Zewnętrzny Plan Operacyjno Ratowniczy

Transkrypt

1 - ZATWIERDZAM - Zewnętrzny Plan Operacyjno Ratowniczy Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Oddział w Odolanowie Opracował: Wydział Operacyjny KW PSP w Poznaniu Wydział Kontrolno Rozpoznawczy KW PSP w Poznaniu Poznań, kwiecień 2007

2 KARTA INFORMACYJNA ZAKŁAD DUŻEGO RYZYKA ZAKŁAD POLSKIE GÓRNICTWO NAFTOWE I GAZOWNICTWO S.A. ODDZIAŁ W ODOLANOWIE, UL. KROTOSZYŃSKA 148, ODOLANÓW ZSP/ZSR ZAKŁAD NIE POSIADA ZSP, Zakład nie posiada zakładowej służby ratowniczej lub zakładowej straży pożarnej w swojej strukturze. Działania ratownicze podejmowane są przez pracowników. Działaniami ratowniczymi kieruje Kierownik Zmiany zgodnie z wykonywanym zakresem obowiązków. MEDIUM - GAZ ZIEMNY (545,6 Mg), w tym: a) postać skroplona 518,6 Mg, b) postać gazowa 27 Mg. - CHLOROWODÓR (2 Mg) HCL - CHLOR (podchloryn sodowy) CL 2 (1 Mg) - WODÓR (0,01 Mg) H - PŁYN CHŁODNICZY PETRYGO 5,5 Mg - WODOROTLENEK SODU (soda oczyszczona/ ług sodowy) 1 Mg - MONOETANOLOAMINA (8 Mg) - GAZ W SIECIACH POZA ZAKŁADEM (ok. 754 Mg) LICZBA OSÓB W ZAKŁADZIE ZATRUDNIONE OKOŁO 150 OSÓB WŁAŚCIWA TERENOWO KOMENDA POWIATOWA/MIEJSKA PSP: KP PSP OSTRÓW WLKP.

3 KARTA AKTUALIZACJI ZEWNĘTRZNEGO PLANU OPERACYJNO - RATOWNICZEGO DLA ZAKŁADU POLSKIE GÓRNICTWO NAFTOWE I GAZOWNICTWO S.A. ODDZIAŁ W ODOLANOWIE Lp. Zakres aktualizacji Osoba aktualizująca 1. Zaktualizowano punkt II.1. Siły i środki służb zakładowych Data Kita Katarzyna Zaktualizowano punkt II.2. Alarmowanie i dysponowanie służb ratowniczych i Kita Katarzyna wspomagających Zaktualizowano punkt III. Opis systemu 3. przedstawiania społeczeństwu informacji o Kita Katarzyna występujących zagrożeniach Zaktualizowano kartę informacyjną (ilość Kita Katarzyna substancji, liczba osób w zakładzie) Zaktualizowano pkt II.1. Siły i środki służb Kita Katarzyna zakładowych Zaktualizowano pkt VI.1. Wykaz podmiotów udzielających kwalifikowanej pierwszej pomocy medycznej Kita Katarzyna Zaktualizowano punkt VIII.3. Ustalenie podmiotów przewidzianych do podjęcia działań związanych z usuwaniem skutków awarii oraz rekultywacją gruntu oraz procedury ich powiadamiania Kita Katarzyna Zaktualizowano wykaz substancji, adres zakładu, r. 8. Kita Katarzyna wykaz skrótów użytych w ZPOR Zaktualizowano punkt I. Wskazanie osób r. 9. upoważnionych do uruchamiania procedur Kita Katarzyna ratowniczych Zaktualizowano punkt II.1. Siły i środki służb r. 10 Kita Katarzyna zakładowych i zewnętrznych Zaktualizowano punkt II.2. Procedury r. 11. alarmowania oraz dysponowania siłami służb ratowniczych i wspomagających Kita Katarzyna 12. Zaktualizowano punkt II.3. Organizacja łączności Kita Katarzyna r. Zaktualizowano punkt VI. Procedury udzielania r. 13. Kita Katarzyna pomocy medycznej osobom poszkodowanym Zaktualizowano punkt XI. Dokumentacja r. graficzna (dodano 4 załączniki uwzględniające 14. nowe budynki wraz z przewidywaną ilością osób Kita Katarzyna w strefach zagrożenia)

4 SPIS TREŚCI I) Wskazanie osób upoważnionych do uruchamiania procedur ratowniczych, osoby kierującej działaniami ratowniczymi oraz nadzorującej i koordynującej działania w zakresie usuwania skutków awarii... 4 II) Zbiorczy wykaz sił i środków służb ratowniczych oraz służb wspomagających, przewidzianych do prowadzenia działań ratowniczych i usuwania skutków awarii ) Siły i środki służb zakładowych i zewnętrznych w odniesieniu do prawdopodobnych wariantów rozwoju awarii obejmujących teren poza zakładem ) Procedury alarmowania oraz dysponowania siłami służb ratowniczych i wspomagających ) Organizację łączności ) Podział zadań i zasady współdziałania podczas prowadzenia działań ratowniczych ) Procedury odwoływania alarmu ) Procedury dotyczące zapewnienia pomocy w usuwaniu skutków awarii wewnątrz zakładu III) Opis systemu przedstawiania społeczeństwu informacji o występujących zagrożeniach związanych z działalnością zakładu, podjętych środkach zapobiegawczych i działaniach, które będą podejmowane w razie wystąpienia awarii IV) Procedury powiadamiania ludności i właściwych organów administracji o zagrożeniu awarią lub jej wystąpieniu V) Procedury dotyczące ewakuacji ludności ) Określenie kolejności ewakuacji, z uwzględnieniem osób wymagających specjalnych środków podczas jej przeprowadzania, w szczególności dotyczy to dzieci, pacjentów szpitali, pensjonariuszy domów pomocy społecznej oraz innych osób zamieszkałych w obiektach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego ) Sposoby prowadzenia ewakuacji i zabezpieczenia potrzeb socjalnych ewakuowanej ludności ) Wykaz instytucji i służb odpowiedzialnych za przeprowadzenie ewakuacji, zabezpieczenie potrzeb socjalnych i pomocy psychologicznej ewakuowanej ludności, wraz z wyszczególnieniem realizowanych przez nie zadań VI) Procedury udzielenia pomocy medycznej osobom poszkodowanym ) Wykaz podmiotów udzielających kwalifikowanej pomocy medycznej ) sposoby alarmowania podmiotów a) udzielających pierwszej pomocy medycznej b) odpowiedzialnych za transport i przyjęcie poszkodowanych ) Sposoby postępowania jednostek ochrony zdrowia podczas zdarzeń z dużą liczbą poszkodowanych ) Sposoby organizacji dekontaminacji poszkodowanych

