GEOCACHING LETTERBOXING WAYPOINTGAME - NOWE POMYSŁY NA GRY TERENOWE INFORMATOR Z DRUŻYNĄ. phm. Maciej Grabowski

Transkrypt

1 GEOCACHING LETTERBOXING WAYPOINTGAME - NOWE POMYSŁY NA GRY TERENOWE Z DRUŻYNĄ INFORMATOR phm. Maciej Grabowski 1

2 JAK TO SIĘ ZACZĘŁO? Geocaching jest stosunkowo młody powstał w 3 maja 2000 r. W tym dniu w Internecie umieszczono opis pierwszej skrzynki geocache, wraz ze współrzędnymi do jej odnalezienia. Powstanie gry było możliwe dzięki decyzji Prezydenta USA o zaniechaniu zakłócania sygnału GPS dla ludności cywilnej. Dzięki temu, sygnał GPS można było wykorzystać do ustalania lokalizacji z dokładnością do kilku metrów. Możliwe stało się więc precyzyjnie lokalizowanie przedmiotów na podstawie podanej długości i szerokości geograficznej. Geocaching szybko rozprzestrzenił się po całym świecie. Dzisiaj skrzynki geocache znajdują się niemalże wszędzie. Wielu z nas, przechodzi koło nich każdego dnia, nie mając o tym pojęcia. Warto jednak zauważyć, że pomysł na szukanie ukrytych skarbów nie jest nowy. Dawid Ulman, twórca geocachingu, zmodyfikował i dostosował do możliwości XXI wieku, pomysł Jamesa Perrota z 1854 r. Idea podróżowania do umieszczonego w niedostępnym terenie skarbu, powstała po tym, jak angielski przewodnik z Dartmoor umieścił w przewodniku dla turystów informację, że na wrzosowiskach w południowo-zachodniej Anglii, w pobliżu Dartmoor, został ukryty schowek, w którym turyści mogą zostawić kartki pocztowe z miejsca swojego zamieszkania. Odwiedzający to miejsce zostawiali karty, na których często podawali swój adres kontaktowy. Stąd wzięła się nazwa zabawy - letterboxing (letter-list, box-pudełko). Zabawa rozwijała się powoli. Drugi punkt orientacyjny do gry w letterboxing powstał dopiero w 1894 r., a więc 40 lat po rozpoczęciu zabawy. Pomysł ewoluował, postanowiono, że potwierdzeniem odnalezienia punktu będzie przybicie w specjalnym zeszycie pieczątki, którą umieszczono w skrzynce. Prawdziwym przełomem w historii letterboxingu było stworzenie w 1976 r. przewodnika-mapy po istniejących 15 skrzynkach. Od tego momentu liczba skrzynek nieustannie rosła. Letterboxing stał się dostępny dla nieograniczonej liczby ludzi, którzy odtąd mogli szukać istniejących skrzynek i zakładać nowe. Letterboxing wyrósł na specyficzne hobby mieszkańców południowo-zachodniej Anglii. W 1998 r., mała notatka prasowa o tym dziwnym brytyjskim hobby znalazła się w amerykańskim magazynie Smithsonian. Pomysł szybko się przyjął. W 2001 r., we wszystkich stanach USA było już ponad skrzynek. Dzisiaj są ich już setki tysięcy. Pierwsza skrzynka geocache w Polsce została założona 5 stycznia 2002 r. 2

3 I. GEOCACHING Geocaching (geo ziemia, cache chować) to ogólnoświatowa zabawa w poszukiwanie skarbów. Dosłownie i w przenośni. Gra, do której nie trzeba się specjalnie przygotowywać, i którą z powodzeniem można wykorzystywać w pracy drużyn harcerskich, a nawet gromad zuchowych. Gra polega na odnalezieniu ukrytego przez innego uczestnika gry skarbu (potocznie nazywanego skrzynką ). Skrzynka (np. hermetyczny pojemnik na żywność) ukrywana jest w tajnym miejscu, a następnie sposób dotarcia do niej opis słowny, zdjęcia oraz co najważniejsze: współrzędne GPS jest podawany na oficjalnej stronie gry. Do ciebie należy wybór skrzynki której będziesz szukał. Po jej odnalezieniu (najczęściej trzeba ją wykopać), w skrzynce czeka na ciebie upominek. Możesz zabrać ze skrzynki jeden przedmiot, i zostawić w zamian inny, o podobnej wartości. Dzięki temu w skrzynce cały czas będą skarby, a zabawa będzie się toczyła dalej. W skrzynce znajdziesz też tzw. logbook, w którym wpiszesz datę wizyty, swój Nick oraz szczegóły dotyczące wymiany skarbu (co włożyłeś, a co zabrałeś). Po tym wszystkim, musisz umieścić skrzynkę tam gdzie ją znalazłeś, a po powrocie do domu, odznaczyć na swoim koncie internetowym, że skrzynkę odnalazłeś (lub też nie). Pamiętaj, że w grze nie chodzi o zdobycie skarbu, który jest wewnątrz skrzynki. Przedmioty, które się w niej znajdują, są zazwyczaj małej wartości (plakietki, przypinki, smycze, małe maskotki itp.). O wiele istotniejszym aspektem gry jest wspólne planowanie wędrówki, orienteering, zespołowe poszukiwanie skrzynki. Warto wspomnieć, że zasadą jest, iż skrzynki umieszcza się w atrakcyjnych turystycznie, historycznie lub przyrodniczo miejscach. Dzięki tej zabawie, będziesz mógł je poznać. Opisy miejsc, historie z nimi związane i miejsca godne uwagi w pobliżu, zazwyczaj znajdziecie w internetowym dzienniku skrzynki. 3

