RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009

Transkrypt

1 Kraków Bruxelles Instytut Kosciuszki Instytut Integracji Europejskiej RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 RAPORT RAPORT

2 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009

3 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 WPROWADZENIE 1

4 Partnerzy: 2 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI Instytut Kosciuszki Instytut Integracji Europejskiej Kraków Bruxelles Patronat medialny:

5 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH : KOMENTARZ Krzysztof Szczerski METODOLOGIA Andrzej Sokołowski OPIS MODELU I ZASTOSOWNAYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO Izabela Albrycht, Magdalena Grajny WPROWADZENIE WYNIKI RANKINGU POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 ZESTAWIENIA WYNIKÓW DLA RÓŻNYCH KRYTERIÓW i GRUP KRYTERIÓW EURODEPUTOWANI NIE SPRAWOWUJĄCY SWOJEGO MANDATU W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM PRZEZ PEŁNĄ KADENCJĘ POLACY W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM PREZENTACJA PROFILI POSŁÓW, ICH FUNKCJI I SPECJALNOŚCI W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM VI KADENCJI Izabela Albrycht, Magdalena Grajny, Magdalena Jagła PRÓBA OCENY PRACY POLSKICH EURODEPUTOWANYCH W PREZYDIUM PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO ROLA POLSKICH WICEPRZEWODNICZĄCYCH

6 WPROWADZENIE 4 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 Drodzy Państwo, Przed Państwem PIERWSZY W POLSCE RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 wskazujący, który z posłów najlepiej i najaktywniej posługiwał się dostępnymi w pracy parlamentarnej instrumentami i osiągnął najwyższą skuteczność w zakresie realizacji polskich interesów narodowych w Parlamencie Europejskim VI kadencji. Ranking jest jednym z elementów projektu Aktywność i skuteczność polskich eurodeputowanych w Parlamencie Europejskim, realizowanym przez Instytut Kościuszki we współpracy z naukowcami Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Katedry Statystyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Zakładu Europeistyki Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, pod patronatem medialnym Rzeczpospolitej i EurActiv.pl. Jest także kontynuacją wydanego w 2007 r. Raportu pt. Dwa i pół roku polskiej obecności w Parlamencie Europejskim. Ocena siły polskich partii politycznych we frakcjach PE, w którym jako pierwsi w Polsce podsumowaliśmy działalność polskich przedstawicieli w PE. W celu przygotowania RANKINGU skonstruowaliśmy specjalny autorski model oceny w oparciu o kompilację 11 kryteriów makro i 49 kryteriów mikro, odnoszących się do działalności legislacyjnej i pozaparlamentarnej eurodeputowanych. Opisane liczbowo kryteria, zostały następnie zważone według dwóch założeń: skuteczności w reprezentowaniu polskich interesów w PE oraz wywarcia najbardziej znaczącego, pozytywnego wpływu na prace PE z punktu widzenia interesu Polski. Ten zabieg metodologiczny pozwolił podsumować rzeczywiste i istotne dla Polski dokonania polskiej reprezentacji w PE. W odniesieniu do działalności polityków, w tym przypadku eurodeputowanych, jest to działanie innowacyjne, tym odróżniające się od wszystkich innych podejmowanych analiz, że nie opiera się ani na czysto ilościowych kryteriach, ani też na kryteriach subiektywnych podatnych na sympatie czy antypatie. RANKING jest efektem zbalansowania wielu obiektywnych kryteriów oceny ilościowej oraz elementów zewnętrznej oceny jakościowej. Staraliśmy się uniknąć nieobiektywnych, niemerytorycznych i partyjnych kryteriów, a wszelkie oceny jakościowe formułować we współpracy z grupami fokusowymi złożonymi z ekspertów ds. unijnych, w tym naukowców, dziennikarzy i pracowników instytucji europejskich. Instytut Kościuszki inicjując powstanie RANKINGU chciał przyczynić się do podniesienia poziomu debaty publicznej na temat skuteczności eurodeputowanych oraz Polski w Unii Europejskiej. Jeśli Polacy mają na unijnej arenie osiągać swoje cele i umiejętnie dbać o uzasadnione interesy narodowe, powinni w nadchodzących wyborach europejskich wyłonić takich przedstawicieli, którzy w PE będą efektywnie prowadzili zarówno działalność legislacyjną, jak i polityczną. Mamy nadzieję, że prezentacja RAN- KIGU, ułatwi nam wszystkim dokonanie słusznego wyboru, a także zwiększy partycypację społeczną w procesie europejskiej integracji. Cały ten proces odbywa się często poza wspólną sferą publicznej świadomości, za zamkniętymi drzwiami instytucji unijnych, a dotyczy przecież kwestii, które mają bezpośredni wpływ na codzienne życie wszystkich obywateli, takich jak koszty życia, energii, tempo budowy autostrad. Niemal codziennie, coraz ważniejsze decyzje podejmowane są w Brukseli i Strasburgu, a w kraju są najwyżej implementowane do przepisów prawa. W prezentowanym raporcie zmniejszamy ową lukę informacyjną pokazując wpływ PE na legislację unijną oraz rzeczywistą aktywność i skuteczność polskich eurodeputowanych. Mamy nadzieję, że ranking poprzez swoją innowacyjność i użyteczność w formułowaniu wniosków odnośnie działalności polskich reprezentantów w PE, stanie się uznanym i cenionym przez media oraz liderów opinii instrumentem oceny pracy eurodeputowanych, powtarzanym przez Instytut Kościuszki cyklicznie w połowie i na końcu każdej kadencji PE. W imieniu zespołu badawczego Izabela Albrycht Koordynator Grupy Badawczej Wiceprezes Instytutu Kościuszki

7 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH : KOMENTARZ Dr Krzysztof Szczerski Uniwersytet Jagielloński Przedstawiony Ranking... stanowi doskonałą okazję do pogłębionej analizy jakości sprawowania funkcji przez polskich posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w 2004 roku. Niezwykle istotnym wyznacznikiem takiej analizy, na który chciałbym zwrócić szczególną uwagę, jest charakter i rodzaj mierzonych rankingiem dokonań eurodeputowanych. Mamy bowiem w tym przypadku do czynienia nie tylko z prostym sumowaniem dostępnych danych statystycznych w ujęciu ilościowym, ale po raz pierwszy dokonano równocześnie próby szacunku jakościowego, poprzez dodanie: po pierwsze odpowiednich wag dla poszczególnych wskaźników, a po drugie poprzez ocenę wartości poszczególnych aktywności posłów z punktu widzenia polskich interesów w Unii Europejskiej. Tym samym otrzymaliśmy nie tyle wykaz najruchliwszych polityków, którzy najlepiej poradzili sobie w zdobywaniu formalnej pozycji, nieistotnej wszechobecności, licznego chwytania wielu okazji, czy medialnej rozpoznawalności, ale ranking osób, których praca przez pięć lat pozwalała budować polskie domeny w polityce wspólnotowej i zaznaczyła polski głos w najważniejszych dla naszych interesów narodowych debatach w Unii Europejskiej. Takich obszarów szczególnego polskiego zainteresowania było w pierwszym okresie naszego członkostwa w Unii Europejskiej kilka Europejska Polityka Sąsiedztwa i generalnie stosunki zewnętrzne Unii z krajami na wschodzie Europy, kwestie perspektywy budżetowej na lata i związany z tym kształt polityki regionalnej UE, bezpieczeństwo energetyczne wraz z całym pakietem klimatycznoenergetycznym a w tym problem Gazociągu Północnego, innowacje technologiczne związane z energetyką, swoboda świadczenia usług na Wspólnym Rynku czy wreszcie polityka pamięci historycznej Europy i polski głos w obronie naszej wrażliwości i tożsamości politycznej. We wszystkich tych zakresach liderami były osoby, które znalazły się wśród liderów rankingu i dowodzi to wyraźnie, że możemy mówić o zakreślaniu się polskiej doktryny europejskiej w praktyce, choć zapewne jest to wciąż jeszcze niepełna mapa naszych interesów i warto przy okazji obecnej kampanii wyborczej skupić RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH : KOMENTARZ 5

