Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc"

Transkrypt

1 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 2/57 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2013/2014 Wykład nr 5 ( ) Budowa komputera: interfejsy zewnętrzne (RS-232, PS/2, USB, esata, FireWire, Ethernet, Fax/Modem, Thunderbolt, DisplayPort, DVI, Centronics, PCMCIA) Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor rozkazy, przerwania struktura połączeń, magistrala, DMA pamięć komputerowa, hierarchia pamięci pamięć podręczna Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 3/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 4/57 Interfejsy sprzętowe komputera RS-232 Interfejsy zewnętrzne szeregowe równoległe analogowe bezprzewodowe RS-232 PS/2 USB esata FireWire Ethernet Centronics PCMCIA Fax/Modem ExpressCard Thunderbolt Jack D-Sub S-Video DisplayPort DVI Bluetooth IrDA Wi-Fi Wi-MAX RS-232 (Recommended Standard 232) 1962 rok magistrala przeznaczona do szeregowej transmisji danych najbardziej popularna wersja standardu: RS-232C przepustowość: do 115,2 kbit/s długość magistrali: do ok. 15 m w architekturze PC przewidziano obecność do 4 portów COM (COM1-COM4) zastosowania: mysz komputerowa, modemy, telefony komórkowe, łączenie dwóch komputerów kablem, starsze drukarki, tunery satelitarne, programowanie układów logicznych obecnie zastąpiona przez USB

2 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 5/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 6/57 RS-232 PS/2 złącze używane do podłączenia klawiatury i myszy komputerowej IBM, 1987 rok zastąpiło złącze szeregowe myszy DE-9 i złącze klawiatury DIN przepustowość: 40 kb/s DE-9 (gniazdo męskie) DB-25 (gniazdo żeńskie) długość: 1,8 m zastąpione przez USB, ale jeszcze występujące (czasem tylko jedno) klawiatura - kolor fioletowy mysz - kolor zielony DE-9 (wtyk żeński) DB-25 (wtyk męski) 6-pin Mini-DIN connector Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 7/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 8/57 USB USB USB (Universal Serial Bus) port komunikacyjny zastępujący stare porty szeregowe i równoległe zastosowanie: kamery i aparaty cyfrowe, telefony komórkowy, dyski, modemy, skanery, myszki, klawiatury, pen-drive y, długość przewodu: 3 lub 5 m Type A Type B w systemie Windows obsługa USB od Windows 95 OSR2 USB 1.1 Wersja Przepustowość 1,5 Mbit/s (Low Speed) 12 Mbit/s (Full Speed) Rok Zasilanie V, 500 ma USB 2.0 (Hi-Speed) 480 Mbit/s V, 500 ma USB 3.0 (SuperSpeed) 4,8 Gbit/s V, 900 ma USB 3.1 (SuperSpeed+) ok.10 Gbit/s V, 2 A Typy wtyczek USB Mini-A Mini-B Micro-A Micro-B

3 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 9/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 10/57 esata FireWire esata (external SATA) rok zewnętrzny port SATA 3 Gbit/s przeznaczony do podłączania pamięci masowych zewnętrznych maksymalne przepustowości: 150 MB/s, 300 MB/s maksymalna długość kabla: 2 m esata nie musi zapewniać zasilania podłączanych urządzeń standard złącza szeregowego umożliwiający szybką komunikację i synchroniczne usługi w czasie rzeczywistym 1995 rok, dokument IEEE 1394 przepustowość: 400/800/1600/3200 Mbit/s długość kabla: do 4,5 m złącze: IEEE-1394 (4, 6 lub 9 pinów) zastosowania: kamery i aparaty cyfrowe, skanery, drukarki 9-pin, 6-pin connectors 6-pin IEEE-1394 ports 4-pin connectors Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 11/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 12/57 Ethernet Ethernet BNC (Bayonet Neill-Concelman) - złącze stosowane do łączenia sieci komputerowych zbudowanych z kabli koncentrycznych 8P8C (8 Position 8 Contact) - ośmiostykowe złącze wykorzystywane w sprzęcie komputerowym i telekomunikacyjnym występuje w wersji 50 i 75-omowej błędnie nazywane RJ-45 (typ złącza stosowanego w sieci telefonicznej do podłączania modemów) Złącze BNC Trójnik Terminator Karta sieciowa ze złączem BNC Złącze 8P8C na płycie głównej Karta sieciowa ze złączem 8P8C

4 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 13/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 14/57 Fax/Modem (RJ-11) Thunderbolt RJ-11 (Registered Jack - Type 11) - złącze stosowane do podłączania sprzętu telekomunikacyjnego (linii telefonicznej) 6P2C (6 Position 2 Contact) - sześciokrotny wtyk telefoniczny z dwoma stykami stosowany do zakończenia przewodów łączących sprzęt telekomunikacyjny interfejs do podłączania urządzeń zewnętrznych w założeniu ma zastąpić USB, FireWire, HDMI opracowanie rok, pierwsze urządzenia rok Intel, Apple Inc. przepustowość: 10 Gbit/s (miedź), 100 Gbit/s (światłowód, jeszcze nie dostępny) Wtyk RJ-11 Gniazdo RJ-11 RJ-45 RJ-11 Złącze Thunderbolt w laptopie Wtyczka Thunderbolt Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 15/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 16/57 DisplayPort DVI DisplayPort - uniwersalny interfejs cyfrowy do przesyłania dźwięku i obrazu z prędkością 1,62 lub 2,7 Gb/s opracowany w 2006 roku dwukierunkowa wymiana informacji możliwa ochrona sygnału technologią DRM DVI (Digital Visual Interface) - standard złącza pomiędzy kartą graficzną a monitorem komputera wersje: DVI-I - przesyła dane cyfrowe i analogowe DVI-D - przesyła dane cyfrowe DVI-A - przesyła dane analogowe Wtyk i gniazdo DisplayPort Gniazdo DisplayPort

5 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 17/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 18/57 IEEE 1284 (zewnętrzny, równoległy) IEEE 1284 (zewnętrzny, równoległy) port równoległy wykorzystywany do podłączenia urządzeń peryferyjnych (drukarki, skanery, plotery) nazywany portem równoległym lub LPT (Line Print Terminal) standard IEEE 1284 został opracowany w 1994 roku zapewnia kompatybilność z używanym w latach 70-tych jednokierunkowym portem Centronics LPT1, I/O Port 0x378, IRQ7 + LPT2, I/O Port 0x278, IRQ5 protokoły transmisji danych (wybrane): Port równoległy w laptopie DB-25 SPP (Standard Parallel Port) - tryb kompatybilności z Centronics, możliwość transmisji dwukierunkowej, transfer do 150 kb/s, obsługa za pomocą przerwań EPP (Enhanced Parallel Port) - sprzętowo ustalane parametry transmisji (automatycznie), brak kanału DMA Port równoległy na płycie głównej ECP (Extended Capability Port) - używa DMA, transfer do 2 Mb/s Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 19/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 20/57 PCMCIA (zewnętrzny, równoległy) PCMCIA (zewnętrzny, równoległy) Personal Computer Memory Card International Association standard interfejsu wejścia-wyjścia dla kart pamięci w kolejnych latach przekształcony w karty rozszerzeń, pełniące funkcje modemu, faksmodemu, karty sieciowej, Wi-Fi ustandaryzowane wymiary: 85,6 54 mm podział ze względu na wielkość: typ I - grubość 3,3 mm; karty pamięci SRAM lub Flash USB card Type II Wi-Fi card Type II typ II - grubość 5,0 mm; karty rozszerzeń (modem, karta sieciowa) typ III - grubość 10,5 mm; karty rozszerzeń (dysk twardy) gniazda PCMCIA podział ze względu na interfejs: PC Card 16 - interfejs magistrali ISA 16bit, zasilanie 5 V CardBus - interfejs magistrali PCI 32bit, zasilanie 3-3,3 V

