GRUNDFOS INSTRUKCJE. SE, SL, 9-30 kw. Instrukcja montażu i eksploatacji

Transkrypt

1 GRUNDFOS INSTRUKCJE SE, SL, 9-30 kw Instrukcja montażu i eksploatacji

2 Polski (PL) Polski (PL) Instrukcja montażu i eksploatacji Tłumaczenie oryginalnej wersji z języka angielskiego. SPIS TREŚCI 1. ogólne Strona 1. ogólne 2 2. Symbole stosowane w tej instrukcji 2 3. Opis ogólny Zastosowania Warunki pracy Poziom ciśnienia akustycznego Płyn silnikowy 4 4. Dostawa i transport Transport i przechowywanie Punkty podnoszenia 5 5. Oznaczenia Tabliczka znamionowa Klucz oznaczeń 6 6. Bezpieczeństwo Środowiska zagrożone wybuchem 7 7. Dopuszczenia Objaśnienie dopuszczenia Ex 8 8. Montaż Wersje montażowe Montaż pionowy na stałe, zatapialny w studzience Stała pionowa/pozioma instalacja na sucho w pompowni Tymczasowa instalacja zatapialna pionowa w studzience Sterowniki pomp Podłączenie elektryczne Czujniki Wyłączniki termiczne Czujniki wilgoci i nieszczelności Termistory Praca z przetwornicą częstotliwości Dane kabla Rozruch Konserwacja i serwis Kontrola i wymiana płynu silnikowego Kontrola i regulacja szczeliny wirnika Pompy SE/SL w wykonaniu przeciwwybuchowym 9-30 kw Pompy skażone Wykrywanie i usuwanie usterek Opis ogólny czujnika Utylizacja 21 Przed montażem należy przeczytać niniejszą instrukcję montażu i eksploatacji. Wszelkie prace montażowe powinny być wykonane zgodnie z przepisami lokalnymi i z zachowaniem ogólnie przyjętych zasad montażu urządzeń elektromechanicznych. 2. Symbole stosowane w tej instrukcji UWAGA 3. Opis ogólny Niniejsza instrukcja zawiera wskazówki dotyczące montażu, obsługi i konserwacji zatapialnych i instalowanych na sucho pomp Grundfos do wody brudnej i ścieków SE/SL z silnikami o mocy od 9 do 30 kw. Instrukcja zawiera również specjalne zalecenia dla pomp w wykonaniu przeciwwybuchowym. Patrz również 6.1 Środowiska zagrożone wybuchem. 3.1 Zastosowania Podane w niniejszej instrukcji wskazówki bezpieczeństwa, których nieprzestrzeganie może stworzyć zagrożenie dla życia i zdrowia, oznakowano specjalnie ogólnym symbolem ostrzegawczym "Znak bezpieczeństwa wg DIN 4844-W00". Zlekceważenie ostrzeżenia może prowadzić do porażenia elektrycznego, które w konsekwencji może powodować poważne obrażenia ciała lub śmierć personelu obsługującego. Zbyt gorąca powierzchnia urządzenia może być przyczyną opażeń lub obrażeń. Wskazówki zawarte w tych instrukcjach muszą być przestrzegane dla pomp w wykonaniu przeciwwybuchowym. Wskazane jest przestrzeganie tych instrukcji również w przypadku pomp standardowych. Poziom hałasu jest tak wysoki, że należy używać zabezpieczenia ochronne do uszu. Nieprzestrzeganie tych wskazówek bezpieczeństwa może być przyczyną wadliwego działania lub uszkodzenia urządzenia. Tu podawane są rady i wskazówki ułatwiające pracę lub zwiększające pewność eksploatacji. Pompy SE/SL 9-30 kw przeznaczone są głównie do pompowania następujących płynów: ścieki surowe z krótkimi i długimi włóknami oraz cząstki w kanalizacjach miejskich i przemysłowych szlam z suchą masą do 3 % dla pomp z wirnikami tubowymi typu S-tube i do 5 % dla pomp z wirnikami typu SuperVortex. wody powierzchniowe ścieki przemysłowe z materiałami włóknistymi ścieki bytowe z odpadami WC ścieki nieoczyszczone w miejskich pompowniach i pompowniach wstępnych zakładów oczyszczania ścieków. Pompy te mogą być również używane do pompowania wody nieoczyszczonej. W zależności od zastosowania pompy te mogą być zatapialne lub instalowane na sucho w pozycji pionowej lub poziomej. Maksymalny dopuszczalny rozmiar cząstek to mm, wzależności od zakresu ciśnienia. 2

3 3.1.1 Środowiska zagrożone wybuchem W środowiskach potencjalnie zagrożonych wybuchem należy stosować pompy SE/SL 9-30 kw w wykonaniu przeciwwybuchowym. Patrz Klasyfikacja i certyfikacja Ex. 3.2 Warunki pracy Klasa ochrony przeciwwybuchowej pompy to II 2 G Ex bcd II B T4 Gb (ATEX) lub Ex d II B T4 Gb (IECEX). Jeśli pompa używana jest z przemiennikiem częstotliwości, klasa temperatury to T3. Instalacja musi być w każdym przypadku zatwierdzona przez odpowiednie władze lokalne. Wartość ph Pompy montowane na stałe mogą tłoczyć ciecze o następującej wartości ph: Wyk. materiałowe Montaż Wartość ph Wersja standardowa 1) Sucha i zatapialna ) Q 2) Sucha i zatapialna ) S 3) Zatapialna 5,5-14 6) Sucha 1-14 R 4) Sucha i zatapialna 1-14 D 5) Sucha i zatapialna ) Wirnik, korpus pompy i górna pokrywa silnika z żeliwa. 2) Wirnik ze stali nierdzewnej. Korpus pompy i górna pokrywa silnika z żeliwa. 3) Wirnik i korpus pompy ze stali nierdzewnej. Górna pokrywa silnika z żeliwa. Wariant materiałowy S jest dostępny na żądanie. 4) Cała pompa ze stali nierdzewnej. 5) Pompa ze stali nierdzewnej zgodna z EN / Wariant materiałowy D jest dostępny na żądanie. 6) Zakres zmienności wartości ph: Temperatura cieczy 0-40 C. Przez krótkie okresy czasu (maksimum 3 minuty) dopuszczalna jest temperatura do 60 C (nie dotyczy pomp w wersjach przeciwwybuchowych). Pompy w wykonaniu przeciwwybuchowym nie mogą tłoczyć cieczy o temperaturze wyższej niż 40 C. Temperatura otoczenia Zakres temperatury otoczenia dla pomp w wykonaniu przeciwwybuchowym w miejscu montażu wynosi od 0 do 40 C. W przypadku pomp nie w wersji przeciwwybuchowej temperatura otoczenia może przekroczyć temperaturę 40 C przez krótki okres czasu (maks. 3 minuty). Gęstość i lepkość pompowanej cieczy W przypadku tłoczenia cieczy o gęstości i/lub lepkości większej od wody należy zastosować silnik o odpowiednio większej mocy. Pompy nie należy wykorzystywać do tłoczenia cieczy łatwopalnych i wybuchowych. Prędkość przepływu Zaleca się utrzymywanie minimalnej prędkości przepływu, aby zapobiec sedymentacji w instalacji rurowej. Zalecane prędkości przepływu: w rurach pionowych: 0,7 m/s w rurach poziomych: 1,0 m/s. Głębokość montażu Maksymalnie 20 metrów poniżej poziomu cieczy. Maksymalna wielkość cząstek stałych Od 75 mm do 160 mm, w zależności od wielkości pompy Tryb pracy Pompy są przeznaczone do pracy ciągłej lub do pracy przerywanej. Maksymalna liczba włączeń na godzinę to Stopień ochrony IP Poziom pompowanej cieczy Wersja montażowa S C D H Pompa nie może pracować na sucho. Należy zamontować dodatkowy czujnik poziomu umożliwiający wyłączenie pompy w przypadku wadliwego działania głównego czujnika poziomu. Poziom pompowanej cieczy musi być kontrolowany za pomocą wyłączników poziomu podłączonych do obwodu sterowania silnika. Minimalny poziom uzależniony jest od typu instalacji. Informacja ta dostępna jest w instrukcji instalacji i obsługi. Przez krótki okres czasu pompa może być używana do wypopompowania wody w celu usunięcia warstwy górnej. W przypadku pomp w wykonaniu przeciwwybuchowym nie należy obniżać poziomów wyłączania pokazanych na rys. 1. Opis Montaż i akcesoria Pompa do ścieków bez płaszcza chłodzącego do instalacji zanurzeniowej. Pompa do ścieków zpłaszczem chłodzącym do instalacji zanurzeniowej. Pompa do ścieków zpłaszczem chłodzącym do montażu pionowego i pracy na sucho. Pompa do ścieków zpłaszczem chłodzącym do montażu poziomego i pracy na sucho. Montaż na stałe z systemem autozłącza Tymczasowy montaż na podstawie pierścieniowej. Montaż na stałe z systemem autozłącza. Tymczasowy montaż na podstawie pierścieniowej. Montaż z podstawą. Montaż na płycie podstawowej. Podstawa do montażu poziomego. Polski (PL) 3