8 6 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 uwagę na stworzeniu listy zadań dla naszych eurodeputowanych na kolejną kadencję. Jeżeli spojrzeć na ostateczne, zbiorcze wyniki Rankingu... nasuwa się kilka słów komentarza odnośnie poszczególnych pozycji: Po pierwsze nie przynosi on nadzwyczajnych zaskoczeń, co oznacza że osoby postrzegane przez otoczenie jako aktywne potwierdzają to w zestawieniu badawczym; może to świadczyć o względnej przejrzystości działania posłów w Parlamencie Europejskim w takim sensie, że generalnie trudno jest ukryć swoją bezradność za pomocą maski marketingu, osoby rzeczywiście pracujące zbierają efekty swojego wysiłku na tym tle słabo wypada pewna grupa eurodeputowanych, których pozycja okazała się w badaniu niższa niż ich medialny wizerunek z jednej strony chodzi tu o niedźwiedzie, czyli osoby o zasłużonej reputacji, które jednak w samej działalności poselskiej nie przejawiały dużej aktywności, a z drugiej strony o zające czyli osoby, które często wyskakiwały przed kamery i były widziane głównie w Polsce, co odbiło się negatywnie na jakości ich pracy w Parlamencie Europejskim; Po drugie, zestawienie ma dwóch wyraźnych liderów Jacka Saryusza-Wolskiego i Jerzego Buzka; interesujące jest, że choć obaj pochodzą z jednej partii, ich pozycja polityczna w toku obecnej kampanii (ale i wcześniej) była do tej pory radykalnie odmienna, co jeszcze bardziej intrygujące ta odmienność sytuacji wypadała na niekorzyść lepszego z tej pary. O ile bowiem Jerzy Buzek był od początku przedstawiany w gronie faworytów, twarzy PO w wyborach i jest oficjalnym kandydatem tej partii na fotel Przewodniczącego Parlamentu, o tyle drugi mimo, iż w rankingu jest lepszy nie był promowany przez macierzystą partię jako jej naturalny lider; co więcej, objęcie przez Saryusza-Wolskiego kluczowego dla niego fotela przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych PE w obecnej kadencji odbyło się jak pamiętamy poniekąd wbrew planom samej Platformy (a przy poparciu PiS), która ówcześnie lansowała Janusza Lewandowskiego na podobną funkcję w Komisji Budżetowej; być może ta właśnie sytuacja relatywnej marginalizacji w macierzystej partii spowodowała, że Saryusz-Wolski w widoczny sposób podkręcił swoją retorykę podczas posiedzenia Rady Krajowej PO zatwierdzającej listy wyborcze i zaatakował niespodziewanie ostro Prezydenta RP, w sposób nieuprawniony i do tej pory nieobecny w jego wyważonym języku; jeżeli oznaczałoby to trwałą zmianę postawy politycznej Saryusza-Wolskiego byłoby to ze szkodą dla jakości debaty politycznej w Polsce dotyczącej spraw międzynarodowych wynikającą z chęci znalezienia się przez Saryusza- Wolskiego w głównym nurcie polityki PO; Po trzecie, pozornie wydawać by się mogło, że Ranking... potwierdza wyraźną dominację posłów PO (trzy pierwsze miejsca, połowa miejsc w pierwszej dziesiątce) co mogłoby stanowić uzasadnienie dla tezy, że liczą się tylko role w dużych frakcjach jest to jednak wrażenie, jak się okazuje, mylne; zestawienie ważone dzielące zdobyte punkty na liczbę posłów wskazuje, że wpływ i znaczenie deputowanych z czterech partii (PO, PiS, SLD, SDPL) jest podobne, a PO i PiS prawie identyczne oczywiście wiadome jest, iż rozpraszanie polskich głosów jest generalnie niekorzystne, nie mniej jednak nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie w jakiego typu frakcji powinny się one skupiać duża frakcja (co podkreślają w swych wypowiedziach sami deputowani PO) daje możliwości współuczestniczenia w głównym nurcie działań Parlamentu i zawieranych kompromisach w kwestiach strategicznych (zasada konsensualnej polityki w PE zakłada bowiem ciągłe uzgadnianie wspólnego szczególnie stanowiska pomiędzy frakcjami: chadecką i socjalistyczną), jednocześnie jednak duży klub oznacza konieczność wygrania prawa do głosu najpierw wewnątrz frakcji, co nie zawsze musi się udać i może być związane z koniecznymi ustępstwami wobec interesów innych i kompromisami, które mogą działać niekorzystnie z polskiego punktu widzenia; klub średni i mniejszy pozostawia znacznie więcej swobody skupionym w nim posłom i daje aktywnym więcej możliwości do swobodnego kształtowania opinii innych; Po czwarte, w pierwszej dziesiątce Rankingu... znaleźli się eurodeputowani, których można skojarzyć z bardzo konkretnymi działaniami, nie ma wśród nich natomiast kilku posłów funkcyjnych ; oznacza to, że kluczem do sukcesu nie jest formalna pozycja, ale realna praca w jednej z polskich domen w polityce wspólnotowej liderzy rankingu to liderzy tematów z zakresu polityki wschodniej, energetyki, klimatu, budżetu itp. jak się wydaje jedyną funkcją, która daje prawie gwarancję dobrego wyniku w rankingu jest funkcja przewodniczącego komisji parlamentarnej, gdyż daje ona duże możliwości aktywnego działania na forum PE, z pewnością nie daje takiej gwarancji funkcja Wiceprzewodniczącego PE (najwyższa formalna rola jaką w pierwszej kadencji sprawowali Polacy), gdyż poza Saryuszem-Wolskim, który swą pozycję zawdzięcza innym działaniom, żadna z trzech pozostałych osób pełniąca tę funkcję nie znalazła się nawet w pierwszej 10, co może skłaniać do refleksji, że albo nie potrafili oni skorzystać z tej okazji albo też nie byli do końca traktowani jako równorzędni partnerzy starszych stażem; Po piąte należy zwrócić uwagą na zupełny brak na wyższych i średnich pozycjach w Rankingu... deputowanych wybranych z list Ligi Polskich Rodzin i Samo-

