CIEPŁO ZIEMI BLIŻEJ CZŁOWIEKA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CIEPŁO ZIEMI BLIŻEJ CZŁOWIEKA"

Transkrypt

1 CIEPŁO ZIEMI BLIŻEJ CZŁOWIEKA Beata Kępińska Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne IGSMiE PAN XI Forum Czystej Energii - POLEKO, Poznań,

2 YELLOWSTONE, U.S.A., 1872: pierwszy park narodowy na świecie. Powołany w celu ochrony, zachowania i właściwego udostępnienia turystycznego obszaru gejzerów, gorących źródeł oraz innych zjawisk geotermalnych. Światowy Rezerwat Biosfery i Dziedzictwa Geologicznego

3 BEZPOŚREDNIE WYKORZYSTANIE ENERGII GEOTERMALNEJ ŚWIAT, 2010 (Lund et al., 2010) Sposób wykorzystania Ciepłownictwo (ogrzewanie pomieszczeń, c.w.u.) pompy ciepła ( płytka geotermia ) Zainstalowana moc Produkcja ciepła (MW t ) (TJ/r) Ciepłownictwo (ogrzewanie pomieszczeń, c.w.u.) ( głęboka geotermia ; odwierty 1 3 km) Pływalnie, balneoterapia Ogrzewanie szklarni, podgrzewanie glebowe Akwakultury Zastosowania przemysłowe Odladzanie jezdni, chodników, pasów startowych Suszenie produktów rolnych Inne Razem Zastosowania bezpośrednie - 78 krajów (Europa 24 kraje, głównie ciepłownictwo, rekreacja, balneoterapia głęboka geotermia, płytka geotermia (pompy ciepła) r.: ~ 79% wzrostu zainstalowanej mocy i 60% produkcji ciepła ( r.: wzrost po ~50% i ~50%) Generacja energii elektrycznej 24 kraje (+3 binarne, ºC)

4 CIEPŁO ZIEMI BLIŻEJ CZŁOWIEKA - W ROZWOJU CYWILIZACJI, LECZNICTWIE, TURYSTYCE PRZYKŁADY

5 EPOKA BRĄZU: ETRUSKOWIE ( p. Chr.) - OJCOWIE PRZEMYSŁU GEOTERMALNEGO Wiele osad i miast założono w pobliżu ciepłych źródeł (miasta i łączące je drogi były przejęte później przez Rzymian...), Górnictwo i przetwórstwo kruszców, rud i skał pochodzenia hydrotermalnego (Ag, Cu, Fe, Pb, alabaster, borany, kaolin, siarka, krzemionka, trawertyny ), Minerały hydrotermalne stosowane do wyrobu ceramiki, barwników, malowideł, maści leczniczych, Rozwój wielu technologii, w tym m.in. emaliowania wyrobów ceramicznych (na bazie boraksu odzyskiwanego z gorących źródeł), Trawertyny i alabastry stosowane jako materiały rzeźbiarskie i budowlane, Handel produktami genezy hydrotermalnej w basenie Morza Śródziemnego, Rozwój sposobów leczenia i kąpieli w wodach geotermalnych pierwsze łaźnie publiczne (balnea i thermae).

6 WODY GEOTERMALNE W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ Tradycja stosowania wód geotermalnych sięga przynajmniej 3000 przed Chr. (nawadnianie upraw, pranie, gotowanie, kąpiele, zastosowania terapeutyczne) Pekin uzdrowisko Jiuhua stosujące wody geotermalne w lecznictwie i rekreacji Ustalenie zasad terapii wodnej: - Zimne choroby, np. artretyzm, reumatyzm, schorzenia układu ruchu leczenie wodami ciepłymi (geotermalnymi); - Choroby, którym towarzyszy wysoka temperatura - leczenie chłodnymi wodami; - Choroby skórne leczenie wodami siarczkowymi. Współczesne ośrodki rekreacyjne i lecznicze w Chinach często stosują tradycyjne metody leczenia i tradycyjne elementy architektoniczne

7 JAPONIA Najstarsze ośrodki kultury japońskiej były zakładane w sąsiedztwie ciepłych źródeł ( p. Chr.) Beppu geotermalne uzdrowisko Wysoki poziom medycyny i rekreacji z zastosowaniem wód geotermalnych - od X w. rozwój wielu uzdrowisk Wiele świątyń dla kultu gorących źródeł i ich bóstw ( turystyka pielgrzymkowa do źródeł i świątyń) 1710 pierwsze książki medyczne na temat kąpieli w ciepłych wodach, przewodniki po uzdrowiskach, itp.. Współczesna turystyka związana jest często ze zjawiskami wulkanicznymi i geotermalnymi Ochrona zjawisk geotermalnych: Prawo Gorących Źródeł - 15 parków narodowych Hotele (onsen): szeroki wachlarz zabiegów tradycyjnej medycyny i wód geotermalnych

8 EUROPA - STAROŻYTNE MIEJSCA KULTU I LECZNICTWA ZWIĄZANE Z WODAMI GEOTERMALNYMI Hierapolis (Pamukkale wsp. Turcja): święte miasto założone w II w. przed Chr. przez Rzymian (świątynie, amfiteatr, łaźnie), współcześnie atrakcja przyrodnicza i turystyczna Pergamon: - jeden z głównych ośrodków politycznych i kulturalnych świata hellenistycznego Asclepieon - centrum świątynno-lecznicze w pobliżu ciepłych źródeł poświęcone Asklepiosowi bogowi medycyny ( najstarsza świątynia z 4 w. przed Chr.) - Rozwój greckiej szkoły przyrodolecznictwa: połączenie stosowania wód i ziołolecznictwa, kąpiele i picie wód z ciepłych źródeł, irygacje, masaże, diety, terapia poprzez sen, autosugestię, muzykę,...

9 Milos - kopalnia kaolinitu GRECJA Milos - od starożytności kopalnie bentonitu, kaolinu, obsydianu i in. produktów działalności hydrotermalnej Termopile wąwóz z ciepłymi źródłami - miejsce słynnej bitwy Milos - plaża hydrotermalna RZYM Termy łaźnie, ośrodki wypoczynku, ćwiczeń fizycznych, życia towarzyskiego, kulturalnego, politycznego Aquincum obóz rzymski założony przy ciepłych źródłach współczesnie dzielnica Budapesztu (Węgry)

10 ISLANDIA Przyjęcie chrztu w 1000 r. obrzęd w ciepłych źródłach, Althing najstarszy parlament w Europie obradował od ~X w. przez wiele lat na polach sejmowych w strefie rozsuwania płyt litosferycznych z ciepłymi źródłami, Snorri Sturlosson ( ojciec literatury islandzkiej) - XV w. doprowadzenie ciepłej wody ze źródła do basenu przydomowego, Lata 1930-te początek budowy sieci geotermalnego c.o. w Reykjaviku, 1-sza szkoła z geotermalnym c.o. (1936 r.) Energia geotermalna podstawa wysokiego rozwoju gospodarczego i wysokiego poziomu życia

11 ISLANDIA Powszechność geotermalnych basenów, ośrodków rekreacyjnych i leczniczych Spa Blue Lagoon woda zrzutowa z elektrowni geotermalnej Svartsengi Reykjavik jeden z 8 ośrodków rekreacyjnych (190 tys. mieszkańców) Ciepła rzeka w aktywnym geotermicznie obszarze koło lodowca Vatnajokull Przydomowy basenik geotermalny

12 WĘGRY Heviz jezioro zasilane źródłami geotermalnymi Uzdrowiska i baseny geotermalne strategiczna oferta turystyczna Węgier, Budapeszt stolica basenów i rekreacji geotermalnej, Antyczne tradycje z czasów rzymskich, XVI i XVII w. rozkwit łaźni tureckich czynnych do dzisiaj), Heviz - największe w Europie ciepłe jezioro ( m²) o temp. wody 28 C zasilane ciepłymi źródłami. Renomowany kurort (kilka Budapeszt kąpielisko geotermalne

13 SŁOWACJA, AUSTRIA Besenova - Słowacja Oravice, 2003 (od kilku lat duży Meander Park) Bad Blumau, Austria - geotermalne spa (woda także do ogrzewania i generacji prądu el.)

