PAMIĘĆ KOMPUTERA TYPY PAMIĘCI

Transkrypt

1 PAMIĘĆ KOMPUTERA Pamięć komputera to elektroniczny notatnik komputera. Programy są ładowane i wykonywane w pamięci. Pamięć jest, więc niezbędna do, gdyż dane wprowadzane do komputera są w niej zapisywane. Centralną częścią komputera jest Jednostka Centralna, gdzie znajduje się procesor. Jednostka Centralna zawiera pamięć. Pamięć jest podzielona na odrębne komórki, które przechowują pojedyncze słowa lub bajty. Dane przechowywane są w pamięci w postaci zbiorów (matryc) ładunków elektrycznych (reprezentują je 0 i 1, za pomocą których w systemie dwójkowym zapisuje się wszystkie liczby). Dzięki temu szybko docierają one do głównej procesora, który może je pobiera w sposób losowy. Jednostką pamięci jest właśnie bajt: Kilobajt (KB)~1000 bajtów Megabajt (MB)~ bajtów Gigabajt (GB)~ bajtów Dzisiejsze komputery mają zwykle od 32 do 256 mln bajtów pamięci. Nowsze generacje komputerów PC mają więcej pamięci RAM, gdyż tego wymaga system operacyjny. TYPY PAMIĘCI Pamięć dzieli się ze względu na różne kategorie. 1. ze względu na ulotność dzieli się na: dynamiczną RAM (Random Acces Memory) statyczną ROM (Read Only Memory) 2. ze względu na miejsce w konstrukcji komputera dzieli się na: pamięć robocza (z angielskiego: operacyjna), czyli RAM pamięć podręczna, czyli cache pamięć zewnętrzna, czyli masowa (stacje dysków, taśm itp.) 3. ze względu na możliwości zapisu i odczytu dzieli się na: tylko do odczytu (zapis odbywa się w fazie produkcji) jednokrotnego zapisu wielokrotnego zapisu 4. ze względu na sposób dostępu do informacji: pamięć o dostępie swobodnym pamięć o dostępie szeregowym (cyklicznym), czyli rejestry przesuwne 1

2 PAMIĘĆ DYNAMICZNA- RAM Pamięć RAM jest pamięcią operacyjną o dostępie bezpośrednim. W pamięci RAM można zapisywać i odczytywać dane. Jest to jednak pamięć ulotna, gdyż w momencie odcięcia zasilania wszelkie informacje zostają utracone. Pamięć ta musi być odświeżana by mogła przechowywać dane. RAM jest stosowana w komputerach osobistych, gdyż umożliwia szybką wymianę danych, a jej czas dostępu jest krótki. Nadzór nad rozmieszczeniem programów w pamięci RAM sprawuje system operacyjny. Cechy pamięci RAM: pojemność, która decyduje o ilości możliwych do jednoczesnego uruchomienia programów i ich podstawowych danych możliwość otwierania wielu programów na raz, czas dostępu, który ma duże znaczenie, ponieważ im szybciej procesor może komunikować się z układami pamięci, tym większa jest wydajność komputera, i praca uruchamianych na nim programów. duża stabilność i szybkość działania komputera, gdyż dodatkowa pamięć powoduje, że system Windows rzadziej lub wcale nie korzysta z pamięci wirtualnej. Pierwsze komputery IBM PC miały tylko 64 KB pamięci, a domowe zaledwie 1KB. Jednak szybki wzrost liczby sprzedaży komputerów spowodowała spadek cen pamięci, więc wielkości pamięci komputerów zwiększyły się do 256 KB, 512 KB i 640 KB. Pojawienie się środowiska graficznego MS-Windows i ulepszenie systemu operacyjnego spowodowały wzrost zapotrzebowania na pamięć standardową. Wielkością pamięci stały się 4 MB. Obecnie normą dla środowiska graficznego Windows jest w przypadku wersji 3.11 jest 8 MB, dla Windows 95 to 16 MB, a nowsze wersje Windows potrzebują około 1 lub więcej gigabajtów. PAMIĘĆ STATYCZNA ROM Pamięć ROM to pamięć statyczna, używana najczęściej w komputerach osobistych. Pamięć ta zawiera jedynie niezbędne programy systemu operacyjnego, potrzebne do odczytywania danych. ROM nie może być modyfikowana. Jest to 2

