WARUNKI OGÓLNE UMOWY dla umów zawieranych w ramach konkursu roku 2012 w programie Uczenie się przez całe życie, w podprogramie COMENIUS akcja REGIO

Transkrypt

1 WARUNKI OGÓLNE CZĘŚĆ A: PRZEPISY PRAWNE I ADMINISTRACYJNE ARTYKUŁ 1 - ODPOWIEDZIALNOŚĆ 1.1 Beneficjent będzie ponosić wyłączną odpowiedzialność za wypełnianie wszelkich spoczywających na nim zobowiązań przewidzianych prawem. 1.2 W żadnych okolicznościach i na żadnej podstawie Narodowa Agencja (NA) ani Komisja Europejska (KE) nie zostaną pociągnięte do odpowiedzialności z tytułu wszelkich roszczeń na mocy niniejszej Umowy dotyczących szkód mających miejsce w trakcie realizacji działania. Wskutek powyższego, NA ani KE nie będą rozpatrywać żadnych wniosków o odszkodowanie lub zwrot, związanych z takimi roszczeniami. 1.3 Beneficjent obowiązany jest do naprawienia szkody poniesionej przez NA lub KE w wyniku realizacji lub niewłaściwej realizacji działania, chyba że szkoda jest wynikiem działania siły wyższej. 1.4 Beneficjent będzie ponosił wyłączną odpowiedzialność wobec osób trzecich, w tym za wszelkiego rodzaju szkody poniesione przez nie w trakcie realizacji działania. ARTYKUŁ 2 - KONFLIKT INTERESÓW 2.1. Beneficjent zobowiązuje się podjąć wszelkie konieczne środki w celu zapobieżenia ryzyku konfliktu interesów, który mógłby mieć wpływ na bezstronną i obiektywną realizację Umowy. Rzeczony konflikt interesów mógłby wystąpić w szczególności w wyniku interesu ekonomicznego, powiązań politycznych lub narodowych, powodów rodzinnych lub emocjonalnych bądź dowolnych innych wspólnych interesów O każdej sytuacji stanowiącej lub mogącej doprowadzić do konfliktu interesów w trakcie realizacji Umowy należy niezwłocznie poinformować NA na piśmie. Beneficjent podejmie wszelkie konieczne kroki mające na celu natychmiastową naprawę takiej sytuacji NA zastrzega sobie prawo do sprawdzenia, czy podjęte kroki są właściwe oraz może zażądać, jeśli okaże się to konieczne, by Beneficjent podjął w określonym terminie dodatkowe działania. ARTYKUŁ 3 - WŁASNOŚĆ/WYKORZYSTANIE WYNIKÓW 3.1 O ile w niniejszej Umowie nie przewidziano inaczej, własność wyników działania, włączając w to prawa własności przemysłowej oraz intelektualnej, jak również raportów i innych związanych z nim dokumentów będzie należeć do Beneficjenta. 3.2 Z zastrzeżeniem postanowień Artykułu 3.1, Beneficjent przyznaje NA oraz KE prawo do nieodpłatnego korzystania z wyników działania w sposób, jaki uznają za stosowny, pod 1

2 warunkiem, że nie naruszą tym samym swoich zobowiązań do zachowania poufności lub istniejących praw własności przemysłowej oraz intelektualnej. ARTYKUŁ 4 - POUFNOŚĆ NA oraz Beneficjent zobowiązują się do zachowania poufności wszelkich dokumentów, informacji lub innych materiałów bezpośrednio związanych z przedmiotem Umowy, które zostaną należycie sklasyfikowane jako poufne, jeśli ich ujawnienie mogłoby spowodować poniesienie uszczerbku przez drugą stronę. Strony pozostaną związane tym postanowieniem również po dacie zakończenia działania. ARTYKUŁ 5 UPUBLICZNIANIE INFORMACJI 5.1 O ile NA nie przedłoży odmiennego żądania, wszelkie komunikaty lub publikacje przekazywane bądź rozpowszechniane przez Beneficjenta w związku z działaniem, w tym na konferencjach lub seminariach, będą wskazywać, że działanie jest finansowane przez Unię Europejską (UE). Wszelkie komunikaty lub publikacje przekazywane bądź rozpowszechniane przez Beneficjenta, w każdej formie i na każdym nośniku, będą wskazywać, że wyłączna odpowiedzialność spoczywa na autorze, zaś NA i KE nie są odpowiedzialne za żaden przypadek ewentualnego wykorzystania zawartych w nich informacji. 5.2 Beneficjent upoważnia NA oraz KE do publikowania następujących informacji, w dowolnej formie i na dowolnym nośniku, w tym w Internecie: - nazwy i adresu Beneficjenta, - przedmiotu i celu dofinansowania, - kwoty przyznanego dofinansowania i proporcji łącznych kosztów działania objętych finansowaniem. Na uzasadniony i należycie umotywowany wniosek Beneficjenta NA i KE mogą odstąpić od publikowania powyższych informacji, jeżeli ich ujawnienie naraziłoby na szwank bezpieczeństwo Beneficjenta lub jego interesy. ARTYKUŁ 6 - OCENA W każdym przypadku, gdy NA, KE lub dowolny organ zewnętrzny upoważniony przez NA lub KE będzie prowadzić cząstkową lub końcową ocenę rezultatów działania w zestawieniu z celami danego programu UE, Beneficjent zobowiązuje się udostępnić NA, KE lub osobom upoważnionym przez nie wszelkie dokumenty lub informacje, które umożliwią pomyślne przeprowadzenie ewaluacji oraz przyznać im prawa dostępu określone w Artykule 19. ARTYKUŁ 7 - ZAWIESZENIE Beneficjent może wnioskować o zawieszenie realizacji działania, jeśli w wyniku nadzwyczajnych okoliczności okaże się ona niemożliwa lub nadmiernie utrudniona, szczególnie w przypadkach działania siły wyższej. Beneficjent zobowiązany jest bezzwłocznie przesłać wniosek o zawieszenie do NA w formie zawiadomienia na piśmie z podaniem wszystkich niezbędnych powodów i szczegółów oraz przewidywanej daty ponownego wszczęcia realizacji działania. NA może zatwierdzić lub odrzucić wniosek lub zatwierdzić go pod warunkiem zaakceptowania przez 2