6 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 21/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 22/57 Architektura i organizacja komputera Funkcjonowanie komputera Architektura komputera - atrybuty systemu widzialne dla programisty i mające bezpośredni wpływ na logiczne wykonywanie programu lista rozkazów liczba bitów wykorzystywanych do reprezentacji typów danych Funkcje realizowane przez komputer: przetwarzanie danych przechowywanie danych (krótkotrwałe lub długotrwałe) mechanizmy wejścia-wyjścia metody adresowania pamięci Organizacja komputera - jednostki operacyjne i ich połączenia stanowiące realizację specyfikacji typu architektury, niewidzialne dla programisty przenoszenie danych (pomiędzy komputerem a światem zewnętrznym) sterowanie (powyższymi funkcjami). sygnały sterujące interfejsy między komputerem a urządzeniami peryferyjnymi wykorzystywana technologia pamięci. Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 23/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 24/57 Struktura komputera Struktura procesora Komputer tworzą cztery główne składniki: Główne składniki strukturalne procesora to: procesor (jednostka centralna, CPU) - steruje działaniem komputera i realizuje przetwarzanie danych jednostka sterująca - steruje działaniem procesora i pośrednio całego komputera pamięć główna - przechowuje dane wejście-wyjście - przenosi dane między komputerem a jego otoczeniem zewnętrznym połączenia systemu - mechanizmy zapewniające komunikację między składnikami systemu Wszystkie powyższe składniki mogą występować w komputerze pojedynczo lub w większej liczbie. jednostka arytmetyczno-logiczna (ALU) - realizuje przetwarzanie danych przez komputer rejestry - realizują wewnętrzne przechowywanie danych w procesorze połączenia procesora - wszystkie mechanizmy zapewniające komunikację między jednostką sterującą, ALU i rejestrami.

7 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 25/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 26/57 Struktura procesora EU - Execution Unit CU - Control Unit Intel rok Procesor 16-bitowy 16-bitowa magistrala danych 20-bitowa magistrala adresowa Adresowanie do 1 MB pamięci Multipleksowane magistrale: danych i adresowa Dwa tryby pracy: minimalny maksymalny ( sterownik magistrali) GND AD14 AD13 AD12 AD11 AD10 AD9 AD8 AD7 AD6 AD5 AD4 AD3 AD2 AD1 AD0 NMI INTR CLK GND CPU VCC AD15 A16/S3 A17/S4 A18/S5 A19/S6 BHE/S7 MN/MX RD RQ/GT0 RQ/GT1 LOCK S2 S1 S0 QS0 QS1 TEST READY RESET ( HOLD ) ( HLDA ) ( WR ) ( M/IO ) ( DT/R ) ( DEN ) ( ALE ) ( INTA ) źródło: K. Wojtuszkiewicz, Urządzenia techniki komputerowej. PWN, Warszawa, Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 27/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 28/57 Intel rejestry ogólnego przeznaczenia 2 - ALU + rejestr znaczników (flag) 3 - rejestry segmentowe + licznik rozkazów 4 - generator adresu fizycznego 5 - kolejka rozkazów 6 - kontroler interfejsu 7 - układ kontrolny Intel Rejestr flag źródło: wikipedia źródło: wikipedia

8 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 29/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 30/57 Podstawowe zadanie komputera to wykonywanie programu Podstawowe zadanie komputera to wykonywanie programu Program składa się z rozkazów przechowywanych w pamięci Program składa się z rozkazów przechowywanych w pamięci Rozkazy są przetwarzane w dwu krokach: Rozkazy są przetwarzane w dwu krokach: Cykl pobierania (ang. fetch): Cykl wykonywania (ang. execution): odczytanie rozkazu z pamięci licznik rozkazów (PC) lub wskaźnik instrukcji (IP) określa, który rozkaz ma być pobrany może zawierać kilka operacji, jest zależny od typu rozkazu pobrany rozkaz jest umieszczany w rejestrze rozkazu (IR) jeśli procesor nie otrzyma innego polecenia, to inkrementuje licznik PC po każdym pobraniu rozkazu. rozkaz ma formę kodu binarnego określającego działania, które ma podjąć procesor procesor interpretuje rozkaz i przeprowadza wymagane operacje. Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 31/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 32/57 W celu przyspieszenia pracy systemu stosuje się tzw. wstępne pobranie instrukcji (ang. prefetching) Graf stanów cyklu wykonania rozkazu ma następującą postać: CP1 CW1 CP2 CW2 CP3 CW3 CP1 CW1 CP2 CW2 CP3 CW3 prefeching czas CP - cykl pobierania CW - cykl wykonywania Działania procesora można podzielić na cztery grupy: przesłanie danych z procesora do pamięci lub odwrotnie przesłanie danych z procesora do modułu we-wy lub odwrotnie operacje arytmetyczne lub logiczne na danych sterowanie (np. zmiana sekwencji wykonywania programu) Wykonywanie rozkazów może zawierać kombinacje powyższych działań. (3) - analiza rozkazu w celu określenia rodzaju operacji, która ma być wykonana oraz w celu określenia argumentu (jednego lub kilku) (8) - zapisanie wyniku w pamięci lub skierowanie go do we-wy Nie wszystkie stany z powyższego schematu muszą występować.

9 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 33/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 34/57 Graf stanów cyklu wykonania rozkazu ma następującą postać: Rozkaz: przechowywany jest w postaci binarnej ma określony format używa określonego trybu adresowania Format - sposób rozmieszczenia informacji w kodzie rozkazu Rozkaz zawiera: kod operacji (rodzaj wykonywanej operacji) argumenty (lub adresy argumentów) wykonywanych operacji Mogą wystąpić sytuacje, w których jeden rozkaz może określać operacje na wektorze liczb lub na szeregu znaków, co wymaga powtarzania operacji pobrania i/lub przechowywania. Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 35/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 36/57 Tryb adresowania - sposób określania miejsca przechowywania argumentów rozkazu (operandów) Adresowanie rejestrowe - kod rozkazu zawiera oznaczenie rejestru, w którym znajduje się argument Adresowanie natychmiastowe - argument znajduje się w kodzie rozkazu Adresowanie bezpośrednie - kod rozkazu zawiera adres komórki pamięci, w której znajduje się argument Adresowanie pośrednie - kod rozkazu zawiera oznaczenie rejestru, w którym znajduje się adres komórki pamięci, w której znajduje się argument

10 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 37/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 38/57 - przerwania - przerwania Wykonywanie kolejnych rozkazów przez procesor może być przerwane poprzez wystąpienie tzw. przerwania (interrupt) Aby dostosować się do przerwań do cyklu rozkazu jest dodawany cykl przerwania: Można wyróżnić kilka klas przerwań: programowe - generowane m.in. po wystąpieniu błędu podczas wykonania rozkazu (np. dzielenie przez zero) zegarowe - generowane przez wewnętrzny zegar procesora we-wy - generowane przez sterownik we-wy w celu zasygnalizowania normalnego zakończenia operacji lub błędu uszkodzenie sprzętu - generowane przez uszkodzenie, np. defekt zasilania, błąd parzystości pamięci Przerwania zostały zaimplementowane w celu poprawienia efektywności przetwarzania - procesor może wykonywać inne rozkazy, gdy jest realizowana operacja we-wy. Po sygnale przerwania procesor: zawiesza wykonanie bieżącego programu i zachowuje jego kontekst ustawia licznik programu na początkowy adres programu obsługi przerwania wykonuje program obsługi przerwania wznawia wykonywanie programu użytkowego. Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 39/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 40/57 - przerwania - przerwania wielokrotne Jak działa przerwanie? Podczas obsługi jednego przerwania może pojawić się sygnał kolejnego przerwania Problem przerwań wielokrotnych rozwiązywany jest na dwa sposoby: uniemożliwienie innych przerwań, jeśli jakiekolwiek inne przerwanie jest przetwarzane określenie priorytetów przerwań - przerwanie o wyższym priorytecie powoduje przerwanie programu obsługi przerwania o niższym priorytecie.

