Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze. Biuletyn Informacyjny

Transkrypt

1 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny Czerwiec 2011 SPIS TREŚCI: I. PRZEMYSŁ... 2 II. BUDOWNICTWO... 2 III. BEZROBOCIE... 3 IV. CENY TOWARÓW I USŁUG... 4 V. HANDEL ZAGRANICZNY... 5 VI. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA... 6 VII. POLSKA KRAJEM PARTNERSKIM MSV VIII. ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI... 9 IX. IMPORT I PRZETWÓRSTWO ROPY NAFTOWEJ X. INWESTYCJE ZAGRANICZNE W REPUBLICE CZESKIEJ XI. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE XII. NAJWIĘKSI EKSPORTERZY XIII. PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ELEKTROWNIACH SŁONECZNYCH XIV. ZMIANA STAWEK PODATKU VAT XV. SPADEK PRODUKCJI ROLNEJ XVI. KONSULTACJE SPOŁECZNE NT. NOWEJ STRATEGII KONKURENCYJNOŚCI

2 I. Przemysł W kwietniu produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej wzrosła międzyrocznie o 4,7%, a w stosunku do miesiąca poprzedniego obniżyła się o 0,3%. Największy udział w międzyrocznym wzroście produkcji przemysłowej miał wzrost w produkcji samochodów osobowych, przyczep i naczep (o 17,4%), maszyn i urządzeń (o 9,5%) oraz konstrukcji i wyrobów z metali (o 7,0%). Największy spadek odnotowano w produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, gazu i ciepła (o 8,3%), w produkcji drewna i wyrobów z drewna, korku, wikliny i słomy (o 11,4%) oraz w produkcji artykułów spożywczych (o 5,3%). Przychody z działalności przemysłowej w cenach bieżących w stosunku międzyrocznym wzrosły o 6,5%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 13,3%. Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim na koniec kwietnia (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, była międzyrocznie wyższa o 3,9%. Średnie wynagrodzenie w przedsiębiorstwach przemysłowych wzrosło w kwietniu nominalne o 3,0% i wyniosło CZK (ok EUR). W kwietniu odnotowano międzyroczny wzrost nowych zamówień w przemyśle o 8,8%; w tym: zagranicznych o 9,3%, a krajowych o 8,2%. Przemysł (wskaźniki międzyroczne dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńkwiecień luty marzec kwiecień Przemysł Republiki Czeskiej 113,0 109,2 104,7 111,1 (B+C+D) B) Wydobycie 103,5 100,1 104,1 104,0 C) Przemysł przetwórczy 115,8 111,6 106,1 112,7 D) Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 98,0 94,0 91,7 101,2 II. Budownictwo Produkcja budowlana w kwietniu 2011 roku w cenach stałych, w stosunku do kwietnia roku poprzedniego, obniżyła się o 6,0%, a w stosunku do marca br. o 2,8%. Wartość produkcji w budownictwie przemysłowym i mieszkaniowym była niższa o 2,3%, a w budownictwie związanym z infrastrukturą o 13,7%. 2

3 Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie czeskim na koniec marca 2011 (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, międzyrocznie obniżyła się o 3,5%. Średnie wynagrodzenie w tej branży, w stosunku do kwietnia roku poprzedniego nominalnie było niższe o 2,3% i wyniosło CZK (ok EUR). Liczba wydanych zezwoleń na budowę w kwietniu międzyrocznie wzrosła o 0,9%, a orientacyjna wartość obiektów objętych tymi zezwoleniami obniżyła się o 35,0%. Znaczny spadek wartości związany był m.in. z redukcją zezwoleń na budowy infrastrukturalne i energetyczne. Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńkwiecień luty marzec kwiecień Produkcja budowlana ogółem 110,0 105,8 94,0 102,5 w tym: budownictwo przemysłowe i mieszkaniowe budownictwo związane z infrastrukturą Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym III. Bezrobocie 118,0 103,9 97,7 105,5 92,1 111,0 86,3 95,3 114,5 73,0 346,1 66,3 89,6 32,6 101,5 99,1 87,9 67,5 99,7 24,1 81,8 94,0 33,8 72,3 94,6 57,8 Na koniec maja 2011 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 489,9 tys. osób, tj. o 23,9 tys. mniej niż na koniec kwietnia br. oraz o 24,8 tys. mniej niż na koniec maja 2010 roku. Stopa rejestrowanego bezrobocia na koniec maja 2011 r. wyniosła 8,2%. Wśród mężczyzn stopa bezrobocia wyniosła 7,2 %, a wśród kobiet 9,5%. Największe bezrobocie utrzymywało się w powiatach: Most (16,0%), Bruntal (15,0%), Jesenik (14,6%), Decin (13,8%) oraz Karvina (13,5%). Najniższe w powiatach miasta Pragi (3,6% - 3,9%) oraz Mlada Boleslav (4,7%). W ewidencji czeskich Urzędów Pracy, na 31 maja 2011 roku, było wolnych miejsc pracy. Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 13,0 bezrobotnych, z tego najwięcej w powiatach: Prostejov (48,2), Decin (42,4), Trebic (36,8) oraz Jesenik (35,8). Zasiłek dla bezrobotnych w maju br. wypłacono osobom ubiegającym się zatrudnienie, tj. 23,3% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (w kwietniu ,2%, w maju ,4%). 99,4 98,4 95,2 67,8 92,5 34,9 3

