Uczeń z dysleksją w szkole

Transkrypt

1 Uczeń z dysleksją w szkle Wyjaśnienie terminlgii Termin dysleksja rzwjwa pwstał jak kreślenie całeg zespłu (syndrmu) specyficznych zaburzeń w czytaniu i pisaniu. aburzenia w uczeniu się mgą występwać w frmie trudnści w węższym zakresie: dysleksja trudnści w czytaniu, którym mgą twarzyszyć trudnści w pisaniu, dysrtgrafia trudnści z panwaniem pprawnej piswni (błędy rtgraficzne), dysgrafia trudnści w panwaniu pzimu graficzneg pisma. Dysleksję rzwjwa wyróżnia się na pdstawie charakterystycznych bjawów trudnści w czytaniu i pisaniu raz warunkujących je zaburzeń funkcji pznawczych i ruchwych. Są t symptmy, które mżna bserwwać w: - czytaniu: wlne temp czytania, słaba technika czytania, znaczna liczba błędów, charakterystyczny, słabe rzumienie przeczytaneg tekstu i niechęć d czytania; - pisaniu: trudnści w pisaniu ze słuch, ze wzru i z pamięci, charakterystyczne błędy w pisaniu; - zachwaniu: bjawy nieharmnijneg rzwju psychmtryczneg. Rzpznanie specyficznych trudnści w czytaniu i pisaniu Specyficzne trudnści w czytaniu i pisaniu rzpznaje się tylk w wypadku stwierdzenia prawidłweg rzwju umysłweg. Takiej diagnzy nie frmułuje się w dniesieniu d dzieci z inteligencją niższą niż przeciętna ani u dzieci z upśledzeniem umysłwym. Dysleksji rzwjwej nie rzpznaje się również, gdy trudnści w czytaniu i pisaniu są spwdwane zaniedbaniem śrdwiskwym lub dydaktycznym (dzieck częst puszcza lekcje). ie diagnzuje się jej też, gdy trudnści w czytaniu i pisaniu są wynikiem złeg funkcjnwania narządów zmysłu (niedsłuchem lub wadą wzrku) alb skutkiem schrzeń neurlgicznych (epilepsja, mózgwe prażenie). W tych wypadkach trudnści te stanwią symptm wymieninych zaburzeń i schrzeń. O specyficznych zaburzeniach w uczeniu się czytania i pisania rzeka się, gdy są ne isttne, t znaczy gdy pzim czytania i pisania jest znacznie grszy d czekiwaneg w danym wieku i na danym pzimie sprawnści intelektualnej. Dysleksja jest jednym z wielu różnych rdzajów trudnści w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem pdłżu językwym, uwarunkwanym knstytucjnalnie.

2 P R C E P O W O D E Ń W U C E C T P S SK SPRWOŚĆ TELEKTUL EDBE WD MSŁU SCHORE EUROLOGCE DSLEKSJ ROWOJOW TELGECJ S Ż PRECĘT UPOŚLEDEE UMSŁOWE ŚRODOWSKOWE DDKTCE WROKU SŁUCHU MÓGOWE PORŻEE DECĘCE EPLEPSJ DSLEKSJ DSORTOGRF DSGRF

3 Objawy dysleksji u uczniów szkół pnadpdstawwych Trudnści w nauce mżna zabserwwać na różnych przedmitach szklnych,: Język plski Czytanie: - wlne temp czytania, trudnści ze zrzumieniem i zapamiętaniem czytaneg tekstu, - niechęć d czytania długich tekstów i grubych książek. Pisanie: - nieprawidłwa piswnia dminują błędy rtgraficzne lub tylk błędy rtgraficzne pmim znajmści zasad piswni, - trudnści z rganizacją tekstu (pisanie wypracwań), - rbienie błędów gramatycznych, - trudne d dczytania dręczne pism. Języki bce - trudnści z pprawnym pisaniem pmim dbrych wypwiedzi ustnych, - trudnści z budwaniem wypwiedzi słwnych, - trudnści z zapamiętywaniem słówek, - trudnści z dróżnianiem pdbnych wyrazów, - nieprawidłwa wymwa, - trudnści z rzumieniem i zapamiętywaniem tekstu mówineg lub nagraneg na taśmie, - kłpty z zapisem wyrazów w pprawnej frmie gramatycznej. Matematyka rytmetyka: - błędne zapisywanie dczytywanie liczb wielcyfrwych (z wielma zerami lub miejscami p przecinku), - przestawianie cyfr (56-65), - trudnści z ddawaniem w pamięci, pmcy kartki papieru, - nieprawidłwa rganizacja przestrzenna zapisu działań matematycznych, przekształcania wzrów, - dwrtne zapisywanie znaków nierównści, - nieprawidłwe dczytywanie treści w zadaniach tekstwych, - nieprawidłwe wyknywanie wykresów funkcji. Gemetria: - trudnści z zadaniami angażującymi wybraźnię przestrzenną, - niski pzim graficzny rysunków i wykresów.

