UCHWAŁA Nr XIV RADY GMINY USTKA z dnia 23 grudnia 2015 roku

Transkrypt

1 UCHWAŁA Nr XIV RADY GMINY USTKA z dnia 23 grudnia 2015 roku w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Ustka na rok Na podstawie art. 10 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity - Dz. U. z 2012 r. poz. 124 oraz z 2015 r., poz.28 ) i art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 poz.1515 ) Rada Gminy Ustka uchwala, co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Ustka na rok 2016 jako załącznik do niniejszej uchwały. 2. Realizację programu powierza się Wójtowi Gminy Ustka. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016 roku. 3

2 Załącznik do Uchwały Nr XIV Rady Gminy Ustka z dnia 23 grudnia 2015 roku GMINNA KOMISJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W GMINIE USTKA NA 2016 ROK USTKA

3 Wprowadzenie Narkomania niesie za sobą poważne ryzyko dla zdrowia publicznego, szczególnie w kontekście chorób infekcyjnych (HIV, żółtaczka, choroby weneryczne). Ryzyko zgonu wśród narkomanów jest kilkakrotnie wyższe niż w porównywalnej wiekowo populacji generalnej. Ponadto narkomania jest ściśle związana z wieloma innymi problemami społecznymi, takimi jak ubóstwo, bezrobocie, prostytucja, przestępczość czy bezdomność. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii umożliwia realizację działań profilaktycznych, jak i zaradczych na szczeblu gminnym. Ustawodawca wskazał zarówno zadania, jakie mają być realizowane, formę prawną w postaci gminnego programu przeciwdziałania narkomanii - zwanego dalej Programem, jak i środki na realizację tych zadań. Źródłem finansowania są środki finansowe budżetu gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. Program Przeciwdziałania Narkomanii Gminy Ustka stanowi spis działań będących jednocześnie zadaniami własnymi gminy w obszarze tych zagadnień społecznych, które realizowane będą w 2016 roku. Dział I Wyniki Diagnozy Lokalnych Zagrożeń Społecznych (diagnoza została sporządzona na zlecenie Gminy Ustka w marcu 2012 roku przez Studio Diagnozy i Profilaktyki z Krakowa) Problem narkotyków jest dość poważny w Gminie Ustka. Liczba badanych mieszkańców, która próbowała narkotyków, jest trzykrotnie wyższa od wyników analiz ogólnopolskich. Zdecydowana jednak większość ankietowanych nie zażywa narkotyków. Zapytaliśmy naszych respondentów, ile znają osób w swoim otoczeniu, które zażywają narkotyki. 75,4% kobiet w ogóle nie zna nikogo, kolejno 21,3% kobiet zna do 5 osób a 3,3% zna ponad 10 osób. Jeśli chodzi o mężczyzn 78,9% z nich nie zna nikogo, 18,4% mężczyzn zna do 5 osób, a 2,6% mężczyzn od 5 do 10. Wspólne podliczenie odpowiedzi kobiet i mężczyzn przedstawia poniższy wykres. Ponad trzy czwarte badanych (77%) nie zna nikogo, ale 20% znających do 5 osób, 1% znający od 5 do 10 osób i 2% znających więcej niż 10 osób to dość niepokojący wynik. 2

