IMIĘ I NAZWISKO- PUNKTY -. OCENA -

Transkrypt

1 SPRAWDZIAN WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCJI DLA KLASY II GIMNAZJUM Z DZIAŁU: NARODZINY NOWOŻYNEGO ŚWIATA IMIĘ I NAZWISKO- KLASA- PUNKTY -. OCENA - Europa wielkich odkryć zbiega się z przemianami w kulturze. Europa powszechnie przyjęła idee renesansu. Bujny rozkwit kultury przydał wiekowi XVI w Polsce miano złotego wieku. (P) ZADANIE 1 (0-1) Wielkie odkrycia geograficzne nierozerwalnie wiążą się z krwawymi podbojami o niszczeniem kultur, które zastano w Nowym Świecie. Jakich umiejętności spośród niżej wymienionych nie posiadali mieszkańcy Ameryki? a) posługiwanie się kalendarzem b) używanie pisma c) budowa dróg d) uprawa bawełny, kukurydzy, trzciny cukrowej e) produkcja broni palnej f) budowa miast i świątyń z kamienia A. B. C. D. E. F. (PP) ZADANIE 2 (0-3) Niebezpieczne wyprawy miały ważne przyczyny, musiały również zaistnieć warunki techniczne umożliwiające żeglowanie na otwartych przestrzeniach oceanicznych. a) Wymień przyczyny odkryć. b) Wymień wynalazki, które ułatwiały żeglugę. A. B. (P) ZADANIE 3 (0-4) Wymiana towarów to nie jedyny skutek wypraw odkrywczych i podbojów. Wymień negatywne skutki związane z odkryciami geograficznymi. 1

2 (P) ZADANIE 4 (0-1) Na podstawie zdobytej wiedzy wyjaśnij pojecie humanizm (PP) ZADANIE 5 (0-8) Na mapie konturowej zaznaczone są trasy wypraw portugalskich i hiszpańskich. Poniżej, obok numeru trasy, wpisz imię i nazwisko żeglarza oraz lata jego wyprawy. Lub opisz wybraną wyprawę dowolnego podróżnika. Źródło: I (P) ZADANIE 6 (0-5) 2

3 Włochy XV wieku stały się kolebką odrodzenia. Poniżej wymieniono przyczyny tego zjawiska. Napisz literę K obok przyczyn o charakterze kulturowym i literę G obok przyczyn gospodarczych. a) miasta stanowiły niezależne państwa b) wielkie odkrycia geograficzne zmieniły poglądy na budowę świata i życie człowieka c) do Włoch zbiegli w obawie przed Turkami uczeni i artyści d) rozwinął się handel między Europą i krajami Wschodu. A B C D E (PP) ZADANIE 7 (0-7) Dobierz dzieło do twórcy, dopisując odpowiednią literę do właściwej cyfry. 1. Donato Bramante a) Mona Lisa, Ostatnia Wieczerza, Dama z łasiczką. 2. Mikołaj Rej b) Żywot człowieka poczciwego. 3. Leonardo da Vinci c) Projekt bazyliki św. Piotra w Rzymie d) Treny i fraszki napisane w języku polskim 4. Michał Anioł Buonarroti e) rzeźby Dawida, Mojżesza, Pieta, freski w kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie 5. Jan Kochanowski f) teoria heliocentryczna 6. Andrzej Frycz Modrzewski g) pisma polityczno-społeczne, m.in. O poprawie Rzeczpospolitej. 7. Mikołaj Kopernik A B C D E F G (PP) ZADANIE 8 (0-4) Przeczytaj tekst źródłowy. Oceń postępowanie kolonizatorów europejskich na podbitych terytoriach. Źródło: II (...) Wyspę Hispaniolę (dzisiejsze Haiti), pierwszą na która przybyli chrześcijanie, gdy zaczęli dzieło zagłady tych ludów, zniszczyli i wyludnili w ten sposób, że zabrali Indianom kobiety i dzieci, aby się nimi posługiwać (...), zjadali żywność, którą tamci zdobywali w pocie i trudzie, nie zadawalając się tym, co Indianie dawali im dobrowolnie. (...). Chrześcijanie (...) okładali ich kułakami, kijami, a nawet podnieśli rękę na władców państewek (...). Odtąd Indianie poczęli szukać sposobów wypędzenia chrześcijan ze swoich ziem. Zaopatrzyli się w broń słabą, mało wytrzymałą i nie bardzo zdatną do ataku, a tym mniej do obrony (...). Chrześcijanie przy pomocy swoich koni i mieczy i włóczni rozpoczęli rzeź i wymyślne okrucieństwa (...). Robili długie szubienice i wieszali po trzynastu Indian na każdej na cześć i chwałę naszego Zbawiciela i dwunastu apostołów (...). A ponieważ zdarzało się, że Indianie czasami zabijali chrześcijan, zresztą słusznie i sprawiedliwie, przeto ci ustanowili między sobą prawo, że za jednego chrześcijanina zabitego przez tubylców chrześcijanie mieli zabijać stu Indian (...). 3

