Synthos Dwory Sp. z o.o. A5NU S021 0 Opracowanie i wdroŝenie nowych rodzajów EPS przyjaznych środowisku Contract A5NU Strona 1 z 21

Transkrypt

1 Contract A5NU Strona 1 z 21 Niniejsza specyfikacja została zrewidowana jak zaznaczono w tabeli poniŝej. Proszę zniszczyć wszystkie poprzednie rewizje. Rewizja Nr Data Przygotował Nazwisko i inicjały Sprawdził Nazwisko i inicjały Stron 0 09Jun2010 G. SOCZEWINSKI (SOG) J. SOBON (JTS) 21 ZATWIERDZENIA PODPISY DATA InŜynier prowadzący: Kierownik projektu: R. OSLISLOK R. GULCZEWSKI Akceptacja Klienta: WYDANO DO : Projektowania Wykonawstwa X Inny Zapytania ofertowego

2 Contract A5NU Strona 2 z 21 Spis Zawartości 1.0 WYMAGANIA OGÓLNE Summary...4 A. Zakres specyfikacji Dokumenty związane Dokumenty do przedłoŝenia...5 A. Spawanie...5 B. Badania nieniszczące (NDE)...6 C. Pospawalnicza obróbka cieplna (PWHT) QA (Zapewnienie jakości) PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Wymagania ogólne INSTRUKCJE TECHNOLOGICZNE SPAWANIA (WPS) ZAPIS KWALIFIKOWANIATECHNOLOGII SPAWANIA (WPQR) KWALIFIKACJA SPAWACZ / OPERATOR URZĄDZEŃ SPAWALNICZYCH MATERIAŁY...10 A. Wymagania dla materiałów spawalniczych...10 B. Przechowywanie i wydawanie materiałów spawalniczych SPAWANIE...12 A. Akceptowalne metody spawania (tylko spawanie łukowe)...12 B. Przygotowanie brzegów do spawania...13 C. Przygotowanie powierzchni...13 D. Jakość wykonania...14 E. Wymagania dotyczące podgrzewania wstępnego i temperatury międzyściegowej F. Wymagania dotyczące obróbki cieplnej po spawaniu...15 G. Gaz osłonowy/formujący KONTROLA, BADANIA NIENISZCZĄCE I TESTY...16 A. Wymagania ogólne...16 B. Wymagania odnośnie kontroli i badań nieniszczących Naprawa spoin NAPOINY I UZUPEŁNIENIE PLATERU Grubość napoiny i uzupełnienia plateru...17

3 Contract A5NU Strona 3 z Skład i badania napoin oraz uzupełnienia plateru Integralnie połączony plater Króćce i kołnierze Napawanie i uzupełnianie plateru Kontrola i badania Integralnie połączonego plateru Zakres badań...20

4 Contract A5NU Strona 4 z WYMAGANIA OGÓLNE 1.1 Summary A. Zakres specyfikacji PoniŜsza specyfikacja zawiera ogólne wymagania odnośnie spawania, obróbki cieplnej, badań nieniszczących i prób wymaganych, podczas wytwarzania urządzeń ciśnieniowych. PoniŜsza specyfikacja jest tłumaczeniem specyfikacji Welding /NDE / Weld Overlay and Integrally Bonded Cladding Specification For Pressure Vessels And Heat Exchangers, Pressure Retaining Components, powstała na Ŝyczenie Synthos Dwory Sp. z o. o. i ma charakter informacyjny. NaleŜy zaznaczyć, iŝ dołoŝono wszelkich starań, aby wersja polska specyfikacji była toŝsama w wersją oryginalna. W przypadku konfliktu pomiędzy wersją angielską a polską niniejszej specyfikacji, decydujące są zapisy zawarte w wersji angielskiej. 1.2 Dokumenty związane Następujące przepisy, standardy oraz specyfikacje naleŝy uwzględnić tam gdzie mają zastosowanie. P.E.D. 87/404/EEC. P.E.D. 97/23/EC WUDT-UC /2003 ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section II parts A, B, C, D. ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section V. (NDE Examination) ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section VIII. ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section IX. (Welding and Brazing Qualifications) EN 287-1, Egzamin kwalifikacyjny spawaczy Spawanie Część 1: Stale. EN 1418, Personel spawalniczy - Egzaminowanie operatorów urządzeń spawalniczych oraz nastawiaczy zgrzewania oporowego dla w pełni zmechanizowanego i automatycznego spajania metali. EN ISO , Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali - Instrukcja technologiczna spawania - Część 1: Spawanie łukowe EN ISO , Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania Badanie technologii spawania Część 1: Spawanie łukowe i gazowe stali oraz spawanie łukowe niklu i stopów niklu.

5 Contract A5NU Strona 5 z 21 EN ISO , Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania Badanie technologii spawania Część 7: Napawanie. EN 571-1, Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Zasady ogólne. EN ISO 5817, Spawanie - Złącza spawane ze stali, niklu, tytanu i ich stopów (z wyjątkiem spawanych wiązką) - Poziomy jakości według niezgodności spawalniczych EN 1289, Badania nieniszczące złączy spawanych Badania penetracyjne złączy spawanych Poziomy akceptacji. EN 1290, Badania nieniszczące złączy spawanych Badania magnetyczno-proszkowe złączy spawanych. EN 1291, Badania nieniszczące złączy spawanych Badania magnetyczno-proszkowe złączy spawanych Poziomy akceptacji. EN 1435, Badania nieniszczące złączy spawanych Badania radiograficzne złączy spawanych. EN , Badania nieniszczące spoin Część 1: Ocena złączy spawanych ze stali, niklu, tytanu i ich stopów na podstawie radiografii Poziomy akceptacji. EN 1712, Badanie nieniszczące złączy spawanych Badania ultradźwiękowe złączy spawanych Poziomy akceptacji. EN 1714, Badania nieniszczące złączy spawanych Badanie ultradźwiękowe złączy spawanych. EN 473, Badania nieniszczące Kwalifikacja i certyfikacja personelu badań nieniszczących Zasady ogólne. 1.3 Dokumenty do przedłoŝenia Dokumenty przedłoŝone do przeglądu przez Zamawiającego muszą być zgodne z poniŝszym: A. Spawanie 1. WPS y (Instrukcje technologiczne spawania) i PQR y (Zapisy kwalifikowania technologii spawania) naleŝy przedłoŝyć Zamawiającemu do przeglądu przed rozpoczęciem procesu wytwarzania. Spawanie nie moŝe być rozpoczęte zanim dokumenty nie zostaną odesłane Wytwórcy z autoryzacją do wytwarzania. 2. WPS y powinny być oznaczone numerem zamówienia (PO) oraz numerem technologicznym urządzenia. 3. Zrewidowane i ponownie przedłoŝone WPS y lub PQR y mają zawierać kolejny numer rewizji oraz datę wprowadzenia wymaganych zmian. Zrewidowane oraz zmienione PQR y muszą być ponownie autoryzowane (ponownie podpisane i datowane) przez Wytwórcę. Uzasadnienie rewizji PQR ów, zgodnie

