JAKI BĘDZIE NASTĘPCA ABRAMSA I BRADLEYA? [ANALIZA]
|
|
- Maja Sowińska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 aut. Marek Dąbrowski JAKI BĘDZIE NASTĘPCA ABRAMSA I BRADLEYA? [ANALIZA] 1. US Army zdaje sobie sprawę z konieczności poszukiwania następców obecnie wykorzystywanych wozów bojowych. Dlatego oprócz ich ciągłej modernizacji stara się zainicjować długofalowy program rozwoju zupełnie nowej lub nowych konstrukcji. 2. Wstępne zapowiedzi sugerują, że nowa platforma lub platformy może mieć rewolucyjne parametry taktyczno-techniczne lub zachować konwencjonalny, ale przy tym nowoczesny charakter. 3. Jak rewolucyjny by nie był nowy wóz bojowy US Army, nie będzie on odgrywał już takiej roli jak obecne czołgi i bojowe wozy piechoty. Siła ognia, odpowiedni poziom osłony oraz wysoka manewrowość już nie są jedynymi podstawowymi wymaganiami wobec czołgów i innych wozów bojowych. Istotne jest także zmniejszenie wykrywalności na polu walki oraz ścisła współpraca z innymi systemami uzbrojenia. To te czynniki zdefiniują, jaki będzie następca lub następcy czołgów M1 Abrams i bojowych wozów piechoty M2 Bradley. Od jakiegoś czasu w USA funkcjonuje tymczasowy zespół zajmujący się definiowaniem założeń dla kolejnej generacji wozów bojowych (ang. Next Generation of Combat Vehicles, NGCV). Ma on siedzibę w Maneuver Center of Excellence w Fort Benning w stanie Georgia. Celem działalności zespołu jest opracowanie wymagań US Army dla zupełnie nowych platform oraz modernizacji tych już istniejących. Przy czym nowe platformy mają pozwolić na uzyskanie przewagi nad podobnymi systemami uzbrojenia potencjalnych przeciwników w całym taktyczno-operacyjnym spektrum działań. Pojawiają się różne daty osiągnięcia gotowości przez nowe pojazdy od drugiej połowy lat 20. XXI wieku do połowy lat 30. XXI. Oznacza to przede wszystkim, że nadal będą modernizowane obecnie eksploatowane pojazdy. Zupełną i zarazem rewolucyjną nowością w wojskach lądowych będą w najbliższym czasie testy sterowanych, półautonomicznych i w pełni autonomicznych robotów bojowych nowej generacji. W roku fiskalnym 2019 (FY 2019) najdroższym programem realizowanym przez US Army ma być dalsza modernizacja 135 czołgów M1 Abrams do wersji M1A2 SEPv3 (w tym 40 wozów trafi do Europy). Jest to wzrost w porównaniu z FY2018 o prawie 120 proc. (wcześniejsze plany mówiły o modernizacji tylko ok. 56 czołgów). Przedsięwzięcie to pochłonie łącznie ponad 2,65 mld dolarów. Ta kwota zawiera zarówno fundusze na dalsze prace nad konfiguracją SEPv3, jak i nowszą SEPv4 oraz na rozpoczęcie procesu doposażenia Abramsów w ASOP Trophy (zgodnie z planem mają zostać w niego wyposażone czołgi trzech pancernych brygadowych grup bojowych, ang. ABCT). Czytaj też: Rewolucja na polu walki. Autonomia i działa elektromagnetyczne dla wozów bojowych [ANALIZA]
2 Dodatkowo 880 mln dolarów pochłonie modernizacja 210 bojowych wozów piechoty M2 Bradley a kolejne 167 mln dolarów dalsze prace związane z kolejnymi etapami unowocześnienia tej platformy. W FY2019 zamówionych zostanie 197 gąsienicowych pojazdów AMPV (następców M113) w ramach produkcji małoseryjnej LRIP (Low Rate Initial Production) za 828,4 mln dolarów. Kwota ta zawiera również fundusze na zakończenie fazy rozwoju technicznego i przygotowania produkcji EMD (Engineering and Manufacturing Development). Fot. DoD photo by EJ Hersom/US Army/Flickr Z kolei planowo i szybko mają być realizowane prace nad wozem MPF (Mobile Protected Firepower). Ich efektem będzie nowy gąsiennicowy pojazd (czasami określany jako lekki czołg), który w zasadzie stanie się wysokomobilną (taktycznie i operacyjnie) platformą wsparcia, uzbrojoną w działo kalibru 105 lub 120 mm o możliwościach ogniowych porównywalnych lub nawet lepszych od tych, które dzisiaj daje czołg podstawowy M1 Abrams. Dodatkowo, dalszemu rozwojowi podlegać będą dwa zasadnicze systemy walki (również w przyszłości przeznaczone dla robotów czy NGCV). Są to zdalnie sterowany moduł uzbrojenia Javelin (Remotely Operated Weapon Station) i zdalnie sterowany system wieżowy Stryker (Remote Weapons Station z 30-mm armatą automatyczną). Oczekiwania wobec NGCV Można powiedzieć, że wymagania wobec NGCV są znane od wielu lat. Wozy nowej generacji mają zapewnić większą ochronę załodze i przewożonym żołnierzom, mieć dużą mobilność taktyczną oraz być dostosowane do szybkiego i nieskomplikowanego transportu operacyjnego. Ich eksploatacja powinna być przy tym bardziej ekonomiczna niż obecnie wykorzystywanych platform. Jak na razie w założeniach jest zarówno powstanie szeregu pojazdów dedykowanych do zadań, jak i
3 zupełnie nowej, modułowej konstrukcji, na bazie której powstaną następnie wozy specjalistyczne. Założenia NGCV powinny uwzględniać wszystko, co będzie można zastosować w przyszłości, a więc także technologie dopiero rozwijane (krytyczne) lub nawet będące dopiero w fazie wstępnych analiz. M1 Abrams. Fot. U.S. Army photo by Spc. Hubert D. Delany III / 22nd Mobile Public Affairs Detachment/US Army/Flickr Wiadomo też, że jednym z priorytetów będzie zapewnienie odpowiednio wysokiego bilansu energetycznego wozu, ponieważ wymagany zapas energii jest niezbędny do zasilania rozbudowanych systemów elektronicznych i optoelektronicznych pojazdu. Możliwe, że w przyszłości będzie to też źródło zasilania wysokoenergetycznej broni pokładowej lub systemów aktywnej obrony. Mówi się też o możliwości zwiększenia zasięgu działania platform, a co za tym idzie stopniowego odejścia od tradycyjnych silników wykorzystujących tzw. paliwa kopalniane na rzecz wprowadzeniu zupełnie nowych układów napędowych. Już dziś wiadomo, że jednym z większych problemów w rozwoju takich pojazdów jest ich układ napędowy, ponieważ obecnie stosowane power packi są duże i ciężkie a rozwiązania hybrydowe czy elektryczne niedostatecznie sprawdzone i wydajne. Czytaj też: USA: Bezzałogowy pojazd o sile ognia Abramsa Oczywistym jest również, że nowa platforma (platformy) ma mieć mniejszą masę niż dotychczas stosowane pojazdy oraz że będzie ona posiadać dużo większy potencjał użytkowy i rozwojowy w przyszłości. Bardzo starannie rozpatrywana będzie równowaga zastosowanych systemów ochrony łączących środki pasywne i aktywne w sposób niepowodujący skokowego wzrostu masy czy utraty mobilności. Do tego dochodzą zagadnienia związane z zapewnieniem odporności wobec systemów walki
4 radioelektronicznej (w tym cyberbezpieczeństwem), uzyskaniem wysokiej świadomości sytuacyjnej załogi i przełożonych, skuteczną ochroną w całym zakresie radiolokacyjnym oraz widma bliskiej, średniej i dalekiej podczerwieni, a także zmniejszeniem generowanego hałasu. Realnie też patrzy się na rozwój nowych bojowych platform lądowych (jak roboty pola walki i inne systemy autonomiczne) i bezzałogowych statków powietrznych współpracujących z maszynami załogowymi. Albo idzie się dalej, tworząc projekt uniwersalnej maszyny załogowo/bezzałogowej czy wozu dowodzenia robotami wykonującymi szereg zadań do tej pory zarezerwowanych dla załogowych wozów bojowych czy spieszonych żołnierzy. Trochę historii Żeby lepiej zrozumieć współczesne oczekiwania i wymagania stawiane przez Amerykanów, przypomnijmy sobie w skrócie najważniejsze fakty z rozwoju dwóch podstawowych platform lądowych tj. czołgu i bojowego wozu piechoty (bwp). Gdy mówimy o ogólnej konstrukcji czołgu, to jednoznacznie kojarzy się ona z tradycyjnym rozwiązaniem wprowadzonym po raz pierwszy przez Francuzów w modelu Renault FT. Układ przedział kierowania z przodu, bojowy z obrotową i załogową wieżą pośrodku oraz napędowy z tyłu wozu od ponad 100 lat jest uznawany za wzorcowe rozwiązanie i tylko w nielicznych seryjnie wykorzystanych pojazdach nie został on zachowany. M1A2SEP Abrams. Fot. U.S. Army photo by Sgt. Richard Wrigley, 2nd ABCT, 3rd ID, Public Affairs NCO/US Army/Flickr Jednym z takich odstępstw był np. szwedzki wóz Strv103, w którym nie zastosowano wieży a armata została na stałe osadzona w kadłubie. Uzyskanie dużo mniejszych rozmiarów okupione jednak zostało zmniejszeniem skuteczności prowadzenia ognia w czasie ruchu i trudniejszym naprowadzaniem uzbrojenia (trzeba było przemieszczać cały kadłub).
