Przypominamy ubiegłoroczną Nagrodę imienia Sacharowa

Transkrypt

1 Przypominamy ubiegłoroczną Nagrodę imienia Sacharowa Zanim dowiemy się, kto zostanie laureatem Nagrody imienia Sacharowa 2009, chcielibyśmy przypomnieć naszym czytelnikom losy zeszłorocznego wyróżnienia. Nagrodę Sacharowa 2008 na rzecz Wolności Myśli otrzymał chiński dysydent Hu Jia. Więziony w Pekinie opozycjonista nie pojawił się w Parlamencie. Każdego roku Parlament Europejski przyznaje Nagrodę imienia Sacharowa osobom lub organizacjom międzynarodowym, które wyróżniły się w walce o demokrację i prawa człowieka. W ubiegłym roku Nagroda Sacharowa obchodziła 20-lecie swojego istnienia. Tutaj znajdziecie Państwo wszystkie artykuły o rocznicowej edycji nagrody. PL Dział Prasowy Dyrekcja ds. Kontaktów z Mediami Dyrektor & Rzecznik Prasowy : Jaume DUCH GUILLOT Reference No.: FCS61218 Press switchboard number (32-2) /7

2 Puste krzesło laureata Nagrody imienia Sacharowa Siedemnastego grudnia 2008 roku płomyk wolności zamigotał na chwilę w sali plenarnej Parlamentu w Strasburgu. Z ekranu do zgromadzonych a sali posłów, prosto z aresztu domowego w Pekinie, popłynęło poruszające przesłanie Zeng Jinyan, żony Hu Jia, uwięzionego opozycjonisty, którego Parlament wyróżnił za działalność w obronie ludzkiej godności. Zeng Jinyan mówiła o pogarszającym się zdrowiu męża, o jego nieustającej walce o prawa człowieka. Puste krzesło w samym środku sali wymownie przypominało o nieobecności laureata. Owacją na stojąco posłowie uhonorowali przesłanie Zeng Jinyan, żony nagrodzonego opozycjonisty Hu Jia. Nagranie zostało zarejestrowane w pekińskim mieszkaniu pary aktywistów, zamienionym przez władze na areszt domowy. Zeng Jinyan opowiadała, że więzieni strażnicy zabronili jej rozmawiać o nagrodzie, gdy ostatni raz, 21 listopada, odwiedzała męża w celi. "Oboje dostaliśmy ostrzeżenie, że nie wolno nam nawet wspomnieć o tym, że Hu Jia otrzymał Nagrodę imienia Sacharowa." W uroczystej ceremonii wzięli udział laureaci Nagrody imienia Sacharowa z poprzednich lat. Wśród nich znaleźli się między innymi białoruski opozycjonista Aleksander Milinkiewicz, czy nagrodzeni w ostatnich latach Salih Mahmoud Osman i Hauwa Ibrahim, walczący o prawa człowieka w Afryce. Głos sumienia Honorowe miejsce zajęła Elena Bonner, wdowa po Andrieju Sacharowie, również aktywnie angażująca się w działania na rzecz poszanowania ludzkiej godności i wolności. W krótkim, choć surowym przemówieniu przypomniała o misji patrona Nagrody i wspomniała dwudziestoletnią historię prestiżowego wyróżnienia. Zaproszona nie szczędziła deputowanym gorzkich kwestii: "Czy wszyscy obecni na tej sali zrobili wystarczająco wiele, by chronić Hu Jia, jego żonę i ich dziecko przed państwem, z którym chcieliby mieć dobre relacje?", pytała. "Czy stanowisko Parlamentu Europejskiego i Zgromadzenia Rady Europy w kwestii praw człowieka było zawsze oparte na imperatywie moralnym?". Represjom nie udało się zagłuszyć głosu odwagi Otwierając ceremonię, przewodniczący Hans-Gert Pöttering mówił, iż "w takich chwilach przypominamy sobie fundamentalne wartości naszej Unii - pokój, postęp i poszanowanie dla praw człowieka. Andriej Sacharow powtarzał, iż nie da się osiągnąć żadnego z tych trzech celów, nie zwracając uwagi na dwa pozostałe". "Dwadzieścia lat temu, w 1988, pierwszy laureat naszej Nagrody, Nelson Mandela był w więzieniu. W 1988 roku stało tu puste krzesło dla Andrieja Sacharowa - dzisiaj w sali plenarnej stoi puste krzesło dla Hu Jia", dodał przewodniczący. "Laureat Nagrody imienia Sacharowa, Hu Jia został wybrany, by mówić w imieniu uciszanych głosów obywateli Chin i Tybetu. Dziś ten głos jest dobrze słyszalny." Hans-Gert Pöttering podkreślał, iż Parlament i cała Europa mówią o prawach człowieka jako przyjaciele narodu chińskiego: "Chiny i Europa są niezmiernie ważne dla siebie nawzajem, wspólnie możemy zrobić bardzo wiele dla dobra praw człowieka". Pieniądze dla rodzin opozycjonistów Zeng Jinyan w swoim oświadczeniu przypomniała, iż Hu Jia nie jest jedynym więźniem sumienia w Chinach. "Czasem trzeba zapłacić bardzo wysoką cenę. Policja prześladuje nie tylko samych działaczy. Również członkowie ich rodziny i bliscy tracą pracę lub są umieszczani w areszcie domowym. Co gorsza, wielu z nich wytacza się procesy i obciąża zarzutami" FCS /7