9 obrony RP ich mandaty wydają się być całkowicie stracone z punktu widzenia reprezentacji polskich interesów, co niejako przeczy oczekiwaniom wobec tych osób i ich własnym deklaracjom wyborczym; świadczyć to może o konieczności łączenia idei z profesjonalnym przygotowaniem; Wyniki Rankingu... bezwzględnie obnażają też bezużyteczność w pracy parlamentarnej gwiazd medialnych zaciąganych na listy dla poprawienia wyniku ich rola w pracy politycznej jest znikoma i mandaty są także stracone; Na koniec warto także zwrócić uwagę na proporcję pomiędzy poszczególnymi wynikami posłów lider uzyskał 629 pkt., osoba ostatnia na liście 82 pkt, czyli prawie osiem razy mniej! tak słabych wyników jest prawie połowa świadczyć to może o tym, że poza wyraźnymi liderami jakość pierwszej polskiej reprezentacji w Parlamencie Europejskim nie była jednak wysoka i duża część mandatów nie przyniosła z polskiego punktu widzenia żadnej wartości dodanej. To ważna nauka dla nas wyborców przed kolejną decyzją. RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH : KOMENTARZ 7

10 METODOLOGIA 8 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 Prof. UEK dr hab. Andrzej Sokołowski Kierownik Zakładu Statystyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Ustalanie rankingu polskich eurodeputowanych ze względu na ich aktywność i skuteczność to zagadnienie tzw. porządkowania liniowego obiektów wielocechowych należące do dziedziny Wielowymiarowej Analizy Danych. Metody porządkowania liniowego zapoczątkowane w latach sześćdziesiątych XX wieku przez profesora Zdzisława Hellwiga są w Polsce szczególnie dobrze rozwinięte, badane i stosowane. Na ogół przyjmuje się następujące etapy budowy wskaźnika agregatowego mającego sumarycznie ocenić obiekty (u nas eurodeputowanych): 1. Ustalenie kryterium ogólnego. 2. Ustalenie kryteriów cząstkowych. 3. Wybór cech diagnostycznych. 4. Ustalenie charakteru cech (stymulanty, destymulanty, nominanty). 5. Doprowadzenie cech do porównywalności i jednolitości preferencji (normalizacja na przedział [0,1], standaryzacja, przekształcenia ilorazowe). 6. Ustalenie wag. 7. Ustalenie formuły agregacji. W naszej analizie kryterium ogólne to aktywność i skuteczność polskich eurodeputowanych. Do opisania tego kryterium ogólnego zastosowano dwustopniowy system kryteriów mierzalnych: kryteria zasadnicze (robocza nazwa kryteria makro) oraz kryteria cząstkowe (dla niektórych kryteriów zasadniczych) (robocza nazwa kryteria mikro). Cechy statystyczne wynikają z kryteriów cząstkowych. W oczywisty sposób wszystkie uwzględnione tu cechy są stymulantami czyli ich związek z kryterium ogólnym ma charakter im więcej, tym lepiej. Cechy doprowadzano do porównywalności poprzez normalizację na przedział [0,1]. Ogólna formuła takiej normalizacji dla stymulant ma postać (dla uproszczenia podajemy ją bez wag): W naszym zagadnieniu naturalną granicą dolną jest zero. Górna granica przyjmowana jest albo 1 (dla frakcji), albo wyliczana jest jako maksimum zaobserwowanych wartości dla danej cechy. Bodaj najważniejszym a jednocześnie najtrudniejszym etapem porządkowania liniowego jest ustalenie wag. Przy zmianie wag, na ogół zmieni się ranking.

11 Trzeba podkreślić, że dla żadnego zagadnienia nie istnieje idealny, albo obiektywny system wag. Najlepszą metodą ustalania wag jest metoda ocen ekspertów. Takie też podejście zastosowano przy budowie tego rankingu. Nowatorskie jest zastosowanie podwójnego systemu ważenia, osobno dla kryteriów zasadniczych i głównych. Zastosowano addytywną formułę agregacji, co w ostateczności daje następujący wzór na agregatowy wskaźnik aktywności i skuteczności eurodeputowanego: We wzorze tym występują następujące symbole: i numer deputowanego Wi wartość wskaźnika agregatowego dla i-tego deputowanego s stała skalowania (u nas 1000) j numer kryterium zasadniczego m liczba kryteriów zasadniczych wj waga j-tego kryterium zasadniczego l numer kryterium cząstkowego kj liczba kryteriów cząstkowych w j-tym kryterium zasadniczym vjl waga l-tego kryterium cząstkowego należącego do j-tego kryterium zasadniczego xijl wartość l-tej cechy z j-tego kryterium zasadniczego zaobserwowana u i-tego deputowanego xj* wartość odniesienia (maksimum) dla normalizacji j-tego kryterium zasadniczego Wskaźnik agregatowy przyjmuje wartości z przedziału [0,1000], przy czym to 1000 ma znaczenie hipotetyczne. Mógłby je osiągnąć idealny Przewodniczący PE (wtedy uzyskałby maksimum z tej kategorii) jednocześnie najlepszy we wszystkich innych kryteriach zasadniczych, uczestniczący aktywnie we wszystkich posiedzeniach. Jest to stan raczej nieosiągalny, ale ustalenie takiego punktu globalnego odniesienia umożliwia zachowanie stabilności kryteriów na przyszłość i pozostawia pole uzyskiwania lepszych wyników. Wszystkie obliczenia statystyczne wykonano w programie STATISTICA PL ver.8.0 METODOLOGIA 9

12 OPIS MODELU I ZASTOSOWANYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO 10 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 Autorzy modelu: mgr Izabela Albrycht Dr Krzysztof Szczerski SKŁADOWE RANKINGU POLSKICH EURODEPUTOWANYCH: 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO OSTATECZNA STRUKTURA KRYTERIÓW MAKRO (po przeliczeniu zastosowanych wag w ramach wszystkich kategorii) 1. RAPORTY AKTYWNOŚĆ JAKO RAPORTER 15 % 2. STRATEGICZNE POLSKIE RAPORTY 6% 3. OPINIE AUTORSKIE DO RAPORTÓW 10 % 4. FUNKCJE CENTRALNE W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM 15 % 5. POZOSTAŁE FUNKCJE WYBIERALNE W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM 10 % 6. CZŁONKOSTWO W INNYCH ORGANACH PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO 7% 7. OBECNOŚĆ NA POSIEDZENIACH KOMISJI 7 % 8. INICJATYWY WŁASNE NA TERENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO 10 % 9. AKTYWNOŚĆ W TOKU PRAC PARLAMENTARNYCH 7% 10. AKTYWNOŚĆ POZA PARLAMENTARNA 9% 11. ZAPLECZE ADMINISTRACYJNE 3 % Jako pierwsi w Polsce stworzyliśmy specjalny autorski model oceny eurodeputowanych będący kompilacją 11 kryteriów makro i 49 kryteriów mikro, które autorzy raportu uznali za najważniejsze dla skutecznej aktywności w Parlamencie Europejskim. Wybranym kryteriom nadane zostały odpowiednie wagi w odniesieniu do dwóch założeń: 1. skuteczności w reprezentowaniu polskich interesów w PE, 2. wywarcia najbardziej znaczącego, pozytywnego wpływu na prace PE z punktu widzenia interesu Polski. Kalkulacja i weryfikacja danych ilościowych i jakościowych przy zastosowaniu modelu wskazała, jaką aktywnością wykazali się eurodeputowani w zakresie dostępnych w pracy parlamentarnej instrumentów oraz jaką osiągnęli skuteczność w reprezentacji polskich interesów w Parlamencie Europejskim. Wszelkie pojawiające się