5 VII) Procedury postępowania związane z możliwością wystąpienia transgranicznych skutków awarii VIII) Procedury postępowania poawaryjnego ) Metody i środki usuwania skutków awarii ) Ustalenie miejsc i sposobów neutralizacji substancji niebezpiecznych oraz odkażania terenu ) Ustalenie podmiotów przewidzianych do podjęcia działań związanych z usuwaniem skutków awarii lub rekultywacją gruntu oraz procedur ich powiadamiania IX) Określenie sposobów zabezpieczenia logistycznego działań ratowniczych X) Inne niezbędne informacje wynikające ze specyfiki zagrożenia oraz lokalnych uwarunkowań a) procedury powiadamiania właściwych organów o możliwości wystąpienia lub wystąpieniu poważnej awarii b) informacje dotyczące działań podejmowanych przez właściwe organy w celu ograniczenia skutków awarii dla ludzi i środowiska XI) Dokumentacja graficzna ) Mapa terenu narażonego na skutki awarii przemysłowej położonego poza zakładem o dużym ryzyku, przedstawiającą maksymalny zasięg skutków awarii

6 I) Wskazanie osób upoważnionych do uruchamiania procedur ratowniczych, osoby kierującej działaniami ratowniczymi oraz nadzorującej i koordynującej działania w zakresie usuwania skutków awarii Osoby upoważnione do uruchamiania procedur ratowniczych Wojewoda Wielkopolski za pośrednictwem Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego, Wielkopolski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu za pośrednictwem Stanowiska Kierowania Komendanta Wojewódzkiego PSP (w części dotyczącej dysponowania sił i środków województwa), Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Ostrowie Wielkopolskim za pośrednictwem Stanowiska Kierowania Komendanta Powiatowego PSP (w części dotyczącej dysponowania sił i środków powiatu). Osoby kierujące działaniami ratowniczymi Przed przyjazdem jednostek ochrony przeciwpożarowej Kierowanie działaniem ratowniczym, w tym ewakuacją do czasu przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej spoczywa na Kierowniku Zmiany, a w przypadku jego chwilowej nieobecności na dyspozytorze. Po przyjeździe jednostek ochrony przeciwpożarowej W zależności od sił i środków (zewnętrznych) przybyłych na miejsce zdarzenia uprawnionymi do kierowania interwencyjnego są w kolejności: a) członek ochotniczej straży pożarnej, b) komendant gminny ochrony przeciwpożarowej, jeśli jest członkiem ochotniczej straży pożarnej, c) strażak jednostki ochrony przeciwpożarowej, d) dowódca zastępu Państwowej straży Pożarnej, e) dowódca sekcji Państwowej Straży Pożarnej, f) zastępca dowódcy zmiany Państwowej Straży Pożarnej, g) dowódca zmiany Państwowej Straży Pożarnej, h) zastępca dowódcy jednostki ratowniczo gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, i) dowódca jednostki ratowniczo gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej. 4

7 W zależności od sił i środków (zewnętrznych) przybyłych na miejsce zdarzenia uprawnionymi do przejęcia kierowania taktycznego są: a) zastępca dowódcy jednostki ratowniczo gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej właściwej dla miejsca zdarzenia, b) dowódca jednostki ratowniczo gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej właściwej dla miejsca zdarzenia, c) oficer wyznaczony przez komendanta powiatowego/ miejskiego Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie, d) komendant powiatowy/ miejski Państwowej Straży Pożarnej. W zależności od sił i środków (zewnętrznych) przybyłych na miejsce zdarzenia uprawnionymi do przejęcia kierowania strategicznego są: a) oficer wyznaczony przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie, b) komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, c) oficer wyznaczony przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie, d) Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej. Osoby nadzorujące i koordynujące działania w zakresie usuwania skutków awarii Wojewoda Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Poznaniu II) Zbiorczy wykaz sił i środków służb ratowniczych oraz służb wspomagających, przewidzianych do prowadzenia działań ratowniczych i usuwania skutków awarii 1) Siły i środki służb zakładowych i zewnętrznych w odniesieniu do prawdopodobnych wariantów rozwoju awarii obejmujących teren poza zakładem Siły i środki służb zakładowych Z przedstawionych wyliczeń zawartych w Raporcie o bezpieczeństwie dla PGNiG Oddział w Odolanowie wynika, że zasięgi poszczególnych zagrożeń minimalnie wychodzą poza granice zakładu. (patrz załączona mapa: Maksymalne zasięgi stref zagrożenia). 5