6 Contract A5NU Strona 6 z 21 z wymaganiami ASME sekcji IX, paragraf QW-200.2, naleŝy przedłoŝyć Zamawiającemu razem ze zrewidowanym PQR em. 4. Wszystkie zapisy kwalifikowania technologii spawania (WPQR y) mają zawierać wszystkie wymagane informacje (takie jak: materiał(y), grubość, materiały spawalnicze, zastosowana metoda spawania i zmierzone parametry spawani, obróbka cieplna itd.) dla potwierdzenia spełnienia wymagań niniejszej specyfikacji. 5. W przypadku, gdy kompletna i waŝna procedura kwalifikacji nie jest dostępna, Wytwórca powinien wykonać dodatkowe wymagane badania. Wyniki powinny zostać przesłane do Zamawiającego. Zamawiający rezerwuje sobie prawo uczestnictwa w trakcje spawania i/lub badań podczas kwalifikowania technologii spawania. 6. WPQ (Uprawnienia spawaczy/operatorów urządzeń spawalniczych) nie powinny być przesłane do przeglądu Zamawiającego. WPQ y spawaczy biorących udział w procesie wytwarzania mają być dostępne do przeglądu, na Ŝądanie Zamawiającego, w zakładzie Wytwórcy. B. Badania nieniszczące (NDE) 1. Procedury badań nieniszczących naleŝy przekazać Zamawiającemu do przeglądu przed rozpoczęciem produkcji. 2. Procedury badań nieniszczących powinny zawierać informacje wymagane przez niniejszą specyfikację. 3. Badania wizualne przeprowadzone przez Wytwórcę powinny być wykonane przed, w trakcje i po zakończeniu spawania. PoniŜsze pozycje powinny być sprawdzone jako minimum: a. Prawidłowe zastosowanie wyłącznie zatwierdzonych instrukcji technologicznych spawania i rodzaju materiałów spawalniczych. b. Prawidłowe przechowywanie materiałów spawalniczych (włączając temperaturę przechowywania). c. Przygotowanie do spawania włączając poziom czystość, ustawienie elementów, podgrzewanie wstępne, jakość spoin zczepnych. d. Prawidłowe zabezpieczenie przed złymi warunkami pogodowymi (w przypadku wykonywania spoin poza warsztatem). e. Przerwy podczas spawania, zwłaszcza gdy podgrzewanie wstępne jest wymagane. f. Wygląd wszystkich wykonanych spoin, włączając nadlew i wykończenie powierzchni spoin zgodnie z EN ISO 5817 poziom akceptacji B. g. Wykonywanie napraw spoin.

7 Contract A5NU Strona 7 z Zakres badań radiograficznych wykonanych spoin ciśnieniowych powinien być zgodny z tym wyspecyfikowanym w arkuszu danych zbiornika ciśnieniowego lub wymiennika ciepła lub na rysunku zestawieniowym. Spoiny wzdłuŝne i obwodowe podpory fartuchowej powinny być przebadane w 10% włączając krzyŝówki. 5. Technika z wykorzystaniem promieniowania gamma moŝe być uŝyta jedynie po wcześniejszym pisemnym uzgodnieniu z Zamawiającym. NaleŜy unikać stosowanie izotopu kobaltu Co-60 jako źródła promieniowania. W przypadku, gdy zastosowanie źródła promieniowania gamma zostało wcześniej uzgodnione, tylko filmy o bardzo drobnej ziarnistości powinny być uŝywane: np. AGFA typ filmu D4. 6. Badania radiograficzne muszą być wykonane po ostatniej obróbce cieplnej. 7. Wszystkie naświetlone i wywołane zdjęcia naleŝy zabezpieczyć przed zewnętrznymi uszkodzeniami za pomocą papierowych okładek lub plastikowej koperty dla kaŝdego indywidualnego zdjęcia. C. Pospawalnicza obróbka cieplna (PWHT) Procedura obróbki cieplnej (PWHT) powinna być przedłoŝona Zamawiającemu do przeglądu przed rozpoczęciem produkcji. 1.4 QA (Zapewnienie jakości) A. Requirements of Regulatory Agencies 1. Spawanie i badania nieniszczące naleŝy przeprowadzić zgodnie z systemem kontroli jakości Wytwórcy, wcześniej przeglądniętym przez Zamawiającego. 2. Zgodność z poniŝszą specyfikacją i zwolnienie do wytwarzania WPS ów, PQR ów oraz pozostałych wymaganych dokumentów w Ŝadnym wypadku nie zwalnia Wytwórcy z odpowiedzialności, za solidne i odpowiednie dla danego zastosowania wykonania spoin. 3. Kontrolę oraz wydawanie materiałów spawalniczych naleŝy uwzględnić w Planie Zapewnienia Jakości (QA) Wytwórcy. 4. Wytwórca opracuje i wdroŝy procedurę przechowywania i wydawania materiałów spawalniczych gwarantującą, Ŝe materiały spawalnicze są przechowywane w czystym i suchym stanie aŝ do momentu ich uŝycia. Niskowodorowe elektrody powinny być wydawane i przechowywane zgodnie z zaleceniami ich Wytwórcy w celu uniknięcia adsorbcji wilgoci i zachowania niskowodorowych właściwości elektrody.