11 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 41/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 42/57 - struktura połączeń - struktura połączeń Struktura połączeń jest to zbiór ścieżek łączących podstawowe moduły komputera, tj. procesor, pamięć i urządzenia we-wy Struktura połączeń jest to zbiór ścieżek łączących podstawowe moduły komputera, tj. procesor, pamięć i urządzenia we-wy Pamięć: Procesor: pamięć składa się z określonej liczby słów o jednakowej długości słowa umieszczone są pod konkretnymi adresami słowo może być odczytane z pamięci lub do niej zapisane odczytuje rozkazy i dane wysyła dane po przetworzeniu steruje pracą całego systemu poprzez sygnały sterujące otrzymuje sygnały przerwań Rozkazy Dane Sygnały przerw. Procesor Sygnały ster. Dane typ operacji określają sygnały sterujące odczyt i zapis Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 43/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 44/57 - struktura połączeń - struktura połączeń Struktura połączeń jest to zbiór ścieżek łączących podstawowe moduły komputera, tj. procesor, pamięć i urządzenia we-wy Moduł wejścia-wyjścia: istnieją dwie operacje: zapis i odczyt każdy z interfejsów z urządzeniem zewnętrznym określany jest portem i ma jednoznaczny adres moduł może wysyłać sygnały przerwań do procesora Odczyt Zapis Adres Dane wew. Dane zew. Moduł we/wy Dane wew. Dane zew. Sygnał przerw. Struktura połączeń musi umożliwiać przesyłanie następujących danych: DMA - bezpośredni dostęp do pamięci: Dane Dane najczęściej procesor bezpośrednio odczytuje dane z pamięci i zapisuje oraz komunikuje się z urządzeniami we-wy w pewnych przypadkach pożądane jest umożliwienie bezpośredniej wymiany danych między we-wy a pamięcią podczas takiego przesyłania moduł we-wy odczytuje lub zapisuje rozkazy w pamięci, uwalniając procesor od odpowiedzialności za tę wymianę powyższe operacje nazywane są bezpośrednim dostępem do pamięci (ang. DMA - Direct Memory Access)

12 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 45/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 46/57 - magistrala - magistrala Najczęściej stosowana struktura połączeń to magistrala Linie dzielą się na trzy grupy: linie danych, adresów i sterowania Magistrala jest wspólnym nośnikiem transmisji, do którego dołączonych jest wiele urządzeń, a sygnały wysyłane przez jedno z nich mogą być odbierane przez pozostałe urządzenia Magistrala składa się z wielu linii komunikacyjnych, którym przypisane jest określone znaczenie i określona funkcja Fizycznie magistrala jest zbiorem równoległych połączeń elektrycznych System komputerowy zawiera pewną liczbę różnych magistrali Linie danych: przenoszą dane między modułami systemu Magistrala łącząca główne zasoby komputera (procesor, pamięć, wejście-wyjście) nazywana jest magistralą systemową wszystkie linie danych nazywane są szyną danych liczba linii określa szerokość szyny danych (8, 16, 32, 64 bity) Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 47/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 48/57 - magistrala - magistrala Linie dzielą się na trzy grupy: linie danych, adresów i sterowania Linie dzielą się na trzy grupy: linie danych, adresów i sterowania Linie adresowe: Linie sterowania: służą do określania źródła i miejsca przeznaczenia danych przesyłanych magistralą służą do sterowania dostępem do linii danych i linii adresowych liczba linii adresowych (szerokość szyny adresowej) określa maksymalną możliwą pojemność pamięci systemu

13 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 49/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 50/57 - struktury wielomagistralowe Systemy pamięci komputerowych W przypadku większej liczby urządzeń podłączonych do magistrali znacząco spada jej wydajność Rozwiązaniem tego problemu są struktury wielomagistralowe o określonej hierarchii Ze względu na położenie pamięci w stosunku do komputera wyróżniamy pamięć: procesora (rejestry) wewnętrzną (pamięć główna) zewnętrzną (pamięć pomocnicza - pamięci dyskowe i taśmowe) Parametry charakteryzujące pamięć: pojemność - maksymalna liczba informacji jaką można przechowywać w danej pamięci czas dostępu - czas niezbędny do zrealizowania operacji odczytu lub zapisu czas cyklu pamięci - czas dostępu plus dodatkowy czas, który musi upłynąć zanim będzie mógł nastąpić kolejny dostęp szybkość przesyłania (transferu) - maksymalna liczba danych jakie można odczytać z pamięci lub zapisać do pamięci w jednostce czasu Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 51/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 52/57 Hierarchia pamięci Półprzewodnikowa pamięć główna Istnieją wzajemne zależności pomiędzy parametrami pamięci: kosztem, pojemnością i czasem dostępu: mniejszy czas dostępu - większy koszt na bit większa pojemność - mniejszy koszt na bit większa pojemność - dłuższy czas dostępu W systemach komputerowych nie stosuje się jednego typu pamięci, ale hierarchię pamięci Rozpatrując hierarchię od góry do dołu obserwujemy zjawiska: malejący koszt na bit rosnącą pojemność rosnący czas dostępu malejącą częstotliwość dostępu do pamięci przez procesor RAM (Random Access Memory) - pamięć o dostępie swobodnym odczyt i zapis następuje za pomocą sygnałów elektrycznych pamięć ulotna - po odłączeniu zasilania dane są tracone DRAM: przechowuje dane podobnie jak kondensator ładunek elektryczny wymaga operacji odświeżania jest mniejsza, gęściej upakowana i tańsza niż pamięć statyczna stosowana jest do budowy głównej pamięci operacyjnej komputera SRAM: przechowuje dane za pomocą przerzutnikowych konfiguracji bramek logicznych nie wymaga operacji odświeżania jest szybsza i droższa od pamięci dynamicznej stosowana jest do budowy pamięci podręcznej

14 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 53/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 54/57 Półprzewodnikowa pamięć główna Półprzewodnikowa pamięć główna ROM (ang. Read-Only Memory) - pamięć stała pamięć o dostępie swobodnym przeznaczona tylko do odczytu dane są zapisywane podczas procesu wytwarzania pamięć nieulotna PROM (ang. Programmable ROM) - programowalna pamięć ROM pamięć nieulotna, może być zapisywana tylko jeden raz zapis jest realizowany elektrycznie po wyprodukowaniu Inne typy pamięci: EPROM - pamięć wielokrotnie programowalna, kasowanie następuje przez naświetlanie promieniami UV EEPROM - pamięć kasowana i programowana na drodze czysto elektrycznej Flash - rozwinięcie koncepcji pamięci EEPROM, możliwe kasowanie i programowanie bez wymontowywania pamięci z urządzenia, występuje w dwóch odmianach: NOR (Flash BIOS) NAND (pen drive, karty pamięci) Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 55/57 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 56/57 Pamięć podręczna Pamięć podręczna Zastosowanie pamięci podręcznej ma na celu przyspieszenie dostępu procesora do pamięci głównej CPU Do pamięci podręcznej jest przesyłany cały blok, gdyż ze względu na tzw. zjawisko lokalności odniesień, istnieje duże prawdopodobieństwo, że przyszłe odniesienia będą dotyczyły innych słów w tym samym bloku CPU Cache Cache RAM RAM Zarządca magistrali Zarządca magistrali Look-through Look-aside

