratą finansową.

15 Poświęcenie literaturze Od roku 1873 poświęca się wyłącznie pracy literackiej. Parokrotnie w okresie drezdeńskim odwiedzał Galicję i Poznańskie, w roku 1879 podczas jubileuszu pięćdziesięciolecia pracy literackiej entuzjastycznie przyjmowany w Krakowie, w r we Lwowie założył Macierz Polską. W roku 1883 aresztowany w Patrice Mac- MahonBerlinie pod zarzutem działalności wywiadowczej na rzecz Francji (Kraszewski finansował z własnych pieniędzy sieć wywiadowczą z pobudek patriotycznych. W uznaniu zasług prezydent Francji, marszałek, chciał nadać Kraszewskiemu Krzyż Komandorski Legii Honorowej). Na procesie w Lipsku został skazany na 3 i pół roku więzienia w twierdzy w Magdeburgu.

16 Choroba i śmierć Z powodu choroby płuc w 1885 roku został wypuszczony za kaucją z więzienia. Wyjechał do Szwajcarii, a później do San Remo. Zmarł 19 marca 1887 roku w Genewie, został pochowany 18 kwietnia w krypcie zasłużonych na Skałce w Krakowie.

17 Twórczość W licznych utworach zawarł obraz współczesnego mu społeczeństwa oraz polskiej narodowej przeszłości. W powieściopisarstwie Kraszewskiego wyróżnić można trzy okresy: młodzieńczy ( ), wołyńsko-warszawski ( ) i okres drezdeński (od 1863). Po cyklu powieści współczesnych i ludowych ostatni okres twórczości obfitował w powieści historyczne, dotyczące zarówno czasów starożytnych (Rzym za Nerona), XV wieku (Krzyżacy 1410), wieku XVIII (trylogia saska oraz późniejsze Saskie ostatki), jak i innych, np. Sto diabłów, Macocha, Warszawa Niezwykle płodny, zadziwiający ogromem swych prac, Kraszewski napisał i wydał około 600 tomów, nie licząc w tym pracy redakcyjnej, mnóstwa artykułów w czasopismach i olbrzymiej korespondencji prywatnej. Najważniejszym działem twórczości Kraszewskiego są powieści, w ciągu 57 lat napisał ich 232, w tym 144 powieści społecznych, obyczajowych i ludowych, 88 historycznych. Stał się w nich wychowawcą narodowym we wszelkich kierunkach pracy oświatowej, naukowej i społecznej.

18 Utwory Najbardziej znane utwory: - Stara Baśń Ulana, -Krzyżacy: fragment:...król zjechał właśnie z nadbrzeża jeziora i udał się na lewe skrzydło do polskich chorągwi, gdzie miał pasować całą gromadę rycerzy, gdy nagle dano mu znać, iż dwóch heroldów zjeżdża do krzyżackiego wojsko. Serce Władysława zabiło nadzieją. -Nuże ze sprawiedliwym pokojem jadą! -Daj Bóg- odrzekli duchowni... -Złote jabłko, -Zygmuntowskie czasy. -

19 Pomniki i tablice - Ławeczka Józefa Ignacego Kraszewskiego w Białej Podlaskiej

20 -Pomnik Józefa Ignacego Kraszewskiego w Krynicy

21 -Tablica pamiątkowa na frontowej ścianie Domu Kraszewskiego przy ulicy Mokotowskiej w Warszawie

22 -Dwujęzyczna ukraińsko- polska tablica upamiętniająca pobyt Kraszewskiego w Żytomierzu, -i wiele innych pomników i tabli.

23 Patron Kraszewski jest patronem wielu szkół m.in. Publicznego Gimnazjum numer 1 w Jelnicy czy I Liceum Ogólnokształcącego w Białej Podlaskiej. W 2012 roku został uznany przez Sejm RP patronem tego roku. Jest on dla wszystkich znanym pisarzem powieści historycznych i powieściopisarzem.

24 KONIEC Wykonała Paulina Michalak kl. II b