8 Contract A5NU Strona 8 z PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA 2.1 Wymagania ogólne A. Przedmiot zamówienia powinien być zgodny z wymaganiami PO lub kontraktu. B. Symbole spawalnicze muszą być zgodne z AWS A2.4 C. Oznaczenia i definicje spawalnicze muszą być zgodne z AWS A INSTRUKCJE TECHNOLOGICZNE SPAWANIA (WPS) KaŜdy przekazany WPS musi zawierać poniŝsze informacje (jeŝeli maja zastosowanie): A. Numer zamówienia lub kontraktu oraz numer technologiczny urządzenia. B. Numer WPS a Wytwórcy oraz przypisanego WPQR. A. Rzeczywiste materiały spawane w produkcji urządzeń, rzeczywisty zakres grubości blach / rur oraz ich średnic stosowane w np. dla spawania złącz wzdłuŝnych i obwodowych, króćców do płaszcza, itd. B. Rysunek lub rysunki przedstawiające typ i wymiary (włączając dopuszczalne tolerancje) złącza spawanego, odstęp rowka spawalniczego, kąt ukosowania, oraz sposób przygotowania krawędzi do spawania. C. Stosowana technika spawania wraz ze średnicą elektrod lub drutu stosowanego dla kaŝdego ściegu, kolejność wykonywania ściegów, ścieg prosty lub zakosowy, czyszczenie wstępne i międzyściekowe (szczotkowanie, szlifowanie itp.), metoda usuwania grani, oscylacja, metoda szczepiania, spawanie wielościegowe lub jednościegowe, spawanie jednostronne lub z podpawaniem, parametry spawania takie jak rodzaj prądu (AC lub DC), biegunowość, napięcie i natęŝenie prądu (zakres), prędkość spawania (zakres) i ilość wprowadzonego ciepła (energia liniowa spawania). Dla operacji napawania, minimalne nachodzenie na siebie sąsiednich ściegów musi być wyspecyfikowane. Dla spoin szczepnych, wszystkie niezbędne informacje i parametry muszą być równieŝ podane w WPS. D. Oznaczenie zastosowanej metody spawania (np. SMAW, SAW, GTAW, itd.). E. Szczegóły dotyczące materiałów spawalniczych, zawierające: 1. Nazwę Wytwórcy i nazwa handlowa elektrod, topników, drutów i pozostałych materiałów spawalniczych i odpowiedniej klasyfikacji materiałów dodatkowych zgodnie z AWS i/lub EN.

9 Contract A5NU Strona 9 z Gaz osłonowy ze składem procentowym (mieszanki), natęŝenie przepływu (litry/minutę), kompozycja i natęŝenie przepływu (litrów/minutę) gazu formującego i średnica uŝytej dyszy gazowej. F. Pozycja spawania (pozycja rowka spawalniczego) i kierunek spawania (w górę, w dół) G. Minimalna temperatura podgrzewania wstępnego oraz maksymalna temperatura międzyściegowa wraz z metodą podgrzewania i sposobem pomiaru temperatury. H. Obróbka cieplna po spawaniu (PWHT), włączając zakres temperatury, zakres czasu wygrzewania oraz metodę obróbki (np. w piecu elektrycznym, piecu gazowym, oporowa lokalna itp.). I. Nazwisko i podpis inŝyniera spawalnika Wytwórcy lub innej upowaŝnionej osoby, wraz z datą. 2.3 ZAPIS KWALIFIKOWANIATECHNOLOGII SPAWANIA (WPQR) Zakres wymaganych badań podczas kwalifikowania technologii spawania (WPQR) musi być zgodny z ASME IX lub normą PN-EN ISO ,-7, oraz z dodatkowymi wymaganiami poniŝszej specyfikacji, włączając: A. Próba udarności Charpy-V w minimalnej temperaturze projektowej (MDMT) podanej w arkuszu danych urządzenia. B. Badanie makroskopowe i (dla stali ferrytycznych) badanie twardości w obszarze spoiny, strefie wpływu ciepła i materiale podstawowym. Pomiar powinien być wykonany na wypolerowanym i wytrawionym przekroju spoiny (zgładzie) zgodnie z EN ISO , punkt Wyniki pomiaru twardości w stanie po spawaniu powinny wynosić maksymalnie 248 HV10. Dodatkowo wyniki pomiaru twardości w stanie po pospawalniczej obróbce cieplnej powinny wynosić maksymalnie 210 HV10 dla stali węglowych i 235 HV10 dla stali niskostopowych. C. Kompletną analizę chemiczną (i określenie zawartości ferrytu delta dla austenitycznych stali stopowych) uzupełnienia plateru oraz napoin zgodnie z poniŝszymi wymaganiami: 1. Efektywna głębokość napoiny lub uzupełnienia plateru musi być mierzona na głębokości minimum 1.5 mm od gotowej powierzchni (po spawaniu lub po obróbce mechanicznej), chyba Ŝe wyspecyfikowano inaczej. Efektywna głębokość napoiny lub uzupełnienia plateru musi spełniać w całości wymagania dotyczące składu chemicznego wyspecyfikowanego gatunku stali nierdzewnej.

