Arkusz opracowany przez Wydawnictwo GEMMI. Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. UZUPEŁNIA UCZEŃ

Transkrypt

1 Arkusz opracowany przez Wydawnictwo GEMMI. Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. KOD UCZNIA UZUPEŁNIA UCZEŃ PESEL miejsce na naklejkę z kodem BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy zestaw zadań zawiera 12 stron (zadania 1 22). Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 2. Na tej stronie wpisz swój kod, numer PESEL i naklej naklejkę z kodem. 3. Na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i numer PESEL, wypełnij matrycę znaków oraz naklej naklejkę z kodem. 4. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami. 5. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem. Nie używaj korektora. 6. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Rozwiązania zadań zamkniętych zaznaczaj na karcie odpowiedzi w następujący sposób: wybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, np. gdy wybrałeś odpowiedź A: UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY dysleksja TEST I Czas pracy: 60 minut wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np. gdy wybrałeś odpowiedź FP lub NT: lub do informacji oznaczonych właściwą literą dobierz informacje oznaczone liczbą lub literą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybrałeś literę B i liczbę 1 lub litery NB: lub 7. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np. GHiW-P1-A1 8. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 9. Rozwiązując zadania, możesz wykorzystać miejsce opatrzone napisem Brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane. Powodzenia! Autor: Leszek Głód

2 Zadanie 1. Przeczytaj tekst, a następnie wykonaj polecenia. Niewolni chłopi, na których spoczywał ciężar uprawy ziemi przydzielonej pełnoprawnym obywatelom; byli również zobowiązani do osobistych posług wobec swych panów (na przykład towarzyszyli im w czasie wypraw wojennych), a także wykonywania prac rzemieślniczych i stawania do robót publicznych na wezwanie władz. Na podstawie: B. Bravo, E. Wipszycka, Historia starożytnych Greków, t. I, Warszawa Podaj nazwę grupy ludności opisanej w tekście. A. periojkowie, B. heloci, C. hoplici, D. spartiaci Wskaż greckie państwo-miasto, w którym występowała ta grupa ludności. A. Sparta B. Ateny C. Korynt D. Teby Zadanie 2. Dokończ poniższe zadanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych. Szereg, w którym uporządkowano chronologicznie przemiany w rolnictwie, to A. trójpolówka gospodarka wypaleniskowa dwupolówka płodozmian. B. gospodarka wypaleniskowa dwupolówka trójpolówka płodozmian. C. płodozmian gospodarka wypaleniskowa dwupolówka trójpolówka. D. płodozmian trójpolówka dwupolówka gospodarka wypaleniskowa. 2 z 12

3 Zadanie 3. Przyporządkuj ilustracjom podpisy. Odpowiedzi wybierz spośród podanych i wpisz we właściwe miejsca. A. B. C. Źródło: E. Charytonow, Zarys historii architektury, Warszawa A. Twardecki, Mały słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa Świątynia egipska A B C 3.2 Świątynia babilońska A B C 3.3 Świątynia grecka A B C 3.4 Świątynia rzymska A B C 3 z 12

4 Zadanie 4. Oceń prawdziwość każdego ze zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 4.1 Rozety, sklepienia krzyżowo-żebrowe i witraże występują w stylu romańskim. P F 4.2 Małe okna, grube mury i sklepienia kolebkowe występują w stylu romańskim. P F 4.3 Barok to kierunek w kulturze europejskiej dominujący w XVII wieku i w I poł. XVIII wieku. P F 4.4 Klasycyzm to styl odwołujący się do kultury starożytnych Rzymian i Greków, najpełniejszy rozkwit nastąpił w XV i XVI wieku. P F Zadanie 5. Wśród wymienionych wydarzeń wskaż to, które chronologicznie jest pierwsze i to, które jest ostatnie. W tabeli obok wydarzenia pierwszego umieść literę A, obok ostatniego B. 5.1 bitwa pod Cecorą 5.2 traktat w Buczaczu 5.3 bitwa pod Chojnicami 5.4 odsiecz wiedeńska 5.5 II pokój toruński 4 z 12