4 W badaniu tym interesowało nas również, czy respondenci wiedzą, gdzie i u kogo można kupić narkotyki. Zdecydowana większość mieszkańców Gminy Ustka nie posiada takiej wiedzy (90,9% wszystkich badanych). 8,3% badanych kobiet oraz 12,5% badanych mężczyzn wie, gdzie może kupić narkotyki. W ogólnym przekroju, zdecydowana większość badanych mieszkańców Gminy Ustka nie wie, gdzie można zaopatrzyć się w narkotyki. Wśród mieszkańców wystąpiło zróżnicowanie na płeć pod względem używania narkotyków, o czym świadczą wyniki podsumowujące następne pytanie: Czy kiedykolwiek zażyłeś narkotyk?. Do zażycia narkotyku przyznało się 6 kobiet (10% respondentek) oraz 6 mężczyzn (15,8% respondentów). Trzeba wyraźnie podkreślić, że przyznanie się do używania narkotyków (lub nawet jednorazowej próby) jest w istocie przyznaniem się do czynu karalnego w Polsce. Ponadto używanie narkotyków nie jest czymś powszechnie akceptowanym, dlatego można by spodziewać się raczej niewielkiego odsetka odpowiedzi twierdzących. W tym miejscu warto odwołać się do sondażu Centrum Badania Opinii Publicznej Postawy Polaków wobec wybranych substancji psychoaktywnych z 2007 roku. Spytano respondentów, czy kiedykolwiek próbowali narkotyków. Podobnie, jak w przypadku Gminy Ustka, zdecydowanie mniej było odpowiedzi tak jedynie 4% (w stosunku do 12,1% naszych respondentów, co stanowi trzykrotnie większy odsetek od wyniku badań ogólnopolskich). Aż 96% populacji w 2007 roku nie próbowało narkotyków. Warto również zwrócić uwagę, że narkotyki używali głównie mężczyźni (6%) i tylko 1% respondentek. Zapytaliśmy również o przebywanie w pracy pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Niewielki odsetek badanych (4,1%) odpowiedział, że taka sytuacja miała miejsce. Kobiety rzadziej (1,7%) niż mężczyźni (5,3%) odpowiadali twierdząco na to pytanie. Dzieci i młodzież a substancje psychoaktywne Badanie miało na celu, między innymi, analizę stopnia używania substancji psychoaktywnych przez dzieci i młodzież. Analiza dotyczyła rozpowszechnienia palenia papierosów, picia alkoholu oraz zażywania narkotyków, a także okoliczności towarzyszących tym zachowaniom i postaw wobec substancji psychoaktywnych. Ankieta została skonstruowana w taki sposób, by możliwe było porównanie wyników tego badania z wynikami badania ogólnopolskiego, zrealizowanego w ramach międzynarodowego projektu 3

5 European School Survey Project on Alcohol and Drugs (ESPAD). W raporcie diagnozy uzyskane wyniki odnoszone są do wyników badania ESPAD zrealizowanego na reprezentatywnej próbie uczniów klas trzecich szkół gimnazjalnych (wiek: lat) oraz uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych (wiek: 17-18) w 2011 roku. W naszym badaniu, oprócz uczniów szkół gimnazjalnych, uwzględniliśmy również uczniów klas szóstych szkół podstawowych. Poniższa tabela ilustruje nasilenie zażywania alkoholu, palenia papierosów, używania narkotyków i dopalaczy w poszczególnych grupach wiekowych na terenie Gminy Ustka: Nasilenie określonych problemów społecznych w poszczególnych grupach wiekowych. Problem społeczny Szkoły Podstawowe Gimnazjum N % N % Picie alkoholu 30 29, Palenie papierosów 19 20, Używanie narkotyków ,6 Używanie dopalaczy N ilość osób, które przyznają się do używania środków psychoaktywnych oraz papierosów Z otrzymanych rezultatów wynika, że wraz z wiekiem rośnie odsetek osób sięgających po wybrane rodzaje substancji psychoaktywnych. Do wypicia alkoholu przynajmniej raz w życiu przyznaje się 29,7% uczniów szkół podstawowych oraz 61% gimnazjalistów. Wyniki są zgodne z najnowszymi sondażami publikowanymi przez CBOS, wskazującymi alkohol jako środek psychoaktywny najbardziej rozpowszechniony wśród młodych ludzi w porównaniu z papierosami i narkotykami. Uzyskane wyniki są dużo niższe w przypadku gimnazjalistów od wyników badań ESPAD z 2011 roku, w których chociaż raz w ciągu całego życia piło 87,3% uczniów szkół gimnazjalnych. Wyniki badań wskazują na niższy od ogólnopolskiego wyniku odsetek młodych osób sięgających po substancje odurzające. Wyższy odsetek młodych osób, które zażywają narkotyki wystąpił w grupie uczniów szkół gimnazjalnych i wyniósł on 8,6%. Badania prowadzone w Polsce co kilka lat wskazują na obniżanie się problemu narkotykowego wśród młodych ludzi. Otrzymane wyniki wskazują na mniejszy niż liczba uczniów objętych badaniami ogólnopolskimi odsetek uczniów szkół gimnazjalnych w Gminie Ustka sięgających po narkotyki. Używanie dopalaczy przez młodych mieszkańców Gminy Ustka jest również na nieco niższym poziomie niż wynik ogólnopolskich badań ESPAD z 2011 roku. W naszym badaniu 5% gimnazjalistów kiedykolwiek używało dopalaczy, zaś w badaniu ESPAD odsetek uczniów, którzy kiedykolwiek używali dopalaczy wyniósł 10,5% w grupie gimnazjalistów. Zachowania związane z używaniem narkotyków i dopalaczy Przeprowadzone badania wykazują, że dwóch uczniów szkoły podstawowej (2% badanych, 2 chłopców) miało kontakt z narkotykami. Wśród starszych uczniów, 7 uczniów gimnazjum (17,5% badanych, 7 chłopców) miało doświadczenia z zażywaniem substancji psychoaktywnych. W przypadku uczniów szkół podstawowych wiek inicjacji narkotykowej wyniósł 12 lat, zaś w przypadku gimnazjalistów wiek inicjacji narkotykowej wyniósł 13,29 4

