Plan Odnowy Miejscowości Starczanowo na lata

Transkrypt

1 Plan Odnowy Miejscowości Starczanowo na lata

2 Spis treści I. Wstęp..4-5 II. Charakterystyka miejscowości 5-10 III. Inwentaryzacja zasobów sołectwa IV. Analiza SWOT V. Planowane zadania...15 VI. Opis planowanego przedsięwzięcia..16 2

3 Położenie Sołectwa Starczanowo w Gminie Nekla (Licencja: 2009, Pietruska&Mierkiewicz Sp. z o.o., 3

4 I. WSTĘP Plan Odnowy Miejscowości jest jednym z najważniejszych elementów odnowy wsi, jej rozwoju oraz poprawy jakości życia i warunków pracy mieszkańców. Sporządzenie i uchwalenie takiego dokumentu stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata w zakresie działania Odnowa i rozwój wsi, umożliwi uczestnictwo w konkursach ogłaszanych w ramach Programu Wielkopolska Odnowa Wsi, jak również może stanowić wytyczne dla władz gminy przy opracowywaniu kierunków rozwoju miejscowości Starczanowo. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, inwentaryzację zasobów służących jej odnowie, ocenę mocnych i słabych stron, planowane kierunki rozwoju ze wskazaniem zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących lokalną społeczność, w tym przedsięwzięć związanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Niniejszy dokument planowania strategicznego jest dokumentem otwartym, stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Może zatem zostać poszerzony o nowe przedsięwzięcia, ponadto możliwa jest zmiana kolejności ich realizacji w zależności od dostępności środków finansowych. Plan Odnowy Miejscowości ma zdecentralizowany, lokalny charakter, dotyczy terenu jednej miejscowości i przygotowywany jest z inicjatywy i przez mieszkańców miejscowości. Celem planu jest podtrzymanie lub odtworzenie atrakcyjności wsi jako miejsca zamieszkania i przeprowadzenie tego procesu w sposób oczekiwany oraz wykonalny dla lokalnej społeczności. W ten sposób odnowiona, doinwestowana i ożywiona kulturowo wieś może zapewnić mieszkańcom godziwy standard i jakość życia. Plan Odnowy Miejscowości ma charakter planu małych kroków, które podejmowane przez mieszkańców przy finansowym i organizacyjnym wsparciu gminy doprowadzić mają do trwałej poprawy miejscowych warunków życia. 4

5 Korzyści wynikające z posiadania Planu Odnowy Miejscowości: - możliwość efektywnego gospodarowania zasobami: środowisko przyrodnicze, zasoby ludzkie, dziedzictwo historyczno-kulturowe, infrastruktura społeczna i techniczna oraz środki finansowe; - zapisanie tego procesu w formie dokumentu umożliwia stałą ocenę postępów przez wszystkich członków społeczności lokalnej; - dokument umożliwia zaangażowanie władz lokalnych oraz mieszkańców w planowanie swojej przyszłości. Wypracowany przez mieszkańców w drodze dyskusji oraz w wyniku realistycznej oceny mocnych i słabych stron, szans i potencjalnych zagrożeń, jest planem, z którym lokalna społeczność będzie się identyfikować. Plan Odnowy Miejscowości powstał w oparciu o wytyczne środowiska lokalnego i konsultacje społeczne. II. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI 1. Położenie Wieś Starczanowo leży w centralnej części województwa wielkopolskiego i w północnozachodniej części powiatu wrzesińskiego. Jest jednym z 16 sołectw Gminy Nekla. Starczanowo położone jest 35 km od Poznania, 15 km na zachód od Wrześni, przy drodze krajowej nr 92. Geograficznie Gmina Nekla leży na Równinie Wrzesińskiej, stanowiącej część Pojezierza Wielkopolskiego. Nekla to gmina o charakterze rolniczo-leśnym oraz intensywnie rozwijającym się handlu i usługach. Świadczy o tym nie tylko liczba zatrudnionych w rolnictwie, ale również struktura wykorzystania gruntów, gdzie 61,5% powierzchni całej gminy (96,2 km 2 ) zajmują użytki rolne, a 26% lasy. Liczba gospodarstw rolnych w Starczanowie wynosi 39, w tym: do 1 ha 17; od 1 do 2 ha 3; od 2-5 ha 8; od 5 do 7 ha 3; od 10 do 15 ha 4; powyżej 15 ha 4. Łączna powierzchnia gruntów rolnych wynosi 210,75 ha, z czego 92,2% stanowią grunty orne, 7% 5