4 Skrzynki geocache dostępne są w całej Polsce GRA W SKRÓCIE CO ZROBIĆ ABY GRAĆ? 1. Musisz założyć konto na stronie Tutaj, na specjalnej mapie, będziesz mógł odnaleźć skrzynki, do których będziesz chciał dotrzeć, uzyskasz także szczegółowe informacje na temat samej skrzynki. 2. Zaopatrz się w odbiornik GPS, skorzystaj z odbiornika w telefonie komórkowym lub zabierz mapę. Zasadą jest, iż miejsce ukrycia skrzynki oznacza się za pomocą współrzędnych GPS. Dzięki odbiornikowi dotrzesz na miejsce ukrycia, jednak pamiętaj, że odbiornik nie wskaże wam dokładnej lokalizacji skrzynki. Z odbiornikiem czy bez, i tak trzeba będzie szukać. W opisie skrzynki, często dodawane są informacje o tym jak dotrzeć do niej bez odbiornika GPS, zamieszczane są także zdjęcia. Niektórzy uczestnicy gry specjalnie nie używają odbiorników GPS twierdząc, że gra wtedy jest bardziej emocjonująca. To w jaki sposób będziecie docierali do skrzynek, zależy zatem tylko od was. Do gry wystarczy zwykły, podstawowy, odbiornik GPS, nie musi być wyspecjalizowany - w Polsce w jednym momencie widoczny jest sygnał z ok satelitów. 3. Wybierz skrzynkę i przygotuj się do wyprawy. Na stronie internetowej znajduje się mapa skrzynek. Są tam umieszczone wszystkie skrzynki, które obecnie znajdują się na terenie Polski. Gdy już wybierzesz miejsce, do którego chcesz dotrzeć, przeczytaj uważnie informacje na temat skrzynki. Zwróć uwagę na jej rodzaj, wielkość i inne informacje dotyczące jej lokalizacji. Omówienie ww. kategorii znajdziesz poniżej. Pamiętaj, że wiele skrzynek jest zakopanych, musisz zatem zabrać ze sobą np. saperkę. Nie zapomnij także zabrać skarbu na wymianę. 4

5 Zwróć uwagę także na ostatni wpis w logu skrzynki. Jeżeli od dawna nikt nie potwierdził znalezienia skrzynki, lub wiele osób potwierdza, że jej nie znalazło, skrzynka może być już nieaktywna (np. zniszczona). 4. Wybierz się na wyprawę. Zwróć uwagę, aby w momencie lokalizowania skrzynki, być jak najbardziej niezauważonym. To gwarantuje, że skrzynkę odnajdą tylko osoby, które są uczestnikami gry, a nie osoby postronne, które mogłyby ją zniszczyć. Po odnalezieniu skrzynki, zróbcie wymianę skarbu tzw. trade. W skrzynce wpisz się do dziennika skrzynki tzw. logbooka. Następnie zabezpiecz skrzynkę i pozostawcie ją tam gdzie znalazłeś; zamaskuj miejsce zakopania tak aby nikt go nie zauważył. Jeżeli w atrybucie skrzynki było wpisane HASŁO, spiszcie je ze skrzynki. Będzie potrzebne aby dokonać wpisu do dziennika internetowego. 5. Po powrocie z wyprawy, zaznacz na swoim koncie odnalezienie skrzynki, opisz trade, ew. zamieść inne uwagi na temat skrzynki (niewłaściwe miejsce schowania, uszkodzenia itd.). Na wyprawy warto ze sobą zabrać tzw. zestaw naprawczy: pojemnik, worek na śmieci, ołówek, czysty logbook, worki strunowe na wypadek, gdyby skrzynka była uszkodzona lub niekompletna). SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE NA TEMAT GRY 1. SKRZYNKA Skrzynki ukryte są w taki sposób, aby uniemożliwić znalezienie ich przez przypadkowe osoby. Zazwyczaj lokalizuje się je w pobliżu miejsc atrakcyjnych ze względów przyrodniczych, historycznych czy turystycznych. Lokalizację skrzynki oznacza się za pomocą współrzędnych GPS. Przykładowa strona skrzynki (dziennik internetowy): 5

