INFORMACJA na temat ostatecznego rozdziału uprawnień do emisji CO 2 w ramach Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień na lata

Transkrypt

1 Departament Instrumentów Ochrony Środowiska INFORMACJA na temat ostatecznego rozdziału uprawnień do emisji CO 2 w ramach Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień na lata Wraz z przyjęciem przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dniu Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień do emisji dwutlenku węgla na lata oraz określenia wykazu instalacji czasowo wykluczonych ze wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji w okresie od do zakończyliśmy w Polsce prace nad indywidualnymi przydziałami uprawnień dla instalacji ujętych na liście imiennej, podanej w załącznikach 1 i 2. To oznacza, że w przypadku braku pokrycia uprawnieniami emisji rzeczywistych prowadzący będzie mógł je uzyskać jedynie poprzez: szybkie podjęcie działań skutkujących zmniejszeniem obciążenia emisją produktu (zmniejszenie wskaźnika emisyjności), nabycie uprawnień od innych operatorów (umowa dwustronna) lub na giełdzie (rynku), i w skrajnym przypadku zmniejszenie produkcji. Ustawa oczywiście pozwala na inne rozwiązania, które mogą mieć i pozytywne i negatywne szczególnie w przyszłości skutki dla przedsiębiorstw. Zgodnie z zapisami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2003/87/WE z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych w ramach Wspólnoty i zmieniającej dyrektywę Rady nr 96/61/WE, systemem zostały objęte obligatoryjnie rodzaje aktywności podane w tablicy 1. W prawie krajowym lista ta znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 września 2005 r. w sprawie rodzajów instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji na lata (Dz. U. Nr 199, poz. 1646). W Polsce wszystkie prace nad rozdziałem uprawnień toczyły się w ramach branż i podsektorów. Decyzja o takim sposobie rozdziału okazała się zdecydowanie lepsza i skuteczniejsza, gdyż o sposobie funkcjonowania oraz o prognozach rozwoju nie decyduje rodzaj aktywności a właśnie produkt końcowy. Pomocą w tych pracach służyły nam stowarzyszenia branżowe i związki pracodawców, prowadząc wewnętrzne konsultacje, często biorąc na siebie uzyskanie wewnętrznego konsensusu. Prace nad rozdziałem uprawnień prowadzono dla następujących branż i sektorów: 1. elektrownie zawodowe 2. elektrociepłownie zawodowe 3. ciepłownie zawodowe (komunalne) 4. przemysł rafineryjny Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 1/9

2 5. koksownictwo 6. hutnictwo żelaza i stali 7. przemysł cementowy 8. przemysł wapienniczy 9. przemysł szklarski 10. przemysł ceramiczny 11. przemysł papierniczy 12. cukrownictwo 13. przemysł chemiczny 14. przemysł pozostały (gdy instalacje objęte systemem nie należały do żadnej z branż wydzielonych). Jest bardzo prawdopodobne, że zdobyte doświadczenia wymuszą jeszcze głębszy podział w niektórych branżach, gdy będą negocjowane limity na następny okres rozliczeniowy W wyniku podjętej przez Komisję Europejską decyzji z dnia 8 marca 2005 roku, w stosunku do wersji pierwotnej planu z września 2004 r., zostaliśmy zmuszeni do dokonania korekty przydziałów dla poszczególnych wydzielonych na potrzeby prac analitycznych sektorów, co musiało skutkować oczywiście także korektą przydziałów indywidualnych. W niektórych sektorach sposób nowego rozdziału został częściowo zmieniony po głębokiej analizie i konsultacjach społecznych z operatorami instalacji zaliczanych do tych sektorów. Należy jednak stwierdzić, ze w każdym z rozpatrywanych przypadków, decydującym wskazaniem były wyniki pierwotnego rozdziału. Podstawą dla tych zmian była przede wszystkim analiza wyników funkcjonowania poszczególnych sektorów w okresie i rzeczywiste wielkości emisji CO 2. W ramach analiz danych historycznych od 1999 roku, na których oparte były analizy, ustalono ostateczne limity emisji. Ten przydział podano w tablicy 2 podając równocześnie udział danego rodzaju aktywności w całkowitej liczbie przydzielanych uprawnień. Analiza danych wskazuje, jak dominującą w polskim KPRU jest grupa instalacji spalania paliw. Decyduje o tym rodzaj spalanego paliwa, czyli paliwa stałe w postaci węgla brunatnego i węgla kamiennego, najbardziej emisyjne w zakresie CO 2. Innym zagadnieniem jest wielkość emisji CO 2 wprowadzana do środowiska przez poszczególne instalacje objęte systemem. Konieczność obligatoryjnego udziału instalacji o określonej wydajności produkcji lub mocy spowodowała, że na liście krajowej znalazło się aż 876 instalacji zakwalifikowanych do aktywnego udziału w systemie i 212 instalacji wykluczonych z aktywnego udziału. Najlepiej pokazuje to rysunek 1, gdzie procentowo (narastająco) podano ilość przydzielonych uprawnień. Zmiany w liczbie przydzielonych uprawnień na lata , w stosunku do emisji historycznych z lat , są zróżnicowane dla poszczególnych rodzajów aktywności. Na rysunkach 2 10 pokazano zmiany emisji od roku 1999 do 2004 oraz przydział uprawnień na lata przyjmując, że przydział uprawnień w KPRU wynosi 10. Ten wzrost dotyczy emisji sumarycznej ale nie musi dotyczyć poszczególnych instalacji. Takie przypadki wynikają przede wszystkim z radykalnej zmiany w alokacji produkcji w ostatnich 2-3 latach w stosunku do bazy z lat , na jakiej oparty był przydział w pierwotnej liczbie uprawnień (w dokumencie z września 2004 roku). Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 2/9