6 lat. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że zjawisko zażywania narkotyków jest umiarkowanie nasilone wśród młodych mieszkańców Gminy Ustka. Problem zażywania narkotyków przez młodych ludzi widoczny jest również przy pytaniu o to, ile zna się osób używających substancji odurzających. Poznanie rozpowszechnienia używania substancji w najbliższym otoczeniu pozwala w przybliżeniu oszacować ryzyko sięgania po nie. W szkołach podstawowych 19% osób przyznało, że zna co najmniej jedną osobę używającą narkotyków. W szkołach gimnazjalnych w podobny sposób odpowiedziało 22,5% uczniów. Otrzymane rezultaty potwierdzają informacje, że wraz ze wzrostem wieku młodzieży problem narkotykowy staje się bardziej rozpowszechniony. Przedstawione wyniki sugerują, że w Gminie Ustka jest on nieco bardziej nasilony wśród uczniów uczęszczających do szkół gimnazjalnych, zaś wyniki są niższe od wyników badań ogólnopolskich. Według badań ESPAD, 61,7% gimnazjalistów ma wśród swoich przyjaciół osoby, które palą marihuanę lub haszysz, 22,7% gimnazjalistów deklaruje, że ma wśród przyjaciół osoby, które biorą środki uspokajające lub nasenne bez przepisu lekarza, 16,2% gimnazjalistów ma wśród przyjaciół osoby, które biorą Ecstasy, zaś 17,5% gimnazjalistów ma wśród przyjaciół osoby używające środków wziewnych. Jeżeli chodzi o dostęp do narkotyków wśród dzieci i młodzieży uczącej się, na poziomie szkoły podstawowej 5% uczniów twierdzi, że zakup narkotyków byłby dla nich raczej łatwy lub bardzo łatwy. W gimnazjum w ten sposób odpowiedziało już 9,8% nastolatków. Dość wysoki odsetek uczniów wskazywał, że narkotyki jest trudno kupić, jednak w sytuacji znajomości określonych osób jest to jak najbardziej możliwe. Ponad jedna czwarta uczniów szkół podstawowych oraz ponad jedna piąta uczniów szkół gimnazjalnych nie posiada wiedzy na ten temat. Dostępność narkotyków w środowisku dzieci i młodzieży. Czy uważasz, że w Twoim środowisku kupić narkotyki jest? Szkoła Podstawowa Gimnazjum Bardzo trudno 48,5% 32,1% Raczej trudno 7,9% 21% 5