14 WODY I ZJAWISKA GEOTERMALNE W TURYSTYCE Gorące źródła, gejzery, obszary aktywności hydrotermalnej wyjątkowe i bardzo atrakcyjne obiekty przyrodnicze i turystyczne, w wielu krajach objęte ochroną Związane z nimi zwyczaje, wierzenia, architektura wpisane w rozwój kultury materialnej wielu krajów i narodów Funkcje w turystyce /lecznictwie/: - pływalnie rekreacyjne, baseny do terapii, wody używane w zabiegach - produkty lecznicze (sole, glinki termomineralne), - ogrzewanie obiektów turystycznych i wypoczynkowych

15 PRZYDATNOŚĆ LECZNICZA I TERAPEUTYCZNA WÓD GEOTERMALNYCH Temperatura ( 20ºC): Leczenie, rehabilitacja, profilaktyka chorób i wad narządu ruchu, chorób mięśni, reumatycznych, neurologicznych i in., Skład chemiczny: Leczenie chorób dróg oddechowych, dermatologicznych, układu krążenia i trawienia, dróg moczowych i nerek, cukrzycy, itd. WYMAGANIA STAWIANE WODOM DO KĄPIELI REKREACYJNYCH I LECZNICZYCH (Paczyński i Płochniewski, 1996) Przeznaczenie wód Temperatura, ⁰C Mineralizacja, g/l Rekreacyjne < 35 Rekreacyjno lecznicze < 40 Lecznicze < 60

16 POLSKA WYKORZYSTANIE ENERGII GEOTERMALNEJ,2010/11 Temperatury wód: 20-87ºC Balneoterapia, rekreacja: - 7 uzdrowisk (Lądek - XIII w.) - 9 nowych ośrodków rekreacyjnych (otwarte w r. i w 2011 r., część jako poszerzenie dotychczasowego zakresu wykorzystania geotermii w ciepłownictwie) Ciepłownictwo (od początku l ): - 4 ciepłownie /2011 r. Pompy ciepła: > instalacji (2011) Zainstalowana moc: ok. 280 MW t (w tym ~180 MWt pompy ciepła) Produkcja ciepła: ~1 500 TJ/2008 (w tym ~ TJ pompy ciepła) 2011 r.: - Terma Bania Białka Tatrzańska, Termy Maltańskie Poznań Polska - geotermalne: ciepłownie pracujące (1), w realizacji (2), uzdrowiska (3), ośrodki rekreacyjne otwarte w r. (4), niektóre ośrodki rekreacyjne w realizacji (5), 2010/11 - w trakcie realizacji: projekty dot. rekreacji (>6), ciepłownictwa, prace badawcze, B+R,

17 WODY GEOTERMALNE W POLSCE Obszary występowania: - Niż Polski (główny obszar) piaskowcowe poziomy mezozoiczne, - Karpaty (głównie Podhale) wapienie i dolomity triasu, węglany eocenu środkowego, Karpaty zewnętrzne (fliszowe), zapadlisko przedkarpackie niektóre rejony i miejscowości, - Sudety (pojedyncze miejsca) skały krystaliczne i metamorficzne (strefy szczelinowe) Głębokości skał zbiornikowych i złóż: 1-4 km Temperatury skał i wód: 20-90ºC (lokalnie, głębiej stwierdzono wody o temperaturach do stu kilkudziesięciu stopni C), Mineralizacja: zróżnicowana - ~ 0,5 300 g/dm 3 Wydajności eksploatacyjne wód z otworów: kilka m 3 /h 550 m 3/ h Podane parametry - zasadnicze znaczenie dla podjęcia decyzji o eksploatacji, sposobie wykorzystania, ich opłacalności ekonomicznej i strony technologicznej) Geotermia jest dostępna cały rok: najwyższe z OŹE wskaźniki wykorzystania mocy i czasu pracy/rok (> 70 90%) - może pokrywać bazowe zapotrzebowanie na energię, Perspektywy zastosowania energii geotermalnej w Polsce: głównie ciepłownictwo, rekreacja i balneoterapia (najlepiej kaskadowo ) Istotne perspektywy rozwoju: pompy ciepła odzysk ciepła z płytszych poziomów wodonośnych i partii górotworu o niskich temperaturach (< 20ºC)

18 POLSKA WODY GEOTERMALNE W LECZNICTWIE UZDROWISKOWYM I REKREACJI Lądek Zdrój Najstarsze uzdrowisko w Polsce (zapisy z 1241 r.) Lądek zakład przyrodoleczniczy Wojciech Wody radoczynne, C, bogate we fluor i krzemionkę Nigdy nie widziałem uzdrowiska, którego położenie i wygląd tak sprzyjałyby powrotowi do zdrowia i jego zachowaniu, jak Lądek (John Quincy Adams, 6. prezydent USA, ) Lądek marmurowy basen z wodą geotermalną

19 Cieplice Najstarsze zapisy historyczne: 1281 r., Uzdrowisko o europejskiej sławie już w XVII XIX w., Kilka źródeł (20-44 C) i 1 odwiert (max C): Mineralizacja: mg/l, H 2 SiO 3 - do 100 mg/l, 1687 r. pobyt na kuracji Marysieńki Sobieskiej i jej licznego dworu (ok osób)

20 Duszniki Pieniawa Chopina F. Chopin wystąpił z pierwszym publicznym koncertem w 1826 r.

21 POLSKA - OŚRODKI REKREACYJNE ( TERMY ) OTWARTE W , 2011 i W TRAKCIE REALIZACJI Podhale: 5 nowych ośrodków Niż Polski: Grudziądz, Mszczonów, Uniejów, Poznań (otwarte w r.) Zakopane Szymoszkowa Kilka w realizacji: Poddębice, Toruń, Gostynin, Kleszczów, Poręba Wlk, Podhale (różne stadia) Bardzo perspektywiczny sektor rozwoju geotermii - (duże zapotrzebowanie na nowoczesną, atrakcyjną ofertę wypoczynku, odnowy biologicznej,lecznictwa, rehabilitacji ) Bańska N., - Termy Szaflary Terma Bukowina Tatrzańska Uniejów Mszczonów

22 TERMY WOKÓŁ TATR POLSKA I SŁOWACJA, 2011

23 PODHALE - EFEKTY EKOLOGICZNE CIEPŁOWNICTWO GEOTERMALNE Ogrz. węglowe Ciepł. gazowa Ogrzewanie geotermalne Redukcja emisji Zakopane: W porównaniu z sytuacją przed wprowadzaniem c.o. geotermalnego: Średnioroczne stężenie SO 2 (mg/m 3 ), Zakopane - średnie roczne stężenie SO 2 - spadek o % Redukcja emisji CO 2 Podhale: ~ 33,5 tys. ton/2010 r. (sprzedaż ~ 350 TJ geo-ciepła ) Redukcja emisji CO 2, (tys. T/r) geotermia 1998/1999: uruchomienie ciepłowni gazowej 2001/2002: 1-szy geotermalny sezon grzewczy w Zakopanem 2011: > 1600 odbiorców, > TJ ciepła, projekt ciepłowniczy nadal w realizacji (powinien być priorytetem) Koszty ciepła z różnych źródeł energii odbiorcy indywidualni, 2010 Źródło: PEC Geotermia Podhalańska SA

24 UNIEJÓW Od 2001 r. - ciepłownictwo geotermalne - Max. wydajność wydobywanej wody: 120 m 3 /h - Max. temp. wody na głowicy otworu: 69 o C - Mineralizacja wody: 6-8 g/dm 3 Zabiegi lecznicze Całkowita moc zainstalowana: 5,0 MWt: 3.2 MWt z wody geotermalnej 1,8MW z kotła na biomasę 2010: ok. 80% rynku c.o., ok. 14 TJ z geotermii Od 2008 r. Termy Uniejów, podgrzewanie murawy boiska piłkarskiego Termy Uniejów 2011 r.: plany budowy elektrowni hybrydowej, rozbudowy Term Kasztel rycerski na gorących źródłach Zdjęcia: Geotermia Uniejów

25 MSZCZONÓW Ciepłownia otwarta w 1999 r.: woda geotermalna stosowana do c.o., c.w.u, po schłodzeniu jako woda pitna, Od czerwca 2008 r. Termy mszczonowskie Mszczonów IG-1 głowica otworu Złoże wód geotermalnych: - maksymalna wydajność: 60 m 3 /h - temperatura wody na głowicy: 42ºC - mineralizacja wody: 0,5 g/dm 3 woda pitna System 1-otworowy: 1 otwór produkcyjny, brak zatłaczania (schłodzona woda przesyłana do wodociągu, mieszana z wodą z ujęć czwartorzędowych; część strumienia wody przesyłana do Term 2011 r.: - montaż pomp ciepła w układzie ciepłowniczym (zwiększenie odbioru ciepła z wody geotermalnej), - projekt budowy w rejonie Mszczonowa dużego parku rozrywki (m.in. z basenami geotermalnymi) Zdjęcia: Geotermia Mazowiecka, MOSiR Mszczonów

26 ZALETY I KORZYŚCI GEOTERMII - WÓD I ENERGII GEOTERMALNEJ nośnik ekologicznej energii cieplnej Wody geotermalne surowiec leczniczy baza dla ośrodków rekreacyjnych / leczniczych Rekreacja i lecznictwo stosujące wody geotermalne perspektywiczne i atrakcyjne dla rozwoju turystyki i miejscowości turystycznych*: Nowa atrakcyjna forma wypoczynku dla turystów i miejscowych, Poszerzenie oferty turystycznej, Zwiększenie atrakcyjności, promocja miejscowości / regionu (w wielu aspektach: kultury, tradycji, produktów regionalnych /rękodzieła, wyrobów spożywczych), Rozwój lokalnego sektora usług, powstanie nowych miejsc pracy, Lepsze i bardziej równomierne wykorzystanie bazy noclegowej w ciągu roku, Wzrost przychodów lokalnych przedsiębiorców / pracowników (w niektórych branżach) i do budżetów lokalnych samorządów, Rola w ochronie środowiska (kilka istotnych aspektów). * oczywiście - jeśli w rozważanym rejonie są zasoby o odpowiednich parametrach

27 POLSKA - PROJEKTY W REALIZACJI, 2011 Podhale: projekt ciepłowniczy (podłączenia nowych odbiorców, projekt wiercenia nowego otworu) priorytet, możliwe 1 2 nowe ośrodki rekreacyjne Poręba Wlk: jesień 2011: prace dot. potwierdzenia zasobów i rekonstrukcji otworu z lat (woda: Q = 12 m 3 /h, T = 42ºC) dla balneoterapii i rekreacji), Krynica /Czarny Potok/: adaptacja głębokiego otworu na wymiennik ciepła (otwór suchy ) Wierzchosławice: projekt wiercenia głębokiego otworu (temperatury ~ ºC, ciepło + generacja prądu /instalacja binarna/(?) + rekreacja) Gostynin, Kleszczów, Lidzbark W., Poddębice, Toruń: otwory wykonane, projekty w toku (Piaseczno wiercenie otworu od listopada b.r.), Następne projekty: m.in. Gorlice, Sękowa, Jaworze Opracowania dot. warunków geotermalnych, wykonalności projektów, sposobów wykorzystania, projekty badawcze, B-R

28 UWAGI KOŃCOWE Perspektywy geotermii w Polsce głównie ciepłownictwo, rekreacja/balneoterapia, Projekty geotermalne będą opłacalne głównie w miejscowościach już posiadających sieci ciepłownicze, przy lokalizacji otworów jak najbliżej sieci i odbiorców, w miejscowościach o skupionej zabudowie i dostatecznej liczbie odbiorców, Spodziewany wzrost konkurencyjności cen z geotermii z cenami innych nośników, Istotne efekty ekologiczne, Ważne: - właściwie rozpoznanie warunków złożowych, - usuwanie barier ekonomicznych, optymalne narzędzia ekonomiczne, - edukacja i popularyzacja, - aktywny udział we współpracy krajowej i międzynarodowej

29 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ XI Forum Czystej Energii - POLEKO, Poznań,

30 EUROPA GŁÓWNE DZIEDZINY BEZPOŚREDNIEGO WYKORZYSTANIA (% zużywanego ciepła, TJ) Kraje wiodące: Zast. przem. 0,8% Pływalnie i balneoterapia 35,5% Suszenie 0,1% Akwakultury 6,20% Inne 3,2% Ogrzewanie szklarni 17,7% Ogrzewanie pomieszczeń 36,3% Chłodzenie pomieszczeń 0,2% Islandia wszechstronne stosowanie: ciepłownictwo (> 98% budynków), szklarnie, suszenie, akwakultury, rekreacja, lecznictwo, itd., Turcja, Francja, Niemcy, Węgry, Włochy, Słowacja, Rosja, Bułgaria, in. ciepłownictwo, rolnictwo, rekreacja, lecznictwo, Szwecja, Szwajcaria, Niemcy, Austria, Norwegia, in. pompy ciepła Wiele krajów rekreacja i lecznictwo

31 Instalacja Sposób wykorzystania Maksymalna wydajność wody geot. Maksymalna temperatura wody geot. Moc zainstalowana/oszacowana Wykorzys. / sprzedaż ciepła 2 całkowita z geotermii całkowita z geotermii m 3 /h o C MW t MW t TJ/r TJ/r Podhale - ciepłownia C ,8 40, ,5 Pyrzyce ciepłownia C , ,0 Mszczonów - ciepłownia C ,2 2,7 56,9 15,1 Uniejów - ciepłownia C ,0 3,2 17,8 8,9 Kąp. Geot. - Szymoszkowa, Zakopane 3 R + C ,3 0,3 3,0 3,0 Terma Bukowina Tatrzańska 4 R /B + C 40 64,5 0,35 0, Termy Uniejów R /B+ C ,5 0,5 7,7 7,7 Uniejów- - podgrzewanie boiska I a ,28 0,28 4,4 4,4 Aqua Park Zakopane R ,23 0,23 1,8 1,8 Termy Podhalańskie R ,14 0,14 5,0 5,0 Termy Mszczonowskie R ,07 0,07 2,2 2,2 Cieplice Śląskie Zdrój B ,3 0,3 10,0 10,0 Lądek Zdrój B ,7 0,7 12,0 12,0 Duszniki Zdrój B, I b ,05 0,05 0,7 0,7 Ciechocinek B 204, ,9 1,9 2,8 2,8 Konstancin B ,01 0,01 0,2 0,2 Ustroń B 2, ,06 0,06 0,6 0,6 Iwonicz Zdrój B 2,5 24,5 0,01 0,01 0,4 0,4 Rabka Zdrój 5 B 4,5 28 Grudziądz-Marusza 5 B Lubatówka 6 I c 11,0 24,5 Razem 149,9 66,3 612,5 432,3 Instalacje geotermalne w Polsce, 2010/11 r. (Kępińska, 2011) C ciepłownictwo, B lecznictwo, balneoterapia, R rekreacja, I inne

32 WSPÓŁCZYNNIKI FARMAKODYNAMICZNE I ODPOWIADAJĄCE IM NAZWY WÓD LECZNICZYCH (Dowgiałło i in., 1969) Zawartość składnika w 1 dm 3 wody, Typ wody 10 mg Fe Fe + 3 Żelazista 0.7 mg As jako AsO - 2 (1 mg) lub HAsO - 4 (1.3 mg) Arsenowa 1 mg F - Fluorkowa 5 mg Br - Bromkowa 1 mg J - Jodkowa 1 mg S (H 2 S + HS - +S 2- + S 2 O HSO HS 3- ) Siarczkowa 5 mg HBO 3 Borowa 100 mg rozpuszczonej SiO 2 Krzemowa 1000 mg rozpuszczonego CO 2 Szczawa 2x10-9 Ci (2 nci, 74 Bq) Temperatura wody na wypływie z ujęcia 20ºC Radoczynna Termalna

33 Zastosowania bezpośrednie Podstawowe dziedziny stosowania energii geotermalnej (wg Lindal a 1973)

34 TURYSTYKA LECZNICZA Wypoczynek i terapia podstawowe funkcje turystyki. Najpełniej realizowane w uzdrowiskach (spa), także tych korzystających z wód i energii geotermalnej. SPA w szerszym kontekście oznacza specyficzny styl życia, wypoczynku, odnowy biologicznej, połączonych z życiem kulturalnym i społecznym. Uzdrowiska (spa) powinny oferować: - Wodę (terapię poprzez ciepło i skład chemiczny), - Glinkę (peloidy), - Ruch (ćwiczenia, masaże, fitness), - Zioła, - Dietę, - Wzory zdrowego trybu życia, - Atrakcyjny krajobraz i odpowiedni klimat.

35 ZALETY GEOTERMALNEGO SYSTEMU CIEPŁOWNICZEGO Wygoda w obsłudze wymiennik ciepła jest praktycznie bezobsługowy, dzięki sterowaniu pogodowemu pobór ciepła jest dostosowany do zmian temperatur zewnętrznych, Brak specjalnych wymagań przewaga nad innymi systemami grzewczymi: brak dodatkowych wymagań /wentylacji, komina/. Jedyny warunek - posiadanie wewnętrznej instalacji c.o. i c.w.u. Wymiennik ciepła zajmuje niewiele miejsca i nie emituje hałasu, Brak dodatkowych kosztów konserwacji wymiennik ciepła nie wymaga specjalistycznego serwisu, systematycznej wymiany części itp., Bezpieczeństwo bezawaryjność geotermalnego systemu ciepłowniczego, Stabilne i konkurencyjne ceny nie zależą od zmian cen paliw na świecie /lokalne źródło energii geotermalnej/. Cena geo-ciepła nieco niższa od gazu (2010, 2011), Ochrona środowiska wdrożenie systemu geotermalnego na Podhalu pozwala na znaczne ograniczenie ilości emisji zanieczyszczeń, zwłaszcza w sezonie zimowym

PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA WÓD I ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE DO CELÓW REKREACYJNYCH I BALNEOTERAPEUTYCZNYCH

PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA WÓD I ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE DO CELÓW REKREACYJNYCH I BALNEOTERAPEUTYCZNYCH PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA WÓD I ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE DO CELÓW REKREACYJNYCH I BALNEOTERAPEUTYCZNYCH Beata Kępińska Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN Polskie Stowarzyszenie

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE. PROJEKTY I INSTALACJE EKSPLOATOWANE

WYKORZYSTANIE ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE. PROJEKTY I INSTALACJE EKSPLOATOWANE INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ POLSKIEJ AKADEMII NAUK Zakład Odnawialnych Źródeł Energii i Badań Środowiskowych 31-261 Kraków ul. Wybickiego 7 WYKORZYSTANIE ENERGII GEOTERMALNEJ W

Bardziej szczegółowo

PEC Geotermia Podhalańska S.A. Zakopane maj 2010

PEC Geotermia Podhalańska S.A. Zakopane maj 2010 PEC Geotermia Podhalańska S.A. Zakopane maj 2010 1. Energia geotermalna na Podhalu 2. Historia i dzień dzisiejszy Połowa XIX wieku cieplice w Jaszczurówce, odkryte przez Ludwika Zejsznera źródło o temperaturze

Bardziej szczegółowo

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Stan i możliwości rozwoju geotermalnych sieci c.o.

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Stan i możliwości rozwoju geotermalnych sieci c.o. Promowanie systemów geotermalnego centralnego ogrzewania w Europie Promote Geothermal District Heating in Europe, GEODH WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. inż. Jacek Zimny Mgr inż. Michał Karch

Prof. dr hab. inż. Jacek Zimny Mgr inż. Michał Karch Energetyka geotermalna Opracowanie: Prof. dr hab. inż. Jacek Zimny Mgr inż. Michał Karch Co to jest energia gotermiczna? Jest to energia zakumulowana w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i

Bardziej szczegółowo

Nowy Targ, styczeń Czesław Ślimak Barbara Okularczyk

Nowy Targ, styczeń Czesław Ślimak Barbara Okularczyk Nowy Targ, styczeń 2015 Czesław Ślimak Barbara Okularczyk Projekt geotermalny na Podhalu był pierwszym tego typu w Polsce. Początkowo realizowany jako projekt naukowy, szybko przekształcił się w zadanie

Bardziej szczegółowo

WIELOSTRONNE WYKORZYSTANIE WÓD GEOTERMALNYCH NA PRZYKŁADZIE UNIEJOWA

WIELOSTRONNE WYKORZYSTANIE WÓD GEOTERMALNYCH NA PRZYKŁADZIE UNIEJOWA WIELOSTRONNE WYKORZYSTANIE WÓD GEOTERMALNYCH NA PRZYKŁADZIE UNIEJOWA UNIEJÓW 2008 Energia geotermalna odnawialne źródło energii wykorzystujące ciepło energii z wnętrza Ziemi wędruje do powierzchni ziemi

Bardziej szczegółowo

Geotermia w Polsce stan, zasoby, możliwo. liwości wykorzystania

Geotermia w Polsce stan, zasoby, możliwo. liwości wykorzystania Geotermia w Polsce stan, zasoby, możliwo liwości wykorzystania Wykorzystanie energii geotermalnej w Polsce na tle Europy Beata Kępińska Otw. Bańska IG 1 1 szy eksploatowany w celach grzewczych DZG Bańska

Bardziej szczegółowo

Możliwości współpracy niemiecko polskiej w sektorze geotermii

Możliwości współpracy niemiecko polskiej w sektorze geotermii Możliwości współpracy niemiecko polskiej w sektorze geotermii Dr hab. inż. Beata Kępińska, prof. IGSMiE PAN Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne, prezes Zarządu Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi

Bardziej szczegółowo

GEOTERMIA W POLSCE - W CELU PROMOWANIA GEOTERMII. Ministerstwo Środowiska Departament Geologii i Koncesji Geologicznych

GEOTERMIA W POLSCE - W CELU PROMOWANIA GEOTERMII. Ministerstwo Środowiska Departament Geologii i Koncesji Geologicznych GEOTERMIA W POLSCE - DZIAŁANIA ANIA MINISTERSTWA ŚRODOWISKA W CELU PROMOWANIA GEOTERMII Ministerstwo Środowiska Departament Geologii i Koncesji Geologicznych ZŁOśA WÓD TERMALNYCH W POLSCE Woda termalna

Bardziej szczegółowo

GEOTERMIA GORĄCY TEMAT

GEOTERMIA GORĄCY TEMAT GEOTERMIA GORĄCY TEMAT Od wieków ludzie wykorzystują naturalne ciepłe źródła do kąpieli i ogrzewania ciała, podgrzewania i gotowania pożywienia oraz leczenia ran i odpoczynku. Na dużą skalę z wód termalnych

Bardziej szczegółowo

Rytro, sierpień 2015. Czesław Ślimak Barbara Okularczyk

Rytro, sierpień 2015. Czesław Ślimak Barbara Okularczyk Rytro, sierpień 2015 Czesław Ślimak Barbara Okularczyk GENEZA POWSTANIA GEOTERMII PODHALAŃSKIEJ Projekt geotermalny na Podhalu był pierwszym tego typu w Polsce. Początkowo realizowany jako projekt naukowy,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, październik 2014. Czesław Ślimak Barbara Okularczyk

Warszawa, październik 2014. Czesław Ślimak Barbara Okularczyk Warszawa, październik 2014 Czesław Ślimak Barbara Okularczyk Projekt geotermalny na Podhalu był pierwszym tego typu w Polsce. Początkowo realizowany jako projekt naukowy, szybko przekształcił się w zadanie

Bardziej szczegółowo

Stan i perspektywy rozwoju geotermii w Polsce. Stand und Perspektiven der Geothermie in Polen

Stan i perspektywy rozwoju geotermii w Polsce. Stand und Perspektiven der Geothermie in Polen Stan i perspektywy rozwoju geotermii w Polsce Stand und Perspektiven der Geothermie in Polen Marek Hajto AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Katedra Surowców

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna, ekonomiczna i ekologiczna instalacji geotermalnych w Polsce, doświadczenia eksploatacyjne

Efektywność energetyczna, ekonomiczna i ekologiczna instalacji geotermalnych w Polsce, doświadczenia eksploatacyjne Efektywność energetyczna, ekonomiczna i ekologiczna instalacji geotermalnych w Polsce, doświadczenia eksploatacyjne Geotermia Uniejów im. Stanisława Olasa sp. z o.o. gr inż. Jacek Kurpik Prezes Spółki

Bardziej szczegółowo

Szanse rozwoju energetyki geotermalnej w Polsce na przykładzie Geotermii Podhalańskiej Zakopane, sierpień 2013

Szanse rozwoju energetyki geotermalnej w Polsce na przykładzie Geotermii Podhalańskiej Zakopane, sierpień 2013 Szanse rozwoju energetyki geotermalnej w Polsce na przykładzie Geotermii Podhalańskiej Zakopane, sierpień 2013 Czesław Ślimak Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Geotermia Podhalańska S.A. jest największym

Bardziej szczegółowo

Czym w ogóle jest energia geotermalna?

Czym w ogóle jest energia geotermalna? Energia geotermalna Czym w ogóle jest energia geotermalna? Ogólnie jest to energia zakumulowana w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne. Energia ta biorąc pod uwagę okres istnienia

Bardziej szczegółowo

1. Zakład ciepłowniczy w Słomnikach

1. Zakład ciepłowniczy w Słomnikach 1. Zakład ciepłowniczy w Słomnikach W 2002 roku otwarto instalację geotermalną w mieście Słomniki k. Krakowa. Instalacja ta wykorzystuje płytko zalegający horyzont wodonośny na głębokości 150 300 m p.p.t.,

Bardziej szczegółowo

Wstępne studia możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ciepłownictwie na przykładzie wybranych miast - Lądek-Zdrój

Wstępne studia możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ciepłownictwie na przykładzie wybranych miast - Lądek-Zdrój Wstępne studia możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ciepłownictwie na przykładzie wybranych miast - Lądek-Zdrój Elżbieta Liber-Makowska, Barbara Kiełczawa Politechnika Wrocławska wrzesień 2017

Bardziej szczegółowo

Koncepcja rozwoju geotermii w Polsce Słupsk,

Koncepcja rozwoju geotermii w Polsce Słupsk, Koncepcja rozwoju geotermii w Polsce Słupsk, 22.11.2005 J. Błażejewski, Z. Bociek, W. Górecki, N. Maliszewski, K. Owczarek, A. Sadurski, J. Szewczyk, M. Śliwińska Energia geotermiczna energia odnawialna,

Bardziej szczegółowo

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Geotermalne sieci ciepłownicze

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Geotermalne sieci ciepłownicze Promowanie systemów geotermalnego centralnego ogrzewania w Europie Promote Geothermal District Heating in Europe, GEODH WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów

Bardziej szczegółowo

Plany rozwoju ciepłownictwa geotermalnego w miastach i rola Projektu EOG Lądek-Zdrój

Plany rozwoju ciepłownictwa geotermalnego w miastach i rola Projektu EOG Lądek-Zdrój Plany rozwoju ciepłownictwa geotermalnego w miastach i rola Projektu EOG Lądek-Zdrój Roman Kaczmarczyk - Burmistrz Lądka-Zdroju 18 września 2017 Lądek-Zdrój Roman Kaczmarczyk Burmistrz Lądka-Zdroju 18

Bardziej szczegółowo

Możliwości wykorzystania geotermii w sieciach c.o. w Polsce na tle Europy

Możliwości wykorzystania geotermii w sieciach c.o. w Polsce na tle Europy Możliwości wykorzystania geotermii w sieciach c.o. w Polsce na tle Europy Beata Kępińska Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN Zarząd Międzynarodowej

Bardziej szczegółowo

Geotermia we Francji i perspektywy w Województwie Świętokrzyskim

Geotermia we Francji i perspektywy w Województwie Świętokrzyskim Geotermia we Francji i perspektywy w Województwie Świętokrzyskim na podstawie materiałów misji branżowej Świętokrzysko-Podkarpackiego Klastra Energetycznego i opracowania PIG Oddział Kielce Stefan Dunin-Wąsowicz

Bardziej szczegółowo

Geotermia jako źródło rozwoju oferty turystycznej regionu

Geotermia jako źródło rozwoju oferty turystycznej regionu INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ POLSKIEJ AKADEMII NAUK Pracownia Odnawialnych Źródeł Energii Geotermia jako źródło rozwoju oferty turystycznej regionu dr hab. inż. Wiesław Bujakowski

Bardziej szczegółowo

Dotychczasowy stan rozwoju geotermii w Polsce i naturalne warunki jej rozwoju

Dotychczasowy stan rozwoju geotermii w Polsce i naturalne warunki jej rozwoju Państwowy Instytut Geologiczny- Państwowy Instytut Badawczy Oddział Karpacki ul. Skrzatów 1, Kraków Dotychczasowy stan rozwoju geotermii w Polsce i naturalne warunki jej rozwoju Józef Chowaniec Warszawa,

Bardziej szczegółowo

I. Wykorzystanie wód termalnych w Uniejowie.

I. Wykorzystanie wód termalnych w Uniejowie. I. Wykorzystanie wód termalnych w Uniejowie. 1. Historia Wody termalne zostały odkryte w Uniejowie w 1978 roku. Prace związane z praktycznym wykorzystaniem gorących wód mineralnych w Uniejowie formalnie

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie energii geotermalnej w projekcie Świętokrzyski Park OZE

Wykorzystanie energii geotermalnej w projekcie Świętokrzyski Park OZE Wykorzystanie energii geotermalnej w projekcie Świętokrzyski Park OZE Klasyfikacje i metodyka oceny zasobow energii geotermalnej Zasoby geotermalne jest to całkowita ilość energii (ciepła) nagromadzonej

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania rozwoju basenów termalnych w krajach Grupy Wyszehradzkiej Magdalena Dej, Maciej Huculak, Wojciech Jarczewski Instytut Rozwoju Miast

Uwarunkowania rozwoju basenów termalnych w krajach Grupy Wyszehradzkiej Magdalena Dej, Maciej Huculak, Wojciech Jarczewski Instytut Rozwoju Miast Uwarunkowania rozwoju basenów termalnych w krajach Grupy Wyszehradzkiej Magdalena Dej, Maciej Huculak, Wojciech Jarczewski Instytut Rozwoju Miast Kraków, 26 kwietnia 2013 r. ZAGADNIENIA: 1 2 Uwarunkowania

Bardziej szczegółowo

Instalacja geotermalna w Pyrzycach - aspekty techniczne

Instalacja geotermalna w Pyrzycach - aspekty techniczne Instalacja geotermalna w Pyrzycach - aspekty techniczne Bogusław Zieliński Geotermia Pyrzyce Sp. z o.o. ul. Ciepłownicza 27, 74-200 Pyrzyce bzielinski@geotermia.inet.pl Warszawa, 06 marzec 2017 Ogólna

Bardziej szczegółowo

ELEKTROWNIE I ELEKTROCIEPŁOWNIE GEOTRMALNE Z WYKORZYSTANIEM OBIEGÓW ORC

ELEKTROWNIE I ELEKTROCIEPŁOWNIE GEOTRMALNE Z WYKORZYSTANIEM OBIEGÓW ORC Prof. dr hab. Władysław Kryłłowicz Instytut Maszyn Przepływowych Politechnika Łódzka ELEKTROWNIE I ELEKTROCIEPŁOWNIE GEOTRMALNE Z WYKORZYSTANIEM OBIEGÓW ORC Wyjaśnienie: ORC Organic Rankine Cycle Organiczny

Bardziej szczegółowo

G-TERM ENERGY Sp. z o.o. Geotermia Stargard

G-TERM ENERGY Sp. z o.o. Geotermia Stargard 1 G-TERM ENERGY Sp. z o.o. Geotermia Stargard 16.05.2016 2 Energia geotermalna jest energią cieplną wydobytych na powierzchnię ziemi wód geotermalnych Energię tę zalicza się do energii odnawialnej, bo

Bardziej szczegółowo

autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu

autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu Energia Geotermalna niedocenione źródło energii odnawialnej. Polska energetyka w świetle ustaleń szczytu klimatycznego COP21 i najnowszych regulacji prawnych autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu

Bardziej szczegółowo

Elektrownie Geotermalne

Elektrownie Geotermalne Elektrownie Geotermalne Czym w ogóle jest energia geotermalna? Ogólnie jest to energia zakumulowana w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne. Energia ta biorąc pod uwagę okres

Bardziej szczegółowo

1994-2014. Prezes Geotermii Mazowieckiej S.A. Wiesław Bujakowski Zakład Odnawialnych Źródeł Energii i Badań Środowiskowych w IGSMiE PAN Kraków

1994-2014. Prezes Geotermii Mazowieckiej S.A. Wiesław Bujakowski Zakład Odnawialnych Źródeł Energii i Badań Środowiskowych w IGSMiE PAN Kraków 1994-2014 Marek Balcer Prezes Geotermii Mazowieckiej S.A. Wiesław Bujakowski Zakład Odnawialnych Źródeł Energii i Badań Środowiskowych w IGSMiE PAN Kraków Ministerstwo Środowiska: Seminarium Potencjał

Bardziej szczegółowo

W dniach 30 września 2 października 2013 r. w Zakopanem odbędzie się IV Ogólnopolski Kongres Geotermalny.

W dniach 30 września 2 października 2013 r. w Zakopanem odbędzie się IV Ogólnopolski Kongres Geotermalny. IV Ogólnopolski Kongres Geotermalny, 30.09 2.10.2013, Zakopane Informacja W dniach 30 września 2 października 2013 r. w Zakopanem odbędzie się IV Ogólnopolski Kongres Geotermalny. Organizatorami Kongresu

Bardziej szczegółowo

Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V

Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V Hydro Kit LG jest elementem kompleksowych rozwiązań w zakresie klimatyzacji, wentylacji i ogrzewania, który

Bardziej szczegółowo

POTENCJAŁ I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA ZASOBÓW GEOTERMALNYCH W POLSCE WSPIERANIE PRZEZ PIG PIB ROZWOJU GEOTERMII ŚREDNIOTEMPERATUROWEJ W POLSCE

POTENCJAŁ I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA ZASOBÓW GEOTERMALNYCH W POLSCE WSPIERANIE PRZEZ PIG PIB ROZWOJU GEOTERMII ŚREDNIOTEMPERATUROWEJ W POLSCE POTENCJAŁ I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA ZASOBÓW GEOTERMALNYCH W POLSCE WSPIERANIE PRZEZ PIG PIB ROZWOJU GEOTERMII ŚREDNIOTEMPERATUROWEJ W POLSCE Program Geologia Złożowa i Gospodarcza Zespół Wód Uznanych

Bardziej szczegółowo

Geotermalne bogactwo

Geotermalne bogactwo Geotermalne bogactwo Wykorzystanie wody geotermalnej na przykładzie Uniejowa GEOTERMALNE BOGACTWO SPIS TREŚCI Wstęp 3 Ciepło z wnętrza Ziemi 4 Zalety geotermii 6 Polska geotermalna 7 Uzdrowiska i termy

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie energii geotermalnej na Podhalu Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej GEOTERMIA Podhalańska Spółka Akcyjna, Polska

Wykorzystanie energii geotermalnej na Podhalu Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej GEOTERMIA Podhalańska Spółka Akcyjna, Polska Wykorzystanie energii geotermalnej na Podhalu Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Streszczenie Główne elementy tego projektu to: A. Produkcja i przesył ciepła, obejmujące następujące instalacje: siedem

Bardziej szczegółowo

GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe

GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe Promote Geothermal District Heating Systems in Europe Promowanie geotermalnego ciepłownictwa sieciowego w Europie GeoDH Warsztaty Szkoleniowe 13.10.2014 Uniejów Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi

Bardziej szczegółowo

Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju

Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju Gmina Sole-Zdrój położona jest w południowej części woj. Świętokrzyskiego. Sąsiaduje : - od północy z Gminą Stopnica - od wschodu z Gminą Pacanów - od południa

Bardziej szczegółowo

Ciepłownie geotermalne w Polsce stan obecny i planowany

Ciepłownie geotermalne w Polsce stan obecny i planowany Ciepłownie geotermalne w Polsce stan obecny i planowany Autorzy: prof. dr hab. inż. Władysław Nowak, dr inż. Aleksander A. Stachel ( Czysta Energia lipiec/sierpień 2004) Pomimo znacznego potencjału energetycznego

Bardziej szczegółowo

Najnowsze technologie eksploatacji urządzeń grzewczych

Najnowsze technologie eksploatacji urządzeń grzewczych Najnowsze technologie eksploatacji urządzeń grzewczych FIRMA FUNKCJONUJE NA RYNKU OD 25 LAT POD OBECNĄ NAZWĄ OD 2012 ROKU. ŚWIADCZY USŁUGI W ZAKRESIE MONTAŻU NOWOCZESNYCH INSTALACJI C.O. ORAZ KOTŁOWNI,

Bardziej szczegółowo

Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju pierwszy w Polsce projekt hybrydowy już w fazie eksploatacji

Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju pierwszy w Polsce projekt hybrydowy już w fazie eksploatacji Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju pierwszy w Polsce projekt hybrydowy już w fazie eksploatacji Gmina Sole-Zdrój położona jest w południowej części woj. Świętokrzyskiego. - Powierzchnia 8500 ha

Bardziej szczegółowo

Optymalne technologie wiertnicze dla ciepłownictwa geotermalnego w Polsce

Optymalne technologie wiertnicze dla ciepłownictwa geotermalnego w Polsce Optymalne technologie wiertnicze dla ciepłownictwa geotermalnego w Polsce Tomasz Śliwa (sliwa@agh.edu.pl), Aneta Sapińska-Śliwa, Rafał Wiśniowski AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Wydział Wiertnictwa,

Bardziej szczegółowo

Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych w Polsce stan i tendencje rozwojowe

Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych w Polsce stan i tendencje rozwojowe Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych w Polsce stan i tendencje rozwojowe Janusz Starościk PREZES ZARZĄDU SPIUG Konferencja AHK, Warszawa 10 czerwca 2014 Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych w Polsce Źródło:

Bardziej szczegółowo

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe Janusz Starościk PREZES ZARZĄDU SPIUG 69 Spotkanie Forum EEŚ Warszawa, NFOŚiGW 28 stycznia 2015 Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych

Bardziej szczegółowo

UNIEJÓW UZDROWISKO TERMALNE

UNIEJÓW UZDROWISKO TERMALNE UNIEJÓW UZDROWISKO TERMALNE Wykorzystanie wody i energii geotermalnej w Uniejowie stan aktualny i perspektywy dalszego rozwoju Ryszard Kaliński -Prokurent Warszawa 01-03 października 2014 r. Gmina Uniejów

Bardziej szczegółowo

Czy ogrzeje nas ciepło z ziemi?

Czy ogrzeje nas ciepło z ziemi? Bezpieczeństwo energetyczne regionu potrzeby, wyzwania, problemy Czy ogrzeje nas ciepło z ziemi? dr inż. Michał POMORSKI Wrocław, dn. 18.02.2013 r. Plan wystąpienia 1. Wprowadzenie 2. Geotermia głęboka

Bardziej szczegółowo

Niska emisja sprawa wysokiej wagi

Niska emisja sprawa wysokiej wagi M I S EMISJA A Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Suwałkach Sp. z o.o. Niska emisja sprawa wysokiej wagi Niska emisja emisja zanieczyszczeń do powietrza kominami o wysokości do 40 m, co prowadzi do

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP. dr inż. Tomasz Wałek

Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP. dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne budownictwo - skuteczna izolacja cieplna budynków - duże zyski ciepła od nasłonecznienia

Bardziej szczegółowo

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ WYW KORZYSTANIE WÓD GEOTERMALNYCH DLA CELÓW BALNEO-REKREACYJNYCH W JA J WORZU Studium Celowości ZAŁĄCZNIK NR 6 1 Spis treści: 1.

Bardziej szczegółowo

Koncepcja rozwoju geotermii w polskich miastach

Koncepcja rozwoju geotermii w polskich miastach Promowanie systemów geotermalnego centralnego ogrzewania w Europie Promote Geothermal District Heating in Europe, GEODH WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów

Bardziej szczegółowo

Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce

Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce Janusz Starościk PREZES ZARZĄDU SPIUG Konferencja: Ciepło ze źródeł odnawialnych - stan obecny i perspektywy rozwoju, Warszawa, Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

1,2,3 NA GEOTERMIĘ STAWIASZ TY! B. Igliński, R. Buczkowski Zakład Chemicznych Procesów Proekologicznych, Wydział Chemii UMK, Toruń

1,2,3 NA GEOTERMIĘ STAWIASZ TY! B. Igliński, R. Buczkowski Zakład Chemicznych Procesów Proekologicznych, Wydział Chemii UMK, Toruń 1,2,3 NA GEOTERMIĘ STAWIASZ TY! B. Igliński, R. Buczkowski Zakład Chemicznych Procesów Proekologicznych, Wydział Chemii UMK, Toruń Wprowadzenie Ciepłownie geotermalne w Polsce W połowie lat osiemdziesiątych

Bardziej szczegółowo

Teren inwestycyjny w pierwszym w Polsce uzdrowisku termalnym Zespół Uzdrowiskowy Uniejów

Teren inwestycyjny w pierwszym w Polsce uzdrowisku termalnym Zespół Uzdrowiskowy Uniejów Teren inwestycyjny w pierwszym w Polsce uzdrowisku termalnym Zespół Uzdrowiskowy Uniejów Lokalizacja inwestycji A1 Uniejów A2 Warszawa S8 Łódź 56 km 162 km 170 km 203 km 269 km 313 km 417 km Łódź Poznań

Bardziej szczegółowo

V FORUM FUNDUSZY EUROPEJSKICH WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

V FORUM FUNDUSZY EUROPEJSKICH WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO V Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju pierwszy w Polsce projekt hybrydowy PPP w fazie eksploatacji ŁÓDŹ 24 października 2013 r. Gmina Sole-Zdrój położona jest w południowej części woj. Świętokrzyskiego.

Bardziej szczegółowo

ENERGIA GEOTERMALNA. Jarosław Kotyza

ENERGIA GEOTERMALNA. Jarosław Kotyza ENERGIA GEOTERMALNA Jarosław Kotyza Energia geotermalna jest wewnętrznym ciepłem Ziemi, zakumulowanym w systemach hydrotermalnych lub suchych skałach. Obszar pary geotermalnej wraz z jego elementami: obszar

Bardziej szczegółowo

Ustroń. Uzdrowisko, ośrodek wczasowy i wypoczynkowy na Śląsku Cieszyńskim

Ustroń. Uzdrowisko, ośrodek wczasowy i wypoczynkowy na Śląsku Cieszyńskim Ustroń Uzdrowisko, ośrodek wczasowy i wypoczynkowy na Śląsku Cieszyńskim Herb Ustronia Flaga Ustronia O Ustroniu słów kilka... Pierwsza historyczna wzmianka o Ustroniu pochodzi z 1305 r. i zapisana jest

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 Oś III, IV, VI Wsparcie dla przedsiębiorstw Bartosz Jadam Październik 2015 r. Uwaga! Poniższe informacje zostały opracowane na

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: BEZ s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: BEZ s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Energetyka geotermalna Rok akademicki: 2016/2017 Kod: BEZ-1-505-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Ekologiczne Źródła Energii Specjalność: - Poziom

Bardziej szczegółowo

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKI AGH

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKI AGH prof. n. dr hab. inż. Jacek Zimny, Narodowa Rada Rozwoju przy Prezydencie RP, przewodniczący Polskiej Geotermalnej Asocjacji, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH, Konsorcjum Naukowo-Przemysłowo-Wdrożeniowe

Bardziej szczegółowo

ENERGETYKA A OCHRONA ŚRODOWISKA. Wpływ wymagań środowiskowych na zakład energetyczny (Wyzwania EC Sp. z o.o. - Studium przypadku)

ENERGETYKA A OCHRONA ŚRODOWISKA. Wpływ wymagań środowiskowych na zakład energetyczny (Wyzwania EC Sp. z o.o. - Studium przypadku) ENERGETYKA A OCHRONA ŚRODOWISKA Wpływ wymagań środowiskowych na zakład energetyczny (Wyzwania EC Sp. z o.o. - Studium przypadku) Kim jesteśmy Krótka prezentacja firmy Energetyka Cieplna jest Spółką z o.

Bardziej szczegółowo

GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe

GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe Promote Geothermal District Heating Systems in Europe Promowanie geotermalnego ciepłownictwa sieciowego w Europie GeoDH Warsztaty Szkoleniowe 13.10.2014 Uniejów Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi

Bardziej szczegółowo

PRO-INVEST SOLUTIONS. tel/fax (+48) Sp. z o.o. Spółka komandytowa ul.kołowa 5/ Kraków (PL)

PRO-INVEST SOLUTIONS.  tel/fax (+48) Sp. z o.o. Spółka komandytowa ul.kołowa 5/ Kraków (PL) Techniczne i ekonomiczne uwarunkowania zastosowania energii geotermalnej na przykładzie Torunia i innych projektów geotermalnych dr inż. Piotr Długosz, Prezes Pro - Invest Solutions, Przewodniczący RN

Bardziej szczegółowo

Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski

Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski Warszawa 2019.01.23 Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski Andrzej Rubczyński Projekt Czyste ciepło Cel: Transformacja obszaru zaopatrzenia w ciepło poprawa jakości powietrza i ochrona klimatu

Bardziej szczegółowo

Stan środowiska naturalnego w polskich uzdrowiskach

Stan środowiska naturalnego w polskich uzdrowiskach KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ WYDZIAŁ ANALIZ EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH Stan środowiska naturalnego w polskich uzdrowiskach Sierpień 1992 Janusz Jeziorski Informacja Nr 62 Środowisko naturalne

Bardziej szczegółowo

Lądek Zdrój jako. uzdrowisko

Lądek Zdrój jako. uzdrowisko Lądek Zdrój jako uzdrowisko Położenie miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lądek-Zdrój. Położone w Sudetach Wschodnich, w dolinie rzeki Białej Lądeckiej. Według

Bardziej szczegółowo

Wody geotermalne w powiecie nyskim

Wody geotermalne w powiecie nyskim Wody geotermalne w powiecie nyskim Temat został opracowany na podstawie analizy warunków hydrotermalnych dla powiatu nyskiego wykonanej przez Zakład Energii Odnawialnej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie odnawialnych źródeł energii w Górnośląskim Przedsiębiorstwie Wodociągów S.A. 26 listopada 2014

Zastosowanie odnawialnych źródeł energii w Górnośląskim Przedsiębiorstwie Wodociągów S.A. 26 listopada 2014 Zastosowanie odnawialnych źródeł energii w Górnośląskim Przedsiębiorstwie Wodociągów S.A. 26 listopada 2014 Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. jest największym w kraju i jednym z większych w

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie pojemności cieplnej dużych systemów dystrybucji energii

Wykorzystanie pojemności cieplnej dużych systemów dystrybucji energii Wykorzystanie pojemności cieplnej dużych systemów dystrybucji energii Leszek Pająk, Antoni Barbacki pajak.leszek@gmail.com AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska

Bardziej szczegółowo

Geotermia w Saksonii. 1. Krótki zarys na temat energii geotermalnej w Saksonii

Geotermia w Saksonii. 1. Krótki zarys na temat energii geotermalnej w Saksonii Geotermia w Saksonii 1. Krótki zarys na temat energii geotermalnej w Saksonii Zasoby geotermalne nabierają coraz większego znaczenia pośród energii odnawialnych. Posiadają one również w Saksonii, przy

Bardziej szczegółowo

1. Pojęcie wiatru, cyrkulacja powietrza w atmosferze. Historia wykorzystania energii wiatru, typy wiatraków występujących na ziemiach polskich

1. Pojęcie wiatru, cyrkulacja powietrza w atmosferze. Historia wykorzystania energii wiatru, typy wiatraków występujących na ziemiach polskich WYDZIAŁ GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: EKOLOGICZNE ŹRÓDŁA ENERGII RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2015/2016 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Energetyka

Bardziej szczegółowo

Ogrzewanie, chłodzenie i kogeneracja z wykorzystaniem wód geotermalnych w Europie. Thomas Garabetian, EGEC 18/09/2017

Ogrzewanie, chłodzenie i kogeneracja z wykorzystaniem wód geotermalnych w Europie. Thomas Garabetian, EGEC 18/09/2017 Ogrzewanie, chłodzenie i kogeneracja z wykorzystaniem wód geotermalnych w Europie Thomas Garabetian, EGEC 18/09/2017 Zasoby głębokich wód geotermalnych w Europie: przegląd rynkowy Zainstalowana zdolność

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania dla klientów przemysłowych Mała kogeneracja

Rozwiązania dla klientów przemysłowych Mała kogeneracja Rozwiązania dla klientów przemysłowych Mała kogeneracja Energia elektryczna i ciepło to media przemysłowe, które odgrywają istotną rolę w procesie produkcyjnym. Gwarancja ich dostaw, przy zapewnieniu odpowiednich

Bardziej szczegółowo

Koncepcja wykorzystania wód termalnych oraz trójgeneracji w hydrociepłowni w Piasecznie

Koncepcja wykorzystania wód termalnych oraz trójgeneracji w hydrociepłowni w Piasecznie TERMO-GLOB Sp. z o. o. 05-500 Piaseczno, ul. Puławska 45A/172 tel.: (0-22) 701 44 55; fax.: (0-22) 701 44 59 Koncepcja wykorzystania wód termalnych oraz trójgeneracji w hydrociepłowni w Piasecznie Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Geografia - KLASA III. Dział I

Geografia - KLASA III. Dział I Geografia - KLASA III Dział I Dział II 1. Rodzaje i rozwój usług w Polsce - klasyfikuję usługi - określam rolę usług jako III sektora gospodarki - opisuję znaczenie usług we współczesnej gospodarce - wykazuję

Bardziej szczegółowo

Działania rozwojowe w zakresie infrastruktury turystycznej. Property Forum Polska Północna Gdańsk, 5 marca 2012 r.

Działania rozwojowe w zakresie infrastruktury turystycznej. Property Forum Polska Północna Gdańsk, 5 marca 2012 r. Działania rozwojowe w zakresie infrastruktury turystycznej Property Forum Polska Północna Gdańsk, 5 marca 2012 r. Informacje ogólne Liczba mieszkańców: około 40 tys. Wyspiarskie położenie. Przygraniczne

Bardziej szczegółowo

Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Poszanowania Energii

Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Poszanowania Energii Podstawowe wytyczne do określenia wymogów technicznych i eksploatacyjnych dla instalacji OZE warsztaty pilotażowe. Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Poszanowania Energii Dominika Dawiec, Paweł Jastrzębski,

Bardziej szczegółowo

OZE w gminach uzdrowiskowych

OZE w gminach uzdrowiskowych OZE w gminach uzdrowiskowych W Ustawie Prawo Energetyczne Odnawialne Źródła Energii zdefiniowano jako źródła wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną,

Bardziej szczegółowo

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKI AGH. Jacek Zimny

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKI AGH. Jacek Zimny prof. n. dr hab. inż., Narodowa Rada Rozwoju przy Prezydencie RP, przewodniczący Polskiej Geotermalnej Asocjacji, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH, Konsorcjum Naukowo-Przemysłowo-Wdrożeniowe

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Małe układy do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej

Bardziej szczegółowo

STRATEGIA PROGRAMY PROJEKTY

STRATEGIA PROGRAMY PROJEKTY PARK NAUKOWO-TECHNOLOGICZNY ROGÓŹNO STRATEGIA PROGRAMY PROJEKTY MISJA Zrównowa wnowaŝony ony rozwój j regionalny CEL GŁÓWNYG racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych i innych potencjałów regionu, poprzez

Bardziej szczegółowo

Finansowanie zadań. związanych z oszczędnością energii. w tym z energią geotermalną

Finansowanie zadań. związanych z oszczędnością energii. w tym z energią geotermalną Finansowanie zadań związanych z oszczędnością energii w tym z energią geotermalną ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie prezentuje: Józef Kała I Zastępca Prezesa

Bardziej szczegółowo

Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA**

Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA** WIERTNICTWO NAFTA GAZ TOM 22/1 2005 Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA** 1. WSTÊP Na obszarze Polski wody mineralne

Bardziej szczegółowo

Geotermia w samowystarczalności energetycznej Polski

Geotermia w samowystarczalności energetycznej Polski Warszawa, dn. 02.06.2016 Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO Geotermia w samowystarczalności energetycznej Polski technologie wytwarzania

Bardziej szczegółowo

Dobry Klimat dla Dolnego Śląska

Dobry Klimat dla Dolnego Śląska Dobry Klimat dla Dolnego Śląska Średnioroczny poziom B[a]P Dobry Klimat dla Dolnego Śląska Wielki Smog w Londynie 5 9 grudnia 1952 Dobry Klimat dla Dolnego Śląska [PM 10 mg/m3] [Liczba zgonów dziennie]

Bardziej szczegółowo

Potencjał geotermiczny Polski w świetle uwarunkowań geologicznych

Potencjał geotermiczny Polski w świetle uwarunkowań geologicznych Państwowy Instytut Geologiczny- Państwowy Instytut Badawczy Oddział Karpacki ul. Skrzatów 1, Kraków Potencjał geotermiczny Polski w świetle uwarunkowań geologicznych Józef Chowaniec Warszawa, 2.10.2014

Bardziej szczegółowo

Lokalne systemy energetyczne

Lokalne systemy energetyczne 2. Układy wykorzystujące OZE do produkcji energii elektrycznej: elektrownie wiatrowe, ogniwa fotowoltaiczne, elektrownie wodne (MEW), elektrownie i elektrociepłownie na biomasę. 2.1. Wiatrowe zespoły prądotwórcze

Bardziej szczegółowo

Pompy ciepła -uwarunkowania rozwoju w Europie i Polsce

Pompy ciepła -uwarunkowania rozwoju w Europie i Polsce Pompy ciepła -uwarunkowania rozwoju w Europie i Polsce Obecnie, liczba sprzedawanych pomp ciepła w Polsce jest podobna do poziomu sprzedaży w Niemczech sprzed 10 lat. W 2000 roku sprzedawano tam ok. 5000

Bardziej szczegółowo

Potencjał i perspektywy wykorzystania zasobów wód termalnych w Polsce

Potencjał i perspektywy wykorzystania zasobów wód termalnych w Polsce Zasoby i możliwości techniczne rozwoju technologii geotermalnych w Polsce Warszawa 17 maja 2016r. Potencjał i perspektywy wykorzystania zasobów wód termalnych w Polsce Wysoki potencjał wód termalnych?

Bardziej szczegółowo

Property Forum Łódź 2013. Nowa jakość w Łodzi

Property Forum Łódź 2013. Nowa jakość w Łodzi Property Forum Łódź 2013 Nowa jakość w Łodzi Centrum Sukcesja Sukcesja to Centrum HandlowoRozrywkowe, które stworzy nową jakość w Łodzi. Będzie miejscem spędzania wolnego czasu, przyjaznym dla klientów,

Bardziej szczegółowo

Systemair: Technologia EC

Systemair: Technologia EC Systemair: Technologia EC Kwestia ochrony środowiska naturalnego to dziedzina wymagająca zdecydowanych i szybkich działań. Dotyczy to zwłaszcza sektora przemysłowego współodpowiedzialnego, wraz z konsumentami

Bardziej szczegółowo

ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH. Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH. Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego

Bardziej szczegółowo

Biogazownie w energetyce

Biogazownie w energetyce Biogazownie w energetyce Temat opracował Damian Kozieł Energetyka spec. EGIR rok 3 Czym jest biogaz? Czym jest biogaz? Biogaz jest to produkt fermentacji metanowej materii organicznej przez bakterie beztlenowe

Bardziej szczegółowo

TURNUSY REHABILITACYJNE DLA AMAZONEK 14 DNI W UZDROWISKU BUSKO ZDRÓJ. w Szpitalu Uzdrowiskowym KRYSTYNA i Sanatorium MARCONI

TURNUSY REHABILITACYJNE DLA AMAZONEK 14 DNI W UZDROWISKU BUSKO ZDRÓJ. w Szpitalu Uzdrowiskowym KRYSTYNA i Sanatorium MARCONI Dla Amazonek Busko TURNUSY REHABILITACYJNE DLA AMAZONEK 14 DNI W UZDROWISKU BUSKO ZDRÓJ w Szpitalu Uzdrowiskowym KRYSTYNA i Sanatorium MARCONI lp. Określenie pokoju W sezonie (15.04-14.10) Sanatorium Marconi

Bardziej szczegółowo

POMPY CIEPŁA Analiza rynku Wykres 1

POMPY CIEPŁA Analiza rynku Wykres 1 POMPY CIEPŁA Analiza rynku W Polsce dominującą rolę w produkcji energii elektrycznej odgrywa węgiel ( jego udział w globalnej wielkości mocy zainstalowanej w naszym kraju w 2005 roku wynosił 95%). Struktura

Bardziej szczegółowo

www.uzdrowiskogoldap.pl

www.uzdrowiskogoldap.pl Główne kierunki rozwoju Gminy Gołdap wykorzystanie czynników geopolitycznych wykorzystanie czynników geograficznych - przejście graniczne z Rosją - turystyka (centrum sportów zimowych) - specjalna strefa

Bardziej szczegółowo

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce... SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna

Bardziej szczegółowo