Projekt z dnia 21 sierpnia 2008 r.

Transkrypt

1 Projekt z dnia 21 sierpnia 2008 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 2008 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi Na podstawie art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje: Rozdział 1 Przepisy ogólne 1. Rozporządzenie określa zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi, zwanych dalej pracami. 2 Użyte w rozporządzeniu określenia odnoszące się do gospodarowania odpadami, a w szczególności: odpady, odpady komunalne, gospodarowanie odpadami, mają znaczenie nadane im w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2007 r., Nr 39, poz. 251, Nr 88, poz. 587 oraz Dz. U. z 2008 r. Nr 138, poz Pracodawca jest obowiązany do zorganizowania i przeprowadzania odkażania pojazdów, maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych, w tym pojemników używanych do odbierania, magazynowania, transportu oraz załadunku i wyładunku odpadów, z użyciem produktów biobójczych w rozumieniu ustawy z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 252). 2. Decyzja o częstotliwości odkażania, o których mowa w ust. 1, uwzględnia zalecenia producentów produktów biobójczych. 3. Wszelkie prace remontowo naprawcze pojazdów, maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych, w tym pojemników na odpady należy poprzedzić czynnością odkażania. 1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej-środowisko na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 216, poz. 1606). 2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i poz. 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz i Nr 221, poz.1615, Dz. U. z 2007 r Nr 64 poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176 poz. 1239, Nr 181, poz. 1288, Nr 225, poz. 1672, Dz. U. z 2008 r. Nr 93, poz. 586 oraz Nr 116, poz

2 4. Należy prowadzić systematyczny rejestr użytych środków biobójczych, zakres przeprowadzenia czynności odkażania oraz datę kolejnego odkażania Pracodawca jest obowiązany do ustalenia rodzaju prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji, ze względu na możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego. 2. Pracodawca udostępnia pracownikom wykaz, o którym mowa w ust Pracownicy mający bezpośredni kontakt z odpadami komunalnymi powinni korzystać z oddzielnych pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych, takich jak: szatnie przepustowe, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustępy i jadalnie. 6. Naprawa, remont lub konserwacja pojazdów, urządzeń i instalacji powinny być przeprowadzane okresowo, zgodnie z zasadami, które zawiera instrukcja eksploatacji, opracowana przez ich użytkownika lub dokumentacja techniczno ruchowa, dostarczana przez producenta. 7. W każdym zakładzie należy prowadzić dzienne raporty, w których na bieżąco odnotowywane są informacje dotyczące zaistniałych awarii i wszelkich odstępstw od normalnego toku pracy obiektu oraz użytkowanych w obiekcie maszyn i urządzeń. Raporty te sporządza osoba wyznaczona przez pracodawcę. Rozdział 2 Odzież ochronna 8. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby pracownik przystępujący do wykonywania prac przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi używał odpowiedniej odzieży i obuwia ochronnego oraz środków ochrony indywidualnej. 9. Odzież ochronna pracowników wykonujących prace na drogach publicznych oraz w strefach zamkniętych zakładu pracy, gdzie występuje ryzyko najechania przez pojazdy lub maszyny samobieżne, powinna być odpowiednio oznakowana elementami odblaskowymi i spełniać wymagania przepisów o ocenie zgodności. 10. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby pracownicy posiadający bezpośredni kontakt z odpadami komunalnymi używali przydzielone im środki ochrony osobistej oraz odzież i obuwie ochronne Ze względu na bezpieczeństwo sanitarne, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie ochronne należy przechowywać wyłącznie w miejscu wskazanym przez pracodawcę. 2. Odzieży ochronnej nie używa się poza miejscem wykonywania obowiązków służbowych oraz w miejscach, w których może ona powodować zagrożenie sanitarne, m.in. w placówkach ochrony zdrowia, punktach żywienia zbiorowego oraz w punktach przetwórstwa lub obrotu żywnością. 3. Pranie i konserwację odzieży roboczej zapewnia pracodawca. 2