7 Trudno, ale jak się zna odpowiednie osoby to można 11,9% 16% Raczej łatwo 3% 4,9% Bardzo łatwo 2% 4,9% Nie wiem 26,7% 21% Jeżeli chodzi o inicjatywę pierwszego kontaktu z narkotykami, wśród gimnazjalistów, wszyscy uczniowie, którzy deklarowali wcześniej kontakt z narkotykami, sami chcieli spróbować. Wśród uczniów szkół podstawowych, którzy deklarowali wcześniej kontakt z narkotykami, jeden uczeń zrobił to bez niczyjej namowy, zaś kolejny uczeń został namówiony do użycia narkotyku przez znajomych. Zapytaliśmy również uczniów, którzy deklarowali zażywanie narkotyków, o okoliczności pierwszego kontaktu z substancjami psychoaktywnymi. Szczegółowy rozkład wyników ukazuje poniższa tabela. Okoliczności pierwszego kontaktu z narkotykami. Procenty dotyczą uczniów, którzy deklarowali wcześniej używanie narkotyków. Gdzie po raz pierwszy użyłeś Szkoły podstawowe Gimnazjum narkotyków? Szkoła - - Dyskoteka/pub - 20% Wakacje 50% 20% Dom 50% - Czas wolny/po lekcjach - 60% Inne - - Młodzi mieszkańcy Gminy Ustka zażywali substancje psychoaktywne w czasie wakacji (50% uczniów szkół podstawowych oraz 20% uczniów szkół gimnazjalnych). Wielu młodych ludzi pierwszy kontakt z narkotykami miało w czasie wolnym deklaruje tak 60% gimnazjalistów. W odniesieniu do narkotyków wymieniany jest także dom oraz dyskoteka jako miejsce pierwszych kontaktów. Zadaliśmy również pytanie o to, jak często młodzi ludzie używają narkotyków. Wśród uczniów szkół podstawowych, którzy deklarowali wcześniej kontakt z narkotykami, jeden uczeń używa narkotyków średnio raz w miesiącu, a drugi uczeń spróbował tylko raz. Wśród gimnazjalistów, którzy deklarowali wcześniej kontakt z narkotykami, trzech uczniów (42,9%) używa narkotyków okazjonalnie, a kolejnych dwóch uczniów (28,6%) - zażyło narkotyki tylko raz. Fakt, że 9 uczniów w obu grupach badanych (5,1% wszystkich badanych uczniów) miało kontakt z narkotykami, (zakładając, że te odpowiedzi były szczere) wskazuje, że problem z narkotykami jest umiarkowanie poważny wśród młodych mieszkańców Gminy Ustka. Istotną informacją jest rodzaj substancji odurzających, po które sięgają młodzi ludzie oraz częstotliwości używania tych substancji w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Wśród uczniów szkół podstawowych, jeden uczeń (1%) palił marihuanę 1-2 razy, jeden uczeń (1%) zażył 6

8 środki nasenne 1-2 razy, dwóch uczniów (2,1%) używało sterydów 1-2 razy, jeden uczeń (1%) zażył grzyby halucynogenne 1-2 razy, jeden uczeń (1%) użył kokainy 1-2 razy, Wśród uczniów szkół gimnazjalnych, dwóch uczniów (2,5%) paliło marihuanę 1-2 razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy, dwóch uczniów (2,5%) paliło marihuanę 3-5 razy, jeden uczeń (1,2%) palił marihuanę razy. Ponadto gimnazjaliści używali innych substancji psychoaktywnych. Jeden uczeń (1,2%) użył środków nasennych 1-2 razy, jeden uczeń (1,2%) stosował sterydy 1-2 razy, jeden uczeń (1,2%) zażył grzyby halucynogenne 1-2 razy. Pozytywną informacją uzyskaną podczas badania są deklaracje większości uczniów, że nie sięgnęliby po narkotyki, nawet gdyby zdarzyła się ku temu okazja. W ten sposób odpowiadało 90,8% uczniów szkół podstawowych oraz 95% uczniów gimnazjów. Informacje te mogą świadczyć o wzroście świadomości związanej ze szkodliwością narkotyków oraz konsekwencjami ich zażywania wśród uczniów. Rosnącym problemem, z którym boryka się wiele krajów jest dostępność na rynku (mimo głośnej akcji zamknięcia sklepów) produktów nazywanych dopalaczami. Postanowiliśmy zbadać skalę zjawiska stosowania dopalaczy wśród młodych mieszkańców Gminy Ustka. Kolejne pytanie dotyczyło dostępności dopalaczy wśród młodych mieszkańców Gminy Ustka. 42,9% uczniów szkół podstawowych nie posiada wiedzy na temat dostępności tych substancji w najbliższej okolicy, dla 37,8% badanych z tej grupy wiekowej zakup dopalaczy jest bardzo trudny lub raczej trudny, zaś 5,1% badanych deklaruje, że jest to raczej łatwe lub bardzo łatwe zadanie. Wśród uczniów gimnazjum wyniki rozkładają się podobnie: 37,5% gimnazjalistów nie posiada wiedzy na ten temat; dla kolejnych 37,5% badanych gimnazjalistów zakup dopalaczy oceniany jest jako bardzo trudny lub raczej trudny, zaś 13,8% gimnazjalistów ocenia to zadanie jako raczej łatwe bądź bardzo łatwe. Młodzi mieszkańcy Gminy Ustka oceniają zakup dopalaczy jako znacznie trudniejszy niż młodzi uczestnicy badania ESPAD, w którym 40,5% gimnazjalistów oceniło dopalacze jako raczej łatwo lub bardzo łatwo dostępne. Dostępność dopalaczy w środowisku dzieci i młodzieży. Czy uważasz, że w Twoim środowisku kupić dopalacze jest? Szkoła Podstawowa Gimnazjum Bardzo trudno 27,6% 20% Raczej trudno 10,2% 17,5% Trudno, ale jak się zna odpowiednie osoby to można 14,3% 11,2% Raczej łatwo 4,1% 6,3% Bardzo łatwo 1% 7,5% Trudno powiedzieć 42,9% 37,5% Dwóch uczniów szkół podstawowych (2%) użyło dopalaczy przynajmniej raz w życiu. W szkołach gimnazjalnych do zażywania dopalaczy przyznało się czterech uczniów (5%). 7