3 Beneficjenta warunków przedstawionych przez NA. W stosownych przypadkach, NA poinformuje Beneficjenta o swojej decyzji poprzez wystosowanie zawiadomienia na piśmie zgodnie z postanowieniami Artykułu 11. ARTYKUŁ 8 - SIŁA WYŻSZA 8.1 Siła wyższa oznacza wszelkie nieprzewidywalne sytuacje lub zdarzenia o charakterze wyjątkowym pozostające poza kontrolą stron, uniemożliwiające którejkolwiek z nich wypełnienie jakichkolwiek spośród jej zobowiązań przewidzianych niniejszą Umową, niewynikające z błędu lub zaniedbania stron oraz pozostające nie do pokonania pomimo dołożenia wszelkiej należytej staranności. Strona niewywiązująca się ze zobowiązań umownych nie może powoływać się na usterki sprzętu lub materiałów bądź opóźnienia w ich udostępnieniu (o ile nie są spowodowane siłą wyższą), spory pracownicze, strajki lub trudności finansowe jako siłę wyższą. 8.2 Strona stojąca w obliczu działania siły wyższej niezwłocznie poinformuje o tym drugą stronę listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub w inny tożsamy sposób, określając naturę zdarzenia, prawdopodobny czas trwania oraz przewidywalne skutki. 8.3 Żadna ze stron nie zostanie uznana za winną naruszenia swoich zobowiązań przewidzianych Umową, jeśli ich wykonanie zostanie uniemożliwione przez siłę wyższą. Strony dołożą wszelkich starań w celu zminimalizowania szkód wynikających z działania siły wyższej. 8.4 Działanie może zostać zawieszone zgodnie z postanowieniami Artykułu 7. ARTYKUŁ 9 ZAWIERANIE UMÓW Z PODWYKONAWCAMI / UDZIELANIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH 9.1 Jeśli przeprowadzenie działania w ramach Umowy z NA wymaga od Beneficjenta zawarcia umów z podwykonawcami generujących koszty działania, które to wchodzą w skład kosztów kwalifikowalnych dofinansowania UE, Beneficjent przy wyborze oferty będzie kierował się adekwatnością jakości w stosunku do ceny za nią, jednocześnie zachowując zasadę przejrzystości i równego traktowania potencjalnych podwykonawców w celu uniknięcia wystąpienia jakiegokolwiek konfliktu interesów stron biorących udział w procesie wyboru najlepszej oferty oraz gdy ma to zastosowanie, ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity z 2010 r. Dz. U. Nr 113, poz. 759, z późniejszymi zmianami). 9.2 Umowy, o których mowa w Artykule 9.1. mogą zostać zawarte tylko w następujących przypadkach: (a) mogą one obejmować realizację ograniczonej części działania; (b) uzasadnienie zawierania dodatkowych umów w odniesieniu do Artykułu 9.1 musi uwzględniać naturę działania i to, co jest niezbędne dla jego realizacji; (c) odnośne zadania muszą być wyszczególnione w Załączniku I, a odpowiednie przewidywane koszty muszą być dokładnie wyszczególnione w Załączniku II; (d) udzielanie zamówień, które nie zostały wyszczególnione we wniosku o dofinansowanie podczas realizacji działania może mieć miejsce wyłącznie po uzyskaniu uprzedniego zatwierdzenia na piśmie od NA; (e) Beneficjent będzie ponosić wyłączną odpowiedzialność za realizację działania i jego zgodność z postanowieniami Umowy z NA; Beneficjent obowiązany jest zawrzeć niezbędne zapisy 3

4 w ramach umów z podwykonanwcami w celu zapewnienia, iż ci ostatni zrzekają się wszelkich praw wynikających z jej podpisania w odniesieniu do NA, w zakresie Umowy Beneficjenta z NA; (f) Beneficjent obowiązany jest zawrzeć niezbędne zapisy w ramach umów z podwykonawcami w celu zapewnienia, iż Artykuły 1, 2, 3, 4, 5, 6, 10 i 19 Warunków Ogólnych mające zastosowanie do Umowy z NA, mają również zastosowanie do umów zawartych z podwykonawcami. ARTYKUŁ 10 - CESJA Wszelkie roszczenia wobec NA nie mogą być przenoszone na osoby trzecie W wyjątkowych okolicznościach, jeśli uzasadnia to sytuacja, NA może wyrazić zgodę na przeniesienie na stronę trzecią Umowy lub jej części oraz wynikających z niej płatności po wystosowaniu przez Beneficjenta wniosku na piśmie z podaniem powodów. Jeżeli NA wyrazi zgodę, będzie zobowiązana przedstawić taką zgodę na piśmie przed tym jak cesja będzie mieć miejsce. W przypadku braku autoryzacji jak powyżej lub w przypadku nieprzestrzegania postanowień takiej autoryzacji, cesja nie zostanie uznana za wykonalną i nie będzie wiążąca wobec NA W żadnych okolicznościach cesja taka nie będzie oznaczała zwolnienia Beneficjenta z jego zobowiązań wobec NA. ARTYKUŁ 11 ROZWIĄZANIE UMOWY 11.1 Wypowiedzenie przez Beneficjenta We właściwie uzasadnionych przypadkach Beneficjent może zrezygnować z przyznanego dofinansowania i wypowiedzieć Umowę w dowolnym czasie na piśmie, z zachowaniem 60 dniowego okresu wypowiedzenia z podaniem przyczyn, bez obowiązku naprawienia ewentualnej szkody. W przypadku niepodania przyczyn lub gdy NA nie zaakceptuje podanych powodów, wypowiedzenie Umowy przez Beneficjenta zostanie uznane za dokonane w sposób nieprawidłowy. W takim przypadku, NA może wymagać zwrotu płatności zaliczkowych w całości lub w części zgodnie z postanowieniami Artykułu IV z zastosowaniem konsekwencji określonych w Artykule Jeżeli Beneficjent podejmie decyzję o wycofaniu się z projektu partnerskiego i rozwiązaniu Umowy, Beneficjent zobowiązany jest bezzwłocznie powiadomić region partnerski poprzez wystawienie zawiadomienia o rozwiązaniu Umowy na piśmie Wypowiedzenie przez NA NA może podjąć decyzję o rozwiązaniu Umowy bez prawa Beneficjenta do żądania odszkodowania w przypadku zaistnienia co najmniej jednej z poniższych okoliczności: (a) w przypadku zmiany sytuacji prawnej, finansowej, technicznej, organizacyjnej lub własnościowej Beneficjenta, która to zmiana będzie mogła mieć znaczący wpływ na Umowę lub będzie stanowić podstawę do zakwestionowania decyzji o przyznaniu dofinansowania; (b) jeśli Beneficjent nie dopełnił istotnego zobowiązania spoczywającego na nim na podstawie warunków Umowy wraz z Załącznikami do niej; 4