10 Contract A5NU Strona 10 z 21 D. Zawartość ferrytu delta dla napoin austenitycznych i uzupełnienia plateru powinien być ograniczony w zakresie od 3% do 8%. Kompozycja odnosi się do wykresu Schaeffler a/ Delong a. E. Dla napoin, nakładanie się na siebie sąsiednich ściegów powinno być wyspecyfikowane w zapisie kwalifikowania technologiczne spawania. 2.4 KWALIFIKACJA SPAWACZ / OPERATOR URZĄDZEŃ SPAWALNICZYCH. A. Kwalifikacje spawaczy naleŝy przeprowadzić zgodnie z wymaganiami opisanymi w ASME IX lub EN i EN B. Kwalifikacje (uprawnienia) są wymagane dla wszystkich spawaczy i operatorów urządzeń spawalniczych zaangaŝowanych w proces wytwarzanie urządzeń podlegających niniejszej specyfikacji. C. Przekazywanie WPQs (uprawnień spawaczu) pomiędzy Wytwórcami jest niedopuszczalne. D. Uprawniania spawaczy (WPQs) powinny być dostępne do wglądu w warsztacie Wytwórcy, na prośbę Zamawiającego. E. Kwalifikacje (uprawnienia) są wymagane dla wszystkich spawaczy i operatorów urządzeń spawalniczych zaangaŝowanych w wytwarzanie urządzeń podlegających niniejszej specyfikacji. F. Dodatkowo oddzielna kwalifikacje spawaczy na wykonywanie napawania są wymagane zgodnie z ASME IX. 2.5 MATERIAŁY A. Wymagania dla materiałów spawalniczych 1. Materiały spawalnicze powinny być zgodne z wyspecyfikowanymi w przepisach ASME, Sekcja II, Część C. Skład i własności mechaniczne metalu stopiwa powinny odpowiadać wymaganiom ASME dla materiału podstawowego. 2. Materiał spawalniczy powinien być uŝyty tylko dla materiału podstawowego i stosowanej metody rekomendowanej przez specyfikację materiałową AWS lub jego wytwórcę.

11 Contract A5NU Strona 11 z Spoiny wykonane metodą SAW (Spawanie łukiem krytym) nie mogą posiadać głównych składników pochodzących z topnika. 4. Aktywne, stopowe i ponownie rozkruszone topniki(uŝywane do spawania łukiem krytym) nie powinny być stosowane. 5. Topnik do spawania łukiem krytym (SAW) uŝywany do spawania produkcyjnego powinien posiadać taką samą nazwę handlową wytwórcy i rodzaj jak ten uŝyty do kwalifikowania technologii spawania (PQR) i powinien być wyspecyfikowany w WPS i PQR. 6. Elektrody otulone (Spawanie łukowe elektrodami otulonymi) sklasyfikowane jako nie niskowodorowe są niedozwolone dla spoin ciśnieniowych. Wyjątek: Elektrody klasy E6010 lub 7010 mogą być uŝywane do wykonywania ściegu graniowego wyłącznie dla doczołowych spoin jednostronnych z pełnym przetopem dla połączeń spawanych materiałów grupy P-No Wytwarzające ŜuŜel materiały spawalnicze takie jak te stosowane dla metod spawania FCAW i SMAW, nie powinny być stosowane dla ściegów graniowych doczołowych spoin jednostronnych oprócz dopuszczonych w punkcje 1.9 A. 6 powyŝej. Ściegi graniowe w spoinach dwustronnych, wykonane materiałami spawalniczymi wytwarzającymi ŜuŜel powinny być wyŝłobione przed rozpoczęciem spawania z drugiej strony. 8. Dobór materiałów spawalniczych dla pozostałych połączeń róŝnorodnych wymaga przeglądu przez Zamawiającego przed rozpoczęciem spawania produkcyjnego. B. Przechowywanie i wydawanie materiałów spawalniczych. Procedura Wytwórcy dotycząca przechowywania i wydawania materiałów spawalniczych powinna być zgodna z następującymi wytycznymi, jako minimum: 1. Elektrody otulone a. Niskowodorowe elektrody powinny zawsze być przechowywane w jeden z poniŝszych sposobów: (1) Nieotwartych i nieuszkodzonych, hermetycznie szczelnych opakowaniach (2) W suszarkach elektrod w temp. 120 C lub zgodnie z zaleceniami wytwórcy materiałów spawalniczych. (3) Wytwórca powinien opracować i wdroŝyć procedurę przechowywania i wydawania materiałów spawalniczych gwarantującą Ŝe materiały spawalnicze są przechowywane w czystym i suchym stanie aŝ do momentu ich uŝycia. Niskowodorowe elektrody powinny być wydawane i przechowywane zgodnie z zaleceniami wytwórcy w celu uniknięcia adsorbci wilgoci i zachowania niskowodorowych własności elektrod.

12 Contract A5NU Strona 12 z 21 b. Procedura Wytwórcy dotycząca wydawania materiałów spawalniczych powinna określać maksymalny czas wystawienia na oddziaływanie czynników atmosferycznych elektrod wydanych z magazynu, nigdy nieprzekraczający ośmiu godzin. Elektrody naraŝone na dłuŝsze oddziaływanie czynników atmosferycznych powinny być wysuszone przed ponownym uŝyciem. Jedno ponowne suszenie jest dopuszczalne. Mokre, uszkodzone lub zanieczyszczone elektrody powinny być odrzucone. c. Elektrody powinny być, przez cały czas prawidłowo oznakowane. 2. Druty i topniki (metoda SAW) a. Druty do spawania łukiem krytym powinny być przechowywane z nienaruszonym oznakowaniem dostawcy. Częściowo wykorzystane szpule (drutu) powinny być zabezpieczone i oznakowane zanim zostaną zwrócone do magazynu. Zanieczyszczone lub niedające się zidentyfikować druty nie mogą być uŝywane. b. Topnik uŝywany do spawania metodą SAW powinien być suchy i wolny od zanieczyszczeń. Topnik powinien być przechowywany w fabrycznym opakowaniu aŝ do momentu uŝycia. Topnik z uszkodzonych opakowań, powinien być przed uŝyciem wysuszony w temp. 150 C przez 1 godzinę lub zgodnie z zaleceniami wytwórcy topnika. 3. Materiały dodatkowe i gazy do spawania metodami GMAW i GTAW a. Druty powinny być przechowywane z oryginalnymi oznaczeniami dostawcy. Szpule / materiały dodatkowe częściowo wykorzystane powinny być zabezpieczone i oznakowane przed zwrotem do magazynu. Zanieczyszczone lub niedające się zidentyfikować druty nie mogą być uŝywane. b. UŜywane gazy osłonowe powinny być zgodne z Instrukcją technologiczną spawania (WPS) i powinny posiadać temperaturę punktu rosy minus 40 C lub niŝszą. 2.6 SPAWANIE Spawanie powinno spełniać wymagania przepisów ASME lub przepisów EN i poniŝszej specyfikacji. A. Akceptowalne metody spawania (tylko spawanie łukowe) PoniŜsze metody spawania, lub ich kombinacje, są dopuszczalne do spawania części ciśnieniowych. 1. Spawanie łukowe elektrodą otuloną (SMAW/ 111).