3 pamięć stała, w momencie odcięcia zasilania nie traci danych. Na dysku stałym zapisany jest program pozwalający na wykonanie podstawowych funkcji oraz program inicjujący. Pamięć ROM działa wolniej od RAM. Pamięć ROM jednak posiada około KB i mogą zawierać nawet cały system operacyjny. Pamięć ROM nie są ulotne, możliwe jest, więc w nich przechowywanie kluczowe informacji jak na przykład BIOS-u (programu uruchamianego automatycznie przy włączaniu komputera. Pamięć ROM można podzielić na EPROM (Ersable Programable Read Only Memory) i EEPROM (Elektically EPROM). EPROM (Electrically Programmable Read-Omly Memory) lub (Erasable PROM) - EPROM jest pamięcią stałą, która umożliwia kasowanie danych za pomocą ładunków elektrycznych.jest to kasowalna pamięć tylko do odczytu - to rodzaj nieulotnej pamięci typu ROM zawartej w układzie scalonym, który może być programowany i przeprogramowywany za pomocą specjalnego urządzenia elektronicznego tzw. programatora. Mikroukłady EPROM umieszczane są w przeźroczystej obudowie, tak aby jej zawartość mogła być kasowana poprzez naświetlanie promieniami ultrafioletu. Mikroukłady EPROM są najczęściej stosowane do przechowywania danych, które najprawdopodobniej nie będą już nigdy zmieniane, na przykład BIOS. EEPROM (Electrically Ereasable Programmable Read-Only Memory) jest to elektrycznie kasowalna i programowalna pamięć tylko do odczytu - rodzaj stałej pamięci której zawartość można wymazać i ponownie zaprogramować przez przyłożenie napięcia elektrycznego do układów pamięciowych, a następnie wpisanie w nie nowych instrukcji. Pamięć typu Flash to rodzaj pamięci EEPROM, umożliwia zapisywanie i czyszczenie wielu komórek pamięci na raz. Normalne pamięci EEPROM pozwalają zapisywać naraz tylko jedną komórkę, przez co komputer działa wolniej. Wszystkie typy pamięci Flash zużywają się po pewnej ilości zapisań i wyczyszczeń.są dwie formy pamięci Flash: NOR i NAND. Pamięć NOR ma długi czas zapisu i czyszczenia, ale posiada pełny interfejs adresowania i dostępu do danych, co pozwala na szybki dostęp do dowolnego miejsca w pamięci. Jest przez to dobra do przechowywania programów, które nie wymagają częstej aktualizacji, na przykład w aparatach cyfrowych i notatnikach elektronicznych. Wytrzymuje od 10 tysięcy do 100 tysięcy cykli zapisu. Pamięć NAND ma krótszy czas czyszczenia i zapisu, większą gęstość, mniejszy współczynnik koszt/bit oraz dziesięciokrotnie większą wytrzymałość. Jednak jej interfejs umożliwia jedynie dostęp sekwencyjny, co czyni ją lepszą w zastosowaniach typu pamięci masowej, lecz gorszą jako pamięć komputerowa. 3

4 PAMIĘĆ PODRĘCZNA-RODZAJE Istnieją jeszcze inne rodzaje pamięci: statyczna SRAM lub dynamiczna DRAM, oraz pamięci podręczne, które przyśpieszają działanie procesora, gdyż jest ona szybsza od systemowej, w której przechowywane są często wykorzystywane dane. Pamięć taką można by porównać do notatek sporządzanych z przeglądanych książek. Pamięć SRAM (Statistic Random Access Memory) to rodzaj ulotnej pamięci RAM, nie wymagającej ciągłego odświeżania przez procesor,jest szybka, przechowuje dane do momentu odcięcia zasilania, ale ich budowa jest złożona. Jest to jednak pamięć mało pojemna, ale zwiększa szybkość dostępu komputera do przechowywanych w pamięci operacyjnej informacji. Układy tej pamięci są zazwyczaj używane jako pamięć podręczna procesora i przechowują swoją zawartość aż do momentu wyłączenia zasilania lub zresetowania komputera, kiedy specjalny program zeruje jej wszystkie komórki. Są dwa rodzaje układów SRAM: asynchronicznie i synchroniczne, które dostosowują się do częstotliwości zegara procesora, są znaczne szybsze niż asynchroniczne i mogą wykonywać operacje taktowane równorzędnie z zegarem systemowym komputera. Pamięć DRAM to rodzaj pamięci RAM, przechowująca informacje przy wykorzystaniu kondensatorów (magazynujące ładunki elektryczne) pamięć ta wymaga odświeżania regularnego, jest, więc wolniejsza od SRAM i wykorzystuje więcej energii. Kondensatory te po pewnym czasie tracą swój ładunek, mikroukłady DRAM muszą regularnie je ładować (odświeżać) za pomocą impulsu elektrycznego. Polega to na cyklicznym odczytywaniu i ponownym zapisywaniu zawartości wszystkich komórek. Posiada jednak dużą pojemność i nieskomplikowaną budowę. SDRAM (Synchronous Dynamic Random Access Memory) to pamięć zsynchronizowana z taktem zegara systemowego pamięć operacyjna typu DRAM, dzięki czemu radykalnie większa jest szybkość transmisji danych między pamięcią a procesorem, czas dostępu (odczytu) skrócony jest do około nanosekund. Pamięci tego typu stosowane są w komputerach zarówno jako pamięć operacyjna, jak i jako pamięć kart graficznych. 4