3 Rozdział 3 Kwalifikacja stref i zasady postępowania w strefach zagrożonych wybuchem pożaru 12.1 W obiektach przeznaczonych do zbierania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych wyznacza się pomieszczenia, strefy i przestrzenie zagrożone wybuchem pożaru oraz określa się kategorie takiego zagrożenia na etapie projektowania budowy, przebudowy, rozbudowy, modernizacji lub remontu. Obowiązek w takim przypadku ciąży na projektancie. 2. W obiektach użytkowanych obowiązek, o którym mowa w ust.1, ciąży na pracodawcy Do ustalenia kategorii zagrożenia wybuchem pożaru pomieszczeń, stref i przestrzeni zewnętrznych właściwa jest komisja kwalifikacyjna, powoływana przez pracodawcę. 2. W skład komisji kwalifikacyjnej powinni wchodzić: przewodniczący oraz jej członkowie - specjaliści do spraw ochrony pożarowej, bezpieczeństwa i higieny pracy, technologii gospodarowania odpadami oraz zainteresowani kierownicy obiektów lub pracowni projektowych. 14. Przystąpienie do klasyfikacji pomieszczeń, stref lub przestrzeni zewnętrznych, zagrożonych wybuchem pożaru, powinno być poprzedzone: 1) ustaleniem szczegółowego składu przetwarzanych odpadów, ze specjalnym uwzględnieniem substancji palnych lub wybuchowych, mogących stworzyć zagrożenie wybuchem pożaru w czasie normalnego stanu pracy i w czasie stanu awaryjnego; 2) ustaleniem średnich ilości substancji mogących stwarzać zagrożenie wybuchem pożaru w czasie doby, miesiąca i roku. 15. Szczegółowe zasady przeprowadzania klasyfikacji pomieszczeń, stref i przestrzeni zewnętrznych, zagrożonych wybuchem pożaru, regulują odrębne przepisy o ochronie przeciwpożarowej. 16. W razie zakwalifikowania obiektów, stref i przestrzeni zewnętrznych zakładu pracy do jednej z kategorii zagrożenia wybuchem pożaru, należy je oznakować odpowiednimi znakami bezpieczeństwa. 17. Urządzenia elektryczne w obiektach zagrożonych wybuchem pożaru powinny być wykonane zgodnie z wymaganiami przepisów w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać urządzenia elektroenergetyczne instalowane w pomieszczeniach, strefach i przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych wybuchem pożaru, przy uwzględnieniu wilgoci występującej w miejscu pracy urządzeń. 18. W przestrzeniach zagrożonych wybuchem pożaru niedopuszczalne jest palenie tytoniu, używanie otwartego płomienia oraz wykonywanie prac mogących spowodować zapłon mieszaniny wybuchowej. Rozdział 4 Obsługa pojazdów, maszyn i urządzeń technicznych; transport odpadów Zabrania się dopuszczania do pracy w bezpośrednim kontakcie z odpadami lub maszynami, urządzeniami i instalacjami, które służą do transportu, przeładunku i przetwarzania odpadów komunalnych osób z widocznymi ranami i zmianami skórnymi. 3