5 Mapa do zadania 6 i 7. Zadanie 6. Wskaż poprawną odpowiedź. Który z podanych opisów można zatytułować mapę? A. Wielkie odkrycia geograficzne XV XVII wieku. B. Wielkie bitwy morskie podczas II wojny światowej. C. Wielkie wędrówki ludów IV VII wiek. D. Kolonializm na przełomie XIX i XX wieku. Zadanie 7. Na podstawie mapy w zadaniu 6 dobierz imiona i nazwiska odkrywców do szlaków ich wypraw. Przy każdym imieniu i nazwisku odkrywcy zaznacz literę przyporządkowaną szlakowi jego wyprawy. 7.1 Krzysztof Kolumb A B C 7.2 Ferdynand Magellan A B C 7.3 Vasco da Gama A B C 5 z 12

6 Zadanie 8. Uzupełnij poniższy tekst, wybierając w każdym zdaniu właściwą odpowiedź spośród podanych A, B lub C. W 8.1. roku Marcin Luter ogłosił 95 tez. Mieszkał i nauczał na uniwersytecie w Uważał, że jedynym źródłem wiary jest A B C A. Wittenberga B. Augsburg C. Wormacja 8.3 A. tradycja Kościoła B. Pismo Święte C. encyklika papieska Tablica genealogiczna do zadania 9. Pukower ( ok. 1294) Giedymin ( 1341) Jawnuta ( po 1366) Olgierd ( 1377) Klejstut ( 1382) książę trocki Władysław Jagiełło ( 1434), król polski Świdrygiełło ( 1452) książę podolski, wołyński, czernichowski, Witold ( 1430) Zygmunt ( 1440) Władysław III Warneńczyk ( 1444) król Polski i Węgier Kazimierz IV Jagiellończyk ( 1492), król Polski Władysław II ( 1516) król Czech Jan Olbracht ( 1501) król Polski Zofia ( 1512) żona Fryderyka Hohenzollerna Aleksander ( 1506) wielki książę litewski, król Polski Zygmunt I Stary ( 1548) wielki książę litewski, król Polski Fryderyk ( 1503) arcybiskup gnieźnieński Kazimierz ( 1484) święty patron Litwy Ludwik ( 1526) król Czech i Węgier Albrecht Hohenzollern ( 1568) wielki mistrz zakonu krzyżackiego Zygmunt II August ( 1572), król Polski Izabela ( 1559) żona Jana Zapolyi, króla Węgier Katarzyna Jagiellonka ( 1583) żona Jana III Wazy, króla Szwecji Anna Jagiellonka ( 1596) królowa Polski, żona Stefana Batorego króla Szwecji Zadanie 9. Na podstawie drzewa genealogicznego oraz własnej wiedzy oceń prawdziwość zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F jeśli jest fałszywe. 9.1 Albrecht Hohenzollern był wnukiem Kazimierza Jagiellończyka. P F 9.2 Ostatnim królem z dynastii Jagiellonów był Zygmunt I Stary. P F 9.3 Zygmunt Stary panował w pierwszej połowie XVI wieku. P F 6 z 12

7 Tekst do zadania 10. Na podstawie tekstu źródłowego wykonaj polecenia. Nadciągnęli Turcy, Tatarzy, Siedmiogrodzianie. [...] Hetman zarządził odwrót w taborze. Pod osłoną wozów, krok po kroku, polska armia podążała do granicznego Dniestru. Już był niedaleko, już główne siły tureckie zrezygnowały z pościgu, ale gdy niekarna szlachta zapragnęła odebrać Kozakom i ciurom obozowym łupy, wszczął się popłoch i tabor się rozerwał pod okiem tatarskich zagończyków. Odwrót zmienił się w klęskę. Sędziwy hetman odmówił ucieczki i 6 października 1620 roku wybrał raczej śmierć bohaterską niż hańbę. Źródło: Wielka historia Polski, t. 4, Kraków 2000, s Podkreśl poprawne zakończenie zdania. Tekst mówi o śmierci hetmana A. Jana Karola Chodkiewicza. B. Stefana Czarnieckiego. C. Jana Sobieskiego. D. Stanisława Żółkiewskiego Podkreśl poprawne zakończenie zdania. Tekst dotyczy bitwy pod A. Kircholmem. B. Kłuszynem. C. Cecorą. D. Chocimiem. Zadanie 11. Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych. Przedział czasu, w którym miał miejsce wybuch powstania styczniowego, oznaczony jest na taśmie chronologicznej numerem A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5 F. 6 7 z 12

