WOJEWÓDZKIE BIURO GEODEZJI I TERENÓW ROLNYCH W GDAŃSKU

Transkrypt

1 WOJEWÓDZKIE BIURO GEODEZJI I TERENÓW ROLNYCH W GDAŃSKU wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, działająca w formie jednostki budżetowej finansowana z budżetu Województwa Pomorskiego nadzór nad działalnością Biura sprawuje Zarząd Województwa Pomorskiego Zadania marszałka realizowane przez jednostkę organizacyjną opracowała: mgr inż. Ewa Witkowska Dyrektor WBGiTR w Gdańsku Gdańsk, r.

2 Rys Historyczny Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych prowadzi swoją działalność - w różnych formach organizacyjnych pod różnymi nazwami i w różnych formach podległości - już 70 lat. W pracy swojej ukierunkowane były zawsze na potrzeby dwóch najważniejszych kontrahentów: 1.Społeczności wiejskich w zakresie geodezyjnej obsługi gospodarki ziemią oraz procesów inwestycyjnych na wsi. 2. Państwa - przy realizacji zadań wynikających z aktualnie obowiązującej,,polityki rolnej". Do najbardziej znaczących zaliczyć należy: I. a) reformę rolną; b) powszechną gleboznawczą klasyfikację gruntów; c) założenie i prowadzenie ewidencji gruntów; d) scalenia i wymiany gruntów w celu zagospodarowania PFZ e) porządkowanie stanu prawnego nieruchomości rolnych (akty własności ziemi). II. a) komunalizacja mienia Skarbu Państwa; b) przygotowanie dokumentacji geodezyjno-prawnej niezbędnej do przejęcia gruntów rolnych Skarbu Państwa; c) opracowanie części opisowej ewidencji gruntów w systemie informatycznym.

3 Rys Historyczny WBGiTR w Gdańsku działało do r. na podstawie zarządzenia nr 159/91 Wojewody Gdańskiego z dnia 31 grudnia 1991 roku w sprawie utworzenia WBGiTR w Gdańsku w formie zakładu budżetowego częściowo dotowanego z budżetu państwa. Od dnia roku WBGiTR w Gdańsku stało się jednostką samorządową podlegającą Samorządowi Województwa Pomorskiego, na podstawie art. 25 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 roku Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, działającą w formie zakładu budżetowego. W roku 2006 Sejmik Województwa Pomorskiego podjął decyzję o zmianie formy organizacyjno-prawnej Biura z zakładu budżetowego na jednostkę budżetową. Przekształcenia zakładu budżetowego w inną formę organizacyjno-prawną wymaga, zgodnie z przepisami o finansach publicznych, jego likwidacji. Proces likwidacji WBGiTR w Gdańsku rozpoczął się z dniem r i zakończył z dniem r.

4 Przepisy prawne -WBGiTR w Gdańsku - jednostki budżetowej Biuro jako jednostka budżetowa od dnia r. działa na podstawie m.in. przepisów: 1. ustawy z r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną; 2. ustawy z r. - o samorządzie województwa; 3. ustawy z r. o finansach publicznych; 4. Statutu WBGiTR w Gdańsku.

5 Prawne umocowania Zarząd Województwa wykonuje zadania województwa przy pomocy urzędu marszałkowskiego i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych lub wojewódzkich osób prawnych. PODSTAWA art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa

6 Zadania podstawowe WBGiTR w Gdańsku 1. Prace scaleniowo-wymienne przypisane ustawą o scalaniu i wymianie gruntów. 2. Zadania z zakresu geodezji i kartografii przypisane marszałkowi ustawą Prawo geodezyjne i kartograficzne. 3. Zadania przypisane marszałkowi ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych 4. Prace geodezyjne i kartograficzne określone ustawami i aktami prawnymi służące realizacji zadań o charakterze wojewódzkim w tym dla zadań leżących w zakresie wszystkich wojewódzkich jednostek organizacyjnych ZDW w Gdańsku i ZMiUW WP w Gdańsku. 5. Prace geodezyjne i kartograficzne wynikające z zawartych porozumień z administracją rządową i jednostkami samorządu terytorialnego; 6. Inne czynności zlecone odrębnymi decyzjami przez Zarząd Województwa Pomorskiego - obsługa geodezyjna PKM S.A.

7 Prawne umocowania Samorząd Województwa Pomorskiego jest ustawowo odpowiedzialny za: 1. modernizację obszarów wiejskich brak definicji w słowniku przyjmuje się, że są to prace związane z przebudową struktury agrarnej tzw. prace urządzeniowo-rolne. (zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa) cyt. samorząd województwa wykonuje zadanie o charakterze wojewódzkim w szczególności w zakresie ( ) modernizacji terenów wiejskich.

8 Prawne umocowania Samorząd Województwa Pomorskiego jest ustawowo odpowiedzialny za: 2. programowanie i koordynację prac urządzeniowo-rolnych prace urządzeniowo-rolne nie posiadają w Polsce jednoznacznej definicji. Według Polskiej Normy to zabiegi techniczne i organizacyjne w ramach urządzeń rolnych obejmujące, miedzy innymi: -scalenia gruntów, -modernizację i budowę sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych, -modernizację i budowę innych urządzeń infrastruktury technicznej, -rekultywację i użyźnianie użytków rolnych, zapobieganie zjawiskom erozji gleb. POLSKA NORMA PN-R (zgodnie z art. 7c ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne) ww. zadanie jest zadaniem marszałka województwa z zakresu administracji rządowej.

9 Prawne umocowania Samorząd Województwa Pomorskiego jest ustawowo odpowiedzialny za: 3. koordynację i wykonanie prac scaleniowo-wymiennych (zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów) prace scaleniowo-wymienne koordynuje i wykonuje samorząd przy pomocy przekazanych mu jednostek organizacyjnych zgodnie z odrębną ustawą.

10 Cele - Prac urządzeniowo-rolnych Główne cele, którym służą prace urządzeniowo-rolne to: Cel 1 - kształtowanie struktury obszarowej gospodarstw rolnych, która uwzględnia szereg prac związanych bezpośrednio ze scaleniem gruntów, w tym: likwidację szachownicy gruntów i poprawę kształtu rozłogów gospodarstw rolnych, dokonanie zmian w wielkości posiadania i użytkowania ziemi, dostosowanie rozłogów gruntów do przebiegu obiektów liniowych o znaczeniu ponadgminnym oraz do zabiegów przeciwerozyjnych.