5 Inny układ zastosowali też Izraelczycy w swoim czołgu Merkava silnik umieszczono z przodu a powierzchnia czołowa wieży została zminimalizowana. Ostatecznie okazał się to złym kierunkiem. Kolejne modernizacje osłony poprzez dodanie pancerzy specjalnych i w końcu wielomateriałowych spowodowały znaczy wzrost masy bojowej do prawie 70 ton. Wobec najnowszych systemów przeciwpancernych i tak jest to za mało, nawet jeśli uwzględnimy dodanie do Merkavy Mk4 ASOP Trophy. Czytaj też: Trophy przeciwrakietowa tarcza Merkaw i Abramsów [ANALIZA] Oczywiście klasyczny układ i sama technika z biegiem lat ewaluowały. Znacznie zwiększyły się zarówno możliwości czołgów, jak i ich masa, wymiary oraz koszty produkcji, pozyskania i eksploatacji. Podobnie wyglądała historia rozwoju bojowych wozów piechoty. Pomysł dowozu żołnierzy na pole walki mechanicznymi pojazdami zrodził się w głowach Francuzów i Anglików. Początkowo rolę środków transportu pełniły zwykłe ciężarówki. Następnie udoskonalili tę ideę Niemcy, zapewniając nie tylko środek transportu, ale i ograniczone wsparcie w walce. Tak powstał pierwowzór transportera opancerzonego z przedziałem napędowym z przodu, za którym kolejno umieszczono przedział kierowania/dowodzenia oraz bojowy/transportowy. Na szeroką skalę gąsiennicowe i półgąsiennicowe transportery opancerzone eksploatowali z kolei Amerykanie i Brytyjczycy, by z czasem zamienić je na gąsiennicowe pojazdy takie jak legendarny M113 czy FV432. Jednak to Rosjanie wprowadzili do swojej armii pierwszy bojowy wóz piechoty BMP-1. Nie tylko przewyższał on mobilnością i możliwościami uzbrojenia inne ówczesne wozy, ale zmienił też taktykę walki. M2A3 Bradley. Fot. U.S. Army photo by Visual Information Specialist Markus Rauchenberger/US Army/Flickr Odejdźmy na chwilę od samych rozwiązań konstrukcyjnych. Powszechnie uważa się, że to Niemcy w okresie międzywojennym najwięcej wnieśli do rozwoju taktyki użycia broni pancernej i zmotoryzowanej. To tam najtrafniej przewidziano rolę i zadania, jakie powinny spełniać czołgi i
6 towarzysząca im piechota. Na ich walory i możliwości patrzono całościowo, a nie w oderwaniu czy w powiązaniu z innymi systemami uzbrojenia. Towarzyszyło temu opracowanie założeń taktycznooperacyjnych dla jednostek pancernych/zmotoryzowanych, które maksymalnie wykorzystywały zalety czołgu i broni mu towarzyszących. Inni w zasadzie uczyli się od Niemców a tak naprawdę pełną mechanizację swoich wojsk pierwsi wprowadzili Amerykanie i Brytyjczycy. Przy czym trzeba przyznać, że konstrukcyjnie maszyny niemieckie, w przeciwieństwie do np. rosyjskich, nie charakteryzowały się wówczas rewolucyjnymi rozwiązaniami podobnie jak maszyny aliantów zachodnich. Gdy po wojnie na Zachodzie powstawały konstrukcje łączące sprawdzone i klasyczne rozwiązania z pewnymi udoskonaleniami poszczególnych systemów i układów, w ZSRR wprowadzano rewolucję, jak np. zautomatyzowany układ podawania amunicji, armatę gładkolufową, pierwszy bwp z prawdziwego zdarzenia (czyli wspomniany już BMP-1) oraz aktywne systemy obrony pojazdów (ASOP). Dzisiaj już wiadomo, że niektóre rosyjskie rozwiązania miały tak naprawdę na celu dościgniecie/prześcignięcie Zachodu w pewnych obszarach, w których ZSRR odstawał technologicznie (nadrabiano to nietypowymi, często kosztowymi i skomplikowanymi rozwiązaniami). Czytaj też: Aktywna ochrona z Ukrainy dla tureckich czołgów w Syrii? Izraelczycy, choć znacznie później zaczęli, wnieśli spory wkład w taktykę i przede wszystkim w samą konstrukcję wozów bojowych (pancerze dodatkowe, ASOP itp.). Podobnie było z innymi państwami jak Szwecja, Włochy, Szwajcaria i Austria (w przypadku tych ostatnich chodzi przede wszystkim o zupełnie nowej konstrukcji kołowe, uniwersalne transportery opancerzone). W pewnym momencie ponownie zaistnieli też Brytyjczycy, opracowując doskonały pancerz wielowarstwowy. Na Zachodzie udało się po dłuższym czasie w miarę efektywnie połączyć trzy najważniejsze czynniki decydujące o możliwości czołgu na polu walki siłę ognia, manewrowość w różnym terenie i poziomu odporności. Pierwszymi takimi pojazdami były niemiecki Leopard 2 i amerykański M1 Abrams. Powstały też wówczas bardzo udane bwp jak Marder i M2 Bradley. Uniwersalność tych konstrukcji oraz stosunkowo duża podatność na ulepszenia sprawiły, że są one nadal użytkowane w wielu krajach, gdzie przeszły (lub przechodzą) modernizacje podnoszące ich możliwości i dostosowujące do wymagań współczesnego pola walki.
7 M1 Abrams. Fot. U.S. Army photo by Sgt. 1st Class Ty McNeeley/US Army/Flickr W Ameryce już w 1980 roku zainicjowano prace nad następcą Abramsa. W 1984 roku powstał Tank Best Bed w nowym układzie konstrukcyjnym trzyosobowa załoga w odizolowanym przedziale z przodu kadłuba, przedział bojowy pośrodku oraz układ napędowy z tyłu. Podobnie wyglądał kolejny prototyp Tank Block III. Taki sam układ przyjęto również jako wzorcowy w ZSRR, a następnie w Rosji. I to tam wyprodukowano pierwszą niskoseryjną partię maszyn tzw. IV generacji, czyli T-14 Armata. W USA rozwijano wiele programów, jak np. M-8 Armored Gun System (AGS) czy Future Combat Systems (FCS), który zakładał opracowanie nowoczesnego czołgu o masie 40 ton z dwuosobową załogą i uzbrojeniem w postaci dwóch połączonych dział elektromagnetycznych. Te programy oraz kolejny XM1202 MCS (Mounted Combat Systems) bazujący na wspólnej platformie bojowej Manned Ground Vehicle (MGV) ostatecznie upadły ze względu na wysokie koszty oraz niespełnianie wymagań wojska. Czytaj też: Wyścig zbrojeń na wschodniej flance w 2017 roku [5 PUNKTÓW] Z tego opisu można wnioskować, że tak naprawdę to Amerykanie nigdy nie byli prekursorami w rozwoju konstrukcji czołgów i bwp oraz taktyki ich wykorzystania na polu walki. Raczej należałoby uznać, że pilnie uczyli się od innych a efekty czasami bywały gorsze a czasami lepsze. Oczywiście jest to teza dyskusyjna, ale wiadomo, że o sile wozów amerykańskich (i właściwie wszystkich typów systemów uzbrojenia opracowanych w USA) decyduje potęga przemysłu amerykańskiego, jego możliwości technologiczne w powiązaniu z doskonałym zapleczem naukowym oraz prosty ekonomiczno-racjonalny czynnik. Wydaje się, że nic ponadto. Jaka może być przyszła amerykańska platforma?