4 2. W przypadku zranienia się przez pracownika należy nie dopuścić do kontaktu otwartej rany z odpadami komunalnymi, a zranienie jak najszybciej opatrzyć Przy używaniu pojazdów do transportu odpadów komunalnych, wyznaczona przez pracodawcę osoba obsługująca pojazd jest obowiązana: 1) codziennie przed rozpoczęciem pracy starannie sprawdzić stan techniczny pojazdu, ogumienia, mechanizmu i instalacji unoszących oraz wyładowczych; 2) prowadzić dokumentację przeprowadzonej kontroli; 3) w razie zauważenia uszkodzenia lub nieprawidłowej pracy zawiadomić o tym osoby odpowiedzialne za stan techniczny pojazdów. 2. Użycie pojazdu do pracy przed usunięciem uszkodzenia jest zabronione Podczas jazdy zabronione jest pozostawanie pracowników na stopniach komór ładunkowych pojazdu do wywozu odpadów. 2. Kierujący pojazdem wykonując manewr cofania jest obowiązany natychmiast zatrzymać pojazd, jeżeli z pola widzenia straci pracownika, który pomaga mu przy wykonywaniu takiego manewru, a także w sytuacji kiedy w polu widzenia zobaczy osobę postronną. 22. Ręczne ładowanie i rozładowywanie odpadów komunalnych dopuszczalne jest do wysokości 1,5 m od poziomu otaczającego terenu. 23. Niedopuszczalne jest prowadzenie zmechanizowanych prac załadunkowych odpadów przy pomocy maszyn i innych urządzeń technicznych przy jednoczesnym wykonywaniu prac ręcznych w tym zakresie, a w szczególności: 1) podawanie odpadów; 2) wyładowywanie odpadów przy pomocy narzędzi prostych; 3) wykonywanie przez pracowników prac związanych z zagęszczaniem ładunku oraz czyszczeniem i utrzymaniem pojazdu; 4) przechodzenie pod zawieszonym lub uniesionym ładunkiem. 24. Pracownicy nie powinni przebywać pod uniesionymi mechanicznie elementami pojazdów (wywrotki, odwłoki śmieciarek bezpyłowych, śmieciarek bezpylnych, kabiny kierowcy, pokrywy komory ładunkowej pojazdu) bez dodatkowego zabezpieczenia mechanicznego przed ich opadnięciem. 25. Podczas prac załadunkowych pojazd powinien być ustawiony w sposób zapewniający swobodę pracy i bezpieczeństwo obsługi. 26. Sposób organizacji i wykonywania prac związanych z załadunkiem odpadów komunalnych nie może powodować zagrożenia dla ruchu drogowego. 27. Zabrania się prowadzenia załadunku odpadów komunalnych do pojazdów znajdujących się na drogach publicznych od strony jezdni oraz transportowania odpadów do pojazdu ustawionego po przeciwnej stronie jezdni. 28. Zabrania się zbierania i przeładunku odpadów komunalnych na terenie pochyłym bez zabezpieczenia pojazdu przed stoczeniem za pomocą co najmniej dwóch klinów umieszczonych pod kołami pojazdu. 29. Wszystkie boczne i tylne ścianki skrzyni ładunkowej, kontenera lub otwory wejściowe i rewizyjne innego rodzaju zabudowy pojazdu muszą być w czasie załadunku i w czasie jazdy 4

5 zamknięte i zabezpieczone przed otwarciem. Boczne ścianki skrzyni ładunkowej załadowanego pojazdu lub przyczepy powinny być zabezpieczone przy wyładunku tak, aby nie powodowały zagrożenia. 30. Transport odpadów komunalnych powinien odbywać się pojazdami spełniającymi wymagania określone w przepisach odrębnych. 31. Każdy pojazd do transportu odpadów komunalnych powinien być wyposażony w: 1) apteczkę pierwszej pomocy; 2) środki do przemywania oczu; 3) pojemnik zapewniający dostęp do czystej wody; 4) podręczny sprzęt gaśniczy, w którym ilość środka gaśniczego jest odpowiednia do ilości i rodzaju transportowanych odpadów. 32. Pracodawca wyznacza osoby prowadzące systematyczną dokumentację w zakresie kontroli, naprawy i wymiany uszkodzonych pojemników transportowych i do gromadzenia odpadów znajdujących się na terenie zakładu Pojazdy transportujące odpady powinny być wyposażone w co najmniej dwa techniczne środki zabezpieczające, takie jak dźwiękowa i świetlna sygnalizacja cofania lub inne urządzenia techniczne sygnalizujące zbliżanie się pojazdu do przeszkody znajdującej się w strefie zagrożenia. 2. Używanie sygnałów dźwiękowych dozwolone jest jedynie w godzinach 6:00 22: W pojazdach powinny być stosowane rozwiązania techniczne lub organizacyjne umożliwiające uruchomienie mechanizmu unoszącego pojemniki, komorę ładunkową lub inne elementy wyposażenia technicznego służące do przeładunku odpadów przy jednoczesnym zabezpieczeniu samego pojazdu przed niepowołanym uruchomieniem lub dostaniem się do kabiny osoby nieupoważnionej. Uruchamiania powyższych mechanizmów przeładunkowych może odbywać się wyłącznie pod nadzorem osób upoważnionych. Rozdział 5 Wymagania dotyczące terenu zakładu pracy Miejsca, w których magazynowane są odpady komunalne na terenie zakładu, powinny być odpowiednio oznakowane. 2. Oznakowanie powinno uwzględniać znaki bezpieczeństwa, znaki ochrony przeciwpożarowej oraz rodzaj magazynowanych odpadów Wszystkie zasuwy, zawory i przełączniki powinny być oznakowane w taki sposób, aby ich położenie pozwoliło jednoznacznie określić, czy otwierają lub zamykają rury. 2. W pomieszczeniach stałej obsługi należy umieścić schematy opisujące działanie każdego zaworu. 37. Teren zakładu pracy powinien być oświetlony i ogrodzony w sposób uniemożliwiający dostęp osobom nieupoważnionym. 38. Pracodawca jest obowiązany do wyznaczenia kompetentnej osoby do kierowania ruchem pojazdów na składowiskach odpadów komunalnych spośród swoich pracowników. 5