8 Największe zagrożenia powodują: scenariusz nr S2 (wyciek z rurociągu gazu wysokometanowego skroplonego) i S3a (uszkodzenie węża nalewowego na stanowisku napełniania autocystern). Zasięgi strefy DGW dla scenariuszy Nr S2 i S3a wynoszą odpowiednio 186 metrów i 56,9 metra. Zakład nie posiada zorganizowanej formacji ratowniczej. Czynności ratownicze podejmowane są w pierwszej kolejności przez pracowników pod przywództwem Kierownika Zmiany zgodnie z wykonywanym zakresem obowiązków i przy wykorzystaniu wiedzy zawartej w Instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. Wszyscy pracownicy posiadają przeszkolenie z zakresu zagrożeń i sposobów postępowania w przypadku awarii. Środki własne zakładu przewidziane do wykorzystania w przypadku awarii to: - system zraszania, - sieć hydrantowa, - system zaworów odcinających i zrzutowych, - system zaworów bezpieczeństwa, - instalacja piany lekkiej, - działka wodne, - podręczny sprzęt ratowniczy i gaśniczy Sprzęt zlokalizowany jest na terenie obiektów zakładowych. Wykaz rozmieszczenia sprzętu podręcznego w strefach pożarowych znajduje się w załączniku nr 19 do WPOR. Sprzęt ratowniczo gaśniczy do wykorzystania w działaniach ratowniczych zgromadzony w punkcie sprzętu ratowniczo gaśniczego: - przewoźny agregat proszkowy na lekkim samochodzie gaśniczym 1 szt., - wózek pożarniczy z motopompą TOHATSU 1 szt., - pompa PT2A (do brudnej wody) 1 szt., - aparaty powietrzne BD 96 4 szt., - filtropochłaniacze uniwersalne 4 szt., - szelki bezpieczeństwa P 61 2 szt., - linka z amortyzatorem bezpieczeństwa 2 szt., - linka asekuracyjna ZL 20 2 szt., - linka asekuracyjna ZL 30 1 szt., - linka sygnalizacyjna 1 szt., - ubranie specjalne US-2 5 szt., - rękawice specjalne FIRE szt., - hełm ZS-03 5 szt., 6

9 - latarka LEX 1 szt., - środek pianotwórczy ROTEOR 400 kg, - gaśnice proszkowe i śniegowe 10 szt., - sprzęt i środki do udzielania pierwszej pomocy będące w dyspozycji Kierownika Zmiany. Wykaz sprzętu znajduje się w punkcie WPOR. W przypadku zdarzeń przekraczających możliwości opanowania własnymi siłami wzywane są siły i środki podmiotów krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Siły i środki służb zewnętrznych Do działań ratowniczych wykorzystywane są siły i środki krajowego systemu ratowniczo gaśniczego (ksrg). Dysponowane one są wg 3 poziomów: - poziom powiatowy, - poziom wojewódzki, - poziom centralny. Cała baza sił i środków poziomu powiatowego, wojewódzkiego i centralnego zawarta jest w komputerowym programie System Wspomagania Decyzji (SWD ST). Program ten jest wykorzystywany na wszystkich szczeblach stanowisk kierowania Państwowej Straży Pożarnej. Ogólna procedura dysponowania ww. sił i środków przedstawia się tak jak poniżej (wg procedury znajdującej się w Wojewódzkim Planie Ratowniczym) ZDARZENIE Poziom Powiatowy (SKKM/SKKP) Poziom Wojewódzki Zdarzenie realizowane w ramach potencjału ratowniczego powiatu Zdarzenie przekraczające potencjał ratowniczy powiatu Zdarzenie w ramach tzw. strefy międzypowiatowej Informowanie sąsiedniego SKKM / SKKP i dysponowanie niezbędnych SIS Zgłaszanie zapotrzebowa nia na SIS SKKW Informowanie Zgłaszanie zapotrzebowania na SIS Informowanie do KCKRiOL (zdarzenie przekr. potencjał ratowniczy województwa) Koordynacja działań Poziom Krajowy KCKRiOL 7

10 Dysponowanie sił i środków do zdarzeń odbywa się w oparciu o procedury zawarte w Planie Ratowniczym Powiatu Ostrowskiego, Wojewódzkim Planie Ratowniczym oraz w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lutego 2011 roku w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo gaśniczego (Dz. U. 46, poz. 239 z 2011 roku). Dysponowanie sił i środków podmiotów systemu dla obszaru powiatu, województwa i kraju odbywa się z uwzględnieniem rodzaju i wielkości zdarzenia oraz liczby poszkodowanych, a także następujących czynników: 1) możliwości podjęcia działań ratowniczych na miejscu zdarzenia w najkrótszym czasie, 2) liczbę osób zagrożonych lub poszkodowanych, 3) skalę zagrożenia, miejsce i rodzaj zdarzenia, prognozę następstw zdarzenia dla życia, zdrowia, środowiska lub mienia oraz wielkość i przeznaczenie terenu lub obiektu, 4) aktualny potencjał sił i środków będących w dyspozycji, 5) możliwość wykorzystania w działaniach ratowniczych sił i środków z obszarów chronionych innych niż obszar chroniony właściwy dla miejsca zdarzenia, w tym z sąsiednich powiatów i województw oraz podmiotów objętych przepisami prawa górniczego, lotniczego, morskiego i wodnego, 6) możliwość wykorzystania odwodów operacyjnych na obszarze województwa lub centralnego odwodu operacyjnego, 7) zasady i procedury powiadamiania i dysponowania zasobów ratowniczych zawarte w planach ratowniczych, 8) możliwość techniczno logistycznego wsparcia działań ratowniczych, 9) stan infrastruktury i natężenia ruchu w komunikacji, a także warunki terenowe i atmosferyczne mające wpływ na czas przybycia sił i środków oraz organizację działań ratowniczych. 8