5 (c) w przypadku działania siły wyższej, o której informacja została przekazana zgodnie z Artykułem 8, lub jeśli działanie zostało zawieszone w wyniku okoliczności nadzwyczajnych, o których informacja została przekazana zgodnie z Artykułem 7; (d) jeśli zostanie ogłoszona upadłość Beneficjenta, wszczęte zostanie w stosunku do niego postępowanie likwidacyjne lub układowe, zawiesi działalność lub zostanie przeprowadzone wobec niego jakiekolwiek inne postępowanie o podobnym charakterze lub będzie w analogicznej sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej prawem lub na mocy przepisów krajowych; (e) jeżeli NA ma dowody lub uzasadnione podejrzenia co do popełnienia wykroczenia służbowego przez Beneficjenta lub inne powiązane z Beneficjentem podmioty lub osoby; (f) jeśli Beneficjent nie wywiązuje się z obowiązku uiszczania należności publicznoprawnych w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz podatków zgodnie z przepisami prawnymi kraju, w którym jest on zarejestrowany; (g) jeśli NA ma dowody lub uzasadnione podejrzenia co do oszustwa, korupcji lub powiązań Beneficjenta jak również innych powiązanych z Beneficjentem podmiotów lub osób z organizacją przestępczą lub co do innej nielegalnej działalności godzącej w interesy finansowe UE; (h) jeśli NA ma dowody lub uzasadnione podejrzenia co do dopuszczenia się przez Beneficjenta lub inne powiązane z Beneficjentem podmioty lub osoby istotnego błędu, nieprawidłowości lub oszustwa w procedurze przyznawania lub wydatkowania dofinansowania; (i) jeśli Beneficjent, w celu uzyskania dofinansowania przewidzianego niniejszą umową, złożył fałszywe oświadczenie lub przedłożył raport niezgodny z rzeczywistością; (j) jeżeli projekt partnerski stracił uprawnienia do finansowania w wyniku wycofania się regionu partnerskiego (por. Artykuł 11.1 Wypowiedzenie przez Beneficjenta); Pod pojęciem innych powiązanych osób, o których mowa w punkcie e), g) i h) rozumie się osoby upoważnione do reprezentowania Beneficjenta, podejmowania decyzji w jego imieniu lub kontrolowania go. Pod pojęciem innych powiązanych podmiotów rozumie się w szczególności jakikolwiek podmiot spełniający warunki określone w Artykule 1 Siódmej Dyrektywy Rady nr 83/349/EWG z 13 czerwca 1983 r Procedura rozwiązania Procedura rozwiązania Umowy zostaje zapoczątkowana poprzez wystosowanie listu poleconego za potwierdzeniem odbioru lub w inny tożsamy sposób. W przypadkach, o których mowa w Artykule 11.2, punkt (a), (b), (d), (e), (g) i (h), Beneficjent będzie mieć 30 dni na przedstawienie swoich uwag oraz na podjęcie wszelkich działań niezbędnych do zapewnienia kontynuacji realizacji swoich zobowiązań na mocy Umowy. Jeżeli NA nie wyrazi zgody na przyjęcie takich uwag poprzez wystosowanie zatwierdzenia na piśmie w terminie 30 dni od otrzymania tychże, procedura rozwiązania Umowy będzie się toczyć. 5

6 W przypadku zastosowania okresu wypowiedzenia, rozwiązanie wejdzie w życie na koniec okresu wypowiedzenia, który będzie biegł od daty otrzymania zawiadomienia o decyzji NA o rozwiązaniu Umowy. W przypadku nie zastosowania okresu wypowiedzenia jak określono w Artykule 11.2, punkt (c), (f), (i) i (j), rozwiązanie wejdzie w życie następnego dnia po dniu, w którym beneficjent otrzymał wypowiedzenie Umowy Skutki rozwiązania W przypadku rozwiązania Umowy, płatności od NA zostaną ograniczone do kwalifikowalnych kosztów, które rzeczywiście zostały poniesione przez Beneficjenta do dnia rozwiązania Umowy, zgodnie z postanowieniami Artykułu 17. Koszty dotyczące bieżących zobowiązań, które nie zostaną zrealizowane do rozwiązania Umowy nie zostaną uwzględnione. Beneficjent będzie mieć 60 dni od daty wejścia w życie wypowiedzenia Umowy, o którym zostanie powiadomiony przez NA, na przedstawienie wniosku o płatność końcową zgodnie z postanowieniami Artykułu Jeżeli wniosek o płatność końcową nie zostanie przedstawiony w tym terminie, NA nie zapewni finansowania wydatków poniesionych przez beneficjenta do daty rozwiązania Umowy oraz odzyska wszelkie kwoty, jeżeli ich wykorzystanie nie zostanie potwierdzone w raporcie końcowym wymaganym i zatwierdzonym przez NA. W drodze wyjątku, na koniec okresu wypowiedzenia, o którym mowa w paragrafie 11.3, w przypadku, gdy to NA rozwiąże Umowę na takiej podstawie, że Beneficjent nie przedstawił raportu końcowego w terminie określonym w Artykule IV.2 oraz Beneficjent nie dotrzymał tego zobowiązania w terminie dwóch miesięcy od daty upomnienia na piśmie od NA, NA nie dokona zwrotu kosztów poniesionych przez Beneficjenta do daty zakończenia działania oraz odzyska wszelkie kwoty wypłacone już Beneficjentowi w formie płatności zaliczkowych. W drodze wyjątku, w przypadku nieprawidłowego rozwiązania Umowy przez Beneficjenta lub rozwiązania Umowy przez NA na podstawie jak określono w Artykule 11.2, punkt (a), (e), (g), (h) i (i), NA może domagać się częściowego lub całkowitego zwrotu kwot już wypłaconych na mocy Umowy na podstawie raportów zatwierdzonych przez NA, proporcjonalnie do skali uchybień, które spowodowało rozwiązanie oraz po umożliwieniu Beneficjentowi przedstawienia swojego stanowiska w sprawie. ARTYKUŁ 12 KARY UMOWNE 12.1 Zgodnie z Rozporządzeniem Finansowym mającym zastosowanie do Budżetu Ogólnego UE, każdy Beneficjent uznany za dopuszczającego się rażącego naruszenia swoich zobowiązań będzie zobowiązany do zapłaty kary umownej wynoszącej od 2% do 10% przyznanego dofinansowania, z należytym uwzględnieniem zasady proporcjonalności Jeżeli naruszenie jest kolejnym naruszeniem, którego dopuścił się Beneficjent w okresie pięciu lat, licząc od pierwszego naruszenia, kara umowna wynosi od 4% do 20% W przypadku, gdy Beneficjent wprowadzi NA w błąd w zakresie kwot ryczałtowych, NA może dokonać korekt finansowych wszystkich kwot ryczałtowych, przy czym korekta nie może przekroczyć 50% tychże sum. 6