8 Odpowiedź na to pytanie jest w zasadzie banalnie prosta. Znając podstawowe od lat wymaganie każdego rodzaju sił zbrojnych USA, musi to być po prostu uzbrojenie taktyczno-technicznie lepsze od maszyn potencjalnych przeciwników. Przewaga Amerykanów oprócz tej najważniejszej, czyli potęgi własnego przemysłu zbrojeniowego, to przede wszystkim opracowywanie systemów, dających lepsze parametry użytkowe na polu walki. Zanim poruszymy pewne techniczne i eksploatacyjne zagadnienia dotyczące NGCV to pochylmy się nad zmianami w założeniach określających wymagania wobec czołgów i bwp. Dotychczas istniejące trzy stałe założenia, które były podstawą budowy czołgów (i w dużej mierze innych wozów bojowych) czyli zbilansowanie wymaganej siły ognia, zapewnienie odpowiedniego poziomu osłony oraz wysokiej manewrowość już nie są jedynymi. Dzisiaj dochodzą do nich dwa kolejne, w prostej linii wywodzące się z lotnictwa bojowego. To zmniejszenie wykrywalności na polu walki (stealth) oraz ścisła współpraca z innymi systemami uzbrojenia. Daje to większą uniwersalność zastosowania nowej generacji wozów bojowych a w efekcie również obniża koszty eksploatacji. Każda platforma spełniająca tylko trzy pierwsze założenia nie jest już w stanie przeżyć i efektywnie działać na współczesnym polu walki. Modernizacja Abramsów ciągle trwa a najnowszy wariant SEPv3 ma zastąpić SEPv2, będący w produkcji od 2005 r. W SEPv3 zwiększono poziom ochrony załogi, przeżywalność i możliwość zwalczania różnych systemów broni przeciwnika. Jednocześnie ten wariant to również efekt ekonomicznego kompromisu powiązanego ze skutecznością zaproponowanych zmian. Czytaj też: Kontrakt na modernizację Abramsów dla US Army To jednak nie wszystko, bo trwają prace nad ECP1B/M1A2SEPv4, który ma zaimplementować więcej ulepszeń elektroniki i kilka zupełnie nowych komponentów. Otwarta jest też kwestia silnika (trwają prace nad nowymi dwusuwowymi silnikami diesla z przeciwbieżnymi tłokami). Cała rodzina tych rozwiązań miałaby zastąpić wszystkie obecnie stosowane układy napędowe. Możliwe, że będzie również stanowić napęd przyszłych NGCV. Gorzej jest z programem modernizacji bwp M2A2/A3 Bradley (do wariantu M4). Problemy wynikają z niemożliwości pogodzenia wymagań stawianych przez US Army z technicznymi ograniczeniami tego wozu. Po pierwsze, montaż ASOP Iron First (i jakiegokolwiek innego typu ASOP) jest skomplikowany ze względu na małą wieżę (utrudniona efektywna instalacja i integracja sensorów i efektorów). Po drugie, na tej samej wieży proponuje się instalację czterech anten typu AESA (pokrywających 360 stopni wokół pojazdu) wraz z systemem zakłócania BSP, a na niektórych wozach wyrzutni pocisków przeciwlotniczych FIM-92 Stinger (w miejsce standardowej wyrzutni ppk BGM-71 TOW-2). Nowym uzbrojeniem jest też 30 mm armata automatyczna M230LF. A do tego dochodzi dopancerzenie czy dostosowanie SKO do najnowszych wymagań i pracy w systemie sieciocentrycznym. Jednak największą bolączką jest niewielka możliwość zmian w aranżacji przedziału desantu (jego powiększenia i dostosowania do instalacji nowych systemów lub przewozu większej liczby żołnierzy). Osiągnięto również krytyczne wartości dopuszczalnej masy całkowitej. Pamiętajmy też o AMPV (następcy M113) w programie, który zakłada wykorzystanie na razie ok kadłubów starszych M2 będących w magazynach armii. To nie wystarczy, by zastąpić wszystkie obecnie eksploatowane M113. A czy jest sens produkcji takich wozów od nowa, gdy mamy gotowe kadłuby a lepszego bwp-a można opracować?
9 M2 Bradley. Fot. U.S. Army photo by Sgt. Eric M. Garland II/US Army/Flickr Oczywiście procesowi kolejnej modernizacji można poddać jedynie te wozy, których konstrukcja gwarantuje uzyskanie znacznych korzyści przy niskich kosztach takiej operacji. W innym wypadku konieczny będzie wybór między dalszym utrzymaniem istniejącej floty a zapewnieniem zupełnie nowych zdolności, w tym opracowaniem od podstaw nowych pojazdów. Wydaje się więc, że dla Amerykanów priorytetem w ramach przyszłego NGCV będzie raczej bwp a w dalszej kolejności czołg podstawowy a nie odwrotnie. Natomiast czy będzie to platforma uniwersalna czy dwie różne, zadecydują wyniki analiz. Duże znaczenie będzie w nich miała ocena obecnych i przyszłych uwarunkowań związanych z użyciem bwp i czołgów na polu walki. Pomocne może się okazać właściwe określenie możliwości i potencjału przyszłego przeciwnika (charakteru jego działań) oraz obszaru użycia (środowiska operacyjnego, geograficznego, politycznego, technicznego, kulturowego i zasobów materiałowych). Czytaj też: USA: Ruszają prace nad bojowym wozem przyszłości Zbudowanie dedykowanych pojazdów specjalistycznych daje lepsze dostosowanie do wypełnienia stawianych im zadań. Natomiast wysoka unifikacja sprzętowa zapewnia znaczne zmniejszenie kosztów eksploatacji i skomplikowania (obecnie rozbudowanego) łańcucha logistycznego, szkoleniowego i w przyszłości modernizacyjnego. Mamy więc dwa krytyczne czynniki: efektywność i ekonomię. Jakie mogą być możliwe do realizacji rozwiązania konstrukcyjne? Układ czołgu, gdzie załoga znajduje się z przodu kadłuba, napęd z tyłu, zaś pośrodku jest przedział bojowy ze zdalnie sterowaną wieżą, wydaje się dzisiaj najbardziej optymalny. Taka aranżacja daje możliwość zastosowania wysokiego stopnia ochrony załogi i newralgicznych układów wozu przy
10 obniżeniu masy wozu o ok ton w porównaniu z klasycznymi konstrukcjami. Kolejną możliwą rewolucją byłaby redukcja załogi do dwóch osób. Jest to o tyle możliwe, że postęp w zakresie systemów sterowania i automatyzacji dowodzenia/kierowania wozem jest obecnie duży. Zalety to przede wszystkim kolejna redukcja masy (nie tylko o jednego członka załogi, ale i o ekwiwalent systemu jego pasywnej ochrony) oraz eliminacja tzw. czynnika krytycznego, jakim jest człowiek z całym bagażem uwarunkowań mu towarzyszących w działaniach bojowych i procesie szkolenia. Jeżeli chodzi o uzbrojenie, to kolejną rewolucją może okazać się wprowadzenie dział elektromagnetycznych, elektrotermalno-chemicznych (ETC) lub elektrochemicznych (ETK). Od niedawna wiadomo, że prowadzone są zaawansowane prace nad działem elektromagnetycznym przeznaczonym dla pojazdów lądowych. Jak na razie nie określono, czy nowej generacji pojazd będzie traktowany jak czołg przyszłości czy nowy system artyleryjski, ale na wstępie zakłada się uzyskanie wysokiej (w porównaniu z obecnymi armatami) szybkostrzelności i zasięgu ognia ponad 30 km. Zalety to przede wszystkim brak prochu, duże zwiększenie zapasu amunicji i uzyskiwanie prędkości pocisku rzędu trzykrotnej prędkości dźwięku (z kolejnym wymaganiem, by ostatecznie uzyskać poziom około mach 6). Inną zupełnie nową bronią, ale już chyba raczej przeznaczoną dla przyszłego bwp i wozów wsparcia, mogłyby być działa laserowe. Jak na razie prace nad tej klasy uzbrojeniem koncentrują się na skonstruowania uniwersalnych systemów przeciwrakietowych i zwalczania BSP (oprócz już testowanych systemów typu C-RAM). Uzyskanie zadowalającej efektywności wymaga posiadania lasera o mocy co najmniej 300 kw. Czytaj też: Nowoczesne minowanie dla wojska. Baobab-K po raz czwarty Obecnie wykorzystane ZSSW i ZSMU będą modernizowane i również przeznaczone dla nowych bwp/transporterów opancerzonych. Sama modernizacja idzie w kierunku zapewnienia bezpiecznego i bardziej dostępnego dla obsługi systemu doładowania amunicji lub usuwania zacięć i niesprawności oraz usprawnieniu nie zawsze poprawnie działającego oprogramowania. Powstanie też nowa konwencjonalna amunicja, a jeżeli z wieżą zostanie zintegrowana wyrzutnia, to będzie ona najprawdopodobniej uniwersalnym rozwiązaniem łączącym możliwość wystrzelenia różnego typu (przeznaczenia) rakiet czy nawet małych BSP. Inne wymaganie to zapewnienie awaryjnego systemu świadomości sytuacyjnej załogi tak, by podczas uszkodzenia zasadniczych sensorów, ukryci we wnętrzu pojazdu żołnierze nadal wiedzieli, co się wokół nich dzieje.