4 Bilgia - trudnści z panwaniem terminlgii, - prblemy z rganizacją przestrzenną schematów i rysunków, - trudnści z zapisem i zapamiętaniem łańcuszków reakcji bichemicznych, - trudnści z panwaniem systematyki (hierarchiczny układ infrmacji. Chemia - nieprawidłwe zapisywanie łańcuchów reakcji chemicznych, - prblemy z panwaniem terminlgii(nazwy i symble pierwiastków i związków chemicznych), - trudnści z zapamiętywaniem danych zrganizwanych przestrzennie. Gegrafia - trudnści z czytaniem i ryswaniem map, - trudnści z rientacją w czasie i przestrzeni (wskazywanie kierunków na mapie, bliczanie stref czaswych), - trudnści z zapamiętywaniem nazw gegraficznych. Histria i wiedza spłeczeństwie - trudnści z zapamiętywaniem nazw i nazwisk, - zła rientacja w czasie (chrnlgia, daty), - trudnści z rientacja na mapach histrycznych. Sztuka - trudnści z czytaniem nut, - trudnści ze szczegółwym analizwaniem brazów, - trudnści z ryswaniem (rysunek schematyczny, uprszczny). Kultura fizyczna - trudnści z panwaniem układów gimnastycznych (sekwencje ruchwe zrganizwane w czasie i przestrzeni), - trudnści w bieganiu, ćwiczeniach równważnych, - trudnści w panwaniu gier wymagających użycia piłki (tenis ziemny, stłwy), - niechęć d uprawiania sprtów wymagających dbreg pczucia równwagi.

5 Spsby pracy z dziećmi z dysleksją W pracy z dzieckiem dyslektycznym najbardziej skuteczne jest uczenie plisensryczne: jednczesne zaangażwanie wielu zmysłów: słuchu, wzrku i kinestezji. Maksymalnie wykrzystać należy te zmysły, które funkcjnują prawidłw z jednczesnym ćwiczeniem tych słabszych. Dzieci dyslektyczne nie pwinny: czytać głśn w becnści całej klasy, pnieważ ptęguje t napięcie emcjnalne, w wyniku czeg dzieci te czytają grzej. Mgą czytać głśn wówczas, gdy panwały zadany tekst w dmu lub w czasie zajęć krekcyjnkmpensacyjnych, czytać zbyt długich tekstów - należy wyznaczyć pewną część d czytania głśneg w celu dsknalenia techniki czytania, pisać dyktand (nauczyciel winien zastąpić je, szczególnie w pczątkwym kresie nauki, pisaniem z pamięci), klei nauczyciel nie pwinien: stswać rywalizacji i stawiać za wzór zdlniejsze dzieci, którym dzieck dyslektyczne nie jest w stanie drównać, mawiać błędów w becnści całej klasy. W pracy z dzieckiem dyslektycznym należy: stswać na przemian czytanie głśne i czytanie ciche utwrów ze sprawdzaniem zrzumienia tekstu, utrwalać i pwtarzać wiadmści przy każdej nadarzającej się kazji, przy cenie prac pisemnych z języka plskieg nie brać pd uwagę błędów dyslektycznych, które mgą znacznie ją bniżyć (ceniać treść)a gólną cenę z języka plskieg pwinny mieć wpływ wszystkie siągnięcia w tym przedmicie. ależy usuwać wyrazy niepprawnie napisane tak, by uczeń nie przyswajał sbie w pamięci wzrkwej ich wadliweg brazu graficzneg pprzez: całkwite zamazanie wyrazów z błędem i napisanie ich u góry w spsób pprawny, zaznaczanie na marginesie liczby słów błędnie napisanych; dzieci same je znajdują pprzez prównanie z tekstem pprawnie napisanym. Pmc dziecim dyslektycznym t: stswanie wielu ćwiczeń grafmtrycznych dsknalących technikę pisania (przepisywanie rdzi awersję d pisania),

6 częste sprawdzanie zeszytów i pprawnści zapisów prac dmwych, by wyeliminwać zniekształcenia infrmacji, prwadzenie słwnika wyrazów trudnych, czuwanie nad uaktywnianiem dzieci w czasie lekcji, częste sprawdzanie wiadmści ustnych, dstswanie wymagań d praktycznych mżliwści dziecka, mając na uwadze pzim trudnści ucznia, stswanie słwników rtgraficznych pdczas klasówek i wypracwań, stswanie różneg rdzaju wzmcnień - zachęt, pchwał, rganizwanie sytuacji zapewniających przeżycie sukcesu w celu uzyskania wiary we własne siły, tczenie pieką i wsparciem ze strny klasy, z jednczesnym pwierzaniem ról mżliwych d spełnienia, uczenie spsbów radzenia sbie w sytuacjach trudnych, ćwiczenie dprnści psychicznej, uczenie właściwych zachwań w sytuacjach napięć agresywnych jak reakcji brnnych na niepwdzenia, stswanie indywidualnych wymagań w zakresie pdawania nweg materiału i dpwiednich infrmacji, stała współpraca i wymiana infrmacji między szkłą a dmem. pracwała: Mnika Tryc