7 Beneficjent zostanie poinformowany na piśmie o każdej decyzji NA co do zastosowania kar umownych. ARTYKUŁ 13 - ANEKSY 13.1 Każda zmiana warunków dofinansowania wymaga sporządzenia odpowiedniego aneksu w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Wszelkie ustne porozumienia nie będą miały mocy wiążącej wobec stron Celem ani skutkiem podpisania aneksu nie może być wprowadzenie zmian Umowy, które mogłyby doprowadzić do zakwestionowania decyzji o przyznaniu dofinansowania lub skutkować nierównym traktowaniem wnioskodawców W przypadku składania wniosku o wprowadzenie zmiany przez Beneficjenta, będzie on zobowiązany przesłać wniosek do NA z odpowiednim wyprzedzeniem przed jego wejściem w życie, nie później zaś niż dwa miesiące przed datą zakończenia działania, za wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych przez Beneficjenta i zaakceptowanych przez NA. CZĘŚĆ B - PRZEPISY FINANSOWE ARTYKUŁ 14 KOSZTY KWALIFIKOWALNE 14.1 Koszty kwalifikowalne działania to koszty faktycznie poniesione przez Beneficjenta, które spełniają następujące kryteria: zostały poniesione podczas trwania działania jak określono w Artykule II.2 Umowy, z wyjątkiem kosztów dotyczących raportów końcowych i zaświadczeń dot. sprawozdań finansowych w sprawie działania i kont stanowiących dla nich podstawę; związane są z przedmiotem Umowy i zostały wyszczególnione w przewidywanym budżecie ogólnym działania; są niezbędne do celów wdrożenia działania, na które udzielono dofinansowania; są możliwe do zidentyfikowania i zweryfikowania, a zwłaszcza są zarejestrowane w księgach rachunkowych Beneficjenta i określone zgodnie z mającymi zastosowanie standardami rachunkowości kraju, w którym Beneficjent ma siedzibę oraz zgodnie ze zwykłą praktyką Beneficjenta związaną z księgowaniem kosztów; są zgodne z przepisami mającego zastosowanie prawa podatkowego i prawa o zabezpieczeniu społecznym; nie są nadmiernie wysokie, są uzasadnione i zgodne z wymogami należytego zarządzania finansami, szczególnie zaś z zasadami gospodarności i efektywności. Finansowanie kosztów kwalifikowalnych przez UE może przybrać jedną z poniższych form, zgodnie z kategoriami kosztów i zgodnie z przepisami określonymi w Warunkach Szczególnych Umowy: zwrot określonej części faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych; wypłata zryczałtowanych kwot; 7

8 finansowanie zryczałtowanych kosztów z zastosowaniem skali kosztów jednostkowych lub ustalonego procentu. Wewnętrzne procedury Beneficjenta związane z rachunkowością i audytem muszą umożliwiać bezpośrednie uzgadnianie zadeklarowanych kosztów i dochodów w odniesieniu do działania ze sprawozdaniami księgowymi i dokumentami potwierdzającymi Kwalifikowalne koszty bezpośrednie działania to koszty, które z należytym uwzględnieniem warunków kwalifikowalności jak określono w Artykule 14.1 są możliwe do zidentyfikowania jako określone koszty bezpośrednio związane z realizacją działania i które mogą zostać bezpośrednio zaksięgowane. W szczególności, następujące koszty bezpośrednie będą kwalifikowalne, pod warunkiem, że spełniają one kryteria wyszczególnione w poprzednim paragrafie: koszty personelu przydzielonego do realizacji działania, w tym faktycznie wypłacone wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenie społeczne i pozostałe koszty wynagrodzenia, pod warunkiem, że nie przekraczają one średnich kosztów odpowiadających zwyczajowej praktyce Beneficjenta dotyczącej wynagrodzeń. Odpowiednie koszty wynagrodzenia personelu administracji krajowej są kwalifikowalne, w zakresie, w jakim odnoszą się one do kosztów działań, których odpowiednie władze krajowe nie przeprowadziłyby, gdyby dany projekt nie był realizowany; dodatki z tytułu podróży i utrzymania personelu uczestniczącego w działaniu, pod warunkiem, że są one zgodne ze zwyczajową praktyką Beneficjenta w odniesieniu do kosztów podroży lub nie przekraczają skali zatwierdzonej rokrocznie przez KE; koszty zakupu wyposażenia (nowego lub używanego), pod warunkiem, że zostanie ono odpisane zgodnie z zasadami podatkowymi i rachunkowymi mającymi zastosowanie do Beneficjenta oraz tymi ogólnie obowiązującymi dla tego typu pozycji. Okres amortyzacji wyposażenia, jaki może zostać uwzględniony przez NA to ten odpowiadający czasowi trwania działania oraz może zostać wzięty pod uwagę wyłącznie stopień zużycia spowodowany faktycznym wykorzystaniem wyposażenia do celów działania, z wyjątkiem przypadków, gdzie charakter i/lub kontekst wykorzystania uzasadniają przyjęcie innego podejścia przez NA; koszty towarów konsumpcyjnych i dostaw, pod warunkiem, że są one możliwe do zidentyfikowania i przypisane do działania; koszty wynikające z innych umów zawartych przez Beneficjenta w celu realizacji działania, pod warunkiem spełnienia warunków określonych w Artykule 9; koszty wynikające bezpośrednio z wymogów nałożonych Umową (rozpowszechnianie informacji, ewaluacja działania, audyty, tłumaczenia, reprodukcja, itd.), z uwzględnieniem kosztów wszelkich usług finansowych (szczególnie koszty gwarancji finansowych) Kwalifikowalne pośrednie koszty działania to koszty, które spełniają warunki uprawnienia opisane w Artykule 14.1 i nie są możliwe do zidentyfikowania jako określone koszty bezpośrednio związane z realizacją działania, które mogłyby zostać bezpośrednio zaksięgowane, lecz które mogą zostać zidentyfikowane i uzasadnione z wykorzystaniem systemu księgowości przez Beneficjenta jako koszty poniesione w związku 8