15 Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 57/57 Koniec wykładu nr 5 Dziękuję za uwagę!

dr inż. Jarosław Forenc Dotyczy jednostek operacyjnych i ich połączeń stanowiących realizację specyfikacji typu architektury

dr inż. Jarosław Forenc Dotyczy jednostek operacyjnych i ich połączeń stanowiących realizację specyfikacji typu architektury Rok akademicki 2012/2013, Wykład nr 6 2/43 Plan wykładu nr 6 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2012/2013

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2012/2013 Wykład nr 6 (03.04.2013) Rok akademicki 2012/2013, Wykład

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2013/2014 Wykład nr 5 (11.04.2014) Rok akademicki 2013/2014, Wykład

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2009/2010 Wykład nr 7 (15.05.2010) dr inż. Jarosław Forenc Rok akademicki

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie. semestr 1 klasa 2

Podsumowanie. semestr 1 klasa 2 Podsumowanie semestr 1 klasa 2 Interfejsy sprzętowe komputera: interfejsy wewnętrzne (IDE, EIDE, SCSI, Serial ATA) interfejsy zewnętrzne (RS-232, PS/2, FireWire, esata, USB, Ethernet) IDE (wewnętrzny,

Bardziej szczegółowo

Struktura i funkcjonowanie komputera pamięć komputerowa, hierarchia pamięci pamięć podręczna. System operacyjny. Zarządzanie procesami

Struktura i funkcjonowanie komputera pamięć komputerowa, hierarchia pamięci pamięć podręczna. System operacyjny. Zarządzanie procesami Rok akademicki 2015/2016, Wykład nr 6 2/21 Plan wykładu nr 6 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2015/2016

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zadanie komputera to wykonywanie programu Program składa się z rozkazów przechowywanych w pamięci Rozkazy są przetwarzane w dwu krokach:

Podstawowe zadanie komputera to wykonywanie programu Program składa się z rozkazów przechowywanych w pamięci Rozkazy są przetwarzane w dwu krokach: Rok akademicki 2012/2013, Wykład nr 6 2/46 Plan wykładu nr 6 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor. dr inż.

Budowa komputera: Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor. dr inż. Rok akademicki 2012/2013, Wykład nr 5 2/48 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. IDE - Intelligent Drive Electronics, Integrated Device Electronics inne nazwy:

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. IDE - Intelligent Drive Electronics, Integrated Device Electronics inne nazwy: Rok akademicki 2013/2014, Wykład nr 5 2/67 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2013/2014

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2013/2014 Wykład nr 5 (19.05.2014) Rok akademicki 2013/2014, Wykład

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor rozkazy. dr inż.

Budowa komputera: Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor rozkazy. dr inż. Rok akademicki 2014/2015, Wykład nr 5 2/59 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2014/2015

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. IDE - Intelligent Drive Electronics, Integrated Device Electronics inne nazwy:

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. IDE - Intelligent Drive Electronics, Integrated Device Electronics inne nazwy: Rok akademicki 2010/2011, Wykład nr 8 2/56 Plan wykładu nr 8 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2010/2011

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2014/2015 Wykład nr 5 (17.04.2015) Rok akademicki 2014/2015, Wykład

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. Obudowa komputera - architektura ATX

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. Obudowa komputera - architektura ATX Rok akademicki 2014/2015, Wykład nr 5 2/79 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2014/2015

Bardziej szczegółowo

Architektura harwardzka Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor, rozkazy, przerwania

Architektura harwardzka Architektura i organizacja systemu komputerowego Struktura i funkcjonowanie komputera procesor, rozkazy, przerwania Rok akademicki 2010/2011, Wykład nr 7 2/46 Plan wykładu nr 7 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2010/2011

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. 1. Urządzenia peryferyjne 2. Rodzaje transmisji danych 3. Interfejs COM 4. Interfejs LPT 5. Plug and Play

Plan wykładu. 1. Urządzenia peryferyjne 2. Rodzaje transmisji danych 3. Interfejs COM 4. Interfejs LPT 5. Plug and Play Plan wykładu 1. Urządzenia peryferyjne 2. Rodzaje transmisji danych 3. Interfejs COM 4. Interfejs LPT 5. Plug and Play Urządzenia peryferyjne Komputer klasy PC musi zapewniać możliwość podłączenia różnorakich

Bardziej szczegółowo

2013-12-02. Autor: Jakub Duba. Interjesy

2013-12-02. Autor: Jakub Duba. Interjesy Autor: Jakub Duba Interjesy 2 1 Interjesy 3 Interjesy 4 2 5 Universal Serial Bus (USB; uniwersalna magistrala szeregowa) rodzaj sprzętowego portu komunikacyjnego komputerów, zastępującego stare porty szeregowe

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc Rok akademicki 2015/2016, Wykład nr 5 2/73 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2015/2016

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2011/2012 Wykład nr 7 (06.06.2012) dr inż. Jarosław Forenc Rok akademicki

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2012/2013 Wykład nr 5 (13.04.2013) dr inż. Jarosław Forenc Rok akademicki

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. Dual In-line Package zastosowanie: XT, AT rok: 1981

Budowa komputera: dr inż. Jarosław Forenc. Dual In-line Package zastosowanie: XT, AT rok: 1981 Rok akademicki 2012/2013, Wykład nr 5 2/62 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia stacjonarne I stopnia Rok akademicki 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Architektura Systemów Komputerowych. Transmisja szeregowa danych Standardy magistral szeregowych

Architektura Systemów Komputerowych. Transmisja szeregowa danych Standardy magistral szeregowych Architektura Systemów Komputerowych Transmisja szeregowa danych Standardy magistral szeregowych 1 Transmisja szeregowa Idea transmisji szeregowej synchronicznej DOUT Rejestr przesuwny DIN CLK DIN Rejestr

Bardziej szczegółowo

Technologie informacyjne - wykład 2 -

Technologie informacyjne - wykład 2 - Zakład Fizyki Budowli i Komputerowych Metod Projektowania Instytut Budownictwa Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechnika Wrocławska Technologie informacyjne - wykład 2 - Prowadzący: dr inż. Łukasz

Bardziej szczegółowo

Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola

Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola Ogólny schemat komputera Jak widać wszystkie bloki (CPU, RAM oraz I/O) dołączone są do wspólnych

Bardziej szczegółowo

Standard transmisji równoległej LPT Centronics

Standard transmisji równoległej LPT Centronics Standard transmisji równoległej LPT Centronics Rodzaje transmisji szeregowa równoległa Opis LPT łącze LPT jest interfejsem równoległym w komputerach PC. Standard IEEE 1284 został opracowany w 1994 roku

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Wykład 12 Jan Kazimirski 1 Magistrale systemowe 2 Magistrale Magistrala medium łączące dwa lub więcej urządzeń Sygnał przesyłany magistralą może być odbierany przez wiele urządzeń

