Spis treści. Wstęp 13

Transkrypt

1 Ochrona środowiska dla inżynierów / redakcja naukowa Jacek Krystek ; autorzy: Grzegorz Wielgosiński, Tadeusz Wszołek, Anna Karczewska, Małgorzata Wolska, Korneliusz Miksch, Czesława Rosik-Dulewska, Barbara Surowska, Piotr Korzeniowski, Jacek Krystek, Tomasz Poskrobko. wydanie I. Warszawa, 2018 Spis treści Wstęp Ochrona powietrza atmosferycznego Skład i struktura atmosfery Transport zanieczyszczeń w atmosferze Smog Kwaśne deszcze Efekt cieplarniany Ochrona atmosfery przed zanieczyszczeniami Metody odpylania gazów Metody odsiarczania gazów Metody usuwania tlenków azotu Metody usuwania lotnych związków organicznych Metody usuwania dioksyn Monitoring powietrza atmosferycznego Modelowanie rozprzestrzeniania się substancji w atmosferze Literatura Ochrona przed hałasem Oddziaływanie hałasu na organizm ludzki Jak słyszymy Krzywe jednakowej głośności Ryzyko uszkodzenia słuchu Skutki doraźne i długofalowe wpływu hałasu na człowieka Źródła hałasu Wskaźniki stosowane w ocenie hałasu i metody ich wyznaczania Parametry podstawowe oraz poziomy wskaźnikowe Metodyki pomiarowe hałasu Metody obliczeniowe. Modelowanie źródeł i propagacji hałasu w środowisku Model propagacji dźwięku w przestrzeni otwartej Składowe tłumienia dźwięku na ścieżce propagacji Modele akustyczne wybranych źródeł hałasu Mapy akustyczne Metody ograniczania hałasu w środowisku Literatura 146

2 3. Ochrona powierzchni ziemi Najważniejsze właściwości i funkcje gleb Czynniki i procesy glebotwórcze Klasyfikacja gleb Skład i podstawowe właściwości gleb Najważniejsze funkcje gleb Zagrożenia gleb i zasady ochrony środowiska glebowego Erozja wodna i wietrzna Utrata glebowej materii organicznej Zanieczyszczenie ze źródeł rozproszonych i lokalnych Zasklepianie gleby Zagęszczanie gleby Spadek różnorodności biologicznej Zasolenie Powodzie i osuwiska ziemi Prawne regulacje dotyczące ochrony gleb w Polsce i w Europie Zanieczyszczenie gleb substancjami stwarzającymi ryzyko Przykłady substancji stwarzających ryzyko i ich zachowanie w glebie Prognozowanie losu zanieczyszczeń w glebach Ocena stanu zanieczyszczenia powierzchni ziemi Metody remediacji gleb zanieczyszczonych Strategie dekontaminacji oraz stabilizacji zanieczyszczeń Techniki remediacji in-situ i ex-situ Metody immobilizacji zanieczyszczeń w glebach Wymywanie i ekstrakcja zanieczyszczeń Odparowywanie i termiczna desorpcja zanieczyszczeń Inne metody techniczne dekontaminacji gleb. Metody termiczne, chemiczne i elektrochemiczne Bioremediacja Metody fitoremediacji Samooczyszczanie gleb Wybór metody remediacji Rekultywacja i zagospodarowanie terenów zdegradowanych geomechanicznie i hydrologicznie Górnictwo jako przyczyna degradacji geomechanicznej gleb Kierunki zagospodarowania terenów pogórniczych Przebieg rekultywacji Tereny zdegradowane hydrologicznie i ich rekultywacja Literatura Oczyszczanie wody Rodzaje i jakość wód Wody powierzchniowe Wody podziemne 225

3 Wody infiltracyjne Wody słone Rodzaje zanieczyszczeń Gazy Substancje mineralne Substancje organiczne Mikrozanieczyszczenia Zanieczyszczenia mikrobiologiczne Metale ciężkie Oczyszczanie wody Koagulacja Przebieg procesu koagulacji Rodzaje koagulantów Chemizm procesu koagulacji Skuteczność procesu koagulacji Separacja zawiesin Sedymentacja Filtracja Charakterystyka złóż filtracyjnych i parametry pracy filtrów Wykorzystanie i skuteczność procesu filtracji Adsorpcja Mechanizm adsorpcji i stosowane sorbenty Kinetyka i dynamika procesu adsorpcji Skuteczność adsorpcji i jej wykorzystanie w technologii oczyszczania wody Usuwanie żelaza i manganu Usuwanie żelaza występującego w związkach nieorganicznych Usuwanie żelaza występującego w kompleksach żelazoorganicznych Usuwanie manganu z wody Skuteczność usuwania żelaza i manganu Odsalanie i zmiękczanie wody Zmiękczanie wody Odsalanie wody Odkwaszanie wody Dezynfekcja wody Dezynfekcja fizyczna Promieniowanie nadfioletowe Dezynfekcja chemiczna Właściwości stosowanych dezynfektantów Czynniki wpływające na skuteczność dezynfekcji wody Uboczne produkty dezynfekcji Literatura Oczyszczanie ścieków Ogólna charakterystyka ścieków 284