11 Lp. 1.* Wykaz sił i środków przewidzianych do udziału w działaniach ratowniczych na terenie zakładu PGNiG oddział w Odolanowie Nazwa jednostki KP PSP Ostrów Wlkp. Rodzaj sprzętu Ilość osób I Rzut Odległość w km. Teoret. Czas Dojazdu Kryptonim GCBA 5/ PF * KP PSP Ostrów Wlkp. GCBA ,5/50/750 Pr PF * KP PSP Ostrów Wlkp. GBA 2,5/ PF * KP PSP Ostrów Wlkp. SH PF KP PSP Ostrów Wlkp. SChem PF * OSP Odolanów GBA 2,5/ PF * OSP Tarchały Wielkie GBA 2,5/ PF * OSP Raczyce 9.* 10.* 11.* 12.* 13.* 14.* 15.* 16.* 17.* 18.* OSP Przygodzice OSP Skalmierzyce OSP Raszków KP PSP Krotoszyn KM PSP Kalisz KM PSP Kalisz KP PSP Ostrzeszów KP PSP Pleszew KP PSP Kępno KP PSP Jarocin 19. OSP Granowiec 20.* 21.* 22.* OSP Daniszyn OSP Czekanów OSP Sieroszewice GCBA 7/ PF GCBA 6/ PF GCBA 6/ PF GBA 2,5/ PF II Rzut GCBA 5/ PF GCBA 5/ PF GCBA 9,5/ PF GCBA 5/ PF GCBA 4/ PF GCBA 5/ PF GCBA 5/ PF GBAM 2,5/16+8 GBAM 2,8/ * OSP Gorzyce Wielkie GCBA 6/32 24.* 25.* 26.* OSP Czarnylas OSP Gostyczyna OSP Sośnie PF Uwagi Selektywne Brak selektywnego Selektywne Brak selektywnego PF Selektywne GBA 2,5/ PF GCBA 5/ PF Selektywne PF Brak selektywnego GBA 2,5/ PF GCBA 4/ PF GBA 2,5/ PF III Rzut Siły i środki zadysponowane przez SKKW Poznań przewidziane do działań na terenie zakładu w ramach odwodów. * - Samochody posiadające na wyposażeniu działka 1. SiS I rzutu dysponowane są w zależności od charakteru zdarzenia wynikającego ze zgłoszenia 2. SiS II rzutu dysponowane są w zależności od rozwoju sytuacji na polecenie KDR 3. NAMIOT PNEUMATYCZNY dysponowanie w przypadku powołania sztabu i decyzji KDR Selektywne Brak selektywnego 9

12 2) Procedury alarmowania oraz dysponowania siłami służb ratowniczych i wspomagających Alarmowanie wewnętrznych służb zakładu Alarmowanie pracowników zakładu o niebezpieczeństwie odbywa się przy wykorzystaniu syreny alarmowej 3 razy po 20 sekund oraz sygnałów optyczno akustycznych wchodzących w skład systemu powiadamiania sterowanego przez POLON O użyciu syreny decyduje Kierownik Zmiany po otrzymaniu informacji o zdarzeniu. Alarmowanie i wewnętrzne przekazywanie informacji odbywa się przy wykorzystaniu wewnętrznej sieci telefonicznej, za pomocą aparatów telefonicznych, zainstalowanych we wszystkich budynkach na terenie zakładu oraz radiotelefonów. Alarmowanie i dysponowanie służb ratowniczych i wspomagających Komenda Powiatowa PSP w Ostrowie Wielkopolskim (Stanowisko Kierowania Komendanta Powiatowego PSP), tel. 998, 112 lub , alarmowana przez pracowników zakładu, lub osoby będące świadkami wystąpienia zagrożenia. Komenda Wojewódzka PSP w Poznaniu (Stanowisko Kierowania Komendanta Wojewódzkiego PSP) tel , alarmowana przez SKKM w Ostrowie Wielkopolskim. Komenda Główna PSP w Warszawie (Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności w Warszawie), tel , alarmowana przez SKKW w Poznaniu. Komenda Powiatowa Policji w Ostrowie Wielkopolskim ul. Odolanowska 19, Ostrów Wielkopolski, tel. 997 lub Pogotowie Energetyczne tel. 991 lub lub lub , alarmowane przez SKKP w Ostrowie Wlkp. Pogotowie Gazowe tel. 992 lub , alarmowane przez SKKP w Ostrowie Wlkp. Szpitalny Oddział Ratunkowy w Ostrowie Wielkopolskim ul. Limanowskiego 20/22 tel. 999 lub , alarmowane przez SKKP w Ostrowie Wielkopolskim lub przez pracowników zakładu. 10