3 "Hu Jia często powtarzał, że chciałby stworzyć sieć wsparcia dla rodzin działaczy praw człowieka. Miałaby ona zapewnić wsparcie moralne rodzinom i osłabić emocjonalne i bytowe naciski, którym są poddawane", mówiła Zeng Jinyan. Dodała, iż pieniądze z nagrody - 50 tysięcy euro, zostałyby przeznaczone właśnie na uruchomienie fundacji wspierającej rodziny aktywistów walczących o prawa człowieka". Ostatni więzień sumienia Zawsze był optymistą, wyznała żona Hu Jia: "jest przekonany, iż Chiny doświadczają obecnie czasów największej otwartości w swojej historii niezależnie, czy życzą sobie tego chińskie władze. Chiny z ogromną prędkością zdążają w kierunku społeczeństwa otwartego i demokratycznego. Jesteśmy pełni nadziei, iż wkrótce będziemy mogli obwieścić nadejście otwartych Chin. Jesteśmy pełni energii, by Chiny stały się krajem, w którym gości pokój. Hu Jia zawsze miał nadzieję, że będzie ostatnim więźniem politycznym w Chinach". Hu Jia jest znanym działaczem na rzecz praw człowieka i dysydentem w Chińskiej Republice Ludowej. Podejmował cały szereg inicjatyw: walczył z problemem HIV/AIDS, propagował ochronę środowiska i wzywał do oficjalnego śledztwa w sprawie masakry na Placu Tiananmen w 1989 roku. Koordynował również ruch "bosych prawników" FCS /7