6 użytki zielone, 0,6% rowy, nieużytki i inne, 0,2% sady. Liczba gospodarstw domowych wynosi 161 o łącznej powierzchni 4,6 ha. 2. Liczba ludności Starczanowo zamieszkuje obecnie 275 osób, w tym 150 kobiet i 125 mężczyzn (ewidencja ludności, r.). Liczba ludności na przełomie ostatnich 5 lat systematycznie wzrasta w 2007r. było to 245 osób. 3. Infrastruktura komunikacyjna Starczanowo leży w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Nekla przy drodze krajowej nr 92. W niedalekim sąsiedztwie (okolice wsi Stępocin) przebiega autostrada A2 z najbliższym zjazdem w oddalonej o 15 km Wrześni. Przez miejscowość przebiega również magistrala kolejowa Berlin-Warszawa. 4. Infrastruktura techniczna Na terenie Starczanowa począwszy od 1993r. funkcjonuje wysypisko odpadów komunalnych o powierzchni 0,5 ha. Zgodnie z decyzją, pozwolenie na składowanie odpadów wygasa r. Po tym terminie planowana jest rekultywacja kwatery. 5. Instytucje Na terenie miejscowości nie ma świetlicy wiejskiej ani innego obiektu pełniącego funkcje społeczno-kulturalne, Ochotniczej Straży Pożarnej, nie funkcjonuje Koło Gospodyń Wiejskich. We wsi nie ma szkoły, kościoła, ani kaplicy. Dzieci i młodzież uczęszczają do przedszkola w Nekli i Zespołu Szkół w Nekli. Brak miejsca do organizowania spotkań, imprez okolicznościowych, kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych, których uczestnikami byłaby lokalna społeczność wiejska, wpływa dezintegrująco i może hamować aktywność mieszkańców. Na terenie Starczanowa działa Stowarzyszenie Dolina Moskawy. Zgodnie ze statutem, członkom stowarzyszenia bliskie są sprawy dotyczące ochrony człowieka i środowiska, w którym żyje. Członkowie stowarzyszenia aktywnie angażują się w różnego rodzaju przedsięwzięcia na rzecz sołectwa i jego mieszkańców. 6

7 Drugą organizacją pozarządową skupiającą mieszkańców jest Fundacja Forum Działań Pozytywnych, organizacja pozarządowa non profit. Ma ona na celu tworzenie forum do działań dla ludzi kreatywnych, chcących realizować pozytywne i twórcze pomysły służące dobru człowieka i ochronie jego indywidualności, rodziny, tradycji i społeczności, w której żyje oraz jego środowiska naturalnego. Fot1. POWITANIE JESIENI. 7

8 Fot.2 ANIELSKIE SPOTKANIA 6. Gospodarka Starczanowo leży w zachodniej części Gminy Nekla. Źródłem dochodu mieszkańców jest działalność gospodarcza i rolnictwo. W miejscowości Starczanowo zarejestrowanych jest 5 podmiotów gospodarczych (na podstawie ewidencji działalności gospodarczej UMiG Nekla): - MATEX: największa firma na terenie gminy Nekla i jedna z większych w powiecie wrzesińskim, - Przedsiębiorstwo Drogowo-Budowlane Leszek Stachowiak, - Firma Handlowo-Usługowa AWERS-PLUS Bogumiła Silska, - Firma Handlowo-Usługowa AWERS BIS Dorota Dądaj, - MAR-PAT Wiesław Gruszczyński. 8