Bardziej szczegółowo

dr inż. Jarosław Forenc

dr inż. Jarosław Forenc Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2015/2016 Wykład nr 5 (09.04.2016) Rok akademicki 2015/2016, Wykład

Bardziej szczegółowo

Interfejs urządzeń peryferyjnych

Interfejs urządzeń peryferyjnych Interfejs urządzeń peryferyjnych Terminy - Referaty do 08.05.2010 - Egzamin 09.05.2010 lub 22.05.2010 Typy transmisji informacji Transmisja informacji w komputerach odbywa się przy wykorzystaniu magistrali

Bardziej szczegółowo

8. MAGISTRALE I GNIAZDA ROZSZERZEŃ. INTERFEJSY ZEWNĘTRZNE.

8. MAGISTRALE I GNIAZDA ROZSZERZEŃ. INTERFEJSY ZEWNĘTRZNE. 8. MAGISTRALE I GNIAZDA ROZSZERZEŃ. INTERFEJSY ZEWNĘTRZNE. Magistrala (ang. bus) jest ścieżką łączącą ze sobą różne komponenty w celu wymiany informacji/danych pomiędzy nimi. Inaczej mówiąc jest to zespół

Bardziej szczegółowo

LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera.

LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera. LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera. 1. Ogólna budowa komputera Rys. Ogólna budowa komputera. 2. Komputer składa się z czterech głównych składników: procesor (jednostka centralna, CPU) steruje działaniem

Bardziej szczegółowo

Architektura komputera

Architektura komputera Architektura komputera Architektura systemu komputerowego O tym w jaki sposób komputer wykonuje program i uzyskuje dostęp do pamięci i danych, decyduje architektura systemu komputerowego. Określa ona sposób

Bardziej szczegółowo

URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA

URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA Wykład czwarty URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA PLAN WYKŁADU Budowa ogólna komputerów PC Urządzenia zewnętrzne w PC Podział urządzeń zewnętrznych Obsługa przerwań Bezpośredni dostęp do pamięci Literatura 1/24

Bardziej szczegółowo

Architektura komputera. Cezary Bolek. Uniwersytet Łódzki. Wydział Zarządzania. Katedra Informatyki. System komputerowy

Architektura komputera. Cezary Bolek. Uniwersytet Łódzki. Wydział Zarządzania. Katedra Informatyki. System komputerowy Wstęp do informatyki Architektura komputera Cezary Bolek cbolek@ki.uni.lodz.pl Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Katedra Informatyki System komputerowy systemowa (System Bus) Pamięć operacyjna ROM,

Bardziej szczegółowo

Magistrala systemowa (System Bus)

Magistrala systemowa (System Bus) Cezary Bolek cbolek@ki.uni.lodz.pl Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Katedra Informatyki systemowa (System Bus) Pamięć operacyjna ROM, RAM Jednostka centralna Układy we/wy In/Out Wstęp do Informatyki

Bardziej szczegółowo

Zaliczenie Termin zaliczenia: Sala IE 415 Termin poprawkowy: > (informacja na stronie:

Zaliczenie Termin zaliczenia: Sala IE 415 Termin poprawkowy: > (informacja na stronie: Zaliczenie Termin zaliczenia: 14.06.2007 Sala IE 415 Termin poprawkowy: >18.06.2007 (informacja na stronie: http://neo.dmcs.p.lodz.pl/tm/index.html) 1 Współpraca procesora z urządzeniami peryferyjnymi

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Tydzień 11 Wejście - wyjście Urządzenia zewnętrzne Wyjściowe monitor drukarka Wejściowe klawiatura, mysz dyski, skanery Komunikacyjne karta sieciowa, modem Urządzenie zewnętrzne

Bardziej szczegółowo

PAMIĘCI. Część 1. Przygotował: Ryszard Kijanka

PAMIĘCI. Część 1. Przygotował: Ryszard Kijanka PAMIĘCI Część 1 Przygotował: Ryszard Kijanka WSTĘP Pamięci półprzewodnikowe są jednym z kluczowych elementów systemów cyfrowych. Służą do przechowywania informacji w postaci cyfrowej. Liczba informacji,

Bardziej szczegółowo

Układy wejścia/wyjścia

Układy wejścia/wyjścia Układy wejścia/wyjścia Schemat blokowy systemu mikroprocesorowego Mikroprocesor połączony jest z pamięcią oraz układami wejścia/wyjścia za pomocą magistrali systemowej zespołu linii przenoszącymi sygnały

Bardziej szczegółowo

Wykład II. Pamięci półprzewodnikowe. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów

Wykład II. Pamięci półprzewodnikowe. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów Wykład II Pamięci półprzewodnikowe 1, Pamięci półprzewodnikowe Pamięciami półprzewodnikowymi nazywamy cyfrowe układy scalone przeznaczone do przechowywania

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera. Język C. Struktura i funkcjonowanie komputera. dr inż. Jarosław Forenc. Obudowa komputera - architektura AT

Budowa komputera. Język C. Struktura i funkcjonowanie komputera. dr inż. Jarosław Forenc. Obudowa komputera - architektura AT Rok akademicki 2016/2017, Wykład nr 5 2/82 Plan wykładu nr 5 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2016/2017

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Tydzień 9 Pamięć operacyjna Właściwości pamięci Położenie Pojemność Jednostka transferu Sposób dostępu Wydajność Rodzaj fizyczny Własności fizyczne Organizacja Położenie pamięci

Bardziej szczegółowo

43 Pamięci półprzewodnikowe w technice mikroprocesorowej - rodzaje, charakterystyka, zastosowania

43 Pamięci półprzewodnikowe w technice mikroprocesorowej - rodzaje, charakterystyka, zastosowania 43 Pamięci półprzewodnikowe w technice mikroprocesorowej - rodzaje, charakterystyka, zastosowania Typy pamięci Ulotność, dynamiczna RAM, statyczna ROM, Miejsce w konstrukcji komputera, pamięć robocza RAM,

Bardziej szczegółowo

Wstęp do informatyki. System komputerowy. Magistrala systemowa. Architektura komputera. Cezary Bolek

Wstęp do informatyki. System komputerowy. Magistrala systemowa. Architektura komputera. Cezary Bolek Wstęp do informatyki Architektura komputera Cezary Bolek cbolek@ki.uni.lodz.pl Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Katedra Informatyki System komputerowy systemowa (System Bus) Pamięć operacyjna ROM,

Bardziej szczegółowo

Wykład II. Pamięci operacyjne. Studia stacjonarne Pedagogika Budowa i zasada działania komputera

Wykład II. Pamięci operacyjne. Studia stacjonarne Pedagogika Budowa i zasada działania komputera Studia stacjonarne Pedagogika Budowa i zasada działania komputera Wykład II Pamięci operacyjne 1 Część 1 Pamięci RAM 2 I. Pamięć RAM Przestrzeń adresowa pamięci Pamięć podzielona jest na słowa. Podczas

Bardziej szczegółowo

Architektura komputera. Dane i rozkazy przechowywane są w tej samej pamięci umożliwiającej zapis i odczyt

Architektura komputera. Dane i rozkazy przechowywane są w tej samej pamięci umożliwiającej zapis i odczyt Architektura komputera Architektura von Neumanna: Dane i rozkazy przechowywane są w tej samej pamięci umożliwiającej zapis i odczyt Zawartośd tej pamięci jest adresowana przez wskazanie miejsca, bez względu

