PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII KRYTERIA PUNKTACJI ZADAŃ

Transkrypt

1 OKRĘGOWA K O M I S J A EGZAMINACYJNA w KRAKOWIE PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII Arkusze egzaminacyjne I i II ARKUSZ I i II MARZEC 2002 GEOGRAFIA KRYTERIA PUNKTACJI ZADAŃ Zasady oceniania 1. Za rozwiązanie zadań z arkusza I można uzyskać maksymalnie 40 punktów, arkusza II 60, co stanowi odpowiednio 40% i 60% możliwych do uzyskania punktów. 2. Kryteria poprawności odpowiedzi uwzględniają jej zakres merytoryczny, a nie są ścisłym wzorcem sformułowania (należy uznać także równoważne odpowiedzi spełniające wskazane kryterium). 3. Za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty. 4. Za zadania otwarte, za które można przyznać jeden punkt, przyznaje się punkt wyłącznie za odpowiedź w pełni poprawną. 5. Za zadania otwarte, za które można przyznać więcej niż jeden punkt, przyznaje się tyle punktów, ile prawidłowych elementów odpowiedzi przedstawił zdający (zgodnie z wyszczególnieniem w kolumnie Kryteria punktacji ). 6. Jeżeli podano więcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niż wynika to z polecenia w zadaniu, a szczegółowe kryteria zaliczania nie stanowią inaczej, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest w poleceniu. 7. Jeżeli podane w odpowiedzi informacje świadczą o zupełnym braku zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczają udzielonej prawidłowej odpowiedzi, odpowiedź taką należy ocenić na zero punktów.

2 2 Próbny egzamin maturalny z geografii Nr zad. 1 Kryteria punktacji zadań w arkuszu 1 Kryteria poprawności odpowiedzi Punkty Kryteria punktacji a) stromy b) w dół c) zachód d) wchodzisz do lasu Trzy poprawne...1 p. wszystkie poprawne...2 p m 1 Poprawna odpowiedź...1p. a) Radunia 3 b) 573 m Uzupełnienia c) Słupicką /lub d)/ trzy poprawne...1 p. d) Przemiłowską /lub c)/ wszystkie poprawne...2 p. e) Wieżyca f) Stolna Np.: - samotne skałki - jaskinia - lasy - wały kultowe Trasa łatwa: szlak czarny, trudna: szlak żółty, w uzasadnieniu uwzględni różnicę wysokości jaką musi pokonać turysta np.: szlak czarny jest łatwiejszy, ponieważ biegnie wzdłuż poziomic; różnica wysokości na całej trasie nie przekracza 200 m, natomiast szlak żółty jest trudniejszy, ponieważ turysta ma do pokonania ponad 500 m różnicy wysokości a) granit b) serpentynity c) gabro lub amfibolity wskaże na obecność skał magmowych będących efektem czynników wewnętrznych (ruchy górotwórcze) uwzględni intruzje magmy wskaże na lądolód i obecność osadowych skał czwartorzędowych 0-3 Wymieni dwa obiekty...1 p. trzy obiekty w tym obowiązkowo wały kultowe...2 p. Określenie stopnia trudności szlaków...1 p. uzasadnienie...2 p. Za każdy kamieniołom po...1 p. Za każdy element odpowiedzi po...1 p Za poprawne opisanie skali pionowej...1 p. 9 Kierunki: N-S W kolejności od lewej: B A C Prawidłowo: wpisane kierunki...1 p. zaznaczone obiekty...1 p.

3 Próbny egzamin maturalny z geografii Np. Kryterium Granit Bazalt miejsce na powierzchni w głębi Ziemi powstania Ziemi typ genetyczny magmowa magmowa stopień jawnokrystaliczne skrytokrystaliczne krystalizacji barwa jasna ciemna a) waryscyjskich /hercyńskich/ b) plutonizmu c) batolit d) lakolit /lakkolit/ e) żyły /dajki/ Np. 1. oblicz odległość rzeczywistą między dwoma miejscowościami wybranymi na barwnej mapie 2. porównaj ją z odległością między tymi samymi miejscowościami na szkicu 3. ułóż proporcję i oblicz skalę mapy odległość Sulistrowice-Sobótka = 6 km na szkicu = 5 cm 5 cm 6 km 1 cm cm 1: (uznać ze względu na niedokładność pomiarów skalę 1: do 1: ) wys. n.p.m.: Winna Góra 200 m Ślęża 718 m różnica wysokości 518 m 0,6 C 100 m różnica temperatury 3,1 C 17-3,1 = 13,9 C (uwzględnić wynik 11,8 14,4 C) Np.:bariera górska powoduje wznoszenie mas powietrza, prądy wstępujące powodują ochłodzenie powietrza, kondensację pary wodnej, wzrost zachmurzenia i opady a) łańcuchówka b) owalnica c) wielodrożnica Np.: Noclegi schronisko Ślęża; wycieczka 1 trasa szlakiem żółtym do schroniska Pod Wieżycą ; zwiedzamy: wały kultowe, samotne skały, zabytkowe drzewa pod Wieżycą, amfiteatr Za każdy poprawny wiersz...po 1 p. Wypełnione: trzy luki...1 p. cztery luki...2 p. Podana skala...1 p. logiczna instrukcja p. Poprawnie odczytane wys. n.p.m....1 p. podana temperatura...1 p. W zależności od stopnia dokładności i precyzji użytych terminów p. Przyporządkowanie jednego typu...1 p. wszystkich...2 p. Baza noclegowa spełniająca warunki podane w poleceniu...1 p. za opis każdej wycieczki spełniający warunki podane w poleceniu po...2 p.