13 Contract A5NU Strona 13 z Ręczne i automatyczne spawanie łukowe elektrodą nietopliwą w osłonie gazu obojętnego (GTAW / 141) z uŝyciem materiału dodatkowego i z systemem zajarzania łuku wysokiej częstotliwości. 3. Spawanie łukiem krytym (SAW / 121). 4. Spawanie łukowe drutami proszkowymi (FCAW / 136 / 137) z zastosowaniem gazów osłonowych. 5. Spawanie łukowe elektrodą topliwą w osłonie gazowej (GMAW / 131/135) 6. Spawanie łukiem zwarciowym (dla procesów spawania GMAW/FCAW) jest dopuszczalne wyłącznie do wykonywania ściegów graniowych. B. Przygotowanie brzegów do spawania 1. Ukosowanie brzegów powinny być realizowane za pomocą obróbki mechanicznej, przez szlifowanie lub cięcie termiczne (plazmowe). W przypadku, gdy cięcie termiczne (plazmowe) jest uŝywane, powierzchnie brzegów naleŝy obrobić mechanicznie lub przez szlifowanie do czystego metalu. 2. Dwustronne spoiny doczołowe są preferowane i powinny być stosowane gdziekolwiek to moŝliwe. Spoiny części ciśnieniowych powinny posiadać pełny przetop. 3. Spoiny szczepne mające pozostać w końcowej spoinie powinny posiadać kształt umoŝliwiający wykonanie kolejnego ściegu bez niepoŝądanego wpływu na jakość spoiny. 4. Spoiny szczepne niemające pozostać w spoinie powinny być całkowicie usunięte po spełnieniu swojego zadania. C. Przygotowanie powierzchni 1. Spawane powierzchnie powinny być wolne od farby, oleju, zabrudzeń, zgorzeliny, rdzy, i innych zanieczyszczeń w odległości co najmniej 25mm od rowka spawalniczego. 2. Topnik, odpryski spawalnicze i ŜuŜel powinien być usunięty za pomocą dłutowania, szlifowania lub obu i wyczyszczony szczotką drucianą przed rozpoczęciem układania kolejnego ściegu. 3. Powierzchnie i brzegi do spawania powinny być gładkie, równomierne,wolna od nawizów, zacieków, pęknięć lub innych wad mogących mieć niekorzystny wpływ na jakość lub wytrzymałość spoiny.

14 Contract A5NU Strona 14 z 21 D. Jakość wykonania 1. Połączenia spawane muszą być ustawione w osi tak dokładnie jak to moŝliwe i zabezpieczone podczas spawani. 2. Spoiny szczepne powinny być wykonywane przez wykwalifikowanych spawaczy, z wykorzystaniem instrukcji przeglądniętych przez Zamawiającego. 3. Tymczasowe części mocujące, takie jak uchwyty mocujące lub pręty naprowadzające, muszą być odcięte co najmniej 3 mm powyŝej powierzchni, a następnie miejsce ich usunięcia wyszlifowane. Materiał części mocujących powinien posiadać taki sam skład chemiczny jak materiał podstawowy. 4. Ślady zajarzania łuku występujące poza rowkiem spawalniczym powinny być wyszlifowane i przebadane ciekłym penetrantem(pt) lub metodą magnetycznoproszkową (MT) w celu upewnienia się, Ŝe powierzchnia materiału nie posiada pęknięć. 5. Wady spawalnicze powinny być usunięte przed ponownym rozpoczęciem spawania. Kratery występujące w spoinie naleŝy całkowicie wypełnić przed układaniam kolejnego ściegu spoiny. 6. UŜywanie pneumatycznych narzędzi czyszczących do usuwania ŜuŜlu ze spoiny jest dopuszczalne i nie jest traktowane, jako młotkowanie. 7. Tarcze szlifierskie, szczotki druciane z austenitycznej stali stopowej, uŝywane dla stali austenitycznych, stopów wysokoniklowych i nieferrytycznych, nie powinny być wcześniej stosowane do stali ferrytycznych. Przyrządy do usuwania metalu oraz materiały ścierne uŝywane do powyŝej wymienionych metali, jak równieŝ stali galwanizowanej, nie mogą być przechowywane razem z innymi narzędziami i mają być odpowiednio oznaczone, do jakich materiałów mogą być uŝywane. 8. Gdy wymagane są badania nieniszczące, dopuszcza się powierzchnie spoin w stanie nieobrobionym, jednakŝe, powierzchnie spoin muszą być wolne od wad mogących wpływać na interpretację wyników. Gdy powierzchnia spoiny w stanie nieobrobionym umiemoŝliwia wykonanie badań, musi zostać zeszlifowana,; niedopuszczalne jest szlifowanie spoiny powodujące utratę grubości do wartości mniejszej niŝ minimalna projektowa. 9. Stopiwo powinno być układane do pełnej grubości przygotowanego złącza niezaleŝnie od minimalnej grubości ścianki. Nie wypełnienie (rowka spawalniczego) jest niedozwolone.

