STUDIA I ARTYKUŁY MARCIN MICHAŁ WISZOWATY Instytucja ciszy wyborczej. Geneza, regulacja prawna, ratio existendi..

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI STUDIA I ARTYKUŁY MARCIN MICHAŁ WISZOWATY Instytucja ciszy wyborczej. Geneza, regulacja prawna, ratio existendi.. MARZENA WIĘCKOWSKA Wpływ nietradycyjnych technik głosowania na frekwencję podczas wyborów i referendów... MARIUSZ JABŁOŃSKI, JAKUB RZUCIDŁO Głosowanie za pośrednictwem Internetu w Królestwie Norwegii założenia i realizacja programu E-VALG IWONA WROŃSKA System wyborczy Kanady. Zasady generalne systemu wyborczego na szczeblu federalnym i prowincji GLOSA ANNA RAKOWSKA Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 10 listopada 2011 r., Sygn. Akt III SW 102/ BIBLIOGRAFIA PAWEŁ RAŹNY Polska bibliografia wyborczo-referendalna za 2011 r WYNIKI WYBORÓW I REFERENDÓW NA ŚWIECIE MARCIN RULKA, PATRYCJA WROCŁAWSKA Wyniki wyborów parlamentarnych, prezydenckich i referendów na świecie w okresie od kwietnia do września 2012 roku

2 Marcin Michał Wiszowaty Election silence the genesis, law regulation and ratio existendi. The election silence (pre-electoral silence, campaign silence) is a period of time, when it is prohibited to conduct electioneering. Most of the regulations concerning the election establishes electoral day silence (only during the voting day). In several countries of the world silence begins earlier, usually 24 hours before the polls are opened. This is to encourage reflection on the information obtained by voters during the election campaign and to help them in making reasonable choice. The are penalties for breaking the law on election silence, usually a fine. This paper presents the regulation of election silence in Poland on a comparative background, as well as arguments raised by the proponents and opponents of this institution. The article aims to answer the question about the legitimacy of the existence and maintenance of election silence. Election silence plays an important role as element of the fundamental principles of free and fair elections. It helps voter to make a decision free from campaign emotions and manipulation. Implementation of election silence must be carried out in close conjunction with the principle of equality. It requires the elimination of undesirable practice like using the privileged position by candidates acting as authority officials, agitation hidden in the form of "higher turnout campaign" or dissemination of false information about competitors in the electoral competition in the form of leaks. The fair play rule is crucial element of the equal suffrage principle. Author proposes several changes to the Polish regulations. The silence period should be extended up to 3 days. The scope and severity of sanctions for conduct violating election silence, also on the internet, should be increased. Extending the duration of the silence is to enable the completion of the ongoing legal proceedings in the so-called special election judicial procedure". It can be hardly resolved in 24 hours. Legal obligation to remove election posters from public space before the advent of electoral silence (eg Armenia, Ukraine) is worth introducing in Poland. The author believes that the election silence plays an important and useful role in democratic elections, especially in countries where the level of political culture and level of development of democracy is not fully satisfactory. Instytucja ciszy wyborczej. Geneza, regulacja prawna, ratio existendi Cisza wyborcza (cisza przedwyborcza, cisza kampanii) to okres, kiedy zabronione jest prowadzenie kampanii wyborczej. Większość regulacji dotyczących wyborów ustanawia "dzień ciszy wyborczej" (tylko w dniu głosowania). W kilku krajach na świecie ciszy zaczyna wcześniej, zazwyczaj 24 godzin przed otwarciem lokali wyborczych. Ma to zachęcić do refleksji na temat informacji uzyskanych przez wyborców w czasie kampanii wyborczej i pomóc im w podejmowaniu rozsądnego wyboru. Kary za łamanie prawa o ciszy wyborczej zazwyczaj są finansowe. W opracowaniu przedstawiona jest regulacja ciszy wyborczej w Polsce na tle porównawczym, a także argumenty przedstawione przez zwolenników i przeciwników tej instytucji. Artykuł ma na celu odpowiedzieć na pytanie o zasadność istnienia i utrzymania ciszy wyborczej. Cisza wyborcza odgrywa istotną rolę jako element fundamentalnych zasad wolnych i uczciwych wyborów. Pomaga wyborcy w podjęciu decyzji wolnej od emocji wyborczych i manipulacji. Implementacja ciszy wyborczej musi być prowadzona w ścisłej współpracy z 1

3 zasadą równości. To wymaga eliminacji niepożądanych praktyk, takich jak wykorzystywanie uprzywilejowanej pozycji przez kandydatów pełniących oficjalne funkcje, agitację ukrytą w formie "kampanii w sprawie wyższej frekwencji" lub rozpowszechnianie fałszywych informacji na temat konkurentów w wyborach w postaci "wycieków". "Sprawiedliwe reguły gry" są istotnym elementem zasady równości prawa wyborczego. Autor proponuje kilka zmian w polskich przepisach. Okres ciszy powinien być wydłużony do 3 dni. Zakres i dotkliwość sankcji za zachowania naruszającego ciszę wyborczą, także w Internecie, powinna zostać zwiększona. Wydłużenie okresu ciszy umożliwi zakończenia toczących się postępowań prawnych w tak zwanej "specjalnej sądowej procedurze wyborczej". To może być trudne do rozstrzygnięcia w ciągu 24 godzin. Warte rozważenia jest też wprowadzenie w Polsce prawnego obowiązku usunięcia plakatów wyborczych z przestrzeni publicznej przed nadejściem ciszy wyborczej (np. Armenia, Ukraina). Autor uważa, że cisza wyborcza odgrywa ważną rolę i użyteczne w demokratycznych wyborach, zwłaszcza w krajach, gdzie poziom kultury politycznej i poziom rozwoju demokracji nie są w pełni zadowalające. 2

