STANOWISKO BUREAU (IAB POLSKA) W/S INICJATYWY DIGITAL SINGLE MARKET.

Transkrypt

1 Warszawa, dn. 16 stycznia 2015 roku Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji ul. Królewska Warszawa STANOWISKO ZWIĄZKU PRACODAWCÓW BRANŻY INTERNETOWEJ INTERNET ADVERTISING BUREAU (IAB POLSKA) W/S INICJATYWY DIGITAL SINGLE MARKET. Szanowni Państwo, W związku z oczekiwaniem na projekt pakietu reform Komisji Europejskiej dla szeroko rozumianego europejskiego rynku cyfrowego, określanego roboczo mianem Digital Single Market oraz w nawiązaniu od wystosowanego przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji zaproszenia do składania uwag i propozycji w tym zakresie, pragniemy niniejszym zaprezentować stanowisko IAB Polska. Jednocześnie zastrzegamy, że zawarte w niniejszym piśmie uwagi stanowią jedynie przykładowe zagadnienia związane z Digital Single Market, które z racji ich fundamentalnego znaczenia dla rozwoju branży internetowej należy włączyć do rządowego stanowiska niezależnie od finalnego kształtu i zakresu inicjatywy Digital Single Market przyjętego przez Komisję Europejską.

2 [neutralność sieci] 1. IAB Polska w pierwszej kolejności podnosi kwestię poruszaną już w toku konsultacji rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki dotyczące europejskiego jednolitego rynku łączności elektronicznej i mające na celu zapewnienie łączności na całym kontynencie, zmieniające dyrektywy 2002/20/WE, 2002/21/WE i 2002/22/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 1211/2009 i (UE) nr 531/20121, a dotyczącą neutralności sieci. Kwestią zupełnie podstawową dla zapewnienia długofalowego zrównoważonego rozwoju nowych technologii oraz europejskiej gospodarki cyfrowej jest zapewnienie funkcjonowania sieci Internet z poszanowaniem zasady jej neutralności. W szczególności, przy wprowadzaniu wszelkiej legislacji dotyczącej regulacji Internetu za każdym razem należy zbadać czy jej skutkiem nie będzie ograniczenie zasady neutralności sieci. 2. Dokładnego zdefiniowania oraz poddania niezależnej kontroli wymagają również tzw. rozsądne środki zarządzania ruchem, które niewłaściwie wykorzystywane mogą prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku cyfrowego, w tym również możliwości naruszeń prawa antymonopolowego. W szczególności chodzi o wyeliminowanie sytuacji, w których dostawca usług dostępu do Internetu dyskrecjonalnie, w sposób nieuzasadniony faworyzuje niektórych dostawców treści lub ogranicza dostęp do treści innych dostawców, powołując się na konieczność zastosowania rozsądnych środków zarządzania ruchem. 3. W ocenie IAB Polska, z dużą ostrożnością należy odnosić się także do wszelkich rozszerzających prób definicji tzw. usług specjalistycznych świadczonych przez dostawców usługi dostępu do Internetu. Niezwykle istotne pozostaje w tym wypadku zapewnienie rozdzielności definicji usługi dostępu do Internetu oraz usług specjalistycznych, tak, aby usługa dostępu do Internetu w żadnym razie nie mogła zostać uznana za usługę specjalistyczną. Dodatkowo, IAB Polska wskazuje, że wszelkie usługi specjalistyczne świadczone przez dostawców usług dostępu do Internetu

3 powinny zostać poddane kontroli odpowiednich regulatorów krajowych, co zagwarantuje efektywną ochronę usługi dostępu do Internetu oraz zasadę neutralności sieci. Nie można bowiem pozwolić, aby dostawcy usług dostępu do Internetu posiadali swoisty monopol w zakresie po pierwsze kwalifikowania usług jako specjalistycznych oraz po drugie decydowania na jakich obszarach możliwe jest świadczenie tych usług bez naruszenia usługi dostępu do Internetu. [zagadnienia ochrony prawo-autorskiej] 4. IAB Polska zaznacza, że przy okazji przeglądu dotychczasowego ustawodawstwa UE należy również zwrócić uwagę na brak jednolitego systemu współpracy międzynarodowej w zakresie wykrywania sprawców naruszeń praw autorskich oraz praw pokrewnych i prowadzenia odpowiednich postępowań przeciwko nim. W praktyce bowiem niezwykle często zdarza się, że ze względu na brak odpowiednich środków prawnych nie jest możliwe transgraniczne efektywne ściganie sprawców naruszających prawa autorskie. 5. Wskazać należy również na problemy wynikające z niedostosowania prawa autorskiego do rzeczywistości cyfrowej. Powyższe w szczególności odnieść należy do regulacji umów licencyjnych oraz przenoszenia praw autorskich. IAB Polska zaznacza jednakże, że w przypadku podejmowania jakichkolwiek inicjatyw dotyczących nowelizacji przepisów prawa autorskiego należy zachować szczególną ostrożność, aby nie uzyskać efektu przeregulowania, zwłaszcza w kontekście instytucji sprawnie funkcjonujących bez ingerencji prawodawcy (przykładowo licencje creative commons). [cenzura w sieci] 6. W kontekście ewentualnych prac legislacyjnych należy również bezwzględnie pamiętać o funkcjonującym w prawodawstwie Unii Europejskiej wyraźnym podziale na regulacje dotyczącą transmisji (ang. regulation of transmission) oraz regulacje dotyczącą treści rozpowszechnionych w sieci (ang. regulation of content). Zasadę tą podkreślono