6 Jest kilka rodzajów skrzynek: Skrzynka tradycyjna - skrzynka, której miejsce ukrycia wskazane jest przez współrzędne GPS. Skrzynka zawiera logbook i ołówek. Skrzynki tradycyjne mają różne wielkości: Mikro - poniżej 0.1 litra - np. pojemnik po filmie 35 mm lub mniejszy, typowo zawiera tylko logbook zwinięty w rulon i ołówek. Mała ok. 1 litr - np. pojemnik plastikowy na kanapkę itp., zazwyczaj zawiera dziennik, ołówek i drobne skarby Normalna ok. 1-3 litrów Duża - orientacyjnie 3-10 litrów, np. wiaderko po farbach Bardzo duża - ponad 10 litrów Skrzynka wirtualna skrzynka fizycznie nie istnieje. Celem jest dotarcie na wskazane miejsce i zapamiętanie istotnych szczegółów, zrobienie zdjęcia, odnalezienie napisu itp. O te szczegóły możesz być zapytany przy zaliczaniu skrzynki w serwisie internetowym. Obecnie zakładanie nowych skrzynek wirtualnych jest zablokowane; można wciąż poszukiwać dotychczasowych skrzynek wirtualnych. Skrzynki wirtualne często mają skłonić do starannego poznania okolicy jej umieszczenia, stąd lokalizowane są w pobliżu zabytków i innych podobnych obiektów. Skrzynka typu Quiz aby zdobyć współrzędne GPS skrzynki należy rozwiązać zagadkę, zadanie matematyczne itp. Poza tym, skrzynka nie różni się do skrzynki tradycyjnej. Skrzynka mobilna każda osoba, która odnajdzie skrzynkę, przenosi ją w inne miejsce i podaje nowe współrzędne w serwisie internetowym. Skrzynka typu Multi-cache skrzynka wielozadaniowa aby odnaleźć skrzynkę z logbookiem, należy najpierw odnaleźć inne skrzynki, w których umieszcza się część współrzędnych. Tylko dzięki odnalezieniu wszystkich pojedynczych skrzynek, można skompletować współrzędne skrzynki z logbookiem. Inne, które nie pasują do żadnych z wyżej wymienionych, np. skrzynki letterboxing. 6

7 2. ATRYBUTY SKRZYNKI W internetowym dzienniku skrzynki, oprócz wielkości skrzynki, można odnaleźć inne jej atrybuty, pomocne przy planowaniu wyprawy, czy odnajdywaniu skarbu. Na początku należy zwrócić uwagę na ikony wskazujące na trudność zadań, które trzeba wykonać oraz ikonę wskazującą trudność terenu, jaki trzeba pokonać, aby dostać się do skrzynki. W tym miejscu można także zapoznać się ze szczegółowymi statystykami skrzynki prezentującymi m.in. tendencje odnalezień. Trudność terenu oznacza się w pięciostopniowej skali: 1. Dostępny dla niepełnosprawnych. Teren wybetonowany, utwardzony i stosunkowo płaski. Wymagana wycieczka - mniej niż 0.5 km. 2. Dostępny dla małych dzieci. Teren wzdłuż oznakowanych szlaków. Nie ma stromych zmian ukształtowania terenu. Wymagana wędrówka - mniej niż 3 km. 3. Niedostępne dla małych dzieci. Przeciętny dorosły lub starsze dziecko - w zależności od kondycji. Możliwe jest, że teren leży poza szlakami, drogami, mogą być strome zmiany ukształtowania terenu. Długość wędrówki - więcej niż 3 km. 4. Tylko dla zaawansowanych entuzjastów wycieczek. Teren prawdopodobnie leży poza szlakami i drogami. Będzie posiadał jedną lub obydwie z następujących cech: bardzo nachylone ukształtowanie terenu (wymagające użycia rąk) i więcej niż 16 km wymaganej wędrówki. 5. Wymaga wyspecjalizowanego sprzętu i wiedzy lub doświadczenia (łódki, samochodu 4x4, wspinaczki na skałach, nurkowania itp.) lub w inny sposób jest ekstremalnie ciężki. Trudność zadań, również w pięciostopniowej skali, oznacza się następująco: 1. Łatwy - Skrzynka łatwo widoczna i może być znaleziona w przeciągu paru minut poszukiwań. 2. Średni - Przeciętny poszukiwacz skrzynek znajdzie ją w czasie mniejszym niż 30 min poszukiwań. 3. Wyzwanie - Doświadczonemu poszukiwaczowi skrzynek odszukanie jej może zająć dużą część popołudnia. 4. Trudny - Prawdziwe wyzwanie dla doświadczonego poszukiwacza skrzynek. Może wymagać specjalnych umiejętności lub wiedzy, bądź też gruntownego przygotowania do poszukiwań. Odnalezienie może wymagać wielu dni/wycieczek. 5. Ekstremalny - Poważne psychiczne lub fizyczne wyzwanie, wymagające wyspecjalizowanej wiedzy i umiejętności lub sprzętu. 7