8 Zadanie 12. Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych. Zabójstwo Juliusza Gajusza Cezara miało miejsce w 44 r. p.n.e., czyli w A. I połowie I w. p.n.e. B. II połowie I w. p.n.e. C. I połowie II w. p.n.e. D. II połowie II w. p.n.e. Zadanie 13. Spośród poniżej podanych wydarzeń, oznaczonych literami A-D, wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie. W tabeli zaznacz litery, którymi oznaczono wybrane wydarzenia Wydarzenie chronologicznie pierwsze 13.2 Wydarzenie chronologicznie ostatnie A B C D A. tzw. noc świętego Bartłomieja. B. unia lubelska. C. Marcin Luter ogłasza 95 tez. D. hołd Pruski. Zadanie 15. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Zaprezentowany obok obraz nawiązuje w swej treści do wydarzeń związanych A. z I rozbiorem Polski. B. z Sejmem Czteroletnim. C. z wielką wojną północną. D. z konfederacją barską. Jan Matejko. Rejtan 8 z 12

9 Mapa do zadania 14. Zadanie 14. Wskaż poprawną odpowiedź. W II połowie XVII wieku, po wojnie z Rosją, Rzeczypospolita Obojga Narodów utraciła A. Zadnieprze. B. Prusy Książęce. C. Podole. D. Śląsk. 9 z 12

10 Zadanie 16. Przyporządkuj powstaniom narodowym ich skutki. Odpowiedzi wpisz we właściwe rubryki tabeli. A. uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim (Kongresówka) B. włączenie Rzeczypospolitej Krakowskiej do zaboru austriackiego C. likwidacja konstytucji i w jej miejsce wprowadzono tzw. Statutu Organiczny Powstanie narodowe Skutki 16.1 Powstanie listopadowe 16.2 Powstanie krakowskie 16.3 Powstanie styczniowe Tekst do zadania 17. Akt 5 listopada 1916 r. (fragment) Przejęci niezłomną ufnością w ostateczne zwycięstwo ich broni i życzeniem powodowani, by ziemie polskie, przez waleczne ich wojska ciężkimi ofiarami panowaniu rosyjskiemu wydarte, do szczęśliwej wywieść przyszłości, Jego Cesarska i Królewska Mość Cesarz Austrii i Apostolski Król Węgier oraz Jego Cesarska Mość Cesarz Niemiecki ułożyli się, by z ziem tych utworzyć państwo samodzielne z dziedziczną monarchią i konstytucyjnym ustrojem. Dokładniejsze oznaczenie granic zastrzega się. Nowe Królestwo znajdzie w łączności z obu sprzymierzonymi mocarstwami rękojmie potrzebne do swobodnego sił swych rozwoju. Źródło: Polska w latach Wybór tekstów źródłowych do nauczania historii, red. A. Galos, Warszawa Zadanie 17. Dokończ poniższe zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Z treści przytoczonego fragmentu Aktu 5 listopada wynika, że zamierzano A. utworzyć państwo polskie z ziem odebranych Rosji. B. nadać autonomię ziemiom polskim należącym do Rosji. C. odbudować niepodległą Polskę w granicach przedrozbiorowych. D. przekazać Polakom władzę na ziemiach polskich zaboru pruskiego i austriackiego. 10 z 12

11 Zadanie 18. Wskaż poprawną odpowiedź. W Rzeczypospolitej Polskiej prawo zgłaszania projektów ustaw mają. A. prezydent RP B. starosta powiatu C. wójt D. wojewoda Zadanie 19. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Wskaż poprawną odpowiedź. Naród to A. trwała wspólnota ludzi poddana władzy zwierzchniej. B. najstarsza i najpowszechniejsza forma życia społecznego. C. organizacja polityczna ludności osiadłej na danym terytorium. D. zbiorowość ludzi wyróżniająca się wspólną świadomością narodową. Ilustracja do zadanie 20. Zadanie 20. Ilustracja związana jest z wydarzeniem Wskaż poprawną odpowiedź. A. wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. B. z przejęciem przez Polskę przewodnictwa w Unii Europejskiej. C. wstąpieniem Polski do Paktu Północnoatlantyckiego. D. z organizacją przez Polskę i Ukrainę Euro z 12

12 BRUDNOPIS 12 z 12