13 oceny jakościowe, w tym na etapie określania wag i mnożników dla poszczególnych kryteriów zostały zweryfikowane w konsultacji z grupą fokusową projektu (eksperci, dziennikarze, urzędnicy PE), zespołem ekspertów Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz dzięki analizie wyników ankiet przeprowadzonych wśród eurodeputowanych. W dotychczasowych statystykach i próbach badań działalności eurodeputowanych brane pod uwagę aktywności oceniane były jednakową wagą. W przypadku pracy eurodeputowanych nie da się opracować pożytecznego poznawczo modelu oceniającego działalność i aktywność parlamentarną, na który składałyby się wyłącznie dane ilościowe. Czysto ilościowa metoda badawcza nigdy nie będzie miała realnej wartości empirycznej i nie pozwoli na dokonanie oceny oraz wyciagnięcie wniosków finalnych, takich jakie poniżej zaproponowane. Zabieg ważenia kryteriów był zabiegiem koniecznym i nadał sens badaniu, ponieważ zupełnie inne realne znaczenie ma np. bycie sprawozdawcą technicznego raportu PE, których niektóre komisje parlamentarne przyjmują w ciągu jednej kadencji setki, a sprawozdawcą raportu dotyczącego kwestii tak priorytetowych dla polskiej polityki europejskiej i zagranicznej jak np. polityka wschodnia UE lub bezpieczeństwo energetyczne UE. Wszelkie dane ilościowe zebrane zostały w ramach analizy strony internetowej Parlamentu Europejskiego (profile posłów i Obserwatorium Legislacyjne), prywatnych stron internetowych posłów, pytań do Biura Informacyjnego Parlamentu Europejskiego i Sekretariatów Frakcji Politycznych, oraz wyników ankiet. Nie otrzymaliśmy jednak informacji odnośnie frekwencji na posiedzeniach plenarnych a także poprawek do aktów legislacyjnych zgłaszanych przez posłów oraz w imieniu grup politycznych. Tych danych nie zdążyliśmy samodzielnie zgromadzić w tak krótkim czasie (liczonym od negatywnej odpowiedzi BIPE). Podobnie wygląda kwestia poprawek. Parlament Europejski nie dysponuje systemem, który w sposób jednoznaczny monitorowałby wszystkie zaproponowane zmiany złożone przez konkretnego eurodeputowanego. Informacje zawarte na oficjalnej stronie PE dotyczą jedynie poprawek, które zostały przegłosowane pozytywnie i stały się tym samym częścią danych sprawozdań, z uwagi na ich ilość nie byliśmy w stanie stosując miarodajną metodę zgromadzić w tej edycji rankingu tych informacji. OPIS MODELU I ZASTOSOWANYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO 11

14 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW 12 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH RAPORTY AKTYWNOŚĆ JAKO RAPORTER KRYTERIA MIKRO Raport o strategicznym znaczeniu dla interesów Polski Raport strategiczny w procedurze współdecyzji Raport o standardowym znaczeniu dla interesów Polski Raport standardowy w procedurze współdecyzji Raport mało istotny dla interesów Polski 2. STRATEGICZNE POLSKIE RAPORTY W ramach wypełniania funkcji legislacyjnej PE, główna działalność Komisji PE i eurodeputowanych skoncentrowana jest wokół analizy i wypracowania projektów raportów parlamentarnych (in. sprawozdań). Raport jest najważniejszym dokumentem przygotowywanym przez posła (sprawozdawca / raporter) i w jego imieniu w ramach działalności w Komisji PE. Raport jest modyfikowany (poprzez głosowania) w Komisji oraz przez całe zgromadzenie na sesji plenarnej, podlega często licznym kompromisom, lecz w większości przypadków sprawozdawca utożsamia się z nim po jego uchwaleniu (sprawozdawca ma prawo wycofać swoje nazwisko z tytułu raportu, gdy finalny jego kształt odbiega od jego oczekiwań), ma on również największy formalny i faktyczny wpływ na jego treść podczas całego procesu legislacyjnego. Raport może powstać w odniesieniu do projektu legislacyjnego zainicjowanego przez Radę Unii Europejskiej bądź Komisję Europejską (raport/sprawozdanie legislacyjne), lub jako własna inicjatywa Parlamentu zostać sporządzony przez właściwą Komisję PE (raport/ sprawozdanie nielegislacyjne). Raporty głosowane na posiedzeniu plenarnym, które uzyskały podpisy większości członków Parlamentu, są oficjalnymi dokumentami PE. Raporty legislacyjne powstają w ramach 4 wspólnotowych procedur legislacyjnych: procedury współdecyzji (kodecyzji), zgody, konsultacji i budżetowej. Raporty w procedurze kodecyzji mają największy ciężar legislacyjny, co daje eurodeputowanemu szansę wpłynięcia na stanowisko PE. Raporty nielegislacyjne z inicjatywy PE mają na celu zwrócenie uwagi na konkretną kwestię oraz wywołanie reakcji ich adresatów: instytucji i organów europejskich, a także rządów państw członkowskich lub trzecich. Przedstawieniu raportu towarzyszy projekt rezolucji w danej sprawie przedstawiany do akceptacji PE. Zakres rezolucji musi być objęty prawem inicjatywy PE. Ilość przygotowanych raportów, może być miarą aktywności eurodeputowanego, ale tematyka raportów może być kryterium oceny skuteczności danego eurodeputowanego w kontekście realizacji polskich interesów w PE. Istotne jest by być sprawozdawcą ważnych raportów, co wielokrotnie podkreślane było przez samych eurodeputowanych w przeprowadzonej przez zespół badawczy ankiecie. Sami posłowie uznali raporty za najistotniejszy przejaw aktywności parlamentarnej, zaznaczając jednocześnie, że nie wszystkie raporty mają taką samą wagę zarówno dla rozwoju polityk unijnych, jak i realizacji polskiego interesu. Ponadto raporty różnią się między sobą poziomem koniecznego wkładu pracy i stopniem merytoryczności. Raporty uznane za najistotniejsze dla realizacji polskich interesów i zgodne z priorytetami polskiej polityki europejskiej. Wyniki w ramach tego kryterium ustalili ankietowani eurodeputowani wskazując najistotniejsze wg nich polskie raporty VI kadencji PE. Braliśmy pod uwagę tylko te raporty, które zostały wskazane więcej niż 2 razy. 15 % 6 %