9 z kwalifikowalnymi kosztami bezpośrednimi działania. Nie mogą one obejmować wszelkich kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich. W drodze odstępstwa od postanowień Artykułu 14.1, pośrednie koszty poniesione podczas realizacji działania mogą być kwalifikowalne w ramach zryczałtowanego finansowania ustalonego na kwotę nie wyższą niż 7% łącznych kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich. Jeżeli Artykuł III.2 przewiduje zryczałtowane finansowanie w odniesieniu do kosztów pośrednich, nie muszą one być potwierdzone dokumentami księgowymi Następujące koszty nie mogą zostać uznane za kwalifikowalne: zwrot z kapitału, zadłużenie i opłaty z tytułu obsługi zadłużenia, rezerwy na straty lub potencjalne przyszłe zobowiązania, odsetki należne do zapłaty, nieściągalne długi, straty związane z kursem wymiany walut, VAT, chyba że Beneficjent może wykazać, że nie jest w stanie odzyskać go zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi, koszty zadeklarowane przez Beneficjenta i objęte innym działaniem lub programem prac, na które otrzymuje dofinansowanie z UE, nadmierne lub nieprzemyślane wydatki Wkład rzeczowy nie stanowi pozycji kosztów kwalifikowalnych. Jednak NA może przyjąć, jeżeli uzna to za niezbędne lub odpowiednie, że współfinansowanie działania, o którym mowa w Artykule III.3 powinno w całości lub w części składać się z wkładów własnych. W takim przypadku, wartość takich wkładów rzeczowych nie może zostać przekroczona: faktycznie poniesione koszty, które zostaną odpowiednio potwierdzone dokumentami księgowymi osób trzecich, które wniosły takie wkłady rzeczowe na rzecz Beneficjenta bez opłaty, lecz wiązały się z odpowiednimi kosztami; koszty ogólnie akceptowalne na danym rynku dla danego typu wkładu, w przypadku, gdy takie koszty nie zostały poniesione. Możliwość ta nie obejmuje aportów w formie budynków. W przypadku współfinansowania w formie wkładu rzeczowego, powinna zostać określona jego wartość finansowa i kwota ta powinna zostać uwzględniona w kosztach działania jako koszty niekwalifikowalne oraz w przychodach z tytułu działania jako współfinansowanie w formie aportu. Beneficjent powinien zobowiązać się otrzymać takie aporty zgodnie z postanowieniami Umowy W drodze odstępstwa od postanowień Artykułu 14.3, koszty pośrednie nie będą kwalifikowalne w przypadku dofinansowania projektów realizowanych przez 9

10 Beneficjentów, którzy w danym okresie wcześniej otrzymali dofinansowanie kosztów operacyjnych od NA lub KE. ARTYKUŁ 15 - WNIOSKI O PŁATNOŚĆ Płatności będą realizowane zgodnie z postanowieniami Artykułu IV Warunków Szczególnych Zaliczka Płatności zaliczkowe mają na celu umożliwienie Beneficjentowi uruchomienia działania. NA może wymagać by Beneficjent przedstawił gwarancję finansową wystawioną przez bank lub zatwierdzoną instytucję finansową z siedzibą w jednym z państw członkowskich UE. Gwarant będzie występować jako główny gwarant i nie będzie wymagać by NA miała regres w stosunku do głównego dłużnika (Beneficjenta). Gwarancja pozostanie w mocy do czasu aż końcowe kwoty finansowania przez NA będą odpowiadać łącznej kwocie dofinansowania stanowiące płatności zaliczkowe. NA zobowiązuje się zwolnić gwarancję w terminie 30 dni od takiej daty Dalsze płatności zaliczkowe W przypadku, gdy płatności zaliczkowe wypłacane są w kilku ratach, Beneficjent może wnioskować o kolejną płatność zaliczkową po wykorzystaniu procentu poprzedniej płatności określonego w Artykule IV dot. dalszych płatności zaliczkowych. Do wniosku należy załączyć następujące dokumenty: szczegółowe zestawienie faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych; jeżeli jest to wymagane w Artykule IV, gwarancję finansową zgodnie z postanowieniami Artykułu 15.1; tam gdzie jest to wymagane w Artykule IV, zaświadczenie dot. sprawozdań finansowych z działania i kont stanowiących dla nich podstawę sporządzone przez biegłego rewidenta lub w przypadku organizacji publicznych, przez właściwego i niezależnego urzędnika publicznego; wszelkie inne dokumenty na poparcie wniosku, jakie mogą być wymagane do celów realizacji dalszych płatności zaliczkowych. Dokumenty załączone do wniosku o płatność powinny zostać sporządzone zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Artykułu V i Załączników Płatności cząstkowe Nie ma zastosowania Płatność końcowa Płatność końcowa, która jest świadczeniem jednorazowym, zostanie zrealizowana po zakończeniu działania na podstawie faktycznej realizacji i kosztów poniesionych przez 10