9 Średnia wieku pierwszego kontaktu z dopalaczami wyniosła 10 lat w przypadku uczniów szkół podstawowych oraz 12,25 lat w przypadku gimnazjalistów. Zapytaliśmy również badanych o to, czy gdyby mieli okazję spróbować dopalaczy, to czy zdecydowaliby się na to. Czterech uczniów szkół podstawowych (4,1%) odpowiedziało twierdząco na to pytanie.. Trzech gimnazjalistów (3,7%) przyznało, że użyliby dopalaczy, gdyby mieli okazję. Zapytaliśmy uczniów o przebywanie pod wpływem substancji psychoaktywnych (alkoholu, dopalaczy, narkotyków) na terenie szkoły. Przyznało się do tego trzech uczniów szkół podstawowych (3,1%) oraz jeden uczeń szkoły gimnazjalnej (1,3%). Uczniowie zostali również poproszeni o ocenę tego, jak bardzo ludzie ryzykują, że sobie zaszkodzą, kiedy używają narkotyków. Większość uczniów, podobnie jak w badaniach ogólnopolskich, dostrzega ryzyko szkód związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Ponad połowa uczniów szkół podstawowych oraz blisko dwie trzecie gimnazjalistów deklaruje, że używanie narkotyków jest związane z dużym ryzykiem. Należy podkreślić, że stosunkowo niewielki odsetek badanych uczniów z obu grup wiekowych ocenia poziom ryzyka jako mały lub deklaruje, że go wcale nie ma. Uczniowie zostali również poproszeni o ocenę wiedzy i postaw swoich rodziców wobec narkotyków. Młodzi ludzie często w szkole podstawowej i szkole gimnazjalnej ocenili wiedzę swoich rodziców o narkotykach jako średnią, odpowiedziało tak 23,7% uczniów szkół podstawowych oraz 34,2% gimnazjalistów. Jedna czwarta uczniów szkół podstawowych oraz blisko jedna trzecia gimnazjalistów nie posiadała wiedzy na ten temat. Blisko jedna trzecia gimnazjalistów deklarowała, że wiedza ich rodziców o narkotykach jest bardzo duża, zaś blisko jedna czwarta uczniów szkół podstawowych odpowiadało, że ich rodzice nie posiadają żadnej wiedzy na ten temat. 8