9 Bardzo dobra lokalizacja miejscowości Starczanowo (przy drodze krajowej nr 92, bliskość Wrześni i Poznania) wpływa na atrakcyjność wsi jako miejsca zamieszkania i/lub prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nekla, znajduje się tu około 120 ha gruntów przeznaczonych pod zabudowę produkcyjnousługową. Są to tereny położone w bezpośrednim sąsiedztwie drogi krajowej nr 92 stanowiące własność prywatną. W posiadaniu gminy Nekla znajduje się działka o nr 19/7 o pow. 3,25 ha położona w północnej części kompleksu. Tereny przeznaczone pod inwestycje mają dobry układ komunikacyjny z dogodnym dostępem do drogi krajowej nr 92, w pobliżu znajduje się dworzec PKP. 7. Historia W XIII/XIV w. Nekla stała się siedzibą dóbr rycerskich, do których należało również m.in. Starczanowo. W latach znany jest Janusz ze Starczanowa, który w 1353r. wziął udział w konfederacji Maćka Borkowica, wojewody poznańskiego, przeciw królowi Kazimierzowi Wielkiemu. W 1435r. dziedziczył w Nekli i Starczanowie Piotr, a w latach Wojciech Starczanowski. W 1449r. występował tutaj Mikołaj Starczanowski, po którym w latach dziedziczyli w Nekli, Starczanowie, Stroszkach i Kokoszkach, jego synowie: Mikołaj i Tomasz. Właścicielami wsi byli: w 1504r. Maciej Starczanowski, w 1578r. Janusz Grudziński kasztelan krzywiński. W 1618r. Starczanowo było własnością Barbary z Karśnickich Grudzińskiej, wdowie po wojewodzie rawskim, a w 1782 r. dziedziczką pozbawionej już praw miejskich Nekli oraz m. in. Starczanowa była Krystyna z Szembeków Turnowa, wdowa po stolniku poznańskim Zygmuncie Turnie. W 1783r. Krystyna Turnowa sprzedała dobra nekielskie żonie Łukasza Moszczyńskiego, podstolego radomskiego. W latach 80-tych XIX w. było tu w części chłopskiej 21 domów i 179 mieszkańców (134 katolików, 45 ewangelików), a w części folwarcznej 109 mieszkańców w 4 domach. Starczanowo znajduje się na trasie szlaku rowerowego osadnictwa olęderskiego dł. ok. 45 km (nieoznaczony): 1. Założenie parkowo-dworskie w Nekli 2. Kościół św. Andrzeja Ap. w Nekli 9

10 3. Cmentarz ewangelicki Góreckie Olędry (3,6 km) 4. Cmentarz ewangelicki w Gierłatowie (5,9 km) 5. Cmentarz ewangelicki w Gierłatowie (7,4 km) 6. Założenie parkowo-dworskie w Podstolicach (11,5 km) 7. Kościół pw. Św. Katarzyny w Opatówku (13,0 km) 8. Cmentarz ewangelicki w Zasutowie (16,8 km) 9. Cmentarz ewangelicki w Barczyźnie (19,8 km) 10. Okazałe dęby pomniki przyrody (21,6 km) 11. Cmentarz ewangelicki w Barczyźnie (22,8 km) 12. Cmentarz ewangelicki w Nekli (27,0 km) 13. Kościół ewangelicki w Nekielce (30,9 km) 14. Cmentarz ewangelicki w Nekielce (31,6 km) 15. Rezerwat krajobrazowy Okrąglak (34,4 km) 16. Oz polodowcowy (36,0 km) 17. Grodzisko pierścieniowe Szwedzki Okop (36,6 km) 18. Siedleczek, dawnej Siedleckie Olędry albo Zabrodzie Olędry (38,6 km) 19. Brzeźno, dawniej Brzezie (40,9 km) 20. Aleja kasztanowa w Starczanowie (47,0 km) 10

11 III. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SOŁECTWA ANALIZA ZASOBÓW WSI STARCZANOWO występuje RODZAJ ZASOBU brak o znaczeniu małym Środowisko Przyrodnicze atrakcyjność krajobrazowa wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) Środowisko kulturowe walory architektury wiejskiej i osobowości kulturowe walory zagospodarowania przestrzennego zabytki zespoły artystyczne Dziedzictwo religijne i historyczne miejsca, przedmioty kultu święta odpusty, pielgrzymki tradycje, obrzędy, gwara legendy, podania i fakty historyczne ważne postacie historyczne specyficzne nazwy Obiekty i tereny działki pod zabudowę mieszkaniową działki pod domy letniskowe działki pod zakłady usługowe i przemysł, pustostany mieszkaniowe, magazynowe i po przemysłowe tradycyjne obiekty gospodarskie wsi (np. kuźnie, młyny) place i miejsca publicznych spotkań, miejsca sportu i rekreacji X Gospodarka, rolnictwo specyficzne produkty(hodowle uprawy polowe znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe występuje o znaczeniu średnim występuje o znaczeniu dużym możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne Sąsiedzi i przyjezdni korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo (duże miasto, arteria komunikacyjna, atrakcja turystyczna) ruch tranzytowy przyjezdni stali i sezonowi Instytucje placówki opieki społecznej szkoły, przedszkola dom kultury, świetlica wiejska, biblioteka X X 11