4 Polski (PL) Dla zapewnienia odpowiedniego chłodzenia silnika podczas pracy należy spełniać następujące wymagania: Wersja montażowa S W przypadku trybu S1 (praca ciągła) cała pompa musi być zawsze całkowicie zanurzona w pompowanej cieczy. Pompy SE/SL bez płaszcza chłodzącego w instalacji typu S muszą być zawsze całkowicie zanurzone w pompowanej cieczy w celu uzyskania zabezpieczenia Ex. Wersja montażowa C Korpus pompy musi być zawsze zanurzony w pompowanej cieczy. Poziomy cieczy dla wersji montażowych S i C: Praca S1 i pompy Ex, wersja montażowa S 4. Dostawa i transport Pompa dostarczana jest w odpowiednim opakowaniu fabrycznym, w którym należy pozostawić ją aż do czasu montażu. Należy zabezpieczyć pompę przed możliwością przewrócenia lub stoczenia. 4.1 Transport i przechowywanie Wszystkie urządzenia do podnoszenia muszą posiadać odpowiedni udźwig i być sprawdzone przed podnoszeniem pompy. Nominalny udźwig sprzętu do podnoszenia nie może być w żadnym wypadku przekroczony. Masa pompy podana jest na tabliczce znamionowej pompy. Pompy z króćcem ssawnym DN 100 lub DN 150 (zakresy ciśnienia S i H) w pozycji pionowej nie spełniają wymagania stabilności normy EN 809 (stabilne przy przechyleniu pod kątem 10 stopni). Należy używać podstawy serwisowej, aby ustabilizować pompę. Numer katalogowy podstawy serwisowej: Króciec ssawny pompy DN 100: Króciec ssawny pompy DN 150: Rys. 1 Poziom cieczy Wersja montażowa D i H Brak specjalnych wymagań. 3.3 Poziom ciśnienia akustycznego 3.4 Płyn silnikowy Wersja montażowa C W zależności od rodzaju instalacji poziom hałasu pompy może przewyższać 70 db(a). W przypadku pracy w pobliżu działającej instalacji należy stosować środki ochrony słuchu. Silnik jest fabrycznie wypełniony płynem silnikowym Grundfos SML3, który wytrzymuje niskie temperatury do -20 C. Płyn silnikowy wspomaga przekazywanie ciepła generowanego przez silnik do komory chłodzącej i do pompowanej cieczy przepływającej na zewnątrz pompy. TM UWAGA Zawsze należy podnosić pompę, wykorzystując uchwyty do podnoszenia lub stosując wózek widłowy; nigdy nie wolno ciągnąć za kabel silnika lub podłączoną rurę/wąż. Nie wolno zdejmować wodoszczelnej osłony zkońca kabla zasilającego do momentu rozpoczęcia prac elektrycznych. Należy upewnić się, że koniec kabla (izolowany lub nie) jest zabezpieczony przed przedostaniem się wody lub wilgoci. Niestosowanie się do tych zaleceń może prowadzić do uszkodzenia silnika. Przy składowaniu pompy przez dłuższy okres czasu należy zabezpieczyć ją przed wilgocią i ciepłem. Temperatura transportu i składowania: C. Jeśli pompa jest składowana przez okres dłuższy niż jeden rok lub nie jest używana przez dłuższy czas po zamontowaniu, wirnik pompy należy obracać przynajmniej co miesiąc. Przed uruchomieniem po dłuższym okresie składowania pompa powinna być poddana przeglądowi. Należy sprawdzić, czy wirnik obraca się swobodnie. Należy zwrócić szczególną uwagę na stan uszczelnienia wału i wlotu kabla. 4

5 4.2 Punkty podnoszenia Wersja montażowa S, C i D Przy podnoszeniu pompy należy wykorzystywać właściwy punkt podnoszenia, aby zachować równowagę pompy. Pompy SE/SL przeznaczone do instalacji typu S, C i D są wyposażone w uchwyty z dwoma punktami podnoszenia, które gwarantują bezpieczne podnoszenie pompy. Prawidłowe punkty podnoszenia znajdują się na rys. 2 i poniższej tabeli. Przód Środek 5. Oznaczenia 5.1 Tabliczka znamionowa Wszystkie pompy mogą być identyfikowane dzięki tabliczce znamionowej znajdującej się na górnej pokrywie silnika. Patrz rys CE0344 FM14ATEX0002X 3 4 II2G Ex bcd llb T4. T3 Gb Ta = -20 C to +40 C Type: SL M.S.EX.61G Model: P.c IP68 20 m Hmax: 42 m Qmax: 565 m / h Motor: 3 ~ Tmax.: 40 c P1: 27 P2: kw 24.5 kw n: min V A Hz Insul.class: H V A Weight: 334 kg 26 Made in Tatabanya. Hungary TM Polski (PL) Rys. 4 Tabliczka znamionowa pompy Rys. 2 Punkty podnoszenia, wersja montażowa S, C i D Wielkość kołnierza przyłączeniowego DN 80 DN 100 DN 150 DN 200 DN 250 DN Wersja montażowa H Wersje montażowe H mogą być podnoszone z wykorzystaniem otworu w kołnierzu przyłączeniowym i przedniego punktu podnoszenia. Patrz rys. 3. Rys. 3 Punkt podnoszenia Środek Środek Środek Przód Przód Przód Punkty podnoszenia, wersja montażowa H TM TM Poz. Opis 1 Dopuszczenia 2 Symbol Ex EU - silnik w wykonaniu przeciwwybuchowym 3 Nr certyfikatu ochrony przeciwwybuchowej 4 Ex - opis 5 Temperatura otoczenia 6 Oznaczenie typu pompy 7 Oznaczenie typu pompy (wiersz 2) 8 Numer modelu 9 Kod produkcji, rok/tydzień 10 Stopień ochrony 11 Maksymalna głębokość zanurzenia 12 Maks. wysokość podnoszenia 13 Maksymalne natężenie przepływu 14 Liczba faz 15 Maksymalna temperatura cieczy 16 Znamionowa moc wejściowa P1 17 Znamionowa moc wyjściowa P2 18 Prędkość znamionowa 19 Cos φ, obciążenie 1/1 20 Napięcie znamionowe I 21 Prąd znamionowy I 22 Napięcie znamionowe II 23 Prąd znamionowy II 24 Częstotliwość 25 Klasa izolacji 26 Dopuszczenie 27 Masa Przy podnoszeniu pompy należy zawsze wykorzystywać właściwe punkty podnoszenia. 5

6 Polski (PL) 5.2 Klucz oznaczeń Kod Przykład SL M.S.EX.6 1G SE SL Typ pompy: Pompa do ścieków z płaszczem chłodzącym Pompa do ścieków bez płaszcza chłodzącego 1 2 V Typ wirnika: Wirnik tubowy S-tube Podwójny wirnik tubowy S-tube Wirnik o przepływie swobodnym (SuperVortex) Swobodny przelot przez pompę: Maksymalna wielkość cząstek stałych [mm] Króciec tłoczny pompy: Nominalna średnica króćca tłocznego [mm] Moc wyjściowa, P2: P2 (100 W) [ ] A B Wersja czujnika: Pompa standardowa / pompa standardowa Ex Wersja czujnika 1 / wersja czujnika 1, pompa Ex Wersja czujnika 2 / wersja czujnika 2, pompa Ex Liczba biegunów: Silnik dwubiegunowy Silnik czterobiegunowy Silnik sześciobiegunowy Wielkość korpusu: Wielkość korpusu pompy S H M L E S C D H [ ] Q S R D N Ex 5 6 Zakres ciśnienia: Super wysokie ciśnienie Wysokie ciśnienie Średnie ciśnienie Niskie ciśnienie Bardzo niskie ciśnienie Wersja montażowa: Wersja zatapialna - bez płaszcza chłodzącego Wersja zatapialna - z płaszczem chłodzącym Wersja sucha pionowa Wersja sucha pozioma. Kod wykonania materiałowego wirnika oraz korpusu pompy i silnika: Żeliwny korpus pompy; wirnik żeliwny; korpus silnika żeliwny Żeliwny korpus pompy; wirnik z ; korpus silnika żeliwny Korpus silnika z żeliwa, wirnik i korpus pompy ze stali nierdzewnej Wirnik, korpus pompy i silnika wykonane ze stali nierdzewnej Korpus pompy ze stali nierdzewnej ; wirnik ze stali duplex; korpus silnika ze stali nierdzewnej Wersja pompy: Pompa bez certyfikatu ATEX Pompa z certyfikatem ATEX Częstotliwość: 5 = 50 Hz 6 = 60 Hz 1D 1E 1N 1F 1G 1M 1P Napięcie: Wersja standardowa: Wersja standardowa: 50 Hz D D D 60 Hz D D D D Y Y Y Y Y [ ] PTC Z Zabezpieczenie termiczne: Wyłączniki termiczne Termistor Produkty w wykonaniu indywidualnym 6

