UCZELNI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW. PODSTAWOWYCH - I st. Kierunki studiów - uczelnie - studia ogrodnictwo

Transkrypt

1 studia rolnicze i leśne, kierunek: OGRODNICTWO ZOBACZ OPIS KIERUNKU ORAZ LISTĘ UCZELNI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH - I st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH Chemia i biochemia 60 h Elektronowa struktura atomu i cząstek. Teorie wiązań chemicznych. Reakcje i nazewnictwo związków chemicznych. Charakterystyka podstawowych grup związków organicznych. Elementy termodynamiki i kinetyki chemicznej. Analiza jakościowa i ilościowa. Podstawy spektroskopowej analizy związków organicznych. Molekularna organizacja życia. Budowa i właściwości białek oraz enzymów. Anabolizm i katabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów. Budowa i funkcje kwasów nukleinowych. Mechanizmy regulacji metabolicznych i przenoszenia energii. posługiwania się terminologią i nomenklaturą chemiczną; opisu właściwości pierwiastków i związków chemicznych oraz stanów materii; przedstawiania reakcji chemicznych za pomocą równań; wykonywania obliczeń chemicznych; stosowania podstawowych technik laboratoryjnych oraz metod analizy jakościowej i ilościowej; posługiwania się podstawowymi technikami biochemii; opisu znaczenia makrocząstek w przyrodzie. Botanika 45 h Anatomia roślin. Struktura i funkcje komórek roślinnych. Funkcjonalne układy tkankowe. Budowa i funkcje korzeni, pędów, kwiatów, owoców i nasion. Elementy systematyki roślin, fitosocjologii i ochrony przyrody. rozumienia zależności między strukturą a funkcją na poziomie komórek, tkanek, pojedynczych organizmów i populacji; rozumienia zasad systematyki roślin; rozpoznawania najbardziej rozpowszechnionych gatunków roślin w różnych ekosystemach w tym gatunków chronionych. Fizjologia roślin 45 h Istota i mechanizmy regulacji procesów życiowych roślin. Gospodarka wodna i mineralna roślin. Transport i dystrybucja związków mineralnych i organicznych w roślinach. Reakcje roślin na stresy środowiskowe adaptacja i aklimatyzacja, wpływ na plonowanie. Fizjologia wzrostu i rozwoju roślin. posługiwania się metodami badania podstawowych procesów fizjologicznych roślin; rozumienia mechanizmów regulacji procesów fizjologicznych przez czynniki endo- i egzogenne na różnych poziomach organizacji roślin; hartowania roślin na niekorzystne warunki środowiska; poprawy tolerancji roślin na stresy. Genetyka i hodowla roślin - 30 h Procesy genetyczne zachodzące w komórce, organizmie i populacji. Zmienność genetyczna a dziedziczenie. Genetyka molekularna i inżynieria genetyczna. Cele i zasady hodowli roślin. Znajomość podstawowych programów hodowlanych. Ocena zmienności fenotypowej. Techniki stosowane w genetyce i hodowli roślin. opisu i interpretacji własności odmian i materiału siewnego; rozumienia podstawowych procesów prowadzących do powstawania zmienności genetycznej; określania roli odmian w kształtowaniu wielkości, jakości i stabilności plonów; rozumienia zależności między rodzajami odmian a możliwościami ich reprodukcji; wykorzystywania podstawowych uregulowań prawnych dotyczących własności odmian i materiału siewnego. strona 1 / 6

