Plan funkcjonowania i rozwoju placówki CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH I WSPIERANIA AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ
|
|
- Alojzy Chmielewski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Plan funkcjonowania i rozwoju placówki CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH I WSPIERANIA AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ Aktualizacja z dnia r. Odpowiedzialne za opracowanie dokumentu w oparciu o wnioski z konsultacji społecznych: Ewa Chromniak, Joanna Czarnik Strona 1
2 Spis treści 1. WSTĘP MODEL FUNKCJONOWANIA CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH... 3 PRAKTYCZNY MODEL REALIZACJI CUS REKOMENDACJE: PROGRAM CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH... 7 KLUB MIESZKAŃCÓW, PRZESTRZENIE WSPÓLNE i GALERIA NA PODDASZU... 7 KLUB SENIORA... 8 KLUB DZIECI I RODZICÓW NASZA ŚWIETLICA CENTRUM WSPIERANIA AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ ZARZĄDZANIE I PROMOCJA CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH PLAN WDROŻENIA KONCEPCJI CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH I ZAANGAŻOWANIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ W IDEĘ I DZIAŁANIA CUS Zał nr. 1. Harmonogram wdrożenia koncepcji Centrum Usług Społecznych Zał nr. 2. Szacunkowy kosztorys prowadzenia Centrum Usług Społecznych Zał nr. 3. Spis proponowanego wyposażenia Centrum Usług Społecznych w Dobczycach Strona 2
3 WSTĘP Materiał prezentuje koncepcję funkcjonowania Centrum Usług Społecznych, w szczególności propozycje dotyczące: celów i odbiorców Centrum Usług Społecznych modelu prowadzenia CUS przez konsorcjum organizacji pozarządowych propozycję programu Centrum Usług Społecznych obejmującą cześć ogólną oraz szczegółową w podziale na 4 obszary tematyczne: o Klub Seniora o Klub Dzieci i Rodziców o Naszą Świetlicę (placówka wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży) o Centrum Wspierania Aktywności Obywatelskiej plan wdrożenia koncepcji Centrum Usług Społecznych i zaangażowania społeczności lokalnej w ideę i działania CUS 1. MODEL FUNKCJONOWANIA CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH Centrum Usług Społecznych /nazwa robocza/ będzie miejscem integracji i rozwoju mieszkańców miasta i gminy Dobczyce. Będzie przyjazną przestrzenią do spotkań ludzi w różnym wieku i z różnych środowisk. Centrum to zarówno program działania jak i fizyczne miejsce, zlokalizowane w budynku Chirany. Wielofunkcyjny charakter przestrzeni, dostosowanej do potrzeb różnych grup, w tym osób niepełnosprawnych, pozwoli na realizację różnych form pracy. Będą się tam odbywać szkolenia, warsztaty, konferencje, nieformalne spotkania przy kawie, projekcje, wystawy, dziecięce zabawy - przestrzeń zapewni warunki do działania w dużych i małych grupach oraz pracy indywidualnej. Program działania CUS będzie oferował (w podstawowym zakresie) różne formy wsparcia użytkownikom Centrum seniorom, małym dzieciom i ich rodzicom/opiekunom, starszym dzieciom i młodzieży, aktywistom i działaczom organizacji pozarządowych oraz wszystkim, którzy będą chcieli się włączyć w działania Centrum. Jednak kluczowym założeniem funkcjonowania CUS jest tworzenie przestrzeni do oddolnej aktywności jego użytkowników. Program Centrum będzie zawierać zachęty i inspiracje do podejmowania działań własnych przez jego odbiorców oraz wzięcia współodpowiedzialności za realne funkcjonowanie tego miejsca. Na program działalności CUS, poza minimalnym zakresem zabezpieczonym w ramach oferty, złożą się pomysły jego użytkowników, którzy wniosą swój potencjał i kompetencje, zaproszą do współpracy partnerów - w ten sposób wypełnią ramy jego działalności. Strona 3
4 Zasady funkcjonowania Centrum mają budować postawy użytkowników nastawione nie tylko na korzystanie ale i dawanie. Będzie to również realizacja w praktyce pracy podejścia doceniającego które zakłada, że każda osoba ma jakiś potencjał, którym może się podzielić. Drugie, kluczowe założenia funkcjonowania Centrum, to jego otwarty i włączający charakter. Działania Centrum powinny być adresowane nie tylko do osób już aktywnych, korzystających z różnych form wsparcia ale również do środowisk mniej aktywnych. Szeroka i atrakcyjna promocja CUS ma służyć dotarciu do szerokiego grona potencjalnych odbiorców, natomiast aktywizujący charakter Centrum ma przyczynić się do realizacji przez jego użytkowników działań adresowanych do społeczności lokalnej zapraszających do aktywności i współpracy (np. akcja seniorzy dla seniorów). Podsumowując: Cele CUS: Zwiększenie dostępu do oferty rozwoju i wsparcia dla różnych grup mieszkańców Szerokie wykorzystanie lokalnych zasobów i potencjałów na rzecz społeczności Zwiększanie zaangażowania mieszkańców w działania społeczne, samopomocowe i wolontariat Integracja środowiska i rozwój współpracy aktywnych mieszkańców, grup i organizacji pozarządowych Budowanie pozytywnego wizerunku osób działających dla swojej społeczności Użytkownikami CUS będą to osoby w różnym wieku i z różnych środowisk, o różnym poziomie aktywności i dotychczasowego zaangażowania, w tym w szczególności: Seniorzy (osoby 55+), małe dzieci (0-6 ) oraz ich rodzice / opiekunowie z małymi dziećmi, dzieci i młodzieży, w tym z trudniejszych środowisk aktywni mieszkańcy i przedstawicieli organizacji pozarządowych osoby zainteresowane podjęciem aktywności społecznej, obywatelskiej, wolontariatem przedstawiciele instytucji chcących rozwijać wolontariat społeczność Dobczyc i gminy PRAKTYCZNY MODEL REALIZACJI CUS REKOMENDACJE: Centrum Usług Społecznych realizowane jest jako zadanie zlecone przez gminę organizacjom pozarządowym w trybie otwartego konkursu ofert, docelowo w systemie wieloletnim. Strona 4
5 Realizatorem Centrum Usług Społecznych jest w ramach oferty wspólnej partnerstwo (konsorcjum) organizacji pozarządowych. W skład partnerstwa wchodzą organizacje mające doświadczenie w prowadzeniu działań adresowanych do podstawowych grup użytkowników CUS (seniorów, rodziców z małymi dziećmi, dzieci i młodzieży, aktywnych mieszkańców i członków organizacji pozarządowych). Koncepcja zakłada bieżącą i ścisłą współpracę partnerów, którzy są odpowiedzialni nie tylko za swój tematyczny obszar działania, ale również biorą współodpowiedzialność za efektywne funkcjonowanie całego Centrum. Jeden z partnerów jest odpowiedzialny za zarządzanie całością CUS. Finansowanie Gminy gwarantuje podstawowy zakres funkcjonowania CUS (w wersji podstawowej lub rozszerzonej), które zabezpiecza zarówno ramową ofertę wsparcia jak i działania animacyjne prowadzone przez pracowników Centrum. Szeroki program animacji ma realizować jego kluczowe założenie, którym jest aktywizacja użytkowników pod kątem podejmowania działań na rzecz innych odbiorców CUS i społeczności lokalnej. W ten sposób program animacji warunkuje efekt mnożnikowy funkcjonowania Centrum. Inwestycja w pracę animatorów zostaje pomnożona w postaci uruchomienia lokalnych potencjałów i zasobów, które wnoszą swój wkład do CUS, rozszerzając i wzbogacając jego działalność. Włączenie innych osób i partnerów publicznych, społecznych i gospodarczych przyczyni się do pozyskiwania dodatkowych źródeł finansowania i zasobów rozwijających obszary działania CUS. Dodatkowo, warto rozważyć możliwości uruchomienia mechanizmów częściowego samofinansowania CUS, na przykład poprzez świadczenie wybranych usług w formule odpłatnej dobrowolnej lub obowiązkowej (jednak w sposób niewykluczający osób gorzej sytuowanych zniżki, stypendia ). Wynajem przestrzeni CUS (jeśli nie ma przeciwskazań formalnych) mogłoby również stanowić dodatkowe źródło przychodów Centrum, pod warunkiem, że stanowiłoby działalność dodatkową, a nie dominującą. Interesującym pomysłem wydaje się również powiązanie działania CUS z przedsiębiorczością społeczną. Jest szeroki wachlarz możliwości w tym zakresie. Działalność ekonomiczną (odpłatną i/lub gospodarczą) może prowadzić jedna z organizacji zaangażowanych w realizację CUS. Drugą opcją jest powołanie odrębnego przedsiębiorstwa społecznego (np. w formie spółdzielni socjalnej osób prawnych) dedykowanego realizacji części usług CUS, zarówno związanych z administrowaniem przestrzenią i sprzętem (np.: recepcja, obsługa informatyczna, usługi porządkowe, dzierżawa nieruchomości) jak i część funkcji lub zadań merytorycznych CUS (np. Klub Mieszkańców). Przedsiębiorstwo społeczne mogłoby czerpać przychody również z działań zewnętrznych, a część zysków z tej działalności przeznaczać na funkcjonowanie CUS. Szansą jest możliwość uzyskania dofinansowania na uruchomienie działalności przedsiębiorstwa społecznego, a dzięki temu wzbogacenia zasobów Centrum. Jednak, pomysł wymaga sprawdzenia pod kątem efektywności ekonomicznej i ograniczeń formalnych związanych z dofinansowaniem inwestycji ze środków europejskich. Strona 5
6 Strona 6
7 2. PROGRAM CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH Centrum Usług Społecznych otwarte jest standardowo przez 6 dni w tygodniu w wersji podstawowej 8 godzin dziennie od poniedziałku do soboty w wersji rozszerzonej - 12 godzin dziennie (w przypadku uruchomienia Punktu opiekunów dziennych - 14 godzin dziennie) od poniedziałku do piątku, w sobotę - 8 godzin Raz w miesiącu, standardowo, CUS jest otwarte w niedzielę przez 6 godzin. Dostępność do przestrzeni w godzinach/ dniach niestandardowych będzie uzależniona od Zasad funkcjonowania CUS wypracowanych przez realizatorów wraz z użytkownikami. Dostępność do przestrzeni i infrastruktury CUS w godzinach pracy będzie zapewniona poprzez pracę recepcji, która będzie również pełnić funkcję punktu informacyjnego (osobistego i telefonicznego). Jeśli budynek wymaga zapewnienia ochrony, to te funkcje można połączyć, pod warunkiem ścisłej współpracy recepcji z koordynatorem CUS. Ważnym elementem funkcjonowania CUS będą Zasady korzystania z CUS (nazwa robocza), wypracowane we współpracy z partnerami i użytkownikami Centrum. Zasady powinny realizować w praktyce kluczowe idee CUS oraz regulować kwestię dostępności przestrzeni dla użytkowników CUS i innych mieszkańców gminy. RAMOWY PROGRAM CUS KLUB MIESZKAŃCÓW, PRZESTRZENIE WSPÓLNE i GALERIA NA PODDASZU /nazwa robocza/ Pomieszczenie 0.08 ; Pomieszczenie 0.10 Na parterze budynku znajduje się Klub Mieszkańców, jest to przyjazne miejsce, zachęcające do swobodnych spotkań, kontaktów towarzyskich, rozmów przy kawie, czy spędzenia czasu w kąciku gier lub kąciku czytelniczym (prenumerata prasy). Jest tam również dostępne stanowisko komputerowe z możliwością skorzystania z internetu. Użytkownicy CUS mogę korzystać z bufetu - zrobić sobie herbatę czy kawę. Może to być również miejsce wspólnego przygotowania i spożywania posiłków. Z założenia Klub Mieszkańców ma być miejscem do swobodnego wykorzystania przez użytkowników Centrum, otwarta zawsze w godzinach jego funkcjonowania. Sporadycznie można wykorzystywać tą przestrzeń na zorganizowane spotkania czy projekcje, sala będzie wyposażona w sprzęt multimedialny. Strona 7
8 W sposób przyjazny zostaną zagospodarowane również przestrzenie wspólne CUS (korytarze). Będzie to przestrzeń wystawiennicza, prezentująca twórczość czy dokonania użytkowników i mieszkańców gminy. W miarę dostępnej przestrzeni zostaną tam również zaaranżowane miejsca do wypoczynku i spotkania w kameralnym gronie (sofy). Korytarze oraz poddasze docelowo będą stanowić przestrzeń wystawienniczą Galerię, gdzie użytkownicy CUS oraz mieszkańcy gminy będą mogli eksponować swoje wytwory artystyczne. KLUB SENIORA /nazwa robocza/ Pomieszczenie 0.09 Cele: 1. aktywizacja i wspieranie funkcjonowania społecznego osób starszych 2. zwiększenie dostępności do różnych aktywności odpowiadających na potrzeby i możliwości osób starszych, pomocnych zachowaniu sprawności 3. wspieranie samoorganizacji i samopomocy wśród seniorów 4. włączanie osób starszych w życie publiczne oraz wspieranie wolontariatu i aktywności społecznej wśród seniorów 5. integracja międzypokoleniowa wśród mieszkańców Gminy Dobczyce Użytkownicy: osoby w wieku 55+ Oferta zakres podstawowy: Przestrzeń dedykowana dla Klubu Seniora pomieszczenie dedykowane w pierwszej kolejności działaniom seniorów oraz działające pod ich opieką. miejsce spotkań zorganizowanych lub prywatnych nastawione na możliwość kontaktów towarzyskich, aktywności poza domem. Dostępność przez 5 dni w tygodniu, w godzinach dopołudniowych i wczesnopopołudniowych (zapewniona przez animatora i samych użytkowników). Przestrzeń i wyposażenie dają możliwość komfortowej rozmowy, lektury książek i prasy, gier towarzyskich, skorzystania z internetu. Zorganizowane zajęcia zróżnicowane zajęcia rozwijające umiejętności i zainteresowania (np. obsługa komputerów, tematyka zdrowotna, prawna, psychologiczna, artystyczne, gimnastyka, nordic walking, klub książki, projekcje filmowe). Organizowane w formie zajęć jednorazowych lub cyklicznych spotkań. Średnio 2 zajęcia (śr. 3 godzinne) w tygodniu prowadzone przez animatora (ok 2/3 Strona 8
9 zajęć) oraz zewnętrznych instruktorów (ok 1/3 zajęć). Szczegółowy program zajęć tworzony będzie wraz z użytkownikami Klubu Seniora. Program animacji aktywności seniorów (animator/ka - 0,5 etatu) do głównych zadań animatora/ki należeć będzie: animowanie środowiska dobczyckich seniorów wokół Klubu Seniora, bieżąca koordynacja merytoryczna i organizacyjna działań Klubu Seniora oraz podejmowanie działań służących jego rozwojowi. W ramach animacji wypracowana zostanie forma pozwalająca na włączenie seniorów w zarządzanie Klubem, dzięki której będą jego użytkownicy będą nie tylko brali sporadyczny udział w jego zajęciach, ale staną się za niego odpowiedzialni i włączą w jego tworzenie. W wyniku działań animacyjnych program Klubu Seniora zostanie wzbogacony o działania prowadzone i organizowane przez samych seniorów oraz partnerów Klubu, n.p.: warsztaty, prelekcje, spotkania integracyjne, wspólne wyjścia organizowane przez samych użytkowników Klubu Seniora zapewnienie i rozszerzenie dostępności i opieki nad przestrzenią Klubu Seniora przez jego użytkowników działania samopomocowe (bank usług, wzajemnej pomocy) działania międzypokoleniowe realizowane z inicjatywy seniorów lub innych organizacji/ instytucji (np. szkół, przedszkoli) udział seniorów w bieżących działaniach oraz wspólnych akcjach realizowanych przez organizacje działające w CUS (np. wolontariat w świetlicy, wsparcie lokalnych organizacji pozarządowych) aktywność seniorów w życiu publicznym udział w spotkaniach dot. lokalnych problemów, udział w konsultacjach społecznych, podejmowanie inicjatyw na rzecz lokalnej społeczności dodatkowa oferta adresowana do użytkowników Klubu Seniora realizowana przez inne organizacje/ instytucje wyjazdy edukacyjne, turystyczne i kulturalne wyjazdy (min 3 x na rok) służący korzystaniu z oferty kulturalnej poza miejscem zamieszkania (np. teatr, opera), udziale w ciekawych wydarzeniach edukacyjnych (np. festiwale, noce muzeum, szkolenia, wykłady) oraz wypoczynkowi i turystyce (wycieczki krajoznawcze), korzystanie z lokalnej oferty kulturalnej i sportowej udział indywidualny lub grupowy w zajęciach realizowanych np. w MGOKIS pozwalający na integrację międzypokoleniową oraz coraz bardziej samodzielne organizowanie czasu i własnej aktywności Punkt wsparcia indywidualna pomoc psychologiczna, prawnicza, socjalna itp. pozwalająca na uzyskanie pomocy w tematach i trudnościach związanych z wiekiem i aktualną sytuacją życiową (np. wsparcia psychologiczne w sytuacji żałoby, osamotnienia, wsparcie prawne związane z prawem spadkowym, uzyskania Strona 9
10 pomocy finansowej lub opiekuńczej). Realizacja w formie dyżuru, spotkań indywidualnych lub spotkań informacyjnych ze specjalistą (śr. 10 godzin miesięcznie) Program animacji Klubu Seniora (animator/ka 1 etat) zadania i zakres obowiązków j.w. większe zaangażowanie czasowe animatora/ki przyczyni do szerszych rezultatów pracy (np. pozyskanie więcej liczby wolontariusz, realizacja dodatkowych działań (np. pozyskanie wsparcia materialnego dla użytkowników), pozyskanie dodatkowych partnerów (np. spoza gminy), większy wkład w działanie CUS) Ramowy zakres obowiązków animatora/rki: bieżąca promocja działań Klubu Seniora służąca rekrutacji oraz budowaniu wizerunku Klubu bieżące diagnozowanie potrzeb środowiska seniorów rozpoznanie potencjałów i pomysłów osób korzystających z oferty Klubu Senior, służące rozszerzeniu programu merytorycznego Klubu budowanie i animowanie współpracy środowiska seniorów gromadzących się w ramach Klubu Seniora oraz lokalnych organizacji działających na rzecz osób starszych animowanie pracy wolontariuszy działających na rzecz Klubu Seniora (program merytoryczny, akcje zewnętrzne) i nadzór nad ich działaniami szukanie partnerów zewnętrznych chętnych do włączenia się w rozszerzenie oferty działań Klubu Seniora, budowanie sieci sojuszników Klubu i CUS działania służące pozyskiwaniu dodatkowych źródeł finansowania na działania Klubu Seniora i CUS (fundraising, opracowanie projektów) bieżąca współpraca z zespołem i koordynatorem CUS służąca między innymi zapewnieniu spójności promocyjnej i programowej CUS, bieżącej koordynacji działań, realizacji wspólnych działań i akcji CUS realizacja działań merytorycznych (warsztaty/spotkania dla użytkowników Klubu Seniora) śr. 5 godzin tygodniowo KLUB DZIECI I RODZICÓW /nazwa robocza/ Pomieszczenie 0.11 Cele: 1. Stworzenie przyjaznej przestrzeni spędzania czasu dla rodziców/opiekunów z małymi dziećmi 2. Zwiększenie dostępu do oferty zajęć rozwojowych dla małych dzieci oraz ich rodziców/opiekunów Strona 10
11 3. Zwiększenie integracji i samopomocy środowiska rodziców i opiekunów małych dzieci Użytkownicy: małe dzieci (0-6) i ich rodzice /opiekunowie Oferta zakres podstawowy: Mama i Tata Cafe przyjazna przestrzeń dla rodziców/opiekunów z dziećmi, miejsce spotkań zaprojektowane tak, aby spełniać różne potrzeby dzieci i dorosłych (wyposażony kącik zabaw, kącik odpoczynku, kącik wypoczynkowy dla rodziców/opiekunów, mini-kawiarenka) zapewnienie dostępności i opieki nad miejscem w określonych godzinach przez użytkowników (dyżury) Zorganizowane zajęcia rozwojowe/ edukacyjne/ sieciujące dla dzieci/ rodziców/ opiekunów - średnio 5-8 godzin tygodniowo, w tym w zakresie zadań animatora (max. 5 godzin tygodniowo) + kadra zewnętrzna (śr. 3/5 godziny tygodniowo) - program i metodologia pracy do skonsultowania z użytkownikami Klubu Średnio 1 wyjazd /wyjście dla użytkowników Klubu na 2 miesiące (np. wejściówki RCOS) Punkt wsparcia (pomoc psychologiczna, pedagogiczna, prawnicza itp.) (10 godzin miesięcznie) Program animacji (animator/ka - 0,5 etatu/1 etat) do głównych zadań animatora/ki należeć będzie: stworzenie i animowanie środowiska rodziców i opiekunów działających na rzecz Klubu Dzieci i Rodziców (i CUS), bieżąca koordynacja merytoryczna i organizacyjna Klubu oraz podejmowanie działań służących rozwojowi Klubu. W wyniku działań animacyjnych program Klubu zostanie wzbogacony o działania prowadzone i organizowane przez rodziców i partnerów Klubu (na przykład): warsztaty, prelekcje, spotkania integracyjne, wspólne wyjazdy dla użytkowników Klubu akcje samopomocowe (bank usług, wzajemnej pomocy) akcje zewnętrzne adresowane do dzieci i ich rodziców/opiekunów oraz innych odbiorców (np. akcje międzypokoleniowe) zapewnienie dostępności i opieki nad miejscem udział środowiska dzieci i rodziców/opiekunów we wspólnych akcjach i projektach CUS dodatkowa oferta adresowana do użytkowników Klubu realizowana przez inne organizacje/ instytucje Strona 11
12 Ramowy zakres obowiązków animatora/rki: bieżąca promocja działań Klubu służąca rekrutacji oraz budowaniu jego wizerunku bieżące diagnozowanie potrzeb środowiska dzieci, rodziców/opiekunów korzystających z Klubu rozpoznanie potencjałów i pomysłów dzieci i rodziców/opiekunów korzystających z Klubu służące rozszerzeniu programu merytorycznego Klubu budowanie i animowanie współpracy środowiska użytkowników Klubu animowanie pracy wolontariuszy działających na rzecz Klubu (dyżury, program merytoryczny, akcje zewnętrzne) i nadzór nad ich działaniami szukanie partnerów zewnętrznych chętnych do włączenia się w rozszerzenie oferty działań Klubu (inne organizacje/instytucje działające na rzecz dzieci i rodziców), budowanie sieci sojuszników Klubu i CUS działania służące pozyskiwaniu dodatkowych źródeł finansowania na działania Klubu i CUS (fundraising, opracowanie projektów) przy wsparciu środowiska Centrum bieżąca współpraca z zespołem i koordynatorem CUS służąca między innymi zapewnieniu spójności promocyjnej i programowej CUS, bieżącej koordynacji działań, realizacji wspólnych działań i akcji CUS bieżąca koordynacja pracy Klubu realizacja działań merytorycznych (warsztaty/spotkania dla użytkowników Klubu) max 5 godzin tygodniowo NASZA ŚWIETLICA placówka wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży Pomieszczenie 1.08, pomieszczenie 1.07, pomieszczenie 1.06 Cele: 1. zapewnienie opieki i organizacji czasu wolnego w godzinach pozalekcyjnych oraz podczas ferii i wakacji 2. rozwój zainteresowań, kompetencji kluczowych oraz umiejętności i postaw sprzyjających sukcesom edukacyjnym i zawodowym dzieci i młodzieży 3. wyrównanie deficytów w rozwoju poznawczym, społecznym i emocjonalnym i profilaktyka zachowań ryzykownych 4. zwiększenie umiejętności konstruktywnego organizowania sobie czasu wolnego, w tym gotowości do korzystania z dostępnych lokalnie form wsparcia 5. rozwój kompetencji wychowawczych rodziców i wsparcie ich w pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Użytkownicy: dzieci i młodzież (6-18 lat) i ich rodzice /opiekunowie 30 miejsc Strona 12
13 opieki. Program działań dla świetlicy placówki wsparcia dziennego określony w oparciu o Ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Oferta zakres podstawowy: Działania opiekuńczo wychowawcze - placówka zapewni opiekę min. 4 godziny dziennie w dni robocze i min. 6 godz. w wakacje i ferie zimowe. Codzienny program zajęć obejmie: 1) pomoc w nauce (w roku szkolnym) 2) wspólne przygotowanie posiłku i podwieczorek połączony z uczeniem się samodzielności, samoobsługi 3) swobodny wypoczynek - gry i zabawy w wolnym czasie pod okiem wychowawców Poza opisanymi wyżej zajęciami, codziennie odbywać się będzie wybrany rodzaj grupowych zajęć tematycznych (w 2 lub 3 grupach): 4) zajęcia grupowe służące integracji i rozwojowi kompetencji społecznych w grupach wiekowych, wykorzystujące elementy psychoedukacji i profilaktyki oraz pracę metodą projektu (1 raz w tygodniu, śr. 12 na semestr/6 na wakacje). Projekty społeczne lub artystyczne będą skierowane do innych podopiecznych placówki lub innych mieszkańców Dobczyc np. we współpracy z organizacjami działającymi w Centrum Usług Społ. 5) zajęcia służące rozwojowi zainteresowań i kompetencji kluczowych np. umiejętność uczenia się, informatyczne, artystyczne, języki obce, sportowe. Śr. 5 cykli zajęć na semestr/wakacje, po śr. 6 spotkań po min. 2 h lekcyjne. 6) działania samorządu podopiecznych, które służyć będą budowaniu zaangażowania w sprawy placówki, rozwijaniu samodzielności, komp. społecznych i obywatelskich oraz inicjatywności i przedsiębiorczości. Uzupełniające działania opiekuńczo wychowawcze - korzystanie z oferty kulturalnej i sportowej lokalnej (np. zajęcia w MGOKIS, Orlik, udział w wydarzeniach) i poza miejscem zamieszkania (śr. 3 na semestr/wakacje); wypoczynek letni - tygodniowy wyjazd w wakacje pozwalający na aktywny wypoczynek, oderwanie od codzienności, poznawanie nowych miejsc i poszerzanie horyzontów oraz motywator do regularnego uczestnictwa w zajęciach w ciągu roku szkolnego. Wsparcie specjalistyczne - skierowane dla podopiecznych wymagających oddziaływań o charakterze terapeutycznym, korekcyjnym i kompensacyjnym. Obejmie: 1) grupę socjoterapeutyczną dla 1 grupy podopiecznych (ok osób) spójnej wiekowo i z podobieństwem potrzeb wsparcia, w każdym semestrze roku szkolnego (łącznie 2 cykl3 spotkań, śr. 12 spotkań, 3 godziny lekcyjne, 1 Strona 13
14 raz w tygodniu); tematyka m.in. profilaktyka zachowań ryzykownych, radzenie sobie z emocjami, konstruktywne nawiązywanie relacji, wzmacnianie samooceny, rozwijanie kompetencji osobistych i społecznych. 2) zajęcia o charakterze korekcyjno - kompensacyjnym, dedykowane osobom o znaczących trudnościach w nauce (średnio 5 podopiecznych na semestr, po średnio 15 godzin lekcyjnych) 3) wsparcie indywidualne w zależności od potrzeb psychologiczne, logopedyczne, psychiatryczne (dyżur konsultacyjny oraz cykliczne spotkania, ok 70 godzin rocznie) Współpraca z rodzicami/opiekunami - obejmie m.in. zapoznanie z zasadami placówki, diagnozę potrzeb dziecka i rodziny, bieżący kontakt z rodziną, wymianę informacji dotycząca postępów dziecka, wsparcie w rozwiązywaniu trudności wychowawczych oraz angażowanie ich w życie placówki np. udział w imprezach okolicznościowych, pomoc w ich organizacji, włączanie się w projekty realizowane przez podopiecznych, wsparcie wolontariackie placówki. Dla ułatwienia kontaktu cotygodniowy dyżur (min. 1 raz w tygodniu, 2 godziny). Zajęcia dla rodziców potrzebujących wzmocnienia kompetencji wychowawczych oraz wsparcia w rozwiązywaniu bieżących trudności: 1) indywidualne wsparcie psychologa w zaplanowaniu działań wychowawczych, indywidualna praca nad rozwojem kompetencji wychowawczych (np. komunikacji z dzieckiem, stawiania granic, łączenie życia zawodowego z osobistym, budowanie relacji z dzieckiem), śr. 20 godzin konsultacji na rok 2) działania edukacyjne dla rodziców (seminaria i warsztaty dotyczące tematyki wychowawczej np. komunikacja z dziećmi, zachowania ryzykowne u młodzieży) śr. 3 spotkania na rok, po średnio 3 godziny. Animacja działań podwórkowych służąca z dotarciem ze wsparciem do dzieci i młodzieży spędzającej wolny czas bez nadzoru dorosłych w przestrzeni publicznej (np. skatepark, parki, podwórka). Zajęcia realizowane będą głównie w okresie od wiosny do jesieni (śr. 8 mscy/rok, min. 2 działania miesięcznie), popołudniami lub w okresach wolnych od nauki szkolnej (szczególnie w wakacje). Wykorzystane zostaną atrakcyjne dla młodzieży formy pracy, m.in: zajęcia i wydarzenia sportowe (np. wspólne gry, turnieje sportowe, prezentacja nowych form aktywności sportowej), działania twórcze i happeningowe (np. gry terenowe, outdorowe działania plastyczne, akcje muzyczne, tworzenie grafiti), projekty realizowane przez podpopiecznych placówki (np. służące integracji, prezentacji własnych pasji i zainteresowań) Współpraca w formie zespołu interdyscyplinarnego włączanie w pracę z dzieckiem i rodziną przedstawicieli innych instytucji i organizacji m.in. Strona 14
15 asystenci rodziny, pedagodzy szkolni i wychowawcy, członkowie zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz członkowie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Zadaniem zespołu będzie bieżąca wymiana informacji i koordynacja działań podejmowanych wobec podopiecznych i ich rodzin. Superwizja kadry standard pracy w placówkach wsparcia dziennego, superwizja nastawiona na m.in. podnoszenie skuteczności pracy z dziećmi i młodzieżą, rozwiązywanie bieżących trudności; prowadzona w formie indywidualnej lub grupowej, średnio 4 godziny miesięcznie. Rozwój kadry - obejmie: szkolenia grupowe dla zespołu pracowników, współpracowników i wolontariuszy (śr. 8h szkolenia w roku, np. rozwijanie kompetencji kluczowych u podopiecznych, interwencje w sytuacjach kryzysowych, współpraca z rodzicami, pracą metodą projektu), wizytę studyjną w placówkach prowadzących modelowe działania (m.im. zapoznanie kadry z dobrymi praktykami, praktyczne rozwiązania sprzyjające skutecznej pracy z dziećmi i młodzieżą), specjalistyczne szkolenia doskonalące pracowników i współpracowników, realizowane poza placówką (śr. 3 szkolenia rocznie np. praca z dzieckiem doświadczającym przemocy, artterapia, trening kompetencji społecznych u młodzieży, streetworking). Współpraca z wolontariuszami - wolontariusze angażowani będą do pomocy w nauce, prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania i kompetencje kluczowe, organizację pracy w placówce oraz przygotowanie imprez okolicznościowych, wsparcie dzieci i młodzieży w realizacji ich projektów. Wolontariusze pozyskiwani będą przede wszystkim wśród mieszkańców Gminy Dobczyce we współpracy z innymi organizacjami pozarządowymi szczególnie prowadzącymi działania w Centrum Usług Społecznych np. Klubem Seniora oraz punktem pośrednictwa wolontariatu Placówka może również prowadzić inne działania skierowane dla dzieci i młodzieży, w ramach opisanych wyżej form lub wykraczając poza formy przewidziane w ramach placówek wsparcia dziennego, np.: Klub Młodzieżowy program zajęć dedykowany starszej młodzieży (np lat), organizowane niezależnie od codziennego rytmu zajęć dla dzieci i młodszej młodzieży (np lat). Przykładowe elementy programu to: zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty twórcze, projekty społeczne i artystyczne, Klub filmowy, koło wolontariatu, współpraca z innymi podmiotami działającymi w CUS. Projekty skierowane do dzieci i młodzieży nie korzystającej ze stałego wsparcia placówki (lub nie tylko dla podopiecznych placówki) o tematyce np. kulturalnej, społecznej, obywatelskiej, sportowej realizowane dzięki Strona 15
16 pozyskaniu środków zewnętrznych lub we współpracy z innymi organizacjami i instytucjami działającymi w na terenie Gminy Dobczyce Do realizacji działań w ramach oferty podstawowej zaangażowani powinni zostać minimum: kierownik placówki (1 osoba x 2/3 etatu) oraz wychowawca/cy (2 osoby x ½ lub 2/3 etatu) kadra zewnętrzna instruktorzy zajęć rozwijających zainteresowania oraz kompetencje kluczowe, specjaliści (psycholog, pedagog, socjoterapeuta), superwizor i trenerzy oraz wolontariusze Do zadań kierownika placówki należeć powinno (poza realizacją zadań wynikających z Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej): pozyskiwanie partnerów zewnętrznych chętnych do włączenia się w rozszerzenie oferty placówki (inne organizacje/instytucje działające na rzecz dzieci i rodziców działania służące pozyskiwaniu dodatkowych źródeł finansowania na działania placówki (fundraising, opracowanie projektów) pozyskiwanie wolontariuszy do współpracy i animowanie ich pracy bieżąca współpraca z zespołem i koordynatorem CUS służąca między innymi zapewnieniu spójności promocyjnej i programowej CUS, bieżącej koordynacji działań, realizacji wspólnych działań i akcji CUS CENTRUM WSPIERANIA AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ /nazwa robocza/ Pomieszczenie 0.02 (parter), pomieszczenie 1.02, pomieszczenie 1.05 Cele: Wzmocnienie przygotowania merytorycznego i gotowości przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz aktywnych mieszkańców w zakresie prowadzonej działalności Zwiększenie współpracy i integracji środowiska aktywnych mieszkańców i działaczy NGO Zwiększenie aktywności społecznej i obywatelskiej mieszkańców gminy Dobczyce, szczególnie w obszarze wolontariatu Wzmocnienie dobrego wizerunku osób działających społecznie, wolontaryjnie na rzecz swojej społeczności Użytkownicy: aktywni mieszkańcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych z Strona 16
17 gminy, grup nieformalnych, mieszkańcy Oferta - zakres podstawowy Coworking przestrzeń biurowa do pracy indywidualnej wyposażona w podstawowe urządzenia biurowe (drukarka, scaner, ksero, wifi, telefon) do wspólnego użytku, dedykowana przedstawicielom NGO i aktywnym mieszkańcom. Dostępna również dla użytkowników CUS. Dyżury ekspertów (2 dyżury x 4 godz. /m-c) w zakresach tematycznych dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych i aktywności obywatelskiej np. zagadnienia: prawne, księgowe, fundraising, opracowanie projektu, sprawozdawczość finansowa, dostęp do informacji publicznej, konsultacje społecznej, animacja lokalna. Dyżury mogą być realizowane w formie porad indywidualnych lub spotkań grupowych. Spotkania edukacyjno- sieciujące adresowane do przedstawicieli organizacji pozarządowych i/lub zaangażowanych społecznie mieszkańców, w tematyce ustalone we współpracy z użytkownikami. Niezależnie od tematyki spotkania będą zawierać elementy networkingu (minimum 1/ m-c) (realizator: animator 6 spotkań rocznie, kadra zewnętrzna 6 spotkań rocznie) Pełna obsługa księgowa dla młodych/małych organizacji, wg ustalonych kryteriów i zasad 5 organizacji (zapis SRPS) Anioł Stróż koordynatora wsparcie w zakresie formalnej i sprawozdawczej strony realizacji projektów dla młodych/małych organizacji pozarządowych Cykle edukacyjne dla przedstawicieli NGO i członków grup nieformalnych w zakresie ważnych aspektów prowadzonych działań w oparciu o diagnozę potrzeb np. Szkoła Liderów, ABC dla NGO (1x rok) (zapis SRPS) Wizyta studyjna wspólny wyjazd przedstawicieli NGO i aktywnych mieszkańców, do miejsc/organizacji/ instytucji interesujących z punktu widzenia użytkowników, w poszukiwaniu inspiracji, know how i współpracy. Wyjazd poza aspektem edukacyjnym, będzie miał ważny wymiar integracyjny (1x rok) Program Mikrodotacji /nazwa robocza/ dla użytkowników CUS autorskie, zespołowe projekty społeczne lub artystyczne przygotowane i zrealizowane przez użytkowników CUS na rzecz środowiska lokalnego (np. seniorzy dla seniorów, młodzi dla najmłodszych itp.), innych użytkowników CUS lub mieszkańców Gminy Dobczyce. Projekty będą miały na celu promocję aktywności społecznej, budowanie pozytywnego wizerunku osoby zaangażowanej społecznie, dzielenie się pomysłami, talentami i inspiracjami. Projekty realizowane będą w dwóch etapach: pierwsza część edukacyjna przygotuje ich do zaprojektowania akcji w odpowiedzi na rozpoznane potrzeby lokalnej społeczności oraz do sprawnej organizacji przedsięwzięcia i Strona 17
18 efektywnej współpracy w zespole (2 szkolenia x 2 dni zajęć); w drugim etapie uczestnicy zrealizują swoją akcję. W oparciu o mikrodotację użytkownicy CUS będą mogli uzyskać dofinansowanie swojego pomysłu. W każdej edycji programu (1 x na rok) zrealizowanych zostanie śr. 5 akcji. Święto Organizacji Pozarządowych i Wolontariuszy (nazwa robocza), nagroda Rady Miejskiej dla najlepszych wolontariuszy (zapis SRPS) Szkolenia tematyczne dotyczące np. nowych metod pracy, inspiracji, dobrych praktyk, wymiany doświadczeń w zakresie specyfiki pracy w danym obszarze merytorycznym (np. polityka senioralna, niepełnosprawność, organizowanie społeczności lokalnej itp.) 1 x kwartał Program animacji (animator/ka - 0,5 etatu/ 1 etat) do głównych zadań animatora/ki należeć będzie: animowanie środowiska przedstawicieli organizacji pozarządowych i aktywnych mieszkańców w zakresie zacieśniania współpracy oraz podejmowania działań na rzecz rozwoju Centrum Wspierania Aktywności Obywatelskiej i CUS, bieżąca koordynacja merytoryczna i organizacyjna Centrum Wspierania Aktywności Obyw. W wyniku działań animacyjnych program Centrum Wspierania Aktywności Obywatelskiej zostanie wzbogacony o działania prowadzone i organizowane przez użytkowników Centrum i ich partnerów, powstanie platforma współpracy NGO i aktywnych mieszkańców gminy - przykładowe działania i efekty programu animacji: udostępnienie organizacjom pozarządowym i aktywnym mieszkańcom z gminy Dobczyce przestrzeni Centrum do realizacji działań i projektów adresowanych do mieszkańców bieżący przepływ informacji między NGO i grupami nieformalnymi nt. prowadzonych działań, koordynacja kalendarza wydarzeń, np. powołanie Gminnego Forum NGO (zapis Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych /SRPS/) animacja współpracy, inspirowanie do podejmowania inicjatyw partnerskich, wspólnych wydarzeń i akcji w odpowiedzi na potrzeby społeczności lokalnej animacja współpracy branżowej (grupy tematyczne), interdyscyplinarnej, wymiany wiedzy i know how (grupy samoedukacyjne), akcje samopomocowe (bank usług, wzajemnej pomocy, wymiany zasobów) oferta organizacji (warsztaty, spotkania, szkolenia, prelekcje, projekcje itp.) dla przedstawicieli innych organizacji i aktywnych mieszkańców wspólne akcje zewnętrzne adresowane do mieszkańców, w szczególności w zachęcające do podejmowania aktywności obyw. zapewnienie dostępności i opieki nad przestrzenią Centrum Wspierania Aktywności Obywatelskiej Strona 18
19 spotkania i wyjazdy integracyjne udział przedstawicieli NGO i aktywnych mieszkańców we wspólnych akcjach i projektach CUS dodatkowa oferta adresowana do użytkowników realizowana przez organizacje/ instytucje zewnętrzne zaproszone do współpracy Ramowy zakres obowiązków animatora/rki: bieżąca promocja działań Centrum Wspierania Aktywności Obywatelskiej (CWAO) służąca rekrutacji oraz budowaniu jego wizerunku bieżące diagnozowanie potrzeb środowiska NGO i aktywnych mieszkańców rozpoznanie potencjałów i pomysłów użytkowników służące rozszerzeniu programu merytorycznego CWAO budowanie i animowanie współpracy środowiska użytkowników animowanie pracy wolontariuszy działających na rzecz CWAO (dyżury, program merytoryczny, akcje zewnętrzne) i nadzór nad ich działaniami szukanie partnerów zewnętrznych chętnych do włączenia się w rozszerzenie oferty działań CWAO (inne organizacje/instytucje działające na rzecz dzieci i rodziców), budowanie sieci sojuszników Klubu i CUS działania służące pozyskiwaniu dodatkowych źródeł finansowania na działania CWAO i CUS (fundraising, opracowanie projektów) przy wsparciu środowiska bieżąca współpraca z zespołem i koordynatorem CUS służąca między innymi zapewnieniu spójności promocyjnej i programowej CUS, bieżącej koordynacji działań, realizacji wspólnych działań i akcji CUS bieżąca koordynacja pracy CWAO realizacja działań merytorycznych (spotkania i wsparcie edukacyjno-doradcze użytkowników CWAO np. w zakresie realizacji projektów, opracowania projektów i wniosków, fundraisingu, kwestii formalnych i sprawozdawczych) max 5 godzin tygodniowo Program promocji aktywności obywatelskiej i wolontariatu - specjalista ds. promocji i wolontariatu 0,5 etatu/ 1 etat / - zakres zadań: prowadzenie spotkań informacyjno-promocyjnych dla osób zainteresowanych podjęciem wolontariatu, adresowanych do różnych grup wiekowych i środowisk prowadzenie spotkań i warsztatów nt. zasad i metody współpracy z wolontariuszami adresowanych do organizacji i instytucji prowadzenie punktu pośrednictwa wolontariatu bieżąca i aktywna rekrutacja wolontariuszy z różnych grup wiekowych, zawodowych i środowisk, bieżące pozyskiwanie ofert pracy dla wolontariuszy z organizacji i instytucji, promocja punktu i jego działalności Strona 19
20 animowanie środowiska wolontariuszy i instytucji/organizacji korzystających z wolontariatu promocja postaw zaangażowania społecznego, obywatelskiego, wolontaryjnego poprzez działania medialne- np. artykuły, blog, dobre praktyki, akcje bezpośrednie W/w propozycje działań nawiązują bezpośrednio do zapisów Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych. ZARZĄDZANIE I PROMOCJA CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH Zadaniem koordynatora/koordynatorki CUS jest: koordynacja Centrum Usług Społecznych animowanie współpracy partnerstwa realizatorów- udrażnianie komunikacji, budowanie relacji, ułatwianie rozwiązywania sytuacji trudnych, konfliktowych, budowanie harmonijnej współpracy zapewnienie spójności merytorycznej i organizacyjnej działania CUS dbałość o realizację w praktyce kluczowych zasad funkcjonowania CUS aktywizacja użytkowników, otwarty i włączający charakter CUS; dbałość o partycypacyjny system (współ)pracy przy zachowaniu jego skuteczności stworzenie przy współpracy z partnerami i użytkownikami strategii promocji i budowania wizerunku CUS nadzór nad funkcjonowaniem strony ww CUS i działaniami promocyjnymi kontakty ze zleceniodawcą i strategicznymi partnerami zewnętrznymi nadzór na działaniami monitorującymi i ewaluacją działalności CUS sprawozdawczość merytoryczna projektu, nadzór nad księgowością i sprawozdawczością finansową wypracowanie we współpracy z partnerami i użytkownikami programu rozwoju CUS w zakresie pozyskiwania partnerów, dodatkowych zasobów i źródeł finansowania, nadzór nad realizacją planu Kadra: Koordynator/ka (0,5 etatu) zadania i zakres obowiązków j.w Księgowość dostosowana do formy prowadzenia księgowości u każdego z członków konsorcjum (usługa zewnętrzna lub wynagrodzenie księgowej) Usługa ewaluacyjna ewaluacja prowadzona min. 1 raz w roku, obejmująca opracowanie planu ewaluacji, narzędzie do jej bieżącego prowadzenia (np. Strona 20
21 ankiety poszkoleniowe), jednego rocznie badania użyteczności CUS i satysfakcji użytkowników oraz raport z rekomendacjami Obsługa informatyczna, opieka nad sprzętem Usługi porządkowe Ważnym elementem funkcjonowania CUS są atrakcyjne i sprawnie funkcjonujące narzędzia promocyjne: logotyp i kompletna wizualizacja CUS (jak również poszczególnych Klubów), strona ww, profil FB, kanał youtube. Strona 21
22 4. PLAN WDROŻENIA KONCEPCJI CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH I ZAANGAŻOWANIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ W IDEĘ I DZIAŁANIA CUS I. Promocja przyszłego Centrum Usług Społecznych wśród organizacji pozarządowych (w tym organizacji, która złożyła ofertę) i osób zainteresowanych współprowadzeniem CUS oraz wypracowanie wydarzenia c (zad. II.1.) 1. spotkanie informacyjne: prezentacja koncepcji CUS w ostatecznym kształcie informacja o planach działań przygotowawczych informacja o możliwości włączenia się w I etap wstępnych działań CUS prezentacja przestrzeni Chirany 2. spotkanie robocze: wypracowanie założeń dot. Wydarzenia prezentującego ideę CUS mieszkańcom opracowanie wstępnego programu wydarzenia oraz sposobu jego promocji opracowanie harmonogramu prac, podział zadań Spotkania zrealizowane zostaną w budynku Chirany. Spotkania będą miały charakter interaktywny, będą zapraszać do włączania się w tworzenie CUS. Źródło finansowania - umowa z Fundacją BIS z dnia II. Kampania medialna promująca Centrum Usług Społecznych wśród mieszkańców 1. Wydarzenie zorganizowane przez UGMD oraz lokalne organizacje pozarządowe, grupy nieformalne i aktywnych mieszkańców prezentujące ideę CUS mieszkańcom 2. Utworzenie strony na FB informowanie o kształcie CUS i przygotowawczych do jego uruchomienia 3. Prasa lokalna artykuł o koncepcji CUS 4. Akcja kreowania nowej nazwy CUS oraz identyfikacji graficznej 5. Bieżące informowanie o działaniach realizowanych w ramach I i II etapu wstępnych działań CUS Budżet i możliwe źródła finansowania: etap 1, 2,3 oraz 5 - realizacja możliwa w oparciu o zasoby własne UGMD etap 4 szacowany koszt akcji oraz identyfikacji wizualnej zł, realizacja w oparciu o środki własne UGMD III. I etap wstępnych działań CUS (w części przestrzeni Chirany) Program Szkoła Animacji Lokalnej służący przygotowaniu środowiska lokalnych organizacji pozarządowych i aktywnych mieszkańców do prowadzenia Centrum Usług Społecznych w oparciu metodę animacji społecznej. 1. Szkoła Animacji Lokalnej z wizytą studyjną cykl edukacyjny dla ok osób - 4 zjazdy dwudniowe (4 x 16 godzin). Tematyka szkoleń: Strona 22
23 a. Rozpoznanie środowiska lokalnego (diagnozowanie zasobów i potencjałów lokalnych, poszukiwanie sojuszników w działaniu, badanie potrzeb i oczekiwań społecznych, proste narzędzia diagnostyczne do wykorzystania przez każdego, podstawy pracy animacyjnej w społeczności lokalnej) b. Działamy w grupie (rozwijanie umiejętności współpracy w zespole, budowanie motywacji do działania, trudności we współpracy jak sobie z nimi radzić, efektywne prowadzenie spotkań) c. Współpraca w środowisku lokalnym (jak tworzyć warunki do współpracy w środowisku lokalnym, rola i zadania animatora współpracy, etapy współpracy partnerskiej, planowanie współpracy w środowisku, przykłady ciekawych działań lokalnych) d. Planowanie działań (planowanie projektów/przedsięwzięć w praktyce etapy pracy, kamienie milowe, wyzwania, źródła finansowania) 2. Wizyta studyjna 2 lub 3 dni w zależności od miejsca destynacji /wstępne propozycje miejsc/ 1. OPCJA - Małopolska- Śląsk (2 dni): Dom Kultury w Podłężu prowadzony przez organizację pozarządową Centra Aktywnego Sektora w Krakowie (wybrane przykłady) Dom Kultury i Kawiarnia prowadzona przez Spółdzielnię Socjalną w Czernicy Centrum Zimbardo w Nikiszowcu (Katowice) 2. OPCJA - Warszawa- Trójmiasto (3 dni, w tym jeden dzień podróż) o Centrum Społeczne Paca 40 o Inne inicjatywy oddolne/społeczne z Warszawy w zależności od zainteresowań grupy o Dom sąsiedzki Gościnna Przystań - Gdańsk o Klub Osiedlowy Apteka, Klub Młodzieżowy Kreatywni Gdynia KOMENTARZ: W ramach wizyty studyjnej proponujemy odwiedzenie miejsc/organizacji, które działają w oparciu o współpracę lokalną, wykorzystanie zasobów i potencjałów środowiska, oraz zastosowanie metod animacyjnych i aktywizujących. Wskazane organizacje prowadzą działania adresowane do grup objętych wsparciem CUS. 3. Działania animacyjne w praktyce. Uzupełnieniem działań edukacyjnych będzie przygotowanie i realizacja 2-3 przedsięwzięć skierowanych do mieszkańców, dotyczących tematyki działania CUS, w oparciu o metodę animacji lokalnej. Działanie obejmuje opiekę mentora nad wyłonionymi w ramach Szkoła Animacji Lokalnej zespołami, które w oparciu o mikrodotację (1000 zł na grupę) zrealizują przedsięwzięcia, w ten sposób stosując zdobyte kompetencje w praktyce. 4. Wsparcie grup nieformalnych zainteresowanych współprowadzeniem CUS w utworzeniu organizacji pozarządowej (szkolenia, doradztwo). 1 i 3 część działań pr9owadzona będzie w budynku przyszłego CUS. Budżet i możliwe źródła finansowania: etap 1. szacowany koszt 4 zjazdy x zł (łącznie zł), realizacja w oparciu o środki własne UGMD Strona 23
24 etap 3. szacowany koszt opcja 1. (Małopolska- Śląsk) zł, opcja 2. (Warszawa- Trójmiasto) zł, realizacja w oparciu o środki własne UGMD etap 3. możliwość realizacji przez Fundację BIS w ramach projektu Małopolski Ośrodek Wsparcie Ekonomii Społecznej (MOWES), szacowana wartość wsparcia to zł na zespół (łącznie tyś) etap 4. możliwość realizacji przez Fundację BIS w ramach projektu MOWES, szacowana wartość wsparcia to zł na tworzącą się organizację IV. Przygotowanie do II etapu wstępnych działań CUS 1. Wsparcie doradcze dla partnerstwa NGO w zakresie zawiązania konsorcjum, zaplanowania funkcjonowania CUS i przygotowania oferty (ok. 10 godzin doradczych) 2. Przygotowanie do ogłoszenia otwartego konkursu ofert wypracowanie zakresu i warunków konkursu, okresu kontraktowania, kryteriów oceny projektu, sposobu wyłaniania realizatorów poszczególnych powiązanych z CUS projektów 3. Otwarty konkurs ofert na realizację CUS Budżet i możliwe źródła finansowania: etap 1. szacowany koszt zł, realizacja w oparciu o środki własne UGMD, etap 2 działanie realizowane przez UGMD, możliwa jest współpraca z Fundacją BIS w ramach MOWES (doradztwo w zakresie wypracowania dokumentacji konkursowej) szacowana wartość wsparcia to 1500 zł etap 3 realizacja możliwa w oparciu o zasoby własne UGMD V. II etap wstępnych działań CUS (w pomieszczeniach zastępczych) 1. Prowadzenie działań przez partnerstwo NGO w ramach I edycji CUS (średnio 1 dzień tygodniowo na każdą część działań CUS) 2. Rozwój oferty CUS - wsparcie partnerstwa realizatorów projektu CUS w zakresie uruchomienia działań CUS, animacyjnej formuły pracy, strategii promocyjnej oraz pozyskiwania środków i partnerów w celu rozwoju CUS wsparcie edukacyjno-doradcze, superwizja pracy środowiskowej (średnio 8 godzin miesięcznie) Budżet i możliwe źródła finansowania: etap 1. szacowany koszt tyś rocznie na każdy z 4 programów merytorycznych (łącznie tyś zł na rok), realizacja w oparciu o środki przeznaczone przez UGMD na działania CUS, możliwość poszerzenia działań w oparciu o środki zewnętrzne pozyskane przez realizatorów CUS oraz UGMD etap 2. szacowany koszt zł, realizacja w oparciu o środki własne UGMD VI. Uruchomienie i prowadzenie Centrum Usług Społecznych w budynku Chirany, w pełnym zakresie: 1. Partycypacyjna aranżacja przestrzeni pod kątem różnych grup użytkowników 2. Tworzenie ostatecznego konsorcjum i właściwy konkurs wieloletni od VII Inauguracja Centrum Usług Społecznych 4. Prowadzenie właściwych działań CUS Strona 24
25 5. Rozwój oferty CUS - dalsze wsparcie partnerstwa realizatorów projektu CUS w zakresie uruchomienia działań CUS, animacyjnej formuły pracy, strategii promocyjnej oraz pozyskiwania środków i partnerów w celu rozwoju CUS wsparcie edukacyjno- doradcze, superwizja pracy środowiskowej (średnio 8 godzin miesięcznie) Budżet i możliwe źródła finansowania: etap 1. szacowany koszt zł, realizacja w oparciu o środki własne UGMD, możliwość poszerzenia działań w oparciu o środki zewnętrzne pozyskane przez realizatorów CUS oraz UGMD etap 2. - realizacja możliwa w oparciu o zasoby własne UGMD etap 3. i 4. - realizacja w oparciu o środki przeznaczone przez UGMD na działania CUS, roczna szacowana wartość w załączniku nr 1 do koncepcji etap 5. szacowany koszt rocznie zł, realizacja w oparciu o środki własne UGMD oraz środki pozyskane przez realizatorów CUS Strona 25
26 Załącznik nr. 1 Koncepcji Centrum Usług Społecznych Harmonogram wdrożenia koncepcji Centrum Usług Społecznych Zadanie Proponowany realizator Promocja przyszłego Centrum Usług Społecznych - spotkanie informacyjne i robocze BIS 1. Wydarzenie prezentujące ideę CUS mieszkańcom UGMD Kampania medialna 2. Utworzenie strony na FB UGMD promująca Centrum 3. Prasa lokalna artykuł o Usług Społecznych koncepcji CUS UGMD wśród mieszkańców 4. Akcja kreowania nowej nazwy CUS oraz identyfikacji graficznej UGMD lub BIS 5. Bieżące informowanie o działaniach realizowanych w ramach I i II etapu wstępnych działań CUS UGMD/BIS/re alizatorzy CUS I etap wstępnych działań CUS 1. Szkoła Animacji Lokalnej z wizytą studyjną BIS 2. Działania animacyjne w praktyce przygotowanie i realizacja przedsięwzięć MOWES BIS 3. Wsparcie grup nieformalnych zainteresowanych współprowadzeniem CUS w utworzeniu organizacji pozarządowej MOWES BIS wrz- 17 paź- 17 lis- 17 gru- 17 sty- 18 lut- 18 mar- 18 kwi- 18 maj- 18 III kwartał 2018 IV kwartał 2018 I kwartał 2019 II kwartał 2019 od lipca
27 Przygotowanie do II etapu wstępnych działań CUS II etap wstępnych działań CUS Uruchomienie i prowadzenie Centrum Usług Społecznych w budynku Chirany 1. Wsparcie doradcze dla partnerstwa NGO 2. Przygotowanie do ogłoszenia otwartego konkursu ofert 3. Otwarty konkurs ofert na realizację CUS 1. Prowadzenie działań przez partnerstwo NGO w ramach I edycji CUS 2. Rozwój oferty CUS - wsparcie partnerstwa realizatorów projektu CUS 1. Partycypacyjna aranżacja przestrzeni pod kątem różnych grup użytkowników 2. Tworzenie ostatecznego konsorcjum i właściwy konkurs wieloletni 3. Inauguracja Centrum Usług Społecznych 4. Prowadzenie właściwych działań CUS 5. Rozwój oferty CUS - dalsze wsparcie partnerstwa realizatorów projektu CUS BIS UGMD, wsparcie MOWES BIS UGMD realizatorzy CUS BIS UGMD, wsparcie BIS UGMD realizatorzy CUS realizatorzy CUS BIS
Centrum Usług Społecznych
Centrum Usług Społecznych Koncepcja działania oraz plan wdrożenia Dobczyce, 14.09.2017 Plan spotkania Omówienie koncepcji działania Centrum Usług Społecznych Plan i harmonogram przygotowania się Urzędu
KONCEPCJA CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH Program wykorzystania rezultatów
KONCEPCJA CENTRUM USŁUG SPOŁECZNYCH Program wykorzystania rezultatów 01 czerwiec 2017r. Strona 1 1. WSTĘP Materiał prezentuje koncepcję funkcjonowania Centrum Usług Społecznych, w szczególności propozycje
Klasyfikacja usług finansowanych z Programu Integracji Społecznej
Klasyfikacja usług finansowanych z Programu Integracji Społecznej GRUPA I - USŁUGI DLA OSÓB STARSZYCH, SENIORÓW np.: 1.1 dzienne: - świadczone w miejscu zamieszkania indywidualnie, w tym: usługi opiekuńcze
REGULAMIN PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO AKADEMIA AKTYWNOŚCI W TARNOWIE POSTANOWIENIA OGÓLNE 1.
Załącznik nr 2 do zarządzenia Nr 19/2018 Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tarnowie z dnia 24 sierpnia 2018 r. Załącznik nr 2 do Regulaminu Organizacyjnego Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
Wstępny program edukacyjny dla placówki pełniącej zadania świetlicy środowiskowej w Starachowicach w ramach projektu Starachowice OD nowa
Wstępny program edukacyjny dla placówki pełniącej zadania świetlicy środowiskowej w Starachowicach w ramach projektu Starachowice OD nowa Starachowice, 2016 SPIS TREŚCI: Wstęp 3 1. Zadania szczegółowe
PODMIOT ODPOWIEDZIALNY PODMIOTY WSPÓŁPRACUJĄCE
CELE STRATEGICZNE PROGRAMU ZADANIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ CELU STRATEGICZNEGO PODMIOT ODPOWIEDZIALNY PODMIOTY WSPÓŁPRACUJĄCE PERSPEKTYWA CZASOWA WSKAŹNIKI DO REALIZACJI (PROPONOWANA WARTOŚĆ WSKAŹNIKA DO
OGŁOSZENIE O KONKURSIE na realizację. Projektów Młodzieżowych Akademii Życia w ramach PROGRAMU MŁODOŚĆ BEZ UZALEŻNIEŃ
OGŁOSZENIE O KONKURSIE na realizację Projektów Młodzieżowych Akademii Życia w ramach PROGRAMU MŁODOŚĆ BEZ UZALEŻNIEŃ Prezydent Miasta Częstochowy ogłasza konkurs i zaprasza szkoły podstawowe funkcjonujące
Typy działań w ramach Osi 11 RPO WK-P
Typy działań w ramach Osi 11 RPO WK-P 2014-2020 22.09.2017 Osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym z terenów objętych LSR GRUPA DOCELOWA osoby lub rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy
REGULAMIN KONKURSU Centrum Animacji Rekreacyjno-Sportowej II edycja
REGULAMIN KONKURSU Centrum Animacji Rekreacyjno-Sportowej 2017 - II edycja 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Niniejszy Regulamin określa warunki uczestnictwa w Konkursie pn. Centrum Animacji Rekreacyjno- Sportowej
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ POWIATU ŻARSKIEGO NA LATA
Załącznik do Uchwały Nr... Rady Powiatu Żarskiego z dnia..2016 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ POWIATU ŻARSKIEGO NA LATA 2016-2021 Żary, 2016 r. 1 SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE.3 II. DIAGNOZA..4 III. CEL
Cel strategiczny nr 1
Cel strategiczny nr 1 OCENA MOŻLIWOŚCI SKUTECZNEGO REAGOWANIA NA POJAWIAJĄCE SIĘ PROBLEMY SPOŁECZNE 1.Analiza efektywności działań zmierzających do rozwiązania lokalnych problemów społecznych oraz świadczonej
Wskaźniki do ewaluacji i monitorowania Programu. Cel główny : Wzmocnienie Rodziny w funkcjonowaniu społecznym
Wskaźniki do ewaluacji i monitorowania Programu Cel główny : Wzmocnienie Rodziny w funkcjonowaniu społecznym 1. Zwiększenie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny, w szczególności poprzez: Działania
LUBUSKIE STOWARZYSZENIE PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ W III SEKTORZE
LUBUSKIE STOWARZYSZENIE PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ W III SEKTORZE O NAS Działalność naszego stowarzyszenia skierowana jest do wszystkich osób zainteresowanych profilaktyką oraz promocją zdrowego i aktywnego
REWITALIZACJA SPOŁECZNA W MIEŚCIE BRZEZINY WARSZAWA 22.11.2015
REWITALIZACJA SPOŁECZNA W MIEŚCIE BRZEZINY WARSZAWA 22.11.2015 Cel główny projektu - Zwiększenie partycypacji w życiu społecznym i kulturalnym oraz integracja lokalna i międzypokoleniowa z terenu objętego
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLANICA ZDRÓJ NA LATA 2010-2013
Załącznik do Uchwały Nr XL/222 /2010 Rady Miejskiej w Polanicy Zdroju z dnia 28 stycznia 2010 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLANICA ZDRÓJ NA LATA 2010-2013 1.Wstęp Program Aktywności Lokalnej
Sieć to statek, na którym nie ma pasażerów, wszyscy jesteśmy jego załogą Marshall McLuhan
Sieć to statek, na którym nie ma pasażerów, wszyscy jesteśmy jego załogą Marshall McLuhan Sieć - co to takiego? Skupia nauczycieli z różnych przedszkoli wokół interesującego ich obszaru działań. Głównym
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM IM. ORŁA BIAŁEGO W CHOTOMOWIE NA LATA 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM IM. ORŁA BIAŁEGO W CHOTOMOWIE NA LATA 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 1 Cele Programu: 1. Diagnoza problemów i potrzeb środowiska szkolnego, ocena aktualnej sytuacji.
4. Harmonogram realizacji gminnej strategii na lata 2011-2012
4. Harmonogram realizacji gminnej strategii na lata 2011-2012 LP CELE STRATEGICZNE/ KIERUNKI DZIAŁANIA INSTYTUCJE I PODMIOTY UCZESTNICZĄC E WAŻNOSĆ OKRES REALIZ ACJI WSKAŹNIKI FINANSE Cel I Wzmocnienie
STRATEGIA ROZWOJU PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W ZAWIERCIU 2012-2017
STRATEGIA ROZWOJU PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W ZAWIERCIU 2012-2017 I. Cele strategiczne: 1. Rozszerzenie dobrej jakości standardu usług. 2. Budowanie pozycji lidera/koordynatora działań profilaktyczno
CEL STRATEGICZNY 1. Podwyższenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańcom gminy
CEL STRATEGICZNY 1 Podwyższenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańcom gminy 1. Wzrost bezpieczeństwa publicznego. 2. Wdrażanie sprawnego systemu informacji w sytuacjach kryzysowych. 3. Edukacja mieszkańców
STANDARDY PRACY PODWÓRKOWEJ
STANDARDY PRACY PODWÓRKOWEJ Standard placówki wsparcia dziennego prowadzącej działalność w formie pracy podwórkowej Realizatorzy Centrum Pracy Środowiskowej Bastion Zespołu Ognisk Wychowawczych im. K.
Formy pracy opiekuńczej, specjalistycznej i podwórkowej w działalności ZOW w roku szkolnym 2012/2013
Formy pracy opiekuńczej, specjalistycznej i podwórkowej w działalności ZOW w roku szkolnym 2012/2013 Rozwijanie metody projektu socjalnego w praktyce Zespołu Ognisk Wychowawczych Nasz cel główny o tym
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA POWIATU BRODNICKIEGO NA LATA
Załącznik do Uchwały Nr XXXVII/181/2009 Rady Powiatu w Brodnicy Z dnia 02 grudnia 2009 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA POWIATU BRODNICKIEGO NA LATA 2010-2015 Brodnica, 2009 r. Rozdział 1 Wstęp 1 Przyczyną
Załącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych
Załącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych Nr 1 Atrakcyjni na rynku pracy, koszt w PLN Szkolenia i kursy skierowane do osób dorosłych (bezrobotnych), które z własnej
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 4 w Grodzisku Mazowieckim na rok szkolny 2017/2018 i 2018/2019
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 4 w Grodzisku Mazowieckim na rok szkolny 2017/2018 i 2018/2019 Ocena zapotrzebowania na WSDZ Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego
Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2012 rok
Rada Miejska Iławy Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2012 rok Urząd Miasta w Iławie Ośrodek Psychoedukacji, Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie w Iławie Miejski Program Przeciwdziałania
Wspólne działanie większa skuteczność
Wspólne działanie większa skuteczność Mirosława Lubińska Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Kościanie Seminarium W stronę aktywnej pomocy społecznej. Organizowanie społeczności lokalnej perspektywy wdrażania
WYKAZ ZADAŃ PLANOWANYCH DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA
Załącznik do Programu Działań na Rzecz Osób na lata 2017-2021 WYKAZ ZADAŃ PLANOWANYCH DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2017 2021 PRIORYTET I. Działania w
PORADNIĘ PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNĄ W STAROGARDZIE GDAŃSKIM
Strategia wspierania szkół i placówek powiatu starogardzkiego w roku szkolnym 2017/2018 przez PORADNIĘ PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNĄ W STAROGARDZIE GDAŃSKIM Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji
Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2013 rok
Rada Miejska Iławy Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2013 rok Urząd Miasta w Iławie Ośrodek Psychoedukacji, Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie w Iławie Miejski Program Przeciwdziałania
PROGRAM OSŁONOWY W ZAKRESIE WSPIERANIA GMINNEGO SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA LUBICZ, 2017
PROGRAM OSŁONOWY W ZAKRESIE WSPIERANIA GMINNEGO SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2017-2020 LUBICZ, 2017 5 SPIS TREŚCI 1. Strona tytułowa str. 1 2. Spis treści str. 2 3. Wprowadzenie
Regionalny Instytut Kultury w Programie Narodowego Centrum Kultury Bardzo Młoda Kultura w latach
Regionalny Instytut Kultury w Programie Narodowego Centrum Kultury Bardzo Młoda Kultura w latach 2016-2018 idea Regionalny Instytut Kultury wspiera lokalne partnerstwa nauczycieli i animatorów na rzecz
PRACOWNIA DOBRA WSPÓLNEGO. czyli co dalej z dobrem wspólnym w mojej społeczności?
PRACOWNIA DOBRA WSPÓLNEGO czyli co dalej z dobrem wspólnym w mojej społeczności? CO TO TAKIEGO PRACOWNIA DOBRA WSPÓLNEGO? Najprościej rzecz ujmując, to przestrzeń współpracy uczestników programu Lokalne
PROGRAM PROFILAKTYKI W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM NR 2 W PŁOCKU ROK SZKOLNY 2013/2014 ORAZ 2014/2015
Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 10/2013 Rady Pedagogicznej SOSW Nr 2 w Płocku z dn. 13 września 2013r. PROGRAM PROFILAKTYKI W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM NR 2 W PŁOCKU ROK SZKOLNY ORAZ Szkolny
OPIS FORM WSPARCIA. Załącznik nr 2. I. Formy wsparcia
Załącznik nr 2 OPIS FORM WSPARCIA I. Formy wsparcia 1. W ramach Projektu można skorzystać z następujących form wsparcia: a) Usług prawnych, księgowych i marketingowych skierowanych do podmiotów ekonomii
PROGRAM PROFILAKTYKI HARMONOGRAM ZADAŃ DLA KLAS IV-VI rok szkolny 2014/2015
Rozwój empatii, tolerancji, akceptacji i współpracy PROGRAM PROFILAKTYKI HARMONOGRAM ZADAŃ DLA KLAS IV-VI rok szkolny 2014/2015 1. Uczymy się akceptować siebie i innych. 2. Akceptacja osób niepełnosprawnych
OFERTA PROJEKTU CENTRUM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ
OFERTA PROJEKTU CENTRUM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Centrum Aktywności Lokalnej to projekt oferujący kompleksowe wsparcie dla organizacji pozarządowych oraz grup nieformalnych działających na terenie województwa
Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2009-2011. Rozdział 1. Cele Programu
Załącznik do uchwały Nr XXVII/198/2008 Rady Gminy Krasnystaw z dnia 29 grudnia 2008r. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2009-2011 Rozdział 1 Cele Programu 1 1. Gminny Program Przeciwdziałania
WIELOLETNI PLAN ROZWOJU ZESPOŁU SZKÓŁ NR 2 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W PUŁTUSKU (LATA 2012-2017)
WIELOLETNI PLAN ROZWOJU ZESPOŁU SZKÓŁ NR 2 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W PUŁTUSKU (LATA 2012-2017) ŹRÓDŁA STRATEGICZNEGO ROZWOJU SZKOŁY. 1. Statut szkoły. 2. Koncepcja pracy szkoły. 3. Podstawa programowa
Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Mieście Częstochowa na lata 2014-2020
Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Mieście Częstochowa na lata 2014-2020 Cel główny: Zmniejszenie skali zjawiska przemocy i większa skuteczność ochrony osób doświadczających przemocy, w mieście
OFERTA STAŻU NR 1/2017/S122/OF
Płatne staże finansowane ze środków Unii Europejskie! Kto może wziąć udział w projekcie? O staż mogą ubiegać się studenci/tki dwóch ostatnich semestrów stacjonarnych jednolitych studiów magisterskich Psychologii.
Prowadzący: PAWEŁ BIAŁY r. Funkcjonowanie Biura LGD, wsparcie na rzecz potencjalnych wnioskodawców
Prowadzący: PAWEŁ BIAŁY - 10.04.2017 r. Funkcjonowanie Biura LGD, wsparcie na rzecz potencjalnych wnioskodawców Przedstawienie pracowników i organizacji biura. Adres biura: ul. Długa 16, 85-034 Bydgoszcz,
Realizacja Rządowego Programu Bezpieczna i Przyjazna Szkoła w Szkole Podstawowej nr 321 w Warszawie. Rok szkolny 2014/2015
Realizacja Rządowego Programu Bezpieczna i Przyjazna Szkoła w Szkole Podstawowej nr 321 w Warszawie. Rok szkolny 2014/2015 Cel główny programu: Zwiększenie skuteczności działań wychowawczych i profilaktycznych
Lokalne Kluby Rodzinne - nowa usługa społeczna dla rodzin z dziećmi do 5. roku życia zagrożonych wykluczeniem społecznym
Lokalne Kluby Rodzinne - nowa usługa społeczna dla rodzin z dziećmi do 5. roku życia zagrożonych wykluczeniem społecznym Projekt Dobry start zapobieganie zagrożeniu wykluczeniem społecznym rodzin z małymi
Centrum Kieleckich Inicjatyw Obywatelskich
Centrum Kieleckich Inicjatyw Obywatelskich Czyli miasto wspierające społeczeństwo obywatelskie Szanowny Panie Prezydencie! Jako organizacje pozarządowe działające na rzecz budowania społeczeństwa obywatelskiego
Standardy. programu merytorycznego realizowanego w świetlicy środowiskowej na terenie gminy Święta Katarzyna
Standardy programu merytorycznego realizowanego w świetlicy środowiskowej na terenie gminy Święta Katarzyna I. Wstęp. Zadaniem świetlicy środowiskowej, czyli placówki opiekuńczo-wychowawczego wsparcia
Wybrane aspekty polityki senioralnej Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Leszno, 20 kwietnia 2018 roku
Wybrane aspekty polityki senioralnej Samorządu Województwa Wielkopolskiego Leszno, 20 kwietnia 2018 roku Strategia Polityki Społecznej dla Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku narzędzie definiowania
Program Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata 2014-2016
Program Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata 2014-2016 Rada Ministrów uchwałą nr 130/2014 z dnia 8 lipca 2014 r. przyjęła rządowy program na lata 2014 2016 Bezpieczna i przyjazna szkoła. Cel główny: Zwiększenie
Wskaźniki realizacji. Harmonogram -lata realizacji. Źródła finansowania. Realizatorzy. Działanie
VI. PROGRAMY Realizacja przedstawionych powyżej celów operacyjnych będzie przebiegała etapami. Szczegółowe programy służące realizacji strategii wyrównywania szans edukacyjnych w gminie przedstawione są
Tabela nr 9 Wskaźniki monitoringu celów operacyjnych
Tabela nr 9 Wskaźniki monitoringu celów operacyjnych CEL OPERACYJNY WSKAŹNIK PRODUKTU WSKAŹNIK REZULTATU WSKAŹNIK DYNAMIKI 1.1.Aktywizacja społeczna i zawodowa osób i grup zagrożonych wykluczeniem społecznym
Program Integracji Społecznej piątek, 11 lipca 2008
Program ntegracji Społecznej piątek, 11 lipca 28 Program ntegracji Społecznej Plan Działania Gminy Karczmiska na lata 28-29 Program ntegracji Społecznej PLAN DZAŁANA gminy Karczmiska na lata 28-29 1. Adres
Harmonogram realizacji działań w 2014r. Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na terenie miasta Poznania w latach 2011-2020
Harmonogram realizacji działań w 2014r. Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na terenie miasta Poznania w latach 2011-2020 Propozycje działań realizowanych w ramach programu zostały
Tytuł zrealizowanego projektu / programu:. Całkowity koszt realizacji projektu: zł. Źródła finansowania:
STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH DLA MIASTA TORUNIA NA LATA 2014-2020 SPRAWOZDANIE ZA ROK 2015 CEL STRATEGICZNY NR 1: Zintegrowany system wsparcia rodziny i opieki nad dzieckiem Realizator
HARMONOGRAM REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2007
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr V/21/2007 Rady Miejskiej w Swarzędzu z dnia 14 lutego 2007 w sprawie: przyjęcia do Gminnego Programu Profilaktyki i Alkoholowych HARMONOGRAM REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
Załącznik Nr 1. do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lipusz na lata 2008-2013 WYKAZ ZAŁOŻONYCH CELÓW STRATEGICZNYCH,
Załącznik Nr 1 do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lipusz na lata WYKAZ ZAŁOŻONYCH CELÓW STRATEGICZNYCH, OPERACYJNYCH, SZCZEGÓŁOWYCH (OPIS DZIAŁAŃ) Załącznik nr 1 WYKAZ ZAŁOŻONYCH
Standard zlecania usługi Centrum Organizacji Pozarządowych
1. Wstęp Standard zlecania usługi Centrum Organizacji Pozarządowych Wspieranie dialogu społecznego i jego uczestników jest jednym z podstawowych warunków rozwoju Strona społeczeństwa obywatelskiego i elementem
CZĘŚĆ PROGRAMOWA PROJEKTU STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY SIERAKOWICE NA LATA
CZĘŚĆ PROGRAMOWA PROJEKTU STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY SIERAKOWICE NA LATA Strona2 III. CZĘŚĆ PROGRAMOWA W tej części Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Sierakowice
2. Do zadań Świetlic Środowiskowych należy:
REGULAMIN ORGANIZACYJNY PLACÓWEK WSPARCIA DZIENNEGO PROWADZONYCH PRZEZ OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W TŁUSZCZU W FORMIE ŚWIETLIC ŚRODOWISKOWYCH W TŁUSZCZU, DZIĘCIOŁACH I JASIENICY Rozdział I Postanowienia
SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW W ZESPOLE SZKÓŁ SAMOCHODOWYCH IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI WE WŁOCŁAWKU
SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW W ZESPOLE SZKÓŁ SAMOCHODOWYCH IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI WE WŁOCŁAWKU 1 WSTĘP Wsparcie utalentowanej młodzieży to jedno z najważniejszych zadań współczesnej
WYCIĄG Z UZGODNIENIA ZINTEGROWANEGO PROJEKTU REWITALIZACYJNEGO W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA
Załącznik Nr 3 do Szczegółowych warunków otwartego naboru partnerów Fiszka projektu Społeczna od nowa WYCIĄG Z UZGODNIENIA ZINTEGROWANEGO PROJEKTU REWITALIZACYJNEGO W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO
Wybrane aspekty polityki senioralnej Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Poznań, 7 marca 2018 roku
Wybrane aspekty polityki senioralnej Samorządu Województwa Wielkopolskiego Poznań, 7 marca 2018 roku Strategia Polityki Społecznej dla Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku narzędzie definiowania priorytetowych
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PI ODRODZENIE FENIKSA innowacyjny model współpracy instytucji publicznych i niepublicznych z przedsiębiorstwami
Załącznik do uchwały Nr XXXII/483/2009 Rady Miejskiej Środy Wielkopolskiej z dnia 20 sierpnia 2009 roku. Program Aktywności Lokalnej
Załącznik do uchwały Nr XXXII/483/2009 Rady Miejskiej Środy Wielkopolskiej z dnia 20 sierpnia 2009 roku Program Aktywności Lokalnej dla Miasta i Gminy Środa Wielkopolska na lata 2009 2013 I. Wprowadzenie
1.2.Rozwój środowiskowych form pomocy 2.1.Przeciwdziałanie i profilaktyka uzależnień i współuzależnień
Tabela nr 7 Zestawienie Projektów Realizacyjnych NR PROJEKTU NAZWA PROJEKTU KRÓTKI OPIS REALIZOWANE CELE OPERACYJNE 1 GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH Program odnosi się
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
RAPORT MONITORUJĄCY POSTĘPY W REALIZACJI LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU ORAZ FUNKCJONOWANIE STOWARZYSZENIA LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA RAZEM KU LEPSZEJ PRZYSZŁOŚCI za okres: lipiec wrzesień 2016 r.. I. STOPIEŃ
Ośrodek Wsparcia i Animacji Podmiotów Reintegracyjnych Wyższy Poziom Kompetencji Regionalnego Sektora Es. dr Paweł Wiśniewski
WZMACNIANIE POTENCJAŁU ŚRODOWISK PODMIOTÓW REINTEGRACYJNYCH NA LUBELSZCZYŹNIE - TEORIA I PRAKTYKA Konferencja realizowana w ramach projektu: Ośrodek Wsparcia i Animacji Podmiotów Reintegracyjnych Wyższy
GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY. na terenie miasta Legionowo na lata
GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY na terenie miasta Legionowo na lata 2014-2016 I. Wstęp Gmina Legionowo od kilku lat realizuje zadania wynikające z działań systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem
Załącznik nr 3 do Szczegółowych warunków konkursu. Kryteria dla poszczególnych form centrów lokalnych dla zadania 20) a).
Załącznik nr 3 do Szczegółowych warunków konkursu Kryteria dla poszczególnych form centrów lokalnych dla zadania 20) a). 1. infrastruktura, w której mają być prowadzone działania 2. zasady dostępności
UCHWAŁA NR VII/122/15 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 1 kwietnia 2015 r.
UCHWAŁA NR VII/122/15 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 1 kwietnia 2015 r. w sprawie zmiany uchwały w sprawie przyjęcia Programu Integracji Społecznej i Zawodowej Osób Niepełnosprawnych Teraz My! na lata 2014-15
Szanowni Państwo Dyrektorzy szkół/ przedszkoli/ placówek
Szanowni Państwo Dyrektorzy szkół/ przedszkoli/ placówek W roku szkolnym 2018/2019 po raz kolejny proponujemy kompleksowe wspomaganie rozwoju szkoły/placówki. Nasza propozycja może obejmować kilka działań,
Wdrażanie Centrum Aktywności Lokalnej w Gminie Śrem. 7 marca 2011 r.
Wdrażanie Centrum Aktywności Lokalnej w Gminie Śrem 7 marca 2011 r. STOWARZYSZENIE CENTRUM WSPIERANIA AKTYWNOŚCI LOKALNEJ CAL Stowarzyszenie promuje model Centrów Aktywności Lokalnej. Jest to ogólnopolska
Wielkopolski Program na Rzecz Osób Starszych. Poznań, 11 października 2017 roku
Wielkopolski Program na Rzecz Osób Starszych Poznań, 11 października 2017 roku Strategia Polityki Społecznej dla Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku narzędzie definiowania priorytetowych działań w
zaplanowane środki termin realizacji Sheet1 I XII 2016r. kampanii; -liczba uczestników wiekowych, w tym m.in.: Dzielnicowy
Załącznik do Uchwały Nr 1256/2016 Zarządu Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy z dnia 03.02.2016 roku Harmonogram realizacji zadań wynikających z Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Harmonogram konkursów ofert na rok 2013
Harmonogram konkursów ofert na rok 2013 Lp. Nazwa komórki/jednostki organizacyjnej Urzędu Miasta Łodzi 1. Wydział Edukacji 2. Wydział Kultury Nazwa zadania konkursowego Realizacja programów aktywizacji
UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017r.
Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE z dnia... 2016 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017r. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r.
POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA ORAZ
Załącznik do Uchwały Nr XXV/149/2008 Rady Powiatu Średzkiego z dnia 30 grudnia 2008 roku POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA
Dorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu
Dorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu Plan działania ania na lata 2007-2008 2008 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Numer Priorytetu: VII Nazwa Priorytetu: Promocja
Asysta rodzinna rola i miejsce w lokalnym systemie wsparcia i pomocy rodzinie
Asysta rodzinna rola i miejsce w lokalnym systemie wsparcia i pomocy rodzinie Konferencja organizowana przez Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola m. st. Warszawy w ramach projektu systemowego Wola
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 289 im. Henryka Sienkiewicza w Warszawie
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 289 im. Henryka Sienkiewicza w Warszawie Spis treści: 1. Podstawy prawne 2. Wstęp ( założenia ) 3. Cele ogólne i szczegółowe 4. Adresaci
Harmonogram realizacji działań w 2013r. Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na terenie miasta Poznania w latach
Harmonogram realizacji działań w 2013r. Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na terenie miasta Poznania w latach 2011-2020 Propozycje działań realizowanych w ramach programu zostały
Ogólnopolski Konkurs Grantowy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności
Ogólnopolski Konkurs Grantowy w ramach Programu Równać Szanse 2012 Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności administrowany przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży Celem projektów realizowanych w ramach
Erasmus+ Młodzież. Oferta programu Erasmus+ dla sektora edukacji pozaformalnej w działaniach związanych ze sportem
Erasmus+ Młodzież Oferta programu Erasmus+ dla sektora edukacji pozaformalnej w działaniach związanych ze sportem Erasmus+ Sektor Edukacji szkolnej Możliwości wyjazdów edukacyjnych dla nauczycieli: teaching
ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA. Szkoła Podstawowa w Chojnie ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA W OBSZARZE
Projekt realizowany przez Powiat Gryfiński pn. Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez zmodernizowany system doskonalenia nauczycieli w powiecie gryfińskim współfinansowany przez Unię Europejską ze
Regulamin organizacyjny ZPS
Regulamin organizacyjny ZPS REGULAMIN ORGANIZACYJNY ZESPOŁU PLACÓWEK SPECJALISTYCZNYCH IM. KAZIMIERZA LISIECKIEGO DZIADKA ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1 1. Zespół Placówek Specjalistycznych im. Kazimierza
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 17 IM. ORŁA BIAŁEGO W KOSZALINIE KOSZALIN 2012
1 PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 17 IM. ORŁA BIAŁEGO W KOSZALINIE KOSZALIN 2012 Szkoła miejscem przyjaznym i bezpiecznym. 2 1. Budowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole. Budowanie pozytywnych
Ośrodek Pomocy Społecznej w Milanówku Rozwój i współpraca!
Ośrodek Pomocy Społecznej w Milanówku Rozwój i współpraca! Komisja Budżetu 24 kwietnia 2018 r. Pomoc społeczna w budżecie Miasta Milanówka w 2017 r. 19% 18 164 270,02 zł Co było w OPS do tej pory? Wypłata
Biuro Inicjatyw Społecznych, 22 czerwca 2018r.
Podsumowanie spotkania konsultacyjnego dla organizacji pozarządowych dotyczącego roli samorządu w rozwijaniu współpracy biznesu z organizacjami pozarządowymi Biuro Inicjatyw Społecznych, 22 czerwca 2018r.
WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 WYMAGANIE I: PLANUJE I ORGANIZUJE SIĘ PRACĘ W SPOSÓB SPRZYJAJĄCY OSIĄGANIU CELÓW PLACÓWKI Termin badań ewaluacyjnych: wrzesień 2013
OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH Łódź, ul. Motylowa 3, blok 114 Tel./fax. 659-15-81 www.ppp2.edu.lodz.pl e-mail: poradnia.motylowa@gmail.com Rodziców zapraszamy do skorzystania z następujących form pomocy:
PLAN DZIAŁANIA GMINY ŁAZISKA na rok 2010 W RAMACH PROGRAMU INTEGRACJI SPOŁECZNEJ
1. Adres gminy Województwo Lubelskie Miejscowość Łaziska Ulica - Nr domu 76 Nr lokalu - Kod pocztowy 24-335 PLAN DZIAŁANIA GMINY ŁAZISKA na rok 2010 W RAMACH PROGRAMU INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 2. Osoba do
ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA Szkoły Podstawowej w Piecniku
Projekt pn. Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez wdrożenie zmodernizowanego systemu doskonalenia nauczycieli w powiecie wałeckim Priorytet III Działanie 3.5 Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007
Opracowanie i uchwalenie programu w pierwszej połowie 2011 roku.
Załącznik do Uchwały Nr X/48/11 Rady Miasta Bielsk Podlaski z dnia 28 czerwca 2011 r. 3.2.1 Harmonogram wdrażania strategii Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w mieście Bielsk Podlaski została
ZARZĄDZENIE NR 92/2017 BURMISTRZA ŚREMU. z dnia 20 lipca 2017 r.
ZARZĄDZENIE NR 92/2017 BURMISTRZA ŚREMU z dnia 20 lipca 2017 r. w sprawie przyjęcia do realizacji harmonogramu wdrażania działań na 2017 rok w ramach Śremskiego Programu na rzecz osób starszych na lata
Planowany harmonogram ogłaszania otwartych konkursów na realizację zadań publicznych w 2018r.
Planowany harmonogram ogłaszania otwartych konkursów na realizację zadań publicznych w 2018r. Podmiot ogłaszający konkurs: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Priorytetowe zadania w sferze pożytku publicznego
UCHWAŁA NR XI/156/15 RADY MIASTA OPOLA. z dnia 28 maja 2015 r.
UCHWAŁA NR XI/156/15 RADY MIASTA OPOLA z dnia 28 maja 2015 r. zmieniająca uchwałę w sprawie uchwalenia Miejskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Miasta Opola na lata 2012 2015 Na podstawie art.
UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... r.
Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE z dnia...... r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z realizacji w 2015 roku programu Giszowieckie Centrum Aktywności Lokalnej Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15
PLAN WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI PRZEDSZKOLA NR 125 POD ZŁOTYM PROMYKIEM Warszawa, ul. Suwalska 15
PLAN WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI PRZEDSZKOLA NR 125 POD ZŁOTYM PROMYKIEM Warszawa, ul. Suwalska 15 Rok szkolny 2016/2017 Priorytet: Rodzice są partnerami przedszkola Właściwa pełna współpraca przedszkola i
PROGRAM PROFILAKTYKI W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM NR 2 W PŁOCKU 2015-2018
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 16/2015 Rady Pedagogicznej SOSW Nr 2 w Płocku z dn. 05 października 2015r. PROGRAM PROFILAKTYKI W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM NR 2 W PŁOCKU 2015-2018 Program Profilaktyki