11 Cele - Prac urządzeniowo-rolnych Cel 2 ochrona środowiska i krajobrazu: dostosowanie struktury użytkowania ziemi do warunków naturalnych, rekreacyjne zagospodarowanie terenów rolnych, wyznaczenie obszarów chronionego krajobrazu. Cel 3 - podniesienie produkcyjności gleb: przeprowadzenie zabiegów przeciwerozyjnych, poprawa stosunków rolnych zabiegami melioracyjnymi, rekultywacja gruntów zdegradowanych i zdewastowanych.

12 Cele - Prac urządzeniowo-rolnych Cel 4 infrastruktura techniczna ze szczegółowymi uwzględnieniem budowy, modernizacji, korekty układu dróg transportu rolnego: analiza stanu dróg transportu rolnego oraz nasycenia obszaru infrastrukturą drogową, budowa lub modernizacja dróg. Cel 5 - odnowa wsi: uporządkowanie gruntów, renowacja budynków, pomników.

13 Prace urządzeniowo-rolne a scalanie gruntów Scalanie gruntów jest centralnym i podstawowym zabiegiem urządzeniowo-rolnym będąc jednym z elementów urządzeń rolnych Nie można jednak pojęcia scalanie gruntów zastępować pojęciem prace urządzeniowo-rolne i odwrotnie scalanie gruntów (wcześniej komasacja) jest jedynym zabiegiem urządzeniowo-rolnych zdefiniowanym ustawowo w ustawie z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów

14 Prace urządzeniowo-rolne a scalanie gruntów prace będące zadaniami z zakresu administracji rządowej - powierzono odpowiednio marszałkom i starostom oraz gminie jako zadanie własne Marszałkom powierzono m.in. programowanie i koordynacja prac urządzenioworolnych Starostom powierzono m.in. realizację zadań związanych z przebudową struktury agrarnej tj. scalenia i wymiana gruntów Gmina jako zadanie własne ma opracowanie materiałów do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w części dotyczącej rolniczej przestrzeni produkcyjnej, opracowanie planów urządzeniowo-rolnych czy projektów granicy polno-leśnej.

15 Prace urządzeniowo-rolne/pojęcia Programowanie prac urządzeniowo-rolnych jest to określenie i wskazanie : 1. rodzaju i zakresu niezbędnych zabiegów urządzeniowo-rolnych, 2. ustalenie kolejności wykonywania zabiegów urządzeniowo-rolnych, jako niezbędnych działań wpływających na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich poprzez zorganizowanie przestrzeni, w sposób umożliwiający jak najlepsze jej wykorzystanie dla potrzeb rolnictwa, - poprawę struktury obszarowej gospodarstw, - stworzenie podstaw dla rozwoju wsi i gospodarstw rolnych, - poprawy warunków życia i pracy ludności, - oraz ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego.

16 Prace urządzeniowo-rolne/pojęcia Program prac urządzeniowo-rolnych jest pomocny w planowaniu i określeniu priorytetowości wykonywania zabiegów / prac urządzeniowo-rolnych takich jak: scalenia i wymiany gruntów, transformacje użytków, regulacje stosunków wodnych, budowa i przebudowa dróg transportu rolnego, zalesienia gruntów.

17 ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH KSZTAŁTOWANIE I PROWADZENIE POLITYKI PRZESTRZENNEJ NA TERENIE GMINY KSZTAŁTOWANIE ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Określenie polityki przestrzennej gminy, kierunki zmian w strukturze gminy oraz w przeznaczeniu terenu Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Ustalenie przeznaczeń terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego, określenie linii rozgraniczających tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach gospodarowania Plany urządzeniowo-rolne gmin Projekty urządzeniowo-rolne wsi Założenia do projektu scalenia gruntów

18 Korelacja między studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania oraz miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a planem urządzeniowo-rolnym gminy Plany urządzeniowo-rolne wspólnie z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego powinny określać kierunki rozwoju gminy i wsi. Metodologia planowania przestrzennego nie dostosowała się do zmiany systemowej, którą zapoczątkowała w Polsce transformacja polityczna z przełomu W związku z tym planowanie wsi nie radzi sobie z występującymi w obszarach wiejskich problemami przestrzennymi.

19 Korelacja między studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania oraz miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a planem urządzenioworolnym gminy Istniejące opracowania planistyczne gmin tj.: strategie rozwoju, studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie ujmują w sposób szczegółowy zagadnień przydatnych do podejmowania decyzji, które leżą w kompetencji urzędów na różnych szczeblach zarządzania.

20 Korelacja między studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania oraz miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a planem urządzenioworolnym gminy W chwili obecnej nie ma żadnych aktów prawnych kompleksowo normujących zarówno sporządzanie Planów urządzeniowo-rolnych czy Projektów urządzeniowo-rolnych, jak i systematyzujących zależności pomiędzy poszczególnymi rodzajami prac. Stąd, gminy nie mają żadnego obowiązku prawnego do sporządzania takich opracowań.

21 Prace geodezyjno-urządzeniowo- rolne W latach Departament Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Marszałkowskiego wspólnie z samorządową jednostką organizacyjną Wojewódzkim Biurem Geodezji i Terenów Rolnych w Gdańsku dokonał rozpoznania w sprawie potrzeb prac geodezyjno-urządzeniowych na terenie gmin i powiatów województwa pomorskiego. Zestawienia powyższych wniosków dokonano w opracowaniu Programowanie i koordynacja prac urządzeniowo-rolnych. Opracowanie zobrazowało potrzebę wykonania prac urządzenioworolnych wg wniosków złożonych przez jednostki samorządowe (gminy, starostwa), w tym potrzebę wykonania scaleń lub wymiany gruntów na terenie województwa pomorskiego.