13 Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej - Szpital im. T. Chałubińskiego w Ostrowie Wlkp. ul. Limanowskiego 20/22 tel. (0 62) , alarmowany przez SKKP w Ostrowie Wielkopolskim Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska Delegatura Kalisz tel lub , alarmowane przez SKKP w Ostrowie Wlkp., oraz pracowników zakładu. Gmina i Miasto Odolanów ul. Rynek Odolanów tel. (+48 62) tel. (+48 62) fax (+48 62) sekretariat@odolanow.pl Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim Aleja Powstańców Wielkopolskich 16, Ostrów Wielkopolski Tel.: Faks: Zakład Opieki Zdrowotnej Nowe Miasto Klinika Chirurgii Urazowej, Leczenia Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Poznaniu, ul. Szwajcarska 3 tel. sekretariat , dyżurka pielęgniarek tel lub , alarmowany przez SKKW (w przypadku oparzeń). Zakład Opieki Zdrowotnej Jeżyce Szpital im. F. Raszei w Poznaniu Oddział Chorób Zawodowych i Toksykologii, tel. centrala wew. 341, alarmowany przez SKKW (w przypadku zatruć). Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich, ul Jana Pawła II 2, tel. centrala , alarmowane przez SKKW (w przypadku oparzeń), transport zapewnia Lotnictwo sanitarne za pomocą śmigłowca ratowniczego. Lotnictwo sanitarne (śmigłowiec ratowniczy), dysponowany przez dyspozytora medycznego. Pogotowie Wodno Kanalizacyjne tel , alarmowane przez SKKP w Ostrowie Wlkp. Media Dane teleadresowe mediów znajdują się w dokumentacji SKKW. 11

14 3) Organizacja łączności. Organizacja łączności do celów działań ratowniczych oparta będzie na zasadach obowiązujących w jednostkach ochrony przeciwpożarowej. Ponadto informacje przekazywane będą za pomocą telefonii komórkowej i stacjonarnej. Organizacja łączności podczas zdarzeń w PGNiG S.A. Oddział w Odolanowie odbywa się zgodnie z zasadami obowiązującymi w Państwowej Straży Pożarnej. 4) Podział zadań i zasady współdziałania podczas prowadzenia działań ratowniczych W pierwszej fazie działań akcją kieruje Kierownik Zmiany a po przyjeździe jednostek PSP kierowanie przejmuje uprawniony funkcjonariusz PSP (patrz pkt I ZPOR), który prowadzi działania ratownicze przy pomocy Kierownika Zmiany, Dyrektora i jego Zastępcy (w momencie ich przybycia). Dodatkowo w załączniku nr 5 przedstawiono podział zadań podczas zdarzeń w zakładzie. 5) Procedury odwoływania alarmu Działania ratownicze Państwowej Straży Pożarnej zakończone są z chwilą usunięcia zagrożenia i przekazania terenu dyrektorowi zakładu. Kierujący Działaniami Ratowniczymi po usunięciu zagrożenia, podejmuje decyzję o odwołaniu alarmu oraz jego sposobie przeprowadzenia. 6) Procedury dotyczące zapewnienia pomocy w usuwaniu skutków awarii wewnątrz zakładu Zakład jest zobowiązany do samodzielnego usunięcia skutków awarii wewnątrz zakładu w przypadku jej wystąpienia. III) Opis systemu przedstawiania społeczeństwu informacji o występujących zagrożeniach związanych z działalnością zakładu, podjętych środkach zapobiegawczych i działaniach, które będą podejmowane w razie wystąpienia awarii System informowania społeczeństwa został podzielony na dwa poziomy: a) stan normalnego funkcjonowania instalacji 12

15 Przekazanie podstawowych informacji o zakładzie, objaśnienie rodzaju prowadzonej działalności, potwierdzenia, że zakład podlega regulacjom prawnym, przedstawienie ogólnych informacji o charakterze zagrożenia poważną awarią przemysłową. b) stan awarii przemysłowej Przekazanie informacji w przypadku wystąpienia awarii, zasad zachowania ludności oraz działań, jakie ludność powinna podjąć w przypadku wystąpienia poważnej awarii. SCHEMAT FUNKCJONOWANIA SYSTEMU INFORMOWANIA SPOŁECZEŃSTWA: ZAKŁAD STAN NORMALNY AWARIA BIP MEDIA INNE S P O Ł E C Z E Ń S T W O System składa się z następujących elementów: 1. Przekaz informacji o zakładzie i zagrożeniach przez niego stwarzanych: Biuletyn Informacji Publicznej Komendy Wojewódzkiej PSP w Poznaniu (BIP). Zgodnie z ustawą Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity: Dz.U r. Nr 25, poz. 150) Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej podaje do publicznej wiadomości następujące informacje: - dane o corocznie aktualizowanym rejestrze substancji niebezpiecznych znajdujących się w zakładach dużego ryzyka zlokalizowanych na terenie województwa, - informacje o zatwierdzonych raportach o bezpieczeństwie lub ich zmianach, - informacje o przyjętych zewnętrznych planach operacyjno ratowniczych lub ich zmianach, - instrukcje postępowania mieszkańców na wypadek wystąpienia awarii przemysłowej. 13

