Administracja sieciami LAN/WAN. dr Zbigniew Lipiński Instytut Matematyki i Informatyki ul. Oleska Opole

Transkrypt

1 Administracja sieciami LAN/WAN Konfigurowanie routerów i budowanie sieci dr Zbigniew Lipiński Instytut Matematyki i Informatyki ul. Oleska Opole zlipinski@math.uni.opole.pl

2 Nie moŝna wyświetlić obrazu. Na komputerze moŝe brakować pamięci do otwarcia obrazu lub obraz moŝe być uszkodzony. Uruchom ponownie komputer, a następnie otwórz plik ponownie. Jeśli czerwony znak x nadal będzie wyświetlany, konieczne moŝe być usunięcie obrazu, a następnie ponowne wstawienie go. Okablowanie i przykładowa konfiguracja sieci w pracowni 105. WyposaŜenie pracowni 105: 16 komputerów, 3 switche, 3 routery, 6 routerów bezprzewodowych linksys. 2

3 Zasady adresowania hostów w sieci Przypomnienie. Klasy adresów IP. Klasa A zakres: od do Klasa B zakres: od do Klasa C zakres: od do Klasa D zakres: od do Klasa E zakres: od do bity czerwone - oznaczają klasę sieci. bity niebieskie - oznaczają zakres adresowania sieci. bity zielone - oznaczają zakres adresowania węzłów. 3

4 MoŜliwe maski sieci Liczba hostów: Liczba hostów: Liczba hostów: Liczba hostów: Liczba hostów: Liczba hostów: Liczba hostów: Liczba hostów: 510, itd. Przykład. Wyznaczanie adresu sieci na podstawie adresu IP hosta i maski sieci. Adres IP hosta: Maska sieci: Adres IP hosta: Maska sieci: Operacja AND: Adres sieci:

5 VLSM, Variable-length subnet masking Definicja. VLSM to metoda dzielenia sieci na podsieci w taki sposób, aby podsieci miały róŝne maski. Zadanie. Podzielić sieć z klasy adresowej C o adresie , masce na 8 podsieci o róŝnych maskach. sieć A 50 hostów, sieć B 27 hostów, sieć C 12 hostów, sieć D 12 hostów, sieci E, F, G, H po dwa hosty. 5

6 Rozwiązanie. sieć A, 50 hostów, adres sieci , maska , sieć B, 27 hostów, adres sieci , maska , sieć C, 12 hostów, adres sieci , maska , sieć D, 12 hostów, adres sieci , maska , sieć E, 2 hosty, adres sieci , maska , sieć F, 2 hosty, adres sieci , maska , sieć G, 2 hosty, adres sieci , maska , sieć H, 2 hosty, adres sieci , maska

7 Adres zapisany bitowo: Maska: PoniewaŜ 11 to 3 dla sieci E, F, G, H 1111 to 15 dla sieci C, D to 31 dla sieci B to 63 dla sieci A to 127 Wybieramy adres sieci: Maska: Cztery podsieci, kaŝda na 63 hosty: czyli czyli czyli czyli Maska jest taka sama dla kaŝdej podsieci czyli (26 jedynek) 7

8 Dla sieci A wybieramy adres i maskę czyli czyli (26 jedynek) Dla sieci złoŝonej z 27 hostów wybieramy adres sieci i maskę czyli czyli (27 jedynek) Sieć czyli moŝna podzielić na 2 podsieci: Adres sieci: czyli Maska: czyli Adres sieci: czyli Maska: czyli Dla sieci B złoŝonej z 27 hostów wybieramy Adres sieci: czyli Maska: czyli

9 Dla sieci złoŝonej z 12 hostów wybieramy adres sieci i maskę czyli czyli (28 jedynek) Sieć czyli zostanie podzielona na 2 podsieci: Dla sieci C złoŝonej z 12 hostów wybieramy Adres sieci: czyli Maska: czyli Dla sieci D złoŝonej z 12 hostów wybieramy Adres sieci: czyli Maska: czyli