8 3. DODATKOWE OZNACZENIA SKRZYNKI W internetowym dzienniku skrzynki można także odnaleźć inne istotne informacje na temat skrzynki - np. dotyczące dodatkowego ekwipunku, który należy ze sobą zabrać. Przykładowe, najważniejsze oznaczenia skrzynki Można zabrać dzieci Dostępna dla niepełnosprawnych Potrzebny kompas Weź coś do pisania Skrzynka magnetyczna Natura Miejsce historyczne Jej poszukiwanie jest przyjemne, bezpieczne i można bez obaw wybrać się z dziećmi poniżej 6 roku życia. Skrzynka ukryta w sposób umożliwiający jej znalezienie osobom poruszającym się na wózku inwalidzkim. Dotyczy to zarówno lokalizacji (np. dojazd alejką pod samą skrzynkę), jak i sposobu ukrycia. Kompas może okazać się niezbędny aby dotrzeć do wskazanego miejsca skrzynki. Skrzynka nie zawiera ołówka, weź ze sobą coś do pisania. Skrzynka zawiera magnes i przymocowana jest za jego pomocą. Umiejscowiona na łonie natury, z dala od cywilizacji - las, dzika łąka, mokradła. W sąsiedztwie miejsca historycznego - zamku, pałacu, pola bitwy, cmentarza ale także fortów czy bunkrów. Zakopana Potrzebna latarka Wymagany dodatkowy sprzęt Skrzynka niebezpieczna Skrzynka jest zakopana w ziemi. Przy poszukiwaniach tej skrzynki niezbędna jest latarka. Niezbędny jest dodatkowy, niestandardowy sprzęt - może to być np. kajak, sprzęt wspinaczkowy, ale również kalkulator, kalosze itp. Ogólnie przedmioty, które nie należą do standardowego wyposażenia poszukiwacza. Jej poszukiwania mogą narazić na niebezpieczeństwo wypadku lub urazu. 4. ODNALEZIENIE SKRZYNKI Odnalezienie skrzynki, mimo posiadanego odbiornika GPS może okazać się trudne. Dzieje się tak szczególnie wtedy, gdy skrzynka jest zakopana (czyli w większości wypadków). Pamiętaj aby nie przekopywać bezmyślnie runa leśnego. Takie zachowanie na pewno nie przysłuży się środowisku naturalnemu. Aby zlokalizować skrzynkę warto skorzystać z tzw. kujki (długi patyk, śrubokręt, pręt), którą można nakłuwać teren, i w ten sposób poszukiwać skrzynki. Należy przy tym uważać, aby nie uszkodzić samej skrzynki. Po ponownym ukryciu skrzynki, dobrze zamaskuj miejsce jej ukrycia. 8

9 5. FIRST TO FIND Skrzynki geocache zakładane po raz pierwszy, często zawierają specjalny certyfikat dla osoby, która odnajdzie ją jako pierwsza. 6. LOGBOOK Przykładowy logbook. Wpis w logbooku powinien zawierać: datę i godzinę odnalezienia nazwę użytkownika serwisu (nick) szczegóły dot. wymiany (IN, OUT, no trade) dane dot. stanu skrzynki (zniszczona, źle schowana itd.) Powyższe dane trzeba także wpisać w internetowym dzienniku skrzynki, jako potwierdzenie jej odnalezienia. Co do zasady, skrzynka oprócz logbooka zawiera także mały ołówek, jednak warto zabrać go ze sobą, na wypadek gdyby brakowało go w skrzynce. 7. SKARB Po odnalezieniu skrzynki, czeka nas nagroda w postaci upominku pozostawionego przez jej założyciela i osoby, które ją odnalazły wcześniej niż my. Zazwyczaj w skrzynce znajduje się co najmniej kilka przedmiotów. Ich ilość i wielkość zależy przede wszystkim od wielkości skrzynki. Obowiązuje następująca zasada: - możesz zabrać upominek i w zamian zostawić inny o podobnej wartości lub większej, - możesz pozostawić upominek nie zabierając w zamian żadnego, - możesz nie dokonywać wymiany (no trade). Nie można natomiast zabrać upominku nie pozostawiając swojego. Takie zachowanie nie jest mile widziane w środowisku geocacherów. 9