Bardziej szczegółowo

Pośredniczy we współpracy pomiędzy procesorem a urządzeniem we/wy. W szczególności do jego zadań należy:

Pośredniczy we współpracy pomiędzy procesorem a urządzeniem we/wy. W szczególności do jego zadań należy: Współpraca mikroprocesora z urządzeniami zewnętrznymi Urządzenia wejścia-wyjścia, urządzenia których zadaniem jest komunikacja komputera z otoczeniem (zwykle bezpośrednio z użytkownikiem). Do najczęściej

Bardziej szczegółowo

Z parametrów procesora zamieszczonego na zdjęciu powyżej wynika, że jest on taktowany z częstotliwością a) 1,86 GHz b) 540 MHz c) 533 MHz d) 1 GHz

Z parametrów procesora zamieszczonego na zdjęciu powyżej wynika, że jest on taktowany z częstotliwością a) 1,86 GHz b) 540 MHz c) 533 MHz d) 1 GHz Test z przedmiotu Urządzenia techniki komputerowej semestr 1 Zadanie 1 Liczba 200 zastosowana w symbolu opisującym pamięć DDR-200 oznacza a) Efektywną częstotliwość, z jaka pamięć może pracować b) Przepustowość

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Tydzień 8 Magistrale systemowe Magistrala Układy składające się na komputer (procesor, pamięć, układy we/wy) muszą się ze sobą komunikować, czyli być połączone. Układy łączymy ze

Bardziej szczegółowo

Urządzenia zewnętrzne

Urządzenia zewnętrzne Urządzenia zewnętrzne SZYNA ADRESOWA SZYNA DANYCH SZYNA STEROWANIA ZEGAR PROCESOR PAMIĘC UKŁADY WE/WY Centralna jednostka przetw arzająca (CPU) DANE PROGRAMY WYNIKI... URZ. ZEWN. MO NITORY, DRUKARKI, CZYTNIKI,...

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne i sieci komputerowe Szymon Wilk Superkomputery 1

Systemy operacyjne i sieci komputerowe Szymon Wilk Superkomputery 1 i sieci komputerowe Szymon Wilk Superkomputery 1 1. Superkomputery to komputery o bardzo dużej mocy obliczeniowej. Przeznaczone są do symulacji zjawisk fizycznych prowadzonych głównie w instytucjach badawczych:

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Wykład nr 6 ( ) Plan wykładu nr 6. Politechnika Białostocka. - Wydział Elektryczny. Architektura von Neumanna

Informatyka 1. Wykład nr 6 ( ) Plan wykładu nr 6. Politechnika Białostocka. - Wydział Elektryczny. Architektura von Neumanna Rok akademicki 2008/2009, Wykład nr 6 2/51 Plan wykładu nr 6 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2008/2009

Bardziej szczegółowo

Mikroprocesor Operacje wejścia / wyjścia

Mikroprocesor Operacje wejścia / wyjścia Definicja Mikroprocesor Operacje wejścia / wyjścia Opracował: Andrzej Nowak Bibliografia: Urządzenia techniki komputerowej, K. Wojtuszkiewicz Operacjami wejścia/wyjścia nazywamy całokształt działań potrzebnych

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian test egzaminacyjny GRUPA I

Sprawdzian test egzaminacyjny GRUPA I ... nazwisko i imię ucznia Sprawdzian test egzaminacyjny GRUPA I 1. Na rys. 1 procesor oznaczony jest numerem A. 2 B. 3 C. 5 D. 8 2. Na rys. 1 karta rozszerzeń oznaczona jest numerem A. 1 B. 4 C. 6 D.

Bardziej szczegółowo

Spis treúci. Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 1. Przedmowa... 9. Wstęp... 11

Spis treúci. Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 1. Przedmowa... 9. Wstęp... 11 Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 1 Spis treúci Przedmowa... 9 Wstęp... 11 1. Komputer PC od zewnątrz... 13 1.1. Elementy zestawu komputerowego... 13 1.2.

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów. Układy wejścia-wyjścia komputera

Architektura komputerów. Układy wejścia-wyjścia komputera Architektura komputerów Układy wejścia-wyjścia komputera Wspópraca komputera z urządzeniami zewnętrznymi Integracja urządzeń w systemach: sprzętowa - interfejs programowa - protokół sterujący Interfejs

Bardziej szczegółowo

Spis treúci. Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 2. Przedmowa... 11. Wstęp... 13

Spis treúci. Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 2. Przedmowa... 11. Wstęp... 13 Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 2 Spis treúci Przedmowa... 11 Wstęp... 13 1. Urządzenia peryferyjne i układy wejścia/wyjścia... 15 Wstęp... 15 1.1. Przyczyny

Bardziej szczegółowo

Komputer IBM PC niezależnie od modelu składa się z: Jednostki centralnej czyli właściwego komputera Monitora Klawiatury

Komputer IBM PC niezależnie od modelu składa się z: Jednostki centralnej czyli właściwego komputera Monitora Klawiatury 1976 r. Apple PC Personal Computer 1981 r. pierwszy IBM PC Komputer jest wart tyle, ile wart jest człowiek, który go wykorzystuje... Hardware sprzęt Software oprogramowanie Komputer IBM PC niezależnie

Bardziej szczegółowo

Test wiedzy z UTK. Dział 1 Budowa i obsługa komputera

Test wiedzy z UTK. Dział 1 Budowa i obsługa komputera Test wiedzy z UTK Dział 1 Budowa i obsługa komputera Pytanie 1 Który z elementów nie jest niezbędny do pracy z komputerem? A. Monitor B. Klawiatura C. Jednostka centralna D. Drukarka Uzasadnienie : Jednostka

Bardziej szczegółowo

Technologia informacyjna. Urządzenia techniki komputerowej

Technologia informacyjna. Urządzenia techniki komputerowej Technologia informacyjna Urządzenia techniki komputerowej System komputerowy = hardware (sprzęt) + software (oprogramowanie) Sprzęt komputerowy (ang. hardware) zasoby o specyficznej strukturze i organizacji

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Wykład nr 7 ( ) Plan wykładu nr 7. Politechnika Białostocka. - Wydział Elektryczny. Architektura von Neumanna

Informatyka 1. Wykład nr 7 ( ) Plan wykładu nr 7. Politechnika Białostocka. - Wydział Elektryczny. Architektura von Neumanna Rok akademicki 2007/2008, Wykład nr 7 2/45 Plan wykładu nr 7 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia (zaoczne) Rok akademicki

Bardziej szczegółowo

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski Architektura systemów komputerowych dr Artur Bartoszewski Układy otoczenia procesora (chipset) Rozwiązania sprzętowe CHIPSET Podstawą budowy płyty współczesnego komputera PC jest Chipset. Zawiera on większość

Bardziej szczegółowo

Porty wejścia/wyjścia

Porty wejścia/wyjścia Porty wejścia/wyjścia Podstawowymi portami w komputerze osobistym są porty szeregowe i równoległe. Porty szeregowe wykorzystuje się przede wszystkim do połączenia z urządzeniami komunikującymi się z komputerem,

Bardziej szczegółowo

Budowa i zasada działania komputera. dr Artur Bartoszewski

Budowa i zasada działania komputera. dr Artur Bartoszewski Budowa i zasada działania komputera 1 dr Artur Bartoszewski Jednostka arytmetyczno-logiczna 2 Pojęcie systemu mikroprocesorowego Układ cyfrowy: Układy cyfrowe służą do przetwarzania informacji. Do układu