11 Photo by Air Force Staff Sgt. Stacy L. Pearsall/US Army/Flickr Nowy bwp będzie pojazdem modułowym, możliwe, że powstanie również jego wersja bezzałogowa przeznaczona do transportu desantu lub lądowych robotów wsparcia (swego rodzaju baza takich maszyn). Zarówno konstrukcja bojowego wozu piechoty, jak i czołgu powinny zapewniać minimum proc. rezerwy dalszego przyrostu masy, także energii elektrycznej na poziomie kw. Opracowanie robota-czołgu przyniesie kolejną redukcję masy do poziomu proc. w porównaniu z obecnymi czołgami podstawowymi. Natomiast gdy rzeczywiście opracowana zostanie broń elektromagnetyczna, pod znakiem zapytania pozostanie dalszy sens rozwoju klasycznej osłony. Zapewnienie bezpieczeństwa byłoby wówczas związane z zastosowaniem zupełnie nowych pancerzy i aktywnych/pasywnych systemów ochrony. Wiadomo również, że w nowych konstrukcjach będzie się dążyć do wykorzystania gotowych technologii z innych systemów walki oraz sprawdzonych zespołów i układów z rynku cywilnego. Będą to nie tylko elementy mechaniczne i elektryczne, ale i rozwiązania elektroniczne i optoelektroniczne. Oszczędzi to czas i obniży koszty prac rozwojowych oraz badań i testów. Czytaj też: Sukces Raytheona: czterdzieści pięć dronów unieszkodliwionych [WIDEO] Na ostateczny kształt przyszłego NGCV duży wpływ może mieć również fakt, że US Army już obecnie dopuszcza platformy spełniające proc. stawianych wymagań (a nie jak dotychczas 100 proc.). Ma to usprawnić i przyśpieszyć rozwój wozów przyszłości. Odbywa się to z uwzględnieniem akceptowalnego ryzyka ograniczonego przez ścisłą współpracę z przemysłem. Zakłada się, że osiągniecie pełnych wymagań możliwe byłoby podczas kolejnych modernizacji. Podsumowanie
12 Czy NGCV będzie klasycznym rozwiązaniem, zupełnie nową konstrukcją czy pojazdem bezzałogowym? Tego nie wiemy a o wadach i zaletach takich rozwiązań można napisać dużo i na pewno powstałoby wiele (równie sprzecznych ze sobą) opinii. Na nieco inaczej postawione pytanie czy będzie to rozwiązanie rewolucyjne konstrukcyjnie? nie można też dziś jednoznacznie odpowiedzieć. Historyczne uwarunkowania sugerują raczej, że tak się nie stanie, choć wojsko domaga się robotów i zupełnie nowych (rewolucyjnych) systemów uzbrojenia. Mocno zaawansowane są prace nad systemami autonomicznymi i bronią wysokoenergetyczną. Może już niedługo ujrzymy naprawdę rewolucyjne konstrukcje, całkowicie zmieniające oblicze przyszłego pola walki. Natomiast z dużym prawdopodobieństwem można już obecnie stwierdzić, że przyszły/przyszłe NGCV nie będzie/będą miał/miały już takiej mocniej pozycji ich poprzednicy. Będzie to co najwyżej element dużego zbioru wzajemnie ze sobą współpracujących systemów bojowych na polu walki. Czytaj też: Bojowe roboty - rewolucja na polu walki [ANALIZA]
POLSKO-KOREAŃSKI CZOŁG PRZYSZŁOŚCI
aut. Marek Dąbrowski 29.11.2018 POLSKO-KOREAŃSKI CZOŁG PRZYSZŁOŚCI Spółka H. Cegielski-Poznań SA podjęła współpracę z koreańską Hyundai Rotem Company, w celu oferowania Siłom Zbrojnym RP polsko-koreańskiego
Bardziej szczegółowoBroń przciwlotnicza wojsk lądowych. Zestawy rakietowe GROM. Artykuł pobrano ze strony eioba.pl
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Broń przciwlotnicza wojsk lądowych Autor opisuje broń przeciwlotniczą wojsk lądowych. Są to zarówno przenośne wyrzutnie rakietowe jak i samobieżne działka przeciwlotnicze.
Bardziej szczegółowoCZOŁG T-14 ARMATA ZA DROGI DLA ROSJI? [KOMENTARZ]
aut. Juliusz Sabak 02.08.2018 CZOŁG T-14 ARMATA ZA DROGI DLA ROSJI? [KOMENTARZ] Rosyjska armia nie planuje dużych zakupów czołgów Armata czy transporterów opancerzonych Bumerang, ze względu na ich wysoki
Bardziej szczegółowoCzołgi, część II. - czołgi współczesne (skonstruowane po roku 1945)
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Czołgi, część II. - czołgi współczesne (skonstruowane po roku 1945) Leopard 2 Leopard 2 to niemiecki czołg podstawowy III generacji, pojazd został wprowadzony do uzbrojenia
Bardziej szczegółowoNIEMIECKI LYNX ZASTĄPI BWP BRADLEY?
10.10.2018 NIEMIECKI LYNX ZASTĄPI BWP BRADLEY? Koncern Raytheon we współpracy z niemieckim Rheinmetall promuje na niemieckim rynku modułowy bojowy wóz piechoty Lynx, mogący stanowić podstawę dla następcy
Bardziej szczegółowo"BLACK NIGHT" - NOWE WCIELENIE BRYTYJSKIEGO CZOŁGU CHALLENGER
05.10.2018 "BLACK NIGHT" - NOWE WCIELENIE BRYTYJSKIEGO CZOŁGU CHALLENGER Konsorcjum kierowane przez BAE Systems zaprezentowało swoją wizję modernizacji czołgu Challenger 2. Przyjęła ona postać prototypu
Bardziej szczegółowoTROPHY PRZECIWRAKIETOWA TARCZA MERKAW I ABRAMSÓW [ANALIZA]
aut. Marek Dąbrowski 01.03.2018 TROPHY PRZECIWRAKIETOWA TARCZA MERKAW I ABRAMSÓW [ANALIZA] Izraelski system ochrony aktywnej typu Trophy zostanie zainstalowany na czołgach M1A2 Abrams, kierowanych przez
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI I PERSPEKTYWY UDZIAŁU OBRUM W TECHNICZNEJ TRANSFORMACJI SIŁ ZBROJNYCH
KONFERENCJA NAUKOWA Polska Wizja Przyszłego Pola Walki Cz.II MOŻLIWOŚCI I PERSPEKTYWY MOŻLIWOŚCI I PERSPEKTYWY UDZIAŁU OBRUM W TECHNICZNEJ TRANSFORMACJI SIŁ ZBROJNYCH inż. Marek Ł. Grabania OBRUM Prezentacja
Bardziej szczegółowoROSYJSKA ARMIA ROZPOCZYNA BUDOWĘ TARCZY ROSJI [ANALIZA]
aut. Maksymilian Dura 17.07.2018 ROSYJSKA ARMIA ROZPOCZYNA BUDOWĘ TARCZY ROSJI [ANALIZA] Rosyjskie ministerstwo obrony zamierza przeznaczyć prawie pół miliarda rubli na opracowanie założeń pod nowy, zintegrowany
Bardziej szczegółowoNOWE SYSTEMY ELEKTRONICZNE ARMII ROSYJSKIEJ
aut. Maksymilian Dura 25.10.2015 NOWE SYSTEMY ELEKTRONICZNE ARMII ROSYJSKIEJ Rosyjska armia chwali się wprowadzaniem do sił zbrojnych nowych systemów uzbrojenia, wliczając w to nie tylko nowe samoloty
Bardziej szczegółowoEAGLE, ASCOD I SYSTEM MOSTOWY MTB W KIELCACH [DEFENCE24.PL TV]
aut. Marek Dąbrowski 21.09.2017 EAGLE, ASCOD I SYSTEM MOSTOWY MTB W KIELCACH [DEFENCE24.PL TV] Koncern General Dynamics European Land Systems (GDELS) zaprezentował na MSPO 2017 bojowy wóz piechoty ASCOD
Bardziej szczegółowoMSPO 2017: CZOŁGOWA OFENSYWA PGZ
aut. Marek Dąbrowski 07.09.2017 MSPO 2017: CZOŁGOWA OFENSYWA PGZ Polska Grupa Zbrojeniowa prezentuje na MSPO kilka propozycji polepszenia zdolności bojowych czołgów Leopard 2 i T-72/PT-91. W należących
Bardziej szczegółowoMSPO 2014: SZEROKA GAMA WIEŻ OD CMI DEFENCE
aut. Maksymilian Dura 01.09.2014 MSPO 2014: SZEROKA GAMA WIEŻ OD CMI DEFENCE Oferta belgijskiej firmy CMI Defence obejmuje przede wszystkim nowoczesne systemy wieżowe dla lekkich i średnich pojazdów opancerzonych.