11 Beneficjenta podczas realizacji działania. Może ona przybrać formę polecenia zwrotu, jeżeli łączna kwota wcześniejszych płatności zaliczkowych była wyższa od końcowej kwoty dofinansowania określonej zgodnie z postanowieniami Artykułu 17. W terminie określonym w Artykule IV, Beneficjent przedstawi wniosek o płatność końcową wraz z następującymi dokumentami: raport końcowy z realizacji działania; końcowe, szczegółowe zestawienie finansowe faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych, w formie zgodnej ze strukturą planowanego budżetu, stanowiące uzasadnienie dla wnioskowanego dofinansowania wyrażonego jako procent faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych; informacje nt. ilości i jakości wymagane do celów określenia i uzasadnienia wnioskowanej kwoty dofinansowania w formie zryczałtowanych kwot lub w formie finansowania zryczałtowanych kosztów z zastosowaniem skali kosztów jednostkowych na podstawie rzeczywistej realizacji działania, jeżeli będzie mieć zastosowanie, zgodnie z postanowieniami Artykułu III.3; pełne zestawienie faktycznych przychodów i wydatków związanych z działaniem; tam gdzie jest to wymagane w Artykule IV, zaświadczenie dot. sprawozdań finansowych z działania i kont stanowiących dla nich podstawę, sporządzone przez biegłego rewidenta lub w przypadku organizacji publicznych, przez właściwego i niezależnego urzędnika publicznego. Zaświadczenie powinno stwierdzać, że poniesione koszty mogą zostać uznane za kwalifikowalne zgodnie z Umową, że wszystkie przychody zostały zadeklarowane oraz, że wniosek o płatność został potwierdzony odpowiednimi dokumentami, które mogą zostać sprawdzone. Dokumenty załączone do wniosku o płatność powinny zostać sporządzone zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Artykułu IV i Załączników. Beneficjent zobowiązany jest poświadczyć, że informacje przedstawione we wniosku o płatność są pełne, wiarygodne i zgodne z prawdą. Zaświadczenie powinno stwierdzać, że poniesione koszty mogą zostać uznane za kwalifikowalne zgodnie z Umową, że wszystkie przychody zostały zadeklarowane oraz że wniosek o płatność został potwierdzony odpowiednimi dokumentami, które mogą zostać sprawdzone. Od chwili otrzymania ww. dokumentów NA będzie dysponowała terminem określonym w Artykule IV na: zatwierdzenie raportu końcowego z realizacji działania; zwrócenie się do Beneficjenta z prośbą o dokumentację źródłową oraz wszelkie dodatkowe informacje, jakie uzna za konieczne w celu umożliwienia akceptacji raportu; odrzucenie raportu oraz zażądanie przedłożenia nowego. Jeśli w określonym powyżej terminie przeznaczonym na analizę dokumentów NA nie przekaże pisemnej odpowiedzi, raport należy uznać za przyjęty. Przyjęcie raportu towarzyszącego wnioskowi o płatność nie będzie skutkowało uznaniem ich prawidłowości lub autentyczności, kompletności oraz prawidłowości oświadczeń i informacji, które zawierają. 11

12 Żądania przedstawienia dodatkowych informacji lub złożenia nowego raportu będą przekazywane Beneficjentowi na piśmie. Jeśli zażądane zostaną dodatkowe informacje lub nowy raport, termin na analizę dokumentów zostanie przedłużony o czas konieczny na uzyskanie takich informacji. Beneficjent zostanie poinformowany na piśmie o takim wniosku i przedłużeniu terminu analizy dokumentów. Beneficjentowi będzie przysługiwał termin określony w Artykule IV na przedłożenie żądanych informacji lub nowych dokumentów. Przedłużenie terminu na zatwierdzenie raportu może spowodować opóźnienie realizacji płatności o przedłużony okres. Jeśli raport zostanie odrzucony i przedstawione zostanie żądanie przedłożenia nowego raportu, zastosowanie będzie miała procedura opisana w niniejszym Artykule. W przypadku powtórnego odrzucenia raportu NA zastrzega sobie prawo do rozwiązania Umowy powołując się na Artykuł 11.2 (b). ARTYKUŁ 16 - WARUNKI OGÓLNE DOTYCZĄCE PŁATNOŚCI 16.1 Płatności będą realizowane przez NA w walucie euro. Przeliczenie faktycznie poniesionych kosztów na euro zostanie przeprowadzone na podstawie dziennego kursu wymiany opublikowanego w Dzienniku Urzędowym UE lub w przypadku braku takiego wg miesięcznego kursu przeliczeniowego ustalonego przez KE i opublikowanego na jej stronie internetowej z dnia dokonania przelewu płatności przyznanego dofinansowania przez NA na konto Beneficjenta, o ile Warunki Szczególne Umowy nie stanowią inaczej NA może każdorazowo zawiesić okres płatności wyszczególniony w Artykule IV, w celu przeprowadzenia dodatkowych czynności sprawdzających, poprzez zawiadomienie Beneficjenta, że jego wniosek o płatność nie może być zrealizowany, ponieważ nie jest zgodny z postanowieniami Umowy lub ponieważ odpowiednie dokumenty potwierdzające nie zostały przedstawione lub istnieje podejrzenie, że niektóre wydatki przedstawione w zestawieniu finansowym nie są kwalifikowalne. NA może każdorazowo zawiesić płatności, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że Beneficjent naruszył postanowienia Umowy, szczególnie w następstwie przeprowadzenia audytów i kontroli, o których mowa w Artykule 19. NA może zawiesić płatność również w przypadku: podejrzenia nieprawidłowości ze strony Beneficjenta w realizacji niniejszej Umowy; podejrzenia nieprawidłowości w realizacji innej umowy dotyczącej dofinansowania pochodzącego z budżetu UE lub innego budżetu zarządzanego przez UE. W takim przypadku, zawieszenie płatności nastąpi jedynie gdy nieprawidłowości w realizacji innej umowy mogą mieć wpływ na realizację niniejszej Umowy. O każdym przypadku takiego zawieszenia NA poinformuje Beneficjenta listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub w inny tożsamy sposób z podaniem przyczyn zawieszenia. Zawieszenie wejdzie w życie w dniu wysłania powiadomienia przez NA. Pozostała część okresu płatności będzie biegła ponownie począwszy od dnia, w którym zarejestrowany zostanie prawidłowo sporządzony wniosek o płatność lub w którym otrzymana zostanie 12

