Publiczna Katolicka Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Śremie. Wymagania na poszczególne oceny z języka polskiego

Transkrypt

1 Publiczna Katolicka Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Śremie Wymagania na poszczególne oceny z języka polskiego UWAGA! Wymagania na poszczególne oceny dla uczniów z dysfunkcjami ustala się w zależności od indywidualnych potrzeb ucznia w oparciu o zalecenia poradni psychologiczno-pedagogicznych. Klasa IV WYMAGANIA OCENA UMIEJĘTNOŚCI OSIĄGNIĘCIA UCZNIA WIADOMOŚCI Konieczne - K dopuszczająca (2). nawiązuje kontakt z rówieśnikiem i osobą dorosłą;. potrafi sformułować pytanie i odpowiedź w związku z konkretną i wyobrażoną sytuacją życiową;. używa odpowiednich zwrotów grzecznościowych;. mówi na temat;. umie poinformować, złożyć życzenia;. wygłasza tekst z pamięci;. jest otwarty na uwagi;. podejmuje próby doskonalenia swoich wypowiedzi;. tworzy wypowiedzi zawierające proste informacje np. przepisy kulinarne, zasady gier i zabaw;. udziela odpowiedzi na zadane pytania w formie wypowiedzenia pojedynczego krótkiej wypowiedzi. tworzy zdania pojedyncze;. redaguje plan wydarzeń;. potrafi zapisać dialog;. redaguje proste opowiadanie odtwórcze;. redaguje i projektuje zaproszenia, karty z życzeniami;. redaguje list;. stosuje podstawowe zasady ortograficzne;. poprawnie zapisuje nazwy własne wielką literą;. stosuje akapity i marginesy;. rozumie funkcje znaków interpunkcyjnych;. odróżnia fragmenty narracji od fragmentów dialogu w utworach prozatorskich;. wskazuje środki stylistyczne w poezji, takie. nazywa uczucia;. wymienia wyrazy określające i nazywa cechy charakteru bohatera literackiego;. zna i rozróżnia podstawowe rodzaje literackie: baśń, bajka, legenda, opowiadanie, opis itp.;. zna podstawowe zasady redagowania różnych form użytkowych;. zna elementy świata przedstawionego w utworach literackich;. zna podstawowe zasady ortograficzne;. zna i wymienia podstawowe części mowy;. zna podstawowe pojęcia: wers, zwrotka;. wymienia elementy listu;. wie czym różni się list od życzeń;. rozróżnia zdania i równoważniki zdań;

2 jak: przenośnia, porównanie;. czyta tekst cicho i rozumie ich ogólny sens w takim stopniu by odpowiedzieć na podstawowe pytania dotyczące treści;. płynnie czyta głośno tekst wcześniej przygotowany;. czyta z podziałem na role;. odgrywa scenki rodzajowe;. wybiera informacje z czasopism pod kierunkiem nauczyciela;. odczytuje instrukcje, rebusy, zagadki, reklamy;. dobiera (bez używania terminów) wyrazów bliskoznacznych i przeciwstawnych. dostrzega i rozumie funkcje części zdania (orzeczenie i podmiot);. rozróżnia zdania od równoważników zdań;. stosuje wielka literę na początku zdania i odpowiednie znaki interpunkcyjne na jego końcu;. rozróżnia podstawowe części mowy; Podstawowe K + P dostateczna (3). odtwarza zdarzenia w układzie chronologicznym;. mówi na temat;. opowiada i streszcza teksty fabularne;. w wypowiedziach prezentuje logiczny tok myślenia;. wygłasza teksty z pamięci, nie przekręca wyrazów;. poprawnie wymawia głoski, właściwie akcentuje;. udziela wypowiedzi na zadane tematy w formie zdania złożonego;. stawia rzeczowe pytania;. uczestniczy w rozmowie;. posługuje się zwrotami grzecznościowymi;. opisuje konkretny przedmiot;. nazywa uczucia;. gromadzi wyrazy określające cechy bohaterów literackich na podstawie zachowań;. tworzy plan ramowy w formie równoważników zdań;. buduje dialog między bohaterami utworu literackiego;. redaguje proste opowiadanie odtwórcze w 1. lub 3. osobie;. opisuje postacie rzeczywiste i literackie;. redaguje karty z życzeniami;. redaguje listy do bliskich i znajomych;. tworzy różnego rodzaju notatki (tabele, schematy, plany) z pomocą nauczyciela;. komponuje trójdzielną wypowiedź pisemną;. dzieli poprawnie wyrazy przy przenoszeniu;. czyta tekst ze zrozumieniem;. odróżnia podmiot liryczny od autora utworu;. nazywa elementy świata przedstawionego w utworze literackim;. wyszukuje w tekście epickim i poetyckim. zna podstawowe pojęcia: wers, zwrotka, refren, rym;. zna zasady kulturalnej dyskusji;. zna zasady redagowania podstawowych form literackich: opowiadanie, baśń, bajka opis;. zna zasady redagowania życzeń;. zna zasady stosowania znaków interpunkcyjnych w utworach prozatorskich;. wymienia elementy świata przedstawionego w utworze literackim;. zna pojęcia: podmiot liryczny i autor utworu;. wyjaśnia różnice między tekstem poetyckim a prozatorskim;. zna pojęcia: bohater literacki dialog;. wyjaśnia różnice między zdaniem oznajmującym pytającym, rozkazującym i wykrzyknikowym;. wymienia formy gramatyczne części mowy;. zna pojęcia: głoska, sylaba, litera;