6 W zakładach zajmujących się termicznym przekształcaniem odpadów zastosowanie mają przepisy, które zawiera rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. z 1999 r., Nr 80, poz. 912) 2. Ilekroć w przywołanych przepisach mowa jest o paliwach oraz o nawęglaniu należy przez to rozumieć, tam, gdzie jest to technologicznie uzasadnione, stosowanie jako paliwa odpadów komunalnych Pracodawca obowiązany jest do oznaczenia za pomocą właściwych tablic poszczególnych obiektów i instalacji znajdujących się na terenie zakładu, zgodnie z instrukcją eksploatacji, dokumentacją techniczno ruchową, projektem techniczno budowlanym lub innym dokumentem o podobnym charakterze. 2. Informacje znajdujące się na tablicach muszą zawierać dane dotyczące przeznaczenia danego obiektu oraz rodzaju przesyłanych przez niego mediów Pracodawca jest obowiązany przygotować wyciąg z istotnych dla danego etapu eksploatacji składowiska postanowień zawartych w instrukcji eksploatacji i udostępnić go do stałego korzystania wszystkim osobom biorącym udział w normalnym toku prac obiektu, pracach konserwacyjno - remontowych oraz w innych uzasadnionych przypadkach. 2. Instrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać: 1) opis procesu technologicznego; 2) wykaz maszyn i urządzeń zainstalowanych lub wykorzystywanych do prowadzenia procesu technologicznego; 3) rodzaj przesyłanych mediów; 4) częstotliwość przeprowadzania okresowych przeglądów oraz konserwacji urządzeń i maszyn; 5) występujące zagrożenia; 6) zasady postępowania pracownika w sytuacjach awaryjnych Przebywanie w pojeździe służącym do transportu odpadów komunalnych osób postronnych jest zabronione. 2. Nie prowadzi się prac wyładunkowych odpadów komunalnych na składowisku, w sytuacji, gdy w pobliżu znajdują się osoby nie zajmujące się bezpośrednio obsługą pojazdu. 43. Niedopuszczalne jest rozładowywanie pojazdów w odległości mniejszej niż 5 m od krawędzi skarpy składowiska. 44. W celu zapewnienia bezpieczeństwa pojazdom i osobom upoważnionym znajdującym się na terenie składowiska, kierujący ruchem pojazdów jest obowiązany do prowadzenia ruchu jednokierunkowego, eliminującego konieczność cofania pojazdami. Odpady do odpowiednich kwater i w pobliże skarp powinny być dostarczane przez samojezdne maszyny do robót ziemnych lub inne urządzenia techniczne. Rozdział 6 Monitoring 45. Pracodawca wyznacza osobę odpowiedzialną za stały monitoring na terenie spalarni odpadów komunalnych stężenia takich związków, jak: polichlorowane bifenyle (PCB), dioksyny, dibenzofurany, chlorofenole, jedno- i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), metale ciężkie (ołów, kadm, rtęć) oraz gazy drażniące (ditlenek azotu i ditlenek siarki). 6

7 46. Pracodawca zleca przeprowadzenia okresowych kontroli na terenie zakładu mających na celu zweryfikowanie obecności, ilości i rodzaju drobnoustrojów na terenie zakładu, a także stężenia biogazu i metali ciężkich. Rozdział 7 Przepisy końcowe 47. Traci moc rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 27 czerwca 1960 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w miejskich przedsiębiorstwach oczyszczania (Dz. U. Nr 38, poz. 228). 48. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. Minister Środowiska W porozumieniu Minister Pracy i Polityki Społecznej Minister Zdrowia i Opieki Społecznej 7