Bardziej szczegółowo

Jednostka centralna. Miejsca na napędy 5,25 :CD-ROM, DVD. Miejsca na napędy 3,5 : stacja dyskietek

Jednostka centralna. Miejsca na napędy 5,25 :CD-ROM, DVD. Miejsca na napędy 3,5 : stacja dyskietek Ćwiczenia 1 Budowa komputera PC Komputer osobisty (Personal Komputer PC) komputer (stacjonarny lub przenośny) przeznaczony dla pojedynczego użytkownika do użytku domowego lub biurowego. W skład podstawowego

Bardziej szczegółowo

Płyta główna (ang. motherboard) najważniejsza płyta drukowana urządzenia elektronicznego, na której zamontowano najważniejsze elementy urządzenia, umo

Płyta główna (ang. motherboard) najważniejsza płyta drukowana urządzenia elektronicznego, na której zamontowano najważniejsze elementy urządzenia, umo Zestaw komputera: 1)Płyta główna: 2)Monitor 3)Klawiatura i mysz 4)Głośniki 5) Urządzenia peryferyjne: *skaner *drukarka Płyta główna (ang. motherboard) najważniejsza płyta drukowana urządzenia elektronicznego,

Bardziej szczegółowo

Na płycie głównej znajduje się szereg różnych typów złączy opracowanych według określonego standardu gwarantującego że wszystkie urządzenia

Na płycie głównej znajduje się szereg różnych typów złączy opracowanych według określonego standardu gwarantującego że wszystkie urządzenia Magistrale PC Na płycie głównej znajduje się szereg różnych typów złączy opracowanych według określonego standardu gwarantującego że wszystkie urządzenia pochodzące od różnych producentów (zgodne ze standardem

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki JA-L i Pamięci

Podstawy Informatyki JA-L i Pamięci Podstawy Informatyki alina.momot@polsl.pl http://zti.polsl.pl/amomot/pi Plan wykładu 1 Operator elementarny Proste układy z akumulatorem Realizacja dodawania Realizacja JAL dla pojedynczego bitu 2 Parametry

Bardziej szczegółowo

Lp. Nazwa Parametry techniczne

Lp. Nazwa Parametry techniczne Załącznik do Zaproszenia Nr sprawy 1/N/2012 Opis Przedmiotu Zamówienia Przedmiotem zamówienia jest dostawa stacjonarnych zestawów komputerowych oraz komputerów przenośnych wraz z oprogramowaniem o parametrach

Bardziej szczegółowo

Magistrale i gniazda rozszerzeń

Magistrale i gniazda rozszerzeń Magistrale i gniazda rozszerzeń Adam Banasiak 11.03.2014 POWIATOWY ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 2 IM. PIOTRA WŁOSTOWICA W TRZEBNICY Adam Banasiak Magistrale i gniazda rozszerzeń 11.03.2014 1 / 31 Magistrale ISA i PCI

Bardziej szczegółowo

2. Podstawowe elementy PC

2. Podstawowe elementy PC 2. Podstawowe elementy PC Cel: Wiedza na temat podstawowych elementów składowych komputera klasy PC takich jak: procesor (CPU), dysk twardy, podstawowe urządzenia wejścia i wyjścia, typy pamięci. Rozumienie

Bardziej szczegółowo

Interfejsy urządzeń peryferyjnych

Interfejsy urządzeń peryferyjnych Wykład: interfejsy: USB, IrDA, Bluetooth, IEEE 1394 (FireWire, ilink, SB1394), COM (RS-232), LPT (IEEE 1284, Centronics), rodzaje transmisji: szeregowa, równoległa, synchroniczna, asynchroniczna, Plug

Bardziej szczegółowo

Podstawowe, najczęściej spotykane elementy stacjonarnego komputera osobistego klasy PC

Podstawowe, najczęściej spotykane elementy stacjonarnego komputera osobistego klasy PC Części komputera Podstawowe, najczęściej spotykane elementy stacjonarnego komputera osobistego klasy PC 3. MONITOR 1. JEDNOSTKA CENTRALNA 2. KLAWIATURA 4. MYSZKA? Komputer typu notebook Możemy tu wyróżnić

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera. Lubię to! - podręcznik

Budowa komputera. Lubię to! - podręcznik Budowa komputera Lubię to! - podręcznik Plan na dziś Przypomnienie podstawowych wiadomości z poprzedniej lekcji Założenia teoretyczne komputera Praktyczna realizacja idei Podział elementów: W zależności

Bardziej szczegółowo

Technika Mikroprocesorowa

Technika Mikroprocesorowa Technika Mikroprocesorowa Dariusz Makowski Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych tel. 631 2648 dmakow@dmcs.pl http://neo.dmcs.p.lodz.pl/tm 1 System mikroprocesorowy? (1) Magistrala adresowa

Bardziej szczegółowo

Który z podzespołów komputera przy wyłączonym zasilaniu przechowuje program rozpoczynający ładowanie systemu operacyjnego? A. CPU B. RAM C. ROM D.

Który z podzespołów komputera przy wyłączonym zasilaniu przechowuje program rozpoczynający ładowanie systemu operacyjnego? A. CPU B. RAM C. ROM D. 1 WERSJA X Zadanie 1 Który z podzespołów komputera przy wyłączonym zasilaniu przechowuje program rozpoczynający ładowanie systemu operacyjnego? A. CPU B. RAM C. ROM D. I/O Zadanie 2 Na podstawie nazw sygnałów

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Wykład 3 Jan Kazimirski 1 Podstawowe elementy komputera. Procesor (CPU) 2 Plan wykładu Podstawowe komponenty komputera Procesor CPU Cykl rozkazowy Typy instrukcji Stos Tryby adresowania

Bardziej szczegółowo

Podzespoły Systemu Komputerowego:

Podzespoły Systemu Komputerowego: Podzespoły Systemu Komputerowego: 1) Płyta główna- jest jednym z najważniejszych elementów komputera. To na niej znajduje się gniazdo procesora, układy sterujące, sloty i porty. Bezpośrednio na płycie

Bardziej szczegółowo

BUDOWA KOMPUTERA. Monika Słomian

BUDOWA KOMPUTERA. Monika Słomian BUDOWA KOMPUTERA Monika Słomian Kryteria oceniania O znam podstawowe elementy zestawu komputerowego O wiem, jakie elementy znajdują się wewnątrz komputera i jaka jest ich funkcja O potrafię wymienić przykładowe

Bardziej szczegółowo

Podstawy informatyki INTERFEJSY KOMPUTERA

Podstawy informatyki INTERFEJSY KOMPUTERA Podstawy informatyki INTERFEJSY KOMPUTERA Interfejs definicja W informatyce i elektronice urządzenie pozwalające na połączenie ze sobą dwóch innych urządzeń, które bez niego nie mogą ze sobą współpracować.