22 Władysławowo Legenda: Scalenia wskazane na pow. obszaru Krokowa POWIAT PUCKI Choczewo Łeba Jastarnia Miasto Puck Wicko Puck Gniewino Smołdzino POWIAT LĘBORSKI Wejherowo Miasto Ustka Miasto Wejherowo POWIAT WEJHEROWSKI Nowa Wieś Ustka Łęczyce Słupsk Kosakowo Rumia Luzino Miasto Lębork POWIAT SŁUPSKI MIASTO GDYNIA Damnica MIASTO SŁUPSK Szemud Potęgowo Linia MIASTO SOPOT Cewice Kartuzy Kobylnica Dębnica Kaszubska Przodkowo Sierakowice Czarna Dąbrówka Kartuzy Miasto POWIAT KARTUSKI Chmielno Miasto Żukowo Kołczygłowy Sztutowo Stegna Żukowo Trzebielino Przywidz Parchowo Borzytuchom Kępice Nowy Dwór Gd. Pszczółki Trąbki Wielkie Bytów Lichnowy Miasto Kościerzyna Studzienice Skarszewy Lipusz Liniewo Kościerzyna POWIAT MALBORSKI Miasto Tczew Tczew Miasto Skarszewy Malbork Stare Pole Starogard Gd. Dziemiany Lipnica Miasto Malbork Miłoradz POWIAT KOŚCIERSKI Miastko Miasto Miastko Miasto Nowy Staw Nowy Staw Nowa Karczma Tuchomie Subkowy Dzierzgoń Stara Kiszewa Miasto Starogard Gd. Karsin Brusy Koczała Zblewo Stary Targ Pelplin Miasto Pelplin Miasto Sztum Sztum Miasto Brusy POWIAT STAROGARDZKI Czarna Woda Lubichowo Przechlewo POWIAT CHOJNICKI Czersk Rzecznica POWIAT CZŁUCHOWSKI Człuchów Miasto Człuchów Czarne Miasto Debrzno Miasto Czersk Osieczna Stary Dzierzgoń Bobowo Ryjewo Mikołajki Pomorskie POWIAT Miasto TCZEWSKI Skórcz Gniew Morzeszczyn Prabuty Miasto Skórcz Kwidzyn Miasto Prabuty Gniew Chojnice Osiek Miasto Chojnice Miasto Dzierzgoń POWIAT SZTUMSKI Kaliska Konarzyny Debrzno Suchy Dąb POWIAT GDAŃSKI Miasto Bytów POWIAT BYTOWSKI Miasto Nowy Dwór Gd. Ostaszewo Pruszcz Gd. Stężyca POWIAT NOWODWORSKI Cedry Wielkie Miasto Pruszcz Gd. Somonino Sulęczyno Krynica Morska MIASTO GDAŃSK Kolbudy Miasto Kępice - 25% 50% - 50,1% 75% - > 75% Hel Reda Główczyce Miasto Kwidzyn Smętowo POWIAT KWIDZYŃSKI Sadlinki Gardeja

23 Potrzeby prac scaleniowych w Polsce wg gmin ( opracowanie Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach ) l.p. Powiat Gmina 1 Bytowski Borzytuchom Wskazane 2 Bytowski Miastko 3 Chojnicki Konarzyny > 50% obszaru gminy 4 Człuchowski Koczała Wskazane 5 Człuchowski Rzeczenica Wskazane 6 Człuchowski Czarne Wskazane 7 Człuchowski Przechlewo 8 Człuchowski Przechlewo 9 Człuchowski Przechlewo 10 Człuchowski Debrzno 11 Gdański Cedry Wielkie Wskazane Opracowanie pn. Kompleksowe scalanie gruntów rolnych i leśnych oraz jego wpływ na środowisko przez IUNG-PIB Puławy 2006r Od 20-50% obszar gminy

24 Potrzeby prac scaleniowych w Polsce wg gmin ( opracowanie Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach ) Opracowanie pn. Kompleksowe scalanie gruntów rolnych i leśnych oraz jego wpływ na l.p. Powiat Gmina środowisko przez IUNG-PIB Puławy 2006r Od 20-50% obszar gminy > 50% obszaru gminy 12 Pucki Puck Wskazane 13 Pucki m.jastarnia 14 Pucki Krokowa 15 Kartuski Przodkowo 16 Kartuski Sierakowice 17 Kartuski Chmielno 18 Kwidyński Ryjewo 19 Kwidyński Ryjewo 20 Malborski Stare Pole Wskazane 21 Słupski Główczyce Wskazane 22 Słupski Smołdzino Wskazane 23 Słupski Dębnica Kaszubsk Wskazane 24 Sztumski Dzierzgoń

25 ZESTAWIENIE POTRZEB SCALENIOWYCH WOJ. POMORSKIEGO NA PODSTAWIE DEKLARACJI GMIN I POWIATÓW L.p. Powiat Gmina Obręb Przewidywany areał (w ha) 1 bytowski Miastko Pasieka ca 150 ha 2 chojnicki Konarzyny ca 70 ha 3 człuchowski Przechlewo Rudniki 374 ha 4 Garbek 346 ha 5 Przechlewo 2097 ha 6 Debrzno Słupia 1431 ha 7 Stare Gronowo 2507 ha 8 Cierznie 1513 ha 9 pucki m. Jastarnia 10 ha 10 Krokowa Lubkowo 50 ha 11 kartuski Przodkowo 30% pow. gminy 2500 ha 12 Sierakowice 25% pow. gminy 4550 ha 13 Chmielno 400 ha

26 ZESTAWIENIE POTRZEB SCALENIOWYCH WOJ. POMORSKIEGO NA PODSTAWIE DEKLARACJI GMIN I POWIATÓW L.p. Powiat Gmina Obręb Przewidywany areał (w ha) 14 kwidzyński Ryjewo Rudniki 643 ha 15 Mątowskie Pastwiska 590 ha 16 Jarzębina 848 ha 17 słupski Dębnica Kaszubska 30% pow. gminy 9000 ha 18 sztumski Dzierzgoń 1200 ha

27 Zapotrzebowanie na scalenia i wymianę gruntów w województwie pomorskim na podstawie przeprowadzonych opracowań i analiz potrzeb scaleniowych wykonanych w latach przez WBGiTR w Gdańsku ca ilość ha objętych potrzebą postępowania scaleniowego i lp. powiat gmina obręb wymiennego Miastko Pasieka bytowski Borzytuchom różne chojnicki Konarzyny różne 2100 Debrzno Cierznie, Słupia, Stare Gronowo człuchowski Przechlewo Przechlewo, Garbek, Rudniki 3000 Pruszcz Gdański Krępiec, Mokry Dwór 650 Przywidz Sucha Huta, Olszanka, Częstocin, Stara Huta, Trzepowo gdański - ziemski Cedry Wielkie różne 3000 Sierakowice Smolniki, Borowy Las, Sierakowska Huta, Gowidlino 2700 Przodkowo Barwik, Pomieczyno,Rąb, Szarłata kartuski Chmielno część kościerski brak danych 7 kwidzyński Ryjewo Barcice lęborski brak danych Stare Pole Kławki, Ząbrowo, Złotowo malborski Stare Pole Klecie, Szlagnowo nowodworski Ostaszewo Ostaszewo, Palczewo, Nowa Kościelnica 2650 Jastarnia m.jastarnia 100 Krokowa Lubkowo pucki różne 3650 Dębnica Kaszubska różne 3000 Kobylnica różne 2600 Główczyce różne słupski Smołdzino różne starogardzki brak danych 14 sztumski Dzierzgoń Stary Dzierzgoń tczewski brak danych 16 wejherowski Szemud różne 4000 razem w zaokrągleniu

28 Scalanie w województwie pomorskim Dla zdeklarowanych, co do potrzeby przeprowadzenia prac scaleniowych gmin i powiatów w ramach posiadanych środków z budżetu państwa dział 010 Rolnictwo i Łowiectwo, Biuro opracowało dokumentację urządzeniowo-rolną w ramach: I. Zadań przypisanych marszałkowi ustawą prawo geodezyjne i kartograficzne; Monitorowanie zmian w sposobie użytkowania gruntów oraz ich bonitacji na obszarach wiejskich art. 7c ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989 r. Analiza zmian w strukturze agrarnej oraz programowanie i koordynacja prac urządzenioworolnych art. 7c ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989 r.