10 Dla 4 routerów adresujemy 4 podsieci E, F, G, H kaŝda podsieć ma 2 węzły. Sieć: czyli Maska: czyli (26 jedynek) MoŜna podzielić na 16 podsieci Dla sieci E, F, G, H wybieramy pierwsze 4 adresy: czyli czyli (30 jedynek) czyli czyli (30 jedynek) czyli czyli (30 jedynek) czyli czyli (30 jedynek) 10

11 Podstawy konfigurowania routerów 11

12 Podstawy konfigurowania routerów Dostęp od routera moŝna uzyskać poprzez: port konsoli port pomocniczy (AUX) interfejs routera za pomocą klienta telnetu. 12

13 Port konsoli routera wykorzystuje asynchroniczną transmisję szeregową, w standardzie TIA/EIA Port konsoli wyposaŝony jest w gniazdo RJ-45. Do emulacji wiersza poleceń routera na hoście wykorzystuje się aplikację HyperTerminal. Domyślne ustawienia portu konsoli to: 9600 b/s, 8 bitów danych, brak bitu kontroli parzystości, 1 bit stopu i brak kontroli przepływu. Do połączenia z routerem nie jest potrzebna konfiguracja parametrów TCP/IP portu. Port pmocniczy (AUX) wykorzystuje połaczenie telefoniczne. Do połączenia z routerem wymagany jest modem. Do połączenia z routerem nie jest potrzebna konfiguracja parametrów TCP/IP portu. Interfejs routera za pomocą klienta telnetu. Do połączenia z routerem naleŝy skonfigurować adres IP dla interfesju. Dla sesji telnetu poprzez terminal wirtualny naleŝy ustawić równieŝ login i hasło. 13

14 Podstawy konfigurowania routerów Tryby pracy routera: tryb uŝytkownika, Router> tryb uprzywilejowany (exec), Router# tryb konfiguracji ogólnej, Router(config)# tryb interfejsu, Router(config-if)# tryb podinterfejsu, Router(config-subif)# tryb wiersza, Router(config-line)# tryb konfiguracji routera, Router(config-router)# inne. 14

15 Rodzaje pamięci routera: RAM, pamięć tymczasowa, Flash, pamięć stała, ROM, pamięć stała, NVRAM, pamięć stała. Pamięć RAM przechowuje: system operacyjny routera (np. Cisco Internetwork Operating System), bieŝącą konfiguracje routera (running-config), tablice routingu IP, bufor ARP, słuŝy do buforowania transmitowanych pakietów. 15

16 Pamięć ROM przechowuje: instrukcje startowe routera, oprogramowanie diagnostyczne, elementy systemu operacyjnego routera. Pamięć flash przechowuje system operacyjny routera. Pamięć NVRAM przechowuje początkową konfiguracje routera (startup-config). Podczas startu routera system operacyjny jest kopiowany z NVRAM do pamięci RAM. 16

17 Termin interfejs i port routera moŝna stosować zamiennie. Na wykładzie poprzez port routera będziemy rozumieć gniazdo routera przez które nie są transmitowane pakiety, np. port konsoli, port AUX. Interfejsem będziemy nazywać urządzeniem przez które przesyłane są pakiety. Rodzaje interfejsów: interfejsy LAN (np. Ethernet, Fast Ethernet), interfejsy WAN (np. interfejsy szeregowe, ISDN, Frame Relay). 17

18 Przegląd poleceń routera Tryb uprzywilejowany. Router> enable Router# Router# disable Router> Router#? Przejście z trybu uŝytkownika do trybu uprzywilejowanego. Powrót do trybu uŝytkownika. Przegląd komend w trybie uprzywilejowanym. Tryb konfiguracji ogólnej. Router# configure terminal Router(config)# Router(config)#? Router(config)# exit Router# Przejście w tryb konfiguracji ogólnej. Przegląd komend w trybie konfiguracji ogólnej. Wyjście z trybu konfiguracji ogólnej. MoŜna uŝyć polecenia Router(config)#logout 18