16 Informacje te zamieszczone są na stronie internetowej Komendy Wojewódzkiej PSP w Poznaniu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej. 2. Przekaz informacji o postępowaniu w razie wystąpienia awarii, kierunkach ewakuacji itp.: informowanie poprzez media lokalne, wykorzystanie innych wypracowanych metod uwzględniających uwarunkowania lokalne (np.: ostrzeganie przez radiowozy Policji). IV) Procedury powiadamiania ludności i właściwych organów administracji o zagrożeniu awarią lub jej wystąpieniu Powiadamianie właściwych organów administracji i służb ratowniczych o zagrożeniu awarią lub jej wystąpieniu zawarto w ZPOR w pkt. II.2. Powiadamianie ludności o rodzaju alarmu oraz jego odwołaniu może być realizowane za pomocą: syren, lokalnych rozgłośni radiowych, ośrodków TVP oraz urządzeń rozgłoszeniowych. Przekazywanie informacji do lokalnych ośrodków TVP oraz prasy następuje poprzez rzecznika Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Ostrowie Wielkopolskim bądź inną wyznaczoną osobę. V) Procedury dotyczące ewakuacji ludności 1) Określenie kolejności ewakuacji, z uwzględnieniem osób wymagających specjalnych środków podczas jej przeprowadzania, w szczególności dotyczy to dzieci, pacjentów szpitali, pensjonariuszy domów pomocy społecznej oraz innych osób zamieszkałych w obiektach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego Najbliższe zabudowania mieszkalne znajdują się 700 metrów od zakładu ( budynki przy ul. Krotoszyńskiej w kierunku Odolanowa) oraz w odległości 1 km wieś Kaczory osób, natomiast z przedstawionych wyliczeń zawartych w Raporcie o bezpieczeństwie dla PGNiG Oddział w Odolanowie wynika, że zasięgi poszczególnych zagrożeń minimalnie wychodzą poza granice zakładu. (patrz załączona mapa: Maksymalne zasięgi stref zagrożenia). Największe zagrożenia powodują: scenariusz nr 2 i 3a. Zasięgi strefy DGW dla scenariuszy Nr 2 i 3a wynoszą odpowiednio 186 metrów i 56,9 metra. Zatem ewentualna ewakuacja dotyczyć będzie terenu zakładu. 14

17 Kierownik Zmiany lub Kierujący Działaniem Ratowniczym (KDR) podejmuje decyzje o przeprowadzeniu ewakuacji pracowników z zagrożonego terenu. Rys. Umiejscowienie zakładu w Odolanowie Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Oddział w Odolanowie 1 km 2) Sposoby prowadzenia ewakuacji i zabezpieczenia potrzeb socjalnych ewakuowanej ludności Decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji pracowników zakładu podejmuje Kierownik Zmiany lub KDR, wyznacza on miejsca przyjęć ewakuowanych pracowników. W gestii kierownictwa zakładu pozostaje decyzja konieczności pozostania i udziału w prowadzonych działaniach ratowniczych bądź też zwolnienia i udania się do miejsc zamieszkania. 15

18 3) Wykaz instytucji i służb odpowiedzialnych za przeprowadzenie ewakuacji, zabezpieczenie potrzeb socjalnych i pomocy psychologicznej ewakuowanej ludności, wraz z wyszczególnieniem realizowanych przez nie zadań Decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji pracowników zakładu podejmuje Kierownik Zmiany lub KDR, wyznacza on miejsca przyjęć ewakuowanych pracowników. W gestii kierownictwa zakładu pozostaje decyzja konieczności pozostania i udziału w prowadzonych działaniach ratowniczych bądź też zwolnienia i udania się do miejsc zamieszkania. Teren objęty ewakuacją oraz działaniami ratowniczymi chroniony jest przez służbę ochrony zakładu oraz policję. VI) Procedury udzielenia pomocy medycznej osobom poszkodowanym Procedury udzielania pomocy medycznej osobom poszkodowanym na terenie Zakładu PGNIG Oddział w Odolanowie zostały ujęte w WPOR w punkcie pt.: Sposoby udzielania pierwszej pomocy medycznej poszkodowanym, ich ewakuacji oraz ostrzegania osób zagrożonych. Zasady postępowania z ofiara wypadku na terenie zakładu regulowane są przez następujące instrukcje: - IB-Z-3 Zasady funkcjonowania systemu pierwszej pomocy w Oddziale, - IB-Z-3-1 Organizacja udzielenia pomocy poszkodowanemu. Zasady ogólne, - IB-Z-3-1 Schemat postępowania przy udzielaniu pomocy poszkodowanemu, - IB-Z-1 Resuscytacja krążeniowo oddechowa, - IB-Z-2 Pierwsza pomoc przedlekarska w nagłych wypadkach. 1) Wykaz podmiotów udzielających kwalifikowanej pomocy medycznej Wykaz podmiotów medycznych z woj. wielkopolskiego wraz z placówkami specjalistycznymi znajduje się w Wojewódzkim planie działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne dla województwa wielkopolskiego. KP PSP w Ostrowie Wielkopolskim na swoim wyposażeniu posiada zestawy ratownictwa medycznego PSP R-1, a strażacy-ratownicy są przeszkoleni z zakresu ratownictwa medycznego. W przypadku niewystarczającej ilości ratowników medycznych, na miejsce zdarzenia można zadysponować dodatkowe wsparcie w postaci Ochotniczych Straży Pożarnych włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (zgodnie z wykazem zawartym w programie SWD-ST). 16

19 2) sposoby alarmowania podmiotów a) udzielających pierwszej pomocy medycznej Jak w punkcie II.2. Zewnętrznego Planu Operacyjno-Ratowniczego. b) odpowiedzialnych za transport i przyjęcie poszkodowanych Odpowiedzialne służby medyczne 3) Sposoby postępowania jednostek ochrony zdrowia podczas zdarzeń z dużą liczbą poszkodowanych Pierwszy przybyły lekarz po przyjeździe na miejsce zdarzenia staje się Kierownikiem Medycznych Czynności Ratowniczych i zajmuje się min. segregacją poszkodowanych. Transport poszkodowanych (ewakuacja) z miejsca akcji do placówek służby zdrowia realizuje pogotowie ratunkowe. Tylko za zgodą i po określeniu warunków transportu przez KMCR można wykorzystać inne środki transportu. W przypadku gdy medyczne czynności ratownicze nie mogą być udzielone wówczas strażacy w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego (KSRG) realizują kwalifikowaną pierwszą pomoc, polegającą w głównie mierze na przeprowadzeniu rozpoznania i segregacji poszkodowanych, ewakuacji ze strefy zagrożonej, ciągłym monitorowaniu ich stanu zdrowia oraz wykonywaniu najprostszych działań mających na celu ratowanie życia poszkodowanym. 4) Sposoby organizacji dekontaminacji poszkodowanych Z charakterystyki zagrożeń zakładu wynika, że nie ma takiej potrzeby. 17