4 4 Próbny egzamin maturalny z geografii Nr zad Kryteria punktacji zadań w arkuszu 2 Kryteria poprawności odpowiedzi Punkty Kryteria punktacji Ruch obrotowy: a; d; e; f; ruch obiegowy: b; c; g; h; Uwzględnić nazwy form: ostaniec korazyjny lub grzyb skalny, ostaniec, ostaniec skalny. W wyjaśnieniu wskaże na działalność wiatru lub nazwie proces jako powód zwężenia w dolnej części poda większą ilość piasku niesionego przy powierzchni ziemi Właściwie przyporządkuje rodzaj lawy, a w wyjaśnieniu wskaże na jej lepkość (gęstość) A lawa obojętna, ponieważ jest uboga w krzemionkę, ma małą lepkość i rozlewa się szeroko; B lawa kwaśna, ponieważ zawiera dużo krzemionki i odznacza się dużą lepkością Nazwa procesu kaptaż w wyjaśnieniu wskaże na erozję wgłębną W wyjaśnieniu wykaże wpływ ciepłych prądów (np. Północnopacyficznego, Zatokowego, Alaski) na zwiększenie, a zimnego Kalifornijskiego na zmniejszenie rocznej sumy opadów. Uwzględnio wpływ przebiegu Kordylierów (płn-płd) na zatrzymywanie wilgoci napływającej znad Pacyfiku 15,1 % ; 17,4 % = X; X = (17,4 x ): 15,1; X = (uwzględnić jako prawidłowe wyniki obarczone błędem odczytania z wykresu do 0,2 %) 1 Poprawnie wypełnione: po trzy luki...1 p. wszystkie... 2 p. Nazwa formy...1 p. Wyjaśnienie p. Rodzaje lawy...1 p. wyjaśnienia...1 p. Nazwa procesu...1 p. wyjaśnienie p. W zależności od dokładności wyjaśnienia p. Wynik w dopuszczalnych granicach błędu...1 p.

5 Próbny egzamin maturalny z geografii logiczne. Np. Działania: obniżenie kosztów pracy, przedsiębiorcom nie opłaca się zatrudniać nowych osób, gdyż ich to za drogo kosztuje (składki ZUS, ubezpieczenie zdrowotne, obowiązkowe opłaty za badania lekarskie pracowników); obniżyć stawki minimalnego wynagrodzenia, gdyby minimalne wynagrodzenie było niższe, to pracodawcy byliby w stanie zatrudniać więcej osób; równoważenie finansów publicznych, zmniejszenie deficytu budżetowego; Rady: zwiększyć aktywność w poszukiwaniu pracy, podejmować nawet taką, która nie do końca odpowiada naszym kwalifikacjom, czy wymaganiom; zdobywać bardziej wszechstronne kwalifikacje, łączyć wiedzę z różnych dziedzin; być bardziej skłonnym do zmiany zawodu, czy zmiany miejsca zamieszkania Zinterpretuje właściwe wskaźniki (2, 4) np.: a) wielkość zatrudnienia w rolnictwie jest w Polsce, ponad 5-krotnie wyższa niż w UE b) praca polskiego rolnika jest ponad 3-krotnie mniej wydajna niż praca rolnika UE Zinterpretuje właściwe wskaźniki (6, 7) np. a) Polska ma korzystniejszą strukturę wieku ludności na wsi b) Polska ma rezerwy zasobów ziemi, dzięki czemu można je wykorzystywać w sposób ekstensywny, bardziej sprzyjający środowisku logiczne np.: tranzytowe położenie atrakcyjne ceny niektórych towarów i usług (głównie dla naszych sąsiadów i Skandynawów) walory i atrakcje turystyczno-uzdrowiskowe i rekreacyjne zabytki światowej klasy kultura, folklor odwiedzanie przez Polonię kraju swych przodków ciekawość ojczyzny papieża Działania i rady w zależności od stopnia trafności p. Jeden wniosek...1 p. dwa wnioski...2 p. Jeden wniosek...1 p. dwa wnioski...2 p. Cztery czynniki...1 p. więcej czynników...2 p. 27 a, c, e. 1 Trzy prawidłowo...1 p. 28 A b; B c; C d; D a; E e; Trzy przyporządkowania 1 p. więcej...2 p.