4 jednoznacznie w Dyrektywie 2002/21/WE o wspólnych ramach prawnych dla sieci i usług komunikacji elektronicznej. W związku z wskazaną zasadą, należy powstrzymać się od nakładania na dostawców usług dostępu do Internetu jakichkolwiek obowiązków, które związane byłyby z ingerencją w treści umieszczane w Internecie. IAB Polska zauważa, że obecnie mamy do czynienia z różnymi inicjatywami, które w swoim założeniu sprzeczne są z wspomnianą ideą, a w konsekwencji prowadzić mogą do wprowadzenia swoistej formy cenzury Internetu. W praktyce mogą naruszać również zasadę neutralności sieci. 7. Wobec powyższego, IAB Polska uważa za niedopuszczalne ingerowanie w treści zamieszczone w Internecie przez dostawców usług dostępu do Internetu, nawet w sytuacjach w których działania takie pozornie mogłyby wydawać się uzasadnione. IAB Polska wskazuje, że istnieje szeroka gama środków umożliwiających zagwarantowanie np. bezpieczeństwa w sieci, ochrony praw osób trzecich czy też przypadków umieszczania treści bezprawnych w Internecie, które nie odwołują się do ocennych decyzji dostawców usług dostępu do Internetu - nierzadko pozbawionych faktycznej kontroli. Wskazujemy w szczególności na skuteczne inicjatywy samoregulacji rynków cyfrowych, stosowania kodeksów dobrych praktyk, inicjatyw edukacyjnych, które to skutecznie funkcjonują w praktyce obrotu elektronicznego, bez konieczności ingerencji ustawodawcy unijnego, czy też krajowego. [ochrona danych osobowych w świecie cyfrowym] 8. Przy wprowadzaniu nowych, europejskich rozwiązań dotyczących ochrony danych osobowych należy zwrócić szczególną uwagę na zrównoważenie ochrony prywatności z podstawowym prawem do informacji i swobodą przepływu informacji. Zdaniem IAB Polska, Unia Europejska powinna zapewnić balans pomiędzy wartością, jaką stanowi ochrona danych osobowych, a potrzebami rozwoju Rynku Wewnętrznego UE i jego konkurencyjności w ramach globalnego rynku. Przy wyznaczaniu nowych standardów należy powstrzymać się w szczególności od nadmiernej kazuistyki i biurokracji. Prawo UE powinno w elastyczny sposób odpowiadać na potrzeby podmiotów danych i przedsiębiorców.

5 9. Przy regulowaniu powyższych standardów decydującą rolę odgrywa projekt ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych. Przesadna kazuistyka w rozporządzeniu może wręcz prowadzić do osłabienia ochrony danych osobowych, gdyż osoby, których dane dotyczą nie będą w stanie swobodnie zapoznać się ze swoimi prawami (nie mówiąc o ich zrozumieniu). Podobnie, liczne obowiązki nałożone na administratora danych m.in. prowadzenie dokumentacji wewnętrznej, obowiązek przeprowadzenia oceny wpływu na prywatność (ang. privacy impact assessment), obowiązek powiadamiania o naruszeniach danych osobowych (ang. personal data breach), rozbudowane umowy z procesorami danych, a także szczególna odpowiedzialność o charakterze administracyjnym (wysokie kary pieniężne) stwarzają nadmierne obciążenia, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorców. [wyłączenie odpowiedzialności dostawców usług społeczeństwa informacyjnego] 10. Następnym zagadnieniem o kluczowym znaczeniu jest kwestia odpowiedzialności dostawców usług społeczeństwa informacyjnego. W ocenie IAB Polska, niektóre proponowane rozwiązania, np. w zakresie prawa do bycia zapomnianym powodują, że obowiązki administratora/dostawcy usług społeczeństwa informacyjnego w zakresie realizacji prawa danej osoby będą niewykonalne. Brak jest przykładowo szczególnych technicznych możliwości, aby platformy internetowe monitorowały dokładnie kto miał dostęp do danej upublicznionej informacji i gdzie mogła być ona następnie opublikowana. Konieczne może być także wprowadzenie jasnych regulacji dotyczących procedury notice and takedown na poziomie UE, która byłaby stosowana przy różnego rodzaju naruszeniach dokonywanych przez użytkowników. [regulacja mediów] 11. Kolejną okolicznością mającą fundamentalne znaczenie dla rozwoju branży internetowej, a co za tym idzie wzrostu konkurencyjności europejskiej gospodarki cyfrowej na poziomie międzynarodowym jest fragmentaryzacja regulacji działalności

6 mediów. IAB Polska podkreśla, że brak spójności ustawodawstw krajowych państw członkowskich w tym zakresie niejednokrotnie prowadzi do występowania rozbieżności w podejściu do regulacji prowadzenia działalności medialnej. W konsekwencji, dla przedsiębiorców europejskich, niejednolite są warunki prowadzenia tej działalności, wobec czego nie można mówić o występowaniu zjawiska skutecznej konkurencji między nimi. Powyższe prowadzić może w skrajnych przypadkach nawet do zahamowania rozwoju innowacyjnych inicjatyw oraz monopolizacji rynku. Przytoczone okoliczności stanowią jedynie wybrane wątpliwości pojawiające się na gruncie tematyki związanej z inicjatywą Digital Single Market. IAB Polska z zainteresowaniem oczekuje na wydanie odpowiedniego komunikatu Komisji Europejskiej, deklarując jednocześnie chęć dalszego uczestnictwa w procesie konsultacyjnym. Z poważaniem, p. Włodzimierz Schmidt Prezes Zarządu