10 54,2% uczniów szkół podstawowych oraz 38% uczniów szkół gimnazjalnych deklaruje, że ich opiekunowie rozmawiali z nimi na temat szkodliwości używania narkotyków. 33,3% uczniów szkół podstawowych oraz 65,8% uczniów szkół gimnazjalnych uczestniczyło w zajęciach profilaktycznych na temat szkodliwości używania substancji psychoaktywnych (narkotyki, dopalacze, alkohol). W przypadku pytania o reakcję rodziców na używanie narkotyków przez własne dzieci, większość uczniów wskazywała odpowiedzi sugerujące aktywną postawę krytyczną wobec takiego faktu i próbę znalezienia rozwiązania. Zestawienie wyników dla tego zagadnienia przedstawione zostało w tabeli. Postawy rodziców wobec zażywania narkotyków w oczach uczniów. Jak myślisz, jak zareagowaliby Twoi rodzice, gdyby dowiedzieli się, że zażywasz narkotyki? Szkoła podstawowa Gimnazjum Ukarali 22,3% 15,2% Próbowali pomóc znaleźć przyczynę 58,5% 68,4% Pokrzyczeli i odpuścili 7,4% 5,1% Zmartwiliby się 7,4% 11,4% Nic by nie zrobili 4,3% - Stosunkowo niewielki odsetek młodych ludzi był przekonany, że ich rodzice nie zareagowaliby na używanie przez nich narkotyków bądź też, że łatwo pogodziliby się z takim faktem. Wnioski 1. Badania wykazały, że stosunkowo dużo młodych mieszkańców Gminy Ustka ma kontakt z tytoniem oraz narkotykami. Do palenia papierosów chociaż raz w życiu przyznało się 20,7% badanych uczniów szkół podstawowych oraz 41% badanych gimnazjalistów. Odsetek badanych gimnazjalistów sięgających po narkotyki wyniósł 8,6%. Podobnie jak w przypadku papierosów, wynik ten jest niższy od wyników 9

11 badań ogólnopolskich. Z pewnością te dwa zagadnienia powinny spotkać się z pilną uwagą ze strony władz samorządowych. 2. Jednocześnie niepokojący jest względnie łatwy dostęp dzieci i młodzieży do substancji psychoaktywnych. Jego ograniczenie jest zadaniem leżącym w obowiązku osób dorosłych. 3. Najbardziej sprzyjające okoliczności do kontaktu z substancjami psychoaktywnymi stwarzają wakacje oraz czas wolny, dlatego też dzieci w tym okresie powinny zostać otoczone szczególną uwagą opiekunów i uświadamiane w kwestii niebezpieczeństw, jakie wiążą się ze spożywaniem alkoholu, narkotyków i paleniem papierosów. Wielu uczniów zażywało ponadto substancje psychoaktywne w czasie imprez, na dyskotece czy w pubie, a także w domu. 4. Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, że rodzice dość często nie zauważają tego, że ich dzieci znajdują się pod wpływem alkoholu i narkotyków. Uzyskane wyniki powinny zaalarmować rodziców i opiekunów, aby poświęcali swoim dzieciom więcej uwagi i nie zapominali o odpowiedzialności, jaką za nie ponoszą. 5. Dopalacze cieszą się nieco większą popularnością wśród starszych uczniów 5% gimnazjalistów przyznało się do używania ich. Działania profilaktyczne oraz informacje o szkodliwym wpływie dopalaczy na funkcjonowanie organizmu powinny być kierowane przede wszystkim do starszych uczniów. Dział II Podstawowe cele programu. Celem głównym programu jest przeciwdziałanie rozszerzaniu się narkomanii oraz problemom jej towarzyszącym na terenie Gminy Ustka. Cele szczegółowe. 1. Podjęcie działań mających na celu zapobieganie wszelkim uzależnieniom przez redukcję dostępności substancji narkotycznych, a przede wszystkim przez pracę profilaktyczną w środowisku lokalnym. 2. Dostarczanie fachowej wiedzy wszystkim podmiotom zainteresowanym tematem zagrożeń związanych z narkomanią i uwrażliwienia na wczesne oznaki uzależnienia oraz informowanie o dostępnych formach pomocy. 3. Wypracowanie wśród dzieci, młodzieży i osób dorosłych racjonalnych postaw wobec narkotyków i innych substancji o działaniu odurzającym poprzez wdrażanie i realizację programów profilaktycznych. 4. Przeciwdziałanie próbom pierwszych eksperymentów ze środkami psychotropowymi. 5. Organizowanie alternatywnych miejsc twórczego spędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzieży szczególnie z grup podwyższonego ryzyka. 6. Zwiększenie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem narkotyków ( prowadzenie działalności przez publikacje - afisze, ulotki, i organizowanie kampanii edukacyjnych). 7. Wzrost zaangażowania społeczności lokalnych w działania profilaktyczne (wspieranie lokalnych inicjatyw profilaktycznych, szkół, organizacji pozarządowych). Dział III Stan zasobów. Wójt Gminy, w celu prowadzenia działalności profilaktycznej, oprócz oparcia się na działalności Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych współpracuje z następującymi podmiotami: 10

