WYKLUCZENIE SPOŁECZNE 9

Transkrypt

1 Starść WĄTEK: Lekcja dtyczy prblematyki starści, ptrzeby akceptacji sób starszych i pkazania, że sby starsze mają wiele d zaferwania spłeczeństwu. SCENARIUSZ Cele lekcji: ukazanie rli i zaptrzebwania na ludzi w każdym wieku w spłeczeństwie. Zakres zastswania Internetu: Uczeń mże skrzystać z Internetu, pszukując infrmacji na temat barier i prblemów starści. Materiały dydaktyczne: kartki papieru, długpisy. Instrukcja dla nauczyciela: Każda z 4 grup trzymuje kartki i długpisy raz temat rzważań zgdnie z przydziałem zawartym w instrukcji dla ucznia. Uczniwie zapisują swje pmysły. Wprwadzenie: Pdstawy teretyczne d lekcji. Praca grupwa: 4 grupy tematyczne. Prezentacja i mówienia wyników: Każda grupa prezentuje efekty swjej pracy. Z pmcą nauczyciela wniski: Każdy z nas starzeje się d chwili urdzenia ; wartści i ideały sób starszych i sób młdych są isttne, ważne, d sób starszych mżemy wiele się nauczyć (czeg?); młdzi starszym mgą dać piekę, wsparcie, pczucie bezpieczeństwa; starsi młdym mgą służyć radą, dświadczeniem, nauczyć wyciągania wnisków z ppełnianych błędów.. Czas trwania: 1 gdzina lekcyjna.

2 TEORIA Przyczyny starzenia się spłeczeństw: Prces starzenia się spłeczeństw na świecie nabrał w statnich dziesięcileciach grmneg tempa. Zjawisk t dtyczy przede wszystkim państw wyskim stpniu rzwju. Starzenie się spłeczeństwa wywłane jest przede wszystkim niskim przyrstem naturalnym. Wzrst zamżnści spłeczeństw, nastawienie na zysk, karierę, zapewnienie sbie dpwiedniej stpy życiwej, wzrst aktywnści zawdwej kbiet, realizacja planów zawdwych t przyczyny, dla których młdzi ludzie rzadziej i później decydują się na małżeństw i psiadanie ptmstwa i najczęściej rdzą jedn alb dwje dzieci. Młdym rdzicm ptmstw kjarzy się częst z przeszkdą w karierze raz bciążeniem fizycznym, psychicznym czy finanswym. Knsekwencją takieg pdejścia jest mała liczba urdzeń, a tym samym starzenie się spłeczeństwa, a więc pwiększanie się liczby sób starszych w stsunku d całści ludnści. Klejnym czynnikiem jest wydłużenie kresu życia. Związane jest t z rzwjem techniki i medycyny. Osby starsze mgą krzystać ze skuteczniejszych terapii i technlgii leczenia, mają zwiększny dstęp d lekarstw raz systemu pieki zdrwtnej. Wszystk t zmniejsza stpień umieralnści. Skutki: Gspdarka cierpi najbardziej pgarsza się bwiem płżenie eknmiczne krajów, w których większa liczba sób starszych znacza mniej rąk d pracy. Mniejsza liczba bywateli w wieku prdukcyjnym jest zbwiązana zarabiać na świadczenia emerytalne. Skarb państwa musi zwiększać wydatki na emerytury, a t z klei mże mieć wpływ na zahamwanie rzwju gspdarki. Niemałym bciążeniem dla skarbu państwa jest też wzrst wydatków na służbę zdrwia, z usług której krzystają w przeważającej części sby starsze. Zjawisk starzenia się spłeczeństwa jest dużym wyzwaniem dla władz państwwych. Spsby rzwiązania prblemu, m.in.: pdwyższanie prgów emerytalnych, plityka sprzyjająca zwiększaniu liczby ptmstwa. Osby starsze czasami żyją z rdzinami, a czasami nie mają rdzin, stąd ptrzeba zapewnienia im pieki przez państw. Prblematykę sób starszych wart rzpatrywać w kilku aspektach: eknmicznym (finanswym), spłecznym, medycznym (prfilaktyka, leczenie) i rdzinnym (a więc emcjnalnym). Trzy pierwsze aspekty wymagają rzwiązań systemwych, statni t sprawa rdzina, jeśli rdzina jest i funkcjnuje, jeśli zaś nie t również wymaga działań państwa (śrdki dla sób starszych, samtnych).

3 ĆWICZENIE Rada starszych kntra Rada młdych. Ćwiczenie grupwe (4 grupy). Opis ćwiczenia: Rdzaj ćwiczenia: Cel ćwiczenia: uwaga na starszych, wgląd młdych ludzi w siebie (kiedy ś będą przecież starzy). Materiały dydaktyczne: kartki papieru, długpisy, karta pracy Rada starczych Rada młdych (załączniki i kmentarze d rzdziału). Instrukcja dla uczniów: Grupa 1. Rada starszych pesymistów grupa gra sby starsze i pracuje w bszarze negatywnych przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Grupa 2. Rada starszych ptymistów grupa gra sby starsze i pracuje w bszarze pzytywnych przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Grupa 3. Rada młdych pesymistów grupa gra sby młde i pracuje w bszarze negatywnych przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Grupa 4. Rada młdych ptymistów grupa gra sby młde i pracuje w bszarze pzytywnych przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Ddatkwa instrukcja dla nauczyciela: Infrmacje wstępne 5 minut. Praca w grupach 20 minut. Odczytanie wyników pracy i mówienie 20 minut. Nauczyciel mże skrzystać z pdpwiedzi w karcie pracy Rada starczych Rada młdych.

4 Karta pracy Rada starszych Rada młdszych Grupa 1. Rada starszych pesymistów grupa gra sby starsze i pracuje w bszarze blkujących przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Przykłady blkujących przeknań ludzi starszych pdpwiedź dla nauczyciela: Mje życie nie ma sensu (brak pczucia atrakcyjnści wizji przyszłści). Nikmu nie jestem ptrzebny, czuję się samtny. Nie czeka mnie już nic dbreg w życiu (brak pczucia celu i sensu życia). Już nic nie jest dla mnie ważne. Ja już nie mgę być szczęśliwy. Nie zasługuję na zbyt wiele. Nie nadaję się d teg świata. Ludzie mnie nie szanują. P c mam cklwiek rbić, nie mam dla kg (brak ambitnych wyzwań dsunięcie d spłeczeństwa, spłeczne hamwanie chęci siągnięcia czegś wielkieg). Dzisiejsze młde pklenie jest d niczeg (brak świadmści i analizy spłeczeństwa wyznawanych przez sby starsze wartści, pczucie knfliktu systemów wartści: starzy młdzi). Jesteśmy ksztwni w utrzymaniu (emerytury, renty, klejki u lekarzy, rehabilitacja, leki). Grupa 2. Rada starszych ptymistów grupa gra sby starsze i pracuje w bszarze pzytywnych przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Przykłady pzytywnych przeknań ludzi starszych pdpwiedź dla nauczyciela: Mje życie ma sens (mam wizję atrakcyjnści przyszłści). Jestem ptrzebny (kmu? jak? pieka nad wnukami, prace naukwe); nie jestem samtny (mam pczucia celu i sensu życia, mam rdzinę ). Czeka mnie jeszcze wiele dbreg w życiu (c?). Wiele spraw jest dla mnie ważnych (jakie?). Mam praw d szczęścia. Zasługuję na wiele (na c?). Ptrafię żyć w tym świecie. Jeszcze wiele mgę dać z siebie dla świata (c?). Ludzie mnie szanują. Mam dla kg żyć (mam ambitne wyzwania nie dsuwam się d spłeczeństwa, spłeczeństw nie zahamuje mich chęci siągnięcia czegś wielkieg). Nie jesteśmy ksztwni w utrzymaniu (pracwaliśmy na swje emerytury, renty, klejki u lekarzy twrzą wszyscy chrzy, z rehabilitacji i leków krzystamy w takim samym stpniu jak wszyscy). Grupa 3. Rada młdszych pesymistów grupa gra sby młde i pracuje w bszarze blkujących przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Przykłady blkujących przeknań ludzi młdych pdpwiedź dla nauczyciela: Życie ludzi starszych nie ma sensu (brak pczucia atrakcyjnści wizji przyszłści). Nikmu nie są ptrzebni. Nie czeka ich już nic dbreg w życiu (brak pczucia celu i sensu życia). Już nic nie jest

5 dla nich ważne. Swje szczęście mają już za sbą. Nie zasługują na zbyt wiele. Nie nadają się d teg świata (brak im ambitnych wyzwań pwinni być dsunięci d spłeczeństwa, nic wielkieg już nie siągną). Szacunek? A za c? We wszystk się wtrącają, nie rzumieją ptrzeb młdzieży (starzy ludzie zużyte wartści, knflikt pkleń jest sprawą naturalną, teraz nasz czas). Są ksztwni w utrzymaniu (emerytury, renty, klejki u lekarzy, rehabilitacja, leki, dmy pieki, dmy spkjnej starści). Grupa 4: Rada młdszych ptymistów grupa gra sby młde i pracuje w bszarze pzytywnych przeknań, c d becnści i przydatnści ludzi starszych w spłeczeństwie. Przykłady pzytywnych przeknań c d becnści ludzi starszych w spłeczeństwie pdpwiedź dla nauczyciela: Życie sób starszych ma sens (wizja atrakcyjnści przyszłści jaka? c mgą rbić?) Są ptrzebni (kmu? jak? pieka nad wnukami, prace naukwe). Czeka ich jeszcze wiele dbreg w życiu (c?) (mają pczucia celu i sensu życia, mają rdziny ). Wiele spraw jest dla nich ważnych (jakie?). Są ptrzebni (kmu?) (mają ambitne wyzwania nie należy dsuwać ich d spłeczeństwa, mają mżliwść siągnięcia czegś wielkieg). Mają praw d szczęścia. Zasługują na wiele (na c?). Ptrafią żyć w tym świecie. Jeszcze wiele mgą dać z siebie dla świata (c?). Ludzie ich szanują (za c?). Mają dla kg żyć (sby starsze mają swje wartści, wart się d nich uczyć). Nie są ksztwni w utrzymaniu (pracwali na swje emerytury, renty, klejki u lekarzy twrzą wszyscy chrzy, z rehabilitacji i leków krzystają jak wszyscy).