7 6. Bezpieczeństwo Montaż pompy w studzience musi być przeprowadzony przez odpowiednio przeszkolone osoby. W przypadku występowania atmosfery wybuchowej w miejscu montażu nie wolno wchodzić do tego obszaru. Jeśli atmosfera otoczenia jest wybuchowa lub zdużą zawartością pyłów, nie należy otwierać pompy. Musi istnieć możliwość zablokowania wyłącznika zasilania w pozycji 0. Typ i wymagania są określone w normie EN , Ze względów bezpieczeństwa wszystkie prace w studzienkach muszą być nadzorowane przez osobę znajdującą się na zewnątrz studzienki. Studzienki do montażu pomp zatapialnych do wody brudnej i ścieków mogą zawierać ścieki z substancjami toksycznymi i/lub szkodliwymi dla zdrowia. Dlatego wszystkie pracujące w pobliżu osoby muszą używać odpowiedniej odzieży ochronnej, a wszystkie prace przy pompie muszą być wykonywane z zachowaniem obowiązujących zasad BHP. Przed próbą podniesienia pompy należy upewnić się, że uchwyt do podnoszenia jest dokręcony. W razie potrzeby dokręcić. Brak ostrożności podczas podnoszenia lub transportu może być przyczyną obrażeń personelu lub uszkodzenia pompy. W niektórych typach instalacji temperatura powierzchni może osiągać 90 C. 6.1 Środowiska zagrożone wybuchem W środowiskach zagrożonych wybuchem należy stosować pompy w wykonaniu przeciwwybuchowym. Patrz 7.1 Objaśnienie dopuszczenia Ex. Pompy nie należy wykorzystywać do tłoczenia cieczy łatwopalnych i wybuchowych. Klasyfikacja miejsca instalacji w każdym indywidualnym przypadku musi być zatwierdzona przez właściwe miejscowe organy ochrony przeciwpożarowej. Warunki specjalne dla bezpiecznej eksploatacji pomp SE/SL 9-30 kw: 1. Należy się upewnić, czy czujniki wilgoci i czujniki temperatury są podłączone do dwóch oddzielnych obwodów i mają oddzielne wyjścia alarmowe (wyłączenie silnika) w przypadku wystąpienia w silniku wysokiej wilgoci lub wysokiej temperatury. 2. Wkręty montażowe muszą być klasy A4-80 lub A2-80 zgodnie z EN/ISO Jeśli wymagane są informacje dotyczące wymiarów luk ścieżek płomieni, należy skonsutlować się z producentem silnika. Uwaga: W przypadku napraw należy zawsze używać oryginalnych części od producenta, gdyż zapewnia to prawidłowe wymiary luk ścieżek płomieni. 4. W czasie pracy płaszcz chłodzący, jeśli jest zamontowany, musi być zawsze wypełniony płynem chłodzącym. 5. Poziom pompowanej cieczy musi być kontrolowany za pomocą wyłączników poziomu podłączonych do obwodu sterowania silnika. Minimalny poziom cieczy uzależniony jest od typu instalacji. Informacja ta dostępna jest w instrukcji montażu i obsługi. 6. Suchobieg nie jest dozwolony. 7. Należy się upewnić, czy podłączone na stałe kable są odpowiednio zabezpieczone przed uszkodzeniem mechanicznym i podłączone do odpowiedniej płytki zaciskowej. 8. Należy zapobiegać długotrwałemu wystawianiu kabli izolowanych kauczukiem etylenowo-propylenowym na bezpośrednie światło dzienne. 9. Ze względu na możliwe wyładowania elektrostatyczne nie obsługiwać kabli izolowanych kauczukiem etylenowo-propylenowym, gdy atmosfera jest wybuchowa. 10. Jeśli silnik wyposażony jest w przetwornik, kod temperatury instalacji to T3. Jeśli silnik nie jest wyposażony w przetwornik, kod temperatury instalacji to T Klasyfikacja i certyfikacja Ex Napęd bezpośredni, 50 lub 60 Hz: CE 0344 II 2 G Ex bcd IIB T4 Gb. Napęd z przetwornicą częstotliwości: CE 0344 II 2 G Ex bcd IIB T3 Gb. Pompy w wykonaniu przeciwwybuchowym posiadają certyfikat FM zgodny z wymogami BHP odnośnie konstrukcji wyposażenia stosowanego w strefach potencjalnie zagrożonych wybuchem, zawartymi w Załączniku II do Dyrektywy ATEX 94/9/WE. Polski (PL) 7

8 Polski (PL) 7. Dopuszczenia Wersje w wykonaniu przeciwwybuchowym posiadają Dopuszczenia FM zgodnie z Dyrektywą ATEX i normami IEC. 7.1 Objaśnienie dopuszczenia Ex Pompy SE/SL 9-30 kw posiadają następującą klasę przeciwwybuchowości: CE 0344 II2 G Ex b c d IIB T4, T3 Gb IP68 Dyrektywa/norma Kod Opis ATEX Zharmonizowana norma europejska EN i EN Symbol zgodności CE według Dyrektywy ATEX 94/9/WE, Załącznik X. CE 0344 = 0344 jest numerem jednostki notyfikowanej, która dokonała certyfikacji systemu jakości wg ATEX. = Oznakowanie ochrony przeciwwybuchowej II = Grupa urządzeń według Dyrektywy ATEX, Załącznik II, punkt 2,2 definiujący wymagania dla urządzeń zaliczanych do tej grupy Kategoria sprzętu zgodnie z Dyrektywą ATEX, Załącznik II, punkt 2,2, definiujący wymagania mające 2 = zastosowanie do sprzętu w tej kategorii G = Atmosfery wybuchowe wywoływane przez gazy, opary lub mgły Ex = Urządzenie jest zgodne ze zharmonizowaną normą europejską b = Kontrola źródeł zapłonu zgodnie z EN :2005 i EN :2009 c = Zabezpieczenie konstrukcyjne zgodnie z EN :2011 i EN :2009 d = Osłona ognioszczelna zgodnie z EN :2007 II = Nadaje się do zastosowania w atmosferach wybuchowych (poza kopalniami) B = Klasyfikacja gazów, patrz EN :2006, Załącznik A. Grupa gazów B obejmuje grupę gazów A. T4/T3 T3 = maksymalna temperatura powierzchni silnika wynosi 200 C, zgodnie z normą EN :2012 = T4 = maksymalna temperatura powierzchni silnika wynosi 135 C, zgodnie z normą EN :2012 IP68 = Stopień ochrony wg IEC X = Litera X w numerze certyfikatu wskazuje, że sprzęt musi spełniać specjalne warunki dla bezpiecznego użytkowania. Warunki te są wymienione w certyfikacie oraz w instrukcji montażu i eksploatacji. 8

9 8. Montaż W celu uzyskania stabilności podczas montażu należy każdorazowo zabezpieczyć pompę za pomocą łańcucha wyciągowego lub umieścić w pozycji poziomej gwarantującej stabilność. Montaż pionowy w studzience na stałe Pompa może być łatwo wyciągana i opuszczana do studzienki przy pomocy prowadnicy. Patrz rys. 5. W instalacjach typu C poziom cieczy może być niższy niż w instalacjach typu S. Patrz rys. 1. Wersja montażowa S i C na autozłączu Polski (PL) Dodatkowa tabliczka znamionowa dostarczona razem z pompą musi być zamontowana w miejscu montażu. Należy przestrzegać wszystkich wytycznych dotyczących bezpieczeństwa w miejscu montażu, na przykład dotyczących używania wentylatorów do doprowadzenia świeżego powietrza do studzienki. UWAGA Przed rozpoczęciem prac montażowych należy wyłączyć zasilanie i ustawić wyłącznik główny w pozycji 0. Jakiekolwiek napięcie zewnętrzne podłączone do pompy musi być wyłączone przed przystąpieniem do prac przy pompie. Po podłączeniu pompy do napięcia zasilania nie wolno wkładać rąk lub narzędzi do wlotu lub wylotu pompy, chyba że pompa została odłączona przez wymontowanie bezpieczników lub za pomocą wyłącznika sieciowego. Upewnić się, że zasilanie nie może zostać przypadkowo włączone. Wolny koniec kabla nie może być zanurzony w wodzie, gdyż istnieje niebezpieczeństwo przeniknięcia wody do silnika. Należy się upewnić, że rurociąg jest zamontowany bez użycia nadmiernej siły. Ciężar rurociągu nie może wywoływać żadnych obciążeń pompy. Zaleca się stosowanie kołnierzy luźnych w celu ułatwienia montażu i uniknięcia naprężeń na kołnierzach rur. 8.1 Wersje montażowe Pompy SE/SL 9-30 kw są przeznaczone do następujących wersji montażowych: instalacja na stałe, pionowa, zanurzona w studzience, typu S i C, na autozłączu wersja montażowa D w zbiorniku na stojaku lub płycie montażowej, instalacja na stałe, pionowa wersja montażowa S i C na podstawie, instalacja tymczasowa, pionowa, zanurzona w studzience wersja montażowa H, montaż poziomy suchy w pompowni, instalacja na stałe. Rysunki 5 do 8 pokazują wersje montażowe. Rys. 5 Montaż podwodny na autozłączu Montaż pionowy na stałe w pompowni Przymocować pompę do rury ssawnej i tłocznej za pomocą kołnierzy. Pompy z kołnierzami DN 250 lub DN 300 należy instalować na betonowych podstawach. Patrz rys. 6 poniżej po prawej. Rys. 6 Wersja montażowa D Montaż suchy, pionowy na podstawie (rys. lewy) ipłycie montażowej na dwóch betonowych postumentach (rys. prawy) Tymczasowa instalacja pionowa w studzience Poziom cieczy dla typu C może być niżej ustawiony niż dla typu S. Patrz rys. 7. Wersje montażowe S i C, instalacja tymczasowa TM TM TM Poziom cieczy dla wersji montażowej S i pomp Ex Poziom cieczy dla wersji montażowej C TM Rys. 7 Zatapialna instalacja tymczasowa 9

