Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie szansą na rozwój edukacji i promocji w zakresie zrównoważonego rozwoju

Transkrypt

1 Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie szansą na rozwój edukacji i promocji w zakresie zrównoważonego rozwoju Gdańsk, 21 kwietnia 2016 r. Projekt: Las-drewno-człowiek kompleksowy program podniesienia świadomości społecznej nt. różnorodności biologicznej na terenie RDLP w Gdańsku

2 SŁOWEM WSTĘPU Rezerwaty biosfery to tereny ekosystemów morskich lub lądowych, bądź kombinacji obu ich typów, które są postrzegane na płaszczyźnie międzynarodowej jako element programu UNESCO Człowiek i Biosfera (MAB). Celem tego programu jest promowanie i pokazywanie zrównoważonego związku człowieka i biosfery. Rezerwaty biosfery to obszary chronione, zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Mają na celu ochronę różnorodności biologicznej oraz umożliwienie lepszej obserwacji zmian ekologicznych w skali całej planety.

3 SŁOWEM WSTĘPU Rezerwaty biosfery są wyznaczane przez Międzynarodową Radę Koordynacyjną Programu Człowiek i Biosfera (ICCMAB) na prośbę zainteresowanego Państwa. Rezerwaty biosfery nie są formą ochrony przyrody. Mają znaczenie promocyjne, nobilitujące dany obszar.

4 REZERWAT BIOSFERY BORY TUCHOLSKIE powołany 2. czerwca 2010 roku owoc prawie 20 letniej współpracy środowisk naukowych, władz samorządowych i organizacji pozarządowych w celu ochrony tego cennego pod względem przyrodniczym i kulturowym obszaru najmłodszy i największy rezerwat biosfery w Polsce

5 REZERWAT BIOSFERY BORY TUCHOLSKIE Obejmuje swoim zasięgiem obszar o powierzchni ha. Ponad 60 % powierzchni rezerwatu zajmują lasy. Na tym obszarze zlokalizowanych jest 13 nadleśnictw z 3 RDLP (Toruń, Gdańsk, Szczecinek). Administracyjnie Rezerwat położony jest w województwie pomorskim i kujawsko-pomorskim, na terenie 22 gmin (13 z kujawsko-pomorskiego i 9 z pomorskiego).

6

7 Powierzchnia całkowita: ha Powierzchnia strefy rdzennej: ,72 ha buforowej: ha tranzytowej: ha

8 STREFOWOŚĆ REZERWATU Strefa rdzenna (lasy 86%, wody 9%, inne 5%) Bory Tucholskie i 25 rezerwatów przyrody obejmuje Park Narodowy

9 STREFOWOŚĆ REZERWATU Strefę buforową (lasy 73%, wody 7%, zabudowa 2%, inne 18%) tworzą 4 parki krajobrazowe: Tucholski, Wdecki, Wdzydzki, Zaborski.

10 STREFOWOŚĆ REZERWATU Strefę tranzytową (lasy 50%, zabudowa 4%, wody 3%, inne 43%) tworzą tereny 22 gmin (13 z województwa kujawsko-pomorskiego i 9 z pomorskiego)

11 GŁÓWNE FUNKCJE REZERWATU BIOSFERY 1. Funkcja OCHRONNA 2. Funkcja ROZWOJOWA 3. Funkcja WSPARCIA LOGISTYCZNEGO

12 OCHRONA Wkład w ochronę krajobrazu, ekosystemów, zmienności gatunkowej i genetycznej

13 ROZWÓJ inspirowanie ekonomicznego, jak i społecznego rozwoju, który jest socjokulturowo i ekologicznie zrównoważony

14 WSPARCIE LOGISTYCZNE Wspomaganie dla projektów promujących region, edukacji ekologicznej, badań i monitoringu związanych z lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i globalnymi aspektami ochrony przyrody oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju.

15 WYPEŁNIANIE FUNKCJI Wszystkie 3 funkcje są traktowane równorzędnie Ochrona przyrody Rozwój Wsparcie logistyczne (nauka, monitoring) Istnienie licznych form ochrony przyrody zapewnia trwałą i efektywną realizację ochrony przyrody Sprzyjanie formom rozwoju gospodarczego i ludzkiego Rozbudowana infrastruktura turystyczna, rekreacyjna, istnienie wielu lokalnych stowarzyszeń, przedsiębiorczość i inicjatywa społeczności lokalnej Wspomaganie dla projektów związanych z ochroną przyrody i zrównoważonym rozwojem (edukacja ekologiczna, badania, monitoring, promowanie regionu)

16 Edukacja i promocja w zakresie zrównoważonego rozwoju - wypełnienie funkcji logistycznej Rezerwaty Biosfery jako obszary promowania zrównoważonego rozwoju

17 Zrównoważony rozwój

18 Zrównoważony rozwój Głównym przesłaniem idei zrównoważonego rozwoju jest zależność i wzajemne uwarunkowania ochrony środowiska, wzrostu ekonomicznego i rozwoju człowieka, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym. Podkreśla nierozłączność procesów rozwojowych i ochrony środowiska.

19 Zrównoważony rozwój Zrównoważony rozwój stanowi ważny element systemu prawa międzynarodowego. Agenda 21 - wytyczne wszelkich działań na rzecz zrównoważonego rozwoju i wdrażania programów inicjatywy ONZ w 1992 roku na Konferencji w Rio de Janerio.

20 Zrównoważony rozwój W Polsce zasada zrównoważonego rozwoju zyskała rangę konstytucyjną została zapisana w art. 5 Konstytucji. Definicja zrównoważonego rozwoju znalazła się w ustawie Prawo ochrony środowiska.