29 Scalanie w województwie pomorskim II. Zadań przypisanych staroście ustawą o scalaniu i wymianie gruntów Na podstawie Porozumień ze Starostami Powiatów realizowane są prace związane z przygotowaniem obiektów scaleniowych polegające na wykonaniu opracowań pn. Analiza do opracowania założeń scaleniowych dla obiektów na obszarze gminy w tym studium władania. 1. Analiza wykonywana jest na podstawie opracowań tabelarycznych i graficznych. 2. Analizie podlega: struktura użytkowania gruntów, struktura użytków rolnych, struktura własnościowa, struktura obszarowa gospodarstw rolnych, struktura rozdrobnienia gruntów rolnych, gruntów dzierżawionych i różniczan. 3. Formułowane są wnioski w sprawie zakresu prac urządzeniowo-rolnych w tym prac scaleniowych i zagospodarowania terenu.

30 Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów Podstawowe kryterium prac scaleniowych to: - aktualizacja klasyfikacji gleboznawczej gruntów -aktualizacja ewidencji gruntów i budynków - regulacja granic działek rolnych lub nieruchomości

31 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 1. Doprowadzenie do zgodności stanu istniejącego w ewidencji gruntów ze stanem faktycznym na gruncie, w tym w szczególności zagadnień związanych z klasyfikacją gruntów.

32

33 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 2. Poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych.

34 Nieaktualny przebieg dróg (niektóre nie istnieją w terenie) Kontury nie pokrywające się ze stanem faktycznym w terenie Obręb Barwik Opracowanie własne WBGiTR w Gdańsku

35 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 3. Zmniejszenie ilości działek w poszczególnych gospodarstwach rolnych.

36 Zmniejszenie ilości działek w poszczególnych gospodarstwach rolnych. Największe gospodarstwo w obrębie to gospodarstwo o powierzchni 16,39ha na które składa się 12 działek ewidencyjnych o średniej powierzchni działki 1,37ha i przedzielone jest siecią dróg dojazdowych. Położenie największego z gospodarstw w obrębie Barwik (łącznie 16,39ha liczba działek 12) Obręb Barwik Opracowanie własne WBGiTR w Gdańsku

37 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 4. Wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych dostosowanej do współcześnie stosowanych maszyn rolniczych w tym siedlisk rolniczych.

38 Wytyczenie i urządzenie dróg transportu rolnego.

39 Dojazd do siedlisk (np. siedlisko B) obywa się przez teren innego gospodarstwa rolnego. Gospodarstwa przestawione na rysunku nie mają zapewnionego dojazdu do dróg publicznych. Dojazd ten odbywa się po przez działki stanowiące własność innych właścicieli. Obręb Szarłata Opracowanie własne WBGiTR w Gdańsku

40 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 5. Wyznaczenie granicy rolno leśnej. Zdjęcie WBGiTR w Gdańsku Obręb Rąb

41 Wyznaczenie granicy rolno-leśnej. brak dojazdu

42 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 6. Poprawa użytkowania działek w stosunku do sieci dróg. Granice działek rolnych na obszarze wiejskim określane są przez naturalne granice stanowione przez rowy, drogi czy miedze.

43 obecnie od rozjazdu całkowity brak drogi w terenie

44 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 7. Poprawa warunków wodnych i gospodarki wodnej poprzez modernizację melioracji podstawowych i szczegółowych oraz małej retencji.

45 Udrożnienie i regulacja przebiegu rzek, cieków wodnych i rowów melioracyjnych przyczyni się do uporządkowania stanu ewidencyjnego ze stanem faktycznym w terenie oraz przyczyni się do poprawy warunków wodnych na gruntach (istotne dla ustalenie linii brzegowej dla śródlądowych wód płynących w trybie art.15 ustawy prawo wodne) Obręb Pomieczyno Opracowanie własne WBGiTR w Gdańsku

46 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 8. Wydzielenie niezbędnych gruntów na cele infrastruktury technicznej i społecznej w ramach postępowania scaleniowego bez procedur wywłaszczeniowych. Zastosowanie postępowania scaleniowo-wymiennego jako scalenia infrastrukturalnego np. przy planowanych obwodnicach miast pozwoliłoby być może bez procedury wywłaszczeniowej na wydzielenie gruntów niezbędnych na cele infrastruktury technicznej.

47 Wnioski - Koncepcja scalenia gruntów dla wskazanych obszarów województwa pomorskiego 9. Opracowanie dokumentacji ewidencyjnej dla scalonych obiektów w sposób systemowy zgodny z Księgami Wieczystymi.

48 Scalanie gruntów - definicja SCALANIE GRUNTÓW. Wg tradycyjnej definicji celem scalenia jest tworzenie korzystniejszych warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie poprzez: poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, lasów i gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby terenu.

49 Scalanie w ramach PROW Dzisiejsze scalenia gruntów to Wsparcie na inwestycje w infrastrukturę zwązane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa. Nazwa poddziałania PROW odzwierciedla istotę i obecny kierunek scaleń, czyli modernizację infrastruktury rolniczej. Podkreśla się tu KOMPLEKSOWOŚĆ prac urządzenioworolnych i dopisuje zagospodarowanie poscaleniowe. Scalanie gruntów staje się narzędziem, które umożliwia dojście do szeroko pojętych celów rozwojowych obszarów wiejskich.

50 Scalenia infrastrukturalne Scalenia infrastrukturalne : art. 4 ust. 2 ustawy W przypadku prowadzenia scalania gruntów w związku z budową autostrady, koszty wykonania scalenia i wymiany gruntów oraz poscaleniowego zagospodarowania gruntów pokrywa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. art. 4 ust. 3 ustawy Koszty prac scaleniowych i zagospodarowania poscaleniowego pokrywa inwestor (podmiot realizujący lub zamierzający realizować inwestycję celu publicznego na obszarze scalenia) albo organ właściwy w zakresie ochrony przyrody, który wystąpił o scalenie gruntów.

