Norma na okna i drzwi bez właściwości związanych z odpornością ogniową

Transkrypt

1 Norma na okna i drzwi bez właściwości związanych z odpornością ogniową Na podstawie mandatów M/101 (CONSTRUCT 94/125) pt. Drzwi, okna i wyroby związane oraz M/122 (CONSTRUCT 97/241) pt. Wyroby do pokryć dachowych, świetliki dachowe, okna połaciowe oraz wyroby pomocnicze udzielonych Europejskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu CEN przez Komisję Europejską i Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu opracowano serię norm dotyczących okien i drzwi. Normy te wspierają wymagania podstawowe zawarte w Dyrektywie 89/106/EWG w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych państw członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych oraz powiązane są z Dyrektywą 72/23 EWG o harmonizacji praw państw członkowskich dotyczących sprzętu elektrycznego przeznaczonego do stosowania w określonych granicach napięcia oraz Dyrektywą 98/37/EWG o zbliżeniu praw państw członkowskich dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej. Najważniejszymi normami z serii dotyczącej okien i drzwi jest pakiet norm wyrobu określających właściwości eksploatacyjne okien i drzwi zewnętrznych, wewnętrznych i z odpornością ogniową. Taki pakiet norm oznakowanych jako EN , -2 i -3 jest opracowywany przez Komitet Techniczny CEN/TC 33 Drzwi, okna, żaluzje, okucia budowlane i ściany osłonowe, którego sekretariat prowadzony jest przez AFNOR Francja. Według stanu obecnego opracowana została i przyjęta przez CEN w dniu 3 lutego 2006 r. europejska norma EN :2006 Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności. Norma ta została wprowadzona przez PKN w II kwartale 2006r. do Katalogu Polskich norm jako norma uznaniowa PN-EN :2006(U), tzn. dostępna jest tylko w języku oryginału. Jednocześnie Komitet Techniczny nr 169 d.s. Okien, Drzwi, Żaluzji i Okuć podjął prace nad przygotowaniem polskiej wersji, która jest obecnie na etapie uzgodnienia projektu normy, celem skierowania do ankietyzacji. Podkreślić jednak należy, że prezentowana norma nie jest jeszcze formalnie zharmonizowana (pierwsza połowa lipca 2006 r.), tzn. nie została zgodnie z Dyrektywą 89/106/EWG opublikowana przez Komisję Europejską w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. W związku z powyższym norma PN-EN :2006 (U) jest do czasu opublikowania we wspomnianym powyżej Dzienniku tylko prawem technicznym i nie stanowi podstawy do oznakowania CE okien i drzwi objętych jej zakresem. W skład pakietu norm wyrobu okien i drzwi wchodzą jeszcze, będące obecnie na etapie opracowania, dwie normy: pr EN Okna i drzwi - Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne - Część 3: Okna i drzwi z własnościami dotyczącymi odporności ogniowej i/lub 1 / 6

2 dymoszczelności, pr EN Okna i drzwi - Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne- Część 2: Drzwi wewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności. Poszczególne normy wyrobu powiązane są z normami wspierającymi, opracowanymi w ramach serii norm dotyczących okien i drzwi na podstawie mandatów komisji europejskiej M/101 i M/122. Normy wspierające dotyczą: klasyfikacji, badań i obliczeń. Wykaz podstawowych norm dotyczących klasyfikacji i metod badań okien oraz drzwi i powołanych w pakiecie norm EN ,-2 i -3 przedstawiono na schemacie powiązań norm. W przedmowie do normy europejskiej EN :2006 zapisano, że norma ta powinna uzyskać status normy krajowej, przez opublikowanie identycznego tekstu lub jej uznanie, najpóźniej do września 2006 r., a normy krajowe sprzeczne z daną normą powinny być wycofane najpóźniej do grudnia 2008 r. Normy wspierające normę PN-EN :2006(u) wprowadzone do Katalogu Polskich Norm a) normy dotyczące klasyfikacji: PN-EN 1192:2001 Drzwi. Klasyfikacja wymagań wytrzymałościowych PN-EN 1522:2000 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony. Kuloodporność. Wymagania i klasyfikacja PN-EN 12207:2001 Okna i drzwi. Przepuszczalność powietrza. Klasyfikacja PN-EN 12208:2001 Okna i drzwi. Wodoszczelność. Klasyfikacja PN-EN 12210:2001 Okna i drzwi. Odporność na obciążenie wiatrem. Klasyfikacja PN-EN 12217:2004(U) Drzwi. Siły operacyjne. Wymagania i klasyfikacja PN-EN 12219:2002 Drzwi. Wpływ klimatu. Wymagania i klasyfikacja PN-EN 12400:2004 Okna i drzwi. Trwałość mechaniczna. Wymagania i klasyfikacja PN-EN 13049:2004 Okna. Uderzenia ciałem miękkim i ciężkim. Metoda badania, wymagania dotyczące bezpieczeństwa i klasyfikacja PN-EN 13115:2002 Okna. Klasyfikacja właściwości mechanicznych. Obciążenia pionowe, zwichrowanie i siły operacyjne b) normy dotyczące badań i obliczeń PN-EN 947:2000 Drzwi rozwierane. Oznaczenie odporności na obciążenia pionowe PN-EN 948:2000 Drzwi rozwierane. Oznaczenie wytrzymałości na skręcanie statyczne. PN-EN 949:2000 Okna i ściany osłonowe, drzwi, zasłony i żaluzje. Oznaczenie odporności drzwi na uderzenie ciałem miękkim i ciężkim PN-EN 950:2000 Skrzydła drzwiowe. Oznaczenie odporności drzwi na uderzenie ciałem twardym PN-EN 1026:2001 Okna i drzwi. Przepuszczalność powietrza. Metoda badania 2 / 6

3 PN-EN 1027:2001 Okna i drzwi. Wodoszczelność. Metoda badania PN-EN 1121:2001 Drzwi. Zachowanie się pomiędzy dwoma różnymi klimatami. Metoda badania PN-EN 1191:2002 Okna i drzwi. Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie. Metoda badania PN-EN 1523:2000 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony. Kuloodporność. Metody badań PN-EN :2004(U) Siły operacyjne. Metoda badań. Część 1: Okna PN-EN :2001 Siły operacyjne. Metoda badań. Część 2: Drzwi PN-EN 12211:2001 Okna i drzwi. Odporność na obciążenia wiatrem. Metoda badania PN-EN :2002(U) Okna, drzwi i żaluzje. Odporność na wybuch. Metoda badania. Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN :2004(U) Okna, drzwi i żaluzje. Odporność na wybuch. Metoda badania. Część 2: Próba poligonowa PN-EN 14608:2005(u) Okna. Oznakowanie odporności na obciążenie w płaszczyźnie skrzydła PN-EN 14609:2005(U) Okna. Oznakowanie odporności na skręcanie statyczne Zakres normy. Norma PN-EN :2006(U) określa, niezależne od materiału z jakiego wyprodukowano, właściwości eksploatacyjne okien i drzwi, a w szczególnie: okien elewacyjnych i dachowych, okien dachowych o odporności na działanie ognia zewnętrznego i drzwi balkonowych; drzwi zewnętrznych łącznie z bezościeżnicowymi drzwiami szklanymi i drzwiami na drogach ewakuacyjnych; zestawów okienno-drzwiowych. Prezentowana norma europejska ma zastosowanie do: - okien, drzwi balkonowych i zestawów okienno-drzwiowych uruchamianych ręcznie lub za pomocą napędu mechanicznego, przeznaczonych do zamontowania w pionowych otworach ściennych oraz okien dachowych przeznaczonych do zamontowania w pochyłych dachach, wraz z: odpowiednimi okuciami, jeśli takie występują; uszczelkami, jeśli takie występują; przeszklonymi otworami, jeśli są przewidziane w wyrobie; wbudowanymi żaluzjami i/lub skrzynkami żaluzji i/lub zasłonami lub bez nich; a jednocześnie do okien, okien dachowych, 3 / 6

4 drzwi balkonowych i zestawów okienno-drzwiowych uruchamianych ręcznie lub za pomocą napędu mechanicznego, które są : całkowicie lub częściowo przeszklone, łącznie z każdym nieprzezroczystym wypełnieniem; stałe, częściowo stałe lub otwieranie, z jednym lub więcej niż jednym skrzydłem, które może być rozwierane, z jednym lub więcej niż jednym skrzydłem, które może być rozwierane, odchylne, obrotowe lub przesuwne; - drzwi zewnętrznych uruchamianych ręcznie lub z napędem mechanicznym wyposażonych w skrzydła płytowe lub płycinowe, wraz z : wbudowanymi naświetlami, jeśli takie występują; elementami bocznymi ujętymi w jedną ościeżnicę, przeznaczonymi do zamontowania w obrębie jednego otworu, jeśli takie występują. W normie PN-EN :2006(U) wyraźnie podkreślono, ze nie ma zastosowania do: - okien i drzwi zewnętrznych będących przedmiotem regulacji dotyczących dymoszczelności i odporności ogniowej według pren , jednak do tych drzwi i okien mogą odnosić się indywidualne właściwości i wymagania eksploatacyjne podane w rozdziale 4 normy np. odporność na obciążenia wiatrem, uderzenie, wielokrotne otwierania i zamykanie, trwałość, wytrzymałość itp.; świetlików dachowych; ścian osłonowych; bram; drzwi wewnętrznych według normy pren , jednak do drzwi wewnętrznych mogą odnosić się indywidualne właściwości i wymagania eksploatacyjne przedstawione w rozdziale 4; drzwi obrotowych; okien do dróg ewakuacyjnych. Terminy i definicje przedstawione w normie. W rozdziale 3 prezentowanej normy znajduje się zapis, że do celów normy PN-EN :2006(U) stosuje się terminy i definicje podane w terminologicznej normie europejskiej EN 12519:2004. Norma ta nie jest jeszcze wprowadzona do katalogu Polskich Norm nawet jako uznaniowa. Podane są ponadto między innymi następujące terminy i definicje: Prezentacja do pobrania w pliku PDF, kliknij... Tabelka Drzwi zewnętrzne. Zespoły drzwiowe oddzielające wewnętrzny klimat budynku od klimatu zewnętrznego, których głównym zamierzonym zastosowaniem jest przechodzenie osób pieszych. Zewnętrzne zespoły drzwiowe, które spełniają postanowienia normy PN-EN :2006(U) na odpowiedzialność jednego zidentyfikowanego producenta, uważa się za zewnętrzne zespoły drzwiowe. W rozdziale tym znajduje się odsyłacz krajowy, w którym stwierdza się : zgodnie z normą EN 12519:2004, zespół drzwiowy stanowi kompletna jednostka składająca się z ościeżnicy i skrzydła (skrzydeł), dostarczona z wszystkimi podstawowymi częściami z jednego źródła; zgodnie z normą EN 12519:2004, kompletny zainstalowany zestaw drzwiowy obejmuje ościeżnicę drzwiową i skrzydło (skrzydła) drzwiowe wraz z podstawowymi okuciami, 4 / 6

5 dostarczone z odrębnych źródeł. Zestawy okienno-drzwiowe. Zestaw dwóch lub więcej okien i/lub drzwi zewnętrznych w jednej płaszczyźnie, z osobnymi ościeżnicami lub bez osobnych ościeżnic. Podobna konstrukcja. Modyfikacja wyrobu dokonana przez zastąpienie elementów składowych innymi (np. oszklenia, okuć, uszczelek) i/lub zmianę specyfikacji materiałowej i/lub zmianę wymiarów przekroju kształtownika i/lub deklarowanych wartości i środków montażu, która nie spowoduje zmiany klasy i/lub deklarowanych wartości właściwości eksploatacyjnych wyrobu. Do tej definicji dołączona jest uwaga: pewne określone modyfikacje wyrobu mogą polepszyć parametry jednej lub więcej niż jednej właściwości, ale mogą także spowodować pogorszenie innych właściwości. Elementy przyległe. Każdy element drzwi inny niż skrzydło drzwiowe, wliczając w to zewnętrzną ramę, panele boczne i panele górne. Zawartość normy. Norma PN-EN :2006(U) oprócz wymienionego już zakresu, zestawu powołanych norm oraz terminów i definicji zawiera: właściwości eksploatacyjne i wymagania specjalne; klasyfikację i oznaczenia; dostawę, instalowanie, konserwacje i dozór; ocenę zgodności; etykietowanie i znakowanie. W skład normy wchodzą także załączniki: - informacyjne, dotyczące : wzajemnej zależności miedzy właściwościami i elementami składowymi; norm i projektów norm dotyczących szkła; przykładów profili właściwości i profili wymagań dla okien dachowych; fakultatywnego wyboru reprezentatywnych próbek do badań okien, przykładów fakultatywnych sekwencji badań dla łącznego określenia właściwości okien, poświadczenia zgodności wyrobów (załącznik ZA) wg Dyrektywy 89/106/EWG Wyroby budowlane; powiązania z wymaganiami podstawowymi Dyrektywy 98/37/EWG; powiązania z wymaganiami podstawowymi Dyrektywy 73/23EWG; - normatywne, dotyczące : określenia właściwości dla okien i drzwi -określenia izolacyjności akustycznej okien. Właściwości eksploatacyjne i wymagania specjalne obejmują: - odporność na obciążenie wiatrem; - odporność na obciążenie śniegiem i obciążenie trwałe; - właściwości ogniowe dotyczące okien dachowych; 5 / 6

6 - wodoszczelność; - określenie substancji niebezpiecznych; - odporność na uderzenia; - odporność urządzeń zabezpieczających; - wysokość i szerokość drzwi (w tym balkonowych); - zdolność do zwolnienia zamknięć awaryjnych i przeciwpanicznych; - właściwości akustyczne; - przenikalność cieplną; - właściwości związane z promieniowaniem; - przepuszczalność powietrza; - trwałość; - siły operacyjne; - wytrzymałość mechaniczną; - wentylację; - kuloodporność; - odporność na wybuch; - odporność na wielokrotne otwierania i zamykanie; - zachowanie się między różnymi klimatami; - odporność na włamanie; - wymagania specjalne, w tym bezpieczeństwo użytkowania i zagadnienia napędów elektrycznych. inż. Zbigniew Czajka ITB Oddział Wielkopolski 6 / 6