4 Rocznicowa debata laureatów nagrody Sacharowa Podczas obchodów 20. rocznicy Nagrody imienia Sacharowa na rzecz wolności myśli, szesnastu laureatów z poprzednich lat zebrało się w Strasburgu by wymienić opinie na temat sytuacji w dziedzinie praw człowieka na świecie i porozmawiać o znaczeniu samego wyróżnienia. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Pöttering jest orędownikiem powołania "sieci Sacharowa", która ułatwi laureatom kontakty oraz pozwoli na współpracę i okazanie wzajemnej solidarności. W obecności wdowy po Andrieju Sacharowie, pani Eleny Bonner, laureaci dzielili się poglądami na temat nagrody i rozmawiali o zmianach, jakie może ona przynieść w dziedzinie praw człowieka. Prawdziwe zmiany Leyla Zana, kurdyjska polityk z Północnego Kurdystanu otrzymała nagrodę w 1995 roku, jako pierwsza Kurdyjka zasiadająca w tureckim parlamencie. Dziś koło kurdyjskie liczy 22 posłów: "Myślę, że ta nagroda dodała odwagi wielu ludziom, zwłaszcza wśród Kurdów", powiedziała Leyla Zana. "Nie mam domu. Jestem wszędzie bezdomna", wyznała Taslima Nasrin, bengalska pisarka feministyczna, wydalona z Indii i Bangladeszu. Jednak Nagroda imienia Sacharowa daje mi siłę do siłę walki w tak trudnej sytuacji." Pieniądze z Nagrody laureaci przeznaczają na poczet swojej działalności. Hauwa Ibrahim z Nigerii, prawniczka broniąca praw człowieka, wykorzystała przyznane jej euro, by wysłać ponad setkę dzieci z powrotem do szkoły. Matki z Plaza de Mayo (Las Madres de la Plaza de Mayo) argentyńska organizacja działaczy praw człowieka wykorzystała pieniądze do otwarcia księgarni, kawiarni politycznej i uniwersytetu, gdzie studiuje obecnie ponad 2400 studentów. Przyszłość nagrody Olivier Basille organizacji Reporterzy bez Granic uważa, że Nagrodę trzeba jeszcze bardziej rozpropagować na świecie. "Musimy stworzyć sieć laureatów, poprawić współpracę z mediami, stworzyć blogi i wysyłać laureatów poza ich rodzinne kraje, by tam głosili swoje przesłanie." FCS /7

5 Hu Jia laureatem Nagrody Sacharowa 2008 Focus Nagroda imienia Sacharowa na rzecz Wolności Myśli została przyznana chińskiemu działaczowi politycznemu Hu Jia. Ceremonia wręczenia nagrody odbyła się 17 grudnia 2008 w Strasburgu. Hu Jia jest znanym działaczem na rzecz praw człowieka i dysydentem w Chińskiej Republice Ludowej. Podejmował cały szereg inicjatyw: walczył z problemem HIV/AIDS, propagował ochronę środowiska i wzywał do oficjalnego śledztwa w sprawie masakry na Placu Tiananmen w 1989 roku. Koordynował również ruch "bosych prawników". Hans-Gert Pöttering powiedział, iż: "Parlament Europejski przyznając Hu Jia Nagrodę imienia Sacharowa, mocno i zdecydowanie opowiada się po stronie wszystkich obrońców praw człowieka w Chinach, codziennie walczących o wolność." 20. rocznica Nagrody im. Sacharowa W tym 2008 roku przypadła 20. rocznica Nagrody im. Sacharowa na rzecz Wolności Myśli. Po raz pierwszy wręczono ją w 1988 roku, w uznaniu drogi życiowej rosyjskiego naukowca i dysydenta Andrieja Sacharowa. Od tego czasu Parlament Europejski przyznaje Nagrodę osobom i organizacjom szczególnie zasłużonym w dziedzinie praw człowieka i demokracji. W przeddzień uroczystości wręczenia tegorocznej edycji nagrody, w Parlamencie Europejskim w Strasburgu odbędzie się uroczystość rocznicowa, na którą zaproszono wszystkich dotychczasowych laureatów Nagrody FCS /7

6 Co dalej z laureatem nagrody Sacharowa, chińskim dysydentem, Hu Jia Parlament Europejski przyznał w ubiegłym roku nagrodę Sacharowa na rzecz Wolności Myśli, chińskiemu dysydentowi Hu Jia. Laureat nie mógł osobiście przyjąć wyróżnienia, ponieważ w grudniu 2007 roku został aresztowany przez chińskie władze, a w kwietniu 2008 skazany na trzy i pół roku więzienia. Hélène Flautre, przewodnicząca Podkomisji ds. Praw Człowieka kadencji podkreśliła, że po przyznaniu nagrody nie wolno nam zapomnieć o losie Hu Jia. Przedstawiciele Unii Europejskiej rozmawiali w maju 2009 roku z reprezentantami rządu w Pekinie o sytuacji chińskich więźniów politycznych. Tematem dyskusji był także stan zdrowia Hu Jia, który cierpi na problemy z wątrobą z powodu zakażenia wirusem zapalenia wątroby. Opozycjonista ma utrudniony dostęp do opieki medycznej i odpowiednich leków. Pozostali laureaci nagrody Sacharowa na swoich blogach wyrażają zaniepokojenie stanem zdrowia Hu Jia. UE wezwała do zwiększenia wysiłków mających na celu uwolnienie chińskich działaczy wolnościowych. Zeng Jinyan, żona Hu Jia, która przebywa w areszcie domowym, dopiero w lutym tego roku mogła odwiedzić męża w pekińskim więzieniu. W swoim blogu napisała, że liczy dni do jego uwolnienia FCS /7