8 UZASADNIENIE Wydanie niniejszego rozporządzenia spowodowane jest brakiem możliwości nowelizacji rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 27 czerwca 1960 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w miejskich przedsiębiorstwach oczyszczania (Dz. U. Nr 38, poz. 228), gdyż uchylona została jego podstawa prawna. Rozporządzenie to wydane zostało na podstawie art. 3 ust. 2 dekretu z dnia 10 listopada 1954 r. o przejęciu przez związki zawodowe zadań w dziedzinie wykonywania ustaw o ochronie, bezpieczeństwie i higienie pracy oraz sprawowania inspekcji pracy (Dz. U. Nr 52, poz. 260) i zachowało moc na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142), które utrzymało w mocy przepisy dekretu o przejęciu przez związki zawodowe zadań w dziedzinie wykonywania ustaw w ochronie, bezpieczeństwie i higienie pracy oraz sprawowaniu inspekcji pracy w zakresie nieunormowanym w Kodeksie pracy. W związku z tym Minister Środowiska został zobowiązany przez Radę Ministrów do opracowania w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej projektu rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), zgodnie z którym ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określają, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac. Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz.U. Nr 169, poz. 1414) projekt rozporządzenia będzie zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Środowiska. W projekcie rozporządzenia określono szczegółowe wymagania odnośnie zatrudnienia pracowników przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Ponadto uszczegółowiono zasady dotyczące wyposażenia, przechowywania i oznakowania sprzętu, narzędzi, odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej. Ze względu na charakter pracy pracodawca powinien zwracać szczególną uwagę na konieczność i terminowość przeprowadzania badań pracowników, jak również pomiarów jakości powietrza na terenie zakładu. Wyspecyfikowano wymagania dotyczące prowadzenia wszelkiego rodzaju raportów, obowiązku odkażania narzędzi i sprzętu oraz transportu odpadów, w tym poruszania się pojazdów po terenie składowiska odpadów komunalnych. Wskazano również wymagane zabezpieczenia, jakie powinien spełniać pojazd przeznaczony do transportu odpadów komunalnych podczas prac załadunkowych i wyładunkowych. Projekt rozporządzenia nie określa wszystkich zagadnień dotyczących bezpośredniego zagrożenia na poszczególnych stanowiskach pracy. Wiele kwestii zostało bowiem uregulowanych w innych aktach prawnych, których wykaz znajduje się poniżej: 8

9 Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. (Dz.U. z 1974 r. Nr 24, poz.141, z późn. zm.) (Ustawa z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2007 r. Nr 181, poz. 1288)) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz.U. z 2005 r., Nr 259, poz. 2170) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2001 r. w sprawie wymagań zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności, warunków i trybu dokonywania oceny zgodności oraz sposobu oznakowania tych maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 127, poz. 1391, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. z 2002 r. Nr 191, poz. 1596, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz.U. z 2002 r. Nr 70, poz. 650, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 roku w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2002 r. Nr 217, poz. 1833, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 roku w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2005 r. Nr 73, poz. 645, z późn. zm.) Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. (Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz.908, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz.U. z 1999 r. Nr 80, poz. 912, z późn. zm.) Ogólne regulacje w zakresie BHP. Kwestie dotyczące: Podstawowych obowiązki pracodawcy. Praw i obowiązków pracownika. Obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy. Maszyn i innych urządzeń technicznych. Czynników oraz procesów pracy stwarzających szczególne zagrożenie Profilaktycznej ochrona zdrowia. Wypadków przy pracy i chorób zawodowych Szkoleń. Środków ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwia roboczego. Służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Konsultacji w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisji bezpieczeństwa i higieny pracy. Obowiązków organów sprawujących nadzór przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi. Przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących wykonywania prac w różnych gałęziach pracy. Wymogi BHP przy użytkowaniu maszyn w zależności od roku ich produkcji lub wprowadzenia do obrotu (wszystkie trzy akty prawne są równorzędne ale stosuje się je do maszyn o różnym okresie wprowadzenia do użytkowania na terenie RP) Jedna ze specjalnych maszyn mających swoje odrębne uregulowania. Podobne - w przypadku ciężkich maszyn samojezdnych, taśmociągów, dźwigów i żurawi itp. Regulacja dotycząca wykazu i granicznych ilości szkodliwych dla zdrowia czynników w środowisku pracy, a także częściowo sposobu ich pomiaru. Również chemicznych składników występujących w odpadach. Sposób prowadzenia i organizacja badań środowiska pracy. Częstotliwość ich prowadzenia. Kwestie związane z transportem i załadunkiem, a także zbieraniem odpadów. Pomieszczenia pracy, organizacja i procesy pracy, prace szczególnie niebezpieczne, odzież i obuwie, pomieszczenia higieniczno sanitarne, wymiana powietrz, dostęp do wody itd. Przepisy o energetyce. Mają szerokie zastosowanie w spalarniach odpadów. 9