12 OSP Rada sołecka Ludzie, organizacje społeczne Diagnoza aktualnej sytuacji wsi Starczanowo Co ją wyróżnia? Jakie pełni funkcje? Kim są mieszkańcy? Co daje utrzymanie? Jak zorganizowani są mieszkańcy? (czy są organizacje, stowarzyszenia, OSP itp.) W jaki sposób rozwiązują problemy? JACY JESTEŚMY? JAKA JEST NASZA WIEŚ Atrakcyjne położenie, możliwości rozwoju. Rolnicze i mieszkaniowe. Rolnicy, osoby zatrudnione poza miejscem zamieszkania Praca w gospodarstwie, praca w miastach. Rada sołecka, sołtys, Stowarzyszenie Dolina Moskawy, Fundacja Forum Działań Pozytywnych Rada solecka, sołtys, radny, zebranie wiejskie. Jaki wygląd ma nasza wieś? Jakie obyczaje i tradycje są u nas pielęgnowane i rozwijane? Jak wyglądają mieszkania i obejścia? Jaki jest stan otoczenia i środowiska? Jakie jest rolnictwo? Jakie są powiązania komunikacyjne? Co proponujemy dzieciom i młodzieży? Domy mieszkalne o zwartej zabudowie, pola uprawne, łąki, zabytkowa aleja. Święconka, nabożeństwa przy krzyżu, od 4 lat cykl imprez festynów integracyjnych związanych z porami roku. Skromne domy jednorodzinne, schludne zagospodarowane obejścia. Region zadbany, uprawiane pola, malownicze łąki w sąsiedztwie Moskawy, występują czaple, żurawie, bociany. Ekstensywne. PKS, PKP, transport prywatny. Cykl imprez : Dzień rodziny, Balik karnawałowy, Pożegnanie lata. Diagnoza przyszłej sytuacji wsi Starczanowo JAKA MA BYĆ NASZA WIEŚ ZA KILKA LAT Co ma ją wyróżniać? Estetyka, zintegrowani, aktywni społecznie mieszkańcy, wzrost jakości życia, dbałość o ochronę środowiska. 12

13 Jakie ma pełni funkcje? Miejsce, które tworzymy, chętnie wracamy, mieszkamy. Kim mają być mieszkańcy? Świadomi swojej wartości, utożsamiający się z miejscem zamieszkania, odpowiedzialni za wieś. Co ma dać utrzymanie? Działalność rolnicza, praca poza miejscem zamieszkania. W jaki sposób ma być zorganizowana wieś i mieszkańcy? Aktywni społecznie mieszkańcy znający swoje potrzeby i możliwości. Sołtys, radny, rada sołecka, stowarzyszenie Dolina Moskawy, Fundacja Forum Działań Pozytywnych W jaki sposób mają być rozwiązywane problemy? Jak ma wyglądać nasza wieś? Jakie obyczaje i tradycje mają być u nas pielęgnowane i rozwijane? Jak mają wyglądać mieszkania i obejścia? Sołtys, radny, rada sołecka, gmina, przepływ informacji gablota, droga mailowa Zadbana, schludna, ograniczony ruch ciężarowy, miejsce osiedlania się rodzin. Tradycje związane z kultem religijnym, cykliczne imprezy integracyjne. Estetyczne, zadbane, podwyższony standard. Jaki ma być stan otoczenia i środowiska? Niezanieczyszczone, wolne od firm zagrażających środowisku, zrównoważony rozwój gospodarczy. Jakie ma być rolnictwo? Jakie mają być powiązania komunikacyjne? Co zaproponujemy dzieciom i młodzieży? Zmodernizowane, nowoczesne, dochodowe. Zwiększona częstotliwość istniejącej połączeń. Wyposażona świetlica, plac zabaw, imprezy podczas których mają możliwość różnych artystów. 13