10 Polski (PL) Montaż poziomy suchy na stałe w pompowni Przymocować pompę do rury ssawnej i tłocznej za pomocą kołnierzy. Patrz rys. 8. Rys. 8 Wersja montażowa H Instalacja sucha pozioma na podstawie ze wspornikiem 8.2 Montaż pionowy na stałe, zatapialny w studzience Pompy przeznaczone do pionowego montażu na stałe w studzience mogą być instalowane na stacjonarnym autozłączu i pracować przy całkowitym lub częściowym zanurzeniu w pompowanej cieczy. Należy się upewnić, że rurociąg jest zamontowany bez użycia nadmiernej siły. Ciężar rurociągu nie może wywoływać żadnych obciążeń pompy. Zaleca się stosowanie kołnierzy luźnych w celu ułatwienia montażu i uniknięcia naprężeń na kołnierzach rur. Nie zaleca się używania w rurociągach elementów elastycznych lub mieszkowych; elementy te nie powinny być nigdy używane do wyrównania instalacji rurowej. W niektórych instalacjach w celu zapewnienia prawidłowego montażu pompy wymagany jest cokół pod autozłączem. Należy to rozważyć podczas projektowania instalacji. Należy postępować w następujący sposób: 1. Wywiercić otwory montażowe do wspornika prowadnic wewnątrz studzienki, a następnie przymocować wspornik prowadnic prowizorycznie dwoma śrubami. 2. Na dnie studzienki ustawić podstawę autozłącza. Sprawdzić poziomicą właściwe ustawienie. Przymocować autozłącze za pomocą śrub rozprężnych. Jeżeli dno studzienki jest nierówne, podstawa autozłącza musi być tak podparta, żeby po zamocowaniu była ustawiona poziomo. 3. Zamocować rurę tłoczną zgodnie z ogólnie obowiązującymi zasadami tak, żeby na rurze nie występowały zniekształcenia i naprężenia. 4. Umieścić prowadnice na podstawie autozłącza i dokładnie dopasować ich długość do wspornika prowadnic u góry studzienki. 5. Odkręcić przymocowany tymczasowo wspornik prowadnic. Włożyć kołki ustalające w otwory. Przymocować wspornik szyn prowadzących we wnętrzu studzienki. Dokręcić śruby wkołkach ustalających. Prowadnice nie mogą mieć luzu osiowego, ponieważ wywoływałby on hałas w czasie pracy pompy. TM Przed opuszczeniem pompy do studzienki należy oczyścić jej dno z zanieczyszczeń. 7. Przymocować pazur prowadnicy do pompy. 8. Wsunąć pazur pompy pomiędzy prowadnice, a następnie opuścić pompę do studzienki, wykorzystując do tego łańcuch przymocowany do uchwytu pompy. W momencie gdy pompa zostanie opuszczona do podstawy autozłącza, automatycznie następuje szczelne połączenie. 9. Zawiesić koniec łańcucha na odpowiednim haku u góry studzienki w taki sposób, aby nie mógł on dotykać korpusu pompy. 10. Wyregulować długość przewodu zasilającego silnika poprzez nawinięcie go na szpulę tak, aby nie uległ uszkodzeniu podczas eksploatacji pompy. Przymocować szpulę kabla do odpowiedniego uchwytu w górnej części studzienki. Upewnić się, że kable nie są mocno pozaginane i zbyt mocno napięte. 11. Podłączyć kabel zasilania silnika i kabel sterujący (jeśli występuje). Koniec kabla nie może być zanurzony w wodzie, gdyż istnieje niebezpieczeństwo przeniknięcia wody do silnika i uszkodzenia go Dane techniczne śrub na dnie lub cokole Podstawa autozłącza Śruby fundamentowe Siła ciagnięcia, pojedyńcza śruba [kn] DN 80/100 4 x M16 10,0 kn DN x M16 10,0 kn DN x M16 10,0 kn DN x M24 10,0 kn DN x M24 10,0 kn DN x M24 12,0 kn Podane wartości nie uwzględniają współczynnika bezpieczeństwa. Wymagany współczynnik bezpieczeństwa może zależeć od materiałów i metody stosowanej podczas mocowania. 8.3 Stała pionowa/pozioma instalacja na sucho wpompowni Pompy przy montażu suchym są montowane na stałe w pompowni. Silnik pompy jest chroniony za pomocą wodoszczelnego płaszcza chłodzącego, dzięki czemu nie ulegnie awarii w przypadku zalania miejsca montażu. Należy postępować w następujący sposób: 1. Zaznaczyć i wywiercić otwory montażowe w betonowej podłodze/fundamencie. 2. Przymocować wspornik lub podstawę do pompy. 3. Przymocować pompę za pomocą kołków rozporowych. 4. Sprawdzić, czy pompa jest pionowo/poziomo. W celu ułatwienia serwisowania pompy zalecane jest zamontowanie zaworów odcinających po stronie ssawnej itłocznej pompy. 5. Zamontować rury i zawory (jeśli są używane) po stronie ssawnej i tłocznej, a następnie upewnić się, że pompa nie ulega naprężeniom z rurociągów. 6. Wyregulować długość przewodu zasilającego silnika poprzez nawinięcie go na szpulę tak, aby nie uległ uszkodzeniu podczas eksploatacji pompy. Przymocować szpulę do odpowiedniego haka. Upewnić się, że kable nie są mocno pozaginane i zbyt mocno napięte. 7. Podłączyć kabel zasilania silnika i kabel sterujący (jeśli występuje). 10

11 Wersja montażowa D i H UWAGA Rys. 9 Złączka zwężkowa mimośrodowa w instalacji poziomej 8.4 Tymczasowa instalacja zatapialna pionowa wstudzience Należy postępować w następujący sposób: 1. Przymocować podstawę pierścieniową do kołnierza ssawnego pompy. 2. Do króćca tłocznego pompy przymocować kolano 90 i podłączyć rurę/wąż tłoczny. W przypadku zastosowania węża należy upewnić się, że wąż nie ulega załamaniom, a jego średnica wewnętrzna odpowiada wymiarom króćca tłocznego. 3. Zanurzyć pompę w cieczy, posługując się zamocowanym do uchwytu pompy łańcuchem. Zaleca się umieszczenie pompy na równym, stabilnym podłożu. UWAGA Śruby fundamentowe Siła ciagnięcia, pojedyńcza śruba [kn] - - 5,0 Podane wartości nie uwzględniają współczynnika bezpieczeństwa. Wymagany współczynnik bezpieczeństwa może zależeć od materiałów i metody stosowanej podczas mocowania. Zaleca się stosowanie w instalacjach poziomych reduktora pomiędzy rurociągiem ssawnym a pompą. Złączka zwężkowa mimośrodowa musi być zainstalowana tak, aby proste krawędzie były skierowane ku górze. Zapobiega to gromadzeniu się powietrza w rurze ssawnej i eliminuje ryzyko zakłóceń pracy. Patrz rys. 9. 0,2 m Złączka zwężkowa mimośrodowa Podczas opuszczania upewnić się, że pompa wisi na łańcuchu, a nie na kablu. 4. Kiedy pompa zostanie stabilnie umieszczona na dnie studzienki, przymocować koniec łańcucha do odpowiedniego haku u góry studzienki w taki sposób, aby nie mógł on dotykać korpusu pompy. 5. Wyregulować długość przewodu zasilającego silnika poprzez nawinięcie go na szpulę tak, aby nie uległ uszkodzeniu podczas eksploatacji pompy. Przymocować szpulę do odpowiedniego haka. Upewnić się, że kable nie są mocno pozaginane i zbyt mocno napięte. 6. Podłączyć kabel zasilania silnika i kabel sterujący (jeśli występuje). TM Sterowniki pomp Pompy SE/SL 9-30 kw można podłączać do następujących sterowników pomp Grundfos w celu zapewnienia kontroli poziomu. Sterowniki oferowane są jako osprzęt dodatkowy. Typu LC dla instalacji z jedną pompą Typu LCD dla instalacji dwupompowej Sterowniki Grundfos typu DC dla 1-6 pomp. W zależności od zastosowanego sterownika można stosować różne urządzenia kontroli poziomu: Sterownik LC wyposażony jest w dwa lub trzy czujniki poziomu. Dwa służą do włączania i wyłączania pompy. Trzeci czujnik poziomu, który jest opcjonalny, stosowany jest do sygnalizowania wysokiego poziomu. Sterownik LCD wyposażony jest w trzy lub cztery czujniki poziomu. Jeden do jednoczesnego wyłączania, a dwa do włączania pomp. Czwarty czujnik poziomu, który jest opcjonalny, służy do sygnalizowania wysokiego poziomu. Sterowniki Grundfos typu DC to system sterujący przeznaczony do instalacji w budynkach użyteczności publicznej lub w przepompowniach sieciowych z pompami w liczbie od 1 do 6. Sterowniki DC posiadają również zaawansowane funkcje sterowania i komunikacji danych. Główne elementy układu DC to: jednostka sterująca CU 361 moduł IO 351B (podstawowy moduł I/O) moduł ochronny IO 113 (opcjonalny). Układ typu DC włącza/wyłącza pompy ściekowe przy pomocy następujących urządzeń: przełączników pływakowych analogowych czujników ciśnienia czujników ultradźwiękowych. Dodatkowo możliwa jest kontrola poziomu cieczy przy pomocy zarówno przełączników pływakowych, jak i analogowego czujnika ciśnienia. W przypadku zastosowania układu sterowników typu DC istnieje możliwość zainstalowania dwóch dodatkowych wyłączników pływakowych w celu sygnalizowania wysokiego poziomu i suchobiegu. Podczas montażu przełączników należy zwrócić uwagę na następujące: W celu uniknięcia przedostania się powietrza i wibracji pomp zatapialnych, przełącznik pływakowy musi być tak usytuowany, żeby pompa była zatrzymana zanim poziom cieczy obniży się poniżej górnej części korpusu pompy. Podstawową zasadą dla pomp instalowanych na sucho jest, to że najniższy poziom zatrzymania musi znajdować się przynajmniej 20 cm powyżej otworu rury ssawnej. Patrz rys. 9. Przełącznik pływakowy należy zamontować tak, aby włączał pompę przy wymaganym poziomie; jednakże pompa musi być zawsze uruchomiona zanim ciecz podniesie się do najniższego przewodu wlotowego do studzienki. Przełącznik alarmu wysokiego poziomu (jeżeli jest zamontowany) musi być zawsze zainstalowany na wysokości ok. 10 cm powyżej przełącznika poziomu początkowego i musi zadziałać zanim ciecz osiągnie poziom dolnej rury dolotowej do studzienki. Sterownik pompy nie może być zainstalowany w miejscu potencjalnie zagrożonym wybuchem. Polski (PL) Pompa nie może pracować na sucho. Należy zamontować dodatkowy czujnik poziomu umożliwiający wyłączenie pompy w przypadku wadliwego działania głównego czujnika poziomu. 11