51 Procedura scalania i wymiany gruntów Scalenia infrastrukturalne polegają na przeprowadzeniu, z odpowiednim wyprzedzeniem lub równolegle z inwestycją liniową zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, kompleksowych zmian własnościowych i funkcjonowalnych przestrzeni znajdującej się wzdłuż zaplanowanej inwestycji liniowej. Starosta prowadzi postepowanie administracyjne wszczynane z urzędu (art.4 ust.1 ustawy o scalaniu i wymianie gruntów) Samorząd Województwa koorydnuje i wykonuje za pomocą Wojewdzkiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych ETAP I, ETAP II, ETAP III porozumienie przekazanie środków Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział Regionalny ETAP I prace przygotowawcze (określenie obszaru scalenia, materiały niezbędne dla starosty do wszczęcia postępowania; ETAP II geodezyjny projekt scalenia; ETAP III realizacja zagospodarowania poscaleniowego.

52 Procedura scalania i wymiany gruntów SCALENIA INFRASTRUKTURALNE Budowa autostrady A1 Rząsawa - Pyrzowice. Odcinek Zawodzie - Woźniki Budowa autostrady A1 Rząsawa - Pyrzowice, odcinek H: węzeł Zawodzie (bez węzła) węzeł Woźniki (z węzłem) jako obwodnica Częstochowy. Zdjęcia: GDDKiA, wrzesień 2016 r.

53 Procedura scalania i wymiany gruntów Budowa dróg publicznych (autostrady, drogi ekpresowe) jako inwestycja liniowa zasadniczo zmienia strukturę przestrzenną gruntów wsi i gospodarstw, a przede wszystkim: rozcina dotychczasowe zagospodarowanie terenu, utrudniając lokalne powiązania komunikacyjne, powoduje wyłączenie gruntów z produkcji rolnej lub leśnej na cele komunikacyjne, wymusza zmianę w: strukturze użytkowania gruntów, stosunkach wodnych w glebie i zainwestowaniu terenu, powoduje szachownicę gruntów (rozdrobnienie, rozproszenie i wydłużenie gruntów w gospodarstwie) oraz powstanie tzw. resztówek, obniża wartość rynkową nieruchomości, wywołuje kolizję pomiędzy autostradą a elementami uzbrojenia technicznego terenu itd.

54 Zarys historii prac scaleniowych Do czasu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej scalenia realizowane w Polsce prowadziły tylko do poprawy rozłogu gruntów potocznie zwanej komasacją gruntów. Mniej więcej od 2005 roku (okres spóźnionego obowiązywania SPO-ROL scalenia gruntów zaczęły być prowadzone w nieco szerszym zakresie, które w ramach zagospodarowania poscaleniowego uwzględniały inwestycje, ale jedynie w zakresie niezbędnym do objęcia w posiadanie przez uczestników scalenia wydzielonych im w ramach postępowania gruntów: Źródło opracowanie pt. ZPROW jako ważne zadnie administracji regionalnej odpowiedzialnej za urządzenia rolne w Polsce

55 Źródło opracowanie pt. ZPROW jako ważne zadnie administracji regionalnej odpowiedzialnej za urządzenia rolne

56 Realizacja scaleń od momentu akcesji Polski do UE

57 Scalanie gruntów/ Zagospodarowanie poscaleniowe - definicja SCALANIE GRUNTÓW Prace scaleniowe Zagospodarowanie poscaleniowe Prace i czynności niezbędne do : wszczęcia postępowania scaleniowego, prowadzenia postępowania scaleniowego, ujawnienia w księgach wieczystych decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia. Prace określone w decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów umożliwiające objęcie w posiadanie przez uczestników scalenia wydzielonych im w ramach postępowania scaleniowego gruntów, polegające na: budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań poszczególnych uczestników scalenia, korekcie przebiegu oraz poprawie parametrów technicznych urządzeń melioracji wodnych, likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu zabiegów rekultywacyjnych umożliwiających uprawę mechaniczną gruntów;

58 Charakterystyczne aspekty realizacji scaleń z udziałem środków wspólnotowych Scalanie gruntów rolnych w ramach UE to programy: Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Priorytet 2 Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Działanie 2.2. Scalanie gruntów zakończony w czerwcu 2008 r.; Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , działanie 125: Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa, Schemat I Scalanie gruntów zakończony w sierpniu 2015 r.; Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , działanie 4 Inwestycje w środki trwałe w ramach poddziałania 3 Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa operacja typu Scalanie gruntów obecnie realizowany.

59 Prace scaleniowe O konieczności wykonania scalania gruntów decydują szczegółowe analizy parametrów świadczących o zapotrzebowaniu na scalenia, które przeprowadzane są podczas opracowywania Planów urządzeniowo-rolnych gmin lub w przypadku ich braku analizy założeń do wykonania projektu scalenia realizowane przez WBGiTR w Gdańsku jako wstępne prace scaleniowo-wymienne.

60 Postępowanie scaleniowo-wymienne Postępowanie scaleniowo-wymienne jest postępowaniem mającym szczególny charakter, co znajduje wyraz przede wszystkim w tym, że: wykonywane być musi przez osoby posiadające uprawnienia zawodowe do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie nr 5 geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych; zakres opracowania obszar, jaki obejmuje pomiar, to zwykle cała wieś ( obręb ), tj. powierzchnia ca ha; duża ilość działek wymagająca ustalenia i pomiaru każdej granicy; ze względu na zakres opracowania, ilość uczestników postępowania, warunki techniczne oraz ustawowe terminy, prowadzone postępowanie trwa min. 2 lata; wobec zmiany układu własnościowego należy doprowadzić do spełnienia wniosków wszystkich członków postępowania, co wymaga dużych umiejętności negocjacyjnych.

61 Scalanie gruntów Koordynacja prac Na podstawie ustawy o scaleniu i wymianie gruntów: 1. Postępowanie scaleniowe lub wymienne przeprowadza Starosta. (art. 3 ust. 1- ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów) 2. Prace scaleniowo-wymienne koordynuje i wykonuje Samorząd Województwa. (art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów) 3. Samorząd Województwa przeprowadza prace scaleniowo-wymienne przy pomocy swojej jednostki organizacyjnej Wojewódzkiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych w Gdańsku (art.25 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r.- Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną Dz. U. Nr 133, poz.872 z późn. zm.)

62 Scalanie gruntów/ Zagospodarowanie poscaleniowe - Wykonawcy KOORDYNACJA PRAC porozumienie Beneficjent Starosta Prace scaleniowe Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych w Gdańsku Zagospodarowanie poscaleniowe Starosta przetarg Wykonawca robót

63 Finansowanie prac scaleniowych Postępowanie scaleniowo-wymienne jest całkowicie finansowane z budżetu państwa z zastrzeżeniem ust. 5-7 oraz art. 4 ust. 2 i 3 ustawy. Dysponentem (bardzo szczupłych w naszym województwie) środków budżetowych jest wojewoda. Polska po wstąpieniu do Unii Europejskiej korzysta z możliwości sfinansowania prac urządzeniowo-rolnych z funduszy unijnych.