Bardziej szczegółowoNISZCZYCIELE CZOŁGÓW DLA WOJSKA POLSKIEGO. PRZECIWKO AKTYWNYM PANCERZOM [KOMENTARZ]
aut. Jakub Palowski 19.04.2017 NISZCZYCIELE CZOŁGÓW DLA WOJSKA POLSKIEGO. PRZECIWKO AKTYWNYM PANCERZOM [KOMENTARZ] Siły Zbrojne RP są zainteresowane pozyskaniem nowoczesnych niszczycieli czołgów. Pojazdy
Bardziej szczegółowoBEZZAŁOGOWE PLATFORMY LĄDOWE W ZADANIACH ZABEZPIECZENIA INŻYNIERYJNEGO DZIAŁAŃ BOJOWYCH
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny INSTYTUT BUDOWY MASZYN BEZZAŁOGOWE PLATFORMY LĄDOWE W ZADANIACH ZABEZPIECZENIA INŻYNIERYJNEGO DZIAŁAŃ BOJOWYCH ppłk dr inż. Tomasz MUSZYŃSKI kierownik Zakładu
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoZUMWALTY BEZ ARTYLERII ALE Z LASERAMI. ZMIANA KONCEPCJI WYKORZYSTANIA OKRĘTÓW US NAVY?
aut. Maksymilian Dura 25.05.2019 ZUMWALTY BEZ ARTYLERII ALE Z LASERAMI. ZMIANA KONCEPCJI WYKORZYSTANIA OKRĘTÓW US NAVY? Amerykanie chcą uzbroić swoje niszczyciele rakietowe typu Zumwalt w broń laserową,
Bardziej szczegółowoBITWA PANCERNA JAK MOGŁABY WYGLĄDAĆ DZISIAJ?
aut. Jakub Palowski 10.05.2014 BITWA PANCERNA JAK MOGŁABY WYGLĄDAĆ DZISIAJ? Czołgi podstawowe, choć utraciły miano króla pola walki, nadal odgrywają bardzo istotną rolę w siłach lądowych. Warto zatem dokonać
Bardziej szczegółowoPRZECIWPANCERNY WĘZEŁ GORDYJSKI
aut. Jakub Palowski 17.11.2016 PRZECIWPANCERNY WĘZEŁ GORDYJSKI Obrona przeciwpancerna jest jednym z najważniejszych obszarów zdolności Sił Zbrojnych RP, z uwagi na położenie Polski i zagrożenie konfliktem
Bardziej szczegółowoHIPERBOREA Oddział żołnierzy
HIPERBOREA Cechy armii: Organiczna piechota ograniczona do dwóch jednostek. Brak dostępu do broni plazmowej o udźwigu 1 i 2. Najemnicy stanowią do połowy sił. Oddział żołnierzy 155 p. (31 za model) liczebność
Bardziej szczegółowoURZĄDZENIA SZKOLNO-TRENINGOWE WYPRODUKOWANE W WCBKT S.A.
WOJSKOWE CENTRALNE BIURO KONSTRUKCYJNO-TECHNOLOGICZNE URZĄDZENIA SZKOLNO-TRENINGOWE WYPRODUKOWANE W WCBKT S.A. 00-908 Warszawa ul. Gen. Sylwestra Kaliskiego 2 tel. +48 22 683 94 91 tel./fax. +48 22 666-81-62,
Bardziej szczegółowoNOWE FAKTY NA TEMAT OKRĘTU PODWODNEGO A26
aut. Maksymilian Dura 19.05.2015 NOWE FAKTY NA TEMAT OKRĘTU PODWODNEGO A26 Saab ujawnił prezentację na temat budowanych dla szwedzkiej marynarki wojennej okrętów podwodnych nowej generacji A26. Szwedzi
Bardziej szczegółowoPRZYSZŁOŚĆ POLSKIEGO ROZPOZNANIA. JAKA KONCEPCJA DLA WOJSK LĄDOWYCH?
14.07.2015 PRZYSZŁOŚĆ POLSKIEGO ROZPOZNANIA. JAKA KONCEPCJA DLA WOJSK LĄDOWYCH? Rozpoznanie na współczesnym polu walki jest istotnym elementem zapewniającym uzyskanie przewagi nad przeciwnikiem. Uzyskanie
Bardziej szczegółowoARMIA 2017: ROSJANIE UJAWNIAJĄ NAJNOWSZE UZBROJENIE
aut. Maksymilian Dura 24.08.2017 ARMIA 2017: ROSJANIE UJAWNIAJĄ NAJNOWSZE UZBROJENIE Rosjanie zaprezentowali po raz pierwszy dla zagranicznych obserwatorów nowe systemy uzbrojenia, w tym lekki pojazd specnazu
Bardziej szczegółowoPOJAZDY CONCEPTU RUSZAJĄ DO PARYŻA [WIDEO]
aut. Jakub Palowski 08.06.2018 POJAZDY CONCEPTU RUSZAJĄ DO PARYŻA [WIDEO] Polska spółka Concept zaprezentuje na rozpoczynających się niebawem targach Eurosatory rodzinę swoich pojazdów przeznaczonych dla
Bardziej szczegółowoPOLSKA ARMATA 35 MM PO TESTACH. KOLEJNY KROK AMUNICJA PROGRAMOWALNA
aut. Andrzej Hładij 04.09.2018 POLSKA ARMATA 35 MM PO TESTACH. KOLEJNY KROK AMUNICJA PROGRAMOWALNA Rozwijana przez PIT-RADWAR armata przeciwlotnicza kal. 35 mm przeszła w 2017 roku szereg testów. Kolejne
Bardziej szczegółowoT-14 ARMATA UKRYTA REWOLUCJA CZY PARADNA PROWIZORKA?