4 IV. Ceny towarów i usług Ceny towarów i usług konsumpcyjnych były w maju br. o 0,5% wyższe niż w kwietniu, głównie z powodu wzrostu cen artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych. Na ogólny wzrost cen artykułów spożywczych wpłynęły głównie wyższe ceny wyrobów piekarniczych i zbóż (o 7,3%), owoców (o 3,1%), cukru (o 3,1%), masła (o 3,0%), napojów bezalkoholowych (o 2,9%), tłuszczów roślinnych (o 2,4%), mleka (o 1,8%) oraz sera (o 1,4%). Wzrost cen w stosunku do kwietnia odnotowano również w przypadku wina (o 2,4%), piwa (o 2,3%) oraz usług sanatoryjnych (o 7,0%). Ceny paliw napędowych wrosły ogółem o 0,7%. Ceny odzieży w stosunku do miesiąca poprzedniego spadły o 0,5%, obuwia o 0,4%. Spadek cen odnotowano również w przypadku artykułów kosmetycznych (o 1,7%), chłodziarek i zamrażarek (o 1,3%) oraz urządzeń do przetwarzania danych i nośników obrazu i dźwięku (o 1,1%). W stosunku międzyrocznym inflacja w maju br. wyniosła 2,0%, i była 0,4 pp. wyższa niż w kwietniu. W porównaniu z majem roku ubiegłego, najwyżej wzrosły ceny artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych (w tym: mąki o 38,6%, pieczywa o 34,4%, olejów jadalnych o 26,5%, masła o 21,3%, cukru o 21,3%, kaka o 16,4%, makaronu o 15,5%, mleka o 15,4%, tłuszczów roślinnych o 14,0%), opłat mieszkaniowych (w tym: wody użytkowej o 6,2%, gazu ziemnego o 5,8%, prądu elektrycznego o 4,8%, ogrzewania i ciepłej wody o 1,7% oraz czynszów o 2,6%), napojów alkoholowych (o 4,4%) i wyrobów tytoniowych (o 3,6%) oraz paliw napędowych (o 9,3%). Równocześnie, w stosunku międzyrocznym, odnotowano spadek cen odzieży i obuwia (o 3,1%), wyposażenia mieszkań (o 4,2%), wyposażenia gospodarstw domowych (o 1,9%) oraz telefonów komórkowych (o 11,9%). Z produktów spożywczych taniej niż przed rokiem można było nabyć jaja (o 14,8%), ryż (o 5,5%) oraz cytrusy (o 8,5%). Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji) Wyszczególnienie Analogiczny okres roku Średnia poprzedniego = 100 Stopa roku inflacji* 03/11 04/11 05/ =100 Ogółem w tym: 101,7 101,6 102,0 117,4 101,8 Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe 103,7 103,8 106,7 118,5 104,1 Napoje alkoholowe i tytoń 103,9 102,8 103,1 141,1 104,4 Odzież i obuwie 97,0 98,4 97,9 87,3 97,3 Czynsze, woda, energia, paliwa 102,4 102,1 102,1 134,8 102,2 Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy 98,9 98,6 98,6 96,8 99,2 Służba zdrowia 103,9 103,3 101,6 148,9 105,4 Transport 102,8 102,3 102,1 104,0 101,8 Poczta i telekomunikacja 98,8 98,9 98,9 96,4 98,7 Kultura i rekreacja 97,9 98,0 98,1 97,9 98,7 Edukacja 102,2 102,2 102,2 115,4 102,0 Wyżywienie i zakwaterowanie 101,2 101,1 101,4 120,0 102,0 Pozostały towar i usługi 101,1 101,2 100,7 112,8 101,0 *relacja średnich wskaźników bazowych (grudzień 2005=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz poprzednie 12 miesięcy 4

5 V. Handel zagraniczny W okresie od stycznia do kwietnia 2011 roku obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w stosunku międzyrocznym wzrosły o 27,2%. Eksport był wyższy o 26,6% i wyniósł 38,3 mld EUR, a import o 27,8% i wyniósł 35,6 mld EUR. Nadwyżka handlowa RCz międzyrocznie wzrosła o 300,7 mln EUR i wyniosła mln EUR. Największy wpływ na wzrost dodatniego salda wymiany handlowej w omawianym okresie, miał wzrost nadwyżki w grupie maszyn i środków transportu (o mln EUR) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 173 mln EUR). Deficyt pogłębił się w grupie paliw mineralnych i smarów (o 756 mln EUR) oraz w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 449 mln EUR). W grupie wyrobów przemysłowych rynkowych, zeszłoroczna nadwyżka obniżyła się o 119 mln EUR, a grupie surowców z wyjątkiem paliw o 67 mln EUR. W grupie żywności i zwierząt żywych odnotowano spadek ujemnego salda o 13 mln EUR. Wyszczególnienie Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w okresie styczeń kwiecień 2010/2011 (w mln) STYCZEŃ KWIECIEŃ 2010 STYCZEŃ KWIECIEŃ 2011 DYNAMIKA W % Eksport Import Saldo Eksport Import Saldo eksportu importu CZK ,9 121,1 EUR ,6 127,8 USD ,1 129,4 W okresie od stycznia do kwietnia 2011 roku, czeski eksport odnotował wzrost wartości we wszystkich grupach towarowych wg klasyfikacji SITC za wyjątkiem tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. Największy wzrost miał miejsce w grupie maszyn i środków transportu (o mln EUR, tj. o 28,6%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o mln EUR, tj. o 26,5%), następnie w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 703 mln EUR, tj. o 20,8%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 499 mln EUR, tj. o 25,3%),w grupie paliw mineralnych i smarów (o 274 mln EUR, tj. o 24,9%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 244 mln EUR, tj. o 25,6%) oraz grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 237 mln EUR, tj. o 25,1%). W imporcie największy wzrost miał miejsce w grupie maszyn i środków transportu (o mln EUR, tj. o 26,8%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o mln EUR, tj. o 30,2%), następnie w grupie paliw mineralnych i smarów (o mln EUR, tj. o 38,2%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 949 mln EUR, tj. o 30,4%) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 530 mln EUR, tj. o 18%). 1 Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w omawianym okresie były samochody osobowe (9,8% eksportu ogółem) oraz części i akcesoria samochodowe (6,6%), następnie urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (6,3%), aparaty i urządzenia telefoniczne (2,1%), monitory, projektory i odbiorniki telewizyjne (1,7%), druty i kable izolowane (1,6%), nowe opony samochodowe (1,4%), urządzenia elektryczne zabezpieczające (1,3%) oraz meble do siedzenia (1,2%). 1 Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1 5