12 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ustce, który jednocześnie prowadzi Zespół Interdyscyplinarny, 2. Poradnia Terapii i Leczenia Uzależnień w Słupsku, 3. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Słupsku, 4. Komisariat Policji w Ustce, 5. Placówka Straży Granicznej w Ustce, 6. Placówka Żandarmerii Wojskowej w Ustce, 7. Straż Gminna w Ustce, 8. Szkoły Podstawowe i Gimnazjum znajdujące się n terenie gminy, 9. Parafie Rzymsko-Katolickie, 10. Sąd Rejonowy w Słupsku, 11. Organizacje pozarządowe zajmujące się problemami uzależnień, 12. Oddziały Leczenia Uzależnień województwa pomorskiego. Dział IV Zadania do realizacji w 2016 roku. Priorytetem jest niezbędne udzielanie wszechstronnego wsparcia osobom uzależnionym i ich rodzinom. Równoległym zadaniem jest szeroko rozumiana profilaktyka ze szczególną starannością adresowana do ludzi młodych, których postawy i obyczaje zamierzamy świadomie kształtować. Warunkiem zapewniającym skuteczność programu jest dbałość o wspomaganie jego realizacji i współudział instytucji, stowarzyszeń i mieszkańców naszej gminy. Kierunki i strategie działań zmierzających do realizacji zadań w zakresie profilaktyki narkomanii wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii są następujące: 1. zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od narkotyków organizowanie i prowadzenie stałego systemu informacji na temat profilaktyki i rozwiązywania problemów związanych z zażywaniem narkotyków i innych substancji o działaniu odurzającym; 2. udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej organizowanie kolonii letnich dla dzieci uczestniczących w programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych prowadzonych w szkołach i świetlicach z terenu gminy, organizacja spektakli o profilaktyce uzależnień w szkołach; 3. prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii oraz upowszechnianie materiałów edukacyjnych o tematyce antynarkotykowej; 4. pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych, dotkniętym ubóstwem i wykluczeniem społecznym, integracja ze środowiskiem lokalnym z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego podejmowanie interwencji kryzysowej w rodzinach dotkniętych problemem narkomanii. Na realizację Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok wydzielono kwotę zł. Wydatkowanie środków będzie następowało zgodnie z harmonogramem zadań. 11

13 Dział V Harmonogram realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok. L.p. I Zamierzenia, zadania Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych środkami psychoaktywnymi Sposób realizacji Zapewnienie możliwości korzystania z porad i konsultacji Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego w Słupsku osobom z problemami narkomanii, przemocy, alkoholu oraz dla wychowawców i pracowników socjalnych. Osoby lub instytucje odpowiedzialne za realizację Pełnomocnik Wójta ds. RPA i Narkomanii, GOPS Termin realizacji Cały rok Oczekiwane efekty Większa świadomość choroby i konieczności leczenia Szacunkowe koszty (preliminarz wydatków) - II Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej 1. Udzielanie pomocy doraźnej poprzez pracę socjalną, w szczególności: -sporządzenie wniosku do Sądu, prokuratury, -wskazywanie ośrodków specjalizujących się leczeniem od środków psychoaktywnych. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w ustce Cały rok Więcej osób podejmujących działania prawne i społeczne ograniczające narkomanię - 2. Organizacja oraz dofinansowanie kolonii letnich dla dzieci z rodzin zagrożonych patologią oraz uczestniczących w pozalekcyjnych z elementami profilaktyki w szkole i świetlicach środowiskowych. Pełnomocnik Wójta ds. RPA i Narkomanii Okres wakacji letnich