aut. Juliusz Sabak 07.05.2015 T-14 ARMATA UKRYTA REWOLUCJA CZY PARADNA PROWIZORKA? Ujawnienie przez Rosję ukrywanego od wielu miesięcy czołgu T-14 Armata odbiło się szerokim echem, które z pewnością zostanie
Bardziej szczegółowoWPŁYW ROZMIESZCZENIA UKŁADU NAPĘDOWEGO NA KONFIGURACJE BOJOWYCH WOZÓW GĄSIENICOWYCH
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (47) nr 1, 2018 Piotr WOCKA WPŁYW ROZMIESZCZENIA UKŁADU NAPĘDOWEGO NA KONFIGURACJE BOJOWYCH WOZÓW GĄSIENICOWYCH Streszczenie. W artykule przedstawiono problematykę umiejscowienia
Bardziej szczegółowoPOLSKIE F-16: MODERNIZACJA WRAZ Z POWIĘKSZENIEM FLOTY? [ANALIZA]
aut. Juliusz Sabak 23.03.2017 POLSKIE F-16: MODERNIZACJA WRAZ Z POWIĘKSZENIEM FLOTY? [ANALIZA] Zgodnie z informacjami MON udzielonymi podczas spotkania Komisji Obrony Narodowej, około roku 2030 polskie
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoPREZENTACJA IRAŃSKIEGO POTENCJAŁU MILITARNEGO
10.10.2015 PREZENTACJA IRAŃSKIEGO POTENCJAŁU MILITARNEGO Z okazji Tygodnia świętej obrony Iran zaprezentował swój obecny potencjał wojskowy oraz uzbrojenie, które stanowi efekt pracy inżynierów irańskiego
Bardziej szczegółowoOrganizacja zgrupowania armii niemieckiej WRZESIEŃ 1939:
Organizacja zgrupowania armii niemieckiej WRZESIEŃ 939:. Wybierz jednostki podstawowe. Jest to zawsze co najmniej jeden pluton strzelecki i dowództwo kompanii. 2. Wybierz wsparcie batalionowe nie więcej
Bardziej szczegółowoMODUŁOWA PLATFORMA GĄSIENICOWA ANDERS
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (30) nr 2, 2012 Marek Ł. GRABANIA Marian HOLOTA Monika KURPAS Jerzy OLEK MODUŁOWA PLATFORMA GĄSIENICOWA ANDERS Streszczenie: W artykule przedstawiono koncepcję nowej rodziny
Bardziej szczegółowoPOLSKA GRUPA ZBROJENIOWA W PROCESIE MODERNIZACJI SIŁ ZBROJNYCH RP
POLSKA GRUPA ZBROJENIOWA W PROCESIE MODERNIZACJI SIŁ ZBROJNYCH RP Polska Grupa Zbrojeniowa PO CO TWORZYMY PGZ? Integracja ponad 30 wiodących spółek zbrojeniowych wokół jednego podmiotu i opracowanie nowej
Bardziej szczegółowoZAUTOMATYZOWANY SYSTEM DOWODZENIA i KIEROWANIA ROZPOZNANIEM ELEKTRONICZNYM SIŁ POWIETRZNYCH WOŁCZENICA
mjr mgr inż. Mirosław MYSZKA kpt. mgr inż. Zbigniew LEWANDOWSKI kpt. mgr inż. Marek BRZOZOWSKI Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia ZAUTOMATYZOWANY SYSTEM DOWODZENIA i KIEROWANIA ROZPOZNANIEM ELEKTRONICZNYM
Bardziej szczegółowoLEKKI OBSERWACYJNO-OBRONNY KONTENER (LOOK) NA RYNEK AFRYKAŃSKI
LEKKI OBSERWACYJNO-OBRONNY KONTENER (LOOK) NA RYNEK AFRYKAŃSKI Lekki Obserwacyjno-Obronny Kontener (LOOK) - jest przeznaczony do zabezpieczenia i ochrony żołnierzy/ludzi pełniących zadania obserwacyjne,
Bardziej szczegółowoKONFEDEDERACJA ORIONA
KONFEDEDERACJA ORIONA Oddział żołnierzy 160 p. (32 za model) liczebność wynosi 5 żołnierzy. SZ US WW SI UD ŻYW MO KP EK 5 6 0 2 3 2 8 4 2 Zasady: Lot, medycyna (medyk), inżynieria (inżynier), walka elektroniczna
Bardziej szczegółowoORP Ślązak po pierwszych próbach
ORP Ślązak po pierwszych próbach Pierwsze próby morskie okręt patrolowy ORP Ślązak ma już za sobą. W Stoczni Wojennej podsumowano postęp prac i najbliższe plany dotyczące okrętu, który już za kilka miesięcy
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoS Y L A B U S P R Z E D M I O T U. Konstrukcja broni artyleryjskiej
"Z A T W I E R D Z A M Prof. dr hab. inż. Radosław TRĘBIŃSKI Dziekan Wydziału Mechatroniki i Lotnictwa Warszawa, dnia... S Y L A B U S P R Z E D M I O T U NAZWA PRZEDMIOTU: Wersja anglojęzyczna: Kod przedmiotu:
Bardziej szczegółowoKombinezony piechoty SI ŻW KP Pancerz Pole Kamuflaż EK Zasady Cena Taktyczny Lot 11 Desantowy Lot, desant Zwiadowczy
Kombinezony piechoty SI ŻW KP Pancerz Pole Kamuflaż EK Zasady Cena Taktyczny - - 3 2 1-2 Lot 11 Desantowy - 3 1 2 2 Lot, desant Zwiadowczy - 3-2 1 2 Lot, zwiad I Szturmowy - - 3 1 2-3 Lot, skok I Infiltrator
Bardziej szczegółowoKomunikat Prasowy Fabryka Broni dostarczy Wojsku nową partię Beryli
Radom, 20 września 2016 r. Komunikat Prasowy Fabryka Broni dostarczy Wojsku nową partię Beryli Adam Suliga, prezes zarządu Fabryki Broni i płk Piotr Imański, I Zastępca Szefa Inspektoratu Uzbrojenia podpisali
Bardziej szczegółowoPOLSKIE UZBROJENIE DLA ŚMIGŁOWCÓW
aut. Juliusz Sabak 31.08.2017 POLSKIE UZBROJENIE DLA ŚMIGŁOWCÓW Śmigłowce to od kilku lat jeden z głośniejszych tematów dyskusji na temat modernizacji Wojska Polskiego. Niezależnie od ostatecznego harmonogramu
Bardziej szczegółowoAMERYKANIE ODBUDOWUJĄ MOBILNĄ OBRONĘ PRZECIWLOTNICZĄ. A POLSKA?
aut. Jakub Palowski 01.08.2019 AMERYKANIE ODBUDOWUJĄ MOBILNĄ OBRONĘ PRZECIWLOTNICZĄ. A POLSKA? US Army traktuje rozbudowę zdolności bezpośredniej obrony przeciwlotniczej wojsk lądowych jako jeden z najważniejszych
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowo"GŁÓWNA SIŁA UDERZENIOWA". ANATOMIA ROSYJSKIEJ DYWIZJI [ANALIZA]
aut. Marcin Gawęda 10.09.2017 "GŁÓWNA SIŁA UDERZENIOWA". ANATOMIA ROSYJSKIEJ DYWIZJI [ANALIZA] Formowana obecnie 150. Dywizja Zmechanizowana wchodząca w skład rosyjskiej 8. Armii Południowego Okręgu Wojskowego
Bardziej szczegółowoMEADS: ZBUDUJEMY WARSTWOWY SYSTEM OBRONY POWIETRZNEJ [WYWIAD]
aut. Maksymilian Dura 17.02.2017 MEADS: ZBUDUJEMY WARSTWOWY SYSTEM OBRONY POWIETRZNEJ [WYWIAD] Konsorcjum MEADS oferuje Polsce zbudowanie warstwowej obrony powietrznej, połączonej z nowym pociskiem i systemem
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit
Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit dr hab. inż. Jakub Bernatt, prof.
Bardziej szczegółowoLEOPARDY NA STRONG EUROPE TANK CHALLENGE. DOBRE WYNIKI POLAKÓW
05.06.2018 LEOPARDY NA STRONG EUROPE TANK CHALLENGE. DOBRE WYNIKI POLAKÓW Polscy czołgiści z 34 Brygady Kawalerii Pancernej z Żagania zakończyli pierwszy dzień zawodów Strong Europe Tank Challenge z doskonałymi
Bardziej szczegółowoCechy systemu MRP II: modułowa budowa, pozwalająca na etapowe wdrażanie, funkcjonalność obejmująca swym zakresem obszary technicznoekonomiczne
Zintegrowany System Informatyczny (ZSI) jest systemem informatycznym należącym do klasy ERP, który ma na celu nadzorowanie wszystkich procesów zachodzących w działalności głównie średnich i dużych przedsiębiorstw,
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoMAN Truck & Bus Ekologicznie i ekonomicznie w przyszłość. MAN EURO VI: hybryda
MAN Truck & Bus Ekologicznie i ekonomicznie w przyszłość MAN EURO VI: hybryda < 1 > Autobusy MAN Kompetencja, wiedza, doświadczenie < 2 > MAN w Polsce Od 21 lat na polskim rynku Ponad 14 500 wyprodukowanych
Bardziej szczegółowoMapa drogowa rozwoju technologii rakiet sterowanych w Mesko S.A. Centrum Innowacji i Wdrożeń Dr inż. Mariusz Andrzejczak. Warszawa,
Mapa drogowa rozwoju technologii rakiet sterowanych w Mesko S.A. Centrum Innowacji i Wdrożeń Dr inż. Mariusz Andrzejczak Warszawa, 30.08.2018 WPROWADZENIE Rakiety a potrzeby SZ RP (PMT) Stanowią kluczowy
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja zagrożeń załogi pojazdów specjalnych podczas wybuchu
Identyfikacja zagrożeń załogi pojazdów specjalnych podczas wybuchu Edyta KRZYSTAŁA Sławomir KCIUK Arkadiusz MĘŻYK Identyfikacja zagrożeń załogi pojazdów specjalnych podczas wybuchu Autorzy monografii
Bardziej szczegółowoPRZECIWLOTNICZA TARCZA ROSYJSKIEJ BRYGADY
13.12.2014 PRZECIWLOTNICZA TARCZA ROSYJSKIEJ BRYGADY Od zakończenia II wojny światowej wojska radzieckie intensywnie rozwijały obronę przeciwlotniczą na poziomie pułków i brygad wojsk pancernych i zmechanizowanych
Bardziej szczegółowo"BÓG WOJNY" ZATRZYMA ROSJAN. EKSPERT: HOMAR PRIORYTETEM. NIEZBĘDNY SYSTEM ROZPOZNANIA
aut. Jakub Palowski 19.05.2016 "BÓG WOJNY" ZATRZYMA ROSJAN. EKSPERT: HOMAR PRIORYTETEM. NIEZBĘDNY SYSTEM ROZPOZNANIA Modernizacja systemów artyleryjskich ma kluczowe znaczenie dla zdolności odparcia przez
Bardziej szczegółowoSPROSTAĆ PRZYSZŁYM ZAGROŻENIOM. WICEPREZES LOCKHEED MARTIN O DWÓCH FAZACH WISŁY [WYWIAD]
aut. Jakub Palowski 08.06.2018 SPROSTAĆ PRZYSZŁYM ZAGROŻENIOM. WICEPREZES LOCKHEED MARTIN O DWÓCH FAZACH WISŁY [WYWIAD] Ważne jest, aby obecne i przyszłe scenariusze zagrożeń były oceniane w taki sposób,
Bardziej szczegółowoMODERNIZACJA POŁĄCZONYCH RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH RP W NOWYCH WARUNKOWANIACH GEOPOLITYCZNYCH.
MODERNIZACJA POŁĄCZONYCH RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH RP W NOWYCH WARUNKOWANIACH GEOPOLITYCZNYCH. 19 listopada br. w naszej Akademii odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. Modernizacja połączonych rodzajów
Bardziej szczegółowoROSYJSKA RAKIETA STEALTH BUDZI OBAWY AMERYKANÓW. CZY SŁUSZNE? [OPINIA]
aut. Maksymilian Dura 24.02.2018 ROSYJSKA RAKIETA STEALTH BUDZI OBAWY AMERYKANÓW. CZY SŁUSZNE? [OPINIA] Amerykańscy wojskowi wyrazili zaniepokojenie możliwością wprowadzenia przez Rosjan nowego typu uzbrojenia.
Bardziej szczegółowoTHE POSSIBILITY OF INCREASING THE TACTICAL VALUE OF REMOTE CONTROLLED WEAPON MODULE KOBUZ
kpt. mgr inż. Maciej DORCZUK * dr inż. Tadeusz ŚWIĘTEK ** * Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej ** Ośrodek Badawczo Rozwojowy Sprzętu Mechanicznego sp. z o.o. w Tarnowie MOŻLIWOŚCI PODWYŻSZENIA
Bardziej szczegółowonarodowej podczas uroczystego podpisania umowy na realizację I etapu programu WISŁA.
28.III.2018 Umowa na system "WISŁA" podpisana Nad Wisłą jest bezpiecznie dzięki temu, że dziś podpisujemy umowę, która spowoduje dostarczenie do Polski nowoczesnego systemu. Dołączamy do elitarnego grona
Bardziej szczegółowoGŁOWICE GX-1 DOSTARCZONE POLSKIEJ ARMII
18.07.2018 GŁOWICE GX-1 DOSTARCZONE POLSKIEJ ARMII Siły Zbrojne RP otrzymały kolejną dostawę głowic GX-1, przeznaczonych do użycia w bezzałogowych systemach powietrznych Warmate i DragonFly. O badaniach
Bardziej szczegółowoPolski Wielowarstwowy System Naziemnej Obrony Przeciwlotniczej
v Polski Wielowarstwowy System Naziemnej Obrony Przeciwlotniczej Propozycja Współpracy Przemysłowej dla Polski Spotkanie w Ambasadzie Republiki Francji 13 marca 2014 Warszawa Przemówienie wygłosi J.E.
Bardziej szczegółowoIDET 2017: NASTĘPCA CZESKICH BVP-2. ZAKUP ZA GRANICĄ CZY ROZWÓJ WŁASNEJ KONSTRUKCJI?
aut. Andrzej Hładij 03.06.2017 IDET 2017: NASTĘPCA CZESKICH BVP-2. ZAKUP ZA GRANICĄ CZY ROZWÓJ WŁASNEJ KONSTRUKCJI? Czeska armia posiada obecnie ok. 185 przestarzałych bojowych wozów piechoty typu BVP-2.
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoBTR-4 NOWY TRANSPORTER Z UKRAINY
17.03.2014 BTR-4 NOWY TRANSPORTER Z UKRAINY Kołowy transporter opancerzony KTO BTR-4 został po raz pierwszy pokazany w czasie targów IDEX-2009 w Abu Dabi. Został opracowany w latach 2007-2009 przez charkowskie
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 15 lipca 2014 r. Poz. 558. UCHWAŁA Nr 123 RADY MINISTRÓW. z dnia 23 czerwca 2014 r.
MONITOR POLSKI DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 15 lipca 2014 r. Poz. 558 UCHWAŁA Nr 123 RADY MINISTRÓW z dnia 23 czerwca 2014 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ustanowienia programu
Bardziej szczegółowoDEFILADA TRADYCJI I NOWOCZESNOŚCI
aut. Juliusz Sabak 15.08.2014 DEFILADA TRADYCJI I NOWOCZESNOŚCI Tegoroczna defilada z okazji Święta Wojska Polskiego była największym tego typu wydarzeniem od 2008 roku. Wśród ponad stu pojazdów i ponad
Bardziej szczegółowoOBRONIĆ WSCHODNIĄ FLANKĘ. AMERYKAŃSKA DOKTRYNA NUKLEARNA ODPOWIEDZIĄ NA ISKANDERY [ANALIZA]
aut. Andrzej Hładij 06.02.2018 OBRONIĆ WSCHODNIĄ FLANKĘ. AMERYKAŃSKA DOKTRYNA NUKLEARNA ODPOWIEDZIĄ NA ISKANDERY [ANALIZA] Administracja Donalda Trumpa opublikowała "Nuclear Posture Review" czyli doktrynę
Bardziej szczegółowoMinisterstwo Obrony Narodowej Plan modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach
Plan modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2013-2022 Warszawa, 12 grudnia 2012 roku SYSTEM OBRONY POWIETRZNEJ I OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ Program obejmuje m.in : przeciwlotniczy
Bardziej szczegółowoBWP PRZYSZŁOŚCI - KONCEPCJA NIEMIECKIEJ PUMY A WYMAGANIA WOBEC BORSUKA
08.05.2015 BWP PRZYSZŁOŚCI - KONCEPCJA NIEMIECKIEJ PUMY A WYMAGANIA WOBEC BORSUKA Zwiększenie potencjału militarnego Polski wiąże się z realizacją szeregu projektów pozwalających na wprowadzenie nowych
Bardziej szczegółowoSamochody z Lublina FSC Żuk. Aleksander Flis 3A Aleksander Pitucha 3A
Samochody z Lublina FSC Żuk Aleksander Flis 3A Aleksander Pitucha 3A FSC Żuk Lublin FSC Żuk rodzina polskich samochodów dostawczych produkowana w FSC w Lublinie. FSC - Fabryka Samochodów Ciężarowych jeden
Bardziej szczegółowoBAE SYSTEMS O ARMATACH 57 MM OFEROWANYCH DLA MIECZNIKA I CZAPLI [WYWIAD]
aut. Maksymilian Dura 28.09.2015 BAE SYSTEMS O ARMATACH 57 MM OFEROWANYCH DLA MIECZNIKA I CZAPLI [WYWIAD] W czasie wystaw MSPO 2015 i DSEI 2015 koncern BAE Systems prezentował możliwości swoich armat Bofors
Bardziej szczegółowoMASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych
MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych Urządzenia hybrydowe zagrażają dominacji laptopów biznesowych w Europie Mimo że tablety miały zrewolucjonizować pracę mobilną,
Bardziej szczegółowoGąsienicowy czy kołowy układ jezdny ciągnika?
.pl Gąsienicowy czy kołowy układ jezdny ciągnika? Autor: dr hab. inż. Krzysztof Pieczarka Data: 10 kwietnia 2018 Rolnictwo, a w szczególności produkcja roślinna to bardzo specyficzny rodzaj działalności
Bardziej szczegółowoMASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych
MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych Urządzenia hybrydowe zagrażają dominacji laptopów biznesowych w Europie Mimo że tablety miały zrewolucjonizować pracę mobilną,
Bardziej szczegółowoDECYZJA Nr 369/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 3 grudnia 2004 r.
Generalny Zarząd Logistyki P4 183 DECYZJA Nr 369/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 3 grudnia 2004 r. zmieniająca decyzję w sprawie określenia funkcji gestorów, centralnych organów logistycznych, a także
Bardziej szczegółowoLEKKIE HAUBICE WCIĄŻ POTRZEBNE?
aut. Marek Dąbrowski 1.9.218 LEKKIE HAUBICE WCIĄŻ POTRZEBNE? Choć w czołowych armiach świata dominują haubice samobieżne 155 lub 152 mm, tylko w niektórych wypadkach wspierane przez systemy holowane o
Bardziej szczegółowoWykorzystanie energii naturalnej.
Wykorzystanie energii naturalnej. 2 Wprowadzenie 3 Tradycyjne zasoby naturalne są na wyczerpaniu, a ceny energii rosną. Skutkiem tej sytuacji jest wzrost zainteresowania produkcją energii bez emisji CO2
Bardziej szczegółowoURZĄDZENIA TRENINGOWO-SYMULACYJNE DLA WOJSK PANCERNYCH
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (21) nr 1, 2005 Robert HAŁEK URZĄDZENIA TRENINGOWO-SYMULACYJNE DLA WOJSK PANCERNYCH Streszczenie: W opracowaniu omówiono celowość, możliwości oraz efekty szkoleniowe zastosowania
Bardziej szczegółowoPRZYSZŁOŚĆ POLSKIEJ RADIOLOKACJI [RELACJA]
aut. Jakub Palowski 17.11.2017 PRZYSZŁOŚĆ POLSKIEJ RADIOLOKACJI [RELACJA] Polski przemysł dostarcza zdecydowaną większość systemów radiolokacyjnych używanych w armii. Obecnie opracowywana jest kolejna
Bardziej szczegółowoNOWA STRATEGIA US ARMY. "ZWYCIĘŻYĆ W DUŻEJ WOJNIE"
aut. Marek Dąbrowski 02.02.2019 NOWA STRATEGIA US ARMY. "ZWYCIĘŻYĆ W DUŻEJ WOJNIE" US Army wprowadza w życie nową strategię określaną mianem Armia 2028. Ma ona pozwolić na odbudowę przewagi technologicznej
Bardziej szczegółowoMSPO 2017: EUROFIGHTER "ALTERNATYWĄ" DLA POLSKI
06.09.2017 MSPO 2017: EUROFIGHTER "ALTERNATYWĄ" DLA POLSKI Konsorcjum Eurofighter proponuje Polsce w trakcie targów MSPO 2017 nabycie myśliwca Eurofighter Typhoon jako najlepszą alternatywę w zakresie
Bardziej szczegółowoNASAMS OFEROWANY DLA NARWI. INTEGRACJA WARSTWOWEJ OBRONY POWIETRZNEJ
aut. Maksymilian Dura 18.04.2016 NASAMS OFEROWANY DLA NARWI. INTEGRACJA WARSTWOWEJ OBRONY POWIETRZNEJ Norweski koncern KONGSBERG oferuje Polsce zestaw przeciwlotniczy krótkiego zasięgu NASAMS (Norwegian
Bardziej szczegółowoAMERYKANIE MODERNIZUJĄ GŁOWICE. BROŃ JĄDROWA PONOWNIE PRIORYTETEM [ANALIZA]
aut. Andrzej Hładij 08.12.2018 AMERYKANIE MODERNIZUJĄ GŁOWICE. BROŃ JĄDROWA PONOWNIE PRIORYTETEM [ANALIZA] Narodowa Administracja Bezpieczeństwa Jądrowego (NNSA), czyli agencja amerykańskiego Departamentu
Bardziej szczegółowoRUMUNIA KUPI PATRIOTY I HIMARS. BUKARESZT WKRACZA DO RAKIETOWEJ ELITY NATO [ANALIZA]
aut. Jakub Palowski 21.04.2017 RUMUNIA KUPI PATRIOTY I HIMARS. BUKARESZT WKRACZA DO RAKIETOWEJ ELITY NATO [ANALIZA] Władze Rumunii poinformowały o zamiarze zakupu zestawów przeciwlotniczych Patriot oraz
Bardziej szczegółowoWSPÓŁPRACA NAUKA PRZEMYSŁ
Rzeszów, 2007.07.19 POLITECHNIKA RZESZOWSKA WSPÓŁPRACA NAUKA PRZEMYSŁ Projekty realizowane w ramach CZT AERONET oraz Sieci Naukowej Aeronautica Integra Prof. dr hab. inż. Marek ORKISZ DEMONSTRATOR ZAAWANSOWANYCH
Bardziej szczegółowoCzołgi, część I. - czołgi historyczne
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Czołgi, część I. - czołgi historyczne Czołg z pewnością ma olbrzymią przewagę przed zwykłą piechotą. Dlatego w czasie II. Wojny Światowej odegrał tak dużą rolę. Przyjrzyj
Bardziej szczegółowoPOJAZDY CONCEPT W TERENIE [FOTO]
aut. Jakub Palowski 23.10.2017 POJAZDY CONCEPT W TERENIE [FOTO] W niemieckim Woerth odbyły się próby terenowe pojazdów proponowanych przez firmę Concept w programie Mustang, mającym na celu wyłonienie następcy
Bardziej szczegółowoWIELOZADANIOWY LEKKI POJAZD GĄSIENICOWY WLPG
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (20) Nr 2, 2004 Henryk KNAPCZYK Bartosz DYBAŁ WIELOZADANIOWY LEKKI POJAZD GĄSIENICOWY WLPG Streszczenie: W artykule przedstawione zostały wymogi i oczekiwania, jakie stoją
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoAMERYKAŃSKI BOMBOWIEC PRZYSZŁOŚCI
27.12.2014 AMERYKAŃSKI BOMBOWIEC PRZYSZŁOŚCI Projekt bombowca strategicznego nowej generacji LRS-B należy do priorytetów modernizacji amerykańskich sił powietrznych. W założeniu ma zapewnić USAF skuteczne
Bardziej szczegółowoINVEOR nowy standard w technice napędów pomp i wentylatorów.
INVEOR nowy standard w technice napędów pomp i wentylatorów. Uniwersalny falownik do typowych silników asynchronicznych o mocy od 0,25 kw do 22kW. Inteligentne połączenia Inteligentna technika napędowa
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA ROZWOJU MARYNARKI WOJENNEJ
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ SZTAB GENERALNY WP PROJEKT KONCEPCJA ROZWOJU MARYNARKI WOJENNEJ MARZEC R. Szanowni Państwo, Prezentację Koncepcji rozwoju Marynarki Wojennej rozpocznę od przedstawienia determinantów
Bardziej szczegółowoPLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022
PLAN MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH w latach 2013-2022 Nazwa Programu Uzbrojenia Czego dotyczy Aktualny stan realizacyjny Czas pozyskania Ilości docelowe OBRONA PRZECIWLOTNICZA I PRZECIWRAKIETOWA
Bardziej szczegółowoCAMM - BRYTYJSKIE RAKIETY DLA SYSTEMU NAREW? [ANALIZA]
aut. Maksymilian Dura 27.11.2017 CAMM - BRYTYJSKIE RAKIETY DLA SYSTEMU NAREW? [ANALIZA] Coraz więcej informacji wskazuje na możliwość pozyskania dla polskich sił zbrojnych w ramach programu Narew systemu
Bardziej szczegółowoWojskowy koncert życz
Wojskowy koncert życz MINISTER OBRONY NARODOWEJ PRZEDSTAWIŁ PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA MODERNIZACJI TECHNICZNEJ ARMII NA LATA 2009 2018. NORBERT BĄCZYK zajmuje się techniką wojskową 8 POLSKA ZBROJNA NR 2 11
Bardziej szczegółowo4. SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE
4. SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE WYTYCZNE PROJEKTOWE www.immergas.com.pl 26 SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE 4. SPRZĘGŁO HYDRAULICZNE - ZASADA DZIAŁANIA, METODA DOBORU NOWOCZESNE SYSTEMY GRZEWCZE Przekazywana moc Czynnik
Bardziej szczegółowo1. Zalety stosowania zintegrowanych systemów zarządzania inteligentnym budynkiem. 2. Podsumowanie - BMS w IB
Inteligentne budynki (5) Politechnika Poznańska Plan 1. Zalety stosowania zintegrowanych systemów zarządzania inteligentnym budynkiem. 2. Podsumowanie - BMS w IB Politechnika Poznańska 2 1 Zalety stosowania
Bardziej szczegółowoSpis treści. 3. Bezpieczeństwo pojazdu wojskowego Bezpieczeństwo pojazdu wojskowego na tle systemu człowiekotoczenie-technika
Wojskowe pojazdy kołowe / Przemysław Simiński. Sulejówek/Warszawa, 2015 Spis treści Wykaz skrótów i akronimów 11 Od autora 13 1. Wstęp 15 2. Podstawowe pojęcia, klasyfikacje i wymagania 18 2.1. Pojęcia
Bardziej szczegółowo