4 ... (PP) ZADANIE 9 (0-3) Przyjrzyj się ilustracjom przedstawiającym zabytki sztuki renesansowej w Polsce. Podpisz ilustracje. Źródło: III (P) ZADANIE 10 (0-1) Jakie korzyści odniosła kultura polska z rozwoju reformacji Rzeczpospolitej. Podaj dwa - trzy przykłady (P) ZADANIE 11 (0-1) Obowiązująca w Polsce w XVI wieku zasada tolerancji religijnej polegała m.in. na a) pełnej współpracy katolików i protestantów b) swobodzie wyboru wiary i możliwości jej praktykowania 4

5 c) przewadze katolicyzmu nad innymi wyznaniami chrześcijańskimi. A. B. C. (PP) ZADANIE 13 (0-4) Uzupełnij fragmenty tekstów: W roku... w... Marcin Luter przybił na drzwiach katedry... tez. Wydarzenie to stało się początkiem procesu nazwanego.... W ślad za Lutrem i Niemcami poszły inne państwa. Przemiany religijne w Niemczech, które doprowadziły do wewnętrznych rozruchów, zakończyły się ostatecznie w roku... pokojem w..., na mocy którego przyjęto zasadę, iż... Bank pytań (za każdą prawidłową odpowiedź 1 punkt) 1. Renesans rozpoczął się w wieku: 2. Astrolabium to przyrząd służący do:. 3. Drogę morską do Indii odnalazł: 4. Odkrycie Ameryki miało miejsce w roku:. 5. Pierwszą podróż dookoła świata odbył:. 6. Ostatnią wieczerzę i Mona Lisę namalował: 7. Miejsce działalności Jana Kalwina to: 8. Mianem wyznań protestanckich określa się wyznania:.. 9. Zasada czyja władza tego religia została przyjęta: a) podaj, w którym roku.. b) podaj, w jakim mieście. pokój religijny. 10. Sobór, czyli wielki zjazd biskupów pod przewodnictwem papieża odbył się w Trydencie w latach:. 11. Wymień trzech twórców polskiego renesansu. 5

6 Które państwo było kolebką odrodzenia? a) Włochy b) Szwecja c)niemcy d) Anglia 13. Drogę morską do Indii odkrył: a) Bartłomiej Diaz b) Krzysztof Kolumb c) Vasco da Gama 14. Reformacja to: a) ruch skierowany przeciw Kościołowi katolickiemu b) epoka w dziejach nauki, kultury i sztuki c) działalność kościoła katolickiego zmierzająca do zmian 15. Myśliciele odrodzenia zalecali: a) umartwianie się b) korzystanie z radości dnia codziennego c) ścisłą ascezę 16. Ruchomą czcionkę wynalazł: Dokończ znane powiedzenie: "Polacy nie gęsi...": a) w ustach prawdę mają b) zdrowie posiadają c) i swój język mają 18. Kto jest autorem tego powiedzenia? Humaniści odwoływali się do dorobku: a) kultury neandertalskiej b) starożytnej Grecji i Rzymu c) średniowiecznej Francji 20. Dążenia do jedności wśród chrześcijan nazywamy: a) okultyzmem b) ekumenizmem c) hagiografią..... OCENA PRZEDZIAŁ celujący 100 % bardzo dobry % dobry % dostateczny % dopuszczający % niedostateczny 30-0 % Przygotowała: Joanna Wieczorek 6

7 Sprawdzian 1 Czas 45 minut Imię i nazwisko-. Karta odpowiedzi Ilość pkt.- Ocena: Nr w dzienniku: (P) ZADANIE 1 (0-1) A. B. C. D. E. F. (PP) ZADANIE 2 (0-3) A. B. (P) ZADANIE 3 (0-4) (P) ZADANIE 4 (0-1) (PP) ZADANIE 5 (0-8)

8 (P) ZADANIE 6 (0-5) A B C D E (PP) ZADANIE 7 (0-7) A B C D E F G (PP) ZADANIE 8 (0-4) (PP) ZADANIE 9 (0-3) (P) ZADANIE 10 (0-1) (P) ZADANIE 11 (0-1) A. B. C. (PP) ZADANIE 12 (0-3) przywilej koszycki przywilej piotrkowski 8