20 VII) Procedury postępowania związane z możliwością wystąpienia transgranicznych skutków awarii Ze względu na położenie zakładu, nie przewiduje się wystąpienia zdarzeń niosących transgraniczne skutki awarii. VIII) Procedury postępowania poawaryjnego 1) Metody i środki usuwania skutków awarii Metody i środki usuwania skutków awarii oraz ustalenie miejsc i sposobów neutralizacji substancji niebezpiecznych oraz odkażania terenu zostały określone w WPOR w punktach 3.2. i 3.3. WPOR. Eksploatacyjne lub awaryjne wycieki na powierzchni zbierane są natychmiast za pomocą posiadanego sorbentu lub w inny sposób zależnie od rozmiaru rozlewu. Zebrany zużyty sorbent oraz ewentualnie zanieczyszczona gleba lub ścieki poddawane są neutralizacji. 2) Ustalenie miejsc i sposobów neutralizacji substancji niebezpiecznych oraz odkażania terenu Metody i środki usuwania skutków awarii oraz ustalenie miejsc i sposobów neutralizacji substancji niebezpiecznych oraz odkażania terenu zostały określone w WPOR w punkcie 3.3. Eksploatacyjne lub awaryjne wycieki na powierzchni zbierane są natychmiast za pomocą posiadanego sorbentu lub w inny sposób zależnie od rozmiaru rozlewu. Zebrany zużyty sorbent oraz ewentualnie zanieczyszczona gleba lub ścieki poddawane są neutralizacji. 3) Ustalenie podmiotów przewidzianych do podjęcia działań związanych z usuwaniem skutków awarii lub rekultywacją gruntu oraz procedur ich powiadamiania Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu podpisała porozumienie z firmą PROTE w sprawie współpracy w likwidacji skutków awarii ekologicznych i likwidacji skażeń gruntu i wód. Ww. porozumienie reguluje sposób powiadamiania Pogotowia Ekologicznego PROTE poprzez Komendę Wojewódzką PSP w Poznaniu. Za dysponowanie PROTE z ramienia PSP na terenie woj. wielkopolskiego odpowiedzialny jest Dyżurny Operacyjny Województwa, pełniący służbę w WSKR KW PSP w Poznaniu. Natomiast PROTE zobowiązało się do likwidacji skutków awarii ekologicznych oraz likwidacji skażeń gruntu i wód powstałych w wyniku awarii. 18

21 IX) Określenie sposobów zabezpieczenia logistycznego działań ratowniczych Komenda Wojewódzka PSP w Poznaniu posiada w swych strukturach odwodowych Kompanię logistyczną, w skład której wchodzą min.: - kontenery: socjalny, kwatermistrzowsko socjalny, na środek pianotwórczy (szczegółowe wyposażenie kontenerów: segregator Pojazdy sprzęt, teczka Wykaz sprzętu kontenerowego ), - Star 266 do przewozu wyposażenia kwatermistrzowskiego tj. namiotów, materacy, łóżek, kocy - szczegółowe rozmieszczenie sprzętu kwatermistrzowskiego segregator Wielkopolska Brygada Odwodowa, załącznik nr 5). X) Inne niezbędne informacje wynikające ze specyfiki zagrożenia oraz lokalnych uwarunkowań a) procedury powiadamiania właściwych organów o możliwości wystąpienia lub wystąpieniu poważnej awarii Jak w punkcie II.2. Zewnętrznego Planu Operacyjno-Ratowniczego oraz zgodnie z Wojewódzkim Planem Ratowniczym (Procedura powiadamiania o zdarzeniach). b) informacje dotyczące działań podejmowanych przez właściwe organy w celu ograniczenia skutków awarii dla ludzi i środowiska Rozwiązania techniczne i organizacyjne zastosowane w zakładzie PGNiG Oddział w Odolanowie wykrywające stany zagrożenia to: - Stacjonarny system eksplozymetryczny, - System wykrywania i alarmu pożarowego, - System nadzoru ciśnień granicznych, - System nadzoru temperatur granicznych, - Zakładowy system nadzoru zdarzeń niebezpiecznych, - System telewizji przemysłowej, Systemy zostały szczegółowo opisane w WPOR. 19