14 III Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, 1. Przeprowadzenie warsztatów dot. substancji psychoaktywnych wśród dzieci i młodzieży 2. Realizacja kampanii profilaktycznych, ze szczególnym uwzględnieniem środków psychoaktywnych. Pełnomocnik Wójta ds. RPA i Narkomanii, Komisariat Policji w Ustce, Straż Gminna Cały rok, z wyłączeniem wakacji Zwiększenie przekonań normatywnych ograniczających sięganie po alkohol, wzmocnienie naturalnych potrzeb zdrowego życia, ograniczenie szkód związanych z nadużywaniem środków psychoaktywnych IV Pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych, dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, integracja ze środowiskiem lokalnym z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. 1. Podejmowanie interwencji kryzysowej w rodzinach dotkniętych problemem narkomanii 2. Stała współpraca służb w ramach Zespołu Interdyscyplinarnego Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ustce Cały rok Większa skuteczność realizowania gminnej polityki -- Razem:

15 Dział VI Standardy finansowania działań profilaktyczno-terapeutycznych. A. Zasady finansowania pozalekcyjnych zajęć sportowych. 1. Wnioskodawca (szkoła, instytucje lub organizacje prowadzące świetlice socjoterapeutyczne): 1) realizuje szkolny program profilaktyczny lub socjoterapeutyczny, 2) posiada odpowiednią bazę sportową, 3) posiada odpowiednio przygotowaną kadrę. 2. Odbiorcy zajęć sportowych (dzieci, młodzież): 1) uczestniczą w szkolnym programie profilaktycznym opartym na sprawdzonych strategiach profilaktycznych, 2) wyrażają zgodę na przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia (nie używania środków psychoaktywnych). 3. Realizatorzy zajęć sportowych: 1) posiadają kompetencje w zakresie rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych, podejmowania interwencji w sytuacji kryzysowej, komunikacji podmiotowej, 2) posiadają wiedzę na temat strategii działań profilaktycznych, czynników chroniących, 3) posiadają umiejętności zawierania kontraktu z dzieckiem, mediacji między uczniami, nawiązywania kontaktu wspierającego osobę pokrzywdzoną 4) posiadają dokumenty potwierdzające nabycia powyższych kompetencji, np. zaświadczenie o ukończeniu szkolenia Sport w profilaktyce lub inne. 4. Dokumentacja: 1) listy uczestników zajęć, dziennik zajęć (tematy, ilość godzin, obecność), 2) karty ewaluacyjne, sprawozdanie po zakończeniu programu. B. Zasady finansowania obozów socjoterapeutycznych. Gmina będziecie finansować obozy socjoterapeutyczne spełniające następujące kryteria: 1) na obozach będą realizowane zadania: - udzielanie pomocy psychologicznej w rozwiązywaniu problemów, - praca nad deficytami rozwojowymi, korygowanie doświadczeń o charakterze urazowym, - tworzenie warunków do odreagowania napięcia emocjonalnego w sposób konstruktywny społecznie, rozwijanie umiejętności społecznych; 2) kadra: - wychowawcy - 1 wychowawca na 15 dzieci, zalecane: posiadanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania konfliktów interpersonalnych, posiadanie umiejętności stawiania i egzekwowania wymagań, - socjoterapeuci - 1 socjoterapeuta na dwie grupy, zalecane: ukończenie kursu kwalifikacyjnego z min. 60 h treningu interpersonalnego, praktyka w pracy, - kierownik obozu, zalecane przygotowanie socjoterapeutyczne, umiejętności nadzoru superwizyjnego; 3) dokumentacja: - program socjoterapii, program rekreacyjno wypoczynkowy, karty ewaluacyjne, - karty kwalifikacyjne dzieci, protokoły rady programowej obozu, dziennik pracy - obowiązki pracowników, regulaminy, książka wyjść, instrukcje bezpieczeństwa, - baza - obiekt spełniający kwalifikacje MEN, posiadający kartę kwalifikacyjną, zaświadczenie Kuratorium Oświaty o zgłoszeniu placówki. 14