6 W imporcie największą grupę wyrobów stanowiły urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (4,9%) oraz części i akcesoria samochodowe (4,5%), następnie gaz ziemny (3,9%), ropa naftowa (3,4%), leki (2,3%), części i podzespoły komputerowe (2,2%), aparaty i urządzenia telefoniczne (2,0%), samochody osobowe (1,8%), części urządzeń do transmisji dźwięku i obrazu (1,6%), druty i kable izolowane (1,5%), obwody elektryczne zintegrowane (1,4%) oraz oleje ropy naftowej przetworzone (1,4%). Największą nadwyżkę handlową w omawianym okresie Republika Czeska uzyskała w handlu z Niemcami (3.210 mln EUR), Słowacją (1.337 mln EUR), Wielką Brytanią (1.122 mln EUR), Francją (1.050 mln EUR) oraz Austrią (623 mln EUR), a największy deficyt w handlu z Chinami ( mln EUR), Rosją ( mln EUR), Japonią (-617 mln EUR), Koreą Południową (-346 mln EUR), Tajlandią (-324 mln EUR), Malezją (-263 mln EUR) oraz Azerbejdżanem (-261 mln EUR). VI. Polsko-czeska wymiana handlowa w okresie styczeń-kwiecień Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, polsko-czeskie obroty handlowe w okresie od stycznia do kwietnia 2011 roku w stosunku międzyrocznym wzrosły o 31,9% i wyniosły 4,7 mld EUR. Wartość czeskiego eksportu do Polski była wyższa o 34,9% i wyniosła mln EUR, a importu o 29,0% i wyniosła mln EUR. W omawianym okresie Republika Czeska odnotowała nadwyżkę w handlu z Polską w wysokości 39 mln EUR. W analogicznym okresie roku poprzedniego bilans handlowy z naszym krajem był dla RCz deficytowy i wynosił -51,3 mln EUR. 2 W czeskim eksporcie do Polski, największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 222,3 mln EUR, tj. o 35,6%), następnie w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 183,2 mln EUR, tj. o 43,0%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 77,6 mln EUR, tj. o 32,0%), w grupie surowców za wyjątkiem paliw (o 35,1 mln EUR, tj. o 37,5%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 33 mln EUR, tj. o 29,4%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 32 mln EUR, tj. o 20,5%) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 28,5 mln EUR, tj. o 27,7%). 3 W czeskim imporcie z Polski, największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 187,0 mln EUR, tj. o 37,6%) oraz w grupie maszyn i środków transportu (o 85,1 mln EUR, tj. o 15,8%), następnie w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 79,2 mln EUR, tj. o 50,0%), paliw mineralnych i smarów (o 74,1 mln EUR, tj. o 48,8%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 40,5 mln EUR, tj. o 19,4%). 2 Wg danych MG RP, polsko-czeskie obroty handlowe w okresie od stycznia do kwietnia 2011 roku wzrosły o 12%; w tym: polski eksport do RCz o 17,5% i wyniósł mil. EUR, a import o 6,5% i wyniósł mil. EUR. Polska w tym okresie uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości 933 mln EUR. 3 Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej, wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego przedstawia załącznik nr 2 6

7 Czesko - polska wymiana handlowa w okresie styczeń kwiecień 2010/2011 (w mln EUR) , , , , , ,3 I - IV 2010 I - IV 2011 Czeski eksport do Polski Czeski import z Polski Saldo wymiany Największy deficyt w handlu z Polską w omawianym okresie Republika Czeska odnotowała w grupie wyrobów rolno-spożywczych (ogółem -117,4 mln EUR), następnie w grupie paliw mineralnych i smarów (-94,4 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (-75,5 mln EUR) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (-25,4 mln EUR). Nadwyżkę uzyskano w grupie maszyn i środków transportu (+221,1 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (+82,3 mln EUR) oraz w grupie surowców za wyjątkiem paliw (+48,2 mln EUR). W czeskim eksporcie do Polski największy udział w omawianym okresie miały samochody osobowe (8,1%) oraz części i akcesoria samochodowe (5,1%), następnie węgiel kamienny (3,7%), urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (3,2%), monitory, projektory i odbiorniki telewizyjne (3,0%), węglowodory cykliczne (1,9%), nowe opony samochodowe (1,8%), druty i kable izolowane (1,7%), odpady i złom miedzi (1,6%), środki powierzchniowo aktywne do prania i czyszczenia (1,5%) oraz wyroby płaskie z żelaza i stali (1,2%). W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (5,2%), drut miedziany (4,8%) oraz silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (4,1%), następnie druty i kable izolowane (3,5%), węgiel kamienny (3,2%), meble do siedzenia (2,1%), koks i półkoks z węgla (2,0%), oleje ropy naftowej przetworzone (1,9%), traktory (1,8%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem samoczynnym (1,5%), odpady i złom z żelaza i stali (1,3%), konstrukcje i części konstrukcji z żeliwa i stali (1,3%), sztaby i pręty walcowane na gorąco (1,2%) oraz sery i twarogi (1,1%). W omawianym okresie, Polska była trzecim partnerem handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 6,6%) po Niemczech (25,7%) i Chinach (12,5%), a przed Rosją (5,7%), Słowacją (5,4%), Włochami (3,8%), Francją (3,3%) oraz Austrią (3,3%) oraz trzecim pod względem eksportu (6,2%) po Niemczech (32,3%) i Słowacji (8,5%), a przed Francją (5,8%), Wielką Brytanią (4,7%), Austrią (4,7%) i Włochami (4,5%). 7