64 Charakterystyczne aspekty realizacji scaleń z udziałem środków wspólnotowych. Wysokość pomocy w ramach UE Pomoc finansowa w ramach powyższego działania udzielana była w formie całkowitego zwrotu kosztów kwalifikowanych w formie tzw. refundacji, z czego 1.do 80% SPO (w latach ) 2.do 75% PROW ( w latach ) 3.do 63 % PROW ( na lata ) kosztów płatne jest ze środków Unii Europejskiej, natomiast pozostałą kwotę pokrywa budżet państwa. Beneficjentem środków finansowych działania - scalanie gruntów - jest starosta powiatu, reprezentujący właścicieli gospodarstw rolnych, w tym co najmniej 50% właścicieli gospodarstw rolnych lub właścicieli co najmniej 50% powierzchni gruntów położonych na obszarze planowanego scalenia.

65 Scalanie gruntów/ Zagospodarowanie poscaleniowe - Wykonawcy Wykonawca prac scaleniowych Z wejściem w życie z dniem 7 czerwca 2004 roku ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju wprowadzone zostały zmiany w ustawie z dnia 26 marca 1982r. o scalaniu i wymianie gruntów, zgodnie z którymi jedynym wykonawcą prac scaleniowych są wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne tj. wojewódzkie biura geodezji i terenów (urządzeń) rolnych. Wykonawca zagospodarowania poscaleniowego wyboru dostawców i usług dokonuje starosta zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych.

66 Finansowanie prac scaleniowych Program Rozwoju Obszarów Wiejskich % refundacja kosztów kwalifikowanych 36.37% krajowe środki publiczne 63.63% środki unijne Beneficjentami pomocy, czyli osobami uprawnionymi do uzyskania wsparcia w ramach działania scaleniowego są: starostowie powiatów reprezentujący właścicieli gospodarstw rolnych położonych na projektowanym obszarze scalenia Pomoc przyznawana w formie umowy.

67 Charakterystyczne aspekty realizacji scaleń z udziałem środków wspólnotowych System instytucjonalny -instytucja zarządzająca- Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi; -instytucja wdrażająca- urząd marszałkowski; -beneficjent końcowy- ARiMR; -beneficjent - starosta powiatu; -beneficjenci ostateczni- rolnicy - uczestnicy scalenia.

68 System instytucjonalny umowa / porozumienie Starosta: 1.Wnioskodawca beneficjent pomocy 2.Organ właściwy w sprawach scalania gruntów Przekazanie środków zwrot środków do budżetu państwa Minister Finansów Decyzja o przyznaniu/zapewni eniu finansowania z rezerwy celowej budżetu państwa Wojewoda Wniosek o przyznanie/zapewn ienie finansowania z rezerwy celowej budżetu państwa Wniosek o przyznanie pomocy Umowa o przyznaniu pomocy Wniosek o płatność Marszałek Województwa Zwrot części pochodzących z EFRRROW (max %) Zlecenie płatności Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

69 Charakterystyczne aspekty realizacji scaleń z udziałem środków wspólnotowych Warunki pomocy - W ramach działania PROW finansowane jest: -opracowanie dokumentacji geodezyjno-prawnej ( projekt scalenia) -zagospodarowanie poscaleniowe związane z organizacją przestrzeni produkcyjnej. Pomoc przyznawana jest na projekty, które w zakresie scalania gruntów będą realizowane z przestrzeganiem przepisów ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, dla których opracowane zostały: 1. założenia do projektu scalenia gruntów 2. przeprowadzona została ocena oddziaływania projektu scalania na środowisko, zgodnie z przepisami ustawy Prawo ochrony środowiska.

70 Koszty prac scaleniowych OPERACJA SCALANIE GRUNTÓW Prace scaleniowe (projekt scalenia) Zagospodarowanie poscaleniowe K O S Z T Y INWESTYCYJNE OGÓLNE INWESTYCYJNE OGÓLNE Prace geodezyjne, Szacunek porównawczy gruntów Opracowanie dokumentacji scaleniowej. Założenia do projektu scalenia, Studium środowiskowe, Karta informacyjna przedsięwzięcia. Prace drogowe. Mapa do celów projektowych, Nadzór budowlany, Projekt ogólny inwestycji. Przy ustalaniu wysokości pomocy koszty ogólne są uwzględniane w wysokości nieprzekraczającej 15% pozostałych kosztów kwalifikowalnych.

71 Scalanie w ramach PROW Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków europejskiego funduszu rolnego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich na lata (Dz. U r. poz. 349 z późn. zm.) Podstawa prawna: Art. 17 rozporządzenia UE 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. Ustawa określa: zadania oraz właściwość organów i jednostek organizacyjnych w zakresie dotyczącym wspierania rozwoju obszarów wiejskich, warunki i tryb przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach określonych działań i poddziałań. Działanie: Inwestycje w środki trwałe Poddziałanie: wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa

72 Scalanie w ramach PROW Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 października 2015 r. w sprawie wysokości limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach lub latach w ramach określonych działań lub poddziałań programu rozwoju obszarów wiejskich na lata (Dz. U r. poz z późn. zm.) Rozporządzenie określa wysokość limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach w ramach poszczególnych działań i poddziałań. 1 ust. 2 lit. d) wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa, POMORSKIE euro

73

74 Scalanie w ramach PROW KWOTY I WIELKOŚCI WSPARCIA Do 100% kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy na opracowanie projektu scalenia nie może przekroczyć kwoty: 800 euro na 1ha gruntów objętych postępowaniem scaleniowym dla województw: dolnośląskiego, lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego; 650 euro na 1ha gruntów objętych postępowaniem scaleniowym dla pozostałych województw.

75 Scalanie w ramach PROW KWOTY I WIELKOŚCI WSPARCIA Maksymalna wysokość pomocy na wykonanie zagospodarowania poscaleniowego nie może przekroczyć kwoty: 2000 euro na 1ha gruntów objętych postępowaniem scaleniowym dla województw: dolnośląskiego, lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego; 1900 euro na 1ha gruntów objętych postępowaniem scaleniowym dla pozostałych województw.

76

77 Scalanie w ramach PROW = zł r. 6 ust. 2 Przeliczenia na złote wyrażonych w euro kwot, ( ) dokonuje się według średniego kursu walut obcych Narodowego Banku Polskiego, obowiązującego w dniu rozpoczęcia naboru wniosków o przyznanie pomocy.

