ANALIZA TYGODNIA. Turyści w Małopolsce. Skąd? Dokąd?

Transkrypt

1 ANALIZA TYGODNIA Turyści w Małopolsce. Skąd? Dokąd? IS Turystyka jest ważnym filarem rozwoju naszego województwa. Ruch turystyczny w województwie zależy od wielu czynników 1. Potencjalny turysta, żeby odwiedzić Małopolskę, musi o niej przede wszystkim wiedzieć. Ma on zwykle na jej temat jakieś wyobrażenia i oczekiwania. Kiedy w końcu przyjeżdża, kieruje się do miejsc, o których udało mu się zdobyć informacje. W ich zdobyciu napotyka wiele barier, np. językową. W zaplanowaniu podróży pomagają mu przewodniki, znajomi, biura podróży, Internet... By jednak dotrzeć do tych szczególnych miejsc, oprócz wiedzy o nich, potrzebuje też czasu, pieniędzy, chęci... Analiza jest próbą scharakteryzowania ruchu turystycznego w Małopolsce w ujęciu przestrzennym. Bazuje ona na raporcie z 6042 wywiadów kwestionariuszowych zrealizowanych przez firmę PBS DGA dla Małopolskiej Organizacji Turystycznej oraz danych GUS, PKS i PKP. Postawione po każdej z części pytania mają inspirować do dalszych rozważań. 1 W badaniach ruchu turystycznego jedną z podstawowych trudności jest oszacowanie faktycznej liczby turystów odwiedzających dane miejsce. Często sprowadza się to do problemów: "kim jest turysta" i "skąd wiemy, że "tu" był". Największy problem przedstawiają często turyści jednodniowi.

2 Dla wszystkich, poza Warszawą i Białymstokiem, stolic województw dojazd PKS jest zdecydowanie szybszy niż PKP. W dojeździe do Małopolski wyróżnić można odcinki szczególnie problemowe dla PKP : Kraków-Katowice i Kraków-Zakopane. Im dalej, tym prawdopodobieństwo odwiedzenia naszego regionu jest zwykle mniejsze. Mniej więcej w izochronie 4 godzin dojazdu do Zakopanego mieszkać będzie zapewne większość osób odwiedzających to miasto w ciągu weekendów. Mieszkańcy z dalszych regionów wybierać się będą do Małopolski ze względu na czas dojazdu raczej na okres dłuższy niż dwa dni. Turyści zagraniczni najczęściej pochodzili z Wielkiej Brytanii 25%, Niemiec 12%, Słowacji 8%, Włoch 7% i Irlandii 5%. Podróżując do Małopolski najczęściej używali samolotu (38 %), auta (34%) i autokaru (26%). W przypadku osób z bardziej odległych krajów (jak np. Wielka Brytania) zdecydowana większość osób przyleciała samolotem. Wg danych służby celnej w 2009 r. w Balicach wylądowało 1,7 mln obcokrajowców (PBS 2010). Badani obcokrajowcy wydawali w trakcie swojego pobytu w Małopolsce średnio 1479 zł/osobę, czyli 2 razy więcej niż Polacy. Ich liczbę MOT od 3 lat szacuje na poziomie ok. 2,3 mln rocznie. Dane te pokazują skalę zjawiska i znaczenie krakowskiego portu lotniczego. Czynnikami przyciągającymi turystów są: marka Krakowa, dobra dostępność komunikacyjna duża liczba tanich połączeń lotniczych, stosunkowo niskie ceny, reklama Małopolski oraz ciekawość tej części Europy (kiedyś za Żelazną Kurtyną). Dokąd? Wg GUS w Małopolsce w 2009 r. obiekty zakwaterowania zbiorowego oferowały prawie 70 tys. miejsc 45% z nich stanowiły miejsca w obiektach hotelowych, 50% w pozostałych (jak np. schronisko turystyczne). 1/4 gości stanowili obcokrajowcy. Marginalne znaczenie dla wszystkich miały kempingi i zespoły domków turystycznych. W latach przybyło 3557 miejsc (5,5%), liczba udzielonych noclegów zwiększyła się o 12,4%. W 2009 r. z noclegów skorzystało 18% więcej osób niż w 2004 r., tj 2,7 mln turystów. Uzupełnieniem tej bazy noclegowej było ponad 9000 miejsc w pokojach gościnnych. Poniższa mapa (ryc. 2) pokazuje miejsca, w których turyści spędzali więcej niż 1 dzień.