3 Rozszerzające (K + P) + R dobra (4) Dopełniające (K + P + R) + D bardzo dobra (5) odpowiedzi na postawione pytania;. wypowiada własne zdanie na temat rysunku, fotografii, komiksu;. buduje wypowiedzenia pojedyncze rozwinięte;. używa różnych typów wypowiedzeń (oznajmujących, pytających, rozkazujących wykrzyknikowych);. określa formy gramatyczne odmiennych części mowy;. odróżnia formę osobową czasownika od bezokolicznika;. łączy za pomocą spójnika wypowiedzeń składowych;. dzieli wyrazy na głoski, sylaby, litery;. odróżnia pojęcie fikcji literackiej od rzeczywistości;. potrafi w tekście literackim wskazać elementy opisu, opowiadania, dialogu;. opowiada o przeczytanym tekście;. wskazuje w wierszu epitety i porównania;. mówi na temat płynnie;. robi niewiele błędów językowych, unika powtórzeń;. wypowiada się głośno, wyraźnie, zachowując odpowiednie tempo, intonację i nawiązując kontakt z rozmówcą;. redaguje wypowiedź, zachowując wybraną formę;. pisze na temat;. tworzy prace samodzielne, twórcze;. stosuje różnego typu zdania;. stara się dobierać cytaty;. stosuje następstwo czasowe w pracach literackich;. redaguje opis postaci;. stosuje wyrazy oceniające;. zachowuje kompozycję listu;. redaguje list w imieniu postaci literackiej;. redaguje dialogi na różne tematy;. zna dwa sposoby zapisywania dialogów, poprawnie je stosuje;. redaguje różne informacje, zachowując ich najważniejsze elementy;. zapisuje najważniejsze treści, informacje;. redaguje samodzielnie notatkę w postaci odpowiedzi na pytania;. opanował stopniu dobrym ortografię;. określa samodzielnie formy gramatyczne odmiennych części mowy;. wskazuje w zdaniu przyimek i spójnik;. odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego;. odróżnia zdanie od równoważnika zdania;. wpisuje zdania na wykresy zdań;. określa cechy głosek (dźwięczność, miękkość, nosowość);. zaznacza prawidłowo akcent wyrazowy;. wypowiada się o przeczytanym tekście;. samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, temat, formułuje wnioski;. ocenia postępowanie bohaterów;. czyta lektury;. wypowiada własne zdanie na zadany temat;. dostrzega różnicę pomiędzy fikcją literacka a rzeczywistością;. zna sposoby zapisu różnych form literackich: notatka. list, opis, opowiadanie;. określa formy gramatyczne części mowy;. zna i stosuje poznane zasady ortograficzne;. rozróżnia zdanie pojedyncze od złożonego;. stosuje słownictwo oceniające bohaterów literackich;. wymienia cechy głosek;. zna i stosuje akcent wyrazowy;. zna i stosuje zasady poprawnego zapisu redagowanych tekstów;. stosuje cytaty w pracach literackich;. redaguje samodzielnie różne krótkie formy literackie;. zna i stosuje zasady kulturalnej rozmowy, dyskusji;

4 Poziom wymagań na ocenę celującą (6). posługuje się różnymi formami wypowiedzi;. wypowiada się na temat wyczerpująco;. posługuje się cytatami;. formułuje zdania poprawnie składniowo i językowo;. posiada duży zasób słownictwa;. mówi płynnie, interesująco;. wypowiada się głośno, wyraźnie zwraca się do odbiorcy;. przyjmuje odpowiednią barwę głosu;. zadany temat opracowuje wyczerpująco;. pisze pracę samodzielnie, jest oryginalna, przemyślana;. wypowiedzi buduje w zależności od potrzeb i intencji pracy;. unika powtórzeń i błędów;. próbuje wpisać dialog w pracę literacką;. stosuje cytaty;. przekształca plan (z równoważników na zdania, z ramowego na szczegółowy);. pisze pracę twórczą;. zachowuje czas narracji;. redaguje opis krajobrazu;. stosuje synonimy;. dąży do plastyczności wypowiedzi;. stosuje zwroty grzecznościowe;. poprawnie zapisuje skróty;. do zapisu dialogu włącza słowa narratora;. próbuje wprowadzić dialog do opowiadania;. redaguje notatkę w postaci krótkich zdań lub schematu;. opanował zasady ortograficzne (ewentualne błędy poprawia sam);. tworzy określoną formę czasownika i rzeczownika;. poprawnie analizuje budowę zdania (wskazuje podmiot i orzeczenie, oddziela grupę podmiotu i grupę orzeczenia, wpisuje związki wyrazowe, wykonuje wykres);. dobiera wyrazy bliskoznaczne i wyrazy przeciwstawne;. prawidłowo