Bardziej szczegółowo

RODZAJE PAMIĘCI RAM. Cz. 1

RODZAJE PAMIĘCI RAM. Cz. 1 RODZAJE PAMIĘCI RAM Cz. 1 1 1) PAMIĘĆ DIP DIP (ang. Dual In-line Package), czasami nazywany DIL - w elektronice rodzaj obudowy elementów elektronicznych, głównie układów scalonych o małej i średniej skali

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE Mikrosterownik mikrokontrolery

WPROWADZENIE Mikrosterownik mikrokontrolery WPROWADZENIE Mikrosterownik (cyfrowy) jest to moduł elektroniczny zawierający wszystkie środki niezbędne do realizacji wymaganych procedur sterowania przy pomocy metod komputerowych. Platformy budowy mikrosterowników:

Bardziej szczegółowo

ARCHITEKTURA PROCESORA,

ARCHITEKTURA PROCESORA, ARCHITEKTURA PROCESORA, poza blokami funkcjonalnymi, to przede wszystkim: a. formaty rozkazów, b. lista rozkazów, c. rejestry dostępne programowo, d. sposoby adresowania pamięci, e. sposoby współpracy

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera KROK PO KROKU! Opis wszystkich części komputera w sposób zrozumiały dla nowatorów

Budowa komputera KROK PO KROKU! Opis wszystkich części komputera w sposób zrozumiały dla nowatorów Budowa komputera KROK PO KROKU! Opis wszystkich części komputera w sposób zrozumiały dla nowatorów Poszczególne podzespoły komputera 1. Monitor 2. Płyta główna 3. Procesor 4. Gniazda kontrolerów dysków

Bardziej szczegółowo

Interfejsy urządzeń peryferyjnych

Interfejsy urządzeń peryferyjnych Interfejsy urządzeń peryferyjnych Każdy komputer klasy PC musi mieć możliwość przyłączenia urządzeń peryferyj nych, takich jak drukarki, skanery, kamery internetowa, kamery cyfrowe itp. Komu nikację z

Bardziej szczegółowo

Pamięć wirtualna. Przygotował: Ryszard Kijaka. Wykład 4

Pamięć wirtualna. Przygotował: Ryszard Kijaka. Wykład 4 Pamięć wirtualna Przygotował: Ryszard Kijaka Wykład 4 Wstęp główny podział to: PM- do pamięci masowych należą wszelkiego rodzaju pamięci na nośnikach magnetycznych, takie jak dyski twarde i elastyczne,

Bardziej szczegółowo

Budowa i sposób działania płyt głównych

Budowa i sposób działania płyt głównych Budowa i sposób działania płyt głównych Podstawowe komponenty płyty głównej Nowoczesna płyta główna jest wyposażona w kilka wbudowanych komponentów takich jak układy scalone, gniazda, złącza, itp. Większość

Bardziej szczegółowo

Budowa Mikrokomputera

Budowa Mikrokomputera Budowa Mikrokomputera Wykład z Podstaw Informatyki dla I roku BO Piotr Mika Podstawowe elementy komputera Procesor Pamięć Magistrala (2/16) Płyta główna (ang. mainboard, motherboard) płyta drukowana komputera,

Bardziej szczegółowo

Temat 2. Logiczna budowa komputera.

Temat 2. Logiczna budowa komputera. Temat 2. Logiczna budowa komputera. 01.03.2015 1. Opis i schemat logicznej budowy komputera (rys. 28.4, ilustracje budowy komputera z uwzględnieniem elementów składowych, głównych podzespołów, procesami

Bardziej szczegółowo

Podstawy obsługi komputerów. Budowa komputera. Podstawowe pojęcia

Podstawy obsługi komputerów. Budowa komputera. Podstawowe pojęcia Budowa komputera Schemat funkcjonalny i podstawowe parametry Podstawowe pojęcia Pojęcia podstawowe PC personal computer (komputer osobisty) Kompatybilność to cecha systemów komputerowych, która umoŝliwia

Bardziej szczegółowo

KOMPUTER. Zestawy komputerowe podstawowe wiadomości

KOMPUTER. Zestawy komputerowe podstawowe wiadomości KOMPUTER Zestawy komputerowe podstawowe wiadomości Budowa zestawu komputerowego Monitor Jednostka centralna Klawiatura Mysz Urządzenia peryferyjne Monitor Monitor wchodzi w skład zestawu komputerowego

Bardziej szczegółowo

MAGISTRALE ZEWNĘTRZNE, gniazda kart rozszerzeń, w istotnym stopniu wpływają na

MAGISTRALE ZEWNĘTRZNE, gniazda kart rozszerzeń, w istotnym stopniu wpływają na , gniazda kart rozszerzeń, w istotnym stopniu wpływają na wydajność systemu komputerowego, m.in. ze względu na fakt, że układy zewnętrzne montowane na tych kartach (zwłaszcza kontrolery dysków twardych,

Bardziej szczegółowo

1. Budowa komputera schemat ogólny.

1. Budowa komputera schemat ogólny. komputer budowa 1. Budowa komputera schemat ogólny. Ogólny schemat budowy komputera - Klawiatura - Mysz - Skaner - Aparat i kamera cyfrowa - Modem - Karta sieciowa Urządzenia wejściowe Pamięć operacyjna

Bardziej szczegółowo

T2: Budowa komputera PC. dr inż. Stanisław Wszelak

T2: Budowa komputera PC. dr inż. Stanisław Wszelak T2: Budowa komputera PC dr inż. Stanisław Wszelak Ogólny schemat płyty Interfejsy wejścia-wyjścia PS2 COM AGP PCI PCI ex USB PS/2 port komunikacyjny opracowany przez firmę IBM. Jest on odmianą portu szeregowego

Bardziej szczegółowo

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski Architektura systemów komputerowych dr Artur Bartoszewski Układy we/wy jak je widzi procesor? Układy wejścia/wyjścia Układy we/wy (I/O) są kładami pośredniczącymi w wymianie informacji pomiędzy procesorem

Bardziej szczegółowo

Organizacja typowego mikroprocesora

Organizacja typowego mikroprocesora Organizacja typowego mikroprocesora 1 Architektura procesora 8086 2 Architektura współczesnego procesora 3 Schemat blokowy procesora AVR Mega o architekturze harwardzkiej Wszystkie mikroprocesory zawierają

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I

Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I ... nazwisko i imię ucznia Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I 1. Na rys. 1 procesor oznaczony jest numerem A. 2 B. 3 C. 5 D. 8 2. Na rys. 1 karta rozszerzeń oznaczona jest numerem A. 1 B. 4 C. 6 D.

Bardziej szczegółowo

2/17. Magistrale l/o Magistrala PCI

2/17. Magistrale l/o Magistrala PCI 2/17. Magistrale l/o Magistrala (ang. bus) to ścieżka łącząca ze sobą różne komponenty w celu wymiany informacji między nimi. Analizując strukturę komputera klasy PC, możemy zaobserwować wiele typów magistral.

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY OPERACYJNE. Interfejsy urządzeń peryferyjnych

SYSTEMY OPERACYJNE. Interfejsy urządzeń peryferyjnych SYSTEMY OPERACYJNE Interfejsy urządzeń peryferyjnych Port szeregowy (ang. Serial Port) - port komputerowy, przez który dane są przekazywane w formie jednego ciągu bitów. Port ten jest zwykle zaopatrzony

Bardziej szczegółowo

Pamięć. Podstawowe własności komputerowych systemów pamięciowych:

Pamięć. Podstawowe własności komputerowych systemów pamięciowych: Pamięć Podstawowe własności komputerowych systemów pamięciowych: Położenie: procesor, wewnętrzna (główna), zewnętrzna (pomocnicza); Pojemność: rozmiar słowa, liczba słów; Jednostka transferu: słowo, blok

Bardziej szczegółowo

Logiczny model komputera i działanie procesora. Część 1.

Logiczny model komputera i działanie procesora. Część 1. Logiczny model komputera i działanie procesora. Część 1. Klasyczny komputer o architekturze podanej przez von Neumana składa się z trzech podstawowych bloków: procesora pamięci operacyjnej urządzeń wejścia/wyjścia.

Bardziej szczegółowo