13 żądana dokumentacja źródłowa albo począwszy od zakończenia okresu zawieszenia, zgodnie z informacją przekazaną przez NA W momencie upływu okresu płatności określonego w Artykule IV oraz z uwzględnieniem Artykułu 16.2, Beneficjent będzie mógł zażądać płatności odsetek od opóźnionej płatności wg stopy stosowanej przez Europejski Bank Centralny dla prowadzonych przez siebie głównych operacji refinansowania w walucie euro, podwyższonej o trzy i pół punktu - stopa referencyjna, której dotyczy zwiększenie, będzie stopą obowiązującą w pierwszym dniu miesiąca, w którym przypada końcowa data płatności, zgodnie z publikacją w serii C Dziennika Urzędowego UE. Postanowienie to nie ma zastosowania do odbiorców dofinansowania, którzy są władzami publicznymi państw członkowskich UE. Odsetki od opóźnionej płatności będą pokrywać okres od końcowej daty płatności, z wyłączeniem tej daty, do dnia płatności zdefiniowanego w Artykule 16.1 włącznie. Odsetki nie mogą być traktowane jako przychody z tytułu działania do celów określenia końcowej kwoty dofinansowania w rozumieniu Artykułu Zawieszenie płatności przez NA nie może być uznawane za opóźnienie płatności. W drodze wyjątku, w przypadku, gdy kwota odsetek obliczonych zgodnie z postanowieniami podpunktu 1 i 2 jak powyżej będzie niższa od lub równa 200 EUR, zostanie wypłacona Beneficjentowi jedynie na wniosek złożony w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania opóźnionej płatności NA odliczy odsetki narosłe od płatności zaliczkowych, które przekraczają kwotę EUR1 jak określono w Artykule IV od pozostałej kwoty płatności należnej Beneficjentowi. Odsetki nie mogą być traktowane jako przychody z tytułu działania w rozumieniu Artykułu Jeżeli suma zaliczek wypłaconych w odniesieniu do danej umowy na koniec każdego roku finansowego przekroczy EUR, odsetki narosłe w każdym okresie raportowania będą podlegały zwrotowi. Mając na względzie ryzyko związane ze środowiskiem zarządzania oraz naturę finansowanych działań, przynajmniej raz do roku NA może żądać zwrotu odsetek narosłych od zaliczek w kwocie niższej niż EUR. W przypadku, gdy narosłe odsetki będą wyższe niż kwota należna Beneficjentowi jak określono w Artykule 15.4 lub narosną od płatności zaliczkowych, o których mowa w punktach powyżej, NA wystawi wezwanie do zwrotu w odniesieniu do takich odsetek zgodnie z postanowieniami Artykułu 18. Odsetki narosłe od kwot płatności zaliczkowych wypłaconych państwom członkowskim nie przysługują NA Począwszy od dnia powiadomienia przez NA o końcowej kwocie dofinansowania określającej kwotę płatności końcowej lub polecenia zwrotu na podstawie Artykułu 17 lub jeśli to nie nastąpi, od dnia otrzymania płatności końcowej, Beneficjent będzie miał 30 dni na zwrócenie się z wnioskiem o pisemną informację na temat określenia wielkości 1 W przypadku działań zewnętrznych, odpowiedni górny pułap wynosi EUR. W przypadku zarządzania kryzysowego i operacji pomocy humanitarnej, odsetki będą podlegać zwrotowi, jeżeli kwota płatności zaliczkowych na jedną umowę na koniec każdego roku finansowego przekroczy EUR, a umowa zostanie zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy. 13

14 końcowego dofinansowania, podając przyczyny ewentualnej różnicy kwot. Po upływie czasu określonego powyżej wnioski takie nie będą uwzględniane. NA zobowiązuje się udzielić odpowiedzi na piśmie w ciągu 30 dni od daty otrzymania wniosku o podanie informacji wraz z uzasadnieniem. Procedura ta nie narusza prawa Beneficjenta do odwoływania się od decyzji NA zgodnie z postanowieniami Artykułu VIII. Zgodnie z przepisami prawa UE w tym zakresie, takie odwołanie należy złożyć w terminie dwóch miesięcy od daty przesłania zawiadomienia Beneficjentowi lub w przypadku braku takiego zawiadomienia od daty z jaką Beneficjent dowiedział się o takiej decyzji. ARTYKUŁ 17 - OKREŚLENIE KOŃCOWE WYSOKOŚCI DOFINANSOWANIA 17.1 Z uwzględnieniem informacji otrzymanych w trybie Artykułu 19, NA ustali kwotę płatności końcowej, która zostanie udzielona Beneficjentowi na podstawie dokumentów, o których mowa w Artykule 15.4 i które to zostały przyjęte przez NA Łączna kwota wypłacona Beneficjentowi przez NA nie może w żadnych okolicznościach przekroczyć maksymalnej kwoty dofinansowania określonej w Artykule III.1, nawet jeżeli łączne poniesione koszty kwalifikowane przekraczają przewidywaną łączną kwotę kosztów kwalifikowalnych określonych w Artykule III W przypadku kwalifikowanych kosztów finansowanych na podstawie określonego procentu, jeżeli faktycznie poniesione koszty kwalifikowalne określone po zakończeniu działania są niższe niż przewidywane łączne koszty kwalifikowalne, wkład NA zostanie ograniczony do kwoty otrzymanej poprzez zastosowanie procentu finansowania przez UE określonego w Artykule III.2 do faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych zatwierdzonych przez NA. W przypadku finansowania kosztów kwalifikowanych na podstawie zryczałtowanych kwot, wkład NA zostanie określony poprzez zastosowanie odpowiednich formuł z uwzględnieniem faktycznej realizacji działania. We wszystkich przypadkach poziom dofinansowania kosztów kwalifikowalnych przez NA na podstawie zryczałtowanych kwot lub w formie finansowania zryczałtowanych kosztów na podstawie skali kosztów jednostkowych będzie ograniczony do określonych pułapów ustalonych w Artykule III.1. Jeżeli podstawy dla udzielenia takich płatności jak określono w Warunkach Szczególnych Umowy nie zostaną spełnione lub zostaną tylko częściowo spełnione w momencie zakończenia działania, NA wycofa lub zredukuje swój wkład zgodnie z rzeczywistym zakresem realizacji warunków lub wymogów Beneficjent niniejszym potwierdza, że dofinansowanie będzie ograniczone do kwoty niezbędnej do zbilansowania przychodów i wydatków związanych z działaniem oraz że w żadnych okolicznościach nie mogą one stanowić zysku dla Beneficjenta. Zysk oznacza nadwyżkę łącznych przychodów z tytułu działania w stosunku do łącznych faktycznie poniesionych kosztów działania. Przychody, które należy uwzględnić to te, które zostały ustalone, wygenerowane lub potwierdzone do dnia, w którym wniosek o płatność końcową został sporządzony przez Beneficjenta w odniesieniu do finansowania innego niż dofinansowanie ze środków UE, do którego należy dodać wszelkie kwoty dofinansowania określone z zastosowaniem zasad opisanych w Artykule 17.2 i Do celów niniejszego Artykułu, tylko faktycznie poniesione koszty należące do kategorii określonych w zatwierdzonym budżecie, o których mowa w Artykule III.1 14

