Marcin Diakonowicz Łukasz Buława 18 lipca 2013 r.

Transkrypt

1 Ekstraklasa Czy polska piłka ma szansę na sportowy i finansowy sukces? Wyniki VII edycji raportu o przychodach polskich klubów Marcin Diakonowicz Łukasz Buława 18 lipca 2013 r.

2 Agenda Metodologia Przychody polskich klubów w 2012 r. Przychody Ekstraklasy a inne ligi europejskie Frekwencja Poziom płac w klubach Ekstraklasy oraz innych ligach europejskich Kluczowe wnioski 2

3 Metodologia Ranking polskich klubów piłkarskich oparto na wielkości przychodów pochodzących z działalności sportowej (bez uwzględnienia transferów), podzielonych na trzy kategorie: dzień meczu (m.in. sprzedaż biletów), transmisje meczów oraz premie za udział w pucharach, komercyjne (m.in. umowy sponsorskie). W rankingu wzięły udział kluby, które w sezonie 2012/2013 grały w Ekstraklasie oraz awansująca do najwyższej klasy rozgrywek Cracovia. Dane finansowe na potrzeby rankingu zostały przekazane bezpośrednio przez kluby piłkarskie i nie były weryfikowane przez Deloitte. W raporcie wykorzystano publicznie dostępne informacje, raport Football Money League oraz Annual Review of Football Finance przygotowane przez Deloitte w Wielkiej Brytanii. Wszelkie konieczne przeliczenia z euro na złotówki (bądź odwrotnie) zostały dokonane po średniorocznym kursie PLN / EUR z

4 Przychody klubów Ekstraklasy Sumaryczne przychody klubów Ekstraklasy w 2012 roku Struktura przychodów klubów Ekstraklasy w 2012 roku % % % % % Dzień meczu Transmisje Komercyjne 17% 54% Dzień meczu Transmisje 29% Komercyjne Niewielki spadek przychodów większości klubów wyhamował kilkuletnią serię wzrostów wpływów całej polskiej Ekstraklasy. Przychody klubów najwyższej klasy rozgrywek w Polsce zmniejszyły się o 10 mln PLN (o 3%) do poziomu 353 mln PLN. W 2012 roku, kluby utrzymały wzrost jedynie w jednym z analizowanych źródeł wpływów przychodach komercyjnych. Wpływy od sponsorów, z reklam oraz ze sprzedaży gadżetów klubowych wzrosły do poziomu 192 mln PLN. Tak znaczący wzrost tej kategorii przełożył się zwiększenie jej udziału w całkowitych przychodach klubów Ekstraklasy do ponad połowy. Ich udział w całkowitych przychodach klubów Ekstraklasy wzrósł do ponad 50%. W analizowanym okresie istotnie zmniejszyły się przychody ze sprzedaży praw do transmisji meczów (uwzględniające premie za udział w pucharach) oraz z dnia meczu. W 2012 roku wyniosły one odpowiednio 100 mln PLN i 61 mln PLN. 4

5 Przychody polskich klubów w 2012 roku Legia Warszawa (mln PLN) 66,4 Pozycja w rankingu Wzrost / spadek przychodów 1 1 Zagłębie Lubin 40,1 2 4 Śląsk Wrocław Lech Poznań 36,0 35, Wisła Kraków 31,5 5 2 Lechia Gdańsk 23,8 6 6 Ruch Chorzów Górnik Zabrze Jagiellonia Białystok Cracovia Widzew Łódź GKS Bełchatów Pogoń Szczecin Podbeskidzie Bielsko-Biała Polonia Warszawa Korona Kielce Piast Gliwice 16,1 15,4 13,0 11,9 11,7 11,4 11,4 10,5 10,5 10,1 9, *) Lechia Gdańsk, Korona Kielce, Piast Gliwice dane za sezon 2012/2013 5

6 Legia Warszawa ponownie liderem Przychody klubu % 28,3 23,8 19% 21,2 12% 34% 15,9 3,0 7,9 3,8 4,2 6,9 11,1 9,5 4,0 7,7 10,5 9,6 10,9 4% 66,4 63,9 16,7 18,8 10,5 19,1 39,1 26, Komercyjne Transmisje Dzień meczu Struktura przychodów klubu w 2012 roku 25% 16% 59% Uzyskując rekordowe przychody na poziomie ponad 66 mln PLN, Legia Warszawa po raz drugi z rzędu została liderem Piłkarskiej Ligi Finansowej. Wynik Legionistów jest o ponad 26 mln PLN wyższy od drugiego w rankingu Zagłębia Lubin. W porównaniu do 2011 roku klub z Warszawy zwiększył swoje wpływy o kilka procent (2,5 mln PLN). Najwyższe przychody pochodziły z źródeł komercyjnych, które przyniosły ponad 39 mln PLN (o połowę więcej niż rok wcześniej). Brak występów w europejskich pucharach przyczynił się do spadku przychodów z transmisji oraz dnia meczu. Przychody ze sprzedaży praw do transmisji meczów oraz premii za udział w pucharach wyniosły ponad 10 mln PLN, o prawie połowę mniej niż w roku Przychody z dnia meczu spadły o kilkanaście procent, do poziomu niespełna 17 mln PLN (w porównaniu do prawie 19 mln PLN w poprzednim roku). Po zdobyciu Mistrzostwa Polski, w nowym sezonie piłkarskim 2013/2014 Legia Warszawa ma okazję do zaprezentowania się w kwalifikacjach do fazy grupowej Ligi Mistrzów. Dzięki temu klub ma duże szanse na powtórzenie lub nawet poprawienie osiągniętego w tym roku wyniku. 6

7 Tuż za liderem - struktura przychodów w 2012 roku 2. Zagłębie Lubin 40,1 mln zł 2% 15% Komercyjne Transmisje Dzień meczu 83% 3. Śląsk Wrocław 36,0 mln zł 19% 25% 56% Komercyjne Transmisje Dzień meczu 4. Lech Poznań 35,4 mln zł 34% 43% Komercyjne Transmisje Dzień meczu 23% Zagłębie Lubin po roku przerwy powróciło na drugie miejsce rankingu osiągając przychody na poziomie 40 mln PLN. Podobnie jak w latach poprzednich, klub z Lubina opiera swoje finansowanie na wpływach od sponsorów, które regularnie rosną od 2008 roku. W analizowanym okresie przychody z tej kategorii zwiększyły się o kilka procent do poziomu 33 mln PLN. Po delikatnym spadku wpływów z transmisji oraz dnia meczu, ich udział w całkowitych przychodach klubu zmalał do odpowiednio 15% i 2%. Śląsk Wrocław zwiększył swoje wpływy o prawie jedną trzecią, do 36 mln PLN. Miejsce na najniższym miejscu podium jest najwyższą pozycją Śląska w historii rankingu. Motorem wzrostu przychodów klubu z Wrocławia były wpływy od sponsorów i z reklam, które zwiększyły się o prawie połowę i wyniosły ponad 20 mln PLN. Dzięki grze przez cały rok 2012 na nowym stadionie, klub zwiększył także swoje wpływy z dnia meczu, do poziomu prawie 7 mln PLN (w porównaniu do 4,6 mln PLN w poprzednim okresie). Lech Poznań osiągnął przychody w wysokości powyżej 35 mln PLN. Kilkuprocentowy spadek przychodów z wszystkich trzech źródeł wpływów przełożył się na zmniejszenie ich sumarycznej wartości o prawie 10% w porównaniu z rokiem Kolejorz może pochwalić się jednym z najbardziej zrównoważonych modeli finansowania. Najwięcej w strukturze przychodów klubu stanowią wpływy komercyjne (ponad 15 mln PLN). Przychody klubu uzupełniają wpływy z dnia meczu (12 mln PLN) oraz z transmisji (8 mln PLN). 7

8 mln PLN Kto zyskał, a kto stracił w 2012 roku Różnice w przychodach klubów pomiędzy 2012 a 2011 roku 10 8,1 6,7 6,4 6,3 5 2,4 1,6 0, ,3-1,2-1,7-2,5-2,6-3,4-3,9-5,2-5, ,9-30 Wisła Kraków Widzew Łódź Jagiellonia Białystok Cracovia Lech Poznań Polonia Warszawa GKS Bełchatów Korona Kielce Górnik Zabrze Podbeskidzie Bielsko-Biała Lechia Gdańsk Zagłębie Lubin Legia Warszawa Pogoń Szczecin Ruch Chorzów Piast Gliwice Śląsk Wrocław Wśród klubów Ekstraklasy największy wzrost przychodów zanotował Śląsk Wrocław. Klub z Dolnego Śląska, zwiększył swoje wpływy o ponad 8 mln PLN (prawie 30%). Kolejne trzy zespoły poprawiły swoje przychody o ponad 6 mln PLN Piast Gliwice, Ruch Chorzów i Pogoń Szczecin. Największy spadek przychodów zaliczyła Wisła Kraków (o prawie 24 mln PLN), co było efektem braku udziału w europejskich pucharach w minionym sezonie. Spadek przychodów o ponad 5 mln PLN zanotowały także Jagiellonia oraz Widzew. W tej edycji rankingu 7 klubów powiększyło swoje przychody, podczas gdy 9 zanotowało spadek wpływów. 8

9 Przychody Ekstraklasy vs. Wielka Piątka Przychody lig Wielkiej Piątki w sezonie 2011/2012 (mln EUR) Anglia Niemcy Hiszpania Włochy Francja Polska* Polska* Źródło: Annual Review of Football Finance, Analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby *) Dane dla Polski za rok kalendarzowy 2012 Dzień meczu Transmisje Komercyjne Przychody uzyskiwane przez kluby pięciu największych lig europejskich nadal pozostają wielokrotnie większe od tych wygenerowanych przez drużyny Ekstraklasy - przychody Premier League są 35 razy większe, a najmniejszej z Wielkiej Piątki Ligue 1 13 razy. Dzieląca nas różnica od francuskiej Ligue 1 to ponad 1 mld EUR, a wartość wygenerowanego przez nią wzrostu w poprzednim sezonie (prawie 100 mln PLN) jest większa niż suma przychodów wszystkich klubów polskiej Ekstraklasy. Na tak znaczącą różnicę wpływów pomiędzy Ekstraklasą a ligami Wielkiej Piątki wpływa wiele aspektów, m.in. bardzo duże kontrakty sponsorskie, lukratywne umowy na sprzedaż praw do transmisji meczów (w kraju i zagranicą) oraz regularne i gwarantowane występy drużyn z tych krajów w europejskich pucharach (przede wszystkim w Lidze Mistrzów). W sezonie 2011/2012 kluby z poszczególnych lig Wielkiej Piątki występujące w Lidze Mistrzów uzyskały od 69 mln EUR (trzy kluby francuskie) do 157 mln EUR (cztery kluby angielskie) wpływów z premii od UEFA oraz transmisji meczów. Do tego należy doliczyć jeszcze wpływy z rozgrywanych u siebie dodatkowych spotkań, nie wspominając o kolejnych klubach z tych krajów, które występowały w Lidze Europejskiej. 9

10 Ekstraklasa vs. mniejsze ligi europejskie Przychody mniejszych lig zachodnioeuropejskich w sezonie 2011/2012 (mln EUR) Holandia Belgia Szkocja Austria Polska* Dzień meczu Transmisje Komercyjne Źródło: Annual Review of Football Finance, Analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby *) Dane dla Polski za rok kalendarzowy 2012 Spadek przychodów Ekstraklasy powiększył także dystans do większości mniejszych lig w Europie. Najbogatsza z mniejszych lig holenderska Eredivisie osiągnęła podobny poziom przychodów jak rok wcześniej, a ich wysokość jest ponad pięciokrotnie większa niż w polskiej lidze. Nawet do mniejszych lig (belgijskiej, szkockiej czy austriackiej) polską Ekstraklasę dzieli od 73 mln EUR do 192 mln EUR. Bez powrócenia na dynamiczną ścieżkę wzrostów, tak jak to miało miejsce w ostatnich latach, niemożliwe będzie skracanie dystansu do mniejszych lig europejskich. 10

11 Frekwencja Średnia frekwencja najwyższej ligi piłkarskiej w krajach Wielkiej Piątki i w Polsce W ostatnim czasie poprawa infrastruktury stadionowej przekładała się na wzrost frekwencji na meczach Ekstraklasy. Trend ten został zatrzymany w minionym sezonie. Średnia liczba kibiców oglądających na żywo mecz klubowy spadła o 5%, do poziomu 8,4 tys. osób na spotkanie. Odnosząc frekwencję do liczby ludności na czele znajduje się tradycyjnie angielska Premier League, która wyprzeda hiszpańską Primera Division i niemiecką Bundesligę. Osiągana frekwencja ma bezpośrednie przełożenie na uzyskane przychody w dniu meczu. Liga o najwyższym wskaźniku zainteresowania społeczeństwa (Premier League) zgromadziła na stadionach w trakcie sezonu prawie 7 razy więcej kibiców niż Ekstraklasa, podczas gdy przychody wygenerowane w dniu meczu były w niej 46 razy większe. 11

12 Poziom płac w innych ligach europejskich Wartość wskaźnika wynagrodzenia / przychody najwyższych lig piłkarskich w wybranych krajach europejskich w sezonie 2011/2012 Źródło: Annual Review of Football Finance, Analiza Deloitte na podstawie danych przesłanych przez kluby *) Dane dla Polski za rok kalendarzowy 2012 W klubach Ekstraklasy zwiększył się stosunek wynagrodzeń do przychodów z poziomu 68% do 76%. Poza Polską, największą część przychodów na wynagrodzenia przeznaczają Włosi (75%) i Francuzi (74%). Wartość tego wskaźnika dla Serie A i Ligue 1 nie tylko odbiega od uznawanego za odpowiedni poziom 60%, ale przekracza także wartość uznawaną za poziom ostrzegawczy 70%. Najlepszą kontrolę kosztów wynagrodzeń wykazały ponownie kluby niemieckie, obniżając wskaźnik płac do poziomu 51%. W większości analizowanych lig zagranicznych wskaźnik ten nie zmienił się znacząco w porównaniu do poprzedniego roku i utrzymuje się na poziomie pomiędzy 60% a 70%. Największe zmiany odnotowano w Holandii (spadek o 4 punkty procentowe) oraz Szkocji (wzrost o 7 p.p.). 12

13 Poziom płac w klubach Wartość wskaźnika wynagrodzenia / przychody klubów Ekstraklasy i I Ligi W tegorocznej edycji rankingu dziewięć spośród analizowanych klubów Ekstraklasy pogorszyła stosunek wypłacanych wynagrodzeń do osiąganych przychodów. Jest to efekt wzrostu poziomu wynagrodzeń przy jednoczesnym spadku przychodów drużyn najwyższej klasy rozgrywek w Polsce. *) dane za sezon 2012/ Wśród analizowanych klubów jedynie trzy mogą pochwalić się wartością wskaźnika równą lub poniżej zalecanego poziomu (60%). Najniższy współczynnik osiągnęły: Zagłębie Lubin (54%), Lechia Gdańsk (54%) oraz Ruch Chorzów (60%). W przedziale pomiędzy 60% (poziom optymalny), a 70% (poziom ostrzegawczy) uplasowało się kolejne pięć zespołów, mianowicie: Piast Gliwice (61%), Legia Warszawa (63%), GKS Bełchatów (67%), Lech Poznań (68%) i Śląsk Wrocław (70%). Wskaźnik ten przekroczył wartość 100% w sześciu klubach: Cracovii (108%), Górniku Zabrze (109%), Polonii Warszawa (110%), Pogoni Szczecin (112%), Koronie Kielce (123%) oraz Widzewie Łódź (149%).

14 Jak wynagrodzenia przekładają się na wynik sportowy? *) dane za sezon 2012/ mln PLN 13 mln PLN 14

15 Kluczowe wnioski Po raz drugi z rzędu w rankingu zwyciężyła Legia Warszawa, osiągając przychody w wysokości ponad 66 mln PLN. Są to największe wpływy polskiego klubu w historii Piłkarskiej Ligi Finansowej. W 2012 roku przychody klubów Ekstraklasy wyniosły 353 mln PLN, o 3% mniej niż w roku poprzednim. Daleko nam do europejskich gigantów. Dodatkowo powiększyła się strata do mniejszych lig zachodnioeuropejskich (m.in. holenderskiej, belgijskiej i austriackiej). Bez gry w fazie grupowej europejskich rozgrywek niemożliwe będzie zmniejszanie dystansu do mniejszych lig europejskich. Wzrosły wynagrodzenia w klubach Ekstraklasy. Po raz pierwszy od paru lat widać silniejszą korelację pomiędzy wynagrodzeniami w klubach Ekstraklasy a wynikami na boisku. Polska Ekstraklasa ma przed sobą obiecujące perspektywy rozwoju i duży potencjał powrotu na ścieżkę wzrostu. Do kluczowych aspektów, które w najbliższej przyszłości będą miały wpływ na poziom przychodów klubów, należą: Zmiana formuły rozgrywek przekładająca się na większą liczbę meczów; Ciągle rozwijana nowoczesna infrastruktura stadionowa, która stwarza szansę na generowanie znacznie wyższych wpływów z dnia meczu; Nowa umowa na sprzedaż praw do transmisji meczów, która poprawi warunki finansowe klubów w najbliższym sezonie o około 10%; Nowa umowa ze sponsorem tytularnym Ekstraklasy, która zwiększy kwoty przekazywane klubom o jedną czwartą. 15

16 Kontakt Marcin Diakonowicz Partner w dziale Audytu Lider Sports Business Group Tel.:+48 (22) mdiakonowicz@deloittece.com Łukasz Buława Konsultant w dziale Konsultingu Ekspert Sports Business Group Tel.:+48 (22) lbulawa@deloittece.com Anna Bracik Public Relations Sports Business Group Tel.:+48 (22) Kom abracik@deloittece.com Piłkarska Deloitte refers Liga Finansowa to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu, a, and its network of 16 member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please

17 Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited 2013 Deloitte 17