12 Polski (PL) 9. Podłączenie elektryczne Pompa musi być podłączona do zewnętrznego wyłącznika głównego z izolacją styku wg EN , Podłączenie elektryczne musi zostać wykonane zgodnie z lokalnymi przepisami. Napięcie zasilania i częstotliwość podane są na tabliczce znamionowej pompy. Tolerancja napięcia na zaciskach silnika musi mieścić się w granicach - 10 %/+ 10 % napięcia nominalnego. Należy upewnić się, że zasilanie w miejscu montażu jest odpowiednie dla silnika. Silnik jest skutecznie uziemiony przez kabel elektryczny irurociąg. Prace konserwacyjne i serwisowe przy pompach w wykonaniu przeciwwybuchowym należy powierzać serwisowi firmy Grundfos lub autoryzowanemu serwisowi. Pompa musi być podłączona do rozłącznika silnika. Przed montażem i pierwszym uruchomieniem pompy należy wizualnie sprawdzić stan kabla w celu uniknięcia zwarcia. Najczęściej stosowane metody rozruchu to: rozruch bezpośredni. Patrz załącznik, rys. 2. rozruch gwiazda-trójkąt. Patrz załącznik, rys. 1. rozruch miękki. Pompa może być także uruchamiana przez przetwornicę częstotliwości zgodnie z parametrami technicznymi podanymi przez producenta przetwornicy. Patrz 9.5 Praca z przetwornicą częstotliwości. Wybór właściwej metody rozruchu zależy od szeregu czynników zależnych od zastosowania i warunków zasilania elektrycznego. Przy rozruchu gwiazda-trójkąt ważne jest utrzymywanie minimalnego czasu stanów nieustalonych przełączania, aby uniknąć wysokich momentów przejściowych. Zalecamy stosowanie przekaźnika czasowego nastawionego na czas przełączania maks. 50 ms lub zgodnie z parametrami technicznymi podanymi przez producenta rozrusznika. 9.1 Czujniki Pompy SE/SL 9-30 kw mogą być wyposażone w różne przełączniki i czujniki zabezpieczające. Poniższa tabela ze specyfikacjami pokazuje rodzaje przełączników i czujników, które mogą być stosowane dla danych rodzajów pomp. Schematy okablowania różnych rodzajów przełączników i czujników pokazane są na rysunkach od 16 do 22 w 13. Opis ogólny czujnika. Przełączniki termiczne/ptc Górny czujnik wilgotności Czujnik nieszczelności Pt1000 w uzwojeniu stojana Pt1000 w górnym łożysku Pt1000 w dolnym łożysku Czujnik wibracji PVS3 SM 113 IO 113 Tabela ze specyfikacjami przełączników i czujników. 9.2 Wyłączniki termiczne W uzwojeniu stojana wbudowane są trzy bimetaliczne wyłączniki termiczne, które uruchamiają się w przypadku przegrzania. Napięcie zasilania doprowadzone do wyłączników termicznych musi wynosić VAC. Wyłączniki termiczne podłączone są do kabla sterującego imuszą być podłączone do obwodu bezpieczeństwa oddzielnego sterownika pompy. UWAGA Pompa standardowa Czujnik pompy wersja 1 Czujnik pompy wersja 2 Standardowa pompa Ex Czujnik pompy wersja 1 Ex Czujnik pompy, wersja 2 Ex Rozłącznik silnika w sterowniku pompy musi być wyposażony w obwód, który automatycznie odłącza zasilanie elektryczne w przypadku uruchomienia obwodu zabezpieczającego pompy. Instalator/użytkownik musi zamontować automatyczny rozłącznik, który odłącza zasilanie elektryczne w przypadku, gdy nie działają przełączniki termiczne lub czujniki wilgoci. 12

13 9.3 Czujniki wilgoci i nieszczelności Wersje inne niż Ex: Pompy nie w wykonaniu Ex wyposażone są w jeden czujnik wilgoci i jeden czujnik nieszczelności. Czujnik wilgocii zamontowany jest w górnej pokrywie, a czujnik nieszczelności znajduje się w komorze nad uszczelnieniem wału. Patrz załącznik, rys. 3, rozdział C-C i E-E. Wersja Ex: Pompy Ex wyposażone są w jeden czujnik wilgoci i jeden czujnik nieszczelności. Czujnik wilgocii zamontowany jest w górnej pokrywie, a czujnik nieszczelności znajduje się w obudowie stojana. Patrz załącznik, rys. 3, rozdział C-C i D-D. Wszystkie czujniki w obu wersjach są wbudowane i wychodzą z pompy do IO 113. W przypadku wykrycia wilgoci lub nieszczelności obwód elektryczny jest odłączany. Wywołuje to alarm dla sprzętu i oprogramowania w IO 113 oraz uruchomienie przekaźnika alarmowego. Czujniki wilgoci i nieszczelności stanowią zabezpieczenie silnika, które chronią silnik przed uszkodzeniem na wypadek przedostania się wilgoci lub wody do jego wnętrza. Czujniki te nie są typu rewersyjnego i w przypadku zadziałania muszą być wymienione na nowe. Czujniki wilgoci i nieszczelności są podłączone do dwóch oddzielnych obwodów i kabla sterującego. Patrz 9. Podłączenie elektryczne. Powinny być również podłączone do obwodu bezpieczeństwa oddzielnego sterownika pompy. 9.4 Termistory Termistory są dostępne jako osprzęt lub jako opcja produktu wykonanego na specjalne zapytanie. Termistory mogą być stosowane zamiast wyłączników termicznych i służą do kontroli temperatury stojana jako zabezpieczenia silnika. Termistory muszą być podłączone do przekaźnika termicznego w szafie sterowniczej. Napięcie robocze termistorów PTC wynosi 2,5-7,5 V. Sprawdzenie po zamontowaniu pomp 1. Używając miernika uniwersalnego sprawdzić, czy rezystancja obwodu jest mniejsza niż 150 Ω na termistor. 2. Używając miernika uniwersalnego, sprawdzić, czy izolacja pomiędzy obwodem a obudową stojana jest poza skalą (nie do zmierzenia ). 3. Wykonać podobne pomiary na końcu kabla zasilającego Czujnik temperatury Pt1000 Czujnik temperatury Pt1000 jest dostępny jako osprzęt lub jako opcja produktu wykonanego na specjalne zapytanie. Czujnik Pt1000 jest głównie używany do kontrolowania temperatury łożyska, ale może być także używany w stojanie. W przypadku przegrzania spowodowanego zużyciem, brakiem oleju itp. czujnik Pt1000 włącza alarm i odłączą zasilanie przy zadanej temperaturze. Sprawdzenie po zamontowaniu pompy 1. Używając miernika uniwersalnego, sprawdzić, czy rezystancja w temperaturze pokojowej (20 C) wynosi ok Ω. 2. Używając miernika uniwersalnego sprawdzić, czy izolacja pomiędzy obwodem a obudową stojana jest poza skalą (nie do zmierzenia ). 3. Wykonać podobne pomiary na końcu kabla zasilającego. Podczas sprawdzania pompy, czujnik Pt1000 należy podłączyć do urządzenia rejestrującego Czujnik wibracji pompy (PVS 3) Czujnik PV3 monitoruje poziom drgań pompy w celu ochrony pompy i rurociągu przed uszkodzeniami. Zmiana w poziomie drgań wskazuje na nieprawidłowy stan. Powodem tego może być zatkany wirnik, zużyte łożyska, zamknięty zawór spustowy itd. W takich przepadkach konieczne jest przeprowadzenie obsługi serwisowej, zanim pompa lub rurociąg ulegnie uszkodzeniu SM 113 SM 113 służy do zbierania i przesyłania danych z czujników. Do współpracy z IO 113 moduł SM 113 wykorzystuje komunikację po przewodzie zasilania i protokół Grundfos GENIbus. SM 113 gromadzi dane z następujących urządzeń: 3 czujników prądowych, 4-20 ma 3 czujników termicznych Pt obwodu termistora (3 czuników w szeregu) 1 wejścia cyfrowego IO 113 Moduł IO 113 jest interfejsem pomiędzy pompą ściekową Grundfos z czujnikami analogowymi i cyfrowymi a sterowanikiem pompy. Najważniejsze dane czujnika wyświetlane są na panelu przednim. Do jednego modułu IO 113 może być podłączona jedna pompa. Moduł IO 113 razem z czujnikami tworzy separację galwaniczną pomiędzy napięciem silnika pompy a podłączonym sterownikiem. IO 113 posiada następujące funkcje: ochrona pompy przed przegrzaniem monitorowanie analogowego pomiaru czujników: temperatury silnika wibracji pompy rezystancji izolacji stojana temperatury łożyska wilgoci w silniku. wyłączanie pompy w przypadku wystąpienia alarmu zdalne monitorowanie pompy poprzez komunikację RS485 (Modbus lub GENIbus). Polski (PL) Kontrola temperatury łożyska jest dostępna tylko jako opcja. Oporność czujnika wynosi: 1000 Ω przy 0 C 1385 Ω przy 100 C ok Ω w temperaturze pokojowej. Następujące dopuszczalne zakresy temperatur są stosowane dla pomp SE/SL 9-30 kw: 90 C: ostrzeżenie o wysokiej temperaturze łożyska 130 C: wyłączenie pompy wywołane przez zbyt wysoką temperaturą łożyska 150 C: wyłączenie pompy wywołane przez wysoką temperaturą stojana. W pompach Ex maksymalna dopuszczalna temperatura czujników łożyska wynosi: 100 C dla dolnego łożyska (końcówka wału) i 120 C dla górnego łożyska. 13