78 Prace scaleniowe na terenie województwa pomorskiego Ryjewo Pruszcz Gdański Stare Pole Od 2004 do 2015 roku opracowaliśmy 8 projektów scaleniowych Łączna powierzchnia obszarów objętych scaleniami to hektarów. Złożone wnioski na finansowanie z PROW to hektarów. Pruszcz Gdański Przywidz Stare Pole Krokowa Lipusz

79 Prace scaleniowe zrealizowane w latach

80 KOSZTY PRAC SCALENIOWYCH ZREALIZOWANYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W LATACH Ryjewo projekt scaleniowy zagospodarowanie poscaleniowe SUMA Jarzębina zł zł zł Rudniki zł zł zł Pruszcz Gdański Barcice zł zł zł Gmina Rudniki: zł Dziewięć Włók zł zł zł Rokitnica zł zł zł Stare Pole Gmina Pruszcz Gdański: zł Kławki zł zł zł Gmina Stare Pole: RAZEM dla woj. pomorskiego: zł zł

81 WNIOSKI O DOFINANSOWANIE W RAMACH PROW ZŁOŻONE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM powiat gmina obręb powierzchnia [ha] gdański Pruszcz Gdański Mokry Dwór Krępiec Przywidz Trzepowo malborski Stare Pole Klecie Złotowo kościerski Lipusz Płocice SUMA:

82 Korzyści z przeprowadzonych prac scaleniowych Postępowanie scaleniowe na terenie województwa pomorskiego w przypadku opracowywanych obrębów to nie klasyczne scalenie gruntów polegające na likwidacji tzw. szachownicy, lecz wszystkie działania zmierzające do optymalnego wykorzystania przestrzeni rolniczej do celów produkcji rolnej, poprzez m.in. : 1) Pomiar obrębu i wznowienie granic działek ewidencyjnych co pozwoli uzyskać ścisłą powierzchnię do 0,0001 ha; 2) Aktualizacja gleboznawczej klasyfikacji gruntów; 3) Zmniejszenie liczby działek w indywidualnych gospodarstwach rolnych; 4) Nadanie granicom działek ewidencyjnych regularnych kształtów; 5) Powiększenie gospodarstw o grunty prywatne i ANR; 6) Zapewnienie dojazdu do każdej działki; 7) Wybudowanie przepustów umożliwiających zjazd z drogi na działki;

83 Korzyści z przeprowadzonych prac scaleniowych 8) Wydzielenie terenów na cele użyteczności publicznej; 9) Dostosowanie granic działek do cieków wodnych oraz korekta przebiegu cieków wodnych umożliwiająca usprawnienie prac polowych; 10) Korekta przebiegu rowów wraz z poprawą ich parametrów; 11) Likwidacja zbędnych dróg transportu rolnego; 12) Wytyczenie granic prawnych dróg, sprawdzenie ich szerokości uwzględniając niezbędną szerokość do właściwego transportu maszyn rolniczych; 13) Rekultywacja gruntów, odkrzaczenie i usunięcie drzew, jeśli jest to konieczne do prawidłowego zagospodarowania pola; 14) Zniesienie współwłasności; 15) Uporządkowanie stanów prawnych wraz z zapisami w Księgach Wieczystych; 16) Aktualna numeryczna mapa ewidencyjna.

84 Podsumowanie scaleń Wykonane projekty scaleń gruntów modernizują wieś i otwierają drogę do przyszłego szybkiego jej rozwoju. Scalenia gruntów podnoszą wydajność gospodarstw rolnych, a co za tym idzie ich dochodowość. Dzięki elementom scalenia, jakim są: znoszenie współwłasności, powiększenie powierzchni działek, zapewnienie każdej działce dojazdu, poprawienie rozłogu gruntów (rozmieszczenia gruntów w stosunku do zabudowań), uporządkowanie ewidencji gruntów, poprawienie jakości dróg i istniejącej melioracji szczegółowych wzrasta wartość rynkowa gospodarstw.

85 Podsumowanie scaleń

86 Podsumowanie scaleń

87 Scalenie gruntów a efektywne unowocześnianie polskiego rolnictwa i szerokiego rozwoju wsi Z badań [Woch i in. 2011, Wesołowski 2011] wynika, że w obecnych warunkach społeczno-gospodarczych same scalenia gruntów nie spełniają potrzeb rolników oraz mieszkańców wsi, którzy oczekują realizacji inwestycji w zakresie utwardzania dróg, melioracji wodnych i przeciwerozyjnych, regulacji granicy rolno-łąkowoleśnej, odnowy wsi i innych przedsięwzięć wynikających z lokalnych potrzeb. Wieloletnie doświadczenia krajów tzw. starej Unii Europejskiej pozwalają stwierdzić, że najlepszym rozwiązaniem dla rozwoju obszarów wiejskich jest zintegrowana realizacja niezbędnych zadań dla ich rozwoju, łącząca zadania z zakresu scalania gruntów, odnowy wsi oraz gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi. Źródło opracowanie pt. ZPROW jako ważne zadnie administracji regionalnej odpowiedzialnej za urządzenia rolne w Polsce

88 Scalenie gruntów a efektywne unowocześnianie polskiego rolnictwa i szerokiego rozwoju wsi W krajach tych realizowane są szerokie postępowania urządzenioworolne. W Polsce każde zadanie wykonywane i finansowane jest oddzielnie, co znacząco ogranicza rolnikom i pozostałym mieszkańcom obszarów wiejskich uzyskanie skumulowanego efektu społeczno-gospodarczego. Realizacja samych tylko scaleń nie prowadzi do efektywnego unowocześniania polskiego rolnictwa ani szerokiego rozwoju wsi. Źródło opracowanie pt. ZPROW jako ważne zadnie administracji regionalnej odpowiedzialnej za urządzenia rolne w Polsce

89 Scalenie gruntów a efektywne unowocześnianie polskiego rolnictwa i szerokiego rozwoju wsi Do tak kompleksowych działań potrzebne są bardzo duże nakłady finansowe, stąd rozwój obszarów wiejskich tylko przy pomocy samych scaleń gruntów nie będzie możliwy. Niezbędna staje się nowelizacja Ustawy o scalaniu i wymianie gruntów bądź opracowanie polskiego prawa o urządzeniach rolnych. Wobec oczekiwań mieszkańców wsi jest to jak się zdaje docelowo rozwiązanie niezbędne. Źródło opracowanie pt. ZPROW jako ważne zadnie administracji regionalnej odpowiedzialnej za urządzenia rolne w Polsce

90 Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych 1. Na mocy Uchwały Sejmiku Województwa Pomorskiego z 2013 roku Biuro wykonuje zadania przypisane marszałkowi ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych w tym w szczególności dotyczące: 1) zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze lub nieleśne, 2) umorzeń należności i opłat rocznych, 3) planowanego podziału środków budżetu Województwa Pomorskiego związanych z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych wraz z Planem rzeczowo-finansowym oraz 4) prowadzi finansowo-księgową obsługę należności i opłat, związanych z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych, pobieranych na podstawie ustawy w/w.