15 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW 3. OPINIE AUTORSKIE DO RAPORTÓW KRYTERIA MIKRO Opinia do raportu o strategicznym znaczeniu dla interesów Polski Opinia do raportu o standardowym znaczeniu dla interesów Polski Opinia do raportu mało istotnego dla interesów Polski Opinie do Raportów zlecane są przez Komisję PE, w ramach której raport jest przygotowywany, Komisji lub Komisjom PE, których tematyki działalności bezpośrednio lub pośrednio dotyczy. Opinie mogą odnosić się do tekstu legislacyjnego lub nielegislacyjnego. Opinie do tekstu legislacyjnego przedstawiane są w postaci poprawek do raportu, do tekstów nielegislacyjnych opinie mają kształt propozycji zmian części tekstu. Komisja, w ramach której powstaje opinia poddaje jej projekt pod głosowanie i konieczną modyfikację. Przyjęta przez komisję opiniującą ostateczna wersja opinii, przedkładana jest komisji odpowiedzialnej za opracowanie raportu. Wszelkie przyjęte opinie załączane są do raportu. Podobnie jak w przypadku raportów liczba przygotowanych autorskich opinii, może być miarą aktywności eurodeputowanego, ale tematyka opinii jest kryterium oceny skuteczności danego eurodeputowanego w kontekście realizacji polskich interesów w PE, bowiem odnosić się one mogą do kwestii mających różne znaczenie dla realizacji polskich interesów. JAK LICZYLIŚMY Dane dotyczące raportów i opinii do raportów zostały zebrane z oficjalnej strony internetowej PE (profil posła w ramach oficjalnej strony PE oraz Obserwatorium Legislacyjne). W razie jakichkolwiek rozbieżności, na przykład gdy na profilach posłów liczba raportów lub opinii była większa niż w Obserwatorium Legislacyjnym, braliśmy pod uwagę interpretację na korzyść posła. Uwzględniliśmy tylko te raporty i opinie, których proces legislacyjny, na dzień r. został już zakończony, a także te, których proces był zakończony, lecz akt prawny nie został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Zespół ekspertów Uniwersytetu Jagiellońskiego podzielił raporty i opinie na strategiczne, standardowe i mało istotne w odniesieniu do realizacji polskich interesów. Ponadto dowartościowano raporty strategiczne i standardowe przyjęte w procedurze współdecyzji. 4. FUNKCJE CENTRALNE W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM KRYTERIA MIKRO PRZEWODNICZĄCY WICEPRZEWODNICZĄCY KWESTOR Politykę zgodną z interesem polskim realizować można zdecydowanie skuteczniej, gdy ma się wpływ na prace Parlamentu Europejskiego. Realny wpływ zapewniają kierownicze funkcje w ramach Prezydium Parlamentu Europejskiego. Kierownicze i decyzyjne funkcje w PE to Prezydent, Wiceprezydent i Kwestor. Potencjał jaki daje sprawowanie funkcji centralnej w PE nie jest jednak przez posłów wielokrotnie należycie wykorzystywany, co nie tylko nie przyczynia się do realizacji polskich interesów, ale wręcz przez zaniechania, nieobecność lub bierność im szkodzi. Zespół ekspertów poddał dodatkowej ocenie działalność Wiceprezydentów i Kwestora, w zakresie realizacji kompetencji i obowiązków jakie im przysługują. Ocena zewnętrzna sprawowania funkcji tzn. stopień wykorzystania możliwości jakie daje sprawowana funkcja, przygotowana została w oparciu o protokoły z posiedzeń Prezydium PE, i jest kombinacją oceny zakresu merytorycznego przydzielonych kompetencji, frekwencji na posiedzeniach, ilości wystąpień do protokołu, ich tematyki i istotności dla polskich spraw, a także nieobecności podczas posiedzeń istotnych dla polskich interesów. JAK LICZYLIŚMY Dane dotyczące funkcji centralnych w Parlamencie Europejskim zostały przedstawione na podstawie informacji dostępnych na oficjalnej stronie internetowej PE. Z uwagi na fakt, że są to funkcje, których kadencja trwa 2,5 roku należało uwzględnić zarówno pierwszą jak i drugą połowę VI kadencji PE.. Na potrzeby dokonania przez ekspertów oceny działalności funkcyjnych posłów w Prezydium PE, zespół badawczy przygotował analizę protokołów z posiedzeń Prezydium, dostępnych na oficjalnej stronie PE, w zakresie frekwencji na posiedzeniach i ilości wystąpień do protokołu. Pod uwagę brane były obrady w okresie od 21 lipca 2004 r. do 13.grudnia 2006 r. dla pierwszej połowy kadencji oraz od 17 stycznia 2007 r. do 2 lutego 2009 r. dla drugiej połowy kadencji. 10 % 15 % OPIS MODELU I ZASTOSOWANYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO 13

16 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW 14 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH POZOSTAŁE FUNKCJE WYBIERALNE W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM KRYTERIA MIKRO Przewodniczący ważnej Komisji PE Przewodniczący drugorzędnej Komisji PE Wiceprzewodniczący ważnej Komisji PE Wiceprzewodniczący drugorzędnej Komisji PE Przewodniczący ważnej Delegacji PE Przewodniczący drugorzędnej Delegacji PE Wiceprzewodniczący ważnej Delegacji PE Wiceprzewodniczący Drugorzędnej Delegacji PE Koordynatorzy Komisji PE Szef intergrupy Przewodniczący/Współprzewodniczący frakcji Szef polskiej delegacji Pełnienie przez polskich eurodeputowanych kierowniczych funkcji wybieralnych w organach PE, w tym wkomisjach i Delegacjach PE, może znacząco przyczynić się do zwiększenia wpływu krajowych reprezentantów na prace PE. Należało w tym punkcie dokonać rozróżnienia w ramach funkcji Pprzewodniczącego i Wiceprzewodniczącego. Przewodniczący Komisji PE z uwagi na narzuconą agendę prac legislacyjnych nie może pozwolić sobie na brak aktywności, terminowości i przykładności proceduralnej. Wkład Wiceprzewodniczącego Komisji PE zależy już jednak wyłącznie od jego aktywności. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku Delegacji PE, tam także Przewodniczący ma dużo większy zakres obowiązków niż jej Wiceprzewodniczący, jednak zakres kompetencji Delegacji jest mniejszy niż Komisji PE. Ta różnica także została uwzględniona w metodologii. Zespół badawczy dokonał także rozróżnienia Komisji PE pod względem ich znaczenia dla polityk unijnych (ważne i drugorzędne Komisje PE) oraz Delegacji PE pod względem ich znaczenia dla polskiej polityki zagranicznej (ważne i drugorzędne Delegacje PE). Podział Komisji i Delegacji został dokonany przy udziale grupy fokusowej projektu złożonej z ekspertów ds. europejskich. Pozostałe funkcje wybieralne, które zostały wzięte pod uwagę to funkcja Przewodniczącego /Współprzewodniczącego frakcji PE, Koordynatora Komisji PE, szefa intergrupy, szefa polskiej delegacji. 10 %