2 Ekologia i ochrona środowiska 30 h Podstawowe wiadomości o strukturze i funkcjach układów ekologicznych. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, wody i gleby ich wpływ na rośliny. Metody stosowane w ochronie środowiska przyrodniczego. Prawne i społeczne aspekty ochrony środowiska w Polsce. rozumienia funkcjonowania naturalnych układów ekologicznych; dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych w świecie ożywionym i nieożywionym; opisu i interpretacji zagrożeń spowodowanych działalnością człowieka (przemysłem, urbanizacją, rolnictwem); wykorzystywania wiedzy ekologicznej i sozologicznej w ocenie stanu środowiska. Gleboznawstwo 30 h Powstawanie oraz właściwości fizyczne i chemiczne minerałów. Frakcje i grupy granulometryczne gleb. Rola próchnicy glebowej. Przemiany związków mineralnych i organicznych w glebach. Rozpoznawanie i charakterystyka głównych typów gleb. Podłoża ogrodnicze. rozumienia mechanizmów powstawania gleb; określania wpływu właściwości gleb na ich żyzność; rozpoznawania podstawowych gatunków gleb; rozumienia znaczenia próchnicy i minerałów ilastych w glebach; opisu znaczenia właściwości fizycznych i chemicznych gleb. Mikrobiologia 30 h Mikrobiologia, biochemia i fizjologia drobnoustrojów. Drobnoustroje środowisk naturalnych udział w krążeniu pierwiastków w przyrodzie i przemianach materii organicznej. Mikoryza. Wykorzystanie drobnoustrojów w produkcji żywności i przetwórstwie. opisu i interpretacji zjawisk zachodzących w środowisku pod wpływem mikroorganizmów; stosowania podstawowych technik mikrobiologicznych w celu izolacji czystych kultur drobnoustrojów oraz ich identyfikacji; wykorzystywania procesów mikrobiologicznych w praktyce ogrodniczej, ochronie roślin i w doradztwie rolniczym. Biotechnologia roślin 30 h Historia biotechnologii. Metody biotechnologii stosowane w produkcji roślinnej. Hodowla komórek i tkanek roślinnych. Regeneracja roślin. Biotechnologiczne doskonalenie roślin rośliny transgeniczne. Społeczne i prawne aspekty biotechnologii roślinnej. posługiwania się technikami stosowanymi w biotechnologii inicjacja i prowadzenie kultur in vitro na pożywkach płynnych i zestalonych w skali laboratoryjnej; transgenezy roślin metodami wektorowymi i bezwektorowymi; selekcji i charakterystyki transformantów; opisu i wykorzystywania markerów molekularnych; wykorzystywania regulacji prawnych w zakresie biotechnologii w kraju i na świecie; postępowania w przypadku genetycznie modyfikowanych odmian roślin. KIERUNKOWYCH - I st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH 390 h Uprawa roli i żywienie roślin Czynniki siedliska warunkujące plonowanie roślin. Zasady uprawy roli i zmianowanie roślin. Metody walki z chwastami. Stosowanie nawozów organicznych i mineralnych w uprawie roślin ogrodniczych w polu oraz pod strona 2 / 6

3 osłonami. Wpływ nawożenia na jakość i wartość biologiczną plonów. Ekologiczne skutki stosowania nawozów. posługiwania się metodami diagnostyki zasobności gleb i podłoży ogrodniczych; posługiwania się metodami oceny stanu odżywienia roślin; stosowania zasad racjonalnego nawożenia mineralnego zgodnego z potrzebami uprawianych roślin; tworzenia środowiska sprzyjającego maksymalnemu wykorzystaniu nawożenia mineralnego. Sadownictwo Stan produkcji sadowniczej i kierunki jej rozwoju. Pochodzenie i rozmieszczenie gatunków roślin uprawnych i dziko rosnących roślin sadowniczych. Cechy biologiczne i gospodarcze roślin sadowniczych. Rola owoców w żywieniu człowieka. Wymagania glebowe i klimatyczne upraw sadowniczych. Rejonizacja upraw. Modele sadów, wielkość i kierunki intensyfikacji produkcji sadowniczej. Zakładanie sadów i plantacji jagodowych zabiegi agrotechniczne, technologie uprawy. Uszkodzenia mrozowe i zapobieganie ich skutkom. Odmianoznawstwo sadownicze. rozumienia i interpretacji procesów biologicznych roślin sadowniczych; wykorzystywania praw przyrody w technologiach produkcji owoców. Warzywnictwo i rośliny zielarskie Stan produkcji warzywnej i kierunki jej rozwoju. Biologia roślin warzywnych i zielarskich jej znaczenie w żywieniu człowieka. Wpływ czynników środowiska na wzrost, rozwój i plonowanie warzyw. Technologia polowej uprawy przygotowanie gleby, nawożenie, siew, produkcja rozsady, pielęgnowanie zbiór. Pomieszczenia do uprawy. Metody uprawy pod osłonami. Odmianoznawstwo warzyw. rozumienia znaczenia czynników wpływających na plonowanie roślin warzywnych i zielarskich w uprawie polowej i pod osłonami; rozumienia wpływu czynników zewnętrznych na produkcję nasienną; planowania i przeprowadzania zabiegów agrotechnicznych; określania wymagań jakościowych dla roślin warzywnych i leczniczych uprawianych w Polsce. Rośliny ozdobne Stan produkcji roślin ozdobnych i kierunki jej rozwoju. Znaczenie roślin ozdobnych w życiu człowieka. Roślinoznawstwo i odmianoznawstwo. Uprawa pod osłonami i w gruncie roślin jednorocznych, dwuletnich, cebulowych, bylin, doniczkowych oraz uprawianych na kwiat cięty. Sposoby rozmnażania roślin ozdobnych. Zasady nawożenia roślin ozdobnych. Sterowanie procesem kwitnienia. Zasady przygotowywania kompozycji kwiatowych. rozpoznawania oraz określania wymagań biologicznych roślin gruntowych, doniczkowych oraz uprawianych na kwiat cięty; uprawy roślin ozdobnych. Zagospodarowanie terenów zieleni Ogólna charakterystyka i podział roślin drzewiastych. Przegląd systematyczny ważniejszych gatunków i odmian drzew i krzewów ozdobnych występowanie, wymagania siedliskowe, odporność na mróz i warunki miejskie. Stosowanie drzew i krzewów ozdobnych w tworzeniu terenów zieleni. Rozmnażanie z nasion drzew i krzewów ozdobnych. Metody wegetatywne produkcji drzew i krzewów. Zakładanie i uprawa mateczników, prowadzenie szkółki. Produkcja pojemnikowa drzew i krzewów. Klasyfikacja i funkcje społeczne terenów zieleni normatywy przestrzenne i techniczne. Zasady planowania przestrzennego i projektowania terenów zieleni. Kształtowanie małej architektury ogrodowej oraz urządzanie i pielęgnacja form ogrodowych. Historia ogrodów. Konserwacja i rewaloryzacja terenów zieleni. strona 3 / 6