22 Powyższe rozwiązania ułatwiają szybkie wykrycie powstanie stężeń wybuchowych, wycieków i pożarów oraz zamknięcie strumieni dopływających lub wypływających, a tym samym zmniejszenie ilości uwolnionej substancji. W następnej kolejności pozwalają na zwalczanie pożarów, ochronę otaczających obiektów, powstrzymywanie wycieków i ewakuację ludzi z zagrożonych obszarów. PGNiG Oddział w Odolanowie zgodnie z zapisami Prawo Ochrony Środowiska dopełnił ciążące obowiązki tj.: - zgłosił zakład jako zakład o dużym ryzyku powstania poważnej awarii przemysłowej do właściwego organu Państwowej Straży Pożarnej, - opracował Program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym, - opracował Wewnętrzny Plan Operacyjno Ratowniczy (WPOR), - w ramach WPOR i Raportu o bezpieczeństwie złożonych właściwym organom Państwowej Straży Pożarnej przedstawił niezbędne informacje do opracowania Zewnętrznego Planu Operacyjno Ratowniczego (ZPOR). XI) Dokumentacja graficzna 1) Mapy terenu narażonego na skutki awarii przemysłowej położonego poza zakładem o dużym ryzyku, przedstawiające maksymalny zasięg skutków awarii Z przedstawionych wyliczeń zawartych w Raporcie o bezpieczeństwie dla PGNiG Oddział w Odolanowie wynika, że zasięgi poszczególnych zagrożeń minimalnie wychodzą poza granice zakładu. (patrz załączone mapy). Największe zagrożenia powodują: scenariusz nr 2 i 3a. Zasięgi strefy DGW dla scenariuszy Nr 2 i 3a wynoszą odpowiednio 186 metrów i 56,9 metra. Wartości przedstawione na mapach: - 0,02 bar nadciśnienie fali uderzeniowej powodującej uszkodzenie szyb i lekkich konstrukcji, - 4 kw/m2 siła promieniowania cieplnego powodującego ból po 20 sekundach bez utraty wzroku, - DGW dolna granica wybuchowości. Załącznik nr 1 zasięg strefy obłoku gazu Załącznik nr 2 zasięg promieniowania cieplnego Załącznik nr 3 zasięg strefy nadciśnienia Załącznik nr 4 zasięgi stref zagrożenia zbiorczo 20

23 21

24 22

25 23

26

27 OBJAŚNIENIA SKRÓTÓW BIP - Biuletyn Informacji Publicznej COO - Centralny Odwód Operacyjny JRG - Jednostka Ratowniczo Gaśnicza KCKRiOL - Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności KDR - Kierujący Działaniem Ratowniczym KMDR - Koordynator Medycznych Działań Ratowniczych KSRG - Krajowy System Ratowniczo Gaśniczy SKKP - Stanowisko Kierowania Komendanta Powiatowego SKKW - Stanowisko Kierowania Komendanta Wojewódzkiego PSP - Państwowa Straż Pożarna PZA - Program Zapobiegania Awariom ROP Ręczny Ostrzegacz Pożarowy SIS - Siły i środki SOR - Szpitalny Oddział Ratunkowy WBO - Wielkopolska Brygada Odwodowa WIOŚ - Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska WPOR - Wewnętrzny Plan Operacyjno Ratowniczy ZPOR - Zewnętrzny Plan Operacyjno Ratowniczy

28 ZAŁĄCZNIK NR 5. Podział zadań PGNiG Odolanów PSP POLICJA POGOTOWIE INNE 1) Monitorowanie procesu technologicznego 2) Podejmowanie działań zawartych w WPOR i Raporcie o bezpieczeństwie w przypadku zaistnienia zagrożenia w zakładzie 3) Informowanie służb ratowniczych w przypadku zaistnienia zdarzeń przekraczających możliwości samodzielnego poradzenia sobie z zagrożeniem 4) Udział w pracy sztabu KDR 5) Zabezpieczenie logistyczne akcji 1) Podejmowanie działań ratowniczo gaśniczych w zakładzie 2) Kierowanie akcją ratowniczo gaśniczą w tym organizacja pracy sztabu 1) Zabezpieczenie miejsca zdarzenia 2) Utworzenie objazdów 1) Udzielanie medycznych czynności ratowniczych oraz transport poszkodowanych do szpitali 1) Media informowanie społeczeństwa 2) WIOŚ przeprowadzenie badań

29 Rejestr zmian ZPOR dla Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Oddział w Odolanowie (pow. ostrowski): Zaktualizowano kartę informacyjną w zakresie ilości substancji, uzupełniono o adres zakładu, Zaktualizowano wykaz skrótów użytych w ZPOR (SKKW, SKKP/M) oraz punkt I. Wskazanie osób upoważnionych do uruchamiania procedur ratowniczych w oparciu o obowiązujące Rozporządzenie KSRG i dostosowano do całości dokumentu, Zaktualizowano punkt II.1. Siły i środki służb zakładowych i zewnętrznych w części dotyczącej środków własnych zakładu oraz sprzętu ratowniczo gaśniczego do wykorzystania w działaniach ratowniczych, treść uzupełniono o wykaz sił i środków przewidzianych do udziału w działaniach ratowniczych na terenie zakładu PGNiG Oddział w Odolanowie (dane pozyskano z KP PSP Ostrów Wlkp.), Zaktualizowano punkt II.2 Procedury alarmowania w części dot. LPR w chwili obecnej dysponuje dyspozytor medyczny, w części dot. wykazu mediów wykaz znajduje się w SKKW, W punkcie II.3 Organizacja łączności schemat łączności zastąpiono treścią: Organizacja łączności podczas zdarzeń w PGNiG Oddział w Odolanowie odbywa się zgodnie z zasadami obowiązującymi w Państwowej Straży Pożarnej, Uzupełniono punkt VI Procedury udzielania pomocy medycznej osobom poszkodowanym o instrukcje dotyczące zasad postępowania z ofiarą wypadku w PGNiG S.A. Oddział w Odolanowie, W punkcie VI.1. Wykaz podmiotów udzielających kwalifikowanej pomocy medycznej uwzględniono obowiązujący Wojewódzki plan działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne dla województwa wielkopolskiego, Do punktu XI. Dokumentacja graficzna dołączono 4 mapy przedstawiające zasięgi poszczególnych zagrożeń z uwzględnieniem nowych budynków wraz z przewidywaną ilością osób w strefach zagrożenia.