17 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW JAK LICZYLIŚMY Dane dotyczące pozostałych funkcji wybieralnych w PE zostały przedstawione na podstawie informacji dostępnych na oficjalnej stronie internetowej Parlamentu Europejskiego, w tym na profilu posła. Z uwagi na fakt, że są to funkcje, których kadencja trwa 2,5 roku należało uwzględnić zarówno pierwszą jak i drugą połowę VI kadencji PE. Dane archiwalne (czyli dotyczące pierwszej połowy kadencji) w przypadku niektórych z funkcji, były pozyskiwane także ze strony internetowych eurodeputowanych, z oficjalnych stron internetowych frakcji politycznych, poprzez bezpośrednie kontakty z sekretariatami frakcji, oraz z Biurem Informacji Parlamentu Europejskiego, a także z przeprowadzonych wśród eurodeputowanych ankiet. W przypadku, gdy poseł nie sprawował danej funkcji przez całą kadencje, w przyznanej punktacji uwzględniliśmy jedynie okres piastowania stanowiska. 6. CZŁONKOSTWO W INNYCH ORGANACH PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO KRYTERIA MIKRO Członek Komisja PE duże znaczenie dla polityk unijnych Członek Komisja PE mało ważne znaczenie dla polityk unijnych Członek Delegacja PE duże znaczenie dla polityki zagranicznej Polski Członek Delegacja PE niewielkie znaczenie dla polityki zagranicznej Polski Organizacje z udziałem PE Posłowie działając w Komisjach parlamentarnych ustanawiają proces legislacyjny na poziomie europejskim, pełnią zatem ważną i odpowiedzialną funkcję. Praca komisji parlamentarnych skupia się na przygotowywaniu i modyfikacji raportów legislacyjnych i nielegislacyjnych oraz opinii do raportów. Działalność Delegacji parlamentarnych ma na celu rozwijanie i podtrzymywanie międzynarodowych kontaktów PE zarówno z tradycyjnymi europejskimi partnerami UE jak i państwami trzecimi i mają na celu wg. TUE propagowanie wartości stanowiących fundament UE w tym zasad wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawa. Niestety z samej obecności Posła w Komisji lub Delegacji trudno wywnioskować, na ile jest w niej aktywny, a na ile zasiada w niej czysto formalnie. Generalnie należy ocenić pozytywnie zasiadanie i decydowanie o istotnych i ważnych politykach i zakresach kompetencji UE, ale odpowiednio dowartościować także posłów, którzy wpływają na kształt polityk o mniejszym dla UE znaczeniu. Dlatego zespół badawczy dokonał podziału Komisji pod względem ich znaczenia dla polityk unijnych (ważne i drugorzędne Komisje PE), natomiast Delegacje podzielił w odniesieniu do ich znaczenia dla polskiej polityki zagranicznej, jednocześnie rozdzielił udział w Komisjach i w Delegacjach, przyznając większą wagę Komisjom. Możliwość wpływu na politykę zagraniczną poprzez działalność w Delegacjach jest bowiem mocno ograniczona i pozwala zazwyczaj jedynie na nawiązanie nieco lepszych kontaktów z przedstawicielami krajów delegacji. Podział Komisji i Delegacji PE dokonany został w oparciu o opinie grupy fokusowej złożonej z ekspertów ds. europejskich. Do innych organów PE zaliczono także organizacje z udziałem PE i przyznano dodatkowe punkty za aktywność Posłom w nich zasiadającym. JAK LICZYLIŚMY Jako członkostwo w innych organach Parlamentu Europejskiego rozumiemy członkostwo w Komisjach (zarówno w stałych jak i tymczasowych) oraz Delegacjach PE, a także w innych organach PE takich jak, Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP-UE, Europejsko Latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, oraz Europśródziemnomorskie Zgromadzenie Parlamentarne. Informacje dotyczące członkostwa eurodeputowanych w wyżej wymienionych organach PE zostały uzyskane z oficjalnej strony internetowej PE oraz ze strony profilu posła. Przyjęta przez zespół badawczy metodologia zakłada pominięcie funkcji zastępców członków komisji oraz delegacji, ze względu na trudną do określanie rzeczywistą aktywność posłów w ramach piastowania tej funkcji. Z uwagi na fakt, że dany poseł w trakcie całej kadencji mógł być członkiem wielu Komisji i Delegacji, została dokonana zarówno analiza stanu aktualnego, jak i archiwalnego. W przyznawaniu punktów brany był także pod uwagę czas w jakim poseł uczestniczył w pracach danego organu, a punkty przyznano jedynie za udział w Komisjach hi Delegacjach w okresie dłuższym niż rok. 7 % OPIS MODELU I ZASTOSOWANYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO 15