10 Ponadto kwestie dotyczące m.in. natężenia oświetlenia stanowisk pracy wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń, oświetlenia dróg i placów, jak również bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu zużytymi bateriami i akumulatorami regulują Polskie Normy, m.in.: 1. PN-EN : Wymagania bezpieczeństwa i instalowania baterii wtórnych. Część 3: Baterie trakcyjne; 2. PN-EN : Pojemniki na odpady. Część 3: Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika; 3. PN-EN 12940: Odpady przy produkcji obuwia. Klasyfikacja i gospodarka odpadami; 4. PN-EN 13427: Opakowania. Wymagania dotyczące stosowania Norm Europejskich w zakresie opakowań i odpadów opakowaniowych. Projekt rozporządzenia zawiera przepisy techniczne i podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.). Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. 10

11 OCENA SKUTKÓW REGULACJI I. Cel wprowadzenia regulacji: Wprowadzenie rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi umożliwi podwyższenie poziomu bezpieczeństwa pracy w zakładach zajmujących się gospodarowaniem odpadów komunalnych. Na podstawie identyfikacji zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy określone zostały nowe zasady bhp w zakładach zajmujących się gospodarowaniem odpadów komunalnych odpowiadające współczesnym warunkom pracy. Możliwym będzie zatem zmniejszenie lub wręcz uniknięcie narażenia pracowników na dane zagrożenie. II. Podmioty, na które będzie oddziaływać regulacja: Przepisy projektowanego rozporządzenia wpłyną na pracodawców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi oraz na pracowników zatrudnionych przez tych pracowników. III. Wyniki przeprowadzonych konsultacji społecznych: Projekt rozporządzenia został poddany procedurze konsultacji z następującymi instytucjami, organizacjami i przedsiębiorstwami związanych pośrednio lub bezpośrednio z gospodarowaniem odpadami komunalnymi: 1. Prezydenci Miast: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Toruń, Warszawa, Wrocław, Zielona Góra, 2. Wojewodowie, 3. Marszałkowie Województw, 4. Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska, 5. Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, 6. Główny Urząd Statystyczny, 7. Główny Inspektorat Pracy, 8. Główny Inspektor Ochrony Środowiska, 9. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 10. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, 11. Konfederacja Pracodawców Polskich, 12. Państwowa Rada Ochrony Środowiska, 13. Krajowa Izba Gospodarki Odpadami, 14. Polska Izba Gospodarki Odpadami, 15. Polski Klub Ekologiczny, 16. NSZZ Solidarność, 17. OPZZ, 18. Polska Izba Ekologii, 19. Krajowa Izba Gospodarcza, 20. Stowarzyszenie Ochrony Pracy, ul. Paca 37, Warszawa, 21. Business Centre Club Związek Pracodawców, 22. Stowarzyszenie Polskich Przedsiębiorców Gospodarki Odpadami, 11