8 Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, poprawa wyników w handlu z Polską w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, związana była głównie z trzykrotnym wzrostem czeskiej nadwyżki handlowej w grupie maszyn i środków transportu (z 83,9 do 221,1 mln EUR). Pomimo, że dynamika czołowych pozycji czeskiego eksportu należących do tej grupy towarowej, tj. samochodów osobowych i części samochodowych była zdecydowanie niższa niż dynamika czeskiego eksportu do Polski ogółem (odpowiednio 122,8% oraz 117,1%), to jednak bardzo dynamiczny wzrost miał miejsce w innych pozycjach towarowych, takich jak: sprzęt komputerowy (189,0%), monitory, projektory i odbiorniki telewizyjne (247,8%) oraz pompy wodne (190%). Z drugiej strony, w niektórych ważnych dla polskiego eksportu do Czech grupach towarowych, dynamika była stosunkowo niewysoka; np. w grupie maszyn i środków transportu (115,8%) a w grupie różnych wyrobów przemysłowych (113,0%). W przypadku niektórych czołowych pozycji polskiego eksportu odnotowano nawet spadek wartości. Tak było np. w przypadku silników spalinowych z zapłonem iskrowym (-10,1%) oraz z zapłonem samoczynnym (-13,2%). Spadek czeskiego importu z Polski odnotowano również w przypadku mebli, sprzętu komputerowego, papieru i kartonu oraz tkanin sztucznych. VII. Polska Krajem Partnerskim MSV 2011 W dniach 3-7 października 2011 roku odbędą się w Brnie 53 Międzynarodowe Targi Maszynowe MSV, przedsięwzięcie zaliczane do największych i najbardziej prestiżowych w Europie Środkowo-Wschodniej w branży przemysłu maszynowego, energetyki, elektrotechniki, górnictwa, hutnictwa, obróbki powierzchniowej, cieplnej, automatyki, techniki pomiarowej, urządzeń, komponentów i usług związanych z produkcją przemysłową, a także logistyki. Polska oficjalnie otrzymała status kraju partnerskiego 53 Międzynarodowych Targów Maszynowych MSV, a honorowy patronat nad partnerstwem Polski przejął Minister Gospodarki Pan Waldemar Pawlak. W ramach programu towarzyszącego prezentacji Polski na MSV 2011 odbędzie się Drugie Czesko-Polskiego Forum Gospodarczego z udziałem wysokich przedstawicieli resortów odpowiedzialnych za sprawy gospodarcze. Udział polskich wystawców w ww. imprezie objęty jest wsparciem w ramach dofinansowania programów promocji o charakterze ogólnym Poddziałania Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Dofinansowaniu podlega 50 % poniesionych wydatków kwalifikujących się do objęcia pomocą, do wysokości 25 tys. zł. Wnioski o dofinansowanie przedsiębiorcy mogą składać do 4 sierpnia 2011 r. w Ministerstwie Gospodarki. Więcej informacji na stronie MG: W związku z nadaniem Polsce statusu kraju partnerskiego należy oczekiwać intensyfikacji wizyt na stoiskach polskich wystawców, większego zainteresowania ze strony odwiedzających, czeskich i zagranicznych mediów oraz przedstawicieli poszczególnych branż prezentowanych na targach. 8

9 W ubiegłorocznej edycji targów MSV wzięło udział 1601 wystawców z 28 krajów świata, zajmując łącznie m² powierzchni wystawienniczej. Targi odwiedziło blisko 72 tys. zwiedzających z 59 krajów. Uzupełnieniem prezentacji polskiej na targach MSV 2011 będzie stoisko informacyjnopromocyjne Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze. W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt: Z WYDZIAŁEM: Z ORGANIZATOREM TARGÓW: Z PRZESTAWICIELEM TARGÓW W POLSCE: Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Loretánské nám. 109/3 Praha 1 - Hradčany Republika Czeska tel: fax: praha@trade.gov.pl Veletrhy Brno, a. s. Výstavińtě 1, Brno fax: msv@bvv.cz Agencja Promocji Eksportu Polski przedstawiciel Veletrhy Brno a.s. Ul. NMP 24 lok Częstochowa tel/faks: 034/ agencja@targi.brno.pl VIII. Rozwój przedsiębiorczości w Republice Czeskiej Jak wynika z najnowszych danych Agencji CEKIA, zajmującej się m.in. analizami czeskiego środowiska gospodarczego, w 2010 roku liczba zarejestrowanych spółek kapitałowych w Republice Czeskiej wzrosła międzyrocznie o 6,4% i wyniosła W 2010 roku powstało nowych spółek, tj. o 3,4% więcej niż w 2009 roku. Do 56% z nich, kapitał ulokowali nowi inwestorzy, którzy jeszcze nie prowadzili działalności gospodarczej na rynku czeskim, a około 40% nowych podmiotów założyli przedsiębiorcy prowadzący już działalność na tym rynku. Ogółem w roku ubiegłym powstało spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych. 9