18 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW 7. OBECNOŚĆ NA POSIEDZENIACH KOMISJI Obecność na posiedzeniach jest istotnym kryterium aktywności danego eurodeputowanego w PE, nie mniej jednak 100% obecność nie musi przekładać się wprost proporcjonalnie na aktywność, a tym bardziej na skuteczność. Dlatego udział obecności w ogólnej wartości punktacyjnej nie jest tak eksponowany jak np. przygotowanie strategicznego raportu. Frekwencja na posiedzeniach Komisji jest ważniejsza od plenarnej. To w komisjach można wykazać się wiedzą fachową. Na posiedzeniach plenarnych zwykle głosuje się kształty aktów prawnych wcześniej ustalone. 7 % 16 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH 2009 JAK LICZYLIŚMY Uczestnictwo w obradach Komisji PE badane było w oparciu o analizę protokołów z posiedzeń Komisji, dostępnych na oficjalnej stronie PE. Pod uwagę brane były obrady 25 Komisji (AFCO, AFET, AGRI, BUDG, CLIM, CONT, CULT, DEVE, DROI, ECON, EMPL, ENVI, FEMM, FIMP, IMCO, INTA, ITRE, JURI, LIBE, PECH, PETI, REGI, SEDE, TDIP, TRAN) w okresie od czerwca 2004 r. do 17 marca 2009r. Na liczbową wartość uczestnictwa w obradach Komisji składa się suma obecności danego posła we wszystkich Komisjach PE, do których był on przypisany, i pełnił funkcję członka, przewodniczącego lub zastępcy przewodniczącego. Obliczenie dokonane zostało przy użyciu stworzonego przez informatyków na potrzeby projektu specjalnego programu. W kolejnych edycjach rankingu w tym kryterium pod uwagę wzięta będzie także frekwencja podczas posiedzeń plenarnych. O udostępnienie danych odnośnie obecności plenarnej posłów zwróciliśmy się z oficjalną prośbą do PE, jednak nie zostały nam one przekazane. 8. INICJATYWY WŁASNE NA TERENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO KRYTERIUM MIKRO Public Hearing o dużym znaczeniu dla interesów Polski Public Hearing znaczenie standardowe dla interesów Polski Wystawa promująca polską inicjatywę polityczną lub programową na forum UE Wystawa promująca kulturę lub historię Polski Wystawa promująca inicjatywę polityczną lub programową UE/inne Aktywność i skuteczność danego posła ocenić można analizując podejmowane w PE przedsięwzięcia przy wykorzystaniu przyznanych mu w ramach działalności parlamentarnej instrumentów umożliwiających wsparcie podejmowanych przez niego inicjatyw politycznych, programowych i kulturalnych oraz podkreślenie istotnych w jego przekonaniu zagadnień. Pomieszczenia PE mogą być wykorzystywane przez posłów do organizacji public hearings, wystaw i konferencji o charakterze nie komercyjnym, związanym z wymiarem europejskim ich działalności oraz wzmacniających wizerunek PE.. Public hearing (przesłuchanie publiczne) to posiedzenie, na którym dyskutuje się o najważniejszych sprawach, będących przedmiotem obrad PE lub zainteresowania w ramach przygotowywania raportu. Przesłuchanie organizowane jest z udziałem wszystkich zainteresowanych stron, a także zaproszonych ekspertów i decydentów. Może być ono okazją do wysłuchania różnych argumentów i przełożyć się na większą merytoryczną wartość sprawozdania lub też popularyzację danego tematu na forum PE, jak i całej UE. Zorganizowanie public hearing jest wzmocnieniem politycznym dla skuteczności prowadzenia danej kwestii przez PE i aktywność tą należy ocenić pozytywnie. Zespół badawczy dodatkowo wyróżnił te przesłuchania, które miały wpływ na strategiczne polskie interesy gospodarcze czy międzynarodowe. Z reguły znaczenie i zasięg wystaw jest ograniczony tylko do osób zaproszonych, lub tych które mają wstęp do PE. Mimo to, te o tematyce szczególnie istotnej i aktualnej lub też ponadczasowej, są przedmiotem szerszego zainteresowania mediów oraz decydentów europejskich i mogą mieć duże znaczenie. Zespół badawczy podzielił wystawy na trzy kategorie: promujące polską inicjatywę polityczną lub programową na forum UE; promujące kulturę lub historię Polski; promującą inicjatywę polityczną lub programową UE. Zespół badawczy dokonał dodatkowego rozróżnienia w ramach tej kategorii, dzieląc public hearings z uwzględnieniem istotności tematyki dla interesów Polski, wystawy i konferencje na te promujące polską inicjatywę polityczną lub programową na forum UE, promującą kulturę lub historię Polski oraz promującą inicjatywę polityczną lub programową UE. 10 %

19 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW Konferencja promująca polską inicjatywę polityczną lub programową na forum UE Konferencja promująca kulturę lub historię Polski Konferencja promująca inicjatywę polityczną lub programową UE JAK LICZYLIŚMY Dane dotyczące inicjatyw własnych przeprowadzonych przez posłów w PE zebrane zostały w oparciu o informacje z przeprowadzonych wśród eurodeputowanych ankiet oraz z oficjalnych stron internetowych posłów. Analizując wyniki w tej kategorii należy przyjąć poprawkę na fakt, że zawartość merytoryczna stron internetowych oraz stopień szczegółowości informacji z ankiet był różny. 9. AKTYWNOŚĆ W TOKU PRAC PARLAMENTARNYCH KRYTERIA MIKRO Pytania do Rady Unii Europejskiej Pytania do Komisji Europejskiej Wystąpienia na sesjach plenarnych (one minute speech) Deklaracje pisemne Rezolucje Aktywność posła w toku prac parlamentarnych przy wykorzystaniu możliwości przewidzianych przez regulamin PE, a tym samym wpływ na kształt i jakość aktów legislacyjnych należy ocenić pozytywnie i wziąć pod uwagę badając skuteczność polskich przedstawicieli. Należy docenić wykorzystanie instrumentów, które mogą mieć rzeczywisty wpływ na kształt aktów prawnych, a nie tych które zapewniają jedynie udział w debacie politycznej na dany temat i nie muszą się przełożyć na konkretny efekt. Brano pod uwagę pytania do Rady Unii Europejskiej oraz pytania do Komisji Europejskiej (instrumenty kontaktu i wymiany informacji między PE a innymi instytucjami, odpowiedzi na pytania udziela jeden z członków instytucji, której ono dotyczy), wystąpienia na sesjach plenarnych (dzięki którym poseł może zwrócić uwagę Parlamentu na ważną kwestię polityczną, nie posiadające jednak dużego stopnia skuteczności); zainicjowane deklaracje pisemne (umożliwiające posłowi lub grupie posłów PE maksymalnie 5 sygnatariuszy rozpoczęcie debaty w zakresie tematyk obejmujących szerokie pole zainteresowania UE) i rezolucje (będące skutecznym politycznie narzędziem aktywności parlamentarnej, nie posiadają one co prawda mocy wiążącej Komisję Europejską, ale jako tzw. akt prawnie znaczący z kategorii soft law powinien być wzięty przez nią pod rozwagę). JAK LICZYLIŚMY Pytania do KE liczba zadanych przez posła pytań do Komisji Europejskiej została przedstawiona w oparciu o dane z oficjalnej strony Parlamentu Europejskiego. Wśród pytań wydzielono te wymagające debaty, jako różniące się od pozostałych. Nie uwzględniono podziału na pytania ustne i pisemne, gdyż w praktyce nie różnią się one znacząco. Ze względu na to, że autorzy pytań starają się pozyskać do nich jak największą liczbę współautorów, by zwiększyć szanse na debatę, przyjęto, iż za faktycznych autorów można uznać maksymalnie pierwszych trzech. Według tej metodologii przygotowano punktację w tej kategorii. Stan danych na dzień Pytania do RUE liczba zadanych przez posła pytań do Rady Unii Europejskiej została przedstawiona w oparciu o dane z oficjalnej strony Parlamentu Europejskiego. Wśród pytań wydzielono te wymagające debaty, jako różniące się od pozostałych. Nie uwzględniono podziału na pytania ustne i pisemne, gdyż w praktyce nie różnią się one znacząco. Ze względu na to, że autorzy pytań starają się pozyskać do nich jak największą liczbę współautorów, by zwiększyć szanse na debatę, przyjęto, iż za faktycznych autorów można uznać maksymalnie pierwszych trzech. Według tej metodologii przygotowano punktację w tej kategorii. Stan danych na dzień Wystąpienia plenarne Ilość wystąpień została przedstawiona w oparciu o dane z oficjalnej strony Parlamentu Europejskiego. Wymienione liczby odpowiadają informacji podanej na podstronach europosłów. Brano pod uwagę wszystkie wystąpienia danego posła, w przypadku posłów sprawujących funkcję wiceprzewodniczących PE od ogólnego wyniku odjęto te wystąpienia, które były związane jedynie z procedurą prowadzenia obrad i nie można było ich zaliczyć do wystąpień o charakterze merytorycznym. Stan danych na dzień % OPIS MODELU I ZASTOSOWANYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO 17