akcentuje wyrazy pochodzenia obcego oraz czasowniki w liczbie mnogiej czasu przeszłego. całkowicie opanowana podstawa programowa,. prezentuje i uzasadnia własne zdanie z zachowaniem reguł grzecznościowych;. rozpoczyna rozmowę i bierze w niej czynny udział;. formułuje jasne i konkretne pytania w celu uzyskania konkretnej informacji;. mówi płynnie w sposób uporządkowany, unika powtórzeń;. buduje spójne wypowiedzi z perspektywy świadka i uczestnika wydarzeń;. umie poinstruować, opisać, zachęcić;. wygłasza tekst z pamięci, akcentując słowa kluczowe, zmieniając tempo, posługując się pauzą i barwą głosu;. zaznacza akcenty logiczne, stosuje pauzy, mówi z właściwym tempem;. wspomaga wypowiedź środkami. rozróżnia równoważniki zdań, zdania;. rozróżnia pojęcia: czas i miejsce akcji, czas narracji;. wymienia wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne;. zna pojęcie: synonimy;. zna i wymienia zasady ortograficzne;. analizuje budowę zdania;. zna i stosuje pojęcie: akcentu wyrazowego;. wie, kiedy zastosować cytat w wypowiedzi pisemne i ustnej;. zna pojęcie: synonim;. zna części zdania;. świadomie stosuje wiedzę językowa w zakresie treści przewidzianych programem nauczania w zakresie fleksji, słownictwa, fonetyki oraz składni;. przestrzega norm językowych w sformułowanych wypowiedziach;. samodzielnie poszerza wiedzę językową o treści spoza programu nauczania w kl. IV;

5 pozawerbalnymi: mimiką, gestem;. zauważa słabe strony swoich wypowiedzi, próbuje samodzielnie szukać lepszych rozwiązań;. czyta teksty cicho i rozumie je na poziomie semantycznym;. samodzielnie odkrywa też sensy przenośne i potrafi je odnieść do typowych sytuacji życiowych;. przygotowuje poprawne głośne czytanie z uwzględnieniem zasad wyrazistej artykulacji i intonacji podkreślającej rozumienie sensów utworu;. odróżnia teksty prozatorskie od poetyckich;. wskazuje środki stylistyczne, takie jak: porównanie, przenośnia;. samodzielnie wyróżnia elementy świata przedstawionego w utworach literackich;. posługuje się pojęciami: narrator, bohater, rym, zwrotka, wers;. odczytuje, rozumie i potrafi wykorzystać treści zawarte w artykułach, instrukcjach, przepisach, tabelach, schematach i notatkach;. koncentruje uwagę podczas słuchania dłuższych wypowiedzi;. nie zniekształca treści słuchanych przekazów;. potrafi odróżnić informacje istotne od mało ważnych;. na podstawie słuchanego tekstu potrafi narysować plan, ilustrację do tekstu, wyrazić swoje zdanie, sformułować pytania;. właściwie odbiera intencje nadawcy komunikatu;. stosuje różnorodne pod względem składniowym wypowiedzenia pojedyncze i złożone;. potrafi zastosować dialog w innych formach wypowiedzi, np. w opowiadaniu;. komponuje samodzielnie opowiadanie twórcze, baśń, list, redaguje instrukcje i reguły;. dokonuje autokorekty napisanego tekstu;. komponuje pracę o przejrzystym układzie graficznym, stosuje akapity jako znak logicznego wyodrębniania fragmentów wypowiedzi; Dodatkowo:. samodzielnie poszerza swoje umiejętności i wiedzę, wykonuje wiele nieobowiązkowych prac domowych. jest aktywny. bierze udział w konkursach przedmiotowych szkolnych i pozaszkolnych i zdobywa osiągnięcia. interesuje się gramatyka języka polskiego. nie popełnia błędów ortograficznych i stylistycznych. używa poprawnego słownictwa. dba o kulturę słowa. uzyskuje oceny celujące ze sprawdzianów (przynajmniej 60% wszystkich ocen to oceny celujące)

6 KLASA V WYMAGANIA OCENA UMIEJĘTNOŚCI OSIĄGNIĘCIA UCZNIA WIADOMOŚCI Konieczne - K dopuszczająca (2) Podstawowe K + P dostateczna (3). nawiązuje kontakt werbalny z rówieśnikiem i osobą dorosłą;. formułuje pytania i odpowiedzi odpowiednie do sytuacji komunikacyjnej;. samodzielnie łączy kilka zdań w logiczną wypowiedź;. zachowuje porządek chronologiczny w opowiadaniu i streszczeniu;. opanowuje pamięciowo tekst prozatorski lub poetycki;. czyta teksty cicho i rozumie ich ogólny sens;. czyta teksty głośno i z pomocą nauczyciela stara się poprawnie akcentować oraz artykułować wyrazy;. odczytuje dane z różnych przekazów informacji (instrukcja, zaproszenie, schemat);. słucha i rozumie sens poleceń oraz prostych instrukcji;. odróżnia informacje ważne od mniej ważnych w tekście;. formułuje pytania zamknięte do najważniejszych treści słyszanej wypowiedzi;. buduje wypowiedzenia proste i złożone, kilkuzdaniowe wypowiedzi na