5 Pamięć VDRAM (Video RAM) wykorzystywana jest w kartach graficznych. Umożliwia dwukrotnie szybsze przekazywanie danych niż DRAM i zapisuje całe bloki danych jednocześnie. CACHE (Cache Memory) Cache to dodatkowa pamięć, w którą wyposażone są komputery. Jest to pamięć podręczna, która znacznie przyśpiesza wykonywanie programów. Instaluje się ją, dlatego, że pamięć RAM jest zbyt powolna dla dzisiejszych procesorów. Casch odczytuje dane z wyprzedzeniem, co znacznie zwiększa wydajność komputerów. Casch stosuje się w sterownikach dysku, jako bufory dysku. Jest to często zwykła pamięć RAM, ale znacznie szybsza niż pamięć dyskowa.. Starsze procesory Pentium mają 16 KB wewnętrznej pamięci podręcznej i 256 KB pamięci podręcznej znajdującej się na płycie głównej. Procesory Pentium II mają oba rodzaje pamięci na płytkach procesora.. Pamięć ta używana jest do przyspieszenia dostępu do dysku twardego lub napędu optycznego CD- ROM/DVD-ROM/DVD-RAM lub magnetooptycznego. Pamięć podręczna jest wydzielana z przestrzeni adresowej dostępnej dla systemu operacyjnego. Rozmiar pamięci podręcznej systemu operacyjnego ustalana jest automatycznie przez system operacyjny lub jest ustalana przez administratora. Pliki zapisywane są równolegle na dysku i w pamięci podręcznej, a przy ponownej próbie dostępu do pliku plik pobierany jest w pierwszej kolejności z pamięci podręcznej. Pamięć podręczna procesora pośredniczy w wymianie danych pomiędzy rejestrami procesora, a pamięcią operacyjną komputera (zarówno RAM jak i ROM). Dostęp do pamięci cache jest dla procesora przezroczysty, gdyż procesor adresuje pamięć bez zmian. Dane w pamięci cache są umieszczane przez dodatkowe układy (umieszczone na płycie głównej lub procesorze) śledzące pracę procesora i umieszczające potrzebne dane w pamięci podręcznej. Są trzy typy (poziomy) pamięci podręcznej procesora: L1 - pamięć pierwszego poziomu umieszczana na procesorze. Pamięć ta z uwagi na ograniczenia rozmiarów i mocy procesora zawsze jest najmniejsza z opisanych powodów (rozmiar i pobór mocy). Pamięć ta umieszczona jest najbliżej głównego jądra procesora. L2 - pamięć drugiego poziomu umieszczona na procesorze. Większego rozmiaru niż pamięć L1, umieszczona też na procesorze, ale o trochę wolniejszym czasie dostępu. L3 - pamięć trzeciego poziomu może być umieszczona na płycie głównej komputera. 5