10 Zakłada się, że ok. 15% (3.550) nowych spółek z o.o. powstało w celu optymalizacji struktury przedsiębiorstwa. W dużej mierze (w okresie kryzysu) związane jest to z obawami przed ewentualnym bankructwem i utratą całego majątku spółki. Podział przedsiębiorstwa daje większą gwarancję utrzymania składników majątkowych w tych spółkach, które nie ulegną procesom upadłościowym. Nowe przedsiębiorstwa na rynku czeskim w latach Wyszczególnienie Spółki z o.o Spółki akcyjne Ogółem Około 2/3 z nowych spółek powstało w celu prowadzenia działalność w sektorze nieruchomości, usług i handlu oraz przemysłu przetwórczego. Zakłada się, że ok. 20% przedsiębiorstw wpisanych do Rejestru Handlowego, to spółki martwe - nie wykonującej żadnej działalności gospodarczej. Trend narastania liczby przedsiębiorstw oceniany jest jako pozytywny dla gospodarki czeskiej. Największa liczna nowych podmiotów gospodarczych (43%) zarejestrowana została na terenie Pragi (10.267). Duża liczba przedsiębiorstw powstała również w województwie południowo-morawskim (2.167), morawsko-śląskim (1.583) oraz środkowo-czeskim (1.445). Natomiast najmniej przedsiębiorstw w roku ubiegłym utworzono w województwie libereckim (385) oraz karlowarskim (395). Ogólna liczba spółek kapitałowych w Republice Czeskiej w latach Wyszczególnienie Spółki z o.o Spółki akcyjne Ogółem IX. Import i przetwórstwo ropy naftowej w Republice Czeskiej w 2010 roku Według informacji Ministerstwa Przemysłu i Handlu, import ropy naftowej do Republiki Czeskiej w 2010 roku wyniósł 7.727,9 tys. ton (wzrost o 7,5% w stosunku do 2009 roku). Wartość importu wyniosła 84,8 mld KCZ (ok. 3,3 mld EUR) i w porównaniu z 2009 rokiem była wyższa o 40,6%. Ropę do Czech w 2010 roku sprowadzały cztery spółki: Agip, Shell, Unipetrol oraz Paramo. Transport ropy naftowej realizowano za pośrednictwem ropociągów Drużba (58,7%) oraz IKL (41,3%). Państwowe rezerwy ropy na koniec 2010 roku było ogółem o 1,7 tys. ton niższe niż w 2009 roku. 10

11 W 2010 roku w czeskich rafineriach Ceska rafinerska oraz Paramo przetworzono ogółem 7.901,7 tys. ton ropy naftowej, tj. o 7,1% więcej niż w 2009 roku, z tego 155 tys. ton pochodziło z wydobycia krajowego. Kraj importu Czeski import ropy naftowej w latach 2009/ Import Udział Import w tys. ton w % w tys. ton Udział w % Algieria 15,1 0,2 49,7 0,6 Azerbejdżan 1.529,5 21, ,0 26,0 Iran 28,6 0,4 161,0 2,1 Kazachstan 499,5 6,9 562,8 7,3 Libia 17,0 0,2 - - Rosja 5.097,0 70, ,4 64,0 Ogółem 7.186,9 100, ,9 100,0 X. Inwestycje zagraniczne w Republice Czeskiej Według badań Wiedeńskiego Instytutu Międzynarodowych Porównań Gospodarczych (WIIW), w 2010 roku do Republiki Czeskiej napłynęło 5,1 mld EUR kapitału zagranicznego. Kraj ten jako jedyny, spośród 20 badanych krajów postkomunistycznych, przyciągnął więcej inwestycji zagranicznych niż w 2008 roku. W odróżnieniu od pozostałych krajów, większość inwestycji lokowano w sektorze usług finansowych oraz handlu (57%), a mniejsze znaczenie miały inwestycje w przemyśle przetwórczym. Również w przeliczeniu inwestycji zagranicznych na obywatela (narastająco od 1990 roku), Republika Czeska znalazła się na czołowym miejscu przed Estonią, Węgrami i Słowacją. Inwestycje zagraniczne per capita ( ) w EUR Czechy Estonia Węgry Słowacja Słowenia Bułgaria Polska Rumunia