4 5.2. Wymagany stopień oczyszczania ścieków Ogólna charakterystyka systemów kanalizacyjnych Metody usuwania zanieczyszczeń ze ścieków Procesy fizyczne (mechaniczne) Procesy chemiczne Procesy biologiczne Technologie i systemy oczyszczania ścieków Technologia osadu czynnego Technologie z utwierdzoną biomasą Technologia fermentacji metanowej ścieków Zintegrowane systemy biologicznego oczyszczania ścieków Zintegrowane systemy biologiczno-fizyczno-chemiczne Zagospodarowanie osadów ściekowych Zagęszczanie i odwadnianie osadów ściekowych Biologiczna stabilizacja osadów ściekowych Zagospodarowanie wód opadowych Problemy ekologiczne funkcjonowania oczyszczalni ścieków Aspekty ekonomiczne oczyszczania ścieków Literatura Gospodarka odpadami Systemy gospodarki odpadami Gospodarka odpadami komunalnymi Uszczelnienia Zasady projektowania uszczelnień Wymagania stawiane kolejnym warstwom uszczelnienia podstawy składowiska Uszczelnienie powierzchniowe Uszczelnienia boczne Uszczelnienie pośrednie Eksploatacja Unieszkodliwianie i odzysk biogazu Możliwości zagospodarowania biogazu Zagrożenia i oddziaływanie biogazu na środowisko Odcieki ze składowisk, ich charakterystyka, metody postępowania Gospodarki odpadami przemysłowymi Odpady wydobywcze Komunalne osady ściekowe Termiczne przekształcenie komunalnych osadów ściekowych Spalarnie komunalnych osadów ściekowych w Polsce Odpady niebezpieczne Biologiczne metody przetwarzania odpadów Kompostowanie odpadów Przegląd biotechnologii kompostowania Fermentacja odpadów biodegradowalnych 382

5 6.5. Termiczne metody przetwarzania odpadów Wykorzystanie stałych paliw wtórnych do produkcji energii elektrycznej i ciepła w Polsce Metody odzysku, w tym recyklingu odpadów Literatura Ochrona przed korozją Rodzaje korozji Korozja chemiczna i elektrochemiczna Rola środowiska w procesie korozji Typy korozji Degradacja materiałów niemetalowych Ochrona przed korozją Powłoki ochronne Powłoki organiczne - malarskie Powłoki nieorganiczne niemetalowe Powłoki konwersyjne Powłoki metalowe Inhibitory korozji Ochrona elektrochemiczna Materiały metalowe odporne na korozję Metale szlachetne i ich stopy Metale nieżelazne i ich stopy Miedź i stopy miedzi Aluminium i stopy aluminium Tytan i stopy tytanu Stale nierdzewne Stale ferrytyczne Stale martenzytyczne Stale austenityczne Stale austenityczno-ferrytyczne Literatura Gospodarcze prawo środowiska Gospodarcze prawo środowiska - zagadnienia ogólne Prawna regulacja ochrony środowiska Ochrona zasobów środowiska Środowisko jako dobro wspólne Pojęcie zasobów środowiska" Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom Wybrane instrumenty przeciwdziałania zanieczyszczeniu Pozwolenia emisyjne Pozwolenie zintegrowane Pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Przeglądy ekologiczne Prawne mechanizmy zapobiegania poważnym awariom

6 przemysłowym Środki finansowo-prawne Zasada zanieczyszczający płaci" Opłaty i administracyjne kary pieniężne jako instrumenty finansowo-prawne ochrony środowiska Formy odpowiedzialności za warunki korzystania ze środowiska Pojęcie odpowiedzialności prawnej" w ochronie środowiska Odpowiedzialność administracyjna Sankcyjna decyzja zobowiązująca Sankcyjna decyzja zobowiązująca o charakterze finansowym Sankcyjna decyzja wstrzymująca Odpowiedzialność cywilna Odpowiedzialność karna System prawa gospodarki odpadami Prawna regulacja gospodarki odpadami w systemie prawa ochrony środowiska Odpady komunalne Odpady wydobywcze Szczególne zasady gospodarowania niektórymi rodzajami odpadów Gospodarka opakowaniami Gospodarka zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym Gospodarka pojazdami wycofanymi z eksploatacji Postępowanie z innymi rodzajami odpadów Literatura Ocena oddziaływania na środowisko Dostęp do informacji o środowisku Udział społeczeństwa w postępowaniach dotyczących środowiska Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko Procedura administracyjna oceny oddziaływania na środowisko Screening (ustalenie obowiązku przeprowadzenia oceny) Scoping (ustalenie zakresu oceny) Metody oceniania stanu środowiska Metody oceny wpływu środowiskowego Wariantowanie oddziaływań Działania zapobiegające i kompensujące Monitorowanie oddziaływań Raport oceny oddziaływania na środowisko Autorzy raportu o oddziaływaniu na środowisko Karta informacyjna przedsięwzięcia Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Oddziaływanie na obszary Natura Transgraniczne oddziaływanie na środowisko Procedury kontrolne oceny oddziaływania na środowisko Literatura 558

7 10. Metody zarządzania środowiskowego Uwagi wstępne Zarządzanie prośrodowiskowe w przedsiębiorstwie Znormalizowane systemy zarządzania środowiskowego Zarządzanie środowiskowe według normy ISO System ekozarządzania i audytu EMAS Narzędzia specjalne zarządzania środowiskowego Znakowanie wyrobów ekologicznych Pochłanianie gazów cieplarnianych Zintegrowane systemy zarządzania w organizacji Niestandardowe metody zarządzania środowiskowego Program Czystszej Produkcji Odpowiedzialność i Troska Literatura 592 Afiliacje 595 oprac. BPK