3 Tablica 1. Rodzaje aktywności obligatoryjnie objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji CO2 w latach sektor kod rodzaj instalacji wartości progowe instalacje do spalania paliw z wyjątkiem instalacji spalania nominalna moc cieplna E1 przemysł odpadów niebezpiecznych ponad 20 MW energetyczny i komunalnych E2 rafinerie ropy naftowej - hutnictwo i przemysł metalurgiczny przemysł mineralny inne E3 piece koksownicze - F1 instalacje prażenia i spiekania rud metali, w tym rudy siarczkowej - F2 M1.1 M1.2 M2 M3 O1 O2 instalacje do pierwotnego lub wtórnego wytopu surówki żelaza lub stali surowej, w tym do ciągłego odlewania stali instalacje do produkcji klinkieru cementowego w piecach obrotowych instalacje do produkcji wapna w piecach obrotowych instalacje do produkcji szkła, w tym włókna szklanego instalacje do produkcji wyrobów ceramicznych za pomocą wypalania instalacje do produkcji masy włóknistej z drewna lub innych materiałów włóknistych instalacje do produkcji papieru lub tektury ponad 2,5 tony wytopu na godzinę ponad 500 ton na dobę Piec o zdolności produkcyjnej 2 ponad 50 ton na dobę ponad 20 ton wytopu na dobę ponad 75 ton na dobę lub pojemność pieca przekraczająca 4 m 3 i gęstość ponad 300 kg wyrobu na m 3 pieca ponad 20 ton na dobę 1 Ilość energii wprowadzonej do instalacji w paliwie w jednostce czasu przy jej nominalnym obciążeniu. 2 Maksymalna ilość określonego wyrobu lub wyrobów, która może być wytworzona w jednostce czasu w normalnych warunkach pracy instalacji - Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 3/9

4 Tablica 2. Ostateczny rozdział uprawnień na poszczególne aktywności (1 uprawnienie to 1 tona CO 2 ) Lp Kod 1 E1 Rodzaj instalacji Instalacje do spalania paliw z wyjątkiem instalacji spalania odpadów niebezpiecznych i komunalnych Przydział uprawnień na 3 lata roczny ,56% 2 E2 Rafinerie ropy naftowej ,41% 3 E3 Piece koksownicze ,67% 4 F1 Instalacje prażenia i spiekania rud metali, w tym rudy siarczkowej 0 0 0,0 Instalacje do pierwotnego lub wtórnego wytopu surówki żelaza lub stali 5 F2 surowej, w tym do ciągłego odlewania stali ,69% 6 M1.1. Instalacje do produkcji klinkieru cementowego w piecach obrotowych ,75% 7 M1.2. Instalacje do produkcji wapna w piecach obrotowych , 8 M2 Instalacje do produkcji szkła, w tym włókna szklanego ,81% 9 M3 Instalacje do produkcji wyrobów ceramicznych za pomocą wypalania ,63% Instalacje do produkcji masy włóknistej z drewna lub innych materiałów 10 O1 włóknistych 0 0 0,0 11 O2 Instalacje do produkcji papieru lub tektury ,12% razem limit rozdzielony imiennie na instalacje uczestniczące w handlu uprawnieniami ,85% maksymalna emisja z instalacji wykluczonych w latach ,15% razem limit rozdzielony imiennie na instalacje ,0 REZERWA na instalacje nowe w systemia do 10 do 20 do 30 do 40 do 50 do 60 do 70 do 80 do 90 do 100 do 150 do 200 do 250 do 300 do 400 do 500 do 600 do 700 do 800 od ,7% 58,8% 67,4% 72,8% 76,9% 80, 82,4% 84,4% 85,9% 87,1% 90,6% 92,7% 94,1% 95,2% 96,9% 98,1% 98,9% 99,6% 99,9% 100, Rysunek 1. Narastająco dla liczby instalacji procentowy przydział uprawnień do emisji CO 2 w limicie 239,1 mln uprawnień rocznie w okresie Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 4/9

5 1 E1-SPALANIE Rysunek 2. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) SPALANIE PALIW 1 E2-RAFINERIE Rysunek 3. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) PRZEMYSŁ RAFINERYJNY Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 5/9

6 1 E3-KOKSOWNICTWO Rysunek 4. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) KOKSOWNICTWO 1 M KLINKIER Rysunek 5. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) PRZEMYSŁ CEMENTOWY Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 6/9

7 1 M WAPNO Rysunek 6. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) PRZEMYSŁ WAPIENNICZY 1 M2 - SZKŁO Rysunek 7. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) PRZEMYSŁ SZKLARSKI Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 7/9

8 1 M3 - CERAMIKA Rysunek 8. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) PRZEMYSŁ CERAMICZNY 1 F2 - HUTNICTWO ŻELAZA Rysunek 9. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) HUTNICTWO ŻELAZA I STALI Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 8/9

9 1 O2 - PAPIER Rysunek 10. KPRU na lata (dla tego okresu limit wynosi 10) PRZEMYSŁ PAPIERNICZY Materiał przygotowany na seminarium dziennikarzy ( ) 9/9