12 XI. Budownictwo mieszkaniowe w Republice Czeskiej Budownictwo mieszkaniowe w Republice Czeskiej w latach wykazywało stały wzrost. W latach liczba rozpoczętych realizacji mieszkań przekroczyła nawet 40 tys. w skali roku. W przypadku realizacji zakończonych, granicę 40 tys. udało się przekroczyć jedynie w 2007 roku. Z powodu rozpoczynającego się kryzysu gospodarczego, w latach 2009 i 2010, liczba rozpoczętych realizacji zaczęła szybko spadać. Relatywnie na wysokim poziomie utrzymywała się liczba mieszkań zakończonych, ich międzyroczny spadek, w latach , utrzymywał się na poziomie 15%. Dopiero w latach 2010 i 2011 odnotowuje się rosnącą dynamikę spadku. W budownictwie jednorodzinnym, najwięcej mieszkań buduje się na peryferiach aglomeracji wielkomiejskich, głównie w Pradze i Brnie. Tak więc najwięcej domków jednorodzinnych wznosi się w regonie środkowoczekim i południowomorawskim. Najbardziej intensywny rozwój budownictwa jednorodzinnego miał i ma miejsce w dzielnicach Pragi Wschodniej i Zachodniej (Nakupy, Kvetnice, Nova Ves, Chyne, Jesenice). Podobnie jest w budownictwie wielorodzinnym, największa liczba mieszkań (w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców) oddawana jest w obrębie aglomeracji praskiej i brneńskiej. Kolejne miejsca zajmują miasta Mlada Boleslav oraz Kolin. Pomimo międzyrocznego wzrostu produkcji budowlanej w pierwszym kwartale 2011 roku, liczba rozpoczętych realizacji mieszkań była najniższa od 10 lat i wyniosła W porównaniu z rekordowym rokiem 2008, spadek ten wynosi aż 30%. Duży spadek dotyczy również mieszkań zakończonych; w przypadku budownictwa jednorodzinnego był on jeszcze stosunkowo niewielki i wyniósł 8,1%, lecz w przypadku budownictwa wielorodzinnego sięgnął aż 71,7%. W 2010 roku przeciętne mieszkanie w budownictwie wielorodzinnym (typowe) miało powierzchnię 55 m2 i składało się z dwóch pokojów i kuchni. Średnia cena takiego mieszkania wynosiła 2,6 mln CZK (ok. 106 tys. EUR). Mieszkania w budownictwie jednorodzinnym były znacznie większe; zajmowały średnio 95m2 i składały się z pięciu pokojów i kuchni. Średnia cena takiego mieszkania wynosiła 3,2 mln CZK (130 tys. EUR). Dynamika produkcji budowlanej w Republice Czeskiej w I kw roku Wyszczególnienie I kw Produkcja budowlana ogółem 105,9 w tym: budownictwo przemysłowe i mieszkaniowe budownictwo związane z infrastrukturą Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym 107,0 103,1 107,1 100,5 122,4 66,4 91,9 28,3 12

13 XII. Najwięksi eksporterzy w Republice Czeskiej Z rankingu największych firm czeskich Czech Top 100: wynika, że w 2010 r. w ujęciu międzyrocznym, aż 50 czołowych czeskich eksporterów odnotowało wzrost o 30%, tj. łącznie o 192 mld CZK. W 2010 r. łączna wartość eksportu wyniosła 832 mld CZK, co potwierdza znaczne ożywienie wśród czeskich firm eksportowych. Pozycję lidera na rynku utrzymała spółka Ńkoda Auto, która odnotowała wzrost eksportu z 166,5 mld CZK w 2009 r. do 198 mld CZK w 2010 r. Drugie miejsce wśród eksporterów utrzymała spółka Foxconn CZ, specjalizująca się w technologiach informacyjnych, wyprzedzając spółkę gazową RWE Transgas. W pierwszej dziesiątce znalazły się ponadto: Agrofert Holding (branżo rolno-spożywcza), TPCA (branża samochodowa), Panasonic Czech, Alpiq Energy SE, Unipetrol, OKD i Moravia Steel (branża hutnicza). Zysk dziesięciu największych firm eksportowych za rok 2010 wyniósł 616 mld CZK, w 2009 r. było to 464 mld CZK. Spadek odnotował tylko koncern samochodowy TPCA. Największy skok w rankingu należy do firmy Alpiq Energy SE, której przychody w 2010 r. wzrosły ośmiokrotnie. Czescy eksporterzy Top 5 FIRMA PRZYCHODY W 2010 R. (w mld CZK) 1 Ńkoda Auto Foxconn CZ RWE Transgas 68,5 4 Agrofert Holding 46 5 TPCA 45 XIII. Produkcja energii elektrycznej w czeskich elektrowniach słonecznych Jak wynika z danych czeskiego Urzędu Regulacji Energetyki, produkcja energii elektrycznej w czeskich elektrowniach słonecznych od początku ubiegłego roku wielokrotnie wzrosła. W pierwszym kwartale 2011 roku elektrownie słoneczne wyprodukowały aż 346,5 GWh energii elektrycznej, a w I kw roku zaledwie 64,5 GWh. Ten wysoki wzrost produkcji odzwierciedla szybki rozwój fotowoltaiki w tym kraju, w drugim półroczu ubiegłego roku, który związany był z dogodnymi dotacjami państwowymi. Od początku bieżącego roku dotacje zostały jednak wyraźnie ograniczone i nastąpiło zahamowanie inwestycji w tym sektorze. W I kw roku, udział energii elektrycznej wyprodukowanej w elektrowniach słonecznych wynosił niespełna 2% ogólnej produkcji energii elektrycznej Republiki Czeskiej ( GWh). W pierwszym kwartale ubiegłego roku, wszystkie czeskie elektrownie wyprodukowały łącznie GWh energii elektrycznej, czyli o nieco więcej niż w roku bieżącym. Zużycie netto energii elektrycznej w Czechach w I kw. br. było międzyrocznie o 1% niższe i wynosiło 13