14 Polski (PL) Pomiar rezystancji izolacji IO 113 mierzy rezystancję izolacji pomiędzy uzwojeniami stojana a uziemieniem: rezystancja powyżej 10 MΩ = ok rezystancja pomiędzy 10 MΩ a 1 MΩ = ostrzeżenie rezystancja poniżej 1 MΩ = alarm. 9.5 Praca z przetwornicą częstotliwości W zasadzie wszystkie silniki trójfazowe mogą być podłączone do przetwornicy częstotliwości. Jednakże praca przetwornicy częstotliwości często powoduje większe obciążenie izolacji silnika, co może być przyczyną jego głośniejszej pracy. (Spowodowane jest to przez indukowanie się prądów wirowych wywołanych skokami napięcia). Ponadto większe silniki sterowane przez przetwornicę częstotliwości będą obciążane prądami w łożyskach. Przy pracy z przetwornicą częstotliwości należy zwrócić uwagę na następujące informacje: Wymagania muszą być spełnione. Zalecenia powinny być spełnione. Dodatkowo należy rozważyć możliwe konsekwencje Wymagania Zabezpieczenie termiczne silnika musi być włączone. Napięcie szczytowe i wartość du/dt muszą być zgodne zwartościami podanymi w tabeli poniżej. Podane w niej wartości są wartościami maksymalnymi napięć, jakie mogą być doprowadzane do zacisków silnika. Wpływ kabla nie jest brany pod uwagę. Wartości rzeczywiste i wpływ kabla na napięcie szczytowe oraz wartość du/dt znajdują się w arkuszu danych przetwornicy częstotliwości. Maksymalne powtarzalne napięcie szczytowe [V] Maksymalna wartość du/dt U N 400 V [V/μ s] W przypadku pomp w wykonaniu przeciwwybuchowym należy sprawdzić, czy certyfikat przeciwwybuchowości określonej pompy pozwala na użycie przetwornicy częstotliwości. Współczynnik U/f przetwornicy częstotliwości należy ustawić zgodnie z danymi silnika. Należy przestrzegać lokalnych przepisów/norm Zalecenia Przed podłączeniem przetwornicy częstotliwości należy obliczyć najniższą dopuszczalną częstotliwość dla danej instalacji w celu uniknięcia zerowego przepływu. Nie obniżać prędkości silnika (S1) do wartości niższej niż 30 Hz. Należy zachować prędkość przepływu powyżej 1 m/s. Należy raz dziennie pozwolić pompie pracować z prędkością znamionową, aby zapobiec wytrącaniu się osadów w instalacji rurowej. Nie należy przekraczać częstotliwości podanej na tabliczce znamionowej, gdyż może to spowodować przeciążenie silnika. Kabel silnika powinien być jak najkrótszy. Skoki napięcia będą się zwiększać się wraz z wydłużaniem kabla silnika. Patrz dane techniczne używanej przetwornicy częstotliwości. Z przetwornicą częstotliwości należy używać filtrów wejściowych i wyjściowych. Patrz dane techniczne używanej przetwornicy częstotliwości. W celu zapobieżenia zakłóceniom ze strony innych urządzeń elektrycznych w instalacjach z przetwornicą częstotliwości należy używać ekranowanych kabli silnikowych. Patrz dane techniczne używanej przetwornicy częstotliwości Konsekwencje Podczas pracy pompy z przetwornicą częstotliwości należy brać pod uwagę możliwe konsekwencje: Występuje mniejszy moment obrotowy wirnika silnika. Jego wartość zależy od typu przetwornicy częstotliwości. Informacji o dopuszczalnym blokującym momencie obrotowym wirnika należy szukać w instrukcji montażu i eksploatacji zastosowanej przetwornicy częstotliwości. Warunki eksploatacji łożysk i uszczelnienia wału mogą ulec pogorszeniu. Możliwy negatywny wpływ zależy od zastosowania. Rzeczywistego wpływu nie można przewidzieć. Może wzrosnąć poziom hałasu. Informacje dotyczące sposobu obniżenia poziomu hałasu akustycznego znajdują się w instrukcji montażu i eksploatacji przetwornicy. 9.6 Dane kabla Standard H07RN-F Pompa SE/SL [kw] 9-30 EMC Pompa SE/SL [kw] 9-30 Typ kabla [mm 2 ] Średnica zewnętrzna kabla [mm] min. maks. Minimalny promień zgięcia [cm] 7 x x 1,5 21,0 23,0 12,0 7 x x 1,5 23,8 26,8 13,0 7 x x 1,5 24,5 27,5 14,0 Typ kabla Średnica zewnętrzna [mm] Minimalny promień zgięcia [mm 2 ] min. maks. [cm] 3 x x 1 24,5 27, x x 1 24,7 27, x x 1 24,9 27,9 14 Minimalny rozmiar przewodu uziemiającego musi być równy lub większy niż rozmiar przewodu fazowego. Górna pokrywa pomp przeciwwybuchowych wyposażona jest w zacisk do zewnętrznego uziemienia co ułatwia podłączenie uziemienia. Instalacja elektryczna musi zawierać podłączenie zewnętrzne dla tego zacisku do uziemienia. Przewód uziemiający musi spełniać wymagania wszystkich obowiązujących regulacji w tym zakresie. Przed montażem i pierwszym uruchomieniem pompy należy wizualnie sprawdzić stan kabla w celu uniknięcia zwarcia. 14

15 10. Rozruch 11. Konserwacja i serwis Przed ręcznym uruchomieniem lub przełączeniem na sterowanie automatyczne należy upewnić się, że nikt nie pracuje w pobliżu pompy. Przed pierwszym rozruchem i po dłuższym okresie postoju należy sprawdzić, czy pompa jest zalana tłoczoną cieczą. Należy postępować w następujący sposób: 1. Wykręcić bezpieczniki lub wyłączyć wyłącznik główny zasilania. 2. Sprawdzić poziom płynu silnika w komorze chłodzenia. Patrz 11.1 Kontrola i wymiana płynu silnikowego. 3. Sprawdzić, czy wirnik obraca się swobodnie. 4. Sprawdzić, czy urządzenia kontrolne, jeżeli są zamontowane, działają poprawnie. 5. W przypadku pomp zatapialnych upewnić się, że pompa jest całkowicie zanurzona w cieczy. 6. Dla pomp w suchych instalacjach należy się upewnić, czy w studzience, z której doprowadzana jest ciecz do pompy znajduje się ciecz. Upewnić się, że pompa została zalana pompowaną cieczą. Pompy w instalacjach suchych należy odpowietrzyć poprzez otwór odpowietrzający w korpusie pompy. Suchobieg nie jest dozwolony. 7. Otworzyć zawory odcinające, jeżeli są zamontowane. 8. Sprawdzić, czy instalacja jest odpowietrzona i zalana. 9. Sprawdzić ustawienie czujników poziomu. 10. Uruchomić pompę i sprawdzić, czy praca pompy nie wywołuje zbytniego hałasu lub wibracji. UWAGA W przypadku nieprawidłowego hałasu lub wibracji pompy lub zakłóceń w dopływie cieczy należy natychmiast wyłączyć pompę. Nie uruchamiać pompy ponownie, zanim przyczyna usterki nie zostanie znaleziona i usunięta. 11. Po uruchomieniu należy możliwie najdokładniej określić rzeczywisty punkt pracy pompy, aby sprawdzić, czy warunki pracy są odpowiednie. Pompa może być tylko uruchomiona na krótką chwilę bez zanurzenia dla sprawdzenia kierunku obrotów. Praca pompy powinna odbywać się zgodnie z ustalonymi procedurami; należy przestrzegać ustalonych terminów przeglądu sprzętu monitorującego i osprzętu (zaworów itp.). Należy się upewnić, czy pompa i nastawy wyposażenia nie mogą być zmienione przez nieautoryzowany personel. Pompy z króćcem ssawnym DN 100 lub DN 150 (zakresy ciśnienia S i H) w pozycji pionowej nie spełniają wymagania stabilności normy EN 809 (stabilne przy przechyleniu pod kątem 10 stopni). Należy używać podstawy serwisowej, aby ustabilizować pompę. Numer katalogowy podstawy serwisowej: Króciec ssawny pompy DN 100: Króciec ssawny pompy DN 150: W celu uzyskania stabilności podczas prac konserwacyjno-serwisowych, w tym także transportu, należy każdorazowo zabezpieczyć pompę za pomocą łańcucha wyciągowego lub ustawić ją w pozycji poziomej. Przed rozpoczęciem pracy przy pompie należy upewnić się, że bezpieczniki zostały usunięte lub że zasilanie sieciowe jest odłączone. Dopilnować, aby przypadkowe włączenie zasilania nie było możliwe. Upewnić się, że wszystkie wirujące części są nieruchome. Prace konserwacyjne i serwisowe przy pompach w wykonaniu przeciwwybuchowym należy powierzać serwisowi firmy Grundfos lub autoryzowanemu serwisowi. Jeśli atmosfera otoczenia jest wybuchowa lub zdużą zawartością pyłów, nie należy otwierać pompy. Konserwacja i serwis muszą być wykonywane przez odpowiednio wyszkolony personel. Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych i serwisowych należy upewnić się, że pompa została dokładnie przepłukana czystą wodą. Po demontażu przepłukać części pompy czystą wodą. Pompy pracujące w normalnych warunkach powinny być przeglądane co 2000 godzin pracy lub przynajmniej raz do roku. Jeśli pompowana ciecz jest bardzo zamulona lub zawiera dużo piasku, pompa powinna być przeglądana co 1000 godzin pracy lub co sześć miesięcy. W czasie przeglądu należy sprawdzić: pobór mocy poziom płynu silnikowego. Jeśli pompa jest nowa lub po wymianie uszczelnienia wału należy po jednym tygodniu pracy sprawdzić poziom płynu silnika i zawartość wody. Jeśli poziom płynu silnika spadł, uszczelnienie wału może być uszkodzone. Patrz 11.1 Kontrola i wymiana płynu silnikowego. Polski (PL) Zużyty płyn silnika należy usuwać zgodnie z lokalnymi przepisami. Liczba biegunów Objętość płynu silnikowego SE [litry] SL [litry] 2 12,8 4,5 4 12,8 4,5 6 14,1 5,4 15