15 Contract A5NU Strona 15 z 21 E. Wymagania dotyczące podgrzewania wstępnego i temperatury międzyściegowej. 1. Obowiązująca minimalna temperature podgrzewania wstępnego do cięcia termicznego, szczepiania i spawani powinna być zgodna ze wymaganiami stosownych specyfikacji lub rekomendacją i wymaganiami stosowanych przepisów, którakolwiek są wyŝsze. Dodatkowo, ilekroć materiał jest mokry lub posiada wilgotną powierzchnię powinien zostać osuszony za pomocą podgrzewania. 2. Maksymalna temperature międzyściegowa dla austenitycznych stali stopowych i stopów niklu powinna wynosić 175 C. F. Wymagania dotyczące obróbki cieplnej po spawaniu 1. Pospawalnicza obróbka cieplna powinna być przeprowadzona zgodnie z odpowiednimi przepisami i właściwą specyfikacją. 2. Gwinty i powierzchnie uszczelek powinna być zabezpieczone przed utlenianiem podczas obróbki cieplnej, w przeciwnym wypadku, ponowna obróbka mechaniczna jest wymagana w celu usunięcia jakichkolwiek uszkodzeń. 3. Mocowanie klipów, wsporników lub innych elementów wymagających spawania bezpośrednio do wewnętrznej lub zewnętrznej powierzchni elementów ciśnieniowych po obróbce cieplnej jest niedopuszczalne bez wcześniejszej pisemnej zgody Zamawiającego. G. Gaz osłonowy/formujący 1. Gaz osłonowy stosowany do spawania niskowęglowych gatunków stali austenitycznych metodą GMAW nie powinien zawierać więcej niŝ 2,5 % dwutlenku węgla (CO2). 2. Jednostronne połączenia spawane części ciśnieniowych, wyłączając połączenia spawane materiału grupy P-No.1, 3 i 4, powinny być wykonane na podkładce gazowej. Spoiny dwustronne, wykonywane na podkładce metalowej i spoiny pachwinowe nie wymagają stosowania gazu wypełniającego (gazu formującego). 3. Argon spawalniczy powinien być stosowany, jako gaz wypełniający (gaz formujący). Stosowanie azotu jako podkładki gazowej wymaga pisemnej zgody Zamawiającego przed rozpoczęciem spawania produkcyjnego.

16 Contract A5NU Strona 16 z KONTROLA, BADANIA NIENISZCZĄCE I TESTY. A. Wymagania ogólne 1. Spoiny wykonane według instrukcji róŝniących się od tych prawidłowo kwalifikowanych i przeglądniętych przez Zamawiającego podlegają odrzuceniu i całkowitemu usunięciu. 2. Odpryski spawalnicze and ŜuŜel powinny być usunięte z powierzczni wykonanych spoin. 3. Wadliwe spoiny powinny podlegać naprawie zgodnie z częścią 2.8 niniejszej specyfikacji. 4. Inspektor Zamawiającego lub jego upowaŝniony przedstawiciel ma posiadać swobodny (nieograniczony) dostęp do warsztatu Sprzedającego i prawo do odrzucenia jakości wykonania niespełniającej wymagań poniŝszej specyfikacji. 5. Inspektor Zamawiającego ma prawo do dokonania wyboru miejsca dla kaŝdych miejscowych lub wyrywkowych badań nieniszczących. B. Wymagania odnośnie kontroli i badań nieniszczących 2.8 Naprawa spoin Kontrola i badania nieniszczące powinny być przeprowadzone jak określono w zamówieniu. Jako minimum, badania nieniszczące powinny być jak określono w stosownych przepisach lub normami. Badania nieniszczące powinny być wykonane przez personel certyfikowany zgodnie z ASNT rekomendowaną praktyką SNT-TC-1A lub EN 473. Personel odpowiedzialny za interpretacje wyników badania powinny być certyfikowane (poziom II lub III). Spoiny niespełniające kryteriów akceptacji powinny być naprawione i powtórnie przebadane jak poniŝej A. Wada musi być wycięta i przebadana w celu upewnienia się Ŝe wada została usunięta w sposób akceptowalny. Obszan naprawy musi być ponownie przebadany przy uŝyci tej samej procedury badawczej, przy urzyciu której wada została wykryta. B. Naprawa konkretnej wady spoiny powinna być wykonana przy uŝyciu tej samej instrukcji uŝytej do wykonania spoiny lub innej instrukcji spawania przeglądniętej przez Zamawiającego. Druga próba naprawy danej niezgodności wymaga pisemnej zgody Zamawiającego przed przystąpieniem do naprawy.

17 Contract A5NU Strona 17 z NAPOINY I UZUPEŁNIENIE PLATERU 3.1 Grubość napoiny i uzupełnienia plateru A. Całkowita głbokość Całkowita głębokość napoiny i uzupełnienia plateru, powinna wynosić 3mm lub więcej, chyba Ŝe wyspecyfikowano inaczej. B. Efektywna głębokość Efektywna głębokość napoiny lub uzupełnienia plateru musi być mierzona na głębokości minimum 1.5 mm od gotowej powierzchni (po spawaniu lub po obróbce mechanicznej), chyba Ŝe wyspecyfikowano inaczej. Efektywna głębokość musi posiadać wyspecyfikowany skład chemiczny jeŝeli analiza chemiczna napoin produkcyjnych lub uzupełnienia plateru jest wymagana. Uwaga: minimalna wymagana grubość napoin produkcyjnych lub uzupełnienia plateru musi być równa lub większa niŝ wymiar odpowiadający wysokości powyŝej linii wtopienia gdzie analiza chemiczna została wykonana podczas kwalifikowania technologii spawania (PQR) plus 1.5mm. 3.2 Skład i badania napoin oraz uzupełnienia plateru A. Skład chemiczny efektywnej głębokości napoin lub uzupełnienia plateru powinien być raportowany dla: 1. Kwalifikacji technologii spawania 2. Spawania produkcyjnego jak wymagane w poniŝszej specyfikacji B. W zaleŝności od typy stopu, wyniki analizy chemicznej powinny zawierać: 1. Austenityczne stale stopowe: C, Cr, Ni, plus inne istotne składniki wyszczególnione w specyfikacji materiału spawalniczego [np. Mo, Cu, Cb(Nb)] C. Zawartość pojedynczych składników wyszczególnionych w analizie chemicznej powinna znajdować się w zakresie wyspecyfikowanym dla materiału spawalniczego lub dla ekwiwalentnego stopowego materiału podstawowego, którykolwiek jest mniej restrykcyjny, wyłączając niŝej wyszczególnione: 1. Dla napoin z niskowęglowych austenitycznych stali stopowych (np. 308L, 316L), zawartość węgla nie moŝe przekraczać 0,04 %