91 AD. zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze lub nieleśne, Art. 7 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 1. Przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, ( ), dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzonym w trybie określonym w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 2. Przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne: 1) gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III - wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, ( ) 2) gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa - wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa ( ) 5) pozostałych gruntów leśnych - wymaga uzyskania zgody marszałka województwa wyrażanej po uzyskaniu opinii izby rolniczej. 4. Do wniosku dotyczącego gruntów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, marszałek województwa dołącza swoją opinię i przekazuje wniosek odpowiedniemu ministrowi w terminie do 30 dni od chwili złożenia wniosku przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

92 AD. umorzeń należności i opłat rocznych Art. 12 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych ust. 16. Na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego marszałek województwa - w odniesieniu do gruntów rolnych, ( ) mogą umorzyć całość lub część należności i opłat rocznych, ( ) w przypadku inwestycji o charakterze użyteczności publicznej z zakresu oświaty i wychowania, kultury, kultu religijnego oraz ochrony zdrowia i opieki społecznej, jeżeli inwestycja ta służy zaspokojeniu potrzeb lokalnej społeczności, oraz dotyczącej powiększenia lub założenia cmentarza, jeżeli obszar gruntu podlegający wyłączeniu nie przekracza 1 ha i nie ma możliwości zrealizowania inwestycji na gruncie nieobjętym ochroną. ust. 17. Na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego marszałek województwa może umorzyć całość lub część należności i opłat rocznych w odniesieniu do gruntów rolnych w przypadku inwestycji zmierzającej do osiągnięcia celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2015 r. poz. 782), przeznaczonej na cele inne niż określone w ust. 16, jeżeli obszar gruntu podlegający wyłączeniu nie przekracza 1 ha i nie ma możliwości zrealizowania inwestycji na gruncie nieobjętym ochroną.

93 AD. planowanego podziału środków budżetu Województwa Pomorskiego związanych z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych wraz z Planem rzeczowo-finansowym Art. 22c ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 1. Ze środków budżetu województwa, w zakresie ustalonym w ustawie, finansowane są ochrona, rekultywacja i poprawa jakości gruntów rolnych oraz wypłata odszkodowań przewidzianych ustawą, w szczególności: 11 zadań w tym 6) budowa i modernizacja dróg dojazdowych do gruntów rolnych; Ustawodawca nie określił pojęcia: modernizacji ani pojęcia drogi dojazdowej do gruntów rolnych w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych stąd przyjmowane są pojęcia z ustawy o drogach publicznych.

94 Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. - o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Art. 22b Dochody związane z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych 1. Dochodami budżetu województwa związanymi z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych są pobierane na podstawie ustawy: 1) należności; 2) opłaty roczne; 3) opłaty z tytułu niewykonania obowiązku zdjęcia i wykorzystania próchnicznej warstwy gleby; 4) opłaty oraz należności i opłaty roczne podwyższone, określone w art. 28 ust. 1-4; 5) odsetki z tytułu należności i opłat, o których mowa w pkt Zarząd województwa gromadzi dochody, o których mowa w ust. 1, na wyodrębnionym rachunku bankowym. 3. Dochody, o których mowa w ust. 1, są niepodatkowymi należnościami budżetowymi o charakterze publiczno-prawnym w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm. 10) ) ) Marszałek województwa jest wierzycielem i organem egzekucyjnym uprawnionym do egzekucji należności za zobowiązania z tytułu dochodów, o których mowa w ust. 1.

95 Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych

96 Finansowanie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych

97 Finansowanie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych

98 Finansowanie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych lata POWIATY wg wysokości dotacji i długości dróg Powiaty kwota dotacji w latach długość drogi w km w latach Lp. województwo zł 160,622 1 bytowski/10 gmin zł 20,075 2 kościerski/7 gmin zł 15,782 3 kartuski/8 gmin zł 16,377 4 starogardzki/10 gmin zł 15,295 5 słupski/9 gmin/powiat zł 16,948 6 gdański/7 gmin zł 9,166 7 wejherowski/7 gmin zł 9,022 8 chojnicki/4 gminy zł 12,266 9 kwidzyński/5 gmin zł 8, tczewski/5 gmin/powiat zł 7, malborski/5 gmin zł 6, nowodworski/4 gminy zł 5, człuchowski/6 gmin zł 5, sztumski/5 gmin zł 4, lęborski/4 gminy zł 3, pucki/4 gminy zł 4,556

99 Finansowanie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych

100 Finansowanie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych

101

102 Kościerzyna gm. Tuchomie Sadlinki Stara Kiszewa Liniewo Szemud Stare Pole Cedry Wielkie Mikołajki Pomorskie Miastko m i gm. Chmielno Wejherowo Somonino Karsin Lipnica Sierakowice Kołczygłowy Zblewo Przywidz Bobowo Skórcz gm. Główczyce Przodkowo Lipusz Linia Stężyca Ustka gm. Tczew gm. Starogard Gdański gm. Kobylnica Trąbki Wielkie Dziemiany Bytów gm. Konarzyny Chojnice gmina Prabuty m.g. Brusy m i g. Człuchów Kartuzy gm. Czersk m i g. Sztutowo Damnica Słupsk gm. Smętowo Graniczne Gardeja Debrzno Dębnica Kaszubska Czarna Dąbrówka gm. Morzeszczyn Trzebielino Żukowo Parchowo Pruszcz Gd. Gm. Skarszewy Nowy Dwór Gd. M. i g. Lubichowo Kaliska Ostaszewo Lichnowy Stegna Kolbudy Pelplin Malbork gm. Miłoradz Cewice Nowa Wieś Lęborska Sulęczyno Nowa Karczma Potęgowo Puck gm Łęczyce Czarne m i g. Borzytuchom Subkowy Kępice Pszczółki Sztum m.g. Gniew m i g. Choczewo Stary Targ Ryjewo Dzierzgoń m.g. Krokowa Słupski Powiat Tczewski Powiat Przechlewo Stary Dzierzgoń Gminy wg kwot dotacji i wg długości 8 Serie1 Serie

103

104

105 Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych 2. Na mocy Uchwały Sejmiku Województwa Pomorskiego z 2015 roku w związku ze zmianą art. 22b ust. 4 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych Biuro wykonuje zadania marszałka w charakterze wierzyciela dochodów budżetu województwa związanych z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych. Zadania te obejmują w szczególności wystawianie upomnień i tytułów wykonawczych, stosownie do wymogów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

106 Dziękuję za uwagę