9 (PP) ZADANIE 13 (0-4) Uzupełnij fragmenty tekstów: W roku... w... Marcin Luter przybił na drzwiach katedry... tez. Wydarzenie to stało się początkiem procesu nazwanego.... W ślad za Lutrem i Niemcami poszły inne państwa. Przemiany religijne w Niemczech, które doprowadziły do wewnętrznych rozruchów, zakończyły się ostatecznie w roku... pokojem w..., na mocy którego przyjęto zasadę:,... (P) ZADANIE 14 (0-2) A. B. (PP) ZADANIE 16 (0-2) A. Tytuł obrazu: B. Autor: 9

10 Nr pyt. 1. E Odpowiedź 2. A. chęć poznania świata, krzewienie chrześcijaństwa, brak ziem uprawnych itp. B. busola, astrolabium, karawele, rozwój kartografii (inne) 3. Negatywne skutki związane z odkryciami geograficznymi: Np. Postępowanie europejskich zdobywców wobec Indian było haniebne (nieludzkie, niegodne chrześcijan itp.). Hiszpanie dążyli do zagłady tubylców na zdobytych terenach. Obierali Indianom kobiety i dzieci, zabierali żywność oraz pozbawiali życia prawowitych władców. Wyjątkowo okrutnie tłumili wszelkie próby oporu, m.in. ustanowili prawo, na mocy którego za jednego zabitego przez tubylców chrześcijanina mogli pozbawić życia stu Indian. 4. humanizm Głównym prądem umysłowym epoki renesansu był humanizm. Podstawą tego nurtu była niczym nie ograniczona wiara w istotę ludzką i jej możliwości na ziemi. Humanizm odrzucił średniowieczny teocentryzm, żeby zastąpić go antropocentryzmem, który stawiał człowieka w centrum wszechświata. Wzorców dostarczył humanizmowi antyk: pietyzm dla siły duchowej i piękna fizycznego, umiłowanie mądrości czerpanej wprost z natury i wierne naśladowanie owej natury - mimesis. Wszechstronne, kierowane, harmonijne formowanie osobowości oraz twórczych zdolności człowieka (humanitas) było niejako powtórzeniem greckiego ideału wychowawczego (starożytna nazwa "paideia"). 5. Np. Vasco da Gama wypłynął w podróż morską w 1497 r., z Portugalii. Wyruszył na południe za Ocean Atlantycki, płynąc z dala od wybrzeży Afryki. Po przekroczeniu Zwrotnika Koziorożca skierował się na wschód. Minął przylądek Dobrej nadziei, a następnie płynął wzdłuż wschodnich wybrzeży kontynentu, zawijając do Mozambiku i Zanzibaru. Z tego ostatniego portu wyruszył na Ocean Indyjski. W 1498 r., dotarł do indyjskich portów Kalikatu i Goi. 6. A B C D G K K G 7. A B C D E F G Okrutne traktowanie i mordowanie tubylców, Rabunkowe wykorzystywanie bogactw naturalnych Zahamowanie rozwoju miejscowej kultury, języka i obyczajów, Prześladowania religijne Zniszczenie lokalnych państw 9. 1-kaplica Zygmuntowska 2-ratusz w Zamościu 3-Sukiennice w Krakowie 4-ratusz w poznaniu 5-Wawel 6-zamek w Krasiczynie 10

11 10. Do rozwoju polskiej kultury przyczynili się liczni, chroniący się przed prześladowaniami, protestanci z innych krajów europejskich, którzy działali w Rzeczpospolitej jako uczeni, artyści. w Polsce. Wzrosła liczba publikacji w języku polskim, zakładano szkoły, tworzono księgozbiory. Mieszkańcy w Rzeczpospolitej protestanci utrzymywali ożywione kontakty z protestanckimi ośrodkami naukowymi i kulturalnymi w Europie. 11. B koszycki Ludwik Węgierski 1496 piotrkowski Jan Olbracht Szlachta została zwolniona z większości danin i podatków na rzecz państwa z wyjątkiem szlachtę zwolniono z opłat celnych dla niej zastrzeżona była większość urzędów w państwie chłopi bez zgody pana nie mogli wyprowadzić się ze wsi jeden syn chłopski w ciągu roku mógł opuścić wieś 13. W roku 1517 w Wittenberdze, 95, reformacji w Augsburgu czyj kraj tego religia (wojen religijnych). 14. a) hołd lenny złozony przez Albrechta Hohenzollerna, koniec potęgi krzyżackiej b) Hołd pruski Jana Matejki 15. xv, SEJM, WŁADZY, KRÓLA, IZB POSELSKIJ, POSŁOWIE, SENATU, DOSTOJNICY. 16. a. Jan Matejko b. Unia lubelska 1569 r. 11