14 GWh. Ponad GWh energii elektrycznej wyprodukowano w elektrowniach konwencjonalnych, a prawie GWh w elektrowniach jądrowych. XIV. Zmiana stawek podatku VAT w Republice Czeskiej W dniu 25 maja br. Rada Ministrów Republiki Czeskiej przyjęła projekt ustawy zmieniającej wysokość stawek VAT. Od 1 stycznia 2012 r. podatek od towarów i usług, objętych dotychczas preferencyjną 10% stawką ma być podwyższony do 14%. Podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosząca 20% pozostanie bez zmian. Od 1 stycznia 2013 r. obie stawki VAT mają być zastąpione jedną, w wysokości 17,5%. Ministerstwo Finansów RCz szacuje, że w wyniku wyższego VAT ceny wzrosną średnio o 1,2%, w zależności od poziomu inflacji, mierzonej wg cen poszczególnych składowych koszyka dóbr i usług konsumpcyjnych. Z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego wynika, że w Republice Czeskiej największą część koszyka tworzą opłaty mieszkaniowe. Wprowadzenie wyższych stawek VAT nie zmieni opłat czynszowych, wzrosną jednak wydatki za zużycie wody i pozostałe media. Oczekuje się, że konkurencja rynkowa zapobiegnie znacznemu wzrostowi cen produktów spożywczych, objętych dotychczas niższą stawką VAT. Jako rekompensację wzrostu cen rząd zaproponował podniesienie ulgi podatkowej o 150 CZK na każde dziecko oraz waloryzację emerytur. Dodatkowo Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych RCz przygotowuje projekt dotyczący zmian wysokości wypłacanych świadczeń i minimum socjalnego. Wprowadzenie wyższych stawek VAT spowoduje wyższe wydatki państwa, w tym poszczególnych regionów i miast. Ministerstwo Finansów RCz szacuje, że w przypadku miasta Brna wzrost ten wyniesie 65 mln CZK, Ostrawy 47 mln CZK. Wydatki w poszczególnych ministerstwach wzrosną w 2012 r. o ponad 2 mld CZK, w 2013 r. o 5,5 mld CZK. Celem wprowadzenia wyższych stawek VAT jest pozyskanie środków finansowych, niezbędnych do przeprowadzenia reformy emerytalnej. Szacuje się, że dzięki wzrostowi VAT do budżetu państwa wpłynie w 2012 r. i w 2013 r. odpowiednio o 21,3 mld CZK i 22,5 mld CZK więcej. Dotatkowe środki mają zrekompensować ubytek w budżecie państwa związany z transferem cześci składek na ubezpieczenie społeczne do prywatnych funduszy emerytalnych. Ewantualną nadwyżkę środków rząd zamierza przeznaczyć na zmniejszenie deficytu w systemie emerytalnym. Tylko w 2011 r. do budżetu wpłynie o 32 mld CZK mniej, niż państwo wypłaci z tytułu świadczeń emerytalnych. 14

15 XV. Spadek produkcji rolnej w Republice Czeskiej Z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego za lata wynika, że od 1989 r. produkcja rolna w Republice Czeskiej spadła o 30%, a blisko o połowę zmniejszyła się produkcja zwierzęca. W większości gospodarstw rolnych produkcja została znacznie zredukowana, a na terenach przeznaczonych pod uprawę rolnicy sieją inne gatunki roślin. W 1989 r. produkcja rolna brutto wynosiła 108 mld CZK, w 2009 r. spadła do 74 mld CZK. Produkcja roślinna wynosiła 45 mld CZK, w 2009 r. 39 mld CZK. Produkcja zwierzęca w ciągu dwóch dekad spadła o blisko 30 mld CZK do 35 mld CZK. Największy spadek dotyczy mięsa wołowego i wieprzowego, wzrosła tylko produkcja mięsa drobiowego. Roczna produkcja mleka spadła z 4,9 mln litrów do 2,7 mln litrów, pomimo blisko 80% wzrostu dojności krów. W 1989 r. w Republice Czeskiej hodowano 3,5 mln sztuk bydła, w 2009 r. już tylko 1,35 mln. Liczba krów spadła z 1,2 mln na 550 tys. sztuk, liczba trzody chlewnej z 4,8 mln szt. do 1,9 mln. O ponad połowę spadła liczba owiec. Nieznaczny wzrost odnotowano jedynie w przypadku hodowli koni. O około ¼ tj. do 2,5 mln ha spadły powierzchnie pól przeznaczonych pod uprawę. Czescy rolnicy sieją o 10% mniej zbóż, rzadziej sadzi się ziemniaki i buraki cukrowe, a coraz więcej rzepaku, którego uprawa wzrosła trzykrotnie. XVI. Konsultacje społeczne nt. nowej Strategii Konkurencyjności Republiki Czeskiej na lata Efektywne instytucje, wysokiej jakości infrastruktura i gospodarka stymulowana innowacjami, to perspektywa Republiki Czeskiej w roku 2020 przy założeniu, że zrealizowanych zostanie ponad 40 projektów przygotowanych przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu RCz. Celem nowej Strategii międzynarodowej konkurencyjności, którą Ministerstwo przekazało do konsultacji społecznych, jest znalezienie się wśród 20 najbardziej konkurencyjnych krajów świata w ciągu najbliższych 10 lat. Jak wynika z wcześniejszych analiz opracowanych przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu i Narodową Radę Ekonomiczną, czeska gospodarka, pomimo poprawy, nadal w dużej mierze oparta jest na taniej sile roboczej. Problem stanowią nieefektywne instytucje publiczne, nadmierne regulacje legislacyjne i korupcja. Wzrost gospodarczy jest w dużej mierze uwarunkowany długiem wewnętrznym przy malejącej dynamice wydajności; nadal nie został ukończony główny układ sieci infrastruktury transportowej. W 2010 r. w corocznym zestawieniu Global Competitiveness Index, RCz spadła o 5 miejsc rankingowych na 36 pozycję. Republika Czeska dysponuje wszelkimi atrybutami, umożliwiającymi znaczne podniesienie i długookresowe utrzymanie wysokiego poziomu życia obywateli. Ambicje znaleźć się w pierwszej 20stce najbardziej konkurencyjnych krajów świata nie są nierealne. - twierdzi Martin Tlapa, wiceminister ds. UE i konkurencyjności w Ministerstwie Przemysłu i Handlu 15