12 23. Biuro Wspierania Lobbingu Ekologicznego ul. Raszyńska 32/44, Warszawa 24. Centrum Prawa Ekologicznego, ul. Uniwersytecka 1, Wrocław, 25. Ogólnopolska Izba Gospodarcza Recyklingu, ul. Karmelicka 30/2, Warszawa oraz został umieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ( zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414). W ramach przeprowadzonych konsultacji uwagi zostały zgłoszone przez: Zarząd Województwa Lubelskiego, Główny Inspektorat Pracy, Polską Izbę Gospodarki Odpadami, Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Stowarzyszenie Ochrony Pracy, Krajową Izbę Gospodarki Odpadami, Urząd Miasta Toruń, Urząd Miasta Lublin, Urząd Miasta Olsztyn, Ogólnopolską Izbę Gospodarczą Recyklingu, Wicemarszałka Województwa Śląskiego, Marszałka Województwa Podkarpackiego, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Prezydenta Miasta Warszawa, Prezydenta Miasta Bydgoszcz, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie. Uwzględnione uwagi dotyczyły m.in. przesunięcia terminu wejścia w życie rozporządzenia - z 14 dni od dnia ogłoszenia rozporządzenia do 6 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia, sprecyzowania miejsc kontroli pojemników, zrezygnowania z obowiązku posiadania kamer w pojazdach służących do odbioru odpadów komunalnych. Pozostałe uwagi miały charakter redakcyjny i techniczny. Nieuwzględnienie wszystkich uwag nadesłanych w ramach konsultacji społecznych wynika przede wszystkim z faktu, iż większość z nich spowodowałaby przekroczenie upoważnienia dla Ministra Środowiska zawartego w Kodeksie pracy oraz zakresu rozporządzenia ustalonego przez Radę Ministrów. Dotyczy to przede wszystkim sugestii uwzględnienia bezpieczeństwa i higieny pracy przy wywozie nieczystości płynnych. Ponadto szereg propozycji przedstawionych przez podmioty jest już uregulowany innymi przepisami z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, co zostało wyraźne zaznaczone w treści uzasadnienia do projektu. Dodatkowo przedmiotowa regulacja ma na celu troskę o bezpieczeństwo wszystkich pracowników zatrudnionych w zakładach zajmujących się gospodarowaniem odpadami, zatem uwagi negujące zakaz przebywania pracowników w odzieży ochronnej poza miejscem wykonywania obowiązków służbowych, a także tam, gdzie mogłaby stwarzać bezpośrednie zagrożenie sanitarne wydają się być bezzasadne. IV. Skutki wprowadzenia regulacji: 1. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego W przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, będących spółkami jednostek samorządu terytorialnego, projekt rozporządzenia może pociągnąć za sobą wpływ na budżety tychże jednostek, jak również pośrednio na budżet państwa. W przypadku przedsiębiorstw prywatnych przytoczone powyżej założenia nie znajdą odzwierciedlenia. 2. Wpływ regulacji na rynek pracy Przepisy rozporządzenia przyczynią się do poprawy warunków bhp w zakładach, do których odnosi się treść regulacji, a także mogą spowodować wzrost zatrudnienia w branży związanej z gospodarką odpadami. 12

13 3. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw Przedsiębiorstwa inwestujące w nowoczesne środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie ochronne, sygnalizację świetlną i dźwiękową oraz monitoring i łączność mogą być bardziej konkurencyjne z punktu widzenia potencjalnego pracownika od przedsiębiorstw poprzestających na standardowych rozwiązaniach. Ponadto tego typu zakłady mogą zyskać nowy, lepszy wizerunek na rynku. Nakłady inwestycyjne związane z zakupem aparatury pomiarowej oraz odpowiedniej odzieży i obuwia ochronnego, środków ochrony indywidualnej, jak również przeprowadzaniem okresowych kontroli oraz koniecznością modernizacji budynku zakładu w zakresie usytuowania odrębnych pomieszczeń i urządzeń higieniczno sanitarnych jest w pełni uwarunkowane budżetem, jakim dysponuje dane przedsiębiorstwo, a także aktualną ceną rynkową poszczególnych urządzeń, odzieży oraz usług w zakresie przeprowadzania okresowych kontroli. 4. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny Brak wpływu. 5. Wpływ regulacji na budżety odbiorców końcowych W przypadku zwiększenia przez podmioty nakładów inwestycyjnych na zakup nowych środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia ochronnego, sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej oraz monitoringu i środków łączności, o których mowa w treści projektu rozporządzenia, możliwy jest wzrost cen za usługi związane z wywozem odpadów. 6. Wpływ na ochronę środowiska Rozporządzenie mające na celu poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi może w sposób pośredni przyczynić się do poprawy stanu środowiska. 7. Źródła finansowania Realizacja wymagań wskazanych w projekcie rozporządzenia będzie finansowana ze środków własnych pracodawców lub w przypadku podmiotów będących spółkami jednostek samorządu terytorialnego, z budżetu tychże jednostek. 13