18 Contract A5NU Strona 18 z Dla napoin typu 316 i 316L zawartość Molibdenu (Mo) nie moŝe być niŝsza niŝ 2.25%. D. Ilość ferrytu dla austenitycznych stali stopowych 1. Zawartość ferrytu w zewnętrznej warstwie napoiny i uzupełniania plateru typu 308, 308L, 316 i 316L musi mieścić się w zakresie ilości ferrytu (FN) Zawartość ferrytu powinna być określona za pomocą którejkolwiek z metod: (1) przez obliczenie z uwzględnieniem rzeczywistego składy chemicznego i WRC-1988 lub Wykresu (FN) DeLong a dla Materiałów spawalniczych ze stali nierdzewnych (AWS A5.9, Rysunek A1 i A3) lub (2) przy uŝyciu przyrządu magnetycznego z listy znajdującej się w AWS A Przyrząd magnetyczny musi być wykalibrowany i certyfikowany zgodnie z AWS A4.2. WaŜny certyfikat kalibracji musi być dostępny dla Inspektora. Przed uŝyciem w produkcji, kalibracja przyrządu musi zostać zweryfikowana na conajmniej dwóch próbnikach (blokach kalibracyjnych) o minimalnej liczbie ferrytu FN5. Conajmniej jeden próbnik musi posiadać FN w zakresie JeŜeli przyrząd magnetyczny jest uŝywany, pomiary zawartości ferrytu w napoinach i uzupełnieniu plateru podlegających pospawalniczej obróbce cieplnej(pwht) muszą być wykonane przed powyŝszą obróbką. 3.3 Integralnie połączony plater Grubość plateru nie moŝe być mniejsza niŝ 3.2 mm, chyba Ŝe wyspecyfikowano inaczej. 3.4 Króćce i kołnierze A. Sleeve lined connections shall not be used unless specifically authorized by the Buyer. Any request to use sleeve linings must be accompanied by detailed design information, a welding procedure (WPS), and a fabrication sequence and inspection plan. Wykładziny tulejowe króćców nie mogą być uŝywane, chyba Ŝe ich uŝycie zostało zaakceptowane przez Zamawiającego. Szczegółowe rozwiązania konstrukcyjne, Instrukcję technologiczną spawania (WPS), sekwencję wytwarzania i plan kontroli naleŝy przedstawić w wypadku przedłoŝenia jakiejkolwiek prośby dotyczącej zastosowania wykładzin tulejowych B. Połączenia (króćce) NPS 2 (50 mm) i mniejsze będą wykonane jak podano w punktach 1 lub 2 poniŝej: 1. Napawane lub z integralnie połączonego plateru, uzyskanego metodą wybuchową, 2. Z litego materiału stopowego, o ile poniŝsze waruki zostaną spełnione:

19 Contract A5NU Strona 19 z 21 a. Średni współczynnik liniowej rozszerzalności termicznej króćca i materiału spawalniczego uŝytego do wykonania połączenia nie moŝe przekraczać ± 20% współczynnika (rozszerzalności) materiału płaszcza lub dennicy. UŜycie litego króćca w przypadku, gdy róŝnica pomiędzy współczynnikiem rozszerzalności króćca i materiału zbiornika wynosi więcej niŝ 20%, wymaga specjalnej akceptacji Zamawiającego. b. Opis uŝytych materiałów, instrukcje spawania i szczegóły połączenia muszą być przesłane Zamawiającemu do akceptacji. c. Próby muszą być wykonane przy uŝyciu materiałów reprezentujących materiały króćca i zbiornika w celu wykazania zadawalającej spawalności. d. Maksymalna temperature obliczeniowa nie moŝe przekraczać 315 C. C. Króćce powyŝej NPS 2 (50 mm) powinny być napawane, z integralnie połączonego plateru uzyskanego metodą wybuchową lub wytworzone z blach platerowanych uzyskanych metodą walcowania poprzez zwijanie w cylinder i spawanie. D. Przylgi kołnierz króćców napawanych lub z integralnego plateru muszą być napawane i obrabiane mechanicznie w obszarze uszczelki, minimalna grubość napoiny lub plateru po obróbce mechanicznej powinna wynosić 3.2 mm. E. Materiały uŝyte do napawania lub integralnego platerowania króćców i kołnierzy muszą być tego samego gatunku i grubości jak wymagane do platerowania zbiornika lub dennicy w miejscu, gdzie będą przyłączone. 3.5 Napawanie i uzupełnianie plateru. A. Przed uzupełnieniem plateru połączeń doczołowych, rowek spawalniczy w materiale podstawowym musi być wypełniony na płasko, ale nie więcej niŝ 1.6 mm poniŝej linii wtopienia napoiny lub linii platerowania przylegającej do rowka spoiny. NaleŜy upewnić się, Ŝe elektrody uŝyte do wypełnienia rowka spawalniczego w materiale podstawowym nie były w kontakcje z platerem lub materiałem napoiny ( t.j usunięcie plateru w odległości. minimum ¼ cala od krawędzi rowka i przebadanie siarczanem miedzi lub równowaŝnym roztworem aby upewnić się, Ŝe plater/napoina zostały całkowicie usunięte. B. Napoina lub uzupełnienie plateru moŝe być ułoŝona jedną lub większą ilością warstw. Ilość warstw podczas wytwarzania nie moŝe być mniejsza od ilości warstw ułoŝonych podczas kwalifikowania technologii napawania. C. JeŜeli wielowarstwowa napoina lub uzupełnienie plateru jest wymagana w celu uzyskania określonego składu chemicznego, a następnie obróbka mechaniczna lub szlifowanie jest niezbędne w celu spełnienia wymagań wymiarowych, końcowa obróbka mechaniczna lub szlifowanie powierzchni musi zapewniać określoną efektywną głębokość (napoiny)