16 RCz. Według wiceministra Tlapy, czeska gospodarka musi zmierzać w kierunku systemu opartego na wysokiej jakości instytucjach i infrastrukturze, co umożliwi maksymalne wykorzystanie potencjału i odpowiedniego wykształcenia obywateli; motorem czeskiej gospodarki ma stać się innowacyjność i efektywna przedsiębiorczość. Stanowi o tym m.in. wizja Strategii, tj. długookresowe utrzymanie wysokiego poziomu życia obywateli RCz, opartego na stabilnych podstawach konkurencyjności. Projekt Strategii składa się 9 podstawowych filarów: Instytucje, Infrastruktura, Makroekonomia, Służba Zdrowia, Edukacja, Rynek Pracy, Rynki Finansowe, Rynek Towarów i Usług oraz Przedsiębiorczość i Innowacyjność. Zawiera również założenia dla dwóch innych dokumentów programowych: Strategii Eksportu RCz na lata oraz Polityki Spójności, dotyczącej wykorzystywania środków z funduszy UE po roku Każdy z zaproponowanych przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu RCz projektów ma określoną instytucję wykonawczą, zawiera wskaźniki realizacji celów tj. konkretne cele wraz z harmonogramem i terminami poszczególnych przedsięwzięć oraz przewidywanymi efektami. Uzupełnieniem projektów są przykłady najlepszych światowych praktyk. Według Ministra Przemysłu i Handlu Martina Kocourka Strategia mogłaby zostać uchwalona przez rząd w czerwcu br. 16

17 Grupa SITC WPHI Praga, czerwiec 2011 Załącznik nr 1 STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ KWIECIEŃ 2011 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT CZESKI IMPORT WYSZCZEGÓLNIENIE I - IV 2010 I - IV 2011 Wartość Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2011/2010 I - IV 2010 I - IV 2011 Wartość Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2011/2010 Saldo I - IV 2010 Saldo I - IV 2011 Ogółem w tym: ,9 100, ,8 100,0 126, ,8 100, ,0 100,0 127, , ,8 0 Żywność i zwierzęta żywe 956,5 3, ,9 3,1 125, ,9 5, ,3 4,6 116,5-443,4-430,4 1 Napoje i tytoń 206,3 0,7 223,0 0,6 108,1 161,0 0,6 191,6 0,5 119,0 45,3 31,4 2 Surowce z wyjątkiem paliw 944,4 3, ,8 3,1 125,1 752,9 2, ,0 3,0 140,4 191,5 124,8 3 Paliwa mineralne i smary 1 098,4 3, ,0 3,6 124, ,0 9, ,2 10,5 138, , ,2 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 54,4 0,2 52,6 0,1 96,7 50,8 0,2 71,7 0,2 141,1 3,6-19,1 5 Chemikalia i wyroby pochodne 1 977,4 6, ,7 6,5 125, ,7 11, ,3 11,4 130, , ,6 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 5 327,5 17, ,2 17,6 126, ,3 18, ,8 18,5 130,2 254,2 135,4 7 Maszyny i środki transportu ,1 53, ,4 54,6 128, ,9 41, ,3 41,4 126, , ,1 8 Różne wyroby przemysłowe 3 379,2 11, ,7 10,7 120, ,2 10, ,4 9,7 118,0 441,0 614,3 9 Wyroby pozostałe 31,7 0,1 47,5 0,1 149,8 35,1 0,0 48,4 0,0 137,9-3,4-0,9 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 17

18 Grupa SITC WPHI Praga, czerwiec 2011 Załącznik nr 2 STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ - KWIECIEŃ 2011 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT DO POLSKI CZESKI IMPORT Z POLSKI WYSZCZEGÓLNIENIE I - IV 2010 I - IV 2011 Wartość Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2011/2010 I - IV 2010 I - IV 2011 Wartość Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2011/2010 Saldo I - IV 2010 Saldo I - IV 2011 Ogółem w tym: 1 771,0 100, ,8 100,0 134, ,3 100, ,8 100,0 129,0-51,3 39,0 0 Żywność i zwierzęta żywe 112,2 6,3 145,2 6,1 129,4 209,3 11,5 249,8 10,6 119,4-97,1-104,6 1 Napoje i tytoń 9,6 0,5 12,7 0,5 132,3 24,3 1,3 28,1 1,2 115,6-14,7-15,4 2 Surowce z wyjątkiem paliw 93,6 5,3 128,7 5,4 137,5 46,4 2,5 80,5 3,4 173,5 47,2 48,2 3 Paliwa mineralne i smary 102,9 5,8 131,4 5,5 127,7 151,7 8,3 225,8 9,6 148,8-48,8-94,4 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 3,5 0,2 7,9 0,3 225,7 5,4 0,3 5,3 0,2 98,1-1,9 2,6 5 Chemikalia i wyroby pochodne 242,4 13,7 320,0 13,4 132,0 158,5 8,7 237,7 10,1 150,0 83,9 82,3 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 426,0 24,1 609,2 25,5 143,0 497,7 27,3 684,7 29,1 137,6-71,7-75,5 7 Maszyny i środki transportu 624,1 35,2 846,4 35,4 135,6 540,2 29,6 625,3 26,6 115,8 83,9 221,1 8 Różne wyroby przemysłowe 155,8 8,8 187,8 7,9 120,5 188,7 10,4 213,2 9,1 113,0-32,9-25,4 9 Wyroby pozostałe 0,9 0,1 0,5 0,0 55,6 0,1 0,0 0,4 0,0 0,0 0,8 0,1 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 18