15 i w Załączniku II, zostaną wzięte pod uwagę; koszty niekwalifikowalne zostaną pokryte ze środków innych niż te pochodzące z UE. Każda nadwyżka określona w powyższy sposób spowoduje odpowiednie obniżenie kwoty dofinansowania Z uwzględnieniem prawa do rozwiązania Umowy na mocy Artykułu 11 lub prawa NA do zastosowania kar, o których mowa w Artykule 12, jeżeli działanie nie zostanie wdrożone lub zostanie wdrożone ze słabymi wynikami, częściowo lub z opóźnieniem, NA może zredukować wysokość wcześniej przyznanego dofinansowania zgodnie z rzeczywiście zrealizowanym działaniem zgodnie z warunkami i postanowieniami niniejszej Umowy Na podstawie kwoty płatności końcowej określonej w powyższy sposób i wszelkich łącznych płatności wcześniej zrealizowanych na podstawie warunków Umowy, NA ustali wysokość kwoty płatności końcowej, jaką zobowiązana jest wypłacić Beneficjentowi. W przypadku, gdy łączna kwota zrealizowanych już płatności będzie wyższa od końcowej kwoty przyznanego dofinansowania, NA wystawi wezwanie do zwrotu nadwyżki. ARTYKUŁ 18 - ZWROT 18.1 Jeżeli wszelkie kwoty, które zostały wypłacone Beneficjentowi były zbyt wysokie lub jeżeli zwrot będzie uzasadniony zgodnie z warunkami Umowy, Beneficjent zobowiązuje się zwrócić NA takie sumy na warunkach i w terminie określonym przez NA Jeżeli Beneficjent nie dokona zwrotu w terminie określonym przez NA, od należnej kwoty będą naliczane odsetki wg stawki określonej w Artykule Odsetki od opóźnionych płatności będą obejmować okres od terminu płatności, z wyłączeniem tej daty, do daty otrzymania przez NA pełnej płatności należnej kwoty, z włączeniem tej daty. Każda spłata częściowa będzie zaliczana w pierwszej kolejności na poczet opłat i odsetek z tytułu opóźnionej płatności, a następnie w poczet kwoty głównej Jeśli płatność nie zostanie dokonana w terminie, kwoty należne NA mogą podlegać zwrotowi w drodze kompensaty z dowolnymi sumami należnymi Beneficjentowi, po stosownym jego powiadomieniu listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub w inny tożsamy sposób albo w drodze wykorzystania gwarancji finansowej dostarczonej zgodnie z Artykułem W wyjątkowych okolicznościach uzasadnionych koniecznością ochrony interesów finansowych UE, NA może odzyskać należne kwoty w drodze kompensaty przed terminem płatności. Uprzednia zgoda Beneficjenta nie jest wymagana Opłaty bankowe wynikające ze zwrotu kwot należnych NA obciążają wyłącznie Beneficjenta Beneficjent przyjmuje do wiadomości, że niespełnienie żądania zwrotu danej kwoty może skutkować podjęciem wobec niego przez NA kroków prawnych zgodnie z prawodawstwem krajowym. ARTYKUŁ 19 - KONTROLE I AUDYTY 19.1 Beneficjent zobowiązuje się przedstawić wszelkie szczegółowe informacje, z uwzględnieniem informacji w wersji elektronicznej, wymagane przez NA, KE lub każdą inną instytucję zewnętrzną upoważnioną przez NA lub KE do celów przeprowadzenia kontroli poprawnej realizacji działania i postanowień Umowy. 15

16 19.2 Beneficjent będzie przechowywał do dyspozycji NA oraz KE wszelkie oryginały dokumentów związanych z Umową, w szczególności rejestry księgowe i podatkowe, w tym rejestry faktycznych przychodów i wydatków działania lub w wyjątkowych i należycie uzasadnionych przypadkach, poświadczone kopie oryginalnych dokumentów związanych z Umową na dowolnym stosownym nośniku zapewniającym ich integralność zgodnie ze stosownym prawodawstwem krajowym, przez okres pięciu lat od daty płatności końcowej Beneficjent przyjmuje do wiadomości, że NA, organ władz krajowych sprawujący nadzór nad NA lub KE może zlecić przeprowadzenie audytu wykorzystania dofinansowania bezpośrednio własnemu personelowi lub dowolnemu innemu organowi zewnętrznemu upoważnionemu do dokonania takiej czynności w jej imieniu. Audyty takie mogą być przeprowadzane w trakcie okresu realizacji Umowy, do dnia płatności końcowej oraz przez okres pięciu lat od daty dokonania płatności końcowej. W stosownych przypadkach ustalenia audytu mogą prowadzić do podjęcia przez NA decyzji o odzyskaniu wypłaconych środków finansowych Jeżeli w wyniku kontroli wydarzenia, które generowało płatność w formie zryczałtowanych kwot lub w formie finansowania zryczałtowanych kosztów okaże się, że wydarzenie takie nie miało miejsca oraz że płatność przekazana Beneficjentowi była nadmierna, NA będzie upoważniona do uzyskania zwrotu takich nieuprawnionych kwot. W przypadku, gdy Beneficjent złożył niezgodne z prawdą oświadczenia, NA może nałożyć kary finansowe zgodnie z postanowieniami Artykułu Beneficjent zobowiązuje się zapewnić personelowi NA i KE oraz personelowi zewnętrznemu upoważnionemu przez NA lub KE odpowiednie prawo dostępu do miejsc i pomieszczeń, w których będzie realizowane działanie oraz do wszystkich informacji, z uwzględnieniem informacji w wersji elektronicznej, wymaganych do celów przeprowadzenia takich audytów Na mocy Rozporządzenia Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 i Rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady, Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może również prowadzić kontrole i inspekcje na miejscu zgodnie z postanowieniami procedur określonych w prawie UE dot. ochrony interesów finansowych UE przed oszustwami i innymi nieprawidłowościami. Tam gdzie to będzie wymagane, wyniki inspekcji mogą doprowadzić do decyzji NA dot. domagania się zwrotu dofinansowania Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu przysługiwać będą te same prawa, co NA, w szczególności prawa dostępu, w odniesieniu do kontroli i audytów. 16