4 rozpoznawania drzew i krzewów; doboru roślin drzewiastych do siedliska; projektowania powierzchni potrzebnej dla siedliska drzew i krzewów; prowadzenia szkółek drzew i krzewów ozdobnych; rozmnażania materiału roślinnego; projektowania, zakładania i pielęgnowania ogrodów przydomowych. Ochrona roślin Choroby roślin. Czynniki chorobotwórcze wiroidy i wirusy, mikroorganizmy bezjądrowe i jądrowe. Epidemiologia chorób infekcyjnych. Zapobieganie chorobom i zwalczanie chorób. Szkodliwe gatunki roztoczy, owadów i nicieni. Biologia szkodników. Zasady zwalczania szkodników. Ekologia owadów. Organizmy pożyteczne możliwości ich wykorzystania. Bezpieczeństwo i higiena pracy w ochronie roślin. Metody ochrony roślin. Prognozowanie i sygnalizacja. Organizacja ochrony w uprawach polowych pod osłonami oraz w terenach zieleni. Efektywność ekonomiczna ochrony roślin. rozpoznawania chorób na podstawie objawów i oznak etiologicznych; ochrony roślin na podstawie informacji etiologicznych, epidemiologicznych i ekologicznych; diagnostyki gatunków szkodników na podstawie cech morfologicznych i powodowanych uszkodzeń; podejmowania decyzji o zwalczaniu na podstawie danych o: nasileniu szkodnika, działaniu zoocydu lub wroga naturalnego; analizy ekonomicznej (kosztów) i ekologicznej konsekwencji zabiegu; podejmowania decyzji o właściwej technice ochrony roślin z uwzględnieniem przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Ekonomika i organizacja produkcji ogrodniczej Rola ogrodnictwa w produkcji roślinnej i gospodarce narodowej zróżnicowanie przestrzenne w Polsce pod względem sektorowym, form własności i form prawno-organizacyjnych. Struktura agrarna ogrodnictwa. Zasoby czynników produkcji. Metody rachunku ekonomicznego. Ocena ekonomiczna wyników działalności gospodarczej. Finansowanie ogrodnictwa i systemy podatkowe. posługiwania się miernikami społeczno-ekonomicznymi w ocenie rozwoju rynku ogrodniczego; podejmowania decyzji w skali makro i mikro; wykorzystywania rachunku ekonomicznego w podejmowaniu krótko i długookresowych decyzji gospodarczych. Nasiennictwo i szkółkarstwo Rozmnażanie roślin. Morfologia i anatomia nasion ocena ich wartości siewnej. Podstawowe elementy produkcji nasion wybranych gatunków roślin ogrodniczych. Sposoby uszlachetniania roślin ogrodniczych. Znaczenie i specyfika szkółkarstwa. Metody rozmnażania drzew i krzewów. Podkładki wegetatywne i generatywne. Technologia uzyskiwania drzew i krzewów w szkółce. rozmnażania roślin trwałych z zachowaniem cech odmiany wegetatywnej; wyboru podkładek i posługiwania się metodami uszlachetniania roślin; kierowania zespołem produkującym materiał roślinny do nasadzeń; oceny materiału szkółkarskiego; obrotu roślinami od strony technologiczno-prawnej; rozumienia zjawisk zachodzących w nasieniu; oceny wartości siewnej nasion; produkcji materiału siewnego i szkółkarskiego. PODSTAWOWYCH - II st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH Statystyka i doświadczalnictwo 30 h Zmienne skokowe i ciągłe. Podstawowe rozkłady Bernoulliego, Poissona, normalny. Próba i jej charakterystyka. Estymacja punktowa i przedziałowa parametrów rozkładu. Testowanie hipotez o jednej i dwóch średnich. Podstawowe strona 4 / 6