7 Nagroda im. Sacharowa 2008: wybrano trzech finalistów Hu Jia, Aleksander Kazulin i Opat Apollinaire Malu Malu to kandydaci, spośród których wybrany został laureat ubiegłorocznej Nagrody im. Sacharowa na rzecz Wolności Myśli, wręczanej osobom, które wyróżniły się w swoich działaniach na rzecz praw człowieka i demokracji. Troje kandydatów wyłoniono w poniedziałek na wspólnym posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Rozwoju z grona siedmiu kandydatów zgłoszonych przez posłów. Zwycięzca zostanie wyłoniony w połowie października. Sylwetki trzech finalistów (w kolejności alfabetycznej) Hu Jia - chiński opozycjonista i działacz na rzecz praw człowieka, ochrony środowiska i zapobiegania AIDS. Po złożeniu zeznań w sprawie przestrzegania praw człowieka w Chinach podczas połączenia telekonferencyjnego przed Podkomisją Praw Człowieka PE 26 listopada 2007 roku został aresztowany, oskarżony o "podżeganie do obalenia władzy państwowej" i skazany na trzy i pół roku więzienia. Aleksander Kazulin - kandydat opozycji w wyborach prezydenckich na Białorusi. W nominacji do Nagrody uzasadniono, że Aleksander Kazulin z wielką odwagą przeciwstawił się represjom reżimu i walczył w obronie swobody myśli i wypowiedzi oraz podstawowych praw obywatelskich. W 2006 roku, podczas kampanii prezydenckiej, został wielokrotnie pobity, zatrzymany i skazany na pięć i pół roku więzienia. Opat Apollinaire Malu Malu - szef Niezależnej Komisji Wyborczej w Demokratycznej Republice Konga. W nominacji podkreślono jego wysiłki na rzecz dialogu i pokojowego rozwiązania konfliktu w prowincjach południowego i północnego Kivu oraz konsekwentnego promowania tych zasad. 20. rocznica Nagrody im. Sacharowa W ubiegłym roku przypadła 20. rocznica Nagrody im. Sacharowa, którą po raz pierwszy wręczono w 1988 roku, w uznaniu drogi życiowej rosyjskiego naukowca i dysydenta Andrieja Sacharowa. W przeddzień uroczystości wręczenia tegorocznej edycji nagrody, w Parlamencie Europejskim w Strasburgu odbędzie się uroczystość rocznicowa, na którą zaproszono wszystkich dotychczasowych laureatów Nagrody. Poprzedni laureaci Nagrody im. Sacharowa 1988 Nelson Rolihlahla Mandela i Anatolij Marczenko (pośmiertnie) 1989 Aleksander Dubczek 1990 Aung San Suu Kyi 1991 Adem Demaçi 1992 Las Madres de la Plaza de Mayo 1993 Oslobodjenje 1994 Taslima Nasreen 1995 Layla Zana 1996 Wei Jingsheng 1997 Salima Ghezali 1998 Ibrahim Rugova 1999 José Alejandro 'Xanana' Gusmão 2000 Basta Ya! 2001 Izzat Ghazzawi,Nurit Peled-Elhanan I Dom Zacarias Kamwenho 2002 Oswaldo José Payá Sardiñas 2003 ONZ wraz z Sekretarzem Generalnym Kofi Annanem 2004 Zhanna Litvina, przewodnicząca Stowarzyszenia Dziennikarzy na Białorusi 2005 "Kobiety w bieli", Hauwa Ibrahim i Reporterzy bez Granic 2006 Aleksander Milinkiewicz 2007 Salih Mahmoud Osman FCS /7