20 Contract A5NU Strona 20 z 21 (Przykłady: obróbka mechaniczna rowka uszczelki w kołnierzach i w płytach sitowych, szlifowanie wewnętrznej średnicy (powierzchni) wymiennika ciepła umoŝliwiające włoŝenie wiązki rurowej). 3.6 Kontrola i badania integralnie połączonego materiału platerowanego. A. Próby wytrzymałości na ścinanie są wymagane dla wszystkich blach stalowych integralnie platerowanych zgodnie z postanowieniami i wymaganiami odpowiednich / właściwych specyfikacji stosowanych materiałów. B. Przed rozpoczęciem produkcji, materiał platerowany naleŝy poddać badaniom ultradźwiękowym od strony powierzchni plateru jak podano poniŝej: 1. Instrukcje i protokoły powinny być zgodne z ASME SA-578, punkt 5 i 6, z wyjątkiem wszystkich wskazań, których amplituda echa jest równa lub większa od 50% pierwszego echa dna z równoczesnym spadkiem towarzyszącego echa dna o 50%. Wskazania te powinny zostać zapisane w protokole niezaleŝnie od grubości blachy. 2. Kryteria akceptacji powinny być zgodne z ASME SA-578, poziom B dla stali podstawowej i dodatkowo S6 dla materiału plateru. 3. Naprawa lub wymiana platerowanego wyrobu musi podlegać uzgodnieniami pomiędzy Wytwórcą i Zamawiającym. C. Powierzchnie integralnego plateru w miejscach, gdzie drugorzędne wsporniki / zamocowania będą przyspawane oraz miejsca przewidziane dla przyszłych zamocowań muszą być w 100% przebadana ultradźwiękowo od strony plateru. Powierzchnia plateru w odległości 100 mm od spoin zamocowania powinna być uwzględniona (w badaniu). Kryteria akceptacji powinny być zgodne z ASME SA-578, poziom B dla stali podstawowej i dodatkowym poziomem S7 dla materiału plateru. Wskazania braku połączenia pomiędzy platerem i materiałem podstawowym będą powodem odrzucenia D. Spawanie głównych nośnych elementów konstrukcyjnych (maksymalna lokalna intensywność napręŝeń w miejscu połączenia > 5 ksi) od strony plateru lub do elementów platerowanych wymaga usunięcia plateru przed wykonaniem spoiny. Łącząca spoina musi być napawana w celu uzyskania składu chemicznego odpowiedniemu dla przylegającego integralnego plateru. 3.7 Zakres badań A. Liczba próbek do analizy chemicznej (gdzie wyspecyfikowana dla spoin produkcyjnych) wszystkich rodzajów napoin i uzupełnienia plateru, oraz ilość pomiarów ferrytu napoin austenityczną stalą stopową, musi być zgodna z poniŝszym wyszczególnieniem. Próbki

21 Contract A5NU Strona 21 z 21 do badań muszą być pobrane, lub przeprowadzone powinny zostać badania na miejscu, przed ostateczną obróbką cieplną w miejscach wskazanych przez Inspektora. 1. Napawanie automatyczne: jedna próbka lub badanie z kaŝdej cargi i elementu urządzenia (takich jak dennica, płyta sitowa, króciec, etc.) i z kaŝdej napoiny uzupełnienia plateru, wyłączając jak podano w podpunkcje 3 poniŝej. 2. Napawanie ręczne: Dwie próbki lub badanie z kaŝdej cargi i elementu urządzenia (takich jak dennica, płyta sitowa, króciec, etc.) i z kaŝdej napoiny uzupełnienia plateru, wyłączając jak podano w podpunkcie 3 poniŝej. 3. Dla spoin uzupełnionych napoina o średnicy 24 inch (600 mm), jedna próbka na kaŝde 24 cale średnicy, lub cześć 24 cali. Wymiar 24 cali średnicy powinien być sumą wszystkich średnic połączeń spawanych o średnicy 24 cali lub mniejszej uzupełnianych napoiną przy uŝyciu tej samej instrukcji technologicznej, metody spawania i materiału dodatkowego. B. Dla powtarzalnych operacji napawania ręcznego lub automatycznego elementów o średnicy większej niŝ 24 cale (600 mm), dwie próby dla spawacza na tydzień mogą zastąpić wymagania punktu 3.7 podwarunkiem, Ŝe nie nastąpiła zmiana instrukcji spawania, klasyfikacji materaiłu spawalniczego, numeru parti topniku do spawania łukiem krytym lub elektroŝuŝlowego. C. W przypadku wielowarswowej napoiny lub uzupełnienia plateru, badanie ciekłym penetrantem musi być wykonane na pierwszej warstwie napoiny zgodnie z poniŝszym: 1. Spawanie automatyczne: minimum 5% 2. Spawanie ręczne: minimum 12% 3. Metoda badania i kryteria akceptacji muszą być zgodne z ASME część VIII, Div. 1, załącznik 8. Wykrycie nieakceptowalnego wyniku badań będzie powodem przeprowadzeniem badań ciekłym penetrantem całej powierzchnii napoiny lub uzupełnienia plateru. 3.8 JeŜeli Zamawiający nie określił inaczej,końcowa powierzchnia napoin, uzupełnienia plateru i spoin łączącychelementy przyspawane do powierzchni napawanych lub integralnego plateru muszą być przebadane w 100% ciekłym penetrantem przy uŝyciu penetrantu zmymalnego wodą, zaraz po próbie hydrostatycznej. JednakŜe, dla wymienników ciepła 100% badanie ciekłym penetrantem moŝe być przeprowadzone przed próbą hydrostatyczną. Badania i poziom akceptacji powinny być zgodne z ASME Sekcja VIII, Div.1, załącznik 8. Powierzchnia posiadająca wady musi być naprawiona i ponownie przebadana. Koniec Specyfikacji.