5 układy eksperymentalne. Analiza wariancji, korelacji i regresji. Porównania wielokrotne. stosowania podstawowych metod statystycznych w praktyce; opisu probabilistycznego i wnioskowania statystycznego w przypadku wybranych zjawisk przyrodniczych. Biologia molekularna 30 h Procesy odpowiedzialne za utrzymanie, przekazywanie i ekspresję informacji genetycznej na poziomie molekularnym. Makrocząsteczki i ich kompleksy DNA, RNA, białka. Procesy transkrypcji, replikacji i transformacji. rozumienia genetycznych uwarunkowań cech organizmów (głównie roślin) na poziomie molekularnym; posługiwania się technikami biologii molekularnej izolacji DNA i RNA, Southern Blotting, Northern Blotting, reakcji PCR, ligacji oraz transformacji bakterii przez elektroporację; programowania termocyklera; przygotowywania reakcji PCR; elektroforezy produktów PCR. KIERUNKOWYCH - II st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH 240 h Ogrodnictwo zrównoważone Ekologiczne podstawy sadownictwa. Fizjologia roślin drzewiastych regulacje endogenne i środowiskowe wzrostu i owocowania. Sterowanie kwitnieniem, owocowaniem i dojrzewaniem. Proekologiczne metody produkcji owoców. Jakość owoców i ich przechowywanie. Wartość biologiczna, właściwości dietetyczne i lecznicze roślin warzywnych, przyprawowych i zielarskich. Uprawa zintegrowana. Proekologiczne zabiegi agrotechniczne. Sterowanie wzrostem plonowaniem roślin. Przechowywanie i obrót produktów ogrodniczych. Tereny zieleni. Rośliny towarzyszące człowiekowi wpływ na zdrowie i samopoczucie. Bukieciarstwo, kompozycje roślinne zasady dekoracji wnętrz. Dekoracje zewnętrzne. Nowości w asortymencie i uprawie roślin ozdobnych. Proekologiczne metody pielęgnacji trwałość roślin i kwiatów. rozumienia przemian fizjologicznych i biochemicznych zachodzących w roślinach sadowniczych i dojrzewających owocach; sterowania wzrostem i rozwojem roślin sadowniczych; wykorzystywania analizy instrumentalnej oraz technologii przechowalniczych w sterowaniu jakością owoców; oceny jakości produktów warzywnych i zielarskich w aspekcie ich składu chemicznego; oceny cech sensorycznych i fizycznych warzyw i produktów zielarskich; prowadzenia ekologicznej uprawy w systemie zintegrowanym; właściwego traktowania pozbiorczego i przechowywania w celu uzyskania produktu wysokiej jakości; doboru roślin do dekoracji wnętrz; doboru roślin na tereny zieleni w oparciu o ich wartości estetyczne i pro-zdrowotne; pielęgnacji roślin ogrodniczych. Kształtowanie krajobrazu i ochrony przyrody Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody w Unii Europejskiej konwencje międzynarodowe. Typy krajobrazu. Leśne fitokompleksy krajobrazowe. Krajobraz rolniczy Polski. Szlaki komunikacyjne w krajobrazie. Metody ochrony krajobrazu pielęgnowanie i rekultywacja. Historia ochrony przyrody w Polsce. Obiekty przyrody do ochrony. Czerwone księgi i czerwone listy gatunków zagrożonych. Projektowanie i zasady użytkowania obiektów przyrody chronionej ich rola edukacyjna oraz środowiskowa. rozumienia podstawowych aktów prawnych i zasad kształtowania i ochrony krajobrazu; planowania i wykorzystywania użytków ekologicznych dla wzmocnienia ekologicznej stabilności biocenoz. Współczesne trendy w ogrodnictwie strona 5 / 6

6 Znaczenie technologiczne najnowszych osiągnięć naukowych dla: ogrodnictwa, gospodarki narodowej, żywienia, gospodarki żywnościowej oraz potrzeb estetyczno-rekreacyjnych człowieka. Przepisy prawne dotyczące ochrony środowiska przyrodniczego. rozumienia i oceny możliwości praktycznego stosowania najnowszych osiągnięć nauki i techniki w ogrodnictwie; włączania nowych osiągnięć nauki do istniejących metod zintegrowanej produkcji i ochrony roślin; stosowania przepisów prawnych dotyczących ogrodnictwa. PRAKTYKI Praktyki powinny trwać nie krócej niż 8 tygodni. Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie. INNE WYMAGANIA Programy nauczania powinny: - przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego 60 h, języków obcych 120 h, technologii informacyjnej - 30 h, - zawierać treści humanistyczne lub z zakresu ekonomii w wymiarze nie mniejszym niż 60 h, - przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej oraz bezpieczeństwa pracy i ergonomii, - zawierać nie mniej niż 50% treści technicznych lub rolniczych (zgodnie z rozporządzeniem ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego w sprawie rodzajów dyplomów i tytułów zawodowych oraz wzorów dyplomów wydawanych przez uczelnie). strona 6 / 6