16 Polski (PL) Wejście kabla Upewnić się, że wlot kablowy jest wodoszczelny i że kable nie są mocno zgięte lub napięte. Patrz 9.6 Dane kabla. Szczelina wirnika Sprawdzić szczelinę wirnika. Patrz 11.2 Kontrola i regulacja szczeliny wirnika. Części pompy Sprawdzić stan zużycia korpusu pompy itp. Wymienić uszkodzone części. Łożyska kulkowe Należy sprawdzić stan wału - czy nie jest źródłem hałasu oraz czy obraca się swobodnie (przekręcić wał ręką). Wymienić uszkodzone łożyska kulkowe. Generalny remont pompy jest zazwyczaj wymagany w przypadku uszkodzonych łożysk kulkowych lub nieodpowiedniej pracy silnika. Przegląd powinno się wykonać w autoryzowanym warsztacie. Łożyska kulkowe należy wymieniać przynajmniej co godzin pracy Pompy bez płaszcza chłodzącego (pompy SL) Obudowa uszczelnienia wału wyposażona jest w dwie zatyczki, pokazane na rys. 10 i 11. Zatyczka A służy do sprawdzania poziomu płynu silnika iuzupełniania płynu silnika w obudowie uszczelnienia wału. Zatyczka B służy do usuwania płynu silnika z obudowy uszczelnienia wału. Rys. 10 Sprawdzanie poziomu płynu silnika, pompa instalowana pionowo TM Kontrola i wymiana płynu silnikowego UWAGA UWAGA Należy regularnie czyścić zewnętrzną powierzchnię pompy w celu zachowania właściwego odprowadzenia ciepła. Płyn silnika należy wymieniać co cztery lata, aby zapobiec utlenieniu. Brak płynu silnikowego może być przyczyną przegrzania i uszkodzenia uszczelnień mechanicznych. Do chłodzenia silnika używać płynu silnikowego SML3. Płyny chłodzące z niższą pojemnością cieplną niż SML3 mogą przyczyniać się do przegrzania silnika Kontrola płynu silnika Możliwe jest sprawdzenie poziomu szczelności cieczy pompowanej do płynu silnika. Refraktometr (produkt nr ) pokazuje współczynnik refrakcji w procentach. Współczynnik refrakcji płynu w %: 0 %: -30 C. 5 %: -27 C. 10 %: -25 C. 15 %: -23 C. 20 %: -22 C. Jeśli współczynnik refrakcji jest wyższy niż -22 C, należy wymienić płyn silnika. Zaleca się nieprzekraczanie tego poziomu współczynnika refrakcji w celu zapewnienia, że stan uszczelnienia wału i łożyska gwarantują prawidłowe działanie. Więcej informacji znajduje się w instrukcji serwisowej dla pomp SE/SL. Rys. 11 Sprawdzanie poziomu płynu silnika, pompa instalowana poziomo Podczas pracy pompy w obudowie uszczelnienia musi być minimum 10 % powietrza z powodu rozszerzalności cieplnej płynu silnika. Poziom płynu silnika można sprawdzić poprzez usunięcie zatyczki A w pozycji pionowej lub poziomej. Patrz rys. 10 i 11. Usuwanie płynu silnika Umieścić pojemnik pod pompą, aby zebrać usuwany płyn. Ustawić pompę w pozycji poziomej tak, aby zatyczka B skierowana była w dół. Patrz rys. 11. Ze względu na możliwy wzrost ciśnienia w obudowie uszczelnienia wału, ostrożnie otworzyć zatyczkę A, a następnie usunąć zatyczkę B. Pozwolić, aby płyn silnika spłynął z obudowy do pojemnika. W trakcie usuwania zatyczki A obudowy uszczelnienia wału należy wziąć pod uwagę to, że w komorze mogło wzrosnąć ciśnienie. Nie usuwać zatyczki, dopóki nie nastąpi całkowite wyrównanie ciśnień. TM Zużyty płyn silnika należy usuwać zgodnie z lokalnymi przepisami. 16

17 Uzupełnianie płynu silnika, pompa instalowana pionowo: Podczas gdy pompa ustawiona jest pionowo, wlewać płyn silnika do obudowy uszczelnienia wału przez otwór A, aż osiągnie on poziom otworu B. Patrz rys. 10. Wymienić pierścienie O-ring, zamocować zatyczki i mocno dokręcić. Uzupełnianie płynu silnika, pompa instalowana poziomo: Umieścić pompę w pozycji poziomej, tak aby zatyczka B była skierowana do dołu. Wypełnić obudowę uszczelnienia wału płynem silnika przez otwór A, aż płyn osiągnie poziom wskazany na rys. 11. Wymienić pierścień O-ring, zamocować zatyczkę A i mocno dokręcić Pompa z płaszczem chłodzącym (pompy SE) Układ chłodzący wyposażony jest w cztery zatyczki, pokazane na rysunkach 12, 13 i 14. Zatyczka A używana jest do uzupełniania płynu silnika, kiedy pompa znajduje się w pozycji pionowej. Zatyczka B używana jest do sprawdzanie poziomu płynu, podczas gdy układ chłodzenia jest napełniany, kiedy pompa znajduje się w pozycji pionowej. Zatyczka D używana jest do usuwania płynu silnika. Zatyczka C używana jest do sprawdzania poziomu płynu silnika iuzupełniania płynu silnika, kiedy pompa znajduje się w pozycji poziomej. Jeśli w celu sprawdzenia poziomu płynu zatyczka B lub C została usunięta, należy pamiętać, że wukładzie chłodzenia mogło dojść do zwiększenia ciśnienia. Nie usuwać zatyczki, dopóki nie nastąpi całkowite wyrównanie ciśnień. Usuwanie płynu silnika Ustawić pompę w pozycji poziomej tak, aby zatyczka D skierowana była w dół. Patrz rys. 14. Umieścić pojemnik pod pompą, aby zebrać usuwany płyn. Ze względu na możliwy wzrost ciśnienia w układzie chłodzenia, ostrożnie otworzyć zatyczkę C, a następnie usunąć zatyczkę D. Pozwolić, aby płyn silnika spłynął z obudowy do pojemnika. Wymienić pierścień O-ring, zamocować zatyczkę D i mocno dokręcić. Uzupełnianie płynu silnika, pompa instalowana pionowo Podczas gdy pompa ustawiona jest pionowo, usunąć zatyczkę B, aby umożliwić wylot powietrza z pompy, napełnić obudowę uszczelnienia wału płynem silnikowym przez otwór A, aż osiągnie on poziom przedstawiony na rys. 12. Wymienić pierścienie O-ring, zamocować zatyczki i mocno dokręcić. Uzupełnianie płynu silnika, pompa instalowana poziomo Umieścić pompę w pozycji poziomej, tak aby zatyczka D była skierowana do dołu. Wypełnić obudowę uszczelnienia wału płynem silnika przez otwór C, aż płyn silnika osiągnie poziom wskazany na rys. 14. Wymienić pierścień O-ring, zamocować zatyczkę C i mocno dokręcić. A-A C C Polski (PL) C D TM Rys. 14 Pompa SE, przekrój poprzeczny pompy w położeniu poziomym TM Rys. 12 Pompa SE, poziom płynu silnika, widok z góry A A C D TM Rys. 13 Pompa SE, widok z dołu 17