20 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW Rezolucje Ilość złożonych projektów rezolucji została przedstawiona w oparciu o dane z oficjalnej strony Parlamentu Europejskiego. Zespół badawczy założył, iż punkty w tej kategorii należy przyznać inicjatorowi danej rezolucji, co w praktyce zapisu dokumentów PE jest jednoznaczne z wymienieniem nazwiska posła jako pierwszego wśród autorów rezolucji, lub w przypadku rezolucji grupowych jako pierwszego wśród autorów z danej frakcji parlamentarnej. Takie założenie metodologiczne pozwoliło na wyłonienie tych posłów, którzy mieli rzeczywisty wpływ na zainicjowanie projektów rezolucji. Stan danych na dzień Deklaracje pisemne liczba deklaracji pisemnych została przedstawiona na podstawie informacji dostępnych na profilach europosłów oraz na oficjalnej stronie Parlamentu Europejskiego według stanu na dzień Zgodnie z przyjętą przez zespół badawczy metodologią, brane były pod uwagę tylko te deklaracje, które zostały przyjęte, zatem deklaracje w toku lub wygasłe zostały pominięte. 18 RANKING POLSKICH EURODEPUTOWANYCH AKTYWNOŚĆ POZA PARLAMENTARNA KRYTERIA MIKRO Uczestnictwo w konferencjach naukowych i eksperckich Akcje popularyzujące ważne dla UE wydarzenie polityczne oraz działania edukacyjne Uczestnictwo w posiedzeniach sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej (mówca / łączna ilość posiedzeń) Współpraca / kontakty z przedstawicielami rządu, prezydenta, samorządów, administracji publicznej Członkostwo w europejskich organizacjach i instytucjach związanych z tematyką prac parlamentarnych / Współpraca z Think Tankami i organizacjami eksperckimi Pełnienie funkcji parlamentarnej nie ogranicza się tylko do działalności posła w PE, ale także w jego okręgu wyborczym oraz ogólnie w kraju, z którego został wybrany. Aktywność poza parlamentarna zapewnia stały kontakt z wyborcami w okręgu jak i ogólnie ze społeczeństwem swojego kraju. Aktywność poza parlamentarna umożliwia informowanie posła o jego działalności w PE zarówno swoich bezpośrednich wyborców z danego okręgu jak i całą opinię publiczną; uczestnictwo w debacie publicznej nt. bieżących i strategicznych kwestii europejskich; konsultację realizacji interesów narodowych z decydentami w kraju. Aktywność poza parlamentarna jest ważnym kryterium miary skuteczności. Braliśmy pod uwagę liczbę konferencji eksperckich i naukowych, w których poseł uczestniczył, jakość działalności popularyzacyjnej i edukacyjnej ważne dla UE wydarzenie polityczne i tematy, zakres oraz tematykę współpracy i kontaktów z przedstawicielami rządu, prezydenta, samorządów, administracji publicznej, uczestnictwo w roli mówcy na posiedzeniach sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej, a także członkostwo w europejskich organizacjach i instytucjach związanych z tematyką prac parlamentarnych i współpracę z Think Tankami i ośrodkami eksperckimi. JAK LICZYLIŚMY Dane dotyczące aktywności pozaparlamentarnej posłów zebrane zostały w oparciu o informacje z przeprowadzonych wśród eurodeputowanych ankiet oraz z oficjalnych stron internetowych posłów. Analizując wyniki w tej kategorii należy przyjąć poprawkę na fakt, że zawartość merytoryczna stron internetowych oraz stopień szczegółowości informacji z ankiet był różny. W przypadku danych niepoliczalnych jak np. współpraca i kontakty z przedstawicielami rządu, prezydenta, samorządów, administracji publicznej ich ocena dokonana została przez zespół ekspertów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dane dotyczące uczestnictwa w roli mówcy na posiedzeniach sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej pozyskane zostały z oficjalnej strony Sejmu RP w oparciu o analizę protokołów z obrad komisji. 9 %

21 LP. KRYTERIUM MAKRO OPIS KRYTERIUM WAGA w STRUKTURZE KRYTERIÓW 11. ZAPLECZE ADMINISTRACYJNE Posiadanie rzeczywiście sprawnego zaplecza administracyjno-technicznego i biur poselskich, jak i instrumentów do kontaktowania się w wyborcami (strona WWW, blog) wpływa na skuteczność europosłów w reprezentowaniu interesów polskich na forum europejskim oraz na kształt prac i funkcjonowanie KRYTERIUM MIKRO Parlamentu Europejskiego. 3% Biura parlamentarne Strona internetowa JAK LICZYLIŚMY Oceny zaplecza administracyjno-technicznego i biur europarlamentarzystów dokonano na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych przez zespół badawczy, obejmujących takie elementy, jak strony internetowe, blog i biura poselskie w Polsce i zagranicą. Biura obsługujące polskich eurodeputowanych oceniano w oparciu o ich personel (liczba biur w Polsce i zagranicą, liczba asystentów w PE i pracowników biur w Polsce, obecność posła w biurze) i ich funkcje (pomoc w pozyskiwaniu funduszy unijnych, inicjowanie projektów na szczeblu lokalnym, promowanie regionu w instytucjach UE, przyjmowanie indywidualnych obywateli, organizowanie spotkań z różnego rodzaju organizacjami i z obywatelami, wydawanie gazetki, zbieranie informacji oraz przeprowadzanie analiz i ekspertyz, przyjmowanie, analiza i archiwizacja wiadomości pocztowych od obywateli, informowanie o UE i PE, doradztwo, organizowanie wyjazdów studyjnych i staży). Biura trzynastu posłów, czyli jednej czwartej naszych eurodeputowanych, nie odesłały danych na temat swojej działalności. Oceny zaplecza tych posłów trzeba było dokonać jedynie w oparciu o dane z ich stron internetowych oraz bazy danych Parlamentu Europejskiego. Oceny strony internetowej eurodeputowanych dokonano na podstawie jej elementów składowych (wyszukiwarka, wersje językowe, lista mailingowa, przydatne informacje, archiwum) i jej treści (dane kontaktowe, aktualność, częstotliwość aktualizacji, informacje o działalności posła i informacje o UE). Jakość prowadzonego bloga była określona na podstawie takich kryteriów, jak aktualność wpisów, ich częstotliwość i obecność/brak funkcji informowania o nowościach (tzw. RSS Feed). OPIS MODELU I ZASTOSOWANYCH KRYTERIÓW 11 KRYTERIÓW MAKRO I 49 KRYTERIÓW MIKRO 19