21 Zrównoważony rozwój Konstytucja RP - Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Prawo ochrony środowiska - Zrównoważony rozwój rozumie się przez to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń.

22 Rezerwaty biosfery a zrównoważony rozwój Program "Człowiek i biosfera" Man and the Biosphere MAB skupia się na badaniu relacji pomiędzy człowiekiem a przyrodą i jest odpowiedzią UNESCO oraz ONZ na problemy poruszane w trakcie światowych dialogów poświęconych ochronie środowiska, takich jak Konferencja Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju (Szczyt Ziemi 1992), a w szczególności jest realizacją celów nakreślonych w Konwencji o różnorodności biologicznej.

23 Rezerwaty biosfery a zrównoważony rozwój Rezerwaty biosfery nowe spojrzenie - rozwój zrównoważony, ochrona różnorodności biologicznej. Statut ramowy i Strategia Sewilska - wskazują na nową rolę Rezerwatów Biosfery. Są odpowiedzią na zapisy Agendy 21. Madrycki Plan Działania (2008) - wskazuje rolę RB w nowej osłonie wykorzystującej udoskonalone mechanizmy zrównoważonego rozwoju dla zapewnienia dobrych warunków bytowania człowieka i wysokiej jakości środowiska.

24 Rezerwaty biosfery dzisiaj Najważniejsza, zdecydowanie dominująca część programu MAB Istotny element działalności UNESCO, powiązany z innymi światowymi programami i instytucjami Sieć 669 obiektów w 120 krajach Marka rozpoznawalna na całym świecie, o wysokiej wartości marketingowej szczególnie w sektorach turystyki i wypoczynku, produkcji żywności i tradycyjnej wytwórczości. Learning places sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałania zmianom klimatu i adaptacji do nich.

25 Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie możliwość realizowania zrównoważonego rozwoju ekonomicznego i społecznego

26 Formularz nominacyjny - Kryteria do desygnowania terenu jako Rezerwatu Biosfery Stwarzanie możliwości do badania i prezentowania koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju na skalę lokalną

27 Wśród mieszkańców regionu istnieje głęboka świadomość, że od stanu przyrody zależy jakość ich życia

28 PRZYRODA ROZWÓJ CZŁOWIEK

29

30 Rezerwat biosfery - Strefa przejściowa miejsce normalnego życia i funkcjonowania ludzi

31 Wszystko zaczyna się od edukacji

32 Edukacja w zakresie Rezerwatu Biosfery Edukacja w zakresie zrównoważonego rozwoju =

33 Edukacja prowadzona jest, m.in. przez: Park Narodowy Bory Tucholskie Parki krajobrazowe: Zaborski, Wdzydzki, Wdecki, Tucholski (sale edukacyjne, Zielone Szkoły (Schodno, Woziwoda) Nadleśnictwa (sale edukacyjne, Zielone Klasy, parki i ogrody dendrologiczne (Nadl. Tuchola, Nadl. Dąbrowa), muzea przyrodnicze (Nadl. Woziwoda), ścieżki przyrodniczo-edukacyjne) Harcerskie Centrum Edukacji Ekologicznej w Funce Muzea (np. Muzeum - Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich)

34 Tematyka Rezerwatu Biosfery wprowadzona jest do programów edukacyjnych jednostek prowadzących edukację. Realizowana jest przez: Zajęcia edukacyjne Warsztaty Wykłady Rajdy edukacyjne Dni Ziemi..

35

36 Promocja Rezerwatu Biosfery = Promowanie zasad zrównoważonego rozwoju

37 Działania podejmowane na rzecz promocji Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie przykłady działań Działania wpisujące się w zakres działalności instytucji i organizacji

38 Wydanie formularza nominacyjnego (LGD Sandry Brdy)

39 Wydawnictwa opatrzone logiem RBBT

40 Dzień Ziemi (Tucholski PK)

41 Konferencja Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie w Fojutowie (Tucholski PK, przy współorganizacji PNBT i Starostwa Powiatowego w Tucholi)

42 Konferencja z okazji 5-lecia RBBT (PNBT, LGD Sandry Brdy)

43 Strona internetowa RBBT (LGD Sandry Brdy)

44 Geocaching przedmiot podróżny Travel Bug formą graficzną nawiązuje do RBBT szeroki zasięg promocji z uwagi na rosnącą popularność zabawy (LGD Bory Tucholskie) Wzór nadruku na Travel Bug

45 Album fotograficzny Plakat promujący wystawę w Toruniu Tucholski PK

46 Publikacja dot. RBBT (Zaborski PK)

47 Wystawa fotograficzna na 5-lecie RBBT (LGD Sandry Brdy)

48 Tablice na punkcie postojowym Materiały promocyjne Starostwo Powiatowe w Tucholi

49 Open Days Bruksela (Starostwo Powiatowe w Tucholi)

50 Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie w świetle Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego Obszar funkcjonalny

51 Zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

52 RADA KOORDYNACYJNA Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie Droga do realizacji celów wyznaczonych przez UNESCO dla rezerwatów biosfery

53 SŁOWEM PODSUMOWANIA 1. Nadanie marki RBBT przyczynia się do promocji regionu. 2. Uwrażliwienie mieszkańców na proekologiczne sposoby użytkowania ekosystemów. 3. Dążenie do wypracowania strategii korzystania z zasobów RBBT w warunkach partnerskich i w poszanowaniu walorów przyrodniczych. 4. Rezerwat Biosfery - najbardziej odpowiednie miejsce do edukacji i promocji zasad zrównoważonego rozwoju

54 Dziękuję za uwagę