18 Polski (PL) 11.2 Kontrola i regulacja szczeliny wirnika Sprawdzić szczelinę wirnika za każdym razem, gdy wykonywany jest serwis, aby zapobiec nadmiernemu nagrzewaniu powierzchni hydraulicznych. Zakres ciśnienia Szczelina wirnika X [mm] E = Bardzo niskie ciśnienie 0,9 ± 0,1 L = Niskie ciśnienie 0,9 ± 0,1 M = Średnie ciśnienie 0,6 ± 0,1 H = Wysokie ciśnienie 0,6 ± 0,1 S = Super wysokie ciśnienie 0,5 ± 0,1 Tabelaryczne zestawienie wartości dla szczelin wirnika Przed rozpoczęciem inspekcji należy się upewnić, że silnik jest wyłączony, a przełącznik zasilania znajduje się w pozycji 0. W przypadku wersji montażowej S i C szczelina wirnika może być sprawdzana bezpośrednio poprzez wlot pompy. W przypadku wersji montażowej D i H szczelina wirnika wirnika może być sprawdzana i ustawiana w pompach zamontowanych na podstawie i podłączonych do rurociągu Ustawienie szczeliny czołowej 1. Poluzować śruby regulacyjne przez dwa pełne obroty każdej. 2. Zamknąć szczelinę wirnika poprzez delikatne dokręcanie śrub mocujących po przekątnej, do momentu kiedy wirnik dotknie korpusu pompy Pompy SE/SL w wykonaniu przeciwwybuchowym 9-30 kw Przeglądy i naprawy silników przeciwwybuchowych są oznakowane tabliczką naprawy podającą następujące informacje: symbol naprawy R nazwa i znak handlowy zakładu serwisowego numer referencyjny naprawy data przeglądu lub naprawy. W przypadku ponownej naprawy istniejąca tabliczka powinna być wymieniona na nową zaktualizowaną tabliczkę z nowymi i dotychczasowymi oznaczeniami. Zakład serwisowy winien przechowywać protokoły ze wszystkich przeglądów, napraw, obecnych oraz poprzednich, jak również wszelkie informacje o modyfikacjach. Na zapytanie powinny być udostępnianie kopie protokołów serwisowych, rejestry właściciela lub operatora, jak również certyfikaty wykonania przeciwwybuchowego silnika Kabel silnika Należy używać wyłącznie kabli, które posiadają aprobatę producenta i mają odpowiednią średnicę do wlotu kablowego, odpowiednią ilość żył, przewodność i materiał płaszcza osłonowego Wlot kablowy Należy używać wyłącznie wlotów kablowych Ex odpowiednich do średnicy kabla. Odpowiednie oznakowanie średnic kabli jest wybite na wejściu lub wlocie kablowym Części zamienne Uszkodzone części silnika, takie jak pokrywa górna i wlot kablowy należy zawsze wymieniać na nowe i atestowane części. Części silnika nie można poddawać naprawom poprzez ich przeróbkę mechaniczną, ponowne gwintowanie, spawanie itp. Nie używać nadmiernej siły podczas dokręcania śrub mocujących, gdyż może to spowodować uszkodzenie łożysk. 3. Odkręcić śruby mocujące, aby uzyskać prawidłową przerwę pod główkami śrub mocujących. Patrz rys. 15. Stosować szczelinę określoną w powyższej tabeli. 4. Mocno dokręcić śruby regulacyjne. Moment dokręcenia: Patrz instrukcje serwisowe. 5. Dokręcić śruby mocujące po przekątnej. Śruba regulacyjna X 11.4 Pompy skażone Jeżeli pompa była używana do cieczy szkodliwych dla zdrowia lub toksycznych, należy ją sklasyfikować jako skażoną. Jeżeli firma Grundfos jest wzywana do serwisowania takiej pompy, należy poinformować pracowników Grundfos o rodzaju tłoczonej cieczy itp. przed przekazaniem jej do serwisu. W przeciwnym razie firma Grundfos może odmówić przyjęcia pompy do serwisu. Ewentualnymi kosztami zwrotnej wysyłki pompy obciążany jest klient. W każdym przypadku oddania do serwisu pompy (niezależnie od tego, kto serwis przeprowadza), która używana była do tłoczenia cieczy szkodliwej dla zdrowia lub toksycznej, należy przedstawić szczegółowe informacje na temat tłoczonej cieczy. Śruba mocująca Śruba mocująca TM Rys. 15 Regulacja szczeliny wirnika 18

19 12. Wykrywanie i usuwanie usterek Przed podjęciem próby zdiagnozowania jakiejkolwiek usterki należy się upewnić, że bezpieczniki zostały usunięte lub że wyłączony został przełącznik zasilania. Upewnić się, że zasilanie nie może zostać przypadkowo włączone. Upewnić się, że wszystkie wirujące części są nieruchome. Zapoznać się i przestrzegać instrukcji bezpieczeństwa w rozdziale 6. Bezpieczeństwo. Polski (PL) Awaria Przyczyna Sposób postępowania 1. Pompa nie włącza się lub wyłącza bez żadnej widocznej przyczyny. 2. Pompa nie włącza się lub wyłącza się. Panel sterowania na sterowniku wskazuje, że włączony został rozłącznik obwodu silnika lub wyposażenie zabezpieczające. 3. Pompa pracuje, ale nie osiąga wydajności nominalnej. 4. Pompa włącza się, ale natychmiast przerywa pracę. a) Brak zasilania. Włączyć ponownie zasilanie. Włączyć pompę ręcznie i sprawdzić działanie styczników. a) Brak fazy. Podłączyć wszystkie fazy. b) Pompa jest chwilowo przeciążona. Jeśli usterka nie zniknie automatycznie, należy znaleźć i usunąć przyczynę usterki. c) Wirnik zablokowany zanieczyszczeniami. Oczyścić wirnik. d) Nieprawidłowe ustawienie rozłącznika silnika. Ustawić rozłącznik silnika zgodnie z wartością prądu znamionowego. e) Włączenie czujników termicznych. Przywrócić chłodzenie silnika. Niewystarczające chłodzenie silnika. f) Włączenie czujnika wilgoci w silniku. Należy skontaktować się z autoryzowanym punktem serwisowym. g) Uszkodzony kabel silnika. Należy skontaktować się z autoryzowanym punktem serwisowym. h) Pulsujące napięcie. Przywrócić właściwe napięcie zasilania. Dopuszczalne odchylenie - 10 %/+ 10 %. a) Nieprawidłowy kierunek obrotów. Zamienić dwie fazy w silniku. b) Wirnik jest obluzowany lub zużyty. Dokręcić lub wymienić wirnik. c) Pompa lub rurociąg zablokowane przez Wyczyścić. zanieczyszczenia. d) Wysokość podnoszenia pompy zbyt duża. Zmierzyć różnicę ciśnień i porównać z wartością na charakterystyce pompy. Udrożnić rurociąg tłoczny. e) Zamknięte lub zablokowane zawory. Oczyścić lub wymienić zawór. Zawór zwrotny nie działa. f) Powietrze w rurze ssawnej lub w pompie. Odpowietrzyć pompę i rurociąg ssawny. Podnieść poziom wyłączenia w studzience. g) Pompowana ciecz jest za gęsta. Rozcieńczyć pompowaną ciecz. h) Pompa niewłaściwie podłączona do autozłącza. Obniżyć poziom cieczy w studzience. Podnieść pompę i zmienić położenie pompy na autozłączu. i) Nieszczelność w rurach. Naprawić rury. j) System płukania studzienki aktywowany przypadkowo. Sprawdzić funkcjonowanie i naprawić. a) Zapchana pompa wywołuje włączenie rozłącznika silnika. b) Przegrzanie silnika wywołuje włączenie czujników termicznych. c) Wyłącznik poziomu poza zakresem regulacji lub uszkodzony. Oczyścić pompę. Poczekać, aż pompa wystygnie. Oczyścić pompę. Wyczyścić czujnik lub ustawić poziom, ewentualnie wymienić. 19

20 Polski (PL) Awaria Przyczyna Sposób postępowania 5. Pompa emituje drgania lub nadmierny hałas. 6. Niski poziom płynu silnika. a) Pompa częściowo zatkana przez Oczyścić pompę. zanieczyszczenia. b) Nieprawidłowy kierunek obrotów. Zamienić dwie fazy w silniku. c) Pompa pracuje poza zakresem charakterystyki. Przywrócić prawidłowe warunki pracy. d) Pompa uszkodzona. Naprawić pompę lub skontaktować się z autoryzowanym punktem serwisowym. e) Pompa niewłaściwie podłączona do autozłącza. Obniżyć poziom cieczy w studzience. Podnieść pompę i zmienić położenie pompy na autozłączu. f) Pompa kawituje. Wyczyścić rurociąg ssawny. g) Nierównomierna praca wirnika. Należy skontaktować się z autoryzowanym punktem serwisowym. h) Podstawa, autozłącze, podstawa pierścieniowa lub prowadnice nieprawidłowo zamontowane. Zamocować prawidłowo wszystkie elementy. a) Przeciek na górnym uszczelnieniu mechanicznym. Należy skontaktować się z autoryzowanym punktem serwisowym. 20