określony temat;. redaguje proste opowiadanie z dialogiem;. streszcza nieskomplikowane teksty fabularne;. zapisuje w najprostszej formie informacje wybrane z tekstu;. zapisuje informacje w tabeli, na schemacie, wykresie;. tworzy plan ramowy oraz szczegółowy z pomocą nauczyciela;. stosuje zasady estetycznego zapisu;. dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne z podanych w rozsypance;. rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń pojedyncze, złożone, zdanie, równoważnik zdania;. rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego. dzieli wyraz na głoski, litery, sylaby;. dostrzega różnicę między wymową a zapisem głosek nosowych, dźwięcznych i bezdźwięcznych;. odtwarza zdarzenia w układzie chronologicznym;. mówi na temat;. opowiada i streszcza teksty fabularne;. w wypowiedziach prezentuje logiczny tok myślenia;. wygłasza teksty z pamięci, nie przekręca wyrazów;. poprawnie wymawia głoski, właściwie. nazywa cechy;. zna podstawowe zasady redagowania opisu przedmiotu, krajobrazu, wyglądu postaci;. zna słownictwo wyrażające prośbę i polecenie, zaproszenie, przeprosiny;. zna najważniejsze zasady poprawności językowej, dzięki którym jego wypowiedzi są zrozumiałe dla odbiorcy;. zna podstawowe niewerbalne środki wypowiedzi wzbogacające komunikat werbalny;. zna zasady intonacji zdaniowej;. zna podział tekstów na artystyczne i użytkowe, prozatorskie i artystyczne;. zna podstawowe pojęcia związane ze światem przedstawionym utworu (opowiadania, baśni, legendy, mitu);. rozumie intencję nadawcy wypowiedzi. zna podstawowe cechy tekstów użytkowych (list, telegram, zaproszenie, ogłoszenie);. nazywa cechy wyglądu postaci fikcyjnej lub rzeczywistej, zna zasady opisu cech charakteru postaci;. zna podstawowe zasady ortografii i interpunkcji;. zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej;. zna wybrane związki frazeologiczne pochodzenia biblijnego i mitologicznego, przysłowia;. zna różne typy wypowiedzeń oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe;. rozróżnia podstawowe odmienne i nieodmienne części mowy;. zauważa zespoły składniowe w wypowiedzeniu pojedynczym;. zna zasady interpunkcji wypowiedzenia pojedynczego i złożonego;. zna alfabet, pojęcia: głoska, litera, sylaba;. zna zasady oznaczania miękkości głosek;. zna podstawowe pojęcia: wers, zwrotka, refren, rym;. zna zasady kulturalnej dyskusji;. zna zasady redagowania podstawowych form literackich: opowiadanie, baśń, bajka opis;. zna zasady redagowania życzeń;. zna zasady stosowania znaków interpunkcyjnych w utworach

7 Rozszerzające (K + P) + R dobra (4) akcentuje;. udziela wypowiedzi na zadane tematy w formie zdania złożonego;. stawia rzeczowe pytania;. uczestniczy w rozmowie;. posługuje się zwrotami grzecznościowymi;. opisuje konkretny przedmiot;. nazywa uczucia;. gromadzi wyrazy określające cechy bohaterów literackich na podstawie zachowań. tworzy plan ramowy w formie równoważników zdań;. buduje dialog między bohaterami utworu literackiego;. redaguje proste opowiadanie odtwórcze w 1. lub 3. osobie;. opisuje postacie rzeczywiste i literackie;. redaguje karty z życzeniami;. redaguje listy do bliskich i znajomych;. tworzy różnego rodzaju notatki (tabele, schematy, plany) z pomocą nauczyciela;. komponuje trójdzielną wypowiedź pisemną;. dzieli poprawnie wyrazy przy przenoszeniu;. cicho czyta tekst ze zrozumieniem;. odróżnia podmiot liryczny od autora utworu;. nazywa elementy świata przedstawionego w utworze literackim;. wyszukuje w tekście epickim i poetyckim odpowiedzi na postawione pytania;. wypowiada własne zdanie na temat rysunku, fotografii, komiksu;. buduje wypowiedzenia pojedyncze rozwinięte;. używa różnych typów wypowiedzeń (oznajmujących, pytających, rozkazujących wykrzyknikowych);. określa formy gramatyczne odmiennych części mowy;. odróżnia formę osobową czasownika od bezokolicznika;. łączy za pomocą spójnika wypowiedzeń składowych;. dzieli wyrazy na głoski, sylaby, litery;. odróżnia pojęcie fikcji literackiej od rzeczywistości;. potrafi w tekście literackim wskazać elementy opisu, opowiadania, dialogu;. opowiada o przeczytanym tekście;. wskazuje w wierszu epitety i porównania;. mówi na temat płynnie;. robi niewiele błędów językowych, unika powtórzeń;. wypowiada się głośno, wyraźnie, zachowując odpowiednie tempo, intonację i nawiązując kontakt z rozmówcą.;. redaguje wypowiedź, zachowując wybraną formę;. pisze na temat;. tworzy prace samodzielne, twórcze;. stosuje różnego typu zdania; prozatorskich;. wymienia elementy świata przedstawionego w utworze literackim;. zna pojęcia: podmiot liryczny i autor utworu;. wyjaśnia różnice między tekstem poetyckim a prozatorskim;. zna pojęcia: bohater literacki dialog;. wyjaśnia różnice między zdaniem oznajmującym pytającym, rozkazującym i wykrzyknikowym;. wymienia formy gramatyczne części mowy;. zna pojęcia: głoska, sylaba. litera;. wypowiada własne zdanie na zadany temat;. dostrzega różnicę pomiędzy fikcją literacka a rzeczywistością;. zna sposoby zapisu różnych form literackich: notatka. list, opis, opowiadanie;. określa formy gramatyczne części mowy;. zna i stosuje poznane zasady ortograficzne;. rozróżnia zdanie pojedyncze od złożonego;. stosuje słownictwo oceniające bohaterów literackich;. wymienia cechy głosek;. zna i stosuje akcent wyrazowy;. zna i stosuje zasady poprawnego zapisu redagowanych tekstów;

8 Dopełniające (K + P + R) + D bardzo dobra (5). popełnia niewiele błędów;. stara się dobierać cytaty;. stosuje następstwo czasowe w pracach literackich;. redaguje opis postaci;. stosuje wyrazy oceniające;. zachowuje kompozycję listu;. redaguje list w imieniu postaci literackiej;. redaguje dialogi na różne tematy;. zna dwa sposoby zapisywania dialogów, poprawnie je stosuje;. redaguje różne informacje, zachowując ich najważniejsze elementy;. zapisuje najważniejsze treści, informacje;. redaguje samodzielnie notatkę w postaci odpowiedzi na pytania;. opanował stopniu dobrym ortografię;. określa samodzielnie formy gramatyczne odmiennych części mowy;. wskazuje w zdaniu przyimek i spójnik;. odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego;. odróżnia zdanie od równoważnika zdania;. wpisuje zdania na wykresy zdań;. określa cechy głosek (dźwięczność, miękkość, nosowość);. zaznacza prawidłowo akcent wyrazowy;. wypowiada się o przeczytanym tekście;. samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, temat, formułuje wnioski;. ocenia postępowanie bohaterów;. czyta lektury;. posługuje się różnymi formami wypowiedzi;. wypowiada się na temat wyczerpująco;. posługuje się cytatami;. formułuje zdania poprawnie składniowo i językowo;. posiada duży zasób słownictwa;. mówi płynnie, interesująco;. wypowiada się głośno, wyraźnie zwraca się do odbiorcy;. przyjmuje odpowiednią barwę głosu;. zadany temat opracowuje wyczerpująco;. pisze pracę samodzielnie, jest oryginalna, przemyślana;. wypowiedzi buduje w zależności od potrzeb i intencji pracy;. unika powtórzeń i błędów;. próbuje wpisać dialog w pracę literacką;. stosuje cytaty;. przekształca plan (z równoważników na zdania, z ramowego na szczegółowy);. pisze pracę twórczą;. zachowuje czas narracji;. redaguje opis krajobrazu;. stosuje synonimy;. dąży do plastyczności wypowiedzi;. stosuje zwroty grzecznościowe;. poprawnie zapisuje skróty;. do zapisu dialogu włącza słowa narratora;. próbuje wprowadzić dialog do opowiadania;. redaguje notatkę w postaci krótkich zdań. stosuje cytaty w pracach literackich;. redaguje samodzielnie różne krótkie formy literackie;. zna i stosuje zasady kulturalnej rozmowy, dyskusji;. rozróżnia równoważniki zdań, zdania;. rozróżnia pojęcia: czas i miejsce akcji, czas narracji;. wymienia wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne;. zna pojęcie: synonimy;. zna i wymienia zasady ortograficzne;. analizuje budowę zdania;. zna i stosuje pojęcie: akcentu wyrazowego;

9 Poziom wymagań na ocenę celującą (6) lub schematu;. opanował zasady ortograficzne (ewentualne błędy poprawia sam);. tworzy określoną formę czasownika i rzeczownika;. poprawnie analizuje budowę zdania (wskazuje podmiot i orzeczenie, oddziela grupę podmiotu i grupę orzeczenia, wpisuje związki wyrazowe, wykonuje wykres);. dobiera wyrazy bliskoznaczne i wyrazy przeciwstawne;. prawidłowo akcentuje wyrazy pochodzenia obcego oraz czasowniki w liczbie mnogiej czasu przeszłego;. całkowicie opanował/a podstawę programową. prezentuje i uzasadnia własne zdanie z zachowaniem reguł grzecznościowych;. rozpoczyna rozmowę i bierze w niej czynny udział;. formułuje jasne i konkretne pytania w celu uzyskania konkretnej informacji;. mówi płynnie w sposób uporządkowany, unika powtórzeń;. buduje spójne wypowiedzi z perspektywy świadka i uczestnika wydarzeń;. umie poinstruować, opisać, zachęcić;. wygłasza tekst z pamięci, akcentując słowa kluczowe, zmieniając tempo, posługując się pauzą i barwą głosu;. zaznacza akcenty logiczne, stosuje pauzy, mówi z właściwym tempem;. wspomaga wypowiedź środkami pozawerbalnymi: mimiką, gestem;. zauważa słabe strony swoich wypowiedzi, próbuje samodzielnie szukać lepszych rozwiązań;. czyta teksty cicho i rozumie je na poziomie semantycznym;. samodzielnie odkrywa też sensy przenośne i potrafi je odnieść do typowych sytuacji życiowych;. przygotowuje poprawne głośne czytanie z uwzględnieniem zasad wyrazistej artykulacji i intonacji podkreślającej rozumienie sensów utworu;. odróżnia teksty prozatorskie od poetyckich. wskazuje środki stylistyczne, takie jak: porównanie, przenośnia;. samodzielnie wyróżnia elementy świata przedstawionego w utworach literackich;. posługuje się pojęciami: narrator, bohater, rym, zwrotka, wers;. odczytuje, rozumie i potrafi wykorzystać treści zawarte w artykułach, instrukcjach, przepisach, tabelach, schematach i notatkach;. koncentruje uwagę podczas słuchania dłuższych wypowiedzi;. nie zniekształca treści słuchanych przekazów. potrafi odróżnić informacje istotne od mało ważnych;. świadomie stosuje wiedzę językowa w zakresie treści przewidzianych programem nauczania w zakresie fleksji, słownictwa, fonetyki oraz składni;. przestrzega norm językowych w sformułowanych wypowiedziach;. samodzielnie poszerza wiedzę językową o treści spoza programu nauczania w kl. IV;

10 . na podstawie słuchanego tekstu potrafi narysować plan, ilustrację do tekstu, wyrazić swoje zdanie, sformułować pytania;. właściwie odbiera intencje nadawcy komunikatu;. stosuje różnorodne pod względem składniowym wypowiedzenia pojedyncze i złożone;. potrafi zastosować dialog w innych formach wypowiedzi, np. w opowiadaniu;. komponuje samodzielnie opowiadanie twórcze, baśń, list, redaguje instrukcje i reguły;. dokonuje autokorekty napisanego tekstu;. komponuje pracę o przejrzystym układzie graficznym, stosuje akapity jako znak logicznego wyodrębniania fragmentów wypowiedzi; Dodatkowo:. samodzielnie poszerza swoje umiejętności i wiedzę, wykonuje wiele nieobowiązkowych prac domowych. jest aktywny. bierze udział w konkursach przedmiotowych szkolnych i pozaszkolnych i zdobywa osiągnięcia. interesuje się gramatyka języka polskiego. nie popełnia błędów ortograficznych i stylistycznych. używa poprawnego słownictwa. dba o kulturę słowa. uzyskuje oceny celujące ze sprawdzianów (przynajmniej 60% wszystkich ocen to oceny celujące) KLASA VI WYMAGANIA OCENA Konieczne - K dopuszczająca (2) UMIEJĘTNOŚCI OSIĄGNIĘCIA UCZNIA. buduje wypowiedzi na temat;. formułuje odpowiednie do sytuacji komunikacyjnej pytania i odpowiedzi;. przedstawia swoje zdanie w dyskusji;. stosuje w opowiadaniu wypowiedzenia pojedyncze i złożone;. wprowadza dialog w mowę opowieściową;. mówi o swoich przeżyciach i nazywa przeżycia bohaterów literackich;. wygłasza z pamięci teksty poetyckie lub prozatorskie;. stosuje podstawowe zasady poprawności językowej;. czyta odpowiednio dobrane teksty literackie i rozumie ich treść;. odczytuje teksty kultury: komiks, rzeźbę, obraz;. zauważa w tekście reklamy słownictwo wyrażające perswazję; WIADOMOŚCI. zna zasady kulturalnej rozmowy;. nazywa cechy bohaterów literackich;. wymienia niewerbalne środki wyrazu;. podaje przykład narracji pierwszoosobowej i trzecioosobowej;. zna pojęcia: postać mówiąca, fabuła, akcja, wątek;. wie, czym różni się opowiadanie od powieści;. nazywa cechy charakteru i osobowości postaci literackiej;. zna podstawowe zasady ortograficzne i interpunkcyjne;. zna pojęcie głoski, litery i sylaby;. wymienia i definiuje wyrazy bliskoznaczne, przeciwstawne oraz wybrane związki frazeologiczne;. wyróżnia części w budowie słowotwórczej wyrazu;

11 Podstawowe K + P dostateczna (3) Rozszerzające (K + P) + R dobra (4). słucha wypowiedzi rozmówców;. wykonuje ilustrację do tekstu;. redaguje opowiadanie twórcze i odtwórcze;. wplata dialog w tekst narracyjny;. wypełnia druki urzędowe i pocztowe;. opisuje wskazane elementy dzieła plastycznego;. streszcza tekst w porządku chronologicznym;. komponuje plan wypowiedzi;. układa zdania pojedyncze i złożone;. uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej;. buduje spójne, logiczne wypowiedzi, posługuje się poprawnym słownictwem;. przedstawia swoje stanowisko w dyskusji;. stosuje zasady kulturalnej dyskusji;. opowiada, stosując różnego rodzaju wypowiedzenia.. wzbogaca opowiadanie dialogiem, opisem przeżyć;. wygłasza teksty poetyckie i prozatorskie zwracając uwagę na warstwę znaczeniową;. świadomie korzysta z niewerbalnych środków komunikacji;. stosuje zasady poprawności językowej i stylistycznej, tak aby jego wypowiedzi były zrozumiałe dla odbiorcy;. czyta ze zrozumieniem teksty literackie i samodzielnie rozwiązuje niektóre zadania świadczące o rozumieniu tekstu na poziomie krytycznym;. uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej przez uważne słuchanie wypowiedzi rozmówców;. stara się zachować poprawność językową i stylistyczną dłuższych wypowiedzi;. konstruuje teksty informacyjne oraz testy o charakterze instrukcji;. redaguje podanie, życiorys prostą notatkę, streszczenie;. wkomponowuje opis przedmiotu, miejsca, cech bohatera w opowiadanie twórcze lub odtwórcze;. podejmuje próby spójnego opisu dzieła plastycznego, opisu postaci rzeczywistej lub literackiej;. stosuje zasady graficznej organizacji tekstu oraz poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej redagowanych wypowiedzi;. posługuje się słownictwem bliskoznacznym, wyrazami przeciwstawnymi, wybranymi związkami frazeologicznymi i przysłowiami;. świadomie uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej;. buduje spójne i poprawne pod względem językowym wypowiedzi, zróżnicowane stylistycznie w zależności od intencji nadawcy i adresata;. uczestniczy w dyskusji na podany temat, przedstawia rzeczowe argumenty poparte odpowiednimi przykładami;. wymienia odmienne i nieodmienne części mowy;. wyjaśnia różnicę między zdaniem pojedynczym i złożonym oraz między zdaniem złożonym podrzędnie i współrzędnie;. wymienia elementy charakterystyki bohatera literackiego;. zna zasady poprawnej artykulacji oraz intonacji;. wyjaśnia pojęcia: fabuła, akcja, wątek;. wymienia rodzaje powieści;. dostrzega zależności między dziełem literackim a jego adaptacją;. dostrzega mechanizmy oddziaływania reklamy na jej odbiorcę;. wyjaśnia sens niektórych neologizmów i archaizmów;. dzieli wyrazy na litery i głoski, rozpoznaje rodzaje głosek, dzieli wyrazy na sylaby;. zna pojęcia: wyraz podstawowy, pochodny, podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń;. rozpoznaje w wypowiedzeniu odmienne i nieodmienne części mowy oraz rozpoznaje formę odmiennych części mowy;. wyróżnia w zdaniu orzeczenie imienne i czasownikowe;. zna rodzaje podmiotu;. odróżnia zdanie złożone podrzędnie i współrzędnie, spójnikowo i bezspójnikowo;. wyjaśnia funkcję użytych w utworze środków stylistycznych oraz znaczenie postaci mówiącej w tekście;. wymienia cechy różnych rodzajów powieści i opowiadania;. porównuje utwory literackie z ich adaptacją filmową lub teatralną;. wypowiada opinie na temat reklam i dostrzega werbalne i niewerbalne

12 . wzbogaca wypowiedzi o niewerbalne środki wyrazu, dobrane do sytuacji komunikacyjnej;. stosuje w swoich wypowiedziach dialog, opis przeżyć wewnętrznych;. charakteryzuje bohatera literackiego;. wygłaszając tekst poetycki lub prozatorski, stosuje pauzę, dobiera odpowiednio barwę i ton głosu;. czyta różne teksty na poziomie krytycznotwórczym;. posługuje się terminami: fabuła, akcja, wątek.. analizuje przenośny sens wysłuchanego tekstu;. stosuje słownictwo odpowiednie do rodzaju i celu wypowiedzi.. wzbogaca tekst dialogiem charakteryzującym bohatera;. redaguje opowiadani twórcze z elementami opisu przeżyć wewnętrznych bohatera, notatkę, sprawozdanie, opis;. charakteryzuje postać literacką lub rzeczywistą;. dobiera odpowiednio słownictwo bliskoznaczne w wypowiedzi w celu uniknięcia powtórzeń;. stosuje w wypowiedzeniach pisemnych lub ustnych wyrazy przeciwstawne związki frazeologiczne i przysłowia;.. rozpoznaje odmienne i nieodmienne części mowy, nazywa je i określa formę gramatyczną; mechanizmy oddziaływania na odbiorcę;. nazywa cechy charakteru, osobowości i usposobienia, zauważa motywy działania;. zna zasady poprawnego zapisu redagowanych tekstów;. dostrzega różnicę między wymową a zapisem głosek, oznacza miękkość przez znak zmiękczenia oraz i ;. wyjaśnia funkcję neologizmów i archaizmów;. omawia budowę słowotwórczą wyrazu oraz tworzy rodzinę wyrazów;. określa funkcje