14 IV. ANALIZA SWOT Na podstawie analizy zasobów opracowano korzystne i niekorzystne cechy wewnętrzne sołectwa, jak i potencjalne szanse i zagrożenia występujące w otoczeniu, które mogą mieć wpływ na przyszłość sołectwa i jego mieszkańców. MOCNE STRONY - Stabilna liczba mieszkańców z tendencją do zwiększania. - Położenie bliskość dużych miast. - Możliwość rozwoju budownictwa mieszkalnego. - Aktywność organizacji pozarządowych. SŁABE STRONY - Duży ruch ciężarowy. - Brak miejsca spotkań. - Brak planu zagospodarowania przestrzennego. - Zły stan dróg. - Brak chodników. - Brak kanalizacji. - Mała świadomość poczucia wspólnoty. SZANSE - Rozwój społeczny ludności. - Możliwość pozyskania środków z Unii Europejskiej. - Migracja ludzi z miasta do wsi. ZAGROŻENIA - Zainteresowanie firm związanych z działalnością o negatywnym wpływie na środowisko. - Możliwość zniszczenia dróg przez transport samochodowy oraz jego negatywne oddziaływanie na bezpieczeństwo mieszkańców i ich domostw. Praca nad analizą SWOT wsi Starczanowo w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego związanego z przeprowadzeniem diagnozy sytuacji wsi, pozwoliły na uzyskanie opinii, spostrzeżeń i wniosków odnośnie stanu wyjściowego. Zdobyta wiedza umożliwiła przeprowadzenie dyskusji na temat wewnętrznych atutów, możliwości i pozytywnych cech 14

15 wsi Starczanowo, umożliwiających planowanie skutecznych działań służących rozwojowi społeczno-gospodarczemu. Wiele uwagi poświęcono także czynnikom hamującym tą działalność. Dyskusja na temat pozytywnego i negatywnego wpływu otoczenia zewnętrznego na proces tworzenia warunków do wzrostu konkurencyjności regionu wiejskiego dotyczyła określenia możliwości, szans oraz zagrożeń związanych z planowaniem, organizacją, zarządzaniem, a zwłaszcza finansowaniem działań ze środków zewnętrznych, w tym z UE. V. PLANOWANE ZADANIA Lp. Nazwa zadania Cele/Przeznaczenie Inwestor Harmonogram Szacunkowy koszt 1 Budowa kanalizacji. 2 Budowa chodnika od drogi krajowej nr 92 do krzyża. Zwiększenie komfortu życia, świadomość ekologiczna. Zwiększenie bezpieczeństwa i estetyki. UMiG Brak kosztorysu. UMiG Brak kosztorysu. 3 Kontynuacja ciągu komunikacyjnego (chodnika) Starczanowo Nekla. 4 Utworzenie miejsca spotkań (budowa świetlicy). 5 Budowa placu zabaw. 6 Budowa drogi i sieci wodociągowej do Państwa Kapczynskich i Izydorczyków. Zwiększenie bezpieczeństwa i estetyki. Zwiększenie integracji. Organizacja spotkań i imprez. Poprawa jakości życia. Przygotowanie terenów inwestycyjnych UMiG Brak kosztorysu. UMiG Brak kosztorysu. UMiG Brak kosztorysu. UMiG Brak kosztorysu. 15

16 VI. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Głównym celem projektu jest urządzenie placu zabaw, miejsca na ognisko oraz miejsca spotkań, które zostanie zaadaptowane na świetlicę wiejską. Planowany jest zakup ławek, stołów oraz wyposażenie świetlicy, które umożliwią mieszkańcom atrakcyjne spędzanie wolnego czasu. W związku z tym, iż organizowane przez mieszkańców Starczanowa imprezy integracyjne stały się już tradycją, istnieje ogromna potrzeba osadzenia tych imprez nie na terenie prywatnym lub drodze, lecz w określonym neutralnym miejscu, który wspólnie będziemy tworzyli. Pomimo dużej aktywności organizacji pozarządowych oraz rady sołeckiej naszej wsi, istnieje niestety dość mała świadomość poczucia wspólnoty. Widać dbałość o swój ogródek, pewną hermetyczność, podział. Co prawda na skutek różnorodnych działań powoli się to zmienia, jednakże jest to proces, który musi zostać wsparty poprzez wspólne działania oraz uświadamianie, iż wieś jest tworem nie tylko administracyjnym, ale również społecznym. Chcemy aby estetycznie i atrakcyjnie zaaranżowane miejsce było pretekstem do budowania tożsamości społeczności lokalnej naszej wsi poprzez zorganizowane i spontaniczne działania. Tym bardziej, że mieszkańcy są w różnym wieku, o różnych potrzebach i zróżnicowanej dojrzałości społecznej. 16