19 Tryb interfejsu. Router(config)# interface serial 0/0/0 Router(config-if)# Router(config)# interface fastethernet 0/0 Router(config-if)# Router(config-if)# no shutdown Przejście w tryb interfejsu szeregowego. Przejście w tryb interfejsu Fast Ethernet. Włączenie interfejsu. Tryb podinterfejsu Router(config)# interface serial 0.1 Router(config-subif)# Przejście w tryb podinterfejsu. 19

20 Tryb wiersza konsoli Router(config)# line console 0 Router(config-line)# Przejście w tryb wiersza konsoli. Na routerze jest tylko jedna linia konsoli. Router(config)# line console 0 Router(config-line)# exec-timeout m n Router(config)# show line con 0 Router(config-line)# no exec Przejście w tryb wiersza konsoli. Ustawienie timeoutu dla linii konsoli na m-minut, n-sekund. Sprawdzenie konfiguracji wiersza konsoli. Blokowanie uŝycia wiersza konsoli. Dla sesji telnetu, do konfigurowania router, zdefiniowano pięć linii terminala wirtualnego vty 0,., vty 5. Router(config)# line vty 0 Router(config-line)# Przejście w tryb wiersza terminala wirtualnego. 20

21 Tryb konfiguracji Router(config)# router opcja Router(config-router)# Przejście w tryb konfiguracji routera. W trybie konfiguracji (polecenie Router(config)# router opcja): moŝna włączyć protokoły RIPv1, IGRP (nie moŝna OSPF, EIGRP), nie moŝna tworzyć list kontroli dostępu, nie moŝna włączać NAT a, moŝna przypisać adres IP interfejsowi, nie moŝna podinterfejsowi. 21

22 Polecenia sprawdzające. Router#show? Router#show version Router#show flash Router#show history Router#show interfaces Router#show ip interface brief Router#show hosts Router#show users Router#show arp Router#show protocols Router#show ip route Router#show running-config Router#show startup-config Sprawdzenie poleceń pomocy. Sprawdzenie wersji IOS i konfiguracji routera. Wersja IOS, wielkość IOS, ilość wolnego miejsca w pamięci flash. Sprawdzenie historii poleceń na danym poziomie. Sprawdzenie statystyki wszystkich interfejsów. Sprawdzenie stanu interfejsów i ich adresów IP. Sprawdzenie nazw hostów i ich adresów IP. Sprawdzenie listy uŝytkowników połączonych z urządzeniem. Sprawdzenie zawartości tablicy arp. Sprawdzenie konfiguracji protokołów warstwy 3 Modelu Ref.OSI Wyświetla tablice routingu. BieŜąca konfiguracja routera (zapisana w pamięci RAM). Startowa konfiguracja routera (zapisana w pamięci NVRAM). 22

23 Zapisywanie, usuwanie konfiguracji. Router#copy running-config startup-config Router#erase startup-config Zapisanie konfiguracji w pamięci NVRAM. Usunięcie pliku konfiguracyjnego z NVRAM. 23

24 Przegląd poleceń routera - ćwiczenia 1. Nadanie nazwy routerowi Router(config)# hostname RU105G RU105G# 2. Konfigurowanie haseł. Router(config)# enable password student Router(config)# enable secret student Router(config)# line console 0 Router(config-line)# password student Router(config-line)# login Router(config)# line vty 0 4 Router(config-line)# password tstudent Router(config-line)# login Router(config)# line aux 0 Router(config-line)# password auxstudent Router(config-line)# login Ustawienie hasła jako student. Ustawienie hasła jako student, hasło jest zaszyfrowane. Wejście w tryb wiersza konsoli. Ustawienie hasła jako student. UmoŜliwienia sprawdzania hasła podczs logowania. Wejście w tryb wiersza vty dla pięciu linii vty. Ustawienie hasła jako tstudent. UmoŜliwienia sprawdzania hasła podczas logowania. Wejście w tryb pomocniczy wiersza. Ustawienie hasła pomocniczego jako auxstudent. UmoŜliwienia sprawdzania hasła podczas logowania. 24