10 Przy pozostawianiu upominków obowiązują następujące zasady: - nie pozostawia się rzeczy zniszczonych i śmieci (kapsle, papierki itp.), - do skrzynek nie wkłada się żywności i rzeczy, które mogłyby się zepsuć podczas długiego leżenia w skrzynce (mydło, baterie), - nie wolno umieszczać w skrzynkach rzeczy niebezpiecznych, mogących wywołać pożar czy stwarzających inne zagrożenie (np. amunicja). Obowiązuje jedna podstawowa zasada: do skrzynki wkładaj tylko to, co sam chciałbyś znaleźć. 7. GEOKRET Niejako przy okazji zabawy w geocaching, równolegle, toczy się inna zabawa. W skrzynkach, oprócz zwykłych skarbów, są także skarby specjalne, do których przypięta jest specjalna plakietka. Plakietka informuje nas, że ten przedmiot jest tzw. GeoKretem. GeoKret jest przedmiotem, którego przemieszczanie się jest śledzone na specjalnej stronie internetowej. Jeżeli odnajdziesz GeoKreta, przenieś go do innej skrzynki (nie możesz go zatrzymać) i zaznacz to w serwisie geokrety.org. POLSKA STRONA PROJEKTU: STRONA OGÓLNOŚCIWATOWA:

11 II. LETTERBOXING Letterboxing jest starszą wersją geocachingu, w której zamiast GPSu wykorzystuje się kompas. Gra powstała pod koniec XIX wieku i podobna jest do znanych nam harcerskich gier terenowych. Założenie gry jest identyczne: trzeba odnaleźć ukrytą skrzynkę. Inny jest natomiast sposób poszukiwania i dokumentowania jej odnalezienia. Założyciel skrzynki, podaje uczestnikom gry sposób dotarcia do niej krok po kroku, ze wszystkimi potrzebnymi danymi (ilością kroków, azymutami itd.). W opisie dotarcia do skrzynki, w odróżnieniu od geocachingu, nie wolno umieszczać zdjęć (możliwe jest tylko umieszczenie zdjęcia miejsca startowego). Co istotne, skrzynki letterbox nie zawierają skarbów. Zamiast nich, w skrzynce znajduje się pieczątka, którą wbijamy do specjalnie prowadzonego zeszytu. Pieczątka potwierdza odnalezienie skrzynki. Każdy uczestnik tej gry musi posiadać także własną pieczątkę, którą wbija w dzienniku skrzynki, jako potwierdzenie jej odnalezienia. W Polsce skrzynki letterbox rejestrowane są w serwisie opencaching.pl jako inna skrzynka. POLSKA STRONA PROJEKTU: STRONA OGÓLNOŚCIWATOWA: III. WAYPOINTGAME Jest to polska odmiana geocachingu, która w swoich podstawowych założeniach nie różni się od niego. Zadaniem uczestników gry jest odnalezienie punktu orientacyjnego na podstawie podanych współrzędnych GPS. W przeciwieństwie do geocachingu, nie szukamy skrzynek, ale nalepek (tzw. wlepek), na których podany jest kod. Od opublikowania informacji na temat punktu orientacyjnego, biegnie czas na jego odnalezienie. Pierwsza osoba, która odnajdzie punkt i potwierdzi to na stronie 11

12 internetowej wpisując podany na wlepce kod, otrzymuje 10 punktów, druga 9 itd. Gra podzielona jest na serie trwające 1 miesiąc. Dodatkowo punkty zdobywa się za tworzenie punktów orientacyjnych dla innych uczestników gry. Podobnie jak punkty geocache, waypointy lokowane są w miejscach atrakcyjnych ze względów historycznych czy przyrodniczych. Ten pomysł na grę może być z powodzeniem wykorzystany podczas harcerskich zbiórek i rajdów. Udział w grze, korzystanie z przygotowanego w interencie oprogramowania, w tym szablonów do wlepek, jest oczywiście bezpłatny. STRONA PROJEKTU: Źródła: Obrazy: