Oś Priorytetowa V. Gospodarka niskoemisyjna. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii

Transkrypt

1 Oś Priorytetowa V. Gospodarka niskoemisyjna Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii Projekty dotyczące wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych oraz rozwoju infrastruktury wytwórczej biokomponentów i biopaliw Pytania i odpowiedzi, które wpłynęły do dnia r. Mając na uwadze ramy prawne: Ustawa o odnawialnych źródeł energii, Prawo energetyczne, Prawo Budowlane oraz Prawo spółdzielcze, przedstawiamy przykład projektu z działania 5.1 Energetyka oparta na OZE. Spółdzielnia Energetyczna wnioskuje o dofinansowanie projektu działanie 5.1 w instalacje fotowoltaiczne, które będą zamontowane na budynkach lub gruntach członków spółdzielni. Instalacje będą umiejscowione w rozproszonych lokalizacjach w województwie podlaskim oraz będą przyłączone do sieci elektroenergetycznej spełniając jednocześnie wymogi ram prawnych w/w ustaw. Spółdzielnia energetyczna realizuje cele energetyki obywatelskiej (prosumenckiej), więc moc przyłączeniowa jednej instalacji w danej lokalizacji nie będzie przekraczać mocy 40 kw a w projekcie dotacyjnym mocy 2 MW. Po zamontowaniu instalacji fotowoltaicznej gotowej do produkcji energii elektrycznej i przyłączeniu jej do sieci elektroenergetycznej, spółdzielnia naliczy czynsz spółdzielcy określony w statucie spółdzielni za ilość wyprodukowanej energii elektrycznej z danej instalacji w przeliczeniu na cena/mwh spełniając jednocześnie warunki prawa spółdzielczego w sprawie przychodów z czynszu. Czy taki projekt wpisuję się w działanie 5.1? W odpowiedzi na Pani zapytanie RPPD IZ /15 Instytucja Organizująca Konkurs informuje, iż jednym z typów Beneficjentów uprawnionych do wsparcia w ramach Działania 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii są spółdzielnie. Przedstawiony przykład wpisuje się swoim charakterem w typy projektów określonych w Szczegółowym Opisie Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata oraz Regulaminie Oceny i Wyboru Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii. Należy jednak mieć na uwadze, iż czynsz naliczony spółdzielcy powinien wynikać z ilości energii wykorzystanej przez odbiorcę końcowego a zatem jego wielkość powinna być związana z ilością dobra/energii dostarczonego/sprzedanego.

2 W ramach w/w konkursu Gmina wiejska chciałaby złożyć wniosek o dofinansowanie na budowę elektrowni fotowoltaicznej o mocy do 0,6 MW. Prąd mógłby być częściowo wykorzystywany na potrzeby własne, a nadwyżka byłaby sprzedawana do PGE, lub całkowicie sprzedawany. Proszę o odpowiedź: Czy zakład usług komunalnych Gminy (nie posiada osobowości prawnej) mógłby być podmiotem realizującym projekt i czy mógłby podpisać umowę z PGE? Z uzyskanych przez nas informacji wynika, że Gmina nie może podpisać umowy na sprzedaż prądu. W odpowiedzi na Pani zapytanie RPPD IZ /15 Instytucja Organizująca Konkurs (IOK) informuje, iż zgodnie z zapisami Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata oraz Regulaminu Oceny i Wyboru Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii podmiotami uprawnionymi do ubiegania się o wsparcie w ramach Działania 5.1 są m.in. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki, porozumienia i stowarzyszenia. Na podstawie informacji zawartych w Pani zapytaniu IOK informuje, iż wskazany w zapytaniu zakład usług komunalnych (jako podmiot nie posiadający osobowości prawnej) może być podmiotem realizującym przedmiotowy projekt. W zakresie podpisania umowy na sprzedaż energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych z operatorem sieci dystrybucyjnej zakład usług komunalnych (nie posiadający osobowości prawnej) może podpisać stosowną umowę po uzyskaniu upoważnienia przez właściwy organ. Należy również podkreślić, iż zgodnie z art. 9 ust.2 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie. W rozumieniu art. 3 pkt. 12 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne jeżeli gmina podejmie działalność przekraczającą jej własne potrzeby w zakresie zapotrzebowania na nośniki energii, a więc wówczas gdy zamierza prowadzić działalność gospodarczą i sprzedawać wyprodukowane przez siebie ciepło czy energię (lub jego nadwyżki) innym podmiotom, uzyskuje status przedsiębiorstwa energetycznego. Ponosi jednocześnie konsekwencje z tym związane w postaci obowiązków i praw podmiotu, jakim jest przedsiębiorstwo energetyczne. A zatem nie istnieją przesłanki natury prawnej uniemożliwiające podpisanie umowy na sprzedaż przez gminę. W pkt. 2.1 Regulaminu konkursu wskazano, że wsparciem mogą być objęte inwestycje z zakresu zwiększenia mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej z OZE (m.in. biogaz) wraz z podłączeniem do sieci dystrybucyjnej i przesyłowej z zastrzeżeniem, że w przypadku instalacji wytwarzającej energię elektryczną i cieplną w kogeneracji z OZE istotna jest kompleksowość koncepcji zagospodarowania ciepła. Natomiast w pkt. 6 tegoż Regulaminu wskazano, że wsparcie będzie udzielane na podstawie programu pomocowego w 2

3 sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata w oparciu o art. 40, 41 i 49 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. Przedmiotowy program pomocowy w art. 6 dopuszcza m.in. udzielenie pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji w rozumieniu art. 2 pkt. 107 rozporządzenia nr 651/2014, zgodnie z art. 40 rozporządzenia 651/2014. W związku z powyższym, proszę o stanowisko IOK czy projekt dotyczący rozbudowy biogazowni rolniczej polegający na zwiększeniu mocy takiej jednostki do 1MW kwalifikuje się do wsparcia? Jeżeli nie, proszę o wskazanie stosownych zapisów w dokumentacji konkursowej i/lub dokumentacji programowej.. Konkurs informuje, iż zgodnie z zapisami Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata oraz Regulaminu Oceny i Wyboru Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii w ramach niniejszego działania możliwe jest wsparcie projektów dotyczących wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji z OZE, o której mowa w art. 2 pkt 108 Rozporządzenia Komisji (UE) Nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (GBER). Natomiast na podstawie art. 40 GBER możliwe jest wsparcie inwestycji w układy wysokosprawnej kogeneracji, o której mowa w art. 2 pkt 107 GBER spełniająca wymogi definicji wysokosprawnej kogeneracji zawartej w art. 2 pkt 34 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju zmieszczonym w formie komunikatu na stronie internetowej w dniu r., inwestycja polegająca rozbudowie biogazowni w celu zwiększeniu mocy może być wsparta na podstawie art. 41 ust. 6 lit. a) GBER. W pkt. 2.1 Regulaminu Konkursu wskazano, że wsparciem mogą być objęte inwestycje z zakresu zwiększenia mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej z OZE wraz z podłączeniem do sieci dystrybucyjnej i przesyłowej. Jednocześnie wskazano nieprzekraczalną moc takiej instalacji, która jest zróżnicowana pod kątem źródeł OZE. W związku z tym, proszę o zajęcie stanowiska czy projekt polegający na zwiększeniu mocy o 0,6 MW w przypadku biogazowni o mocy 0,5 MW kwalifikuje się do wsparcia w ramach konkursu? Zgodnie z zapisami Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata oraz Regulaminu Oceny i Wyboru Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa 3

4 Podlaskiego na lata , Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii możliwe jest wsparcie inwestycji m.in. w zakresie zwiększenia mocy jednostek wytwarzania energii eklektycznej i ciepła z OZE. Określone w ww. dokumentach limity nieprzekraczalnej mocy dotyczą instalowanej mocy elektrowni/jednostki, w przypadku biogazu 1 MWe. A zatem, mając na uwadze powyższe, możliwe jest wsparcie inwestycji, w ramach której nie nastąpi przekroczenie dopuszczalnych limitów określonych ww. dokumentach. W pkt. 2.2 Regulaminu Konkursu wskazano, że dopuszcza się realizację projektu w trybie zaprojektuj i wybuduj. W związku z tym, bardzo proszę o wskazanie tych załączników do wniosku o dofinansowanie z listy załączników obowiązkowych, które należy bezsprzecznie przedłożyć w przypadku tego typu projektów? Konkurs informuje, iż wymóg i forma wymaganych załączników do wniosku o dofinansowanie został określony w Instrukcji wypełniania załączników stanowiącej załącznik do Regulamin Oceny i Wyboru Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata W przypadku gdy projekt jest realizowany w trybie zaprojektuj i wybuduj, Wnioskodawca jest zobowiązany dołączyć wszystkie wymienione w Instrukcji załączniki, chyba że dla niniejszego trybu dany dokument nie jest wymagany na etapie aplikowania. Jak na gruncie m.in. dokumentacji konkursowej należy rozumieć sformułowanie projekt infrastrukturalny? Np. Czy projekt polegający na zakupie i montażu jednostki kogeneracyjnej (przyłączenie jednostki do istniejących instalacji np. elektrycznej, gazowej, cieplnej) będzie tzw. projektem infrastrukturalnym? Proszę o w miarę szczegółowe wytyczne w tym zakresie. Na wstępie należy zauważyć, iż projekt infrastrukturalny nie został zdefiniowany w prawodawstwie. Na gruncie Dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, przedsięwzięcie oznacza wykonywanie prac budowlanych lub innych instalacji lub systemów. Ponadto zgodnie z Zaleceniem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich (Urban development projects) dla potencjalnych beneficjentów środków UE dokonując wykładni celowościowej pkt 10 lit. b aneksu II Dyrektywy Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na 4

5 środowisko naturalne można stwierdzić, że procedurze screeningu powinien być poddany każdy projekt z tej kategorii 1, który ma m.in. charakter infrastrukturalny, co w niniejszym przypadku należy interpretować jako zamierzenie budowlane lub inną ingerencję w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu i wymagającą uzyskania którejś z decyzji określonych w art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, a przed 15 listopada 2008 r. jednej z decyzji określonych w art. 46 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Równocześnie mając na uwadze Wytyczne w zakresie dokumentowania postepowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych, przez projekt o charakterze nieinfrastrukturalnym należy rozumieć jako projekt zakupowy, szkoleniowy, edukacyjny, reklamowy, badawczy, który nie powoduje ingerencji w środowisku lub nie polega na przekształceniu terenu lub zmianie jego wykorzystywania. A zatem, wszystkie projekty, które nie spełniają powyższych warunków należy uznać za przedsięwzięcia infrastrukturalne. Czy w przypadku inwestycji polegającej na zwiększeniu mocy biogazowni rolniczej łącznie z zagospodarowaniem ciepła wydatki związane z budową ciepłociągu można uznać za koszt kwalifikowalny? Wybudowany ciepłociąg byłby elementem infrastruktury wybudowanej w projekcie służącej przesyłowi energii cieplnej do lokalnych indywidualnych odbiorców. Nadmienię, że w planowanej lokalizacji projektu nie ma ciepłociągu komunalnego czy przemysłowego, a więc przyłączenie do sieci ciepłowniczej nie jest możliwe. Zgodnie z zapisami Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata oraz Regulaminu Oceny i Wyboru Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii możliwe jest wsparcie inwestycji z zakresu budowy nowych lub zwiększenia mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z OZE (biomasy, biogazu, energii wiatru, słońca, wody oraz Ziemi) wraz z podłączeniem do sieci dystrybucyjnej /przesyłowej. A zatem koszt przyłączenia do sieci ciepłowniczych może stanowić koszt kwalifikowany natomiast budowa w ramach przedmiotowego projektu infrastruktury do przesyłu energii cieplnej do lokalnych indywidualnych odbiorców nie kwalifikuje się do wsparciu. 1 Interpretując zakres aneksu II należy mieć na uwadze szeroki zakres i rozległy cel dyrektywy ; patrz: orzeczenie TSWE w sprawie C-72/95, Kraaijeveld i inni 5

6 Jak należy rozumieć różne rodzaje komplementarności projektu, o których traktuje pkt. IV.7 wniosku o dofinansowanie projektu. Ewentualnie proszę o wskazanie dokumentów zawierających definicję i/lub przykłady takich komplementarności. Konkurs informuje, iż przez komplementarność należy rozumieć wzajemne uzupełnianie się świadomie podejmowanych działań poprzez skierowanie strumienia wsparcia na ich realizację dla efektywniejszego rozwiązania problemu bądź osiągnięcia założonego celu na poziomie lokalnym, regionalnym, ponadregionalnym lub krajowym. Komplementarność geograficzna występuje w przypadku ukierunkowania wsparcia pochodzącego z różnych źródeł na te same tereny bądź do tych samych środowisk. Należy zaznaczyć, że są to tereny rozumiane wężej niż teren danego województwa. Komplementarność sektorowa (przedmiotowa) występuje w przypadku ukierunkowania wsparcia poprzez odpowiednie kryteria wyboru projektów na konkretny problem społecznogospodarczy lub określony sektor/branżę. Komplementarność w obszarze problemowym (funkcyjną) - działania/projekty uzupełniające się wzajemnie, które skierowane są na osiągnięcie wspólnego lub takiego samego celu, mają za cel rozwiązanie tego samego problemu w danym obszarze problemowym. Komplementarność wewnętrzną (wewnątrzprogramową) zachodzi w przypadku uzupełniania się działań finansowanych z tego samego funduszu w ramach jednego programu operacyjnego, np. RPOWP (w ramach poszczególnych jego działań i osi priorytetowych). Komplementarność zewnętrzną - to stan powstały na skutek podejmowanych, uzupełniających się wzajemnie działań/projektów finansowanych z różnych funduszy, programów operacyjnych, np. w ramach RPOWP i POPOIiŚ. Definicje komplementarności zostały zdefiniowane między innymi w dokumencie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (obecnie Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju) Mechanizmy zapewnienia komplementarności w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki. Zgodnie z dokumentacją aplikacyjną (Instrukcja wypełniania załączników str. 13) istnieje możliwość nie posiadania prawa do dysponowania nieruchomością na moment aplikowania wówczas trzeba zadeklarować, że dostarczy się dokumenty potwierdzające nabycie nieruchomości niezwłocznie po dokonaniu zakupu. 1) Czy taka możliwość występuje jedynie w przypadku zakupu gruntu, czy też możliwe jest późniejsze dostarczenie odpowiednich dokumentów także w odniesieniu do innych niż własność form dysponowania nieruchomością na potrzeby inwestycji (umowa najmu, dzierżawy bądź użyczenia, współwłasność zgoda współwłaściciela)? 2) W szczególności, czy jeśli w momencie aplikowania o dofinansowanie Wnioskodawca nie posiada jeszcze zgody właściciela danej nieruchomości na przeprowadzenie linii 6

7 kablowej, to czy istnieje możliwość zadeklarowania dostarczenia niezbędnych zgód w przyszłości i nie wykluczy to Wnioskodawcy z możliwości aplikowania? 3) Ponadto, czy w przypadku zadeklarowania przez Wnioskodawcę, że dana nieruchomość zostanie zakupiona w przyszłości, możliwa jest późniejsza (na etapie realizacji Projektu) rezygnacja z zakupu i zastąpienie aktu własności nieruchomości zgodą dotychczasowego właściciela na przeprowadzenie linii kablowej (jeśli negocjacje z dotychczasowym właścicielem zakończą się korzystnie)? Konkurs (IOK) informuje, iż zgodnie z zapisami Instrukcji wypełniania załączników jedynie w przypadku, gdy Wnioskodawca planuje dokonać zakupu nieruchomości w ramach projektu po złożeniu wniosku o dofinansowanie projektu, nie musi wypełniać oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością. Natomiast powinien dołączyć stosowne zobowiązanie do dostarczenia dokumentów potwierdzających nabycie nieruchomości niezwłocznie po dokonaniu zakupu. Potwierdzenie prawa do dysponowania nieruchomością (m.in. na przeprowadzenie linii kablowej) może być niezbędne do weryfikacji spełnienia wymogów kryteriów merytorycznych w szczególności kryterium dopuszczającego ogólnego Wykonalność techniczna. Ponadto zgodnie z zapisami umowy o dofinasowanie 2 pkt. 2 Beneficjent zobowiązuje się do realizacji projektu w oparciu o zatwierdzony wniosek o dofinansowanie i zgodnie z nim. Należy również podkreślić, iż z punktu widzenia celów projektu nabycie nieruchomości/części nieruchomości na potrzeby przeprowadzenia linii kablowej wydaje się być nieuzasadnione a przynajmniej nie niezbędne w odniesieniu do kwalifikowalności takiego wydatku. A zatem władanie nieruchomością na potrzeby realizacji projektu powinno zapewniać jego trwałość bez względu na formę dysponowania. Jaka jest definicja "małej instalacji" w myśl art. 41 ust. 6 li. c) Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu. Do jakiego poziomu mocy możemy mówić nadal o małej instalacji? Konkurs (IOK) informuje, iż zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju (MIiR) w zakresie stosowania art. 41 ust. 6 Rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym z zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu zamieszczonym na stronie internetowej dnia 7 grudnia 2015r., decydującym jest brak dającej się ustalić wiarygodnej inwestycji mniej przyjaznej dla środowiska, która prawdopodobnie zostałaby przeprowadzona w przypadku braku pomocy tzw. inwestycja referencyjna. Ponadto w oparciu o wyjaśnienia przekazane przez Komisję Europejską, o których mowa w zamieszczonym stanowisku można założyć, że z tzw. małą instalacją mielibyśmy przykładowo do czynienia w 7

8 przypadku, gdy inwestycja w odnawialne źródło energii miałaby dostarczyć przedsiębiorcy jedynie dodatkowe i uzupełniające źródło energii, służące ograniczeniu wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł konwencjonalnych. W takim przypadku scenariuszem alternatywnym dla realizacji projektu byłoby nieprzeprowadzenie żadnej inwestycji, gdyż przedsiębiorca mógłby swoje zapotrzebowanie na energię zaspokoić w całości w dotychczasowy sposób. Zgodnie ze stanowiskiem MIiR można przyjąć, że w przypadku krajowych uwarunkowań przepis ten dotyczy mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, tj. instalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kw. 8