25 Łączenie routerów za pomocą kabla szeregowego Rysunek 1. Kabel CAB-SS-V35MT z męskim złączem V.35 DTE i Ŝeńskim złączem V.35 DCE Routery są urządzeniami typy DTE, tzn. interfejsy szeregowe routerów domyślnie są typu DTE. Przy łączeniu routerów za pomocą kabla szeregowego, jeden z interfejsów musi pełnić rolę interfesju urządzenia typu DCE. Dla interfesju typu DCE naleŝy skonfigurować częstotliwość zegara poleceniem Router(config-if)#clock rate <częstotliwość> Uwaga. JeŜeli polecenie clock rate zostanie zastosowane do interfejsu typu DTE to IOS routera zignoruje to polecenie. Polecenie Router# show controllers słuŝy do sprawdzenia, które złącze kabla szeregowego (DTE, DCE) jest podłączone do interfesju szeregowego. 25

26 3. Konfigurowanie interfejsu szeregowego. Router# show ip interface brief Router# configure terminal Router(config)# interface s0/0/0 Router(config-if)# ip address Router(config-if)# clock rate Router(config-if)# no shutdown Przegląd interfejsów. Przejście w tryb konfiguracji terminala. Przejście w tryb konfiguracji interfejsu. Przypisanie adresu IP i maski interfejsowi. Określenie szybkości taktowania zegara dla interfesju szeregowego (interfejs z kablem typu Dec). Włączenie interfejsu. 26

27 4. Konfigurowanie interfejsu fast ethernetowego. Router# configure terminal Router(config)# interface fastethernet 0/0 Router(config-if)# ip address Router(config-if)# no shutdown Przejście w tryb konfiguracji terminala. Przejście w tryb konfiguracji interfejsu. Nadanie adresu IP i maski interfejsowi. Włączenie interfejsu. 27

28 5. Przypisanie nazwy hosta do adresu IP. Router(config)# ip host m Router(config)# exit Router# ping m35 Router# ping Router# telnet Testowanie połączenia do hosta. Połączenie telnetem z hostem. 6. Uruchomienie serwera WWW na routerze. Router# config terminal Router(config)# ip http server Router(config)# ip http port 80 Router(config)# exit 28

29 Cisco Discovery Protocol Protokołu CDP słuŝy do monitorowania i rozwiązywania wykrytych problemów w sieciach. CDP jest protokołem warstwy łącza danych (2) modelu Referencyjnego dla OSI. Dlatego CDP stosuje się do monitorowania urządzeń bezpośrednio połączonych. Za pomocą protokołu CDP urządzenia przesyłają następujące informacje: identyfikator urządzenia (np. nazwę), listę adresów MAC, identyfikatory portów, lista moŝliwości urządzenia (np. router, switch), typ, numer, model urządzenia. 29

30 Cisco Discovery Protocol Komendy CDP: Router#show cdp neighbors Router#show cdp interface Router#show cdp entry RouterB Router#show cdp entry * Router#show cdp Router#show cdp traffic Router#cdp timer 90 Router#cdp holdtime 240 Router(config)# cdp run Router(config-if)#no cdp enable Router(config)#nocdp run Sprawdzenie urządzeń sąsiadujących (routerów, switchy) Wyświetlenie informacji o interfejsach. Wyświetlenie szczegółowej informacji o routerze RouterB. Wyświetlenie informacji o wszystkich urządzeniach. Sprawdzenie częstotliwości uaktualniania, czasu przechowywania danych. Wyświetlenie informacji o ruchu pakietów. Zmiana częstotliwości uaktualniania Zmiana czasu przechowywania danych Włączenie cdp na wszystkich interfejsach Wyłączenie cdp na interfejsie. Wyłączenie cdp. 30