4 Marzena Więckowska The influence of non-traditional voting techniques on turnout in elections and referendums The article examines the influence of non-traditional voting techniques on turnout: postal voting, Internet voting and voting by proxy. The experiences of various countries brought forward in the article prove that non-traditional voting techniques aiming not to engage the electorate, but to ensure the universality of electoral law influence electoral participation to various degrees. Taking into account the fact that the heterogeneous nature of non-traditional voting techniques significantly thwarts attempts to identify their impact on turnout, estimations cited in the article show that non-traditional techniques convince around 0,3 to 6 percent of the voting electorate. The efficiency of non-traditional voting techniques is dependant, above all, on legislative rationality, the specificity of the country s law and the social context. In the final section, the article examines uncertainties concerning the constitutionality of non-traditional voting techniques. Wpływ nietradycyjnych technik głosowania na frekwencję podczas wyborów i referendów Artykuł bada wpływ nietradycyjnych technik głosowania: głosowania korespondencyjnego, internetowego oraz przez pełnomocnika, na frekwencję wyborczą. Przywołane w tekście doświadczenia wielu państw dowodzą, że nietradycyjne techniki głosowania, których celem nie jest aktywizacja elektoratu rozumiana jako sztuczne podnoszenie frekwencji, lecz realizacja powszechnego prawa wyborczego, w różnym stopniu oddziałują na partycypację. Choć heterogeniczność nietradycyjnych technik głosowania znacząco utrudnia wskazanie definitywnego zakresu ich wpływu na frekwencję, wedle cytowanych w artykule szacunków dzięki nim głosuje od 0,3 do 6 procent więcej osób. Skuteczność nietradycyjnych technik głosowania w motywowaniu frekwencji zależna jest, przede wszystkim, od racjonalności prawodawstwa, specyfiki krajowego prawa i kontekstu społecznego. W uwagach końcowych artykuł porusza również wątpliwości dotyczące konstytucyjności nietradycyjnych technik głosowania. 3

5 Mariusz Jabłoński, Jakub Rzucidło Internet voting in the Kingdom of Norway founding and implementation of the e-valg2011 September 12, 2011, the Kingdom of Norway held elections for local government bodies - municipal and county. For the first time in the history of this country, the government decided to use Internet voting (hereinafter also referred to as i-voting) in the general election. It was decided that the pilot program would be named e-valg2011. It is worth mentioning, that it was not the first such project in Europe. In this paper the authors presented solutions for the use of i-voting, adopted in Norway. They began their analysis with a presentation of current state law, in the field of election and i-voting. They indicated the basis for the implementation of modern methods of participation in democratic processes. It was also crucial to emphasize the solutions and compare them with that used so far in other countries. It is important to discuss on those elements, that make up the system. In the end, authors presented the results of the election and indicated issues that relate to the application of information technology in elections. Solutions used in Norway must be regarded as successful. Certainly they contribute much to discussion on the shape of Internet voting. They should be borne in mind when designing other systems for this purpose. Głosowanie za pośrednictwem Internetu w Królestwie Norwegii założenia i realizacja programu e-valg września 2011 r. w Królestwie Norwegii odbyły się wybory do organów samorządu terytorialnego gminnego i powiatowego. Po raz pierwszy w historii tego kraju zdecydowano się na zastosowanie w wyborach powszechnych środków pozwalających na oddanie głosu za pośrednictwem Internetu (dalej nazywane także i-głosowaniem). Pilotażowemu norweskiemu programowi zdecydowano się nadać nazwę e-valg2011. Warto nadmienić, że był to już kolejny tego rodzaju projekt w Europie. W niniejszym artykule autorzy prezentują rozwiązania w zakresie zastosowania głosowania za pośrednictwem Internetu, przyjęte w Norwegii. Swoją analizę rozpoczynają od zaprezentowania aktualnego stanu prawnego, w zakresie wyborów i i-głosowania. Wskazują na podstawy wdrożenia nowoczesnej metody uczestnictwa w procesach demokratycznych. Akcentują zastosowane rozwiązania i porównują je z tym stosowanymi do tej pory w innych państwach. Istotne jest przy tym omówienie tych elementów, które składają się na wdrożony system. Prezentują także wyniki wyborów i wskazują na problemy, które wiążą się z zastosowaniem technik informatycznych w opisywanym przypadku. Rozwiązania zastosowane w Norwegii uznać trzeba za udane. Z pewnością wnoszą one wiele do dyskusji nad kształtem głosowania za pośrednictwem Internetu. Warto je mieć na uwadze projektując kolejne systemy służące temu celowi. 4

6 Iwona Wrońska System Wyborczy Kanady Opracowanie to przybliża kanadyjski system wyborczy. Omawia podstawowe zasady tego systemu zawarte w ustawach o reprezentacji i wyborach i analizuje konsekwencje przyjętych rozwiązań. Zwraca szczególną na implikacje wynikające z przyjęcia systemu większościowego, wprowadzenia stałej daty wyborów i sposobu finansowania partii politycznych. Canadian Electoral System This paper reviews the nature of the Canadian Electoral System. It presents the fundaments entrenched in the electoral law and electoral boundaries acts. Special attention is given to institutional mechanism of the past the post electoral system and its influence on the party system. The paper also examines new features of the system: the fixed election date, and a new financing procedure of political parties. 5