6 6 Próbny egzamin maturalny z geografii a śląskie b 103,8 c śląskie d 8,37% a b 1401,9 tys. c 3406 logiczne np.: środowiskowe np. niekorzystne warunki naturalne dla rozwoju osadnictwa i rolnictwa, transportu (słabe gleby, stosunkowo chłodny klimat, wysoki odsetek powierzchni leśnej, duża jeziorność, urozmaicona rzeźba terenu, brak surowców mineralnych); gospodarcze np. słaby rozwój przemysłu, transportu, brak dużych miast, społeczne np. wysokie bezrobocie powodujące odpływ ludności, brak perspektyw na znalezienie pracy; historyczne np. dawne ziemie odzyskane zasiedlone ludnością repatriancką, znajdowały się tu niegdyś wielkoobszarowe PGR Sektory w kolejności od góry: sektor III, sektor II, sektor I przesłanki wskazujące na różny udział poszczególnych sektorów w różnych etapach np. kraje znajdujące się w I etapie rozwoju cechuje bardzo duży udział zatrudnienia w rolnictwie, a kraje z III etapu w usługach I Etap Indie, Niger, Bangladesz II Etap Polska, Portugalia, Rumunia III Etap Australia, Kanada, Szwecja W wyjaśnieniu wskaże na możliwość zastąpienia w produkcji przemysłowej pracy człowieka nowoczesnymi liniami produkcyjnymi (automatyzacja, robotyzacja) np. w hutnictwie czy w największych firmach samochodowych i zwiększenie wielkości produkcji przy zmniejszonym zatrudnieniu; w usługach przeciwnie, najczęściej człowieka nie da się zastąpić maszyną np. w medycynie wprowadzenie nowoczesnych urządzeń nie powoduje zmniejszenia personelu medycznego, w szkolnictwie wręcz przeciwnie postęp techniczny wymusza konieczność zdobywania wyższych kwalifikacji i zwiększenie ilości zatrudnienia nauczycieli a zwłaszcza pracowników szkół wyższych 0 4 Trzy luki...1 p. cztery luki...2 p. Dwie odpowiedz...1 p. Trzy odpowiedzi...2 p. Za uwzględnienie każdej z czterech grup przyczyn...po 1 p. Przyporządkowanie...1 p. przesłanki...1 p. Poprawne przyporządkowanie 7 krajów...1 p. wszystkich krajów...2 p. Dostrzeżone tendencje zmian w sektorze III i II.1 p. wyjaśnienie p.

7 Próbny egzamin maturalny z geografii logiczne np.: dostępność komunikacyjna odpowiednio duża powierzchnia działki budowlanej możliwość budowy parkingu bliskość obszaru o dużej gęstości zaludnienia. a) upadek Kandaharu b) zdobycie fortyfikacji w Górach Białych wokół Tora Bora c) porozumienie podpisane na zamku 2 Dwa czynniki...1 p. więcej czynników...2 p. Podanie trzech wydarzeń...2 p. w Petersberg 5 grudnia 2001r. 37 Pasztuni, Tadżycy, Hazarzy, Uzbecy 2 Wymieni trzy grupy...2 p. 38 Wskaże konflikt Palestyńsko Izraelski W wyjaśnieniu podkreśli niechęć ekstremalnych organizacji świata arabskiego do Stanów Zjednoczonych uznawanych za sprzymierzeńców Izraela. W wyjaśnieniu wskaże na to, że nie ustały pierwotne przyczyny niechęci ekstremalnych organizacji arabskich, konflikt Izraelsko- Palestyński nadal pozostaje nierozwiązany, bojownicy, którzy uciekli z Afganistanu będą prawdopodobnie podejmować akty terroru. Znaczna rolę może odegrać Irak od dawna zacięty wróg Stanów Zjednoczonych. Uwzględni podane przykładowe działania i inne logiczne np. budowanie szerokiej antyterrorystycznej koalicji podjęcie działań zbrojnych w Afganistanie doprowadzenie do podpisania porozumienia w Petersbergu tworzącego nowy ład polityczny w Afganistanie zaostrzenie środków bezpieczeństwa (lotniska, imprezy skupiające dużą liczbę osób) Wskazanie konfliktu...1 p. wyjaśnienie p. Wyjaśnienie p. 41 a) B; b) B; c) P; d) P; Za każde z podanych działań...po 1 p. Dwa zdania poprawnie..1 p. cztery...2 p.

8 8 Próbny egzamin maturalny z geografii 42 logiczne np. Pozytywne strony np.: obszerniejszy rynek zbytu towarów i usług większy dostęp do kapitału szerszy dostęp do informacji i nowych technologii wzrost inwestycji zagranicznych lepsze wykorzystanie siły roboczej wzrost efektywności, wydajności wzrost eksportu wzrost konkurencyjności Negatywne strony np.: powstanie dużego rynku handlowego, wpływającego niekorzystnie na rynki lokalne niszczenie własnych wzorców kulturowych niekontrolowany napływ kapitału zwłaszcza do krajów biednych, powodujący nierzadko kryzysy finansowe pogłębianie różnic finansowych między zatrudnionymi w sektorach zależnych od korporacji ze szkodą dla pracujących w przedsiębiorstwach państwowych. Przynajmniej dwa skutki pozytywne...1 p. Przynajmniej dwa skutki negatywne...1 p.