wyrazów z zdaniu oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach formy czasowników zakończonych na - no, -to, nieregularnie odmieniających się rzeczowników, zaimków i liczebników;. rozpoznaje części zdania pojedynczego, nazywa typy orzeczenia i podmiotu;. rozróżnia zdania złożone podrzędnie i współrzędnie; Dopełniające (K + P + R) + D bardzo dobra (5). rysuje wykres logiczny zdania pojedynczego;. stosuje zasady, interpunkcji, wypowiedzenia pojedynczego i złożonego;. nawiązuje kontakt, podtrzymuje go oraz dobiera formę komunikatu w zależności od celu wypowiedzi i rodzaju odbiorcy;. dba o poprawność językową, korzysta z bogatego słownictwa, stosuje odpowiednio dobrane do sytuacji komunikacyjnej niewerbalne środki wyrazu;. aktywnie uczestniczy w dyskusji na tematy związane z rzeczywistością oraz dotyczące lektury, przekonuje do swojego zdania, udowadniając racje w sposób rzeczowy i logiczny;. posługuje się informacją, cytatem z danego źródła;. wyciąga wnioski, dokonuje podsumowania rozmowy, dba o poprawność językową wypowiedzi oraz przestrzega zasad kulturalnej rozmowy;. stosuje charakterystykę bezpośrednią i pośrednią, dokonuje oceny moralnej bohatera.. wygłaszając tekst poetycki lub prozatorski z pamięci, podejmuje próbę jego interpretacji głosowej;. odczytuje tekst poetycki i prozatorski na poziomie przenośnym i symbolicznym;. określa funkcję osoby mówiącej w tekście;. dostrzega mechanizmy rozwoju fabuły, akcji i głównych wątków utworu prozatorskiego;. wyjaśnia mechanizmy oddziaływania reklam;. omawia różnice między zapisem a wymową głosek oraz funkcją głoski i w wyrazie;. wyjaśnia zmiany znaczenia wyrazów, analizuje budowę słowotwórczą oraz porządkuje rodziny wyrazów;. analizuje w zdaniu funkcję odmiennych i nieodmiennych części mowy;. przedstawia na wykresie rozbiór logiczny i gramatyczny zdania pojedynczego oraz schematy wypowiedzeń złożonych współrzędnie i podrzędnie;

13 Poziom wymagań na ocenę celującą (6). odczytuje inne odpowiednio dobrane teksty kultury na poziomie krytyczno-twórczym;. analizuje teść oraz tworzywo adaptacji filmowej lub teatralnej dzieła literackiego;. dostrzega przenośny sens wysłuchanego tekstu;. tworzy własne utwory inspirowane wysłuchanym tekstem;. pisze różnorodne wypowiedzi dostosowane do sytuacji komunikacyjnej, poprawne pod względem językowym, stylistycznym, ortograficznym oraz interpunkcyjnym;. pisze opowiadanie twórcze z elementami opisu sytuacji, list oficjalny, notatkę w formie ciągłej, mapy mentalnej, schematu;. w sposób pełny i przemyślany charakteryzuje postać literacką lub rzeczywistą;. dba o poprawność interpunkcyjną wypowiedzeń pojedynczych i złożonych;. poprawia własne błędy językowe i stylistyczne;. całkowicie opanowana podstawa programowa. buduje twórcze, bezbłędne, dostosowane do sytuacji komunikacyjnej wypowiedzi, których się posługuje werbalnymi i niewerbalnymi środkami wyrazu;. rozpoczyna i podtrzymuje dyskusję na tematy związane z lekturą, rzeczowo ocenia stanowiska dyskutantów i podaje propozycje rozwiązania problemów;. swobodnie posługuje się różnymi formami opowiadania i opisu;. w sposób pełny i logiczny charakteryzuje bohatera lektury;. wygłasza tekst z pamięci, dokonuje jego interpretacji głosowej;. odczytuje sens utworów poetyckich, prozatorskich i innych dzieł kultury (również spoza listy lektur przewidzianej programem nauczania) na poziomie krytycznotwórczym, odwołuje się do kontekstów kulturowych;. analizuje i wykorzystuje w nowych sytuacjach komunikacyjnych informacje wybrane z wysłuchanego tekstu;. swobodnie posługuje się wszystkimi przewidzianymi w programie formami wypowiedzi pisemnej;. tworzy własne teksty, ciekawie pod względem treści i stylu, bezbłędne językowo;. formułuje wypowiedzi na temat przeczytanych lektur(także spoza listy lektur przewidzianych programem nauczania).. świadomie stosuje wiedzę językowa w zakresie treści przewidzianych programem nauczania fonetyki, słownictwa, fleksji oraz składni, przestrzega norm poprawnościowych w sformułowanych wypowiedziach;. samodzielnie poszerza wiedzę językową o treści spoza programu nauczania w kl. VI; Dodatkowo:. stosuje ciekawe niekonwencjonalne metody rozwiązywania problemów podczas wykonywania zadań na lekcji i w domu.. uzyskuje oceny celujące ze sprawdzianów (przynajmniej 60% wszystkich prac to oceny celujące).