3 Barometr Małopolski

4 Pytania. Jak duży wpływ na wzrost liczby turystów będzie mieć wzrost dostępności komunikacyjnej (drogowej, kolejowej) Małopolski, rozbudowa lotniska w Balicach czy nawiązanie współpracy z sąsiednimi województwami? Co przyciągnie zagranicznych turystów do Małopolski? Jakie wyobrażenia o atrakcjach regionu mają przyjeżdżający do niej turyści? Jakie wyobrażenia kreują akcje marketingowe województwa, książki, filmy, opowieści znajomych? Czy małopolskie uzdrowiska, Karpaty czy Wyżyna Krakowsko-Częstochowska mają szanse przyciągnąć turystów zagranicznych? Czy mogą być dla nich głównym celem podróży? Jakie są bariery rozwoju turystki w tych regionach? Które destynacje cechują się sezonowością? (...) W jakim kierunku ma iść rozwój turystyki naszego regionu? Podsumowanie W 2010 r. Małopolskę odwiedziło 6,4 mln turystów. Najchętniej odwiedzanym przez turystów polskich i zagranicznych miastem jest Kraków. Polacy jednak równie często odwiedzali Karpaty, szczególnie ich najwyższe pasma. Czynnikami wpływającymi na ruch turystyczny w Małopolsce są: potencjał ludnościowy regionów, z których pochodzą turyści, odległość czasowa i ekonomiczna dzieląca je od Małopolski oraz od konkurencyjnych regionów, zamożność i wiedza turystów, popularność miejsc, ich atrakcyjność i dostępność. Ogromny potencjał przyrodniczy i kulturowy regionu stwarza możliwości dalszego rozwoju turystyki, szczególnie w kierunku turystyki alternatywnej, opartej nie tylko na obserwowaniu, ale i na doświadczaniu. Opracowanie: Łukasz Kowalski Dowiedz się więcej! Znajdź w Google i przeczytaj: Badanie Ruchu turystycznego w województwie małopolskim w 2010 r., PBS, czynniki rozwoju turystyki, turystyka alternatywna, Małopolska gdzie na weekend, Pologne voyage, tourism trend...

5 WYDARZENIA TYGODNIA Komisja Europejska opublikowała ciekawe mapy pokazujące stopę bezrobocia w regionach państw członkowskich UE w 2010 r. oraz zmianę poziomu zatrudnienia w latach Naszym zdaniem znacznie ciekawsza jest druga mapa, chociaż nie sposób z niej zorientować się, jaki wpływ na zatrudnienie w regionach miał kryzys z 2008 r. Cieszy natomiast to, że Polska była drugim krajem w Europie, w którym w największej liczbie regionów odnotowano spadek stopy bezrobocia. Najlepiej pod tym względem wypadły Niemcy. I Bezrobocie w regionach UE Ministerstwo Finansów opublikowało raport o nadwyżkach operacyjnych w jednostkach samorządu terytorialnego w latach Wynika z niego m.in., iż w 2010 r. (w stosunku do 2009 r.) wydatki samorządów wzrosły o 7,1%, z kolei ich dochody - o 4,5%. Ponadto, różnica pomiędzy dochodami a wydatkami bieżącymi w badanym okresie zmniejszyła się o 8,455 mln zł, natomiast różnica pomiędzy dochodami wydatkami majątkowymi zmniejszył się o 3,912 mln zł. Samorządy w liczbach Zapraszamy do zapoznania się z analizą dot. kondycji finansowej JST zamieszczonej w numerze Barometru. Dostępność komunikacyjna wybranych miast Małopolski to badanie zlecone przez Obserwatorium Polityki. Jego celem jest odpowiedź na pytanie, czy łatwym jest dotarcie do małopolskich miejscowości oraz prognoza na 2020 r. Sprawdzono dostępność drogową oraz kolejową do Krakowa, Oświęcimia, Chrzanowa, Trzebini, Nowego Targu, Nowego Sącza i Tarnowa z gmin wiejskich i miast Małopolski i województw, z którymi sąsiaduje. Z badania wynika np., iż spoza województwa najlepiej dojeżdża się drogami do Chrzanowa, Trzebini, Oświęcimia, co zmieni się w 2020 r. na korzyść Krakowa (dzięki np. trasie S7, autostradzie A4). Do Małopolski, po Małopolsce drogami i koleją opracował zespół: Michał Dulak, Barbara Łącka, Mateusz Koczwara, Łukasz Kowalski (analiza tygodnia), Anna Kraczka, Hanna Przeniosło, Aleksandra Skworzec, Piotr Szefer, Agata Wosik koordynacja i korekta analiz tygodnia: Maciej Gomółka opieka merytoryczna: Bożena Pietras-Goc, Wojciech Przybylski koordynacja: Magdalena Jagła Copyright by Katedra Analiz Regionalnych Klubu Jagiellońskiego Rynek Główny 39/9, Kraków barometr@kj.org.pl