6 COMOS Comos to również dodatkowa pamięć. Jest to ulotna pamięć, w której przechowywane są ustawienia BIOS. Aby dane, które się w niej znajdują, nie były tracone w chwili wyłączenia komputera, ciągły dopływ prądu zapewnia jej bateria znajdująca się na płycie głównej, to właśnie dzięki niej twój komputer zawsze wie, która jest aktualnie data i godzina. Pamięć wirtualna Swap File Wszystkie wersje systemu Windows korzystają ze pliku zwanego "swap file", w którym na twardym dysku zapisywana jest zawartość pamięci w przypadkach, gdy zaczyna jej brakować. Swap file, lub pamięć wirtualna, jest swego rodzaju buforem, do którego zapisywane są dane, aby móc je pobrać w odpowiednim momencie. Jest to, więc dodatkowa pamięć. Czytanie i zapis na twardym dysku jest wolniejsze od takich samych operacji wykonywanych bezpośrednio z pamięci RAM. Częste odwoływanie się do twardego dysku znacznie spowalnia działanie komputera. FPM RAM (Fast Page Mode Random Access Memory) to pamięć typu DRAM, charakteryzująca się jednorazowym czytaniem kilku jednostek pamięci, co przyspiesza odczyt danych położonych w kolejno następujących po sobie jednostkach. Jednak z powodu długiego czasu dostępu równego blisko 70 nanosekund pamięć FPM RAM nie znalazła powszechnego zastosowania. EDO RAM (Extended Data Output Random Access Memory) to rodzaj pamięci RAM, w której w chwili, gdy dane są odczytywane, może zostać podany adres następnej komórki, co przyspiesza odczyt kolejnych komórek pamięci nawet do 20 % szybciej niż w przypadku FPM RAM. RDRAM (Rambus DRAM) oparty jest na technologii wąskiej i szybkiej 8- bitowej magistrali danych ASIC oraz na właściwym module RDRAM (Rambus Dynamic Random Access Memory). Moduł RDRAM pozwala na przesyłanie danych z prędkością zbliżoną do 400 MB/s. Tak duża szybkość możliwa jest do 6

7 osiągnięcia w modułach pamięci Rambus DRAM dzięki krótkim ścieżkom sygnałów oraz bardzo niskiemu napięciu zasilania. Istnieje jeszcze typów pamięci podręcznej komputera, różniących się szybkością zapisywania i odczytywania danych, właściwościami, czy sposobem zapisu. Jednak podstawowymi pamięciami, niezbędnymi do prawidłowej pracy komputera jest wspomniana pamięć dynamiczna RAM i statyczna ROM, bez których komputer nie spełniałby wymaganych funkcji. Wszelkie pamięci dodatkowe służą jedynie do zwiększenia wydajności komputera, czyli zwiększenia odczytywalności danych, szybkości i pojemności zapisu informacji, czego wymaga coraz bardziej rozwinięta technologia komputerowa. zwiększenia odczytywalności danych, szybkości i pojemności zapisu informacji, czego wymaga coraz bardziej rozwinięta technologia komputerowa. Każde urządzenie, które musi przechowywać ustawienia, posiłkuje się pamięcią. Najprostszym przykładem takich urządzeń są magnetowidy przy programowaniu nagrywania w oznaczonym czasie dane o rozpoczęciu rejestracji, czasie trwania, kanale przechowywane są w pamięci. Nowoczesne maszyny do szycia przechowują w pamięci wzory ściegów, które można później wybierać z panelu kontrolnego. Innym przykładem jest funkcja zabezpieczenia przed drganiami w odtwarzaczach MiniDisk. Nagłe ruchy odtwarzacza nie przeszkadzają w odtwarzaniu. W rzeczywistości głowica może przeskakiwać powodując przerwy w czytaniu, jednak skoki nie są słyszalne dla użytkownika, ponieważ w pamięci przechowywane jest zawsze 6 sekund odtwarzanego utworu. Jest czas wystarczająco długi, by głowica mogła powrócić do pominiętej ścieżki utworu. Pamięć pomaga też odwrócić kolejność odtwarzanych utworów. 7

8 Sześciosekundowy czas zwłoki pozwala przeskoczyć głowicy do wcześniejszego utworu Aparaty cyfrowe nie wykorzystują filmu światłoczułego. Sfotografowane przez nie obrazy są przetwarzane do postaci cyfrowej i przechowywane w pamięci aparatu. Im wyższa rozdzielczość, tym więcej pamięci potrzeba do przechowywania zdjęcia. Tzw. kamery wysokorozdzielcze czy megapikselowe pozwalają robić zdjęcia w wyższych rozdzielczościach, lecz do przechowania jednego zdjęcia potrzeba 1,5 MB pamięci. Większość aparatów dokonuje kompresji danych (zazwyczaj w standardzie JPEG), co znacznie zmniejsza objętość pliku. Proces ten zajmuje kilka sekund dla każdego zdjęcia. Aparaty cyfrowe akceptują karty pamięci, które można traktować jako dodatkowe filmy. PAMIĘĆ MASOWA (zewnętrzna) Do pamięci masowej zalicza się płyty CD, CD-ROM, CD-RW oraz wychodzące już z użycia dyskietki. Pamięć masowa służy do wprowadzania danych, programów oraz do przenoszenia informacji i plików, jak również programów, grafik itp. PAMIĘĆ MAGNETYCZNA Wszystkie typy pamięci na warstwach magnetycznych działają na tej samej zasadzie; na poruszającej się warstwie magnetycznej dokonywany jest zapis informacji polegający na odpowiednim przemagnesowaniu pól nośnika informacji. Zapis i odczyt dokonywany jest za pomocą głowic. Głowicą nazywamy rdzeń z nawiniętą na nią cewką i niewielką szczeliną miedzy biegunami. Zapis informacji sprowadza się do namagnesowania poruszającego się nośnika. Pole magnetyczne wytworzone w szczelinie magnesuje nośnik tak długo, jak długo płynie prąd w cewce głowicy. Namagnesowany odcinek nośnika zachowuje się jak zwykły magnes, wytwarzając własne pole magnetyczne Dysk twardy to hermetycznie zamknięty, składający się z 2 do 8 wirujących talerzy pokrytych bardzo cienka warstwa magnetyczna, każdy posiada osobna głowice odczytujacą-zapisujaca, która unosi się nad nim na cienkiej poduszce powietrznej. Dysk twardy jest zwykle na stale włączony do komputera i przechowuje dane, które powinny być zawsze dostępne, takie jak system operacyjny. Nowoczesne dyski twarde posiadają bardzo duża przepustowość 8

9 danych, niski czas dostępu do danych, obracają się z prędkością kilku tysięcy obrotów na minutę, a ich pojemność wynosi kilkadziesiąt gigabajtów. DYSKIETKI Dyskietki są to krążki wykonane ze specjalnego tworzywa pokrytego warstwą nośnika magnetycznego. Dyskietka to przenośny nośnik magnetyczny o niewielkiej pojemności umożliwiający zarówno odczyt jak i zapis. Dyskietka taka składa się z twardej plastikowej obudowy z otworem dostępowym do nośnika zasuwanym metalową (później plastikową) zasuwką. Do 1976 roku stosowano dyskietki o średnicy 8 cali, o niewielkiej pojemności i znacznych rozmiarach. Dyskietki 8-calowe, a w PC 5,25 -calowe miały pojemność 360 KB (DD) i 1.2 MB (HD). Ich obudowa była miękka, nie było zamknięcia otworu odczytu - należało je przechowywać w papierowych kopertach. Potem wprowadzono dyskietki mniejszych rozmiarów 3,5 calowe, używane czasem do dziś do przenoszenia plików o bardzo niewielkiej pojemności, głównie plików tekstowych. Dyskietki przed użyciem należy jednak sformatować, czyli przygotować do zapisu i pracy w systemie operacyjnym. Formatowanie polega na zapisie informacji umożliwiających szybkie odszukanie danych w systemie). Dyskietki 3,5 cala stały się standardem w końcu lat 80. ich pojemność to 1,44 MB lub 2,88 MB. Dane zapisywane na dyskietce odczytywane są poprzez głowice zapisująco-czytające. Dane można w nich odczytywać i zapisywać, jak również kasować. Dyskietki ogólnie różnią się formatem (HD, DD, ED) i sposobem zapisu. Dyski HD jest o połowę mniejszy od czułych dyskietek DD i wymaga silniejszego pola magnetycznego. Dyskietki różnią się też własnościami. dyskietka 3.5 cala 9

10 dyskietka 5,25 cala PŁYTY CD-ROM (Compact Disc Read Only Memory) Na początku lat 90 pojawiły się masowo oparte na zbiorowej technologii dyski optyczne i magnetooptyczne. Dyski optyczne działają taka samo jak płyty kompaktowe, czyli jak pamięć ROM, można z nich odczytywać dane. Nazwane są, więc płytami CD-ROM. Prócz muzyki zawierają dane tekstowe i graficzne, można, więc używać ich jako odtwarzacz płyty CD, korzystając z odpowiedniego oprogramowania. Płyty CD-ROM dysponują pojemnością od 200 do 1000MB. Można na nich zapisywać grafikę jak i sekwencje video wysokiej jakości.cd-rom to nośnik danych wykorzystujący laser optyczny, do odczytu informacji zawartej na aluminiowanej warstwie dysku poliwęglanowego, w postaci mikrorowków. Napędy CD-ROM działają wolniej niż dyski twarde, ale o wiele szybciej niż dyskietki. Płyty CD-ROM wykonane są z poliwęglanów lub ze szkła. Składają się z warstw pokrytych substancją magnetyczna.pierwsze płyty CD wyprodukowały firmy Sony i Philips. Różnią się od płyt kompaktowych sposobem zapisywania danych. Pojemność CD-ROM-u to około 650 MB, równowartość 450 dyskietek 3,5"(2HD) lub stron tekstu.napędy pierwszej generacji, pracowały z prędkością ok. 150 KB/s. Producenci sprzętu zaprezentowali potem napędu podwójnej prędkości (300 KB/s), czterokrotnej prędkości (600 KB/s) i szybsze. Najszybsze napędy CD osiągają 52-krotną prędkość odczytu (7800 KB/s), jest to jednak prędkość maksymalna, osiągana tylko na pewnym obszarze płyty.cd-rom-y są zwykle sformatowane systemem plików ISO 9660 (wcześniej zwanym High Sierra). Format ten ogranicza nazwy plików do stylu MS-DOS-a. Rock Ridge Extensions wykorzystuje niezdefiniowane pola w standardzie ISO Dyski WROM (Write Once Read Many - zapisz raz czytaj wiele razy) pozwalają na jednokrotny zapis i wielokrotne odczytywanie danych. Maja pojemność z rzędu gigabajtów i są przydatne w archiwizacji danych. Nie można ich jednak odczytać w zwykłych napędach. 10

11 Dyski MO to dyski pozwalające na wielokrotny zapis i odczyt informacji. Są to dyski magnetooptyczne. CD-R jest to płyta kompaktowa z możliwością jednokrotnego zapisu za pomocą odpowiedniej nagrywarki komputerowej oraz wielokrotnego odczytu dane można odczytywać wielokrotnie w napędach CD-ROM.Generalnie CD-R możemy nagrać jedynie raz. Ale wielosesyjność pozwala na nadpisywanie plików na zasadzie nie fizycznego zastąpienia zawartości pliku, lecz zapisania nowszej wersji pliku w innym fizycznie obszarze.można kasować pliki z CD-R - nie ulegają one fizycznemu usunięciu (znajdują się po skasowaniu na nośniku, a sektory przez nie zajmowane nie są zwracane do puli wolnych jednostek alokacji), lecz zapisywana jest informacja, iż plik usunięto. Na te wszystkie operacje pozwala system plików ISO-9660, zwany też ISOFS lub CDFS. Dzięki wielosesyjności mogły powstać takie formaty jak PhotoCD. Płyty CD-RW Compact Disc-ReWritable jest to płyta kompaktowa z możliwością wielokrotnego nagrywania (ok razy) za pomocą odpowiedniej nagrywarki komputerowej. CD-RW jest nieco innym typem dysków niż CD-R, umożliwiają wielokrotny zapis i kasowanie danych, ale ich wadą jest słaba odczytywalność. Płyty CD-RW w swej budowie pokryte są warstwą zmniejszającą stopień odczytywalności lasera. Nośniki CD-RW różnią się budową i zasadą działania od płyt CD-R. Płyta między dyskiem z tworzywa sztucznego a odbijającą światło warstwą aluminium posiada warstwę będącą stopem czterech metali (srebro, ind, antymon, tellur). Warstwa ta posiada specjalne własności fizyczne. Promień lasera może czynić ją przezroczystą lub pochłaniającą światło. Dzięki temu, że warstwa ta może przechodzić dowolnie z jednego stanu w drugi.pierwotnie nośniki CD-RW mogły być nagrywane z prędkością 1x - 4x. Aktualnie nośniki CD-RW High Speed mogą być zapisywane z prędkościami od 4x do 12x, a najnowsze Ultra Speed nawet 32x. DVD - (ang. Digital Versatile Disc czyli Cyfrowy dysk ogólnego przeznaczenia). Płyty DVD mają o wiele większą pojemność od płyt CD. Wynosi ona od 4,7-17 GB. Można na nich pomieścić nieporównywalnie większą ilość danych, czyli nagrywać filmy w formacie DVD (kompresja MPEG-2). Na początku napędy DVD mogły odczytywać tylko płyty w tym formacie. Obecnie wyszły one z produkcji. Napędy mogące odczytać płyty DVD, jak i CD nazywane są napędami drugiej generacji. DVD pierwszej generacji odczytywały dane z prędkością ok KB/s (1x). Obecne napędy pracują z prędkością do ok. 10x. Jest to spowodowane techniką dwuwarstwową. Górna warstwa wykonam jest z półprzepuszczalnego materiału. W zależności, z której warstwy mają być odczytane dane długość fali lasera jest zwiększana lub zmniejszana. Napędy DVD posiadają o wiele lepszą metodę korekcji błędów (RS-PC). Do odtworzenia filmów w formacie DVD oprócz czytnika DVD, potrzebny jest 11

12 jeszcze dekoder MPEG-2. DVD jest standardem zapisu danych na optycznym nośniku danych, podobnym do CD-ROM lecz pozwalającym osiągać większe pojemności. DVD dzieli się na przeznaczony tylko do odczytu DVD-ROM oraz umożliwiający zapis DVD-RAM, DVD-R, DVD-RW, DVD+R, DVD+RW, DVD+R DL. Dyski DVD w zależności od typu mogą pomieścić od 5 GB (jednowartostwowe, jednostronne płyty DVD) do 18 GB danych (obustronne, dwuwarstwowe DVD). Te najbardziej pojemne pozwalają zapisać do ośmiu godzin obrazu wysokiej jakości (lepszej na przykład od filmów zapisanych w formacie DivX na CD).Oprócz standardów DVD jako nośnika danych, rozróżniamy standardy aplikacyjne, takie jak DVD-Video i DVD-Audio. DVD-R to jeden ze standardów jednokrotnego zapisu informacji na nośniku danych, jakim jest dysk optyczny DVD. Umożliwia zapis 4,7 GB danych na jedną stronę nośnika. Kompatybilny z DVD-R standard wielokrotnego zapisu informacji to DVD-RW. DVD+R umożliwia zapis 4,7 GB danych na jedną stronę nośnika. PROCESOR Procesor (ang. processor) -to urządzenie cyfrowe sekwencyjne komputera, które pobiera dane z pamięci, interpretuje je i wykonuje jako rozkazy. Znajduje się w jednostce centralnej komputera. Wykonuje on bardzo szybko ciąg prostych operacji (rozkazów) zadanych przez użytkownika lub oprogramowanie. Zwykle składa się z jednego lub kilku mikroprocesorów, zbudowanych z płytek krzemu lub innego materiału z obwodami elektrycznymi. Umieszczony jest na płycie drukowanej, która zawiera obwody łączące procesor z innymi urządzeniami. Procesor składa się z: 12

13 zespołu rejestrów do przechowywania danych i wyników, jednostki arytmetycznej (arytmometr) do wykonywania operacji na danych układu sterującego przebiegiem wykonywania programu W niektórych komputerach procesor składa się z wielu układów scalonych i płytek drukowanych.jedną z podstawowych cech procesora jest długość (liczba bitów) słowa, na którym wykonywane są podstawowe operacje obliczeniowe. Jeśli słowo ma np. 32 bity. Innym parametrem określającym procesor jest szybkość z jaką wykonuje on program. Szybkość ta zależy od czasu trwania pojedynczego taktu procesora, jest on odwrotnością częstotliwości procesora. Do typowych zadań wykonywanych przez procesor należą: kopiowanie danych działania arytmetyczne działania na bitach przesunięcie bitów w lewo lub prawo Bibliografia: Peter Norton- Komputer Włodzisław Duch- Fascynujacy świat komputerów Magazyn Komputer Świat Encyklopedia PWN internet-encyklopedia 13

14 Filia UŚ w Cieszynie Grafika rok I autor: Dorota Trojan 14

15 PAMIĘĆ KOMPUTERA-TYPY PAMIĘCI SPIS TREŚCI PAMIĘĆ KOMPUTERA...1 TYPY PAMIĘCI...1 PAMIĘĆ